INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE KRAWIEC - kod 753105 Krawiec (kod 513101) to jeden z zawodów ujętych w obowiązującej od 1 stycznia 2015 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (DZ.U. z 2014 r. poz. 1145). Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie krawiec powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) konstruowania i modelowania wyrobów odzieżowych zgodnie z zamówieniem klienta; 2) dobierania materiałów odzieżowych i dodatków do wyrobu odzieżowego; 3) obsługiwania maszyn i urządzeń stosowanych podczas wytwarzania wyrobów odzieżowych; 4) wykonywania wyrobów odzieżowych; 5) świadczenia usług związanych z przeróbką i naprawą wyrobów odzieżowych. ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE KRAWIEC W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W LATACH 2011 2015 (I półrocze) Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej ogółem Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu 2015 810 1952 7 4 46 8 2014 1915 2202 27 8 183 1 2013 2307 2664 28 26 105 6 2012 2177 2618 21 13 118 2 2011 2342 2649 26 14 108 4 W I półroczu 2015r. na jedną ofertę pracy zgłoszoną do urzędów pracy przypadało 17,6 bezrobotnych z zawodem krawiec, zarejestrowanych w tym okresie. W 2014r. na jedną ofertę pracy zgłoszoną przez pracodawców do powiatowych urzędów pracy w Regionie przypadało 10,5 bezrobotnych z zawodem krawca, zarejestrowanych w tym okresie. W 2013 roku na jedną ofertę pracy przypadało 21,9 bezrobotnych zarejestrowanych 1
w tym okresie. W roku 2012 na jedną ofertę przypadało 18,4 bezrobotnych, w 2011 roku na jedną ofertę przypadało 21,6 bezrobotnych zarejestrowanych w okresie. Większa liczba nowych rejestracji bezrobotnych niż zgłoszonych wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej spowodowała, że w latach 2011-2014 zawód ten został sklasyfikowany jako zawód nadwyżkowy 1, tzn. taki na który na rynku pracy istnieje mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. WYNIKI BADAŃ PRACODAWCÓW 2 W badaniach za 2014 rok zawód krawca nie występuje. ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE, OFERTA KSZTAŁCENIA SYSTEM OŚWIATY SZKOLNEJ I POZASZKOLNEJ 3 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 roku w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego określa, że zawód krawiec od 1 września 1 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. W 2011 r. 77,9% wszystkich zawodów, którymi legitymowali się bezrobotni lub zgłoszono w nich wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zostały sklasyfikowane jako nadwyżkowe. Zawody deficytowe stanowiły 17,9% zawodów a zrównoważone 4,2%. 2 Badanie 2000 pracodawców jest realizowane w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raport z badania pracodawców w 2010-2014 r. znajduje się na stronie internetowej WUP. 3 Źródło informacji: rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego, serwis internetowy Ministerstwa Edukacji Narodowej www.men.gov.pl oraz System Informacji Oświatowej www.cie.men.gov.pl 2
2012 roku można zdobyć po ukończeniu Zasadniczej Szkoły Zawodowej w trzyletnim cyklu kształcenia. Wg danych pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej udostępnianych przez Centrum Informatyczne Edukacji na stronie http://sio.men.gov.pl/index.php/rspo w województwie kujawsko-pomorskim zawód ten można zdobyć w 19 placówkach, wyłącznie publicznych. Z danych uzyskanych z Systemu Informacji Oświatowej na dzień 30 września 2014 roku w zawodzie krawiec odnotowano 36 absolwentów, w tym czasie 64 uczniów kontynuowało naukę w zawodzie. Wg tego samego żródła na dzień 30 września 2013 roku w zawodzie krawiec odnotowano 33 absolwentów, w tym czasie 103 uczniów kontynuowało naukę w zawodzie. Na dzień 30 września 2012 roku w zawodzie krawiec odnotowano 47 absolwentów, w tym czasie 122 uczniów kontynuowało naukę w zawodzie. W 2011 roku w zawodzie krawiec odnotowano 51 absolwentów - osoby które ukończyły naukę, w tym czasie 187 uczniów kontynuowało naukę w zawodzie. Dopuszcza się również możliwość kształcenia na kwalifikacyjnych kursach zawodowych. Dla zawodu krawiec wyodrębniono jedną kwalifikację: K1 wykonywanie usług krawieckich. Kwalifikacyjny kurs zawodowy to kurs prowadzony według programu nauczania uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach w zakresie jednej kwalifikacji. Minimalna liczba godzin kształcenia na tym kursie jest równa minimalnej liczbie godzin kształcenia zawodowego określonej w podstawie programowej kształcenia w zawodach dla danej kwalifikacji. W ramach różnych zawodów wyodrębniono poszczególne kwalifikacje, z których każda obejmuje określony zasób wiedzy, umiejętności zawodowych oraz kompetencji personalnych i społecznych, opisanych w podstawie programowej kształcenia w zawodach. Podmiot prowadzący kwalifikacyjny kurs zawodowy jest obowiązany uwzględnić w realizowanym na kursie programie nauczania wszystkie wskazane w podstawie programowej kształcenia w zawodach komponenty właściwe dla danej kwalifikacji. Ukończenie tego kursu umożliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, w zakresie danej kwalifikacji, przeprowadzanego przez okręgową komisję egzaminacyjną. Osoba, która ukończy kwalifikacyjny kurs zawodowy i zda egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie w zakresie danej kwalifikacji, otrzymuje świadectwo potwierdzające kwalifikacje w zawodzie. Dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w określonym zawodzie będzie mogła otrzymać osoba, która posiada poziom wykształcenia wymagany dla danego zawodu (odpowiednio wykształcenie zasadnicze zawodowe lub średnie) oraz zda egzaminy z zakresu wszystkich kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie, czyli posiada świadectwa potwierdzające uzyskanie kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie. 3
Kwalifikacyjne kursy zawodowe mogą prowadzić: publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe w zakresie zawodów, w których kształcą; niepubliczne szkoły posiadające uprawnienia szkół publicznych, prowadzące kształcenie zawodowe w zakresie zawodów, w których kształcą; placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego; instytucje rynku pracy, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.), prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową; podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. PROFIL KOMPETENCYJNY ZAWODU KRAWIEC 4 Kompetencje zawodowe to odpowiednia wiedza, określone umiejętności oraz właściwa postawa. Poza określonym rodzajem wiedzy w danej dziedzinie i konkretnymi umiejętnościami zawodowymi trzeba również zachowywać się w sposób świadczący o zrozumieniu pełnionej roli zawodowej. Wszystkie te rzeczy pozwalają na wypełnianie obowiązków zawodowych na odpowiednim poziomie. Im kompetencje są większe a ich poziom wyższy tym dana osoba jest większym fachowcem a jej praca jest lepiej oceniana. Osoby które wykonują zawód krawca, by sprawnie wywiązywać się z zadań zawodowych, poza formalnymi wymaganiami kwalifikacyjnymi powinny jeszcze charakteryzować się co najmniej czterema kompetencjami: 1. Sprawnością motoryczną : Wykonywanie złożonych ruchów dokładnie, szybko i w zmiennych warunkach, w celu realizacji zadań. Na sprawność motoryczną wpływają : zdolności kondycyjne (siła, szybkość, moc, wytrzymałość, gibkość) oraz koordynacyjne (dostosowanie ruchu, różnicowanie ruchu, zdolności : utrzymywania równowagi, szybkiej reakcji, orientacji, sprzężenia ruchów, rytmizacji). 2. Współpracą w grupie : Aktywne angażowanie się w prace zespołu i dążenie do wspólnej realizacji celów. 3. Podzielnością uwagi : Efektywne wykonywanie kilku czynności jednocześnie i zdolność do pracy w warunkach rozpraszających uwagę. 4. Sumiennością w dążeniu do rezultatów : Wysoka efektywność realizacji zadań w ściśle określonym terminie i z należytą starannością, uwzględniającą własne kompetencje i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez utrzymywanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności. 4 Profil pochodzi z podręcznika dla doradców zawodowych Narzędzie do badania kompetencji, Warszawa 2014 4
INSTYTUCJE SZKOLENIOWE Informacje o kursach prowadzonych przez instytucje szkoleniowe między innymi z dziedziny krawiectwa dostępne są na stronie internetowej: http://ris.praca.gov.pl POMOCNE ADRESY Związek pracodawców cech krawców i rzemiosł włókienniczych Krakowskie Przedmieście 41 00-071 Warszawa, mazowieckie LITERATURA Pozycje książkowe: Bonder D., Wytwarzanie odzieży. Specjalność - krawiec odzieży damskiej lekkiej, Centralny Ośrodek Metodyczny Poradnictwa Wychowawczo - Zawodowego MEN, Warszawa 1990. Bonder D., Teczka informacji o zawodzie - krawiec, PPHU Demon, Sierpc 1995. Czasopisma: Odzież - Stowarzyszenie Włókienników Polskich, Łódź. Wiadomości Produkcyjne - Stowarzyszenie Włókienników Polskich, Łódź. Opracował: Piotr Wełnicki Doradca zawodowy WUP w Toruniu Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Toruniu Akceptował: Janusz Bokser data ostatniej aktualizacji: 19.08.2015r. Sytuacja zawodu na europejskich rynkach pracy 1. Dostęp do rynków pracy krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. 2. Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie krawiec w krajach EOG: Osoba chcąca podjąć pracę jako krawiec w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód krawiec jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepage 5
Obecnie w trzech krajach EOG zawód krawiec jest regulowany, są to: Islandia, Liechtenstein, Węgry. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en.ht m 3. Zapotrzebowanie na osoby z zawodem krawiec wg Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej http://eures.europa.eu Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z zawodami: krawiec, kapelusznik, zawody pokrewne zgłoszonych zostało 352 oferty pracy w 16 krajach EOG. Najwięcej ofert pracy w ww. zawodach znajduje się w: Niemczech (133 oferty), Austrii (43 oferty), Węgrzech (42 oferty) - dane wg stanu na dzień 16.09.2013 r. Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie krawiec w krajach EOG powinny dysponować 2-3 letnim udokumentowanym doświadczeniem zawodowym. Należy pamiętać, że najczęściej pracodawcy oczekują od pracownika znajomości języka kraju, w którym zamierzają podjąć pracę. Przykładowe stawki płacy w zawodzie krawiec w wybranych krajach: Austria: od 1579 euro miesięcznie brutto, Francja: od 9,43 euro/godz. brutto, Czechy: 8640-16000 koron czeskich miesięcznie brutto. Opracował : WUP w Toruniu Wydział Pośrednictwa Pracy 6