2015 r. Analiza rynku pracy w powiecie kłodzkim I KWARTAŁ 2015 r.
Spis treści I. Prezentacja informacji i danych statystycznych dotyczących kraju oraz województwa dolnośląskiego ogłoszonych przez Główny Urząd Statystyczny... 3 1.1. Bezrobocie rejestrowane w Polsce w I kwartale 2015 roku... 3 1.2. Zatrudnienie i wynagrodzenia... 4 1.3. Koniunktura gospodarcza w kraju i w województwie dolnośląskim w marcu 2015 roku 6 1.4. Sytuacja społeczno-gospodarcza województwa dolnośląskiego w marcu 2015 roku... 8 II. Wyniki Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) przeprowadzonego w województwie dolnośląskim w I kwartale 2015 roku... 12 2.1. Aktywność ekonomiczna ludności w województwie dolnośląskim w wieku 15 lat i więcej....12 2.2. Pracujący... 14 2.3. Bezrobotni... 15 2.4. Bierni zawodowo... 16 III. Prezentacja danych Dolnośląskiego Wojewódzkiego Urzędu Pracy... 18 3.1. Ogólne informacje o stanie bezrobocia... 18 3.2. Struktura bezrobocia wg wieku, czasu pozostawania bez pracy, wykształcenia oraz stażu pracy na koniec I kwartału 2015 r.... 19 3.3. Napływ i odpływ bezrobotnych... 24 3.4. Wzrost, spadek [-] bezrobocia według powiatów i podregionów... 25 3.5. Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej... 28 3.6. Subsydiowane programy rynku pracy... 29 IV. Analiza danych statystycznych PUP w Kłodzku... 31 4.1. Ogólne informacje na temat bezrobocia... 31 4.2. Stopa bezrobocia rejestrowanego... 32 4.3. Liczba bezrobotnych w powiecie kłodzkim... 33 4.4. Struktura bezrobocia.... 34 4.5. Ogólne informacje o realizacji usług rynku pracy... 35 4.6. Oferty pracy... 36 4.7. Planowanie rozwoju zawodowego i organizacja szkoleń... 36 V. Wydarzenia oraz działania EURES... 36 2
I. Prezentacja informacji i danych statystycznych dotyczących kraju oraz województwa dolnośląskiego ogłoszonych przez Główny Urząd Statystyczny 1.1. Bezrobocie rejestrowane w Polsce w I kwartale 2015 roku 1 W Polsce w końcu marca 2015 r. liczba zarejestrowanych bezrobotnych wyniosła 1860,6 tys. osób i była wyższa od odnotowanej w końcu poprzedniego kwartału o 35,5 tys. osób (tj. o 1,9%) oraz niższa o 321,6 tys. osób (o 14,7%) w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku. W porównaniu do stanu z końca lutego 2015 r., liczba bezrobotnych spadła o 58,1 tys. osób. Wskaźnik bezrobocia w końcu marca br. w porównaniu do poprzedniego miesiąca obniżył się o 0,3 p. proc. W stosunku do IV kwartału r., w końcu marca 2015 r. spadek liczby bezrobotnych odnotowano we wszystkich województwach, przy czym najbardziej znaczący w łódzkim (o 3,8%), świętokrzyskim (o 3,5%), podlaskim (o 2,9%) i śląskim (o 2,7%). W porównaniu z marcem r., bezrobocie również zmniejszyło się we wszystkich województwach, najistotniejszy spadek odnotowano w województwach: lubuskim (o 20,5%), dolnośląskim (o 19,7%), wielkopolskim (o 18,1%) i opolskim (o 17,7%). Stopa bezrobocia w Polsce w końcu marca 2015 r. wyniosła 11,7% i była o 0,2 p. proc wyższa niż w IV kwartale r. i o 1,8 p. proc. niższa niż w marcu r. Najwyższą stopę bezrobocia odnotowano w województwach: warmińsko-mazurskim (18,8%), kujawsko-pomorskim (15,8%), zachodniopomorskim (15,7%), podkarpackim (14,9%) i świętokrzyskim (14,6%). Najniższą stopą bezrobocia charakteryzowały się województwa: wielkopolskie (8,0%), śląskie (9,8%), mazowieckie (9,9%) i małopolskie (10,1%). W I kwartale 2015 r. w urzędach pracy w Polsce zarejestrowano 624,2 tys. osób, tj. o 25,9 tys. osób mniej niż w analogicznym okresie r. Wśród nowo zarejestrowanych bezrobotnych 519,4 tys. to osoby, które po raz kolejny znalazły się w ewidencji urzędów pracy (przed rokiem 529,7 tys.), natomiast 94,1 tys. stanowiły osoby dotychczas niepracujące, a ich udział wyniósł 15,1% (przed rokiem odpowiednio 107,1 tys. osób i 16,5%). Osoby do 25 roku życia stanowiły 25,5% ogólnej liczby nowo zarejestrowanych w ciągu omawianego okresu br. Liczba osób zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy w ogólnej populacji nowych rejestracji wyniosła 32,9 tys. osób, tj. 5,3% (przed rokiem 36,4 tys. i 5,6%). Spośród nowo zarejestrowanych w I kwartale 2015 r. 42,0% mieszkało na wsi (przed rokiem 41,0%). Z ewidencji urzędów pracy wyrejestrowano w I kwartale 2015 r. 588,8 tys. osób (przed rokiem 626,5 tys.). Mniej osób niż przed rokiem wykreślono z powodu podjęcia pracy, nadal jest 1 Bezrobocie rejestrowane I kwartał 2015 r. [online], Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2015. Dostęp w Internecie: http://stat.gov.pl 3
to główna przyczyna wyrejestrowywania się 281,2 tys., tj. 47,8% ogółu wyrejestrowanych (przed rokiem odpowiednio 286,8 tys. i 45,8%), z tego pracę niesubsydiowaną (w tym sezonową) podjęło 252,5 tys. osób, a subsydiowaną (m.in. prace interwencyjne i roboty publiczne) 28,7 tys. Spośród pozostałych osób wykreślonych z ewidencji w I kwartale 2015 r. 137,5 tys. osób nie potwierdziło gotowości do podjęcia pracy, co stanowiło 23,4% ogólnej liczby osób wyrejestrowanych (przed rokiem odpowiednio 148,6 tys. osób i 23,7%). Z pozostałych przyczyn odpływu z bezrobocia można wymienić: rozpoczęcie szkolenia lub stażu u pracodawcy 29,3 tys. (przed rokiem 82,6 tys.), dobrowolną rezygnację ze statusu bezrobotnego 41,3 tys. (przed rokiem 38,5 tys.), nabycie praw emerytalnych lub rentowych 7,2 tys. osób (przed rokiem 7,4 tys.). Spośród osób bezrobotnych znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy, w końcu marca 2015 roku udział osób długotrwale bezrobotnych w liczbie zarejestrowanych ogółem wyniósł 56,5%. Osoby w wieku poniżej 30 roku życia stanowiły 30,9%, poniżej 25 roku życia 16,0%, natomiast 26,1% to osoby będące w wieku powyżej 50 roku życia. Udział osób korzystających ze świadczeń pomocy społecznej wyniósł 2,0%. Osób bezrobotnych posiadających co najmniej jedno dziecko w wieku do 6 roku życia było 14,6% ogółu bezrobotnych, a posiadających dziecko niepełnosprawne w wieku do 18 roku życia odpowiednio 0,1%. Odsetek osób niepełnosprawnych wyniósł 5,9%. W omawianym I kwartale 2015 r. w wyniku pomocy urzędów pracy 9,7 tys. osób podjęło prace interwencyjne (przed rokiem 9,4 tys.), przy robotach publicznych zatrudniono 7,9 tys. osób (przed rokiem 5,2 tys.). Większość bezrobotnych pozostających w ewidencji urzędów pracy to osoby, które wcześniej pracowały zawodowo. W końcu marca 2015 r. zbiorowość ta liczyła 1557,9 tys. (tj. 83,7% ogółu zarejestrowanych), wobec 1807,4 tys. (82,8%) w marcu r. W tej grupie 97,7 tys. osób, tj. 6,3% utraciło pracę z przyczyn dotyczących zakładu pracy (przed rokiem 116,0 tys., tj. 6,4%). W końcu I kwartału 2015 r. prawa do zasiłku nie posiadało 1603,8 tys. osób (86,2% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych), wobec 1885,7 tys. osób (86,4%) w I kwartale 2015 r. Spośród tej grupy bezrobotnych 44,4% to mieszkańcy wsi. 1.2. Zatrudnienie i wynagrodzenia Zatrudnienie i wynagrodzenia w gospodarce narodowej w I kwartale 2015 r. 2 Liczba pracujących w Polsce według stanu na 31 marca 2015 r. wyniosła 8628,9 tys. osób i była o 1,1% wyższa niż przed rokiem. Pracujący w sektorze prywatnym stanowili 65,1% (przed rokiem 64,7%). 2 Zatrudnienie i wynagrodzenia w gospodarce narodowej w I kwartale 2015 r. [online], Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2015. Dostęp w Internecie: http://stat.gov.pl 4
Przeciętne zatrudnienie w I kwartale 2015 r. wyniosło 8252,8 tys. osób i było o 0,8% wyższe niż przed rokiem. Stosunkowo wysoki wzrost zatrudnienia odnotowano w sekcjach: informacja i komunikacja, przetwórstwo przemysłowe, handel, naprawa pojazdów samochodowych, transport i gospodarka magazynowa, administrowanie i działalność wspierająca. Niewielki natomiast wzrost odnotowano w administracji publicznej i obronie narodowej, obowiązkowych zabezpieczeniach społecznych (wynikający głównie z zatrudnienia przy pracach interwencyjnych), w dostawie wody, gospodarowaniu ściekami i odpadami, działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej, rolnictwie, leśnictwie, łowiectwie i rybactwie oraz edukacji. W pozostałych sekcjach wystąpił spadek zatrudnienia, w tym największy w budownictwie, górnictwie i wydobywaniu, w wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę oraz w zakwaterowaniu i gastronomii. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej ukształtowało się w I kwartale br. na poziomie 4054,89 zł, tj. o 4,1% wyższym niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. W sektorze publicznym wyniosło 4808,70 zł (wzrost do analogicznego okresu ubiegłego roku o 2,7%), a w sektorze prywatnym 3720,09 zł (wzrost odpowiednio o 5,0%). Siła nabywcza przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej była o 5,8% większa niż przed rokiem i wzrost ten był wyższy niż odpowiednio przed rokiem. W porównaniu z I kwartałem ubiegłego roku największy wzrost przeciętnego wynagrodzenia zanotowano w sekcjach: administrowanie i działalność wspierająca (o 7,9%), rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo (o 7,7%), działalność finansowa i ubezpieczeniowa (o 7,3%), działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (o 5,9%), zakwaterowanie i gastronomia (o 5,5%), budownictwo oraz wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (po 5,2%), a najniższy w edukacji (o 2,6%), administracji publicznej i obronie narodowej; obowiązkowych zabezpieczeniach społecznych (o 3,0%), opiece zdrowotnej i pomocy społecznej (o 3,1%). Spadek przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia odnotowano w górnictwie i wydobywaniu (o 0,4%) oraz w transporcie i gospodarce magazynowej (o 0,3%). Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto bez wypłat nagród rocznych w gospodarce narodowej wyniosło w I kwartale br. 3866,65 zł i było o 4,2% wyższe niż przed rokiem. Największy wzrost przeciętnego wynagrodzenia zanotowano w sekcjach: administrowanie i działalność wspierająca (o 7,9%), rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo (o 7,7%), działalność finansowa i ubezpieczeniowa (o 7,3%), działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (o 6,0%), zakwaterowanie i gastronomia (o 5,5%), budownictwo oraz wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (po 5,2%), a najniższy w edukacji (o 3,0%), administracji publicznej i obronie narodowej; obowiązkowych zabezpieczeniach społecznych oraz opiece zdrowotnej i pomocy społecznej (po 3,1%). Spadek przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia odnotowano w górnictwie i wydobywaniu (o 0,4%) oraz w transporcie i gospodarce magazynowej (o 0,3%). 5
W porównaniu z I kwartałem ubiegłego roku największy wzrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto i brutto bez wypłat nagród rocznych odnotowano w województwie małopolskim, dolnośląskim, świętokrzyskim, lubuskim, łódzkie i kujawsko-pomorskim; najmniejszy w woj. lubelskim, śląskim, mazowieckim. Poziom wynagrodzeń wyższy niż średnio w kraju odnotowano w woj. mazowieckim, pomorskim i śląskim. Najniższe wynagrodzenia (mniejsze niż średnio w kraju) odnotowano w woj. podkarpackim, kujawsko-pomorskim, lubuskim, warmińsko-mazurskim. Przeciętne zatrudnienie i wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w marcu 2015 r. 3 W marcu 2015 r. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw było wyższe w porównaniu do marca r. o 1,1% i wyniosło 5575,6 tys., a przeciętne miesięczne wynagrodzenie (brutto) było wyższe o 4,9% i wyniosło 4214,14 zł. Tabela 1. Przeciętne zatrudnienie i wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w marcu 2015 r. III 2015 I-III 2015 Wyszczególnienie w liczbach bezwzględnych II 2015=100 III =100 I-III 2-14=100 Zatrudnienie w tys. 5575,6 100,1 101,1 101,1 Przeciętne wynagrodzenie ogółem (brutto) w zł 4214,14 105,8 104,9 104,0 1.3. Koniunktura gospodarcza w kraju i w województwie dolnośląskim w marcu 2015 roku 4 Jednostki z sekcji przetwórstwo przemysłowe oceniają w marcu koniunkturę pozytywnie, lepiej niż w ciągu ostatnich ośmiu miesięcy. Podmioty prowadzące działalność w zakresie budownictwa od stycznia br. formułują coraz mniej pesymistyczne opinie na temat koniunktury. W ciągu ostatnich trzech miesięcy oceny z zakresu handlu hurtowego są coraz bardziej korzystne, natomiast w handlu detalicznym w marcu odnotowano optymistyczne opinie po raz pierwszy od grudnia ubiegłego roku. Podmioty należące do sekcji transport i gospodarka magazynowa drugi miesiąc z rzędu oceniają koniunkturę gospodarczą pozytywnie. Po raz pierwszy od września r. oceny formułowane przez przedsiębiorców zajmujących się zakwaterowaniem i gastronomią są optymistyczne. Od początku ubiegłego roku utrzymują się korzystne oceny koniunktury zgłaszane przez dyrektorów jednostek prowadzących działalność w zakresie informacji i komunikacji. Najbardziej pozytywne opinie spośród badanych rodzajów działalności, choć gorsze niż przed rokiem, formułują jednostki należące do sekcji finanse i ubezpieczenia. 3 Przeciętne zatrudnienie i wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w marcu 2015 r. [online], Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 17.04.2015. Dostęp w Internecie: http://stat.gov.pl 4 Koniunktura gospodarcza w marcu 2015 r. [online], Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 20.03.2015. Dostęp w Internecie: http://stat.gov.pl 6
Przedsiębiorstwa z siedzibą w województwie dolnośląskim ogólny klimat koniunktury w przetwórstwie przemysłowym oceniają w marcu optymistycznie, podobnie jak przed miesiącem. Oceny dotyczące portfela zamówień i sytuacji finansowej są nieznacznie negatywne, a produkcji pozytywne. Odpowiednie prognozy są bardziej korzystne od formułowanych w lutym. Planowany jest wzrost zatrudnienia, nieco większy od zapowiadanego w ubiegłym miesiącu. Przedsiębiorcy przewidują, że ceny wyrobów przemysłowych mogą nieznacznie rosnąć, w tempie zbliżonym do oczekiwanego w lutym. Ogólny klimat koniunktury w budownictwie oceniany jest w marcu mniej negatywnie niż w lutym. Diagnozy portfela zamówień, produkcji budowlano-montażowej oraz sytuacji finansowej są mniej niekorzystne od zgłaszanych w ubiegłym miesiącu. Odpowiednie przewidywania są optymistyczne, lepsze od prognoz formułowanych w lutym. Redukcje zatrudnienia mogą być nieznacznie większe od planowanych przed miesiącem. Przedsiębiorcy przewidują, że ceny robót budowlano-montażowych będą spadać nieco szybciej niż oczekiwano w lutym. Ogólny klimat koniunktury w handlu hurtowym w marcu oceniany jest nieco bardziej korzystnie niż w lutym. Prognozy sprzedaży oraz sytuacji finansowej są bardziej optymistyczne od formułowanych przed miesiącem. Bieżąca sprzedaż spada, ale wolniej niż w lutym. Diagnozy sytuacji finansowej są bardziej negatywne od zgłaszanych miesiąc wcześniej. W najbliższych trzech miesiącach planowany jest nieznaczny wzrost zatrudnienia, choć mniejszy od przewidywanego w lu-tym. Przedsiębiorcy oczekują niewielkiego spowolnienia dynamiki cen. Ogólny klimat koniunktury w handlu detalicznym oceniany jest w marcu mniej pesymistycznie niż przed miesiącem. Utrzymują się niekorzystne oceny sprzedaży. Odpowiednie przewidywania są pozytywne, lepsze od formułowanych w lutym. Diagnozy sytuacji finansowej są bardziej negatywne niż miesiąc wcześniej. Poprawiają się, mimo to nadal pesymistyczne, prognozy w tym zakresie. Wzrost zatrudnienia może być nieco mniejszy od planowanego w lutym. Przedsiębiorcy przewidują nieznaczne przyspieszenie dynamiki cen towarów. Kierujący jednostkami z sekcji transport i gospodarka magazynowa oceniają w marcu koniunkturę mniej optymistycznie niż przed rokiem, ale lepiej niż przed miesiącem. Oceny koniunktury formułowane przez podmioty z sekcji informacja i komunikacja są korzystne, zbliżone do formułowanych w lutym bieżącego i marcu ubiegłego roku. Podmioty z sekcji działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi oceniają koniunkturę podobnie jak przed rokiem, ale gorzej niż w ubiegłym miesiącu. 7
1.4. Sytuacja społeczno-gospodarcza województwa dolnośląskiego w marcu 2015 roku 5 1) Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w marcu br., w porównaniu z marcem r., było wyższe o 0,5%; przed rokiem o 1,5%. Stopa bezrobocia rejestrowanego zmniejszyła się o 0,3 p. proc. w porównaniu do poprzedniego miesiąca i wyniosła 10,8% (przed rokiem 13,2%). 2) Wzrost przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń brutto w sektorze przedsiębiorstw w ujęciu rocznym wyniósł 6,2%, podczas gdy przed rokiem odnotowano wzrost o 5,1%. 3) W grupie artykułów żywnościowych większość cen obniżyła się, w tym najbardziej ceny ziemniaków, cebuli, jabłek i cukru. W grupie artykułów nieżywnościowych największy spadek cen w skali roku dotyczył m.in. benzyny bezołowiowej 95-oktanowej oraz oleju napędowego. 4) Przeciętne ceny skupu pszenicy i żyta oraz trzody chlewnej, drobiu i mleka były niższe niż przed rokiem, wzrosła tylko nieznacznie cena bydła. 5) W skali roku zwiększyła się produkcja sprzedana przemysłu (w cenach stałych) o 11,8% (przed rokiem wzrost o 1,9%) oraz produkcja budowlano-montażowa (w cenach bieżących) o 19,5% (wobec wzrostu o 8,0% w marcu ubiegłego roku). 6) Według wstępnych danych liczba mieszkań oddanych do użytkowania była o 24,9% mniejsza niż w marcu ub. roku. Najwięcej mieszkań przekazali inwestorzy indywidualni oraz budujący na sprzedaż lub wynajem. 7) W ujęciu rocznym zwiększyła się również liczba mieszkań, na których budowę wydano pozwolenia oraz liczba mieszkań rozpoczętych. 8) W skali roku zwiększyła się sprzedaż detaliczna (o 6,5%, wobec wzrostu o 2,9% w marcu r.) oraz sprzedaż hurtowa (o 7,3%, wobec spadku o 4,8% przed rokiem). Rynek pracy W województwie dolnośląskim w marcu 2015 r. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw zwiększyło się w skali roku. Stopa bezrobocia rejestrowanego była niższa zarówno w porównaniu z lutym br., jak i marcem ubiegłego roku. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w marcu br. ukształtowało się na poziomie 445,5 tys. osób, tj. wyższym niż przed rokiem o 0,5% (wobec wzrostu o 1,5% w marcu ubiegłego roku). Wzrost przeciętnego zatrudnienia odnotowano w 9 sekcjach, w tym największy w informacji i komunikacji (o 10,0%), zakwaterowaniu i gastronomii (o 5,5%) oraz w transporcie i gospodarce magazynowej (o 5,4%). W 5 sekcjach zatrudnienie zmniejszyło się, w tym najbardziej w administrowaniu i działalności wspierającej (o 7,8%). 5 Komunikat o sytuacji społeczno-gospodarczej województwa dolnośląskiego w marcu 2015 r. [online], Urząd Statystyczny we Wrocławiu, Wrocław 29.04.2015. Dostęp w Internecie: http://wroclaw.stat.gov.pl 8
W odniesieniu do lutego br. przeciętne zatrudnienie zwiększyło się o 0,1%. Największy wzrost przeciętnego zatrudnienia odnotowano w zakwaterowaniu i gastronomii (o 0,6%), natomiast największy spadek w transporcie i gospodarce magazynowej (o 0,4%). W okresie styczeń-marzec br. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw ukształtowało się na poziomie 445,4 tys. osób, tj. o 0,6% wyższym niż przed rokiem. Wzrost przeciętnego zatrudnienia odnotowano w 7 sekcjach, w tym największy w informacji i komunikacji (o 11,3%) oraz w transporcie i gospodarce magazynowej (o 5,7%). W 6 sekcjach zatrudnienie zmniejszyło się, w tym najbardziej w administrowaniu i działalności wspierającej (o 7,5%). Tabela 2. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w województwie dolnośląskim Wyszczególnienie III 2015 I-III 2015 III =100 w tys. w tys. I-III =100 Ogółem 445,5 100,5 445,4 100,6 Przemysł w tym: przetwórstwo przemysłowe wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę 212,6 176,9 3,0 103,0 103,3 93,9 212,1 176,4 3,0 102,8 103,1 94,1 Budownictwo 26,1 95,5 26,0 94,7 Handel; naprawa pojazdów samochodowych 77,7 97,9 78,5 99,2 Transport i gospodarka magazynowa 19,5 105,4 19,5 105,7 Zakwaterowanie i gastronomia 13,0 105,5 12,9 104,8 Informacja i komunikacja 12,3 110,0 12,2 111,3 Obsługa rynku nieruchomości 7,3 97,7 7,3 97,7 Działalność profesjonalna,, naukowa i techniczna 14,8 102,1 14,7 102,8 Administrowanie i działalność wspierająca 50,6 92,2 50,7 92,5 Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 7,2 101,9 7,2 102,1 Pozostała działalność usługowa 1,6 100,8 1,6 99,8 W końcu marca br. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy w województwie dolnośląskim kształtowała się na poziomie 124,7 tys. osób i była mniejsza o 19,7% (tj. o 30,6 tys. osób) niż w marcu ub. roku i o 2,7% w porównaniu do lutego br. Stopa bezrobocia rejestrowanego w końcu marca br. wyniosła 10,8%, tj. mniej o 2,4 p. proc. niż przed rokiem i o 0,3 p. proc. w porównaniu z poprzednim miesiącem. W rankingu z innymi województwami, dolnośląskie pod względem wysokości stopy bezrobocia nadal plasowało się na 5. miejscu (najwyższą pozycję zajmowało woj. wielkopolskie ze stopą bezrobocia równą 8,0%). W ujęciu rocznym stopa bezrobocia zmniejszyła się we wszystkich powiatach, w tym w największym stopniu w powiatach: lubańskim (o 4,6 p. proc.), kamiennogórskim (o 4,4 p. proc.), ząbkowickim (o 4,3 p. proc.) oraz jaworskim i lwóweckim (po 4,2 p. proc.). W marcu br. w powiatowych urzędach pracy w województwie dolnośląskim zarejestrowano 15,1 tys. nowych bezrobotnych, tj. o 2,8% mniej niż przed rokiem, natomiast o 1,6% więcej niż przed miesiącem. Osoby rejestrujące się po raz kolejny stanowiły 84,7% nowo zarejestrowanych (w marcu r. 83,6%). Udział osób rejestrujących się po raz pierwszy zmniejszył się w skali roku o 1,1 p. proc. (do 15,3%). 9
Stopa napływu bezrobotnych do urzędów pracy (tj. stosunek nowo zarejestrowanych do liczby aktywnych zawodowo) wyniosła 1,3 (podobnie, jak przed miesiącem i przed rokiem). Jednocześnie w marcu br. z ewidencji bezrobotnych wyrejestrowano 18,6 tys. osób, tj. mniej o 10,4% niż przed rokiem, natomiast o 25,8% więcej niż przed miesiącem. Z tytułu podjęcia pracy (głównej przyczyny wyrejestrowania) z rejestru bezrobotnych wyłączono 8,4 tys. osób (przed rokiem 8,6 tys.). Udział tej kategorii osób w ogólnej liczbie wyrejestrowanych zwiększył się w ujęciu rocznym o 3,8 p. proc. (do 45,2%). Zwiększył się również odsetek osób wyrejestrowanych w związku z nabyciem praw do świadczenia przedemerytalnego (o 0,5 p. proc. do 1,5%). Zmniejszył się natomiast odsetek osób, które utraciły status bezrobotnego w wyniku niepotwierdzenia gotowości do podjęcia pracy (o 2,5 p. proc. do 23,6%), rozpoczęcia szkolenia lub stażu u pracodawców (o 2,4 p. proc. do 12,2%) oraz dobrowolnej rezygnacji ze statusu bezrobotnego (o 0,3 p. proc. do 6,9%). W ciągu roku nie zmienił się odsetek osób wyrejestrowanych z ewidencji bezrobotnych z powodu odmowy bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniej pracy lub innej formy pomocy (1,8%). Stopa odpływu bezrobotnych z urzędów pracy (tj. stosunek liczby bezrobotnych wyrejestrowanych w danym miesiącu do liczby bezrobotnych na koniec poprzedniego miesiąca) wyniosła 14,5 (przed rokiem 12,9, przed miesiącem 11,5). W końcu marca br. w strukturze zarejestrowanych bezrobotnych kobiety stanowiły 50,2% (tj. o 0,8 p. proc. więcej niż przed rokiem). Większość bezrobotnych pozostających w ewidencji urzędów pracy to osoby, które wcześniej pracowały zawodowo w końcu marca br. zbiorowość ta liczyła 110,7 tys., tj. 88,7% ogółu zarejestrowanych. Bez prawa do zasiłku pozostawało 105,1 tys. bezrobotnych, a ich udział w liczbie bezrobotnych ogółem zmniejszył się w porównaniu z marcem ub. roku o 0,1 p. proc. (do 84,2%). Bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy w marcu br. stanowili 85,8% ogółu bezrobotnych. Najliczniejszą grupę wśród zarejestrowanych ogółem stanowiły osoby długotrwale bezrobotne, których udział wyniósł 53,5%. W końcu marca br. liczba osób bezrobotnych w wieku poniżej 30 roku życia wyniosła 31,9 tys., co stanowiło 25,6% ogółu bezrobotnych (w tym osoby w wieku poniżej 25 roku życia stanowiły 12,7%). Wśród osób bezrobotnych 31,8% stanowiły osoby w wieku powyżej 50 roku życia. Liczba osób korzystających ze świadczeń pomocy społecznej wyniosła 6,3 tys., tj. 5,0% ogółu bezrobotnych. Osób bezrobotnych posiadających co najmniej jedno dziecko w wieku do 6 roku życia było 19,1 tys. (tj. 15,3% ogółu bezrobotnych), a posiadających dziecko niepełnosprawne w wieku do 18 roku życia 0,2 tys. (odpowiednio 0,1%). Odsetek osób bezrobotnych niepełnosprawnych wyniósł 8,0% (tj. 10 tys. osób). W marcu br. do powiatowych urzędów pracy zgłoszono 10245 ofert zatrudnienia, tj. o 1197 ofert więcej niż przed rokiem i o 1704 więcej niż przed miesiącem. W końcu marca br. 7462 10
miejsca pracy pozostawały nierozdysponowane, co oznacza, że na 1 ofertę pracy przypadało 17 bezrobotnych, przed rokiem 27, przed miesiącem 21. W końcu marca br. w województwie zgłoszono zwolnienia grupowe z 18 zakładów (w tym 15 z sektora prywatnego) i objęły one 998 pracowników. Rok wcześniej dotyczyło to 23 zakładów (22 z sektora prywatnego) i 463 pracowników, a miesiąc wcześniej 18 zakładów (16 z sektora prywatnego) i 1026 osób. Wynagrodzenia W województwie dolnośląskim przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w marcu 2015 r. wynosiło 4078,89 zł i względem analogicznego miesiąca roku poprzedniego było o 6,2% wyższe (przed rokiem odnotowano wzrost o 5,1%). W kraju przeciętne wynagrodzenie wyniosło 4214,14 zł i wzrosło w ciągu roku o 4,9%. W porównaniu z marcem ubiegłego roku wzrost przeciętnych wynagrodzeń odnotowano w 13 sekcjach sektora przedsiębiorstw, w tym najwyższy w wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 16,4%) oraz w informacji i komunikacji (o 14,7%). Niższy niż przed rokiem poziom przeciętnych wynagrodzeń zanotowano jedynie w sekcji działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją (o 0,1%). W odniesieniu do przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w województwie w marcu br., najwyższe wynagrodzenie otrzymali pracujący w wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (wyższe o 61,8%), a także w informacji i komunikacji (o 60,7%). Stosunkowo najniższe przeciętne wynagrodzenie brutto wystąpiło w zakwaterowaniu i gastronomii (o 25,5% niższe od przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw) oraz w administrowaniu i działalności wspierającej (o 24,0%). Tabela 3. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w województwie dolnośląskim Wyszczególnienie III 2015 I-III 2015 III =100 w zł w zł I-III =100 Ogółem 4078,89 106,2 3972,47 105,4 Przemysł w tym: przetwórstwo przemysłowe wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę 4435,59 4142,25 6599,97 104,0 104,1 116,4 4309,63 4036,26 6110,88 104,3 104,9 114,1 Budownictwo 4330,41 110,7 4196,45 105,7 Handel; naprawa pojazdów samochodowych 3302,60 103,5 3308,76 103,4 Transport i gospodarka magazynowa 3414,81 102,4 3426,76 106,2 Zakwaterowanie i gastronomia 3039,76 107,6 3207,73 105,8 Informacja i komunikacja 6553,71 114,7 6249,77 105,6 Obsługa rynku nieruchomości 4200,62 107,6 3962,72 104,2 Działalność profesjonalna,, naukowa i techniczna 5352,66 112,0 5193,08 106,2 Administrowanie i działalność wspierająca 3101,09 109,1 2942,38 108,1 Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 3602,96 99,9 3562,84 102,5 Pozostała działalność usługowa 3300,50 108,3 3309,73 111,9 11
W relacji do lutego br. przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto ukształtowało się na poziomie wyższym o 4,9%. W I kwartale br. przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw ukształtowało się na poziomie 3972,47 zł, tj. o 5,4% wyższym niż w analogicznym okresie ubiegłego roku (wobec wzrostu o 5,0% przed rokiem). II. Wyniki Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) przeprowadzonego w województwie dolnośląskim w I kwartale 2015 roku 6 Podstawowe wyniki BAEL Tabela 4. Podstawowe wyniki BAEL dla osób w wieku 15 lat i więcej w I kw. 2015 r., IV kw. r. oraz I kw. r. Wyszczególnienie I kwartał IV kwartał I kwartał 2015 Dolnośląskie Polska Dolnośląskie Polska Dolnośląskie Polska Współczynnik aktywności zawodowej w % 56,0 56,1 54,5 56,3 54,6 56,0 Wskaźnik zatrudnienia w % 50,0 50,2 49,1 51,7 50,0 51,1 Stopa bezrobocia w % 10,5 10,6 9,9 8,1 8,4 8,6 Aktywni zawodowo w tys. 1238 17419 1207 17428 1248 17331 pracujący 1107 15573 1087 16018 1143 15837 bezrobotni 130 1846 120 1410 105 1494 Bierni zawodowo w tys. 974 13613 1007 13543 1038 13632 2.1. Aktywność ekonomiczna ludności w województwie dolnośląskim w wieku 15 lat i więcej Według danych BAEL w I kwartale 2015 r. zbiorowość aktywnych zawodowo liczyła w województwie dolnośląskim 1248 tys. osób i w ciągu roku nieznacznie się zwiększyła o 0,8%, a zbiorowość biernych zawodowo 1038 tys. osób i zwiększyła się o 6,6%. W grupie aktywnych zawodowo odnotowano w tym okresie wzrost liczby pracujących (o 3,3%) oraz znaczny spadek liczby bezrobotnych (o 19,2%). W porównaniu do IV kwartału r. liczba osób aktywnych zawodowo zwiększyła się o 3,4%, a populacja biernych zawodowo o 3,1%. Wśród aktywnych zawodowo odnotowano wzrost liczby pracujących (o 5,2%) oraz spadek liczby bezrobotnych (o 12,5%). W ogólnej liczbie osób w wieku 15 lat i więcej przeważały kobiety (53,3%), natomiast wśród aktywnych zawodowo dominowali mężczyźni (53,8%). Biorąc pod uwagę miejsce zamieszkania, zdecydowanie przeważali mieszkańcy miast, stanowiąc 70,1% ogólnej liczby osób w wieku 15 lat i więcej oraz 69,7% aktywnych zawodowo. 6 Aktywność ekonomiczna ludności w województwie dolnośląskim w I kwartale 2015 r. [online], Urząd Statystyczny we Wrocławiu, Wrocław 2015. Dostęp w Internecie: http://wroclaw.stat.gov.pl 12
Obciążenie pracujących osobami niepracującymi wyniosło 100 i utrzymało się na poziomie sprzed roku, natomiast było mniejsze w porównaniu z kwartałem poprzednim (104). W kraju wskaźnik ten był niższy niż w województwie dolnośląskim i w I kwartale 2015 r. wyniósł 96 (rok wcześniej 99, a w poprzednim kwartale 93). Podobnie, jak w poprzednim kwartale na każde 100 osób w wieku 15 lat i więcej w województwie dolnośląskim przypadało średnio 55 osób aktywnych zawodowo, czyli takich, które miały pracę lub jej poszukiwały oraz 45 osób biernych zawodowo, czyli takich, które nie miały pracy i jej nie poszukiwały. Podobnie, jak w poprzednich kwartałach, wyraźnie wyższy współczynnik aktywności zawodowej wystąpił w populacji mężczyzn niż kobiet 63,0% wobec 47,2% (różnica o 15,8 p. proc.). W kraju odnotowano nieco większą dysproporcję w wysokości tego współczynnika wyniósł on odpowiednio 64,3% dla mężczyzn i 48,3% dla kobiet (różnica o 16,0 p. proc.). Współczynnik aktywności zawodowej był wyższy na wsi (55,4%) niż w miastach (54,3%). Na wsi na 100 osób aktywnych zawodowo przypadało 80 osób biernych zawodowo, w miastach 84 osoby. W kraju współczynnik aktywności zawodowej również osiągnął wyższą wartość na wsi niż w miastach, jednak różnica była niewielka (odpowiednio 56,1% i 55,9%). Pod względem wartości współczynnika aktywności zawodowej województwo dolnośląskie zajmowało 11. miejsce wśród województw (przed rokiem 8. miejsce). W kraju odnotowano spadek współczynnika aktywności zawodowej o 0,1 p. proc. w porównaniu z analogicznym kwartałem r., a w porównaniu z kwartałem poprzednim jego wartość zmniejszyła się o 0,3 p. proc. (w województwie dolnośląskim w relacji z kwartałem wcześniejszym zwiększyła się o 0,1 p. proc.). Wśród osób mieszkających na wsi zdecydowanie mniej osób było związanych z gospodarstwem rolnym (108 tys., tj. 15,8% ludności w wieku 15 lat i więcej mieszkającej na wsi) niż nie związanych z gospodarstwem rolnym (574 tys., tj. 84,2%). Podobnie, jak w poprzednich kwartałach aktywność zawodowa była znacznie wyższa w przypadku osób związanych z gospodarstwem rolnym; współczynnik aktywności zawodowej dla tej grupy wynosił 64,8%, podczas gdy w zbiorowości osób nie związanych z gospodarstwem rolnym 53,7%. Według danych BAEL w I kwartale 2015 r. było 1212 tys. osób aktywnych zawodowo w wieku produkcyjnym (97,1% ogółu aktywnych zawodowo w wieku 15 lat i więcej). Współczynnik aktywności zawodowej osób w wieku produkcyjnym osiągnął poziom 73,6% i był niższy w porównaniu z I kwartałem r. o 0,4 p. proc., a w porównaniu z kwartałem poprzednim niższy o 0,7 p. proc. W odniesieniu do poprzedniego kwartału współczynnik aktywności zawodowej zmniejszył się najbardziej w najmłodszej grupie wiekowej 15-24 lata (o 5,3 p. proc.). W I kwartale 2015 r. wśród aktywnych zawodowo najwięcej było osób z wykształceniem wyższym (384 tys., tj. 30,8% ogółu), natomiast wśród biernych zawodowo z wykształceniem gimnazjalnym, podstawowym, niepełnym podstawowym i bez wykształcenia szkolnego (362 tys., 13
tj. 34,9%). Najwyższa wartość współczynnika aktywności zawodowej wystąpiła w zbiorowości osób z wykształceniem wyższym (80,0%). Dystans pomiędzy wartością współczynnika aktywności zawodowej wśród osób z wykształceniem wyższym a gimnazjalnym, podstawowym, niepełnym podstawowym i bez wykształcenia szkolnego zmniejszył się w ciągu roku o 0,6 p. proc. i wyniósł 63,0 p. proc. Rozpatrując stan cywilny ludności w wieku 15 lat i więcej, można stwierdzić, że najliczniejszą grupę wśród aktywnych zawodowo (liczącą 804 tys. osób) stanowili żonaci mężczyźni i zamężne kobiety, tj. 64,4% ogółu aktywnych zawodowo i w zbiorowości tej odnotowano najwyższą wartość współczynnika aktywności zawodowej 62,1%. Podobnie, jak w poprzednich kwartałach, najniższy poziom współczynnika aktywności zawodowej stwierdzono w grupie wdowców i wdów (10,5%). 2.2. Pracujący W I kwartale 2015 r. liczba pracujących według danych BAEL wyniosła 1143 tys. osób i była wyższa w porównaniu do analogicznego okresu poprzedniego roku o 3,3%, a w relacji do poprzedniego kwartału o 5,2%. Wskaźnik zatrudnienia kształtował się w omawianym kwartale na poziomie 50,0% (w kraju wyniósł 51,1%), tj. takim samym, jak przed rokiem i o 0,9 p. proc. wyższym niż w kwartale poprzednim. Spośród ogółu pracujących w województwie dolnośląskim 69,9% stanowili mieszkańcy miast (799 tys.), a 30,1% (344 tys.) osoby mieszkające na wsi. W ciągu roku zwiększyła się liczba pracujących mieszkańców miast o 1,4%, jak i liczba pracujących mieszkańców wsi o 7,8%. W I kwartale 2015 r. wskaźnik zatrudnienia był wyższy na wsi niż w miastach odpowiednio 50,4% i 49,8%. W kraju wskaźnik ten był wyższy w miastach niż na wsi (wynosił odpowiednio 51,3% i 50,9%). Znacznie większe dysproporcje w wartościach wskaźnika zatrudnienia wystąpiły w przypadku mężczyzn i kobiet. Dla mężczyzn wskaźnik ten kształtował się na poziomie 57,5%, a dla kobiet na poziomie 43,4% (rok wcześniej odpowiednio 57,3% i 43,6%). Wskaźnik zatrudnienia osób w wieku produkcyjnym w I kwartale 2015 r. wyniósł 67,3% (w kraju 67,7%). Najwyższe wartości wskaźnika zatrudnienia odnotowano w grupach wiekowych 35-44 lata i 25-34 lata (81,4% i 79,3%), natomiast najniższe wśród osób w wieku 55 lat i więcej (20,1%). W przypadku populacji osób z wykształceniem wyższym obciążenie ludności pracującej ludnością niepracującą było najmniejsze (na 100 osób pracujących przypadało 28 osób niepracujących, tj. bezrobotnych i biernych zawodowo), natomiast w przypadku osób z wykształceniem gimnazjalnym, podstawowym, niepełnym podstawowym i bez wykształcenia szkolnego było ono największe (738 osób). 14
W I kwartale 2015 r. wśród ogółu pracujących największy odsetek ze względu na status zatrudnienia stanowili pracownicy najemni, czyli osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy w przedsiębiorstwie publicznym lub u pracodawcy prywatnego (85,5% ogółu pracujących). Kobiety stanowiły 47,4% ogólnej liczby pracowników najemnych. Pracujący na własny rachunek (w tym pracodawcy) stanowili 13,3% ogółu pracujących, a wśród nich 63,8% to mężczyźni. Wśród pomagających członków rodzin zdecydowaną większość stanowiły kobiety (71,4%) i mieszkańcy wsi (71,4%). W ciągu roku liczba pracujących na rachunek własny ogółem zmniejszyła się o 5,0% (wśród mężczyzn zmniejszyła się o 10,2%, natomiast wśród kobiet wzrosła o 5,8%). W ogólnej liczbie 977 tys. pracowników najemnych odnotowano 699 tys. osób wykonujących pracę stałą na czas nieokreślony (71,5%) i 279 tys. wykonujących pracę na czas określony (28,5%). Najliczniejszą grupę zawodową w I kwartale 2015 r., podobnie jak w kwartałach poprzednich, tworzyli specjaliści 242 tys., czyli 21,2% pracujących, następnie robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 195 tys. (17,1%) oraz technicy i inny średni personel 157 tys. (13,7%). Mężczyźni stanowili większość wśród: robotników przemysłowych i rzemieślników (86,7% pracujących w tym zawodzie), operatorów i monterów maszyn i urządzeń (82,4%), przedstawicieli władz publicznych, wyższych urzędników i kierowników (56,4%) oraz rolników, ogrodników, leśników i rybaków (55,8%), natomiast kobiety wśród: pracowników usług i sprzedawców (68,0%), pracowników biurowych (66,7%), specjalistów (62,8 %), pracowników przy pracach prostych (60,7%) oraz techników i średniego personelu (51,0%). 2.3. Bezrobotni Według wyników BAEL w I kwartale 2015 r. w województwie dolnośląskim było 105 tys. bezrobotnych, z tego 71 tys. (tj. 67,6%) w miastach oraz 34 tys. na wsi. W porównaniu z poprzednim kwartałem zbiorowość bezrobotnych ogółem zmniejszyła się o 12,5%, a w odniesieniu do I kwartału r. zmniejszyła się o 19,2%. Spadek liczby bezrobotnych odnotowano w skali roku w grupie mężczyzn i kobiet oraz w miastach i na wsi. Stopa bezrobocia ukształtowała się na poziomie 8,4% (wobec 8,6% w kraju) i zmniejszyła się o 2,1 p. proc. w porównaniu z analogicznym kwartałem r. i o 1,5 p. proc. w porównaniu z poprzednim kwartałem. W ciągu roku spadek stopy bezrobocia odnotowano we wszystkich województwach (w kraju o 2,0 p. proc.). Dolnośląskie było jednym z czterech województw, w których odnotowano spadek stopy bezrobocia również w porównaniu do poprzedniego kwartału. Stopa bezrobocia była wyższa na wsi niż w miastach (wyniosła odpowiednio 9,0% i 8,2%); w ciągu roku na wsi zmniejszyła się o 3,1 p. proc., a w miastach o 1,7 p. proc. 15
Biorąc pod uwagę płeć, to była ona wyższa wśród mężczyzn niż kobiet (8,8% wobec 8,2%). W skali roku w populacji kobiet stopa bezrobocia zmniejszyła się o 3,0 p. proc., a w populacji mężczyzn o 1,1 p. proc. Analizując strukturę wiekową bezrobotnych w I kwartale 2015 r., można stwierdzić, że zdecydowanie najwyższą stopę bezrobocia odnotowano w przypadku osób najmłodszych, tj. w wieku 15-24 lata (21,9%), jednak była ona niższa o 2,8 p. proc. w porównaniu z analogicznym kwartałem poprzedniego roku i o 4,8 p. proc. w porównaniu z kwartałem poprzednim. Podobnie, jak w poprzednich kwartałach, najwyższą stopę bezrobocia odnotowano wśród osób z najniższym wykształceniem gimnazjalnym, podstawowym, niepełnym podstawowym i bez wykształcenia szkolnego (29,7%), podczas gdy dla osób z wykształceniem wyższym wynosiła ona 2,6%, tj. ponad jedenastokrotnie mniej. W ciągu roku stopa bezrobocia zmniejszyła się najbardziej w populacji osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym (o 4,3 p. proc.) oraz średnim ogólnokształcącym (o 3,7 p. proc.). W ogólnej liczbie bezrobotnych najwyższy był odsetek osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym (33,3%), a najmniejszy bezrobotnych z wykształceniem wyższym (9,5%). Najczęściej bezrobotni poszukiwali pracy poprzez: ogłoszenia w prasie 86 tys., tj. 81,9%; krewnych i znajomych 83 tys. bezrobotnych, tj. 79,0%; biura pracy 76 tys., tj. 72,4%; bezpośredni kontakt z zakładem pracy 73 tys., tj. 69,5%. W porównaniu z I kwartałem r. wzrosła jedynie liczba bezrobotnych, którzy podejmują pracę po raz pierwszy (o 5,6%). Blisko 50% wszystkich bezrobotnych stanowiły osoby, które straciły pracę, a ich liczba w ciągu roku zmniejszyła się o 21,9%. Najbardziej zmniejszyła się liczba bezrobotnych, którzy powracają do pracy po przerwie (o 26,8%). Bezrobotnych poszukujących pracy dłużej niż rok było 42 tys. (40,0% ogółu bezrobotnych), tj. o 10,6% mniej niż w I kwartale r. Bezrobotni poszukujący pracy najkrócej do 3 miesięcy włącznie stanowili 31,4% ogółu bezrobotnych, a ich liczba w ciągu roku zmniejszyła się o 15,4%. Przeciętny czas poszukiwania pracy przez osoby bezrobotne w I kwartale 2015 r. wyniósł 13,0 miesięcy i było to dłużej niż przed rokiem (12,9 miesięcy) i w poprzednim kwartale (12,7 miesięcy). 2.4. Bierni zawodowo W I kwartale 2015 r. zbiorowość biernych zawodowo liczyła 1038 tys. osób i stanowiła 45,4% ogółu ludności w wieku 15 lat i więcej (w kraju odsetek ten był mniejszy i wyniósł 44,0%). Liczba osób biernych zawodowo zwiększyła się w porównaniu z analogicznym okresem r. o 6,6%, a w odniesieniu do poprzedniego kwartału o 3,1%. W populacji tej w ciągu roku najbardziej zwiększyła się liczba osób nieposzukujących pracy z powodu obowiązków rodzinnych 16
i związanych z prowadzeniem domu (o 24,6%). Natomiast mniej niż rok wcześniej było osób nieposzukujących pracy z powodu zniechęcenia bezskutecznością jej poszukiwania (o 12,2%). Podobnie, jak w poprzednich kwartałach, zdecydowana większość ludności biernej zawodowo mieszkała w miastach 70,7%. W ogólnej liczbie ludności miejskiej w wieku 15 lat i więcej 45,7% stanowiły osoby bierne zawodowo, a wśród ludności wiejskiej 44,6%. Wśród osób biernych zawodowo przeważały kobiety 643 tys., stanowiąc 61,9% ogółu biernych zawodowo; mężczyzn było 395 tys., tj. 38,1%. Na 100 kobiet w wieku 15 lat i więcej przypadały 53 kobiety bierne zawodowo, natomiast na 100 mężczyzn w wieku 15 lat i więcej 37 mężczyzn biernych zawodowo (czyli o 16 osób mniej niż w przypadku kobiet). W relacji do analogicznego kwartału r. zbiorowość mężczyzn biernych zawodowo zwiększyła się o 3,4%, a zbiorowość kobiet biernych zawodowo o 8,4%. Ponad 40% biernych zawodowo było w wieku produkcyjnym; ich liczba zwiększyła się w porównaniu do analogicznego okresu r. o 3,1%, a w porównaniu do poprzedniego kwartału o 6,4%. W ogólnej liczbie biernych zawodowo największy odsetek stanowiła najstarsza grupa wiekowa (55 lat i więcej) 64,2%, a osób z najmłodszej grupy wiekowej (15-24 lata) było 19,6%. W ogólnej liczbie biernych zawodowo 99,1% nie poszukiwało pracy i jako główną przyczynę bierności 508 tys. osób (49,4%) wymieniało emeryturę, a 190 tys. (18,5%) naukę, uzupełnienie kwalifikacji. Choroba, niesprawność była głównym powodem bierności zawodowej dla 140 tys. osób, tj. 13,6%. Wśród biernych zawodowo odnotowano 36 tys. osób zniechęconych bezskutecznością poszukiwania pracy, co stanowiło 3,5% ogółu nieposzukujących pracy (przed rokiem 4,2%). 17
III. Prezentacja danych Dolnośląskiego Wojewódzkiego Urzędu Pracy 7 3.1. Ogólne informacje o stanie bezrobocia W marcu 2015 r. odnotowano w województwie dolnośląskim spadek liczby zarejestrowanych bezrobotnych w porównaniu do stanu na koniec lutego br. Liczba bezrobotnych wynosiła na koniec marca 124742 osoby i zmniejszyła się w omawianym okresie o 3454 osoby tj. o 2,7%. Porównanie wzrostu i spadku liczby zarejestrowanych bezrobotnych w okresie styczeń marzec w i 2015 roku przedstawia poniższa tabela. 7 Informacja o sytuacji na rynku pracy w województwie dolnośląskim w marcu 2015 roku [online], Dolnośląski Urząd Wojewódzki, Wrocław, kwiecień r. Dostęp w Internecie: http://dwup.pl 18
Liczba bezrobotnych w tys. osób Tabela 5. Porównanie wzrostu i spadku liczby zarejestrowanych bezrobotnych w okresie styczeń marzec r. i 2015 r. Lata Wzrost, spadek [-] liczby zarejestrowanych bezrobotnych I II III Razem 7687-735 -5173 1779 2015 6512 122-3454 3180 W okresie trzech miesięcy 2015 roku liczba zarejestrowanych bezrobotnych zwiększyła się o 3180 osób w porównaniu do stanu na koniec grudnia r., natomiast w takim samym okresie w roku zanotowano wzrost o 1779 osób. Skalę porównawczą wzrostu, spadku [-] bezrobocia rejestrowanego w województwie dolnośląskim w okresie marzec marzec 2015 przedstawia poniższy wykres. Wykres 1. Porównanie wzrostu i spadku bezrobocia rejestrowanego w okresie marzec marzec 2015 8 6 4 Wzrost, spadek [-] bezrobocia rejestrowanego w województwie dolnośląskim w okresie marzec - marzec 2015 6,5 2 0-2 -4-6 -8-10 -5,2 III -7,2 IV -7,7 V -5,9 VI -3,1 VII -2,4 VIII -3,3 IX -4,1 X 0,2 XI -0,3 XII I 2015 0,1 II 2015-3,5 III 2015 3.2. Struktura bezrobocia wg wieku, czasu pozostawania bez pracy, wykształcenia oraz stażu pracy na koniec I kwartału 2015 r. Struktura bezrobotnych wg czasu pozostawania bez pracy Najliczniejszą grupą bezrobotnych na koniec I kwartału 2015 r. stanowiły osoby pozostające bez pracy powyżej 24 miesięcy. Ich udział w ogólnej liczbie bezrobotnych to 21,1% (21,4% na koniec IV kwartału r.). Bezrobotni pozostający bez pracy przez okres od 1 do 3 miesięcy stanowili 18,6% wszystkich zarejestrowanych bezrobotnych (19,5% na koniec IV kwartału r.), a osoby pozostające bez pracy od 3 do 6 miesięcy stanowiły 17,2% całkowitej populacji bezrobotnych (14,8% na koniec IV kwartału r.). Najmniej liczną grupę stanowiły osoby 19
pozostające bez pracy do jednego miesiąca. Ich udział w ogólnej liczbie bezrobotnych to 11,0% (10,0%, na koniec IV kwartału r.). Wykres 2. Struktura bezrobotnych wg czasu pozostawania bez pracy stan na koniec I kw. 2015 r. 12-24 mies.; 16,3% pow. 24 mies.; 21,1% 6-12 mies.; 15,7% do 1 mies.; 11,0% 3-6 mies. ; 17,2% 1-3 mies.; 18,6% Porównując strukturę populacji bezrobotnych na koniec I kwartału w latach 2015 wg czasu pozostawania bez pracy należy stwierdzić, że zwiększył się udział bezrobotnych pozostających bez pracy do 3 miesięcy oraz powyżej 24 miesięcy, natomiast zmniejszył się udział osób pozostających bez pracy od 3 do 24 miesięcy. Wykres 3. Porównanie struktury bezrobotnych wg czasu pozostawania bez pracy w latach -2015 (stan na koniec I kw.) 2015 11,0 18,6 17,2 15,7 16,3 21,1 9,1 17,6 17,7 18,5 19,1 18 do 1 mies. 1-3 mies. 3-6 mies. 6-12 mies. 12-24 mies. pow. 24 mies. Wśród osób bezrobotnych pozostających bez pracy do 3 miesięcy przeważali mężczyźni, kobiety natomiast stanowiły większość wśród osób pozostających bez pracy powyżej tego okresu. 20
Zagrożenie pozostawaniem bez zatrudnienia przez okres powyżej 12 miesięcy rośnie wraz z wiekiem bezrobotnych, ponad połowa osób w wieku powyżej 60 lat pozostawała bez pracy powyżej 12 miesięcy (53,6% wszystkich bezrobotnych w wieku powyżej 60 lat). Z analizy korelacji pomiędzy poziomem wykształcenia, a okresem pozostawania bez pracy wynika, że powyżej 40% bezrobotnych z wykształceniem gimnazjalnym lub niższym oraz zasadniczym zawodowym pozostawało bez pracy powyżej 12 miesięcy. Najwięcej bezrobotnych pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy legitymowało się stażem pracy od 1 roku do 5 lat (20,9%). Struktura bezrobotnych wg wieku W I kwartale 2015 r. struktura bezrobotnych wg wieku nie zmieniła się w sposób znaczący w porównaniu ze stanem na koniec IV kwartału r. Najliczniejszą grupę, tj. 25,9% ogółu bezrobotnych stanowili bezrobotni w wieku 25 34 lata (25,8% na koniec IV kwartału r.). Najmniej liczne były grupy 55-59 lat (14,1%) oraz powyżej 60 lat (6,9%). Udział osób bezrobotnych w obu tych grupach wiekowych zwiększył się w porównaniu do stanu na koniec IV kwartału r.). Wykres 4. Struktura bezrobotnych wg wieku stan na koniec I kwartału 2015 r. 55-59 lat; 14,1% 60-64 lata; 6,9% 18-24 lata; 12,7% 45-54 lata; 19,1% 25-34 lata; 25,9% 35-44 lata; 21,3% W porównaniu do stanu na koniec I kwartału poprzedniego roku odnotowano spadek udziału bezrobotnych w grupach wiekowych 18 24 lata, 25 34 lata oraz 45 54 lata. Wzrost odnotowano w podgrupach wiekowych 35-44 lata oraz w grupach powyżej 55 lat. 21
Wykres 5. Porównanie struktury bezrobotnych wg wieku w latach -2015 (stan na koniec I kw.) 2015 12,7 25,9 21,3 19,1 14,1 6,9 14,1 27,1 20,5 19,6 13,5 5,2 18-24 lata 25-34 lata 35-44 lata 45-54 lata 55-59 lat 60-64 lata Struktura bezrobotnych wg poziomu wykształcenia Struktura bezrobotnych wg wykształcenia również nie uległa większym zmianom w porównaniu do stanu na koniec grudnia roku. Najniższy odsetek bezrobotnych stanowiły osoby z wykształceniem ogólnokształcącym (9,4% na koniec I kwartału 2015 r., 9,3% na koniec IV kwartału r.), co wiąże się z kontynuacją kształcenia po ukończeniu liceum ogólnokształcącego przez większość absolwentów tych szkół. Niski był także udział osób z wykształceniem wyższym (11,0% na koniec grudnia 2015 r., 11,1% na koniec IV kwartału r.). Najwyższy odsetek bezrobotnych, tj. 30,7% ogółu bezrobotnych stanowiły osoby z wykształceniem gimnazjalnym i niższym (na koniec IV kwartału r. 30,5%) oraz zasadniczym zawodowym 28,2% (28,3% na koniec IV kwartału r.). Wykres 6. Struktura bezrobotnych wg wykształcenia stan na koniec I kwartału 2015 r. wyższe; 11,0% gimnazjalne i poniżej; 30,7% policealne i średnie zawodowe; 20,6% zasadnicze zawodowe; 28,2% średnie ogólnokształcące; 9,4% 22
Różnice w udziale bezrobotnych reprezentujących poszczególne grupy wykształcenia są niewielkie, poniżej jednego punktu procentowego. Największy wzrost (o 0,6 punktu procentowego odnotowano w grupie bezrobotnych z wykształceniem wyższym, natomiast największy spadek (o 0,8 punktu procentowego) w grupie bezrobotnych z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym. Wykres 7. Porównanie struktury bezrobotnych wg poziomu wykształcenia w latach -2015 (stan na koniec I kw.) 2015 11,0 20,6 9,4 28,2 30,7 10,4 20,8 9,6 29 30,2 wyższe policealne i średnie średnie ogólnokształcące zasadnicze zawodowe gimnazjalne i poniżej Struktura bezrobotnych wg stażu pracy Z analizy struktury bezrobotnych wg stażu pracy wynika, że najliczniejszą grupę stanowiły osoby legitymujące się stażem pracy od roku do 5 lat. Odsetek tej grupy osób na koniec I kwartału 2015 r. wynosił 22,2% (22,1% na koniec IV kwartału r.). Najmniejszy odsetek, tj. 5,3% ogółu bezrobotnych stanowiły osoby o stażu pracy powyżej 30 lat (5,2% na koniec IV kwartału r.). Znaczący był udział bezrobotnych bez stażu wynoszący 11,3% (12,0% na koniec IV kwartału r.). Wykres 8. Struktura bezrobotnych wg stażu pracy - stan na koniec I kwartału 2015 r. 30 i więcej; 5,3% bez stażu; 11,3% 1-5 lat; 22,2% 20-30 lat; 12,6% 5-10 lat; 15,4% 10-20 lat; 17,2% 23
Liczba osób w tys. Zmiany rok do roku w strukturze bezrobotnych wg stażu pracy osób bezrobotnych są niewielkie. Najistotniejsze z nich to spadek o 1 punkt procentowy udziału osób bez stażu pracy w porównaniu do stanu na koniec I kwartału roku, oraz wzrost o 0,8 punktu procentowego udziału osób legitymujących się stażem pracy do 1 roku w analogicznym okresie. Wykres 9. Porównanie struktury bezrobotnych wg stażu pracy - w latach -2015 (stan na koniec I kw.) 2015 16,0 22,2 15,4 17,2 12,6 5,3 11,3 15,2 22,6 15,1 17 12,8 5,1 12,3 do 1 roku 1-5 lat 5-10 lat 10-20 lat 20-30 lat 30 i więcej bez stażu 3.3. Napływ i odpływ bezrobotnych W marcu 2015 roku powiatowe urzędy pracy odnotowały napływ 15130 bezrobotnych, tj. o 233 osoby większy niż w lutym, natomiast o 433 osoby mniejszy niż w marcu roku. Napływ absolwentów zwiększył się w porównaniu do lutego br. o 94 osoby, natomiast w porównaniu do marca r. był mniejszy o 182 osoby. Do ewidencji bezrobotnych po zakończeniu subsydiowanych programów rynku pracy powróciło 917 osób, o 135 osób więcej niż w poprzednim miesiącu, jednak o 142 osoby mniej niż w marcu r. Wykres 10. Napływ bezrobotnych w województwie dolnośląskim w okresie marzec marzec 2015 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 15,6 14,1 13,4 12,3 15,1 13,9 2,6 2,5 2,6 2,2 III V 2,9 VII 2,4 17,8 17,4 16,3 16,7 4,0 IX 3,1 Liczba bezrobotnych w tys. osób 2,3 XI 1,8 w tym zarejestrowanych po raz pierwszy 18,0 14,9 15,1 2,6 2,5 2,3 I 2015 III 2015 24