Stanisław Staszic. Biografia.

Podobne dokumenty
MŁODZIEŻOWA ENCYKLOPEDIA INTERNETOWA BOHATERÓW KRAJNY POD REDAKCJĄ MICHAŁA KOKOWSKIEGO

Stanisław Staszic ( ) na Zamojszczyźnie 255 rocznica urodzin

Pan Longin PASTUSIAK MARSZAŁEK SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

PROMYK. Gazetka szkolna Szkoła Podstawowa w Wąpielsku Nr /2010 STANISŁAW STASZIC, PATRON NASZEJ SZKOŁY

Scenariusz lekcji w klasie I

Jerzy Szczepański Zeszyty Staszicowskie, Muzeum Stanisława Staszica w Pile : [recenzja] Studia Muzealno-Historyczne 2,

Sprawdzian nr 1. Rozdział I. W obronie upadającej Rzeczypospolitej. 1. Uzupełnij poniższe zdania, podkreślając właściwe wyrażenia spośród podanych

Konstytucja 3 maja 1791 roku

Biografia Stanisława Staszica. Dzieciństwo

Kalendarium życia i dzieł Stanisława Staszica

Karol Estreicher twórca Bibliografii polskiej

Poniżej prezentujemy tematyczny podział gromadzonych tytułów czasopism, dostępnych w Czytelni biblioteki.

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Kielcach DEMBOWSKI EDWARD. zestawienie bibliograficzne w wyborze. Wybór i opracowanie. Małgorzata Pronobis

Published on Urząd Miejski w Świeciu ( Strona główna > Święto konstytucji. Święto konstytucji.

Zespół Szkół Technicznych im. Stanisława Staszica w Rybniku

"Żył w świecie, który nie był gotowy na jego pomysły". T estament Kościuszki

OR-D-IV.ZP.D MK zał część 17.

STANISŁAW STASZIC CHARAKTERYSTYKA POSTACI. Opracowała mgr Beata Kuzko

Czasopisma udostępniane w czytelni Biblioteki Pedagogicznej Centrum Edukacji Nauczycieli w Suwałkach ,

Czasopisma udostępniane w czytelni Biblioteki Pedagogicznej w Centrum Edukacji Nauczycieli w Suwałkach

SCENARIUSZ LEKCJI. Temat lekcji: Próby naprawy państwa w XVIII wieku ( temat zgodny z podstawą programową rozporządzenia MEN z dnia r.

Załącznik nr 3 WYKAZ FILII TERENOWYCH ORAZ TYTUŁÓW I ILOŚCI CZASOPISM

Źródła, dokumenty do dziejów Narodowej Demokracji Romana Dmowskiego

Ziemia świętokrzyska (historia, ludzie, przyroda) w utworach Stefana Żeromskiego

PROGRAM WYCHOWANIA PATRIOTYCZNEGO DLA ZESPOŁU SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH W STRZELINIE

Karpacki Ośrodek Wsparcia Straży Granicznej

Biblioteka gromadzi czasopisma pedagogiczne, psychologiczne, socjologiczne, bibliotekarskie, regionalne

Wykaz czasopism prenumerowanych i pozyskiwanych przez Pedagogiczną Bibliotekę Wojewódzką w Kielcach Filia w Skarżysku-Kamiennej.

Szlaki handlowe w średniowieczu między Wisłą a Pilicą

Szkoła Podstawowa nr 3 im. Armii Krajowej w Pcimiu

CZASOPISMA DOSTĘPNE W CZYTELNI CDIDN WBP. Tytuł czasopisma Rocznik Sygnatura

ROK HISTORII MAŁEJ I WIELKIEJ OJCZYZNY W ZESPOLE SZKÓŁ Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI IM. POLSKICH NOBLISTÓW W KRUSZYNIE

KARTA KURSU Wykład ogólnouczelniany

PROGRAM WYCHOWANIA PATRIOTYCZNEGO W ZSE W KIELCACH ROK SZKOLNY 2016 / 2017

Protokół z Walnego Zebrania Oddziału Krakowskiego Polskiego Towarzystwa Matematycznego

O Marii Grzegorzewskiej monografie, artykuły

KLUCZ ODPOWIEDZI. K O N K U R S H I S T O R Y C Z N Y dla gimnazjów etap szkolny

Wykaz czasopism prenumerowanych i pozyskiwanych przez Pedagogiczną Bibliotekę Wojewódzką w Kielcach Filia w Skarżysku-Kamiennej.

DUSZPASTERZ I MĄŻ STANU POLSKI ODRODZONEJ

Związki Józefa Piłsudskiego z Kielcami

Czasopisma udostępniane w czytelni Biblioteki Pedagogicznej w Suwałkach. Zasób czasopism drukowanych Uwagi o brakujących

225. Rocznica Uchwalenia Konstytucji 3 Maja

PROGRAM WYCHOWANIA PATRIOTYCZNEGO W ZSE W KIELCACH ROK SZKOLNY 2014 / 2015

WYCHOWANIE DO DEMOKRACJI (zestawienie bibliograficzne w wyborze)

PUBLIKACJE PRACOWNIKÓW KSIĄŻNICY ZAMOJSKIEJ r.

HISTORIA WOJSKO POLITYKA

MŁODZIEŻOWA ENCYKLOPEDIA INTERNETOWA BOHATERÓW KRAJNY POD REDAKCJĄ MICHAŁA KOKOWSKIEGO

Polszczyzna piękna i bogata wybór literatury

Anna Miazga Popiersie Staszica z Orderem Orła Białego. Rocznik Muzeum Narodowego w Kielcach 26,

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY. Stan na dzień godz. 16:56:01 Numer KRS:

PRÓBNY EGZAMIN GIMNAZJALNY Z NOWĄ ERĄ 2016/2017 HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

PUBLIKACJE PRACOWNIKÓW KSIĄŻNICY ZAMOJSKIEJ 2016 r.

Kalendarz roku szkolnego 2013/2014

Konstytucja 3 Maja - najstarsza ustawa zasadnicza w Europie i druga na świecie

Zasób czasopism drukowanych Uwagi o brakujących Lp. Tytuł czasopisma Archiwalnych cych i ich kompletności 1. Alkoholizm i Narkomania

Ziemie polskie w latach

SYLLABUS. Tatry i Podhale w literaturze pięknej. specjalność: nauczycielska i dziennikarska. poziom kształcenia: studia pierwszego

Stulecie powstania Komendy Polskiej Organizacji Wojskowej w Choroszczy

Rozwój demokracji szlacheckiej. Nic o nas bez nas Konstytucja Nihil novi 1505 r.

HERBERT MARSHALL McLUHAN ( ). Determinizm technologiczny. (zestawienie bibliograficzne w wyborze).

Józef Ignacy Kraszewski ( ) życie i twórczość

48. Proszę omówić sytuację w Rzeczypospolitej po drugim rozbiorze. 49. Proszę opisać przebieg insurekcji kościuszkowskiej i jej skutki. 50.

NOWOCZESNOŚĆ PASJA TRADYCJA

SYMBOLE NARODOWE FLAGA, GODŁO, HYMN

Konstytucja 3 Maja z 1791 roku była jedną z najważniejszych ustaw w Polsce. Była ona drugą konstytucją w świecie - po Konstytucji Stanów

BIBLIOGRAFIA PRAC PROFESORA JÓZEFA MAZURKIEWICZA Zagadnienie pracy w konstytucjach powojennych, Lublin 1926.

Ogólnopolska konferencja naukowa Ruch ludowy i polska wieś wobec Niepodległości Supraśl Nidzica, września 2018

Wykaz czasopism prenumerowanych i pozyskiwanych przez Powiatową Bibliotekę Pedagogiczną w Skarżysku-Kamiennej. Rok 2018

Ogólnopolska konferencja naukowa Ruch ludowy i polska wieś wobec Niepodległości Supraśl Nidzica, września 2018

His i t s o t ria i P la l cówki k i A K n c i a a J ara

Zasób czasopism Nadesłał Edyta Dobek

BADANIE DIAGNOSTYCZNE

oprac. Monika Markowska i Hanna Ciepiela Wojewódzki Ośrodek Metodyczny

Ziemie polskie w I połowie XIX wieku. Sprawdzian wiadomości dla klasy III A. Grupa I

Sprawdzian IV. Rozbiory i upadek Rzeczypospolitej

NOWE DANE DOTYCZĄCE POBYTU STANISŁAWA STASZICA WE FRANCJI

PROGRAM WYCHOWANIA PATRIOTYCZNEGO w ZESPOLE PLACÓWEK OŚWIATOWO- WYCHOWAWCZYCH w JAROSŁAWIU

Bibliografia publikacji Profesora Lecha Mokrzeckiego za lata (opracowali Tomasz Maliszewski, Mariusz Brodnicki)... 32

Rozdział II. Interpretacje historii Mazowsza Specyfika historyczna Mazowsza Kwestia zacofania Mazowsza w literaturze historycznej...

Średniawski i jego czasy"

Spis treści. Skróty i oznaczenia Przedmowa...19

ZESPÓŁ SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH im. STANISŁAWA STASZICA w STĄPORKOWIE MISJA SZKOŁY

Przedmiot: Dzieje ustroju i administracji na ziemiach polskich (XIX w.)

Katedra Biografistyki Pedagogicznej Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie oraz Fundacja Muzyka Kresów

Uniwersytet Rzeszowski

NIEPODLEGŁA OD STU LAT

NOWOCZESNOŚĆ PASJA TRADYCJA

CV GIMNAZJUM nr 2 W ZAMOŚCIU

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY. Stan na dzień godz. 23:04:07 Numer KRS:

110. rocznica powstania XIV Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica w Warszawie

Konkursu historycznego

11 listopada 1918 roku

Harcerski Krąg Seniorów i Starszyzny im. Szarych Szeregów w Piastowie, ul. 11- listopada 8

Polskie drogi ku niepodległości. 100 lat niepodległości Polski

K O N K U R S H I S T O R Y C Z N Y dla gimnazjów etap szkolny

Rozporządzenie będzie obowiązywało od 1 stycznia 2016 r. tj. począwszy od rekrutacji na rok szkolny 2016/2017.

Zestawienie podręczników dla I-III etapu edukacji zgodnych z reformą Stan na podręczniki brajlowskie.

1. Podstawa prawna, cele i zakres Olimpiady

SZKOLNY ZESTAW PROGRAMÓW NAUCZANIA

Protokół z Walnego Zebrania Oddziału Krakowskiego Polskiego Towarzystwa Matematycznego

Transkrypt:

Stanisław Staszic. Biografia. Stanisław Staszic pochodził z rodziny mieszczańskiej. Urodził się w Pile w 1755 roku, jako syn burmistrza. Został księdzem, gdyż to była jedna z niewielu dróg dla mieszczanina, która dawała szansę zdobycia znaczenia w życiu publicznym. Na studiach w Lipsku, Getyndze i Paryżu otrzymał gruntowne wykształcenie przyrodnicze. Po powrocie do kraju został nauczycielem dzieci Andrzeja Zamoyskiego. Zajmował się badaniem Karpat. Był członkiem, a póľniej prezesem Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Położył duże zasługi na polu rozwoju szkolnictwa i górnictwa w Polsce. Staszic łączył w sobie gruntowną i wszechstronną wiedzę z głęboką szlachetnością serca. Szczególnie mocno przejmował go los mieszczan i chłopów. Rozdał chłopom swój majątek w Hrubieszowskiem, a w testamencie zapisał znaczne sumy na cele społeczne. Działalnością swą obejmował najważniejsze dziedziny życia politycznego i społecznego. Poglądy swoje wyłożył w dwóch dziełach: w "Uwagach nad życiem Jana Zamoyskiego" i w "Przestrogach dla Polski". Program społeczno-polityczny Staszica wyrasta nie tylko z potrzeb mieszczaństwa i chłopstwa, lecz także z głębokiej troski o kraj, z lęku przed utratą niepodległości. Pisarz przywiązuje dużą wagę do wychowania młodzieży, dla której celem powinno być dobro ojczyzny. Ponieważ szczęście społeczeństwa wynika z użyteczności wszystkich jego członków, dlatego, jak pisał, "końcem edukacji krajowej powinna być użyteczność obywatela". Proponuje, by w szkołach stosowano zasadę łączenia teorii z praktyką, poszerzano wiedzę o własnym kraju, pogłębiano wiadomości z matematyki, fizyki i chemii. Podkreśla konieczność odebrania Kościołowi prawa opieki nad szkolnictwem, czym poparł zdecydowanie program reform Komisji Edukacji Narodowej. Wiele rozsądnych postulatów wysunął Staszic w dziedzinie organizacji władz państwowych i prawodawstwa w Polsce. Żądał zniesienia liberum veto twierdząc, że "szczęśliwość większej części obywateli jest dobrem publicznym", domagał się przyznania sejmowi władzy wykonawczej i przedstawicielstwa w nim mieszczan, którzy wraz z przedstawicielami szlachty zasiadaliby w jednej izbie. Przeciwstawiał się wolnej elekcji, wypowiadając się za tronem dziedzicznym. Mówił o konieczności utworzenia stałej armii, na której utrzymanie płacić będzie szlachta. Szczególną troską przejmował go los chłopa. Proponuje uwolnienie go od pańszczyzny, nie mając jednak odwagi żądać uwłaszczenia chłopów. Postuluje, by pańszczyznę zamienić na czynsz, by 1 / 6

dziedzic nie miał prawa usunąć chłopa z ziemi bez wyroku sądowego, by zniesiono sądy patrymonialne. Domaga się większych praw dla mieszczan, ustaw zabezpieczających swobodny rozwój miast, co byłoby drogą do uprzemysłowienia kraju. Niemałe znaczenie ma przy tym rozwój handlu i rzemiosła. Osobne miejsce w jego dziełach zajmuje krytyka polskiej magnaterii, którą wini za upadek kraju. Pisał: "Z samych panów zguba Polaków". Oni zniszczyli, według Staszica, szacunek dla prawa, doprowadzili do rozbioru Polski, swoim postępowaniem uczyli innych egoizmu, a nawet zdrady. Do dnia dzisiejszego Stanisław Staszic uważany jest za najwybitniejszą postać polskiego oświecenia. Doceniali go też jemu współcześni. Pogrzeb Staszica przybrał charakter manifestacji, młodzież pielgrzymowała na jego grób na Bielanach, mnożyły się wiersze ku czci zmarłego. W roku 2001 mija 175 rocznica śmierci Stanisława Staszica.. W związku z tym publikujemy całościową bibliografię dzieł patrona naszej szkoły i publikacji jemu poświęconych. Stanisław Staszic. Bibliografia. 1. STASZIC Stanisław.:Być narodowi użytecznym; wybór i wstęp B. Suchodolski. Warszawa 1985 2. STASZIC Stanisław.: Dziennik podróży...1789-1805. Kraków1931 3. STASZIC Stanisław.:Edukacja. Z autobiografią autora. Warszawa 1921 4. STASZIC Stanisław : Geologia- górnictwo- hutnictwo. Red. nauk. Antoni Stanisław Kleczkowski; AGH im. S. Staszica w Krakowie. Warszawa 1979 5. STASZIC Stanisław. : (Calendarium, dzienniki, pamiętniki, poezja, quiz) : wybór materiałów i oprac. tekstu Maria Dąbrowska. Kielce 1973 6. STASZIC Stanisław.: Myśli...do ułożenia stanu nauczycielskiego w Krajach Księstwa 2 / 6

Warszawskiego: Biblioteka Warszawska s.169-180, Warszawa 1903 7. STASZIC Stanisław.: O nauce, jej znaczeniu i organizacji. Wybór pism. Opracow. B. Suchodolski, Warszawa 1952 8. STASZIC Stanisław.: O statystyce Polski. Krótki rzut wiadomości potrzebnych tym, którzy ten kraj chcą oswobodzić i tym, którzy chcą w nim rządzić. Warszawa 1807 9. STASZIC Stanisław.: O przyczynach szkodliwości Żydów i o środkach usposobienia ich, aby się społeczeństwu użytecznymi stali. Lwów 1875 10. STASZIC Stanisław : O ziemiorodztwie Karpatow i innych gor i rownin Polski.Warszawa 1955. 11. STASZIC S. :O ziemiorodztwie Karpatow.Atlas. Warszawa 1955. 12. STASZIC S.: Uwagi nad życiem Jana Zamojskiego. Kraków 1926. 13. STASZIC S.: Pisma filozoficzne i społeczne. T.1.Oprac. B. Suchodolski. Kraków 1954. 14. STASZIC S. :Pisma filozoficzne i społeczne. T.2.Oprac. B. Suchodolski. Kraków 1954. 15. STASZIC S. :Przestrogi dla Polski. Kraków 1926. 16. STASZIC S.: Wybór pism.warszawa 1952. Opracowania o Staszicu 17. Brandys Marian: Ksiądz Dyrektor w opałach: Generał Arbuz. WięĽ 1986 nr 6 s.56-65. 18. Drozdowski Marian: Stanisław Staszic a współczesna geologia polska. Kwartalnik Historyczny 1976 nr 4 s. 981-983. 19. DRUGIE Spotkanie Staszicowskie w Pile (24 września 1999 r.) Józef Olejniczak w: Kwartalnik Hist. Nauk. 2000 nr2, s.187-189. 20. ELSNER i Chopin na pogrzebie Staszica. Krzysztof Rotermund. Ruch Muzyczny 2000, nr1, s.33-34 21. GRUNTA chłopskie, czyli rolnik pracowity: Przestrogi dla Polski. S. Staszic. Kultura wsi 1997, nr2 s.11-16 22. MUZEUM Staszica w tradycji staszicowskiej. Józef Olejniczak. Rocz. TNW R. 59/1996, s. 69-74 23. NIEZREALIZOWANE projekty pomnika Stanisława Staszica. Artur Bardach. Kroniki 3 / 6

Warsz. 1955 nr3, s. 57-63 24. OD BIOLOGII w dobie Staszica do rewolucji w biotechnologii. Włodzimierz S. Ostrowski: Rocz. TNW. R.60(1997), s. 54-66 25. OD ODCZUCIA bólu do bólu odczuwania: symbolika gór u Christiana Garvego i Stanisława Staszica. Tomasz Małyszek. Zbliżenia Pol. Niem. 2000, nr1, s.60-67 26. OGÓLNOPOLSKA Sesja Staszicowska. Piła 1995. Z. J. Wójcik. Kwart. Hist. Nauk. 1995, nr4, s.159-161 27. POSTAWA staszicowska- wzór czy relikt przeszłości?. T. Sarleja. Oświatowiec 2000, nr1, s.85-88 28. PREKURSOR pracy organicznej. Jerzy Mikke. Rzeczpospolita.-1996, nr209, s.17 29. PUBLICYSTYCZNA dyskusja wokół Uwag nad życiem Jana Zamojskiego Stanisława Staszica. Anna Grześkowiak- Krwawicz. Napis. Ser. 5(19990, s. 121-135 30. Róziewicz Jerzy: Ogólnopolska Sesja Staszicowska. Kwart. Hist. Nauk. 1976 nr3 s. 607-611. 31. SPOTKANIA Staszicowskie w Pile. Józef Olejniczak. Kwart. Hist. Nauki.-1998, nr1, s.208-211 32. STANISŁAW Staszic w 1794 r. Andrzej Woltanowski, Zbigniew Wójcik. Przegląd Geol. 1995, nr 5, s. 438-440 33. STANISŁAW Staszic: Organizator nauki i gospodarki. Z. Wójcik. Prz. Geol. 2000, nr 3, s. 207 34. TERMINY ortograficzne, góralszczyzna w języku S. Staszica. M. Drzazgowski. Stud. Filol. Pol. T.33 r. 1996, s. 27-38 35. TRUMNĘ jego obdarli z miłości i entuzjazmu. H. F. Nowaczyk. Ruch Muzycz. 1999, s. 31-34 36. Winnicka Halina: Stanisław Staszic pedagog i organizator oświaty. Zeszyty Historyczno- Politycz. S.D 1986 nr z.4 s.103-115 37. WOKÓŁ staszicowskiej tradycji. J. Olejniczak. Rocz. Nadnot..- T.37 1996,s. 15-32 38. Bandura L.: Poglądy pedagogiczne Stanisława Staszica. Warszawa 1956 39. Berger A.: Patriarcha demokracji polskiej. Lublin 1926 4 / 6

40. Chyra-Rolicz Z.: Stanisław Staszic. Warszawa 1980 41. Czarniecki Stanisław. :Postać Staszica utrwalona w nazewnictwie nauk o Ziemi: Muzeum Stanisława Staszica. Piła 1994 42. Czarniecki S.: Wystawa ze zbiorów S. Czarnieckiego, Muzeum Okręgowe. Oddział Dworek Wincentego Pola / S. Czarniecki. Lublin 1985 43. Grabowski T.: Stanisław Staszic jako pisarz społeczny. Warszawa 1916 44. Klaczko J. :Autobiografia Staszica. Zamość 1920 45. Kopczyński S. :Stanisław Staszic patronem Centrum Kształceni Ustawicznego w Grudziądzu. Grudziądz 1997 46. Kozmiński K. : Stanisław Staszic. Warszawa 1965. 47. Krokowski S. : Stanisław Staszic syn ziem odzyskanych.poznań 1948. 48. Kruszyński J.; Stanisław Staszic a kwestia żydowska. Lublin 1926 49. Krzyżanowski J. : Bojownicy przedromantyczni. W: W świecie romantycznym.kraków 1961. 50. Lange A. :Jak Staszic chciał uszczęśliwić wieśniaków. Warszawa 1916 51. Limanowski B. Stanisław Staszic. Warszawa 1920 52. Łopański H.: Stanisław Staszic. Lublin 1906 53. Łotys Zbigniew.: Stanisław Staszic: filozof i reformator społeczny. Olsztyn 1999 54. Matuszczyk Andrzej. U Ľródeł ideologii taternictwa: ( o wartościach estetycznych przyrody Tatr w Ziemiorództwie Karpatów S. Staszica). Kraków 1985 55. Molik Witold. Stanisław Staszic (1775-1826). Poznań 1980 56. Plenkiewicz Roman: Stanisław Wawrzyniec Staszyc. W : Album biograficznie zasłużonych Polaków i Polek. T.1 s.155-164, Warszawa 1901/ portet/ 57. Prószyński Konrad. O księdzu Stanisławie Staszycu. Warszawa 1906 58. Ptaszyński Edward. Poglądy Staszica na wychowanie. Lublin 1927 59. Sikora J. :Stanisław Staszic. Katowice 1974. 5 / 6

60. STASZIC Stanisław.: Wielki syn ziemi pilskiej. Piła 1986. Pod red. R. Chwaliszewskiego. 61. STASZIC Stanisław Wawrzyniec. :W: Słownik pracowników książki polskiej. Supl. Warszawa 1986 PWN s.203-204. 62. STASZIC Stanisław. : Materiały sesji staszicowskiej, Piła 19-20 września 1995. red. Józef Olejniczak. Piła 1995 63. Suchodolski B.: Stanisław Staszic na tle epoki. Warszawa 1926 64. Szacka B. :Stanisław Staszic.Warszawa 1966. 65. Szacka B.:Stanisław Staszic. Portret mieszczanina. Warszawa 1962. 66. Szacka B. :Teoria i utopia Stanisława Staszica. Warszawa 1965. 67. Szober S.: O języku Staszica. Lublin 1926 68. Wdówka M. :Stanisław Staszic. ŁódĽ 1936 69. Winnicka H. : Pierwszy polski geolog. w : Wizerunki oświeconych.warszawa 1972. 70. Włoch Z.: Stosunek Stanisława Staszica do medycyny...poznań 1935 71. Wysokiński J. :Szlakiem Stanisława Staszica. Warszawa 1988. 72. Żylski K.: Poglądy społeczno-polityczne Staszica. Lwów 1913 6 / 6