Sprawozdanie z realizacji Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych za 2004 r. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych ( zwany dalej Gminnym Programem ) uchwalony Uchwałą Nr XIV/113/03 Rady Miejskiej w Polkowicach z dnia 29 grudnia 2003 r. jest podstawowym dokumentem określającym zakres i formę realizacji zadań wymienionych w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (art. 4.2). Gminny Program ma na celu tworzenie spójnego systemu działań profilaktycznych i naprawczych zmierzających do zapobiegania powstawania nowych problemów związanych z alkoholem i narkotykami, zmniejszenia rozmiaru tych, które aktualnie występują oraz zwiększeniu zasobów niezbędnych do radzenia sobie z już istniejącymi problemami. Zgodnie z Uchwałą Nr XIV/113/03 w Polkowicach realizację Programu powierzono Ośrodkowi Pomocy Społecznej w Polkowicach. Szczegółowo zadania określone w Gminnym Programie zostały zrealizowane następująco: 1. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu. Udzielenie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie. Zgodnie z zawartymi umową z Polkowickim Centrum Usług Zdrowotnych na kwotę 180 900 zł realizowany był kompleksowy program leczenia uzależnień. Program obejmował m.in.: porady diagnostyczne, terapię indywidualną i grupową; porady prawne udzielane uczestnikom programu; wywiady środowiskowe i orzeczenia na potrzeby Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych; program zajęć warsztatowych dla nauczycieli polkowickich szkół; terapię grupową dla dorosłych ofiar przemocy domowej; 1
pomoc rodzinom uzależnionych poprzez prowadzenie terapii współuzależnienia; akcje informacyjne dotyczące zjawiska uzależnienia, przemocy domowej. Głównym celem programu było : powstrzymanie zachowań prowadzących do uzależnień; ułatwienie powrotu do życia w trzeźwości; nauczenie się życia w rodzinie z osobą uzależnioną; pomoc osobom doznającym i stosującym przemoc w rodzinie; redukowanie zaburzeń emocjonalnych wynikających z faktu dorastania w rodzinie o zaburzonych relacjach; kierowanie pacjentów do odpowiednich placówek terapii indywidualnej; udzielanie informacji dotyczących innych możliwości pomocy ( grupy wsparcia ). Ogółem objętych terapią w 2004 było 499 osób. Realizacja programu profilaktyki alkoholowej w Miejskim Ośrodku Profilaktyki i Wczesnej Terapii Uzależnień w Lubinie: W 2004 r. została zawarta umowa z Ośrodkiem na kwotę 20 000 zł, która objęła swoim działaniem osoby nietrzeźwe z terenu Gminy Polkowice. Koszt uczestnictwa 1 osoby w programie wynosi 250 zł - w związku z zawarciem umowy ryczałtowej koszt 1 osoby uległ zmniejszeniu. W ramach prowadzonych działań osoby przebywające w Ośrodku uzyskiwały w trakcie rozmowy terapeutyczno-profilaktycznej informacje o tym gdzie mogą zgłaszać się o pomoc w zakresie podjęcia leczenia odwykowego. 2. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych. Zadanie to realizowane było min. na podstawie umów zawartych z : Powiatowym Ośrodkiem Poradnictwa Psychologiczno-Pedagogicznego i Doradztwa Metodycznego, Aqua Park- Zakładem Rehabilitacji Leczniczej Sp. Z o.o. Związkiem Harcerstwa Polskiego, 2
Zajęcia profilaktyczne prowadzone w świetlicy terapeutycznej dla dzieci przez Powiatowy Ośrodek Poradnictwa Psychologiczno-Pedagogicznego i Doradztwa Metodycznego. Celem świetlicy było: zapewnienie opieki opiekuńczo-wychowawczej, udzielanie pomocy w nauce, prowadzenie pracy psychologicznej oraz dożywianie. Działalność świetlicy nastawiona była na profilaktykę uzależnień, agresji i przemocy. W zajęciach od poniedziałku do piątku w godzinach od 9-17ºº, uczestniczyło 30 dzieci skierowanych przez pedagogów szkolnych i inne osoby. Umowa zawarta z Powiatowym Ośrodkiem Poradnictwa Psychologiczno-Pedagogicznego i Doradztwa Metodycznego była na kwotę 59 023 zł. Program profilaktyczny dla dzieci i młodzieży z rodzin dysfunkcyjnych, oraz dzieci z grup ryzyka z Gminy Polkowice realizowany przez Aqua Park- Zakład Rehabilitacji Leczniczej Sp. Z o.o. Program obejmował różnego rodzaju formy zajęć ruchowych indywidualnych i grupowych. Zajęcia prowadzone były przez osoby przygotowane do pracy z młodzieżą, realizowane one były na terenie Aqua Parku, jak i też Szkoły Podstawowej w Jędrzychowie i Gimnazjum nr 2. Łącznie systematycznymi działaniami było objęte ponad 80 dzieci. W ramach zajęć profilaktyczno-informacyjnych przeprowadzono konkurs plastyczny wśród polkowickich szkół podstawowych pod hasłem Sposób na zdrowe życie oraz uczniowie z Gimnazjum nr 2 uczestniczyli w spektaklu profilaktycznym Jutro jest...wtedy pochylisz się nad sobą. Umowa zawarta z Aqua Park- Zakładem Rehabilitacji Leczniczej Sp. Z o.o. na kwotę 73 977 zł. W ramach zadania zakupiono kompleksowy program multimedialny o zachowaniu młodzieży 6 100 zł. Program rozpowszechniany wśród szkół podstawowych i gimnazjów z Gminy Polkowice. Obejmuje on zagadnienia profilaktyki uzależnień, zdrowego stylu życia i bezpiecznych zachowań. 3
Zorganizowanie półkolonii terapeutycznej dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych 8 494 zł. Półkolonia prowadzona była przez ZHP w Polkowicach, uczestniczyło w niej 50 dzieci, które do uczestnictwa wskazane były przez pedagogów szkolnych, Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz pracowników socjalnych OPS. Półkolonia trwała 12 dni, uczestnicy podczas zajęć mogli spożywać 1 gorący posiłek przygotowywany w szkole nr 3. Koszt na 1 dziecko wyniósł 169,88zł. Dzieci uczestniczące w półkolonii miały zapełniony czas wolny, ponadto miały zapewniony ciepły posiłek. Poprzez uczestnictwo w zajęciach edukacyjno-profilaktycznych miały możliwość uzyskać informacje na temat niebezpiecznych zachowań i sytuacji i jak wobec nich postępować. Zorganizowanie wakacyjnego obozu terapeutycznego dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych- 8 212 zł. Uczestnikami obozu było 15 uczniów wskazanych przez pedagogów szkolnych oraz terapeutów z PCUZ; obóz trwał 11 dni; koszt uczestnictwa 1 dziecka wraz z dojazdem do Dolska wyniósł 547,46zł. W trakcie obozu dzieci były objęte opieką socjoterapeutów, program realizowany w trakcie miał zdiagnozować zachowania dzieci w oderwaniu od środowiska rodzinnego, nauczyć bezpiecznych zachowań. Zadanie to realizowane jest również poprzez prowadzenie na terenie szkół programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieży, odpowiadających standardom wyznaczonym przez technologie profilaktyczne. Szkolne programy profilaktyczne, spójne są z programami wychowawczymi szkoły, zaopiniowanymi przez rodziców i samorząd uczniowski. Programy te opracowywanie i realizowane są na bieżąco w szkołach, do ich realizacji wykorzystane są różnorodne formy oddziaływań (np. zajęcia profilaktyczne realizowane w klasach, gazetki szkolne, audycje w szkolnym radiowęźle, imprezy profilaktyczne, itp.) przy zaangażowaniu części kadry pedagogicznej oraz często wykorzystaniu aktywności i pomysłów młodzieży. 3.Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywania problemów alkoholowych. Stowarzyszenie Aktywnego Abstynenta Trzeźwość i Stowarzyszenie Charytatywne Pomocna dłoń w ramach swoich działań objęły pomocą osoby uzależnione, jak i też ich rodziny. Stowarzyszenia prowadziły zajęcia warsztatowe dla osób uzależnionych, grupy wsparcia. Ponadto zorganizowały wyjazdy rodzin osób uzależnionych do Lichenia i Częstochowy. Były 4
współorganizatorami wyjazdu dzieci z rodzin dysfunkcyjnych na kilkudniową wycieczkę do Świnoujścia. Stowarzyszenia uzyskały dotację : Stowarzyszenie Aktywnego Abstynenta Trzeźwość 6 000 zł. Stowarzyszenie Charytatywne Pomocna dłoń - 10 000 zł. 4.Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Do zadań Komisji należy prowadzenie działań mających na celu zmniejszenie szkód związanych z nadużywaniem i uzależnieniem od alkoholu poprzez: motywowanie osób nadużywających i uzależnionych od alkoholu, i ich rodzin do rozpoczęcia procesu leczenia, kierowanie osób uzależnionych i współuzależnionych do odpowiednich poradni i instytucji pomocowych, interwencje w instytucjach pomocowych, jeśli w rodzinach dotkniętych problemem alkoholowym występuje przemoc lub inne zjawiska patologii społecznej, prowadzenie postępowania przygotowawczego w sprawach o przymusowe leczenie odwykowe i kierowanie kompletnych wniosków wraz z wywiadem środowiskowym i opinią biegłego do Sądu Rejonowego w Lubinie. Na działalność Komisji w 2004 roku przeznaczona została kwota 16 500 zł. Ogółem z opłat za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych uzyskano i wydano kwotę 400 000 zł. Realizacja Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych obejmowała nie tylko umowy finansowe lecz także inne działania, głównie współpracę pomiędzy różnymi instytucjami, polegała ona głównie na podejmowaniu wspólnych interwencji w indywidualnych sprawach oraz wspólnym ustalaniu planów pomocy osobie, rodzinie. Doświadczenia z realizacji Gminnego Programu w 2004 roku pokazały, iż więcej wagi należy przyłożyć do profilaktyki szczególnie w szkołach, oraz pracy z rodzinami osób uzależnionych, zwłaszcza poprzez działania informacyjne. 5
6