SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI GMINNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH W 2006 ROKU

Transkrypt

1 ZAŁĄCZNIK DO UCHWAŁY RADY MIEJSKIEJ W POLKOWICACH Z DNIA OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ W POLKOWICACH SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI GMINNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH W 2006 ROKU POLKOWICE MARZEC 2007 ROK

2 Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (zwany dalej Gminnym Programem) uchwalony Uchwałą Nr XXIX/354/05 Rady Miejskiej w Polkowicach z dnia 30 listopada 2005 r. jest podstawowym dokumentem określającym zakres i formę realizacji zadań wymienionych w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (art. 4.2). Gminny Program ma na celu tworzenie spójnego systemu działań profilaktycznych i naprawczych zmierzających do zapobiegania powstawania nowych problemów związanych z alkoholem, zmniejszenia rozmiaru tych, które aktualnie występują oraz zwiększeniu zasobów niezbędnych do radzenia sobie z juŝ istniejącymi problemami. Zgodnie z Uchwałą Nr XXIX/354/05 w Polkowicach realizację Programu powierzono ponownie Ośrodkowi Pomocy Społecznej w Polkowicach. Zadania określone w Gminnym Programie zostały zrealizowane następująco: 1. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzaleŝnionych od alkoholu. 1.1 Polkowickie Centrum Usług Zdrowotnych realizowało zadania zgodnie z zawartą umową. Koszt realizacji kompleksowego programu leczenia uzaleŝnień wyniósł zł. Program obejmował m.in.: - porady diagnostyczne, terapię indywidualną i grupową; - porady prawne udzielane uczestnikom programu; - wywiady środowiskowe i orzeczenia na potrzeby Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych; - terapię grupową dla dorosłych ofiar przemocy domowej; - pomoc rodzinom uzaleŝnionych poprzez prowadzenie terapii współuzaleŝnienia; - akcje informacyjne dotyczące zjawiska uzaleŝnienia, przemocy domowej. Głównym celem programu było: - powstrzymanie zachowań prowadzących do rozwoju zespołów uzaleŝnienia; - ograniczanie szkód bio-,psycho-społecznych uzaleŝnienia; - wspieranie procesu trzeźwienia; - pomoc w powrocie do aktywności społecznej; - nauczenie się Ŝycia w rodzinie z osobą uzaleŝnioną; - pomoc osobom doznającym i stosującym przemoc w rodzinie; - redukowanie zaburzeń emocjonalnych wynikających z faktu dorastania w rodzinie o zaburzonych relacjach; - kierowanie pacjentów do odpowiednich placówek terapii indywidualnej; - pomoc dzieciom z grup ryzyka poprzez poszukiwanie przyczyn zaburzeń i ich niwelowanie; - kształtowanie zdrowych wzorców zachowań społecznych; - udzielanie informacji dotyczących innych moŝliwości pomocy ( grupy wsparcia ). Ogółem objętych Programem w 2006 r. było 838 osób. Polkowickie Centrum Usług Zdrowotnych przeprowadziło równieŝ warsztaty umiejętności psychologicznych dla osób pracujących w środowisku tj. nauczycieli, pracowników Ośrodka Pomocy Społecznej, w których w 2006 roku wzięło udział 47 osób.

3 1.2 W 2006 roku realizacja programu profilaktyki alkoholowej w Miejskim Ośrodku Profilaktyki i Wczesnej Terapii UzaleŜnień w Lubinie wzorem lat ubiegłych przebiegała na podstawie zawartej umowy ryczałtowej z Ośrodkiem na kwotę zł. Realizacja objęła swoim działaniem osoby nietrzeźwe z terenu Gminy Polkowice. Koszt uczestnictwa 1 osoby programie wynosi 250 zł - w związku z zawarciem umowy ryczałtowej koszt 1 osoby uległ zmniejszeniu. W 2006 roku stwierdzono 293 pobyty w Ośrodku. W ramach prowadzonych działań osoby przebywające w Ośrodku uzyskiwały w trakcie rozmowy terapeutyczno-profilaktycznej informacje o tym gdzie mogą zgłaszać się o pomoc w zakresie podjęcia leczenia odwykowego. Niektóre z osób po kilkakrotnym pobycie w Ośrodku zostały objęte postępowaniem Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 2. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie. Zadanie to realizowane jest przez kilka instytucji, które na mocy Ustawy o wychowaniu w trzeźwości oraz Ustawy o przemocy z dnia mają w zakresie swoich kompetencji podejmowanie działań profilaktycznych i pomocy ofiarom przemocy. 2.1 W dniu 7 czerwca 2006 rok została zorganizowana konferencja pn. Masz w sobie moc pokonaj przemoc, która miała za cel przedstawienie problemu i dyskusję na ten temat wśród uczestników. Przeprowadzona ankieta ewaluacyjna wśród uczestników konferencji wskazała, iŝ istnieje potrzeba częstego spotykania się róŝnych grup zawodowych zajmujących się problematyką i wymianą doświadczeń oraz opracowania spójnego programu działania w tym zakresie. NaleŜy tu podkreślić, iŝ wśród osób zaproszonych na konferencję byli teŝ przedstawiciele młodzieŝy, samorządów uczniowskich z gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych, których obecność odgrywała szczególną rolę. W zakresie przeciwdziałania przemocy podejmowano inne działania, m.in.: - osoby doznające przemocy mogły zgłaszać się do punktu poradnictwa prawnego działającego w Polkowickim Centrum Usług Zdrowotnych oraz w Ośrodku Pomocy Społecznej; - przedstawiciele policji oraz pomocy społecznej wspólnie prowadzili procedurę Niebieskiej Karty w środowiskach, w których były nasilone akty przemocy; - zostały opracowane ulotki oraz materiały informacyjne o przemocy, które trafiły do dzieci, młodzieŝy i dorosłych w celu udzielenia informacji o moŝliwościach i miejscach pomocy w gminie; - ponadto róŝne grupy zawodowe miały moŝliwość wymiany spostrzeŝeń się na cyklicznych spotkaniach organizowanych w trakcie 2006 roku. Realizując to zadanie duŝym wsparciem otaczano dzieci i młodzieŝ z rodzin dysfunkcyjnych, z problemem alkoholowym oraz z grup ryzyka. Na poszczególnych zajęciach osoby te otaczane były szczególną troską, aby ten etap Ŝycia przyniósł im w przyszłości, jak najmniejsze szkody oraz budowano w nich poczucie własnej wartości. Zadanie to realizowane było min. na podstawie umów zawartych z : - Powiatowym Ośrodkiem Poradnictwa Psychologiczno-Pedagogicznego i Doradztwa Metodycznego, - Aqua Park- Zakładem Rehabilitacji Leczniczej Sp. Z o.o. - Związkiem Harcerstwa Polskiego,

4 2.2 Zajęcia profilaktyczne prowadzone w świetlicy terapeutycznej dla dzieci i młodzieŝy z zagroŝonych środowisk przez Powiatowy Ośrodek Poradnictwa Psychologiczno-Pedagogicznego i Doradztwa Metodycznego obejmowały róŝne obszary pomocy. Umowa zawarta z Powiatowym Ośrodkiem Poradnictwa Psychologiczno- Pedagogicznego i Doradztwa Metodycznego była na kwotę zł. Celem świetlicy było: - zapewnienie opieki opiekuńczo-wychowawczej, - prowadzenie zajęć profilaktyczno-terapeutycznych, - udzielanie pomocy w nauce, - prowadzenie pracy psychologicznej oraz doŝywianie. Działalność świetlicy nastawiona była na profilaktykę uzaleŝnień, agresji i przemocy. W zajęciach od poniedziałku do piątku w godzinach od 9-17ºº, uczestniczyło 35 dzieci skierowanych przez pedagogów szkolnych i inne osoby. 2.3 Prowadzenie Programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieŝy z zagroŝonych środowisk rodzin dysfunkcyjnych, oraz dzieci z grup ryzyka z Gminy Polkowice realizowane były przez Aqua Park- Zakład Rehabilitacji Leczniczej Sp. Z o.o. Umowa zawarta z Aqua Park- Zakładem Rehabilitacji Leczniczej Sp. Była na kwotę łączną zł. Program obejmował róŝnego rodzaju formy zajęć ruchowych indywidualnych i grupowych. Zajęcia prowadzone były przez osoby przygotowane do pracy z młodzieŝą, realizowane one były na terenie Aqua Parku, jak i teŝ Szkoły Podstawowej w Jędrzychowie, Szkoły Podstawowej nr 2 i w Gimnazjum nr 2 oraz świetlicach wiejskich: w Trzebczu, Moskorzynie, Kazimierzowej i śelaznym Moście. Łącznie systematycznymi działaniami było objęte 145 dzieci. Podejmowanie zachowań ryzykownych jest charakterystyczną cechą dorastania, związaną z realizacją zadań rozwojowych tego okresu Ŝycia: poszukiwaniem własnej toŝsamości, autonomii, sprawdzeniem swoich moŝliwości i sposobów radzenia sobie z trudnościami, pełnieniem nowych ról społecznych, itd. Priorytetami realizowanego programu było: 1. Dostarczenie młodzieŝy pozytywnych wzorców spędzania czasu i kształtowanie aspiracji Ŝyciowych: - Wykorzystanie wolnego czasu na uprawianie sportu, gimnastyki na aktywną rekreację; 2. Kształtowanie postaw prozdrowotnych: - Aktywne, bardzo zdrowe spędzanie wolnego czasu; 3. Wspieranie, doradzanie, informowanie młodzieŝy jak Ŝyć i funkcjonować w swoim środowisku nie popadając w nałogi: - Kreowanie postaw: otwartości, asertywności i komunikacji; 4. Promowanie postawy NIE PIJĘ, NIE PALĘ, NIE ĆPAM- i się tego nie wstydzę. Cele jakie były realizowane zgodnie z programem: Ogólna poprawa kondycji psychofizycznej, zwiększenie stabilności i bezpieczeństwa młodzieŝy zamieszkującej Gminę Polkowice.

5 Zapobiegnie powstawaniu nowych problemów związanych z substancjami psychoaktywnymi. Spadek zaŝywania substancji psychoaktywnych. Zmniejszenie rozmiarów problemów, które aktualnie występują. Zwiększenie zasobów niezbędnych do radzenia sobie juŝ z istniejącymi problemami. Zwiększenie świadomości wśród młodzieŝy o istniejących zagroŝeniach. WdroŜenie nowoczesnych form profilaktyki kierowanej dla młodzieŝy. Zwiększenie skuteczności i dostępności na terenach wiejskich. Działania profilaktyczne miały wielokierunkowy charakter. Były ukierunkowane na ograniczenie rozpowszechniania picia alkoholu i uŝywania innych substancji psychoaktywnych, ale takŝe na ograniczenie przemocy i zachowań sprzecznych z prawem. Głównym celem programu było kształtowanie zdrowych wzorców zachowań społecznych wśród dzieci i młodzieŝy z rodzin dysfunkcyjnych, rozwijanie zdolności podejmowania właściwych decyzji, redukowanie zaburzeń emocjonalnych wynikających z faktu dorastania w rodzinie o zaburzonych relacjach, eliminowanie napięć emocjonalnych i fizycznych, uczenie radzenia sobie ze stresem w sytuacjach kryzysowych. 2.4 Zorganizowanie półkolonii terapeutycznej dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych zł. Półkolonia prowadzona była przez ZHP w Polkowicach w okresie do r., uczestniczyło w niej 50 dzieci, które do uczestnictwa wskazane były przez pedagogów szkolnych, kuratorów sądowych oraz pracowników socjalnych OPS. Półkolonia pn. Kraina Radości trwała 11 dni, uczestnicy podczas zajęć mogli spoŝywać 1 gorący posiłek przygotowywany w stołówce Ośrodka Pomocy Społecznej. Dzieci uczestniczące w półkolonii miały zapełniony czas wolny, ponadto miały zapewniony ciepły posiłek. Poprzez uczestnictwo w zajęciach edukacyjnoprofilaktycznych miały moŝliwość uzyskać informacje na temat niebezpiecznych zachowań i sytuacji i jak wobec nich postępować. Ponadto miały moŝliwość nabycia pozytywnych umiejętności odreagowania stresów związanych z trudną sytuacją rodzinną i umiejętności bezpiecznego przeŝywania trudnych emocji, radzenia sobie z własną nadpobudliwością i wielu innych. 2.5 Zorganizowanie wakacyjnego obozu terapeutycznego dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych w Miłkowie 9280 zł. Uczestnikami obozu było 16 uczniów wskazanych przez pedagogów szkolnych oraz terapeutów z PCUZ, obóz odbywał się w terminie od do r. W trakcie obozu dzieci brały udział w Programie Kraina Stumilowego Lasu, który miał na celu wykrycie w dziecku tych obszarów, które sprawiają mu szczególną trudność. Dzieci w trakcie organizowanych róŝnych zajęć sportowych, wycieczek po okolicy itp. miały moŝliwość rozładowania róŝnych napięć, które się w nich nagromadziły w trakcie funkcjonowania w rodzinie dysfunkcyjnej. 3. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w szczególności dla dzieci i młodzieŝy. Zadanie to było ściśle związane z punktem 1 i2, gdyŝ osoby korzystające z pomocy terapeutycznej, uczestniczące w róŝnych programach uzyskiwały informację na temat uzaleŝnienia i form pomocy oraz była wśród nich prowadzona edukacja w tym zakresie.

6 Ponadto dzieci uczestniczące w róŝnych programach profilaktycznych prowadzonych na terenie szkół i innych placówek dostawały szereg informacji na temat uzaleŝnień. W ramach tego zadania była przeprowadzona akcja profilaktyczna w dniu r. na Osiedlu Hubala pn. Trala la la na Hubala, która miała na celu pracę w środowisku zamieszkania dzieci i młodzieŝy, podsumowania wakacji oraz dostarczenia wiedzy na temat róŝnych problemów związanych z uzaleŝnieniami. Uczestnicy spotkania otrzymali róŝnego rodzaju ulotki, materiały edukacyjne ponadto z uwagi, iŝ spotkanie miało miejsce na otwartym terenie mogli w nim uczestniczyć rodzice ww., którzy równieŝ otrzymali materiały z tego zakresu. W 2006 r. rozpoczęliśmy wspólnie z funkcjonariuszami Komendy Powiatowej Policji w Polkowicach wdraŝanie programu edukacyjno-profilaktycznego w zakresie przeciwdziałania nietrzeźwości kierowców. Funkcjonariusze KPP wydziału prewencji i ruchu drogowego zostali wyposaŝeni w ulotki Alkohol i kierowca, liczniki trzeźwości oraz symboliczny gadŝet dla kierowcy, które były rozdawane w trakcie kontroli trzeźwości kierowców. Koszt ulotek i innych 4.Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, słuŝącej rozwiązywania problemów alkoholowych. Stowarzyszenie Trzeźwość i Stowarzyszenie Charytatywne Pomocna dłoń w ramach swoich działań objęły pomocą osoby uzaleŝnione, jak i teŝ ich rodziny. Stowarzyszenia prowadziły zajęcia warsztatowe dla osób uzaleŝnionych, grupy wsparcia. Ponadto zorganizowały wyjazdy rodzin osób uzaleŝnionych do Lichenia i Częstochowy. Były współorganizatorami wyjazdu dzieci z rodzin dysfunkcyjnych na kilkudniową wycieczkę do Świnoujścia. Stowarzyszenia uzyskały dotację : Stowarzyszenie Trzeźwość zł. Stowarzyszenie Charytatywne Pomocna dłoń zł. Działalność obu Stowarzyszeń jest ściśle związana z pracą pracowników Ośrodka Pomocy Społecznej, wielokrotnie członkowie Stowarzyszenia wraz z pracownikami socjalnymi podejmowali współpracę w zakresie pomocy osobie lub rodzinie z problemem alkoholowym, szczególnie w motywowaniu do podejmowania leczenia odwykowego czy utrzymywania abstynencji. 5.Działalność Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Do zadań Komisji naleŝy prowadzenie działań mających na celu zmniejszenie szkód związanych z naduŝywaniem i uzaleŝnieniem od alkoholu poprzez: motywowanie osób naduŝywających i uzaleŝnionych od alkoholu, i ich rodzin do rozpoczęcia procesu leczenia, kierowanie osób uzaleŝnionych i współuzaleŝnionych do odpowiednich poradni i instytucji pomocowych, interwencje w instytucjach pomocowych, jeśli w rodzinach dotkniętych problemem alkoholowym występuje przemoc lub inne zjawiska patologii społecznej, prowadzenie postępowania przygotowawczego w sprawach o przymusowe leczenie odwykowe i kierowanie kompletnych wniosków wraz z wywiadem środowiskowym i opinią biegłego do Sądu Rejonowego w Lubinie.

7 Na działalność Komisji w 2006 roku przeznaczona została kwota zł. Ogółem z opłat za zezwolenia na sprzedaŝ napojów alkoholowych uzyskano kwotę zł i wydano kwotę zł. Na mocy ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii część z tych środków została przeznaczona na działalność w tym zakresie BADANIA, MONITORING I EWALUACJA Cel: zapewnienie informacji dla prowadzenia racjonalnej i akceptowanej społecznie polityki wobec alkoholu. Z uwagi na to, Ŝe zapis dotyczący ewaluacji programu został uŝyty pierwszy raz w Programie na 2006 rok prowadzone są prace nad opracowaniem skutecznego narzędzia, które dawałoby obraz dotyczący profilaktyki i uzaleŝnień w Gminie. Na podstawie wniosków zawartych w Diagnozie przeprowadzonej na przełomie roku 2005/2006 na terenie Gminy Polkowice wynika, iŝ w opinii mieszkańców występuje wysoki wskaźnik przyrostu ilości dorosłych osób nietrzeźwych. Ponadto odnotowano podwyŝszony wskaźnik przyrostu ilości uŝywającej alkoholu młodzieŝy Dalsze monitorowanie tych wyników dostarczyła podstaw do planowania działań profilaktycznych oraz przesłanek do oceny ich skuteczności. Realizacja Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych obejmowała wiele działań niewymiernych, niefinansowych opartych głównie o współpracę pomiędzy róŝnymi instytucjami, polegającą na podejmowaniu wspólnych interwencji w indywidualnych sprawach oraz wspólnym ustalaniu planów pomocy osobie, rodzinie.