Scenariusz lekcji 1 TEMAT LEKCJI: Projektowanie baz danych w systemie Access. 2 CELE LEKCJI: 2.1 Wiadomości: Uczeń potrafi: uzasadnić potrzebę przygotowania założeń projektowych bazy danych i określenia celów, do jakich baza danych ma być przeznaczona; wymienić podstawowe etapy projektowania bazy danych; wskazać i omówić podobieństwa i różnice pomiędzy projektowaniem obiektu bazy danych za pomocą kreatora i w Widoku projektu. 2.2 Umiejętności: Uczeń potrafi: przygotować założenia projektowe nowej bazy; zaprojektować w Widoku projektu tabelę i kwerendę; zaprojektować formularz z wykorzystaniem kreatora; zmodyfikować projekt formularza w Widoku projektu. 3 METODY NAUCZANIA pogadanka; eksponująca - lekcja multimedialna; laboratoryjna z elementami wykładu i pokazu. 4 ŚRODKI DYDAKTYCZNE komputery; duże arkusze papieru i przybory do pisania; lekcja multimedialna.
5 UWARUNKOWANIA TECHNICZNE lokalna sieć komputerowa składająca się ze stanowisk uczniowskich, z zainstalowanymi Microsoft Access i Microsoft Word oraz dostępem do Internetu; projektor multimedialny. 6 PRZEBIEG LEKCJI
Etap Zadanie Przebieg realizacji Uwagi do realizacji Czynności organizacyjne (5 min) Faza przygotowawcza Wprowadzenie do projektowania baz danych (5 min) - przypomnienie ogólnej charakterystyki Microsoft Access; - przypomnienie podstawowych obiektów bazy danych; - podanie tematu lekcji; - przedstawienie zagadnień, które zostaną omówione na lekcji, zaciekawienie uczniów jej treścią. Faza realizacyjna Lekcja multimedialna (25 min) - uruchomienie przez uczniów lekcji multimedialnej; - zwrócenie przez nauczyciela uwagi na istotne elementy lekcji multimedialnej; - praca uczniów z lekcją multimedialną. Lekcja multimedialna G_21A1 3
Przygotowanie wstępnego projektu bazy danych (10 min) Uczniowie pod kierunkiem nauczyciela przygotowują wstępny projekt bazy danych. Obejmuje on kolejno: - określenie danych, które baza ma przechowywać, przyjęcie nazwy nowej bazy; - narysowanie na kartce projektu tabeli, z podaniem nazw pół i ich typów, ustalenie, które pole ma być kluczem podstawowym, nadanie nazwy tabeli; - ustalenie zadań, które mają realizować kwerendy, nadanie im nazw i zapisanie nazw; - ustalenie liczby i roli formularzy, nadanie nazw formularzom i zapisanie ich; - narysowanie na nowej kartce projektu całej bazy, połączenie strzałkami tabeli, kwerend i formularzy; - dodanie ewentualnych komentarzy. Uwaga! Uczniowie pracują na karkach, bez użycia komputera. Utworzenie nowej bazy, zaprojektowanie tabeli (10 min) - otwarcie Microsoft Access; - utworzenie nowej bazy i nadanie jej wcześniej przyjętej nazwy; - otwarcie nowego projektu tabeli w Widoku projektu; - utworzenie struktury tabeli zgodnie ze wstępnym projektem; - ustawienie klucza podstawowego; - zapisanie tabeli; - dodanie kilku rekordów w Widoku arkusza danych; - zamknięcie tabeli. Uczniowie pracują zgodnie z wcześniej opracowanym projektem na papierze Koniecznie trzeba zwrócić uczniom uwagę, że dodawanie rekordów powinno się odbywać za pomocą formularza. Natomiast my dodajemy w tabeli rekordy aby przetestować tabelę dysponować danymi, w momencie, gdy będziemy tworzyli kwerendę 4
Utworzenie nowej kwerendy (10 min) Utworzenie formularza modyfikacja jego projektu (15min) - otwarcie nowego projektu kwerendy w Widoku projektu; - dodanie tabeli do projektu kwerendy; - praca pod kierunkiem nauczyciela z siatką projektową: wstawienie pól w odpowiedniej kolejności, ustalenie sortowania, utworzenie kryteriów; - uruchomienie kwerendy, sprawdzenie wyniku i dokonanie ewentualnych poprawek; - zapisanie kwerendy. - utworzenie nowego formularza za pomocą kreatora; - przeglądanie rekordów za pomocą utworzonego formularza; - dodanie rekordu do bazy; - zamknięcie formularza; - otwarcie formularza w widoku projektu i otwarcie okna Właściwości; - modyfikacja projektu formularza według wskazówek nauczyciela; - zapisanie zmian i zamknięcie formularza; - zamknięcie Microsoft Access. Uwaga! Prawdopodobnie wystarczy czasu na utworzenie tylko jednej kwerendy, dlatego nauczyciel powinien wybrać do realizacji ze wszystkich zaplanowanych tę, która może być źródłem danych dla formularza w następnej części lekcji Uwaga! Nauczyciel do realizacji powinien wybrać taki formularz, który umożliwia dodawanie rekordów do bazy 5
Faza podsumowująca Utrwalenie i usystematyzowanie treści lekcji (10 min) - samodzielna praca uczniów z kartą pracy; - zadanie i omówienie pracy domowej. Wykorzystanie Karty pracy 6
7 BIBLIOGRAFIA [1] Mordaka M., INFORMATYKA 2000 Podręcznik dla gimnazjum 1, Wydawnictwo Czarny Kruk, Bydgoszcz 2000. [2] Mordaka M., INFORMATYKA 2000 Podręcznik dla gimnazjum 2, Wydawnictwo Czarny Kruk, Bydgoszcz 2001. [3] Białowąs J., Chmielewska K., Jakutowicz M., Mordaka M., Wojciechowski Z., INFORMATYKA 2000 Poradnik metodyczny dla nauczycieli gimnazjum (I rok nauki), Wydawnictwo Czarny Kruk, Bydgoszcz 2001. [4] Białowąs J., Chmielewska K., Jakubowicz M., Mordaka M., Wojciechowski Z., INFORMATYKA 2000 Poradnik metodyczny dla nauczycieli gimnazjum (II rok nauki), Wydawnictwo Czarny Kruk, Bydgoszcz 2002. [5] Białowąs J., Czajkowski M., Garczyński J., Pindelski K., Poschmann P., Wojciechowski Z., INFORMATYKA 2000 Zbiór ćwiczeń uzupełniających dla szkoły podstawowej kl. IV VI, Wydawnictwo Czarny Kruk, Bydgoszcz 2000. 8 ZAŁĄCZNIKI 8.1 Zadanie domowe: Wyszukaj informacje o największych jeziorach w Polsce i zaprojektuj na papierze bazę danych przechowującą informacje o jeziorach. Projekt powinien zawierać strukturę tabeli oraz zaplanowaną strukturę bazy, tzn. powiązane ze sobą: tabelę, kwerendy i formularze. Jeżeli dysponujesz komputerem z zainstalowanym Microsoft Access, zrealizuj projekt i utwórz bazę danych według przyjętego planu. 9 CZAS TRWANIA LEKCJI: 2 x 45 minut 7
10 UWAGI Uczniowie na drugiej godzinie realizują w Microsoft Access projekt przygotowany godzinę wcześniej. W trakcie wstępnego planowania bazy nauczyciel powinien zasugerować taki zbiór danych i taką strukturę bazy, aby projekt można było zrealizować w Microsoft Access na jednej godzinie, przynajmniej w ogólnych zarysach. 8