Ustawa ta wprowadza m.in. zmiany w ustawie o rachunkowości.

Ustawa ta wprowadza m.in. zmiany w ustawie o rachunkowości. W dniu 10 kwietnia 2010 r. weszła w życie ustawa z 4 marca 2010 r. o świadczeniu usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. nr 47, poz. 278). Wprowadza ona dodatkowe zasady związane z prowadzeniem działalności usługowej na terytorium Polski, nakłada na usługodawców nowe obowiązki informacyjne, ale też wprowadza zmiany, które mają na celu ułatwianie podejmowania, zakładania oraz likwidowania działalności gospodarczej poprzez wprowadzenie tzw. punktu kontaktowego. Ustawa ma na celu wdrożenie przepisów dyrektywy 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 12 grudnia 2006 r. dotyczącej usług na rynku wewnętrznym, która reguluje podejmowanie i wykonywanie działalności usługowej, zarówno w odniesieniu do swobody przedsiębiorczości, jak i swobody świadczenia usług, o której mowa w Traktacie Ustanawiającym Wspólnotę Europejską. Pierwsza myśl, jaka może się nasunąć, dotyczy związku omawianej ustawy z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej (dalej: usdg), która jest podstawowym aktem regulującym podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dlaczego zatem postanowienia ww. dyrektywy nie mogły zostać wdrożone do usdg, lecz musiał powstać w tym celu zupełnie nowy akt prawny? Przede wszystkim ustawa o swobodzie działalności gospodarczej nie obejmuje swoim zakresem podmiotów, które nie świadczą usług w celu zarobkowym, dla zysku. Wynika to z definicji działalności gospodarczej zawartej w art. 2 usdg. 1 / 10

W świetle natomiast orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich (TSWE) odpłatność jest koniecznym elementem pozwalającym uznać dane świadczenie za usługę, ale obejmuje ona również działalność, która nie jest prowadzona dla zysku, np. działalność organizacji pożytku publicznego, za którą otrzymują one wynagrodzenie. Przykładem może tu być sprzedaż produkowanych w ramach terapii zajęciowej zabawek, z której wynagrodzenie przeznaczone zostaje na zaspokojenie potrzeb podopiecznych tych organizacji. Przepisy ustawy o świadczeniu usług na terytorium RP mają charakter ogólnych zasad. Zawierają również przepisy regulujące współpracę pomiędzy właściwymi organami krajowymi. Jednocześnie niektóre regulacje dyrektywy o usługach zostały zamieszczone w nowelizowanej ustawie o swobodzie działalności gospodarczej (o czym dalej). Zarówno ustawa o świadczeniu usług na terytorium RP, jak i ustawa o swobodzie działalności gospodarczej mają się wzajemnie uzupełniać. Jakie regulacje zawiera ustawa o świadczeniu usług na terytorium RP? Warto przede wszystkim zwrócić uwagę na zawartą w ustawie definicję usługi. Przez usługę na leży bowiem rozumieć świadczenie wykonywane przez usługodawcę na własny rachunek, zwykle za wynagrodzeniem, w szczególności usługi budowlane, handlowe oraz usługi świadczone w ramach wykonywanego zawodu. Nie każda działalność objęta jest zakresem ustawy! Jednocześnie ustawa zawiera katalog przepisów i rodzaje świadczonych usług, do których nie będzie miała zastosowania, tj. m.in. do usług uregulowanych w: 2 / 10

- Prawie przewozowym, - Prawie o notariacie, - przepisach ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, - ustawie Prawo o ruchu drogowym, - ustawie o ochronie osób i mienia, - ustawie o komornikach sądowych i egzekucji, - ustawie o transporcie drogowym, - Prawie farmaceutycznym, - ustawie o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze. Czasowe świadczenie usług przez usługodawców z innego kraju UE Przepisy omawianej ustawy o świadczeniu usług w art. 4 wprowadziły możliwość czasowego świadczenia usług na terytorium RP przez usługodawcę z innego kraju członkowskiego bez konieczności wpisu do rejestru przedsiębiorców albo ewidencji działalności gospodarczej. Należy jednak pamiętać przy tym, iż czasowe świadczenie usług może wiązać się z obowiązkiem uzyskania certyfikatu, koncesji, licencji, zezwolenia, zgody, wpisu do rejestru działalności regulowanej lub innego właściwego rejestru. Swoboda świadczenia usług 3 / 10

Jedną z podstawowych zasad wykonywania działalności usługowej na terytorium Polski jest możliwość świadczenia usługi różnego rodzaju samodzielnie lub łącznie z innymi usługodawcami. Tylko w szczególnych przypadkach zasada ta może ulec ograniczeniom (art. 6 ustawy o świadczeniu usług). Więcej obowiązków informacyjnych Niewątpliwie zwiększy się zakres obowiązków informacyjnych ze strony usługodawcy. Na wniosek usługobiorcy (czyli ogólnie mówiąc podmiotu, który zamierza skorzystać lub korzysta z usługi świadczonej przez usługodawcę) usługodawca jest bowiem obowiązany udostępnić informacje o: - prowadzonej działalności związanej bezpośrednio z oferowaną usługą, - spółkach, w których uczestniczy, które są bezpośrednio powiązane ze świadczoną usługą oraz - środkach podjętych w celu uniknięcia konfliktu interesów. Informacje te powinien także podać w dokumentach zawierających opis oferowanych przez niego usług. Ponadto, przed zawarciem umowy w formie pisemnej, a w przypadku braku takiej umowy - przed rozpoczęciem świadczenia usługi, usługodawca jest obowiązany przekazać usługobiorcy, o ile posiada, m.in. następujące informacje : 1. adres siedziby firmy albo adres miejsca zamieszkania i głównego miejsca wykonywania 4 / 10

działalności; 2. organ rejestrowy i numer w rejestrze, w którym jest zarejestrowany jako przedsiębiorca albo numer w ewidencji działalności gospodarczej; 3. adres poczty elektronicznej lub inne dane umożliwiające bezpośredni z nim kontakt; 4. wskazanie organu, który wydał certyfikat, koncesję, zezwolenie, zgodę, licencję lub dokonał wpisu do rejestru albo wydał inny dokument uprawniający go do świadczenia usługi; 5. główne cechy usługi; 6. cenę usługi, jeżeli została ustalona; 7. numer identyfikacji podatkowej (NIP) lub inny numer identyfikacyjny, którym usługodawca jest obowiązany posługiwać się na potrzeby podatku od towarów i usług; 8. o obowiązkowym ubezpieczeniu lub gwarancji finansowej, wraz z danymi ubezpieczyciela lub gwaranta, oraz o zasięgu terytorialnym ubezpieczenia; 9. o gwarancjach jakości wykonanej usługi, które nie są wymagane przepisami prawa. To jednak nie wszystko! Na wniosek usługobiorcy usługodawca udostępnia bowiem informacje dodatkowe, np. takie jak o: 1. sposobie kalkulacji ceny za usługę, jeżeli cena nie została wcześniej ustalona lub gdy nie ma możliwości podania dokładnej ceny; 2. regulacjach prawnych dotyczących wykonywanego przez usługodawcę zawodu regulowanego oraz sposobu, w jaki można uzyskać dostęp do tych uregulowań; 3. kodeksach dobrych praktyk, którym usługodawca podlega, wraz ze wskazaniem miejsca ich publikacji. Powyższe informacje powinny być udostępnione w sposób zapewniający zapoznanie się z nimi przez usługobiorcę, w szczególności: - w miejscu, w którym świadczona jest usługa; - w miejscu zawarcia umowy; - na swojej stronie internetowej; - w dokumentach informacyjnych dostarczonych usługobiorcy. 5 / 10

Niedopełnienie powyższych obowiązków informacyjnych lub podanie nieprawdy zagrożone jest karą grzywny. Orzekanie w tych sprawach następuje w trybie przepisów o postępowaniu w sprawach o wykroczenia. Zawody regulowane a prawo do rozpowszechniania informacji o usłudze Istotne jest, iż usługodawca wykonujący zawód regulowany (m.in. adwokat, radca prawny, doradca podatkowy) może rozpowszechniać informacje o świadczonej usłudze mające na celu promowanie towarów, usług lub wizerunku, jeżeli informacje te są zgodne z zasadami wykonywania zawodu. Ograniczenia w powyższym zakresie mogą być dopuszczalne, o ile nie prowadzą do dyskryminacji, są proporcjonalne i uzasadnione nadrzędnym interesem publicznym. Współpraca międzynarodowa właściwych organów w zakresie świadczenia usług 6 / 10

Ustawa reguluje również kwestie współpracy między właściwymi organami z różnych państw członkowskich, która polegałaby w szczególności na: - wymianie informacji dotyczących usługodawców i świadczonych przez nich usług; - przeprowadzaniu kontroli działalności usługodawców, - umożliwieniu dostępu do rejestrów zawierających informacje dotyczące usługodawców (czyli np. ewidencji działalności gospodarczej) na takich samych zasadach, jak właściwym organom krajowym. Zmiana w ustawie o rachunkowości Ustawa o świadczeniu usług wprowadza wiele zmian do obowiązującego prawa, m.in. do usta wy o rachunkowości. Na mocy wprowadzonych zmian m.in. jednostka może powierzyć prowadzenie ksiąg rachunkowych przedsiębiorcy prowadzącemu działalność w tym zakresie z innego państwa członkowskiego. W przypadku, gdy księgi rachunkowe są prowadzone poza siedzibą jednostki lub miejscem sprawowania zarządu, kierownik jednostki jest obowiązany: - powiadomić właściwy urząd skarbowy o miejscu prowadzenia ksiąg rachunkowych w terminie 15 dni od dnia ich wydania; - zapewnić dostępność ksiąg rachunkowych wraz z dowodami księgowymi uprawnionym organom zewnętrznej kontroli lub nadzoru w siedzibie jednostki lub w miejscu sprawowania zarządu albo w innym miejscu za zgodą organu kontroli lub nadzoru. 7 / 10

Zmiany w ustawie o doradztwie podatkowym Na uwagę zasługuje fakt, iż po zmianach doradcy podatkowi mogą wykonywać swój zawód, uczestnicząc w spółkach niemających osobowości prawnej, pod warunkiem, że komplementariuszami w spółce komandytowej i spółce komandytowo-akcyjnej oraz wspólnikami w pozostałych spółkach są wyłącznie doradcy podatkowi, adwokaci, radcowie prawni, biegli rewidenci, rzecznicy patentowi lub prawnicy zagraniczni wykonujący stałą praktykę na podstawie przepisów ustawy z 5 lipca 2002 r. o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. nr 126, poz. 1069 z późn. zm.). W poprzednim brzmieniu omawianego art. 27 ust. 2 ustawy o doradcach podatkowych, komplementariuszami w spółce komandytowej oraz wspólnikami w pozostałych spółkach mogli być wyłącznie doradcy podatkowi. Zmiany w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej Część przepisów ma charakter dostosowawczy. W ustawie znalazł się chociażby zapis wskazujący na odpowiednie stosowanie ustawy o świadczeniu usług do działalności gospodarczej o charakterze usługowym, budowlanym, handlowej oraz zawodowej o charakterze usługowym. 8 / 10

Wprowadzone zostały jednak przepisy, które odnoszą się do kontaktów między organami publicznymi a przedsiębiorcami i mające na celu przyspieszenie załatwiania spraw związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Wciąż pozostaje aktualny zapis, z którego wynika, że właściwy organ jest obowiązany do załatwiania spraw przedsiębiorców bez zbędnej zwłoki i nie może odmówić przyjęcia pism i wniosków niekompletnych ani żądać jakichkolwiek dokumentów, których konieczność przedstawienia lub złożenia nie wynika wprost z przepisu prawa. Nowe rozwiązania proceduralne znalazły się natomiast w zmienionym art. 11 usdg. Pojawia się bowiem: - instytucja potwierdzenia przyjęcia wniosku w procedurach podejmowania i wykonywania działalności usługowej. Właściwy organ, przyjmując wniosek, niezwłocznie potwierdza jego przyjęcie, - określone zostały zasady dotyczące przedłużenia terminu na rozpatrzenie wniosku, - pojawiła się instytucja dorozumianej zgody - tzn. jeżeli organ nie rozpatrzy wniosku w terminie, uznaje się, że wydał rozstrzygnięcie zgodnie z wnioskiem przedsiębiorcy, chyba że przepisy ustaw odrębnych ze względu na nadrzędny interes publiczny stanowią inaczej. Zmieniona ustawa o swobodzie działalności gospodarczej zawiera regulacje dotyczące ustanowienia punktu kontaktowego - ma to być kolejne ułatwienie dla przedsiębiorców w zakresie dopełniania wszelkich formalności i procedur związanych z rozpoczynaniem i prowadzeniem działalności gospodarczej, w tym usługowej. Punkt kontaktowy umożliwia złożenie drogą elektroniczną do właściwych organów wniosków, oświadczeń lub notyfikacji niezbędnych do podjęcia, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej oraz uznania kwalifikacji zawodowych i prowadzony jest za pośrednictwem strony 9 / 10

internetowej. W takim przypadku bieg terminu załatwienia sprawy przez właściwy organ rozpoczyna się w dniu roboczym następującym po dniu wpływu wniosku do punktu kontaktowego. Zadaniem punktu kontaktowego jest m.in. zapewnienie dostępu do informacji dotyczących: - procedur i formalności wymaganych przy podejmowaniu, wykonywaniu lub zakończeniu działalności gospodarczej na terytorium RP, - ogólnych zasad świadczenia usług m.in. w państwach członkowskich UE, w szczególności w zakresie ochrony konsumentów; - danych kontaktowych właściwych organów wraz ze wskazaniem zakresu ich kompetencji; - sposobów i warunków dostępu do rejestrów publicznych i publicznych baz danych dotyczących działalności gospodarczej i przedsiębiorców; - środków prawnych przysługujących w przypadku sporu między właściwym organem a przedsiębiorcą lub konsumentem, między przedsiębiorcą a konsumentem oraz między przedsiębiorcami; - wydanych lub opracowanych przez właściwe organy wyjaśnień w zakresie przepisów dotyczących podejmowania, wykonywania i zakończenia działalności gospodarczej; - danych kontaktowych stowarzyszeń i organizacji, które mogą udzielić praktycznej pomocy przedsiębiorcom lub konsumentom; - praw i obowiązków pracowników i pracodawców. Istotne jest, że ustawa wprowadza również zmiany w działalności koncesjonowanej i regulowanej. Wprowadzono bowiem zasadę, zgodnie z którą koncesja, zezwolenie, zgoda, licencja albo wpis do rejestru działalności regulowanej uprawniają do wykonywania działalności gospodarczej na terenie całego kraju i przez czas nieokreślony. Wyjątek od powyższej zasady dopuszczalny jest tylko w przepisach ustaw odrębnych wyłącznie ze względu na nadrzędny interes publiczny. 10 / 10