Kształtowanie sieci współpracy na rzecz bezpieczeństwa energetycznego Dolnego Śląska ze szczególnym uwzględnieniem aspektów ekonomicznospołecznych

Kształtowanie sieci współpracy na rzecz bezpieczeństwa energetycznego Dolnego Śląska ze szczególnym uwzględnieniem aspektów ekonomicznospołecznych

Analiza specyfiki bezpieczeństwa energetycznego Dr hab. inŝ. Zdzisław Szalbierz 29 maj 2009 oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 2

Bezpieczeństwo energetyczne to pewność dostaw energii odbiorcom w określonym czasie i miejscu przy akceptowanych gospodarczo i społecznie cenach i innych warunkach dostaw. oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 3

Tezy wyjściowe 1. Brak komunikacji między podmiotami sektora. 2. KaŜdy z podmiotów ma własny zakres działania. 3. W związku z tym pojawiają się luki poza polem obserwacji poszczególnych podmiotów. oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 4

Problemy funkcjonowania KSE: WyŜszy od planowanego wzrost zapotrzebowania na moc elektryczną, szczególnie w okresach letnich, Ograniczone moŝliwości budowy nowych linii przesyłowych, Brak tendencji wzrostowej sumarycznej mocy osiągalnej krajowych źródeł wytwórczych. Efektem zagroŝenie dla bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej. oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 5

WyŜszy od planowanego wzrost zapotrzebowania na moc elektryczną: Szybkie tempo wzrostu gospodarczego, Tendencja wzrostowa zapotrzebowania na moc, szczególnie wysoki wzrost w lecie i w duŝych aglomeracjach (Warszawa, Wrocław, Poznań), Znacznie wyŝszy wzrost poboru mocy biernej. oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 6

25000 24000 23000 22000 [MW W] 21000 20000 19000 18000 17000 16000 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 kolejny tydzień roku 2005 2006 2007 2008 Średnie tyg. wartości szczytowego zapotrzebowania na moc w dniach roboczych oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 7

Produkcja energii elektrycznej 160 000 140 000 120 000 100 000 [MWh] 80 000 60 000 40 000 20 000 0 1951 1956 1961 1966 1971 1976 1981 1986 1991 1996 2001 2006 lata Elektrownie na węglu kamiennym Elektrownie na węglu brunatnym El.gazowe Elektrownie wodne Elektrownie przemysłowe Elektownie odnawialne i wiatrowe Ogółem.kraj Elektrownie zawodowe cieplne oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 8

Źródło : PGNiG SA oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 9

Sieć przesyłowa w wybranych krajach Źródło : Ministerstwo Gospodarki Aaa Bbb Ccc oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 10

Aaa Bbb Ccc Schemat systemu przesyłowego na terenie Dolnego Śląska oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 11

7000 Gazowa sieć dystrybucyjna na Dolnym Śląsku 6000 5000 4000 3000 2000 Miasta Tereny wiejskie Łącznie 1000 0 1999 2003 2005 ROK Miasta Tereny Razem 1999 3828 907 4735 2003 4563 1153 5716 2005 5148 1412 6560 oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 12

0,15% 0,15% 2,57% 5,00% 11,64% 80,49% Węgiel kamienny Olej opałowy lekki Gaz ziemny Węgiel brunatny Olej opałowy ciężki Inne (węgiel gruby,groszek, koks, LPG, biomasa Struktura paliw spalanych w ciepłownictwie na terenie Dolnego Śląska w 2006 r. Źródło: URE oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 13

Węgiel kamien ny Węgie l brunat ny Olej opało wy lekki Olej opało wy ciężki Średnia cena ciepła Gaz ziemny wysoko - metano wy ny lekki ciężki metano zł/gj Gaz ziemny zaazotow any Bioma -sa Polska 23,22 17,40 53,89 23,13 36,00 29,71 25,87 Dolny Śląsk i Opolszczyzna Biogaz Odpady komunal ne oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 14 22,9 7 24,56 19,80 55,75 56,77 41,61 46,39 28,34 - - Średnia cena ciepła wytworzonego z różnych rodzajów paliw w 2006 r. 35,41 Źródło: URE

Realizacja zamierzeń Polityki energetycznej dla Europy określonych przez Radę Europejską w 2007 r. wiąŝe się z osiągnięciem poniŝszych celów: zwiększeniem bezpieczeństwa dostaw, zapewnieniem konkurencyjności gospodarki, zapewnieniem dostępności energii po przystępnej cenie, przeciwdziałaniem zmianom klimatu, promowaniem równowagi ekologicznej. oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 15

Cele ilościowe Unii Europejskiej na 2020 r., tzw. 3x20% : 1. zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych o 20% w stosunku do roku 1990, 2. zmniejszenie zuŝycia energii o 20% do 2020 r. w porównaniu z prognozami dla UE na 2020 r., 3. zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii do 20% całkowitego zuŝycia energii w UE oraz zwiększenie udziału biopaliw w paliwach transportowych do 10%. oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 16

Cele ilościowe Unii Europejskiej dla Dolnego Śląska: 1. Zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych o 20% - problem duŝej energetyki, 2. Zmniejszenie zuŝycia energii o 20% - racjonalna gospodarka energetyczna w gminach, technologie energooszczędne, 3. Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii do 20% - racjonalny rozwój OZE, problem energii z wiatru, produkcja energii z biogazu. oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 17

Elektrownia Turów Modernizacja ciągu 400 kv Budowa linii 400 + 110 kv Świebodzice Wrocław Etap II Budowa stacji 400/110 kv Wrocław Etap I Budowa linii 400 + 2 x 110 kv Pasikurowice - Wrocław Etap I Rozbudowa stacji Świebodzice o rozdzielnię 400 kv Etap II Alternatywna budowa linii 400 kv Elektrownia Opole oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 18

Działania konieczne: 1. Monitorowanie stanu sektora energetycznego: energii elektrycznej, ciepła i gazu. 2. Stworzenie forum dyskusyjnego, słuŝącego wymianie poglądów. 3. Doprowadzenie do konsensusu pomiędzy podmiotami sektora formułowanie wniosków. oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 19

Dolnośląskie Centrum Bezpieczeństwa Energetycznego DCBE MISJA: Planowanie, wspieranie i budowanie innowacyjnego, harmonijnego oraz zrównowaŝonego rozwoju w oparciu o wytwarzanie, przesył i dystrybucję energii przyjaznej środowisku oraz zwiększenie efektywności procesów wytwarzania i zuŝycia warunkiem bezpieczeństwa energetycznego Dolnego Śląska. oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 20

Dolnośląskie Centrum Bezpieczeństwa Energetycznego DCBE CEL: Osiągnięcie efektów synergii w zakresie bezpieczeństwa energetycznego oraz optymalnego wykorzystania zasobów energetycznych, w tym odnawialnych i konwencjonalnych źródeł energii, dla zagwarantowania pewności jej dostaw oraz poprawy efektywności produkcji i zuŝycia energii poprzez Inicjowanie, koordynowanie i promocję przedsięwzięć na rzecz bezpieczeństwa energetycznego, efektywności energetycznej i rozwoju odnawialnych źródeł energii oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 21

Dolnośląskie Centrum Bezpieczeństwa Energetycznego DCBE ZADANIA DCBE: Wsparcie UMWD i samorządów lokalnych w opracowaniu planów strategicznych w zakresie energetyki, poprzez koordynację lub opracowanie odpowiednich dokumentów, Identyfikacja, analizowanie, inicjowanie i promowanie działań sprzyjających bezpieczeństwu energetycznemu, rozwojowi OZE i poprawie efektywności energetycznej, a więc głównie promocja i rozpowszechnianie dobrych praktyk w zakresie efektywności energetycznej i energetyki odnawialnej, oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 22

Wspieranie lub/i koordynowanie oraz organizowanie działań na rzecz poprawy efektywności wytwarzania i zuŝycia energii elektrycznej, ciepła i gazu. Planowanie, organizowanie i koordynowanie działań edukacyjnych, w tym szkoleniowych na rzecz bezpieczeństwa energetycznego, ochrony środowiska (m. in. OZE), efektywności energetycznej. Czynne włączenie w te działania przedsiębiorstw energetycznych, szkół wyŝszych, ośrodków doskonalenia zawodowego, szkół średnich. oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 23

Wspieranie wymiany informacji w zakresie tzw. dobrych praktyk w trzech obszarach, poprzez organizowanie seminariów, wyjazdów technicznych i platformę informatyczną, a następnie zarządzanie taką platformą. Doradztwo dla podmiotów sektora w zakresie pozyskania środków finansowych na realizację projektów (np. partnerskich) istotnych dla regionu, pomoc przy wypełnianiu dokumentacji aplikacyjnej. Pozyskiwanie środków na realizację wyŝej wymienionych zadań m.in. z Programów wspólnotowych (np. IEE). Rozwijanie korzystnej współpracy międzynarodowej na płaszczyźnie statutowej. oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 24

Dziękuję za uwagę Dr inż. Kazimierz HERLENDER Politechnika Wrocławska, Instytut Energoelektryki kazimierz.herlender@pwr.wroc.pl oraz budżet Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 25