Warsztaty dla początkujących czyli o co chodzi w Funduszach Europejskich? Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 Irena Romańczuk Departament Programów Regionalnych Główny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego 1
Budżet Programu Fundusz Spójności: 22 507,86 mln Euro EFRR: 4 905,88 mln Euro 2
Wsparcie gospodarki efektywnie korzystającej z zasobów i przyjaznej środowisku oraz sprzyjającej spójności terytorialnej i społecznej * * * Gospodarka niskoemisyjna: odnawialne źródła energii, efektywność energetyczna, infrastruktura elektroenergetyczna, system ciepłownictwa Adaptacja do zmian klimatu: zapobieganie zagrożeniom naturalnym, gospodarka wodno-ściekowa, gospodarka odpadami Efektywne korzystanie z zasobów: ochrona przyrody, dziedzictwo kulturowe (zabytki i instytucje kultury) System transportowy: sieć drogowa i kolejowa, porty morskie, żegluga śródlądowa, infrastruktura lotnicza, komunikacja publiczna Ochrona zdrowia: ratownictwo medyczne, infrastruktura podmiotów leczniczych 3
Oś Priorytetowa I Zmniejszenie emisyjności gospodarki Oś Priorytetowa II Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu Oś Priorytetowa III Rozwój sieci drogowej TEN-T i transportu multimodalnego Oś Priorytetowa IV Infrastruktura drogowa dla miast Oś Priorytetowa V Rozwój transportu kolejowego w Polsce 4
Oś Priorytetowa VI Rozwój niskoemisyjnego transportu zbiorowego w miastach Oś Priorytetowa VII Poprawa bezpieczeństwa energetycznego Oś Priorytetowa VIII Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury Oś Priorytetowa IX Wzmocnienie strategicznej infrastruktury ochrony zdrowia Oś Priorytetowa X Pomoc techniczna 5
Fundusz Spójności 1 828,43 mln Euro 6
1.1 1.2 1.3 Odnawialne źródła energii (OZE): budowa i przebudowa lądowych farm wiatrowych, instalacji na biomasę i biogaz oraz jednostek wytwarzania energii wykorzystującej wodę i słońce oraz ciepła (energia geotermalna) podłączenie instalacji OZE do sieci elektroenergetycznych Efektywność energetyczna w przedsiębiorstwach: głęboka, kompleksowa modernizacja energetyczna z zastosowaniem technologii energooszczędnych przebudowa linii produkcyjnych budowa i przebudowa instalacji OZE zastosowanie technologii odzysku energii wprowadzanie systemów zarządzania energią Efektywność energetyczna w budynkach użyteczności publicznej i wielorodzinnych mieszkaniowych: głęboka, kompleksowa modernizacja energetyczna wraz z wymianą wyposażenia na energooszczędne ocieplenie obiektu, wymiana okien, drzwi zewnętrznych oraz oświetlenia przebudowa systemów grzewczych, wentylacji i klimatyzacji zastosowanie automatyki pogodowej i systemów zarządzania energią instalacja OZE 7
1.4 1.5 1.6 System inteligentnych sieci energetycznych, w tym wdrożenie technologii smart: budowa lub przebudowa sieci dystrybucyjnych kompleksowe pilotażowe i demonstracyjne projekty wdrażające inteligentne rozwiązania montaż inteligentnych systemów pomiarowych popularyzacja wiedzy na temat inteligentnych systemów przesyłu i dystrybucji energii Sieci ciepłownicze: przebudowa istniejących systemów ciepłowniczych i sieci chłodu instalacja węzłów dwufunkcyjnych (ciepła woda użytkowa) budowa nowych odcinków sieci cieplnej wraz z przyłączami i węzłami ciepłowniczymi Wysokosprawna kogeneracja: budowa lub przebudowa jednostek wytwarzania energii elektrycznej i ciepła budowa przyłączeń do sieci ciepłowniczych dla tych jednostek 8
Fundusz Spójności 3 508,17 mln Euro 9
ZAPOBIEGANIE ZAGROŻENIOM NATURALNYM Opracowanie lub aktualizacja dokumentów strategicznych i planistycznych Poprawa bezpieczeństwa powodziowego i przeciwdziałanie suszy: zwiększenie naturalnej retencji kontynuacja wsparcia małej retencji budowa lub modernizacja urządzeń wodnych 2.1 Zabezpieczenie przed skutkami zmian klimatu obszarów szczególnie wrażliwych: zagospodarowanie wód opadowych, w tym systemy zbierania i retencjonowania wody opadowej, budowa i modernizacja sieci kanalizacji deszczowej ochrona brzegów morskich Działania wspierające: rozwój systemów wczesnego ostrzegania i prognozowania zagrożeń wsparcie ratownictwa chemiczno-ekologicznego i służb ratowniczych monitoring środowiska działania informacyjno-edukacyjne tworzenie bazy wiedzy w zakresie zmian klimatu i adaptacji do nich 10
2.2 2.3 Kompleksowy system gospodarki odpadami komunalnymi: infrastruktura selektywnego zbierania odpadów instalacje do recyklingu i odzysku poszczególnych frakcji materiałowych odpadów instalacje do końcowego przetwarzania odpadów (mechanicznego, biologicznego i termicznego wraz z odzyskiem energii) Kompleksowa gospodarka ściekowa: infrastruktura zagospodarowania ścieków komunalnych (systemy odbioru, oczyszczalnie ścieków) infrastruktura zagospodarowania komunalnych osadów ściekowych uzupełniająco poprawa jakości systemów zaopatrzenia ludności w wodę (w tym systemy zarządzania dystrybucją oraz likwidowanie strat wody) 11
2.4 2.5 Ochrona przyrody: ochrona zagrożonych gatunków i siedlisk przyrodniczych rozwój zielonej infrastruktury, w tym korytarzy ekologicznych opracowanie dokumentów planistycznych wdrażanie instrumentów zarządzania obszarami cennymi przyrodniczo, w tym opracowanie zasad kontroli i zwalczania gatunków obcych oraz wykonywanie inwentaryzacji przyrodniczych doposażenie ośrodków edukacji ekologicznej działania informacyjno-edukacyjne Jakość środowiska na obszarach miejskich: rekultywacja i zagospodarowanie terenów zanieczyszczonych i zdegradowanych rozwój miejskich terenów zieleni (parków, zieleńców i terenów zieleni osiedlowej) 12
Fundusz Spójności 9 532,37 mln Euro 13
TRANSPORT DROGOWY W SIECI TEN-T Infrastruktura transportu drogowego: budowa nowych dróg krajowych (drogi ekspresowe i autostrady), w tym obwodnic miast przebudowa niektórych odcinków dróg 3.1 Bezpieczeństwo ruchu drogowego: inwestycje infrastrukturalne doposażenie jednostek nadzoru nad ruchem drogowym i służb ratowniczych organizacja kampanii społecznych i szkoleń Infrastruktura portów lotniczych: inwestycje w ramach lotniczej sieci TEN-T zwiększenie przepustowości nawigacyjnej portów lotniczych oraz przestrzeni powietrznej poprawa bezpieczeństwa i ochrona ruchu lotniczego ograniczenie negatywnego oddziaływania ruchu lotniczego na środowisko naturalne 14
Transport intermodalny: modernizacja i rozbudowa terminali drogowo-kolejowych w centrach logistycznych i portach morskich wdrażanie systemów telematycznych i satelitarnych dostarczających informacji o aktualnym miejscu przewożonego ładunku 3.2 Transport morski: inwestycje w portach w sieci TEN-T poprawa dostępu do portów (od strony lądu i morza) oraz powiązań pomiędzy portami zapewnienie wysokiej jakości infrastruktury przeładunkowej ograniczenie zanieczyszczenia środowiska przez statki - budowa infrastruktury do odbioru ścieków sanitarnych oraz zasilania statków w energię elektryczną poprawa bezpieczeństwa żeglugi, w tym zakup i modernizacja specjalistycznej floty, budowa i modernizacja systemów oznakowania nawigacyjnego oraz doposażenie służb ratowniczych Żegluga śródlądowa: inwestycje modernizacyjne w celu poprawy bezpieczeństwa żeglugi kontynuacja programu wdrażania systemu informacji rzecznej (RIS) 15
EFRR 2 970,30 mln Euro 16
4.1 4.2 Krajowa sieć drogowa w TEN-T: powiązanie miejskiej infrastruktury drogowej z pozamiejską siecią TEN-T (drogi krajowe w miastach) odciążenie miast od nadmiernego ruchu drogowego (obwodnice pozamiejskie na drogach krajowych i ekspresowych, drogi krajowe w miastach na prawach powiatu) poprawa dostępności do miast (trasy wylotowe na drogach krajowych, odcinki dróg ekspresowych przy miastach) uzupełniająco inwestycje z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego Krajowa sieć drogowa poza TEN-T: połączenie ośrodków miejskich z siecią TEN-T (drogi ekspresowe i krajowe poza TEN-T pełniące rolę tras wylotowych) powiązanie miejskiej infrastruktury drogowej z pozamiejską siecią TEN-T (drogi krajowe w miastach) odciążenie miast od nadmiernego ruchu drogowego (obwodnice pozamiejskie, drogi krajowe w miastach na prawach powiatu) uzupełniająco inwestycje z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego 17
Fundusz Spójności 5 009,70 mln Euro 18
TRANSPORT KOLEJOWY W SIECI TEN-T Kompleksowe wsparcie dla systemu kolejowego: modernizacja i rehabilitacja szlaków kolejowych służących do przewozów pasażerskich i towarowych budowa wybranych krótkich odcinków linii kolejowych modernizacja i zakup taboru kolejowego budowa i modernizacja systemów zasilania trakcyjnego oraz sterowania ruchem kolejowym poprawa stanu technicznego obiektów inżynieryjnych oraz zakup specjalistycznego sprzętu 5.1 Bezpieczeństwo ruchu kolejowego: likwidacja miejsc niebezpiecznych (przejazdy kolejowe) doposażenie służb ratowniczych tworzenie systemów monitorowania bezpieczeństwa ruchu kolejowego organizacja kampanii społecznych Jakość świadczonych usług: modernizacja dworców i przystanków kolejowych poprawa infrastruktury obsługi podróżnych (w tym systemy informacji pasażerskiej, zakupu biletów, przechowywania bagażu) 19
5.2 Transport kolejowy poza siecią TEN-T oraz rozwój systemu kolejowego w miastach (koleje miejskie): modernizacja, rehabilitacja i budowa nowej infrastruktury, w tym m.in. linii kolejowych oraz przystanków i dworców przesiadkowych budowa i modernizacja systemów sterowania ruchem modernizacja i zakup taboru kolejowego 20
Fundusz Spójności 2 299,18 mln Euro 21
TRANSPORT PUBLICZNY W MIASTACH Kontynuacja działań: zmniejszenie zatłoczenia motoryzacyjnego ograniczenie negatywnego wpływu transportu na środowisko naturalne 6.1 Infrastruktura transportu szynowego (tramwaje i metro): budowa, przebudowa i rozbudowa infrastruktury szynowej uzupełnienie tej infrastruktury o sieci energetyczne, zaplecze techniczne do obsługi i konserwacji taboru, centra przesiadkowe oraz elementy wyposażenia dróg i ulic służące obsłudze pasażerów Tabor transportu miejskiego: zakup pojazdów o alternatywnych systemach napędowych (elektrycznych, hybrydowych, biopaliwa, napędzanych wodorem itp.) 22
EFRR 1 000,00 mln Euro 23
7.1 Inteligentna infrastruktura w sektorze gazowym i elektroenergetycznym z wykorzystaniem technologii smart: budowa lub przebudowa sieci przesyłowych i dystrybucyjnych gazu ziemnego oraz energii elektrycznej zwiększenie pojemności magazynów gazu ziemnego przebudowa możliwości regazyfikacji terminala LNG 24
EFRR 467,30 mln Euro 25
8.1 Dziedzictwo kulturowe: ochrona, zachowanie i udostępnienie (w tym turystyczne) zabytkowych obiektów o znaczeniu ogólnopolskim i światowym renowacja zabytków nieruchomych wraz z otoczeniem konserwacja zabytków ruchomych i ich digitalizacja Instytucje kultury: zwiększenie dostępu do zasobów kultury poprawa jakości funkcjonowania instytucji kultury, w tym podnoszenie standardów infrastruktury oraz zakup trwałego wyposażenia do prowadzenia działalności kulturalnej i edukacyjnej wsparcie dla szkół i uczelni artystycznych wykorzystanie nowych technologii w obszarze kultury 26
EFRR 468,27 mln Euro 27
Infrastruktura ratownictwa medycznego: wsparcie istniejących oraz utworzenie nowych szpitalnych oddziałów ratunkowych modernizacja istniejących oraz utworzenie nowych centrów urazowych infrastruktura transportu medycznego - zapewnienie usług ratownictwa medycznego przez 24 godziny na dobę / 7 dni w tygodniu 9.1 9.2 Infrastruktura ponadregionalnych podmiotów leczniczych: wsparcie oddziałów oraz innych jednostek organizacyjnych szpitali udzielających świadczeń zdrowotnych stacjonarnych i całodobowych 1) na rzecz osób dorosłych - dedykowanych chorobom układu krążenia, nowotworowym, układu kostnostawowo-mięśniowego, układu oddechowego, psychicznym 2) w zakresie ginekologii, położnictwa, neonatologii, pediatrii oraz innych oddziałów zajmujących się leczeniem dzieci wsparcie pracowni diagnostycznych oraz innych jednostek zajmujących się diagnostyką 28
Główne typy beneficjentów Programu: jednostki samorządu terytorialnego (w szczególności miasta i ich obszary funkcjonalne) oraz podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji obowiązków własnych tych jednostek administracja rządowa oraz państwowe jednostki budżetowe przedsiębiorcy, w tym przedsiębiorstwa energetyczne i przedsiębiorstwa przewozowe zarządcy sieci dróg krajowych, zarządcy infrastruktury kolejowej, Zarządy Portów Morskich oraz podmioty zarządzające portami lotniczymi zarządcy infrastruktury transportu miejskiego i operatorzy publicznego transportu zbiorowego służby ratownicze i podmioty lecznicze oraz spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, jednostki naukowe i instytuty badawcze, instytucje kultury, archiwa państwowe, szkoły i uczelnie artystyczne, kościoły i związki wyznaniowe, organizacje pozarządowe