Raport rynku pracy październik 2008 Sytuacja na rynku pracy bezrobocie w Polsce: We wrześniu wskaźnik bezrobocia uplasował się na poziomie poniżej 9%, a wstępne wyliczenia na październik podane przez Ministerstwo Pracy są na poziomie 8,9%. BIEC informujący z wyprzedzeniem o zmianach w wielkości zatrudnienia i stopy bezrobocia podaje, iż przedsiębiorcy stabilizują zatrudnienie. Patrząc z dłuższej perspektywy zauważalne jest powolne wygasanie pozytywnych tendencji na rynku pracy, co utwierdza w przekonaniu o perspektywach coraz wolniejszego spadku bezrobocia. W najbliższych miesiącach szeregi bezrobotnych powiększą osoby zatrudniane w pracach o charakterze sezonowym, co prawdopodobnie podniesie stopę bezrobocia w kraju. Jobpilot.pl - liczba ofert w serwisie: W październiku w serwisie jobpilot.pl odnotowano gwałtowny spadek liczby ogłoszeń w porównaniu do września o prawie dwa tysiące (9 077 ogłoszeń we wrześniu i 7 019 1 ogłoszeń w październiku). Wśród wszystkich ogłoszeń znalazło się 126 ofert zagranicznych i 29 ofert praktyk. Tak duży spadek liczby ogłoszeń był wyrazem ogólnego osłabienia koniunktury na runku pracy w Polsce w październiku. Niezależni eksperci podają, iż pojawia się coraz więcej negatywnych sygnałów na rynku pracy, co w konsekwencji sugeruje stopniowy wzrost bezrobocia i zmniejszanie się popytu na pracowników w najbliższych miesiącach. Jobpilot.pl - liczba ofert dla regionów: 1 Rzeczywista liczba ogłoszeń może być nieco mniejsza niż podana, gdyż część lipcowych ofert dotyczyła całego kraju, a niektóre kwalifikują się do kilku kategorii i tym samym są liczone więcej niż jeden raz.
Październik podobnie jak wrzesień odnotował kilkuprocentowy spadek liczby ogłoszeń we wszystkich regionach kraju. W październiku Mazowsze odnotowało spadek liczby ogłoszeń miesiąc do miesiąca o ponad pięćset (2 336 ogłoszeń we wrześniu i 1 803 w październiku) i po trzymiesięcznym wzroście, liczba ogłoszeń była porównywalna do czerwca b.r. Konsekwentnie jednak region ten był najbardziej atrakcyjnym regionem dla kandydatów poszukujących pracy we wszystkich analizowanych branżach. W pozostałych regionach kraju również odnotowano spadek liczby ogłoszeń. W Wielkopolsce i Na Dolnym Śląsku w październiku proponowano kandydatom podobną liczbę miejsc pracy średnio po 630 ofert. Natomiast warto zauważyć, iż liczba ogłoszeń w porównaniu do września na Dolnym Śląsku spadła o 25% (852 oferty we wrześniu), a w Wielkopolsce o 21% (789 ofert we wrześniu). W dalszej kolejności uplasował się Śląsk z 587 ofertami, gdzie liczba wakatów spadła o ponad jedną czwartą (785 ogłoszeń we wrześniu). Małopolska odnotowała podobnie jak Dolny Śląsk dwudziestopięcio procentowy spadek liczby oferowanych kandydatom miejsc pracy (680 ofert we wrześniu i 508 ofert w październiku). W pomorskim i łódzkim rynek pracy zapewnił kandydatom średnio po 429 miejsc pracy. Dla regionu pomorskiego oznaczało to zmniejszenie się liczby ofert pracy o prawie 30% (601 ofert we wrześniu), a łódzkiego spadek o prawie 20% (533 ofert we wrześniu). W pozostałych regionach kraju liczba ofert była bardziej zróżnicowana w porównaniu do września. Dodatkowo we wszystkich regionach odnotowano spadek liczby ogłoszeń średnio o 19% w każdym z województw. W kujawsko-pomorskim pracodawcy oferowali kandydatom 250 miejsc pracy, w zachodniopomorskim, warmińsko-mazurskim, podkarpackim i lubuskim średnio po 207 wakatów. W regionie świętokrzyskim, podlaskim i opolskim odnotowano średnio po 196 ofert pracy.
Najmniej korzystną sytuację na rynku pracy w październiku mieli kandydaci na lubelskim rynku pracy (181 ofert). Jobpilot.pl - analiza branżowa: Liczbę ogłoszeń w serwisie jobpilot.pl z podziałem na główne branże przedstawia poniższy wykres: Źródło: portal www.jobpilot.pl; dane na październik 2008 roku a. Finanse/Bankowość Światowy kryzys w branży finansowej sprzed dwóch miesięcy odbił się szerokim echem na rynkach wszystkich krajów, a w konsekwencji dotknął również polską branżę finansową. Dlatego też w październiku obserwować można było kolejne spadki ilości oferowanych miejsc pracy kandydatom w branży Finanse/ Bankowość - 652 ogłoszenia, czyli o 26% mniej w porównaniu do września.
Ożywienie na śląskim rynku pracy w tej branży było jedynie chwilowe i zrównało się z poziomem wakatów oferowanych w sierpniu 77 ogłoszeń. Sytuację na rynku pracy na Mazowszu dla specjalistów ds. finansów i bankowości można określić jako dobrą, choć liczba wakatów gwałtownie zmniejszyła się w ostatnich dwóch miesiącach (sierpień 479 ofert, wrzesień 350 ofert, październik 278 ofert). W żadnym z innych województw liczba wakatów, jakie oferowali pracodawcy kandydatom nie przekroczyła stu: Małopolska 85 ofert, Wielkopolska i Dolny Śląsk średnio po 64 oferty. Najmniej korzystną sytuację na rynku pracy dla branży Finanse/Bankowość mieli kandydaci z regionu łódzkiego i pomorskiego, gdzie w październiku odnotowano jedynie średnio po 42 wakaty. Wniosek nasuwa się jeden - zapotrzebowanie na specjalistów od finansów i bankowości systematycznie pada. Taka tendencja potwierdza jednoznacznie pogorszenie się koniunktury na rynku pracy, a to stopniowo do nadpodaży pracowników w branży Finanse/Bankowość. Z uwagi na ulokowanie central firm oraz banków w stolicy nadpodaż dotyczyć będzie szczególnie regionu mazowieckiego. b. IT/Telekomunikacja W październiku rynek pracy odnotował spadek ilości oferowanych miejsc pracy dla specjalistów IT i telekomunikacji we wszystkich regionach kraju, choć praktycznie nieodczuwalny był w regionie dolnośląskim i łódzkim. Obserwowane w ostatnich miesiącach wahania dotyczące ilości ogłoszeń na Mazowszu w kanale IT/Telekomunikacja potwierdziły spadkowy trend generowanych miejsc pracy w tym kanale (sierpień 646 ofert, wrzesień 552 oferty, październik 408 ofert). Patrząc całościowo na rynek pracy, zapotrzebowanie na specjalistów IT i telekomunikacji jest tam stale bardzo wysokie, co jest wynikiem lokalizacji dużych firm informatycznych, głównie wdrażających nowoczesne rozwiązania IT, oraz firm telekomunikacyjnych na Mazowszu. Podobnie jak we wrześniu, w październiku w omawianej branży poszukiwano głównie specjalistów ds. utrzymania systemów klasy ERP. Wskazuje to na duże zapotrzebowanie na zorganizowaną gospodarkę magazynową polskich przedsiębiorstw. W pozostałych regionach liczba oferowanych miejsc pracy była już znacznie niższa i jedynie na Dolnym Śląsku przekroczyła sto wakatów. W regionie małopolskim
odnotowano nieznacznie ponad dziewięćdziesiąt ofert pracy, a w województwach wielkopolskim, pomorskim i śląskim średnio rynek pracy zapewniał po 67 wakatów. Tak duża dysproporcja między zapotrzebowaniem rynku na specjalistów ds. IT i telekomunikacji często skłania kandydatów do migracji do regionu mazowieckiego z uwagi na wysoką chłonność rynku pracy w tej branży oraz konkurencyjne zarobki. c. Technika/Inżynieria/Przemysł Zarówno pod względem ogólnej liczby ofert, jak i zainteresowania specjalistami ds. techniki, inżynierii czy przemysłu najlepsza koniunktura na rynku pracy jest w kanale branżowym Technika/Inżynieria/Przemysł (32% wszystkich ofert). Warto jednak wspomnieć, iż spadek liczby ogłoszeń dotknął również tą branżę (sierpień - 2 350 ofert, wrzesień 2 009 ofert, październik 1 628 ofert), jednak mimo spadku liczby ogłoszeń, koniunktura na rynku pracy dla specjalistów z tej branży jest stale dobra. Najbardziej korzystnym rynkiem pracy dla branży Technika/Inżynieria/Przemysł jest Mazowsze, gdzie zarejestrowano około 30% ogłoszeń tej branży (481 ofert). Tak wysokie zainteresowanie inżynierami i pracownikami produkcyjnymi może tłumaczyć rekrutacja nowego zakładu na terenie istniejącej fabryki w stolicy, która należy do jednego z największych producentów stali. W Wielkopolsce i na Dolnym Śląsku średnio kandydatom w tym kanale proponowano 234 miejsca pracy. Podobnie jak we wrześniu, nieznacznie mniej ofert proponował kandydatom w kanale Technika/Inżynieria/Przemysł śląski rynek pracy. Duże zainteresowanie pracownikami w wymienionych regionach tłumaczy lokalizacja, rozwój fabryk i nowe inwestycje w strefach ekonomicznych: rozbudowa poznańskiego browaru należącego do Kompanii Piwowarskiej oraz liczne inwestycje budowlane w województwach dolnośląskim i wielkopolskim, które stanowiły odpowiednio 10 i 9% wszystkich nowych inwestycji budowlanych. Województwa łódzkie, pomorskie i małopolskie proponowały średnio po 153 oferty dla regionu. d. Medycyna/Farmacja
Dla specjalistów ds. medycyny i farmacji statystycznie ujmując rynek pracy w październiku był najmniej korzystnym rynkiem z uwagi na najmniejszą liczbę ofert spośród wszystkich kanałów branżowych nieznacznie ponad dwieście ofert. Mazowsze proponowało kandydatom 44% miejsc pracy w dla tej branży (89 ofert). Na Mazowszu najczęściej poszukiwano przedstawicieli farmaceutycznych, co związane jest z dynamicznym rozwojem i wejściem na polski rynek kilku nowych firm farmaceutycznych. W pozostałych regionach kraju liczba oferowanych miejsc pracy specjalistom ds. medycyny i farmacji nie przekroczyła trzydziestu: Wielkopolska 25 ofert, Dolny Śląsk, Małopolska i Śląsk średnio po 20 ofert, region pomorski i łódzki średnio po 15 ofert. Dla kandydatów oznaczało to mniejsze szanse na znalezienie właściwej pracy, a dla pracodawców większą możliwość wyboru wśród aplikujących, a jedynie mazowiecki rynek pracy można określić jako korzystny dla tej branży. e. Sprzedaż Podobnie jak w dwóch poprzednich miesiącach, Sprzedaż była drugim pod względem atrakcyjności rynkiem pracy po kanale Technika/Inżynieria/Przemysł. Najwięcej ofert pracy proponował specjalistom ds. sprzedaży mazowiecki rynek pracy (339 ofert). W każdym z pozostałych regionów kraju liczba ofert pracy wynosiła mniej więcej jedną trzecią ofert na Mazowszu w tym kanale. W Wielkopolsce i na Dolnym Śląsku średnio pracodawcy proponowali kandydatom po 144 oferty pracy. W regionie małopolskim, łódzkim i śląskim rynek pracy rynek pracy zapewniał średnio po 121 ofert, a najmniej korzystną dla kandydatów sytuację odnotowano na Pomorzu, gdzie w październiku odnotowano niewiele ponad sto ofert. W kanale Sprzedaż koniunktura na rynku pracy jest dobra. Mimo spadku liczby ofert pracy zaobserwowano w każdym z województw największym na Śląsku (spadek o 37%) rozwój struktur sprzedażowych we wszystkich kanałach branżowych wskazuje na dobrą sytuację na rynku pracy dla specjalistów ds. sprzedaży w najbliższych miesiącach. Ponadto na zwiększającą się liczbę ogłoszeń na rynku pracy w kanałach sprzedażowych ma wpływ stale rozwijająca się sprzedaż detaliczna, której dynamika wzrosła o 11,4% rok do roku.
f. Marketing Kilkuprocentowy spadek liczby ofert dla kanału branżowego Marketing odnotowano w październiku w każdym z województw. Łącznie liczba ofert zmniejszyła się prawie o jedną czwartą w porównaniu do września (428 ofert we wrześniu i 326 ofert w październiku). Rynek pracy dla branży marketingowej charakteryzuje się największymi dysproporcjami pod względem atrakcyjności zatrudnienia. W praktyce jedynym regionem, gdzie podaż na specjalistów ds. marketingu jest wysoka jest Mazowsze (139 ofert w październiku), a w szczególności stolica, z uwagi na największe w kraju zagęszczenie agencji reklamowych, domów mediowych czy samych działów marketingu. W Wielkopolsce i na Śląsku i Dolnym Śląsku średnio zarejestrowano po 37 ofert. W województwie małopolskim, pomorskim i łódzkim rynek pracy proponował kandydatom jedynie po 25 wakatów. g. Zakupy/Logistyka Niekorzystną sytuację na rynku pracy pod względem liczby wakatów w październiku odnotowano w kanale Zakupy/Logistyka. Taka tendencja utrzymuje się już od kilku, a nawet kilkunastu miesięcy i nic nie wskazuje na zmiany w najbliższej przyszłości. Ponadto wzrost dynamiki zatrudnienia we wrześniu wydaje się być chwilowy (wrzesień 357 ofert, październik 233 ofert). Na Mazowszu zarejestrowano 69 ofert, a w pozostałych regionach liczba ofert była już znacznie niższa. Tym samym w Wielkopolsce i na Śląsku odnotowano średnio po 39 ofert. W regionie łódzkim i dolnośląskim pracodawcy proponowali kandydatom średnio po 25 miejsc pracy, czyli prawie o połową mniej w porównaniu do września. W Małopolsce i na Pomorzu odnotowano średnio po 18 ofert, czyli również o połowę mniej w porównaniu do poprzedniego miesiąca. Dla poszukujących pracy specjalistów ds. zakupów i logistyki sytuacja na rynku pracy z miesiąca na miesiąc staje się bardziej niekorzystna. Natomiast pracodawcy nie powinni mieć trudności ze znalezieniem odpowiednich kandydatów do pracy w omawianej branży.
Jobpilot.pl - analiza regionalna: Procentowy udział ogłoszeń w serwisie jobpilot.pl z podziałem na główne regiony Polski przedstawia poniższy wykres: Źródło: portal www.jobpilot.pl; dane na październik 2008 roku W październiku region mazowiecki odnotował spadek ogólnej liczby ofert w porównaniu do września o prawie 23% (2 336 ofert we wrześniu i 1 803 oferty w październiku). Spadek liczby ogłoszeń najbardziej widoczny był dla branży IT/Telekomunikacja (552 ogłoszenia we wrześniu i 408 ogłoszeń w październiku), choć mimo spadku, duża ilość ogłoszeń nie powinna była wpłynąć na trudności ze znalezieniem pracy przez kandydatów.
Najlepsza koniunktura na mazowieckim rynku pracy widoczna była w kanale branżowym Technika/Inżynieria/Przemysł (481 ofert). Korzystną sytuację na rynku pracy mieli również specjaliści ds. sprzedaży (339 ofert). Mimo światowego kryzysu finansowego w październiku pojawiło się stosunkowo dużo ofert pracy dla specjalistów ds. finansów i bankowości (278 ofert). Z uwagi na umiejscowienie central finansowych i banków w stolicy, na chwilę obecną kandydaci poszukujący pracy w omawianej branży nie powinni mieć większych trudności z jej znalezieniem. Mimo systematycznego spadku liczby ofert proponowanych specjalistom ds. marketingu (195 ofert we wrześniu, 139 ofert w październiku) w porównaniu do pozostałych regionów kraju, Mazowsze nadal pozostaje atrakcyjnym regionem do zmiany czy nalezienia pracy w tej branży. Taką tendencję na rynku pracy tłumaczy centralizacja agencji reklamowych, domów mediowych czy też działów marketingu w stolicy. Warto wspomnieć, iż realny poziom popytu na kandydatów w kanale Marketing jest zawsze znacznie wyższy z uwagi na kluczowe znaczenie rekomendacji, a w tym siatki kontaktów podczas rekrutacji. Pogorszyła się sytuacja na mazowieckim rynku pracy w kanałach Medycyna/Farmacja (116 we wrześniu, 89 ofert w październiku), a jeszcze bardziej w kanale Zakupy i Logistyka (105 ofert we wrześniu, 69 ofert w październiku). W regionie dolnośląskim i wielkopolskim sytuacja na rynku pracy kształtowała się podobnie we wszystkich kanałach branżowych, a wyjątek stanowił jedynie kanał IT/ Telekomunikacja. W obu regionach największe zapotrzebowanie było na techników, inżynierów i pracowników produkcyjnych (Wielkopolska 241 ogłoszeń, Dolny Śląsk 227 ogłoszeń). Warto zaznaczyć również, iż w porównywanych regionach liczba ogłoszeń w październiku istotnie spadła w porównaniu do września. Drugim w kolejności atrakcyjnym kanałem branżowym była Sprzedaż (148 ofert w Wielkopolsce i 139 ofert na Dolnym Śląsku). Statystycznie w październiku specjaliści ds. IT i telekomunikacji mieli większe szanse na znalezienie odpowiedniej pracy w regionie dolnośląskim (119 ofert) niż w regonie wielkopolskim (69 ofert).
Z kolei zapotrzebowanie w obu regionach na specjalistów ds. bankowości i finansów było porównywalne średnio po 64 oferty dla regionu. Podobnie jak we wrześniu, w październiku poniżej pięćdziesięciu ofert pracy dostępnych było w kanałach Medycyna/Farmacja (średnio po 23 oferty dla każdego z regionu), Zakupy i Logistyka (średnio po 34 oferty) oraz Marketing (średnio po 38 ofert). Mimo niewielkich wahań na przestrzeni kilku miesięcy, rynek pracy jest zdecydowanie niesprzyjający na Dolnym Śląsku i w Wielkopolsce dla kandydatów poszukujących pracy w wymienionych branżach. W regionie małopolskim w październiku największy spadek liczby ogłoszeń odnotowany został w Sprzedaży. Mimo tego zarejestrowana liczba ofert pracy dla tej branży (119) pozostaje wysoka, zatem rynek pracy w strukturach sprzedażowych w tym regionie nadal można określić jako atrakcyjny. Podobnie atrakcyjny małopolski rynek pracy był dla techników, inżynierów i pracowników produkcyjnych (148 ofert). W dalszej kolejności uplasowały się branże IT/Telekomunikacja (93 oferty) oraz Finanse/Bankowość (85 ofert). Procentowo największy spadek odnotowano w kanałach Medycyna/Farmacja oraz Zakupy i Logistyka (50% w porównaniu do września). Oznacza to drastyczne pogorszenie się koniunktury rynku pracy w tych kanałach branżowych i duże trudności ze znalezieniem lub zmianą pracy dla kandydatów. Podobnie niekorzystną sytuację w Małopolsce mieli specjaliści ds. marketingu, gdyż w październiku mieli do wyboru spośród jedynie 25 ofert pracy. W regionie śląskim największy popyt na pracowników zgłaszali pracodawcy z branży Technika/Inżynieria/Przemysł 37% spośród wszystkich ogłoszeń w tym regionie). Warto jednak dodać, iż wartościowo w tej branży odnotowano największy spadek ilości ogłoszeń w porównaniu do września (280 ofert we wrześniu, 220 ofert w październiku). Wysoki spadek widoczny był również w kanale Sprzedaż (209 ofert we wrześniu i 132 oferty w październiku). Porównując jednak do pozostałych branż nieuzasadnione jest twierdzenie w tym przypadku o niekorzystnym rynku pracy dla techników, inżynierów, pracowników produkcyjnych czy sprzedawców. Natomiast kwestią dyskusyjną jest już popyt na specjalistów ds. finansów i bankowości (77 ofert).
W dalszej kolejności na śląskim rynku pracy uplasowało się zapotrzebowanie na pracowników w kanale IT/Telekomunikacja (65 ofert). Podobnie jak we wcześniej analizowanych regionach, pracodawcy najmniej ofert pracy proponowali specjalistom ds. marketingu, zakupów i logistyki (średnio po 37 ofert dla branży) oraz medycyny i farmacji (19 ofert). Tak jak w poprzednim miesiącu, w październiku widoczne były podobieństwa w dynamice rynku pracy w regionach pomorskim i łódzkim. Pracodawcy potrzebowali głównie techników, inżynierów i pracowników produkcyjnych (średnio po 156 ofert dla województwa). W obu regionach Sprzedaż znalazła się na drugim miejscu pod względem ilości wakatów (średnio po 109 ofert). Obniżyło się zapotrzebowanie na specjalistów ds. IT i telekomunikacji, gdzie w porównywanych regionach odnotowano już znacznie mniej ofert (średnio po 64 oferty). Zarówno w regionie pomorskim, jak i łódzkim najmniej korzystną sytuację miały te osoby, które zainteresowane były pracą w branżach Finanse/Bankowość (średnio po 42 oferty), Marketing (średnio po 25 ofert), Zakupy i Logistyka (średnio po 20 ofert) oraz Medycyna (średnio po 16 ofert). Niski popyt na pracowników tych branż jest wynikiem ogólnej tendencji w tych kanałach branżowych w całym kraju. Jobpilot.pl - analiza ofert pracy za granicą: Liczba zagranicznych ofert pracy wyniosła 126 oferty i była o 31% niższa w porównaniu do liczby ofert we wrześniu. Taka sytuacja jest konsekwencją paniki w światowej gospodarce, co ma istotne przełożenie na rynek pracy i zapotrzebowanie na nowych pracowników. Zatem dopóki sytuacja na światowych rynkach gospodarczych nie ustabilizuje się, można spodziewać się słabszej niż w pierwszej połowie roku koniunktury na międzynarodowym rynku pracy. W październiku międzynarodowe rynki poszukiwały najczęściej kandydatów na takie stanowiska jak: Programista, Analityk procesów biznesowych i systemów IT, Lekarz, Inżynier elektronik, Spawacz.
Podsumowanie: Sytuację na polskim rynku pracy w październiku można było określić jako trudną dla kandydatów, którzy poszukiwali pracy w branżach: Marketing, Zakupy i Logistyka oraz Medycyna/Farmacja. Bowiem niewielka ilość ofert pracy statystycznie nie sprzyjała możliwości łatwego znalezienia właściwego miejsca pracy. Stosunkowo dobra koniunktura na rynku pracy (z uwagi na światowy kryzys finansowy) dla bankowców i finansistów będzie obejmować jedynie mazowiecki rynek. W listopadzie nie przewiduje się większych zmian w tendencjach rynku pracy. Ponadto w ostatnich miesiącach grupowe zwolnienia w polskich przedsiębiorstwach nie służą optymistycznym prognozom na najbliższe miesiące - Ruchu S.A. chce zredukować zatrudnienie o 570 osób (ok. 10% zatrudnionych); w największym pracodawcy w powiecie chełmińskim ADRIANIE S.A. pracę straci co trzeci pracownik firmy; w Stradomiu pracę straci nawet do 180 osób, czyli blisko połowa załogi, a FAM- Technice Odlewniczej pracę straci około 70 osób; wspominając tylko o zwolnieniach grupowych w spółce Boryszew Elana, Zakładach Mięsnych Kujawy w Bydgoszczy należących do grupy Byd-Meat czy firmie odzieżowej Markit w Wąbrzeźnie. Już we wrześniu obserwowalny był stopniowy spadek zapotrzebowania rynku na pracowników w większości branż, a październik był kontynuacją tego negatywnego trendu na rynku pracy. Stanowi to potwierdzenie spadku dynamiki rynku pracy w Polsce i stopniowego ograniczania zapotrzebowania na pracowników, co z kolei jest konsekwencją paniki na światowych rynkach gospodarczych. Z pełnym przekonaniem będzie można to stwierdzić jednak w najbliższych miesiącach. Autor raportu: Monika Cużytek Niezależny Konsultant HR