UBEZPIECZENIA 1. Wykonawca będzie w pełni odpowiedzialny za Inwestycję od daty zawarcia Umowy do daty podpisania protokołu Odbioru Końcowego, kiedy to odpowiedzialność w tym zakresie przejmie Zamawiający. 2. Jeśli nastąpią szkody w Inwestycji, w tym w Materiałach, Urządzeniach i Wyposażeniu lub ich części, w okresie odpowiedzialności Wykonawcy, Wykonawca na swój koszt naprawi powstałe szkody tak, by Inwestycja odpowiadała w pełni postanow ieniom Umowy. Wykonawca będzie również odpowiedzialny za wszelkie uszkodzenia i szkody w Materiałach, Urządzeniach lub Wyposażeniu, spowodowane przez niego lub osoby, za które ponosi odpowiedzialność przy prowadzeniu Robót. 3. Ubezpieczenie Umowy: 1) Zamawiający na własny koszt, w okresie realizacji Umowy ubezpieczy i zapewni ciągłość ubezpieczenia wszelkich ryzyk budowy i montażu (CAR/EAR). 2) Wykonawca na własny koszt, w okresie realizacji Umowy ubezpieczy i zapewni ciągłość ubezpieczenia, z zastrzeżeniem ust. 9 pkt 4) (lub spowoduje taki stan) na wszystkie podane poniżej ryzyka: a) Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej Wykonawcy z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej pokrywające uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia lub śmierć, doznane przez osoby trzecie oraz stratę lub uszkodzenie własności osób trzecich powstałe w związku z realizacją Umowy, obejmujące również odpowiedzialność wzajemną pomiędzy Ubezpieczonymi, b) Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej zawodowej (OCZ) osób sprawujących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie (np. OC projektanta, inżyniera, geodety) ma zastosowanie pod warunkiem, że realizacja kontraktu wymaga prowadzenia danego typu prac, c) Ubezpieczenie mienia podczas transportowania (dotyczy materiałów budowlanych, maszyn i urządzeń transportowanych na plac budowy przez Wykonawcę lub na jego zlecenie), d) Ubezpieczenie kluczowych maszyn budowlano montażowych Wykonawcy i Podwykonawców, e) Ubezpieczenie NNW. 4. Ubezpieczenie wszelkich ryzyk budowy i montażu (CAR / EAR): Ubezpieczenie CAR/EAR zostanie zawarte przez Zamawiającego we własnym imieniu i na własną rzecz oraz na rzecz Wykonawcy, wszystkich Podwykonawców oraz wszystkich innych podmiotów zaangażowanych w realizację Przedmiotu Umowy (Ubezpieczeni). Ubezpieczyciel zrzeknie się prawa regresu ubezpieczeniowego wobec Ubezpieczonych. 5. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (OC) Wykonawca zawrze i utrzyma w ważności przez cały okres realizacji Umowy umowę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej z tytułu realizacji Umowy z sumą gwarancyjną na jedno i wszystkie zdarzenia 10% wynagrodzenia netto jednak nie mniej niż 20.000.000 PLN (dwadzieścia milionów), w zakresie zgodnym z poniższymi wymogami: 1) Zakres ubezpieczenia OC. Ubezpieczenie to będzie spełniało łącznie co najmniej następujące warunki: a) Zamawiający, Wykonawca, wszyscy Podwykonawcy oraz wszystkie inne podmioty zaangażowane w realizację Umowy będą wymienieni jako współubezpieczeni. b) Ubezpieczone będą szkody rzeczowe i osobowe wyrządzone osobom trzecim oraz następstwa tych szkód wynikłe ze zdarzeń powstałych w czasie lub w związku z wykonywaniem Umowy. Wydanie 1 Wersja 1 PB-BE-S07 Strona 1 z 6
c) Ubezpieczone będą szkody nie mające charakteru szkód rzeczowych lub osobowych, tzn. czyste straty finansowe z limitem odpowiedzialności co najmniej 2 000 000 PLN (dwa miliony) na jedno i wszystkie zdarzenia. d) Ubezpieczone będą szkody wyrządzone przez Podwykonawców, za które odpowiedzialność jak za działania własne ponoszą Ubezpieczeni. e) Ubezpieczone będą szkody wyrządzone wzajemnie pomiędzy ubezpieczonymi biorącymi udział w realizacji Umowy oraz szkody wyrządzone ich pracownikom. f) Ubezpieczone będą szkody powstałe w mieniu powierzonym lub przekazanym, będącym w pieczy lub pod nadzorem Wykonawcy i Podwykonawców, oraz w mieniu będącym przedmiotem usługi, naprawy, obróbki - z limitem odpowiedzialności co najmniej 5 000 000 PLN (pięć milionów) na jedno i wszystkie zdarzenia. g) Ubezpieczone będą szkody spowodowane wadą produktu dostarczonego w ramach Umowy. h) Ubezpieczone będą szkody wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania przez ubezpieczającego, w tym po jego wykonaniu. i) Ubezpieczone będą szkody wyrządzone rażącym niedbalstwem. j) Ubezpieczone będą szkody wyrządzone przez pojazdy mechaniczne używane do realizacji Umowy, nie podlegające obowiązkowemu ubezpieczeniu OC. k) Ubezpieczona będzie odpowiedzialność cywilna pracodawcy z tytułu wypadków przy pracy z limitem odpowiedzialności co najmniej 5 000 000 PLN (pięć milionów) na jedno i wszystkie zdarzenia. l) Ubezpieczone będą szkody spowodowane wibracją, osunięciem lub zapadaniem się ziemi z limitem odpowiedzialności co najmniej 5 000 000 PLN (pięć milionów) na jedno i wszystkie zdarzenia. m) Ubezpieczone będą szkody wyrządzone podczas prac ładunkowych. n) Ubezpieczone będą szkody powstałe w instalacjach podziemnych. o) Ubezpieczone będą szkody powstałe w środowisku naturalnym lub w związku z zanieczyszczeniem środowiska substancjami szkodliwymi, w tym odpowiedzialność cywilna za szkody wynikłe wskutek nagłego zanieczyszczania powietrza, wody, gruntów, drzewostanu lasów i parków, z limitem odpowiedzialności co najmniej 30% sumy gwarancyjnej. p) Franszyza lub udział własny będą ustalone na rozsądnym poziomie rynkowym, w wysokości nieprzekraczającej 20.000,00 zł dla szkód rzeczowych, 10% odszkodowania, nie więcej niż 50.000,00 zł dla czystych strat finansowych, zastrzeżeniem braku franszyzy / udziałów własnych w odniesieniu do szkód osobowych. 2) Wykonawcy działający wspólnie. W odniesieniu do Wykonawcy, który tworzy konsorcjum wymóg dotyczący ubezpieczenia OC powinien zostać spełniony w następujący sposób: a) W przypadku zawarcia jednostkowego ubezpieczenia przeznaczonego wyłącznie do ochrony roszczeń związanych z realizacją Umowy, zawartego na cały okres realizacji Umowy, którym objęci byliby wszyscy Wykonawcy działający wspólnie jako ubezpieczeni wymóg dotyczący sumy gwarancyjnej z ust. 5 zakresu ubezpieczenia OC stosuje się do jednostkowej umowy ubezpieczenia. b) W innym przypadku niż określony w ust. 5 pkt 2 a) wymóg dotyczący sumy gwarancyjnej z ust. 5 zakresu ubezpieczenia OC dotyczy każdego poszczególnego podmiotu z osobna, tzn. każdy z nich powinien posiadać ochronę w zakresie odpowiedzialności cywilnej z sumą gwarancyjną na jedno i Wydanie 1 Wersja 1 PB-BE-S07 Strona 2 z 6
wszystkie zdarzenia 10% wynagrodzenia netto jednak nie mniej niż 20.000.000 PLN (dwadzieścia milionów), a jej zakres powinien spełniać co najmniej warunki określone w ust. 5 pkt 1. 6. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej zawodowej (OCZ) Wykonawca zawrze i utrzyma w ważności przez cały okres realizacji Umowy umowę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody będące następstwem błędów projektowych, błędnie sporządzonej dokumentacji i innych czynności zawodowych w tym wykonywania nadzoru autorskiego (dot. m.in. inżyniera budowlanego, geodety, architekta) z sumą gwarancyjną nie niższą niż 5 000 000 PLN (pięć milionów) na jedno i wszystkie zdarzenia w okresie ubezpieczenia. W przypadku zastosowania w polisie triggera claims made warunki ubezpieczenia powinny zapewnić wydłużony termin zgłaszania roszczeń minimum o 36 miesięcy po zakończeniu okresu ubezpieczenia; 1) Zakres ubezpieczenia OCZ. Ubezpieczenie to będzie spełniało łącznie co najmniej następujące warunki: a) Ubezpieczonym będą podmioty faktycznie realizujące prace projektowe, b) Ubezpieczone będą szkody rzeczowe i osobowe wyrządzone osobom trzecim oraz następstwa tych szkód wynikłe ze zdarzeń powstałych w czasie lub w związku z wykonywaniem Umowy. c) Ubezpieczone będą szkody nie mające charakteru szkód rzeczowych lub osobowych, tzn. czyste straty finansowe z limitem odpowiedzialności co najmniej 5 000 000 PLN (pięć milionów) na jedno i wszystkie zdarzenia. d) Ubezpieczone będą szkody wyrządzone rażącym niedbalstwem. e) Ubezpieczone będą szkody wyrządzone poszkodowanym przez Podwykonawców, przy czym Zamawiający dopuszcza odstąpienie od przedmiotowego wymagania jeżeli Wykonawca będzie realizował zlecenie samodzielnie bez udziału Podwykonawców; f) Ubezpieczona będzie odpowiedzialność z tytułu pełnienia nadzoru autorskiego na podstawie art. 18 ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (Dz. U. t.j. z 2010 r. nr 243 poz. 1623 ze zm.); g) Ubezpieczenie będzie obejmować koszty przeprojektowania dopuszcza się limit odpowiedzialności co najmniej 5 000 000 PLN (pięć milionów) na jedno i wszystkie zdarzenia; h) Ubezpieczenie będzie obejmować koszty przebudowy dopuszcza się limit odpowiedzialności co najmniej 5 000 000 PLN (pięć milionów) na jedno i wszystkie zdarzenia; i) Ubezpieczone będą szkody w środowisku - dopuszcza się limit odpowiedzialności co najmniej 5 000 000 PLN (pięć milionów) na jedno i wszystkie zdarzenia; j) Franszyza lub udział własny będą ustalone na rozsądnym poziomie rynkowym w wysokości nieprzekraczającej 20.000,00 zł dla szkód rzeczowych, 10% odszkodowania, nie więcej niż 20.000,00 zł dla czystych strat finansowych, zastrzeżeniem braku franszyzy / udziałów własnych w odniesieniu do szkód osobowych. k)wyłączenia odpowiedzialności są dopuszczalne w zakresie zgodnym z aktualną dobrą praktyką rynkową. 7. Ubezpieczenie kluczowych maszyn budowlano montażowych Wykonawcy i Podwykonawców. Wykonawca zawrze umowę ubezpieczenia od wszystkich ryzyk kluczowych maszyn, urządzeń i pojazdów wolnobieżnych używanych do realizacji niniejszej Umowy. Zakres Wydanie 1 Wersja 1 PB-BE-S07 Strona 3 z 6
ubezpieczenia powinien być rozszerzony o klauzulę reprezentantów (odpowiedzialność za szkody umyślne lub spowodowane rażącym niedbalstwem pracowników Wykonawcy lub jego Podwykonawców). Suma ubezpieczenia będzie odpowiadać, co najmniej wartości odtworzeniowej z uwzględnieniem kosztów transportu, ceł, podatków i innych opłat, a franszyza lub udział własny będą ustalone na rozsądnym poziomie. 8. Ubezpieczenie NNW Wykonawca zawrze umowę ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków dla wszystkich pracowników zatrudnionych przy realizacji Umowy (bez względu na podstawę zatrudnienia) na kwotę nie niższą niż 20 000 PLN (dwadzieścia tysięcy) na osobę. 9. Postanowienia Wspólne 1) We wszystkich wyżej wymienionych polisach w yłączony zostanie regres ubezpieczeniowy w odniesieniu do podmiotów ubezpieczonych. 2) Ubezpieczyciel, treść umów ubezpieczenia (polis) oraz mających do nich zastosowanie warunków ogólnych, do których zawarcia obowiązany jest Wyk onawca lub Zamawiający będą przedmiotem zatwierdzenia przez drugą Stronę. Jeżeli ubezpieczenia, do których zawarcia obowiązana jest dana Strona, spełniają wymagania określone w Umowie, druga Strona nie może odmówić zatwierdzenia, lub wstrzymywać jego udzielenia. Jeżeli w terminie 14 dni od doręczenia kompletu dokumentów do zatwierdzenia Strona nie przekaże drugiej Stronie na piśmie odpowiednio informacji o udzieleniu zatwierdzenia lub nie wskaże w jakim zakresie przedłożone dokumenty nie spełniają wymogów niniejszej Umowy, uznaje się, iż zatwierdzenie zostało udzielone. Jeżeli przedstawione do akceptacji dokumenty ubezpieczeniowe nie będą spełniać częściowo wymogów określonych w niniejszej Umowie strony Umowy podejmą działania w celu uzgodnienia w tym zakresie innych warunków ubezpieczenia obejmujących najszerszy zakres ochrony dostępny na rynku ubezpieczeniowym na rozsądnych handlowo warunkach. Niniejsze nie wstrzymuje obowiązku zatwierdzenia pozostałych warunków w zakresie w jakim są one zgodne z wymaganiami niniejszej Umowy. 3) Strony wzajemnie dostarczą sobie dokumenty ubezpieczenia (lub kopie polis ubezpieczeniowych) wraz z mającymi do nich zastosowanie warunkami, potwierdzające, że wymagane ubezpieczenia zostały zawarte i są obowiązujące wraz z dowodami, że są prawidłowo opłacane, nie później niż 30 dni przed planowanym terminem przekazania Terenu Budowy, z zastrzeżeniem, że w przypadku ubezpieczenia kluczowych maszyn budowlano montażowych Wykonawcy i Podwykonawców nie później niż 7 dni przed wprowadzeniem sprzętu na Teren Budowy. 4) Jeżeli terminy dostarczenia dokumentów ubezpieczeniowych, o których mowa w niniejszej Umowie, nie zostaną spełnione lub wymagane ubezpieczenia nie zostaną zawarte albo jeśli Strona w jakikolwiek sposób i stopniu zawarte umowy zmieni na niekorzyść drugiej Strony bez jej zgody, a niezależnie od tego także wtedy, gdy Strona zobowiązana do zawarcia danej umowy ubezpieczenia świadomie wprowadzi w błąd drugą Stronę, co do istnienia lub warunków umów ubezpieczenia, Strona ma prawo, ale nie obowiązek, samodzielnie zawrzeć stosowne umowy ubezpieczenia i obciążyć ich ceną Stronę zobowiązana do zawarcia danej umowy ubezpieczenia 5) W przypadku, gdy wydłużenie okresu realizacji Umowy nastąpi z przyczyn leżących po stronie Wykonawcy koszt wszystkich związanych z taką sytuacją koniecznych ubezpieczeń uzupełniających, w tym zawieranych przez Zamawiającego, w szczególności przedłużenia okresu ubezpieczenia, ponosi Wykonawca. Zamawiający może pomniejszyć Wynagrodzenie należne Wykonawcy o koszt takich ubezpieczeń uzupełniających. W przypadku wydłużenia okresu realizacji Umowy z przyczyn Wydanie 1 Wersja 1 PB-BE-S07 Strona 4 z 6
leżących po stronie Zamawiającego koszt wydłużenia umów ubezpieczenia zawieranych przez Zamawiającego będzie poniesiony przez Zamawiającego. 6) Strony umowy stosować się będą do postanowień umów ubezpieczenia, do których zawarcia obowiązana jest druga Strona, w szczególności w zakresie wymogów zachowania bezpieczeństwa (w tym wymogów przeciwpożarowych) i obowiązków informacyjnych wobec ubezpieczyciela. W sytuacji opisanej w zdaniu poprzedzającym, Strona umowy zawierająca ubezpieczenie dostarczy drugiej Stronie stosowne warunki ubezpieczenia. Skutki uchybienia obowiązkom i wymaganiom przewidzianym w umowie ubezpieczenia przez Podwykonawców obciążają Wykonawcę. 7) Strony umowy obowiązane są informować się wzajemnie z przynajmniej 30 - dniowym wyprzedzeniem o mającym nastąpić rozwiązaniu, modyfikacji lub wygaśnięciu umów ubezpieczenia, do których zawarcia obowiązane są na mocy niniejszych postanowień. 8) Strony udzielą sobie nawzajem informacji niezbędnych do zawarcia i wymaganych przez ubezpieczyciela w trakcie realizacji umów ubezpieczenia. Wnioskowane informacje zostaną przekazane drugiej Stronie nie później niż w terminie 14 (czternastu) dni od momentu doręczenia stosownego wniosku. 9) Wykonawca zapewni, że jego Podwykonawcy ubezpieczą w odpowiedniej wysokości swój personel, sprzęt, maszyny, pojazdy, jeżeli nie jest to objęte ubezpieczeniem Wykonawcy lub Zamawiającego. 10) O ile w konkretnym wypadku nie uzgodniono inaczej, Wykonawca będzie dochodził roszczeń z tytułu szkód powstałych w związku z realizacją Umowy bezpośrednio od ubezpieczyciela, z zachowaniem obowiązku uprzedniego poinformowania o tym fakcie Zamawiającego. Koordynację procesu likwidacji szkód z tytułu ubezpieczenia CAR/EAR będzie prowadził Zamawiający, który może w tym celu korzystać z usług swojego Brokera. 11) W przypadku zajścia wypadku ubezpieczeniowego wszyscy uczestnicy zaangażowani bezpośrednio lub pośrednio w realizację Umowy (Zamawiający, Wykonawca i Podwykonawcy) udzielą sobie pomocy i będą współpracować w celu uzyskania odszkodowania ubezpieczeniowego w możliwe krótkim czasie. 12) W odniesieniu do roszczeń ubezpieczeniowych dotyczących interesów Zamawiającego, Wykonawca nie może zrezygnować z żadnego roszczenia, ani nie może zawrzeć żadnej ugody z ubezpieczycielem bez uprzedniej pisemnej zgody Zamawiającego. W odniesieniu do roszczeń ubezpieczeniowych dotyczących interesów Wykonawcy Zamawiający nie może zrezygnować z żadnego roszczenia, ani nie może zawrzeć żadnej ugody z ubezpieczycielem bez uprzedniej pisemnej zgody Wykonawcy. 13) Niezależnie od miejsca wystąpienia szkody, całkowitej lub częściowej uprawnionym do otrzymania odszkodowania będzie Strona Umowy, która ponosi ryzyko uszkodzenia lub utraty mienia dotkniętego szkodą. 14) Wykonawca zobowiązany jest do informowania Zamawiającego o każdym przypadku zgłoszenia szkody Ubezpieczycielowi z tytułu umów ubezpieczenia. Odszkodowanie ubezpieczeniowe uzyskane od ubezpieczyciela przez Wykonawcę lub jego Podwykonawcę, może być przeznaczone wyłącznie na usunięcie skutków szkody i przywrócenie stanu sprzed powstania szkody. Zamawiający ma prawo zażądać od Wykonawcy przedstawienia informacji i raportów dotyczących trybu i sposobu wykorzystania kwot odszkodowań lub zaliczek na poczet odszkodowań wypłaconych Wykonawcy w celu usunięcia lub minimalizacji następstw zdarzenia ubezpieczeniowego. Wydanie 1 Wersja 1 PB-BE-S07 Strona 5 z 6
15) Kwoty udziałów własnych (franszyz) w stracie (szkodzie) objętej roszczeniami ubezpieczeniowymi oraz wszelkie straty lub szkody nie objęte ubezpieczeni em (w tym z przyczyn polegających na ograniczeniach, wyłączeniach odpowiedzialności z umów ubezpieczenia) obciążają Strony zgodnie z ich zakresem odpowiedzialności i obowiązków określonych w niniejszej Umowie. 16) Obowiązek Zamawiającego, Wykonawcy lub Podwykonawców do zawarcia lub przedłużania okresu obowiązywania wymaganych ubezpieczeń nie może być w żadnym wypadku interpretowany jako zwolnienie lub ograniczenie odpowiedzialności wynikającej z postanowień niniejszej Umowy. 17) Celem uniknięcia sytuacji wielokrotnego ubezpieczenia poszczególnych zakresów ryzyk, tam, gdzie to jest możliwe, Strony wykażą wykonanie obowiązku zawarcia ubezpieczenia, do których zawarcia są obowiązane, poprzez okazanie dokumentów ubezpieczeniowych poświadczających istnienie ochrony ubezpieczeniowej w ramach posiadanych przez siebie umów i programów ubezpieczeniowych, w których figurują jako ubezpieczony. Dokumenty muszą określać elementy ubezpieczenia wymagane jako minimalne dla spełnienia wymogów ubezpieczeniowych zawartych w Umowie. 18) Wykonawca oraz jego Podwykonawcy nie mogą w ramach Wynagrodzenia ujmować kosztu ubezpieczeń, co do których gestia ubezpieczeniowa leży po stronie Zamawiającego. Wydanie 1 Wersja 1 PB-BE-S07 Strona 6 z 6