Załącznik Nr 9 do uchwały Nr XVIII/109/2012 Rady Gminy w Kęsowie z dnia 29 sierpnia 2012 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI TUCHÓŁKA na lata 2012-2022 Strategia zawierająca charakterystykę miejscowości i opis planowanych do realizacji zadań Tuchółka, sierpień 2012 1
Spis treści 1. Wstęp 2. Charakterystyka miejscowości 3. Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości 4. Mocne i słabe strony miejscowości Tuchółka 5. Wizja rozwoju 6. Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną 2
1.Wstęp Miejscowość Tuchółka położona jest w gminie Kęsowo, w powiecie tucholskim, województwie kujawsko-pomorskim. Miejscowość liczyła na 31.12.2011 239 mieszkańców i wchodzi w skład sołectwa Jeleńcz. Nasza wieś leży nad pięknym, chociaż prawie niezagospodarowanym jeziorem, na terenie krajeńskiego Parku Krajobrazowego. Teren gminy Kęsowo charakteryzuje się bardzo urozmaiconą rzeźbą terenu, co znalazło wyraz w lokalnym nazewnictwie. Występują Góry Karpaty, Góry Kozackie czy Góra Ludwika. Gmina położona jest na falistej równinie wysoczyzny morenowej, której wyniesienie osiąga średnio od 125 do 130 m n.p.m. W jej obrębie wyraźnie zaznaczają się liczne formy o genezie glacjalnej i fluwioglacjalnej. Miejscowość Tuchółka jest terenem typowo popegerowskim, leży przy drodze powiatowej, a jednak na uboczu. Najbliższe urzędy, szkoła bank znajdują się w oddalonej o trzy kilometry wsi gminnej. Społeczeństwo Tuchółki podejmowało wiele inicjatyw dzięki środkom z budżetu gminy. Jednak wysokość środków finansowych jest niewystarczająca do potrzeb. Dlatego też mieszkańcy Tuchółki z nadzieją przyjęli możliwość uzyskania pomocy finansowej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich Odnowa i rozwój wsi. Wyżej wspomniany program daje możliwość pozyskania dodatkowych środków w celu aktywizacji mieszkańców do działania na rzecz wsi, a tym samym dalszego rozwoju miejscowości. Dlatego też powstała Grupa Odnowy Wsi, która opracowała poniższy plan rozwoju w celu wspólnego zmierzania ku lepszej przyszłości. 3
2. Charakterystyka miejscowości Tuchółka Tuchółka położona w pobliżu jeziora pojawiła się w źródłach już w 1343 roku, kiedy wielki mistrz zakonu krzyżackiego Ludolf Koenig nadał Jaśkowi z Tuchołki (w oryginalnym dokumencie Klein Tochol) 17 włók ziemi (ok. 289 ha) wraz z jeziorem na prawie chełmińskim w zamian za służbę wojskową. Następne ślady w dokumentach dotyczące naszej miejscowości pochodzą z VII wieku. W 1648 roku jako właściciela wymieniano Garczyńskiego. W 1695 r. Tuchółka była własnością Stanisławskiego, a w 1789 r. rodziny Pruszaków. Pod koniec XIX dokumenty wspominają o nowym właścicielu- J.C. Szmidt- kupcu z Tucholi. W tym czasie wieś, a właściwie folwark liczył sobie 386 ha ( z tego 257 ha ziemi ornej, 47 ha łąk) 5 domów mieszkalnych, w których mieszkało 85 mieszkańców 54 katolików i 31 ewangelików. Gospodarstwo prowadziło hodowlę świń i owiec. W 1927 roku we wsi funkcjonował młyn, który był własnością Otto Germana, przerabiający 2500 cetnarów, czyli 125 ton zboża rocznie. Młyn nie był duży, ale właścicielowi musiało się nieźle powodzić, bowiem w 1935 roku figurował jako posiadacz jednego z 54 zarejestrowanych w powiecie tucholskim samochodów osobowych wyprodukowanego w 1928 roku oeklanda. Obecnie budynek istnieje, ale młyn nie funkcjonuje już od kilku lat. Po II wojnie światowej z majątku Tuchółki utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne, które istniało do lat 90. W latach pegeerowskich wybudowano w naszej miejscowości kilka bloków mieszkalnych, w których mieszkania zostały wykupione przez lokatorów. Grunty wraz z zabudowaniami również przeszły w ręce prywatne. W chwili obecnej w naszej wsi istnieje dworek, który obecny, trzeci już właściciel gospodarujący na 192 ha częściowo wyremontował. Od kilku lat latem na plaży odbywają się turnieje piłki siatkowej z udziałem młodzieży i nie tylko z pobliskich miejscowości. Inicjatorem imprezy jest 4
młodzież z naszej wsi. Odbywają się również festyny i pikniki letnie. Tradycyjnie każdego roku obchodzimy Dzień Dziecka. Na świeżym powietrzu przygotowujemy dla dzieci atrakcje w postaci gier i zabaw 3. Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości Na terenie wsi występuje całkowity brak zakładów produkcyjnych. W zakresie handlu działa 1 sklep spożywczo-przemysłowy. Struktura zatrudnienia wśród mieszkańców jest zróżnicowana-są osoby pracujące, bezrobotne, emeryci, renciści. Pracujący mieszkańcy dojeżdżają do pracy do Tucholi bądź Chojnic. Nasza wieś leży nad pięknym, lecz niezagospodarowanym jeziorem na terenie Krajeńskiego Parku Krajobrazowego. 5
4.Mocne i słabe strony miejscowości Tuchółka Silne strony: - malownicze położenie wśród lasów i jezior - dobra współpraca z Urzędem Gminy - nieskażone przemysłem środowisko naturalne (jezioro, lasy ) -teren atrakcyjny turystycznie (teren Krajeńskiego Parku Krajobrazowego) Szanse: -aktywizacja środowiska dzięki środkom pomocowym -agroturystyka - remont pomieszczenia przeznaczone na świetlicę wiejską - zagospodarowanie centrum wsi -zagospodarowanie jeziora - migracje ludności z miast do wsi Słabe strony: -zbyt mało imprez integrujących społeczność lokalną -utrudniony dostęp do takich ośrodków kultury jak kino, teatr, - wysokie bezrobocie, - brak zakładów produkcyjnych, - niezagospodarowane centrum wsi - niska integracja społeczeństwa, - brak miejsca(świetlicy) umożliwiającej integrację mieszkańców Zagrożenia: -brak środków własnych na sfinansowanie projektów, -odpływ młodych, a przede wszystkim wykształconych ludzi do miast - brak jakichkolwiek zakładów 6
4.Wizja rozwoju miejscowości Tuchółka Chcielibyśmy aby : wieś była zadbana, estetyczna wieś była atrakcyjna turystycznie, społeczność lokalna była zintegrowana, dążąca do osiągnięcia konkretnych celów, mogąca liczyć na pomoc sąsiedzką, pełna optymizmu, zapału do pracy, pełna radości i nadziei na lepsze juto, we wsi powstawały nowe miejsca pracy, we wsi organizowano więcej imprez kulturalnych czy zabaw, 7
5. Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną Priorytet I Cel : Podniesienie atrakcyjności turystycznej wsi oraz stworzenie warunków do aktywnego spędzenia czasu Projekt Zagospodarowanie plaży przy jeziorze w Tuchółce Termin realizacji: 2012-2022 Źródła finansowania: środki własne Gminy Kęsowo oraz środki zewnętrzne Priorytet II Cel: Zagospodarowanie estetyczne terenu przy świetlicy. Projekt : Budowa ogrodzenia, obsadzenie krzewami. Termin realizacji: 2012-2022 Źródła finansowania: środki własne Gminy Kęsowo oraz środki zewnętrzne Priorytet III Cel: poprawa wizerunku i estetyki wsi Projekt : Ułożenie chodników na terenie miejscowości. Termin realizacji: 2012-2022 Źródła finansowania: środki własne Gminy Kęsowo oraz środki zewnętrzne 8
Zadania te mają w okresie długoterminowym: zwiększyć atrakcyjność turystyczną miejscowości, poprawić jakość życia mieszkańców, zwiększyć ilość miejsc pracy, zwiększyć dochody ludności lokalnej poprzez napływ turystów, zmniejszyć bezrobocie we wsi, zwiększyć integrację społeczeństwa zaktywizować ludność do pracy na rzecz wsi. Te przedsięwzięcia ma przyczynić się do tego, aby ludziom w naszej wsi żyło się lepiej, godniej i przyjemniej i czuli się dumni, że są mieszkańcami tej właśnie miejscowości. 9
Grupa Odnowy Wsi: 1.Krzysztof Milewski 2. Lucyna Nowak 3. Zygmunt Sabiniarz 4. Cecylia Knopek 10