Zabezpieczanie, pobieranie oraz przechowywanie drewna i innych śladów z drzew leśnych na potrzeby analiz DNA dr Artur Dzialuk Katedra Genetyki Instytut Biologii Eksperymentalnej
Nomenklatura materiał porównawczy pnie pokradzieżowe owe (kradzież z pnia i zapasu) lub drewno ze stosu (kradzież z zapasu), znany właściciel w (LP lub prywatny) materiał dowodowy zabezpieczony u podejrzanego
Ślady kradzieży y drewna
Ślady z drzew?
Jakie gatunki badamy? 7 gatunków w drzew leśnych: sosna zwyczajna Pinus sylvestris świerk pospolity Picea abies jodła a pospolita Abies alba modrzew europejski Larix decidua dąb b szypułkowy Quercus petraea dąb b bezszypułkowy Quercus robur buk zwyczajny Fagus sylvatica
Materiał dowodowy igły y i liście drzew (nawet ich uschnięte fragmenty przechowywane przez kilka lat) drewno i jego fragmenty (nawet wielkości zapałki): gałę łęzie, wióry, trociny jedynie kora nie jest preferowanym źródłem DNA
Pobieranie prób b z pni, gałę łęzi, fragmentów w drewna drewno nie może e miećślad ladów w porażenia grzybami, szukamy zdrowego drewna warstwy drewna porażonego onego usunąć aż do warstw zdrowych odcinamy fragmenty drewna z korą (najlepszym źródłem DNA sąs warstwy drewna z częś ęści zewnętrznej pnia)
Pobieranie prób b z pni, gałę łęzi, fragmentów w drewna odcinamy plaster (jak kawałek tortu) grubości 2-32 3 cm z korą (szerokość ok. 10 cm, do wnętrza pnia ok. 10 cm )
Ograniczanie liczby prób zbiór r prób b jedynie tego samego gatunku (konieczna identyfikacja gatunkowa drewna). Uwaga: UKW nie prowadzi identyfikacji gatunkowej dostarczonego materiału u do badań (wyjątek dąb) d jeśli to możliwe zbiór r prób dopasowanych w parach odziomek i pień pokradzieżowy owy (konieczne dopasowanie w parze/grupie)
Liczba prób Uwaga na liczbę prób. Jeden pień pokradzieżowy owy i 3 zakwestionowane fragmenty drewna = 4 próby. Każdy liść ść,, igła, fragment drewna to jedna (osobna) próba, którą należy y spakować w osobną papierową kopertę Próbę z jednego drzewa należy y umieści cić pojedynczo w jednej podpisanej kopercie papierowej i zakleić. Nie można stosować worków w foliowych.
Przechowywanie Im materiał starszy (licząc c od daty wycięcia cia drzewa) tym analizy sąs trudniejsze, ALE MOŻLIWE! Najlepszy materiał zabezpieczony możliwie szybko po ścięciu ciu drzewa. Do czasu wysyłki do analiz genetycznych powinny się one znajdować w warunkach umożliwiaj liwiających swobodne schnięcie, cie, unikając c przy tym bezpośredniego nasłonecznienia oraz wilgoci. Można je przechowywać w kopertach, w cieniu, w temperaturze pokojowej, w pomieszczeniu przewiewnym (biurze, suchym garażu).
Zlecenie Preferowaną formą zlecenia jest powołanie Katedry Genetyki UKW na biegłego ego (np( np.. przez sąd s d lub Straż Leśną). Materiał do badań wysyłamy wraz z powołaniem. Możliwa jest także e umowa o dzieło o z UKW (uwaga: próby do badań wysyłamy dopiero po podpisaniu umowy!!!).
Określi lić zakres badań co ma być przedmiotem analiz? np. czy zabezpieczone u podejrzanego trzy fragmenty drewna dębu d (oznaczone numerami 2, 3, 4) pochodzą ze wskazanego drzewa rosnącego na terenie Nadleśnictwa X (próba nr 1 pochodząca ca z pnia pokradzieżowego owego) lub czy próba nr 1 jest tożsama genetycznie z próbą nr 2 i czy próba 1 pochodzi z drzewa LP reprezentowanego przez próbę nr 2?
Określi lić zakres badań jeśli nie ma określonych par/grup materiału u do porównania, możliwe porównanie całego materiału u dowodowego z całym materiałem em porównawczym jeśli nie jest to sprecyzowane nie określamy prawdopodobieństwa zgodności w ramach materiału dowodowego (np( np.. kilka fragmentów w z tego samego drzewa)
Analiza Katedra Genetyki UKW oferuje doradztwo w sprawie zabezpieczania materiału u dowodowego oraz przesłania prób b do analiz DNA. Analizy trwają od 1 do 3 tygodni od czasu dotarcia prób b do Katedry Genetyki UKW. Najpóźniej w ciągu 3 tygodni wysyłamy opinię
Co w opinii? wykluczenia pochodzenia materiału dowodowego z materiału u porównawczego (pewność 100%) potwierdzenia pochodzenia dowodów w z konkretnego drzewa (z podaniem prawdopodobieństwa przekraczającym cym 99,99999%). Wartość podana dla każdej pary/grupy (dowód/ d/mat.referencyjny) OSOBNO!!! w wyjątkowych sytuacjach, brak możliwo liwości zgenotypowania prób uniemożliwaj liwający wnioskowanie