Czas panowania królów Izraela i Judy Autor tekstu: Zbigniew Chorąży W oparciu o informacje biblijne udało mi się zestawić okresy panowania królów Izraela i Judy przy uwzględnieniu niewielkiej ilości błędów biblijnych. Nie twierdzę, że uwzględnione miesiące, a czasem lata, są prawdziwe. Z braku dokładnych informacji biblijnych muszą być hipotetyczne. Sądzę jednak, że są one maksymalnie zbliżone do prawdy. Przykro mi, że okresy panowania w mojej wersji, odbiegają od wersji oficjalnej nauki. Układając okresy panowania zakładałem, że autor biblijny nie miał w tym wypadku żadnego interesu, aby fałszować historię swego narodu (poza przypadkiem Salomona). Panowanie królów Izraela (Samarii) moja chronologia wg Św. Jehowy wg oficjalnej historii Saul z 1.1097-1.107 Samuelem 9 18 1117-1099 18 1040-1022 18 Saul 1.1079-12.10 78 1 r. i 11 m. 1099-1077 22 1022-1010 12 Dawid 12.1078-12.1 038 40 1077-1037 40 1010-970 40 Salomon 12.1038-12.9 72 66 1037-997 40 970-931 39 Jeroboam 12.972-2.950 21 l. i 2 m. 997-976 21 931-909 22 Nadab 2.950-4.949 1 r. i 2 m. ok. 976-975 ok. 1 r. 909-908 1 Basza 4.949-6.926 23 l i 2 m. ok. 975-952 23 908-885 23 Ela 6.926-8.925 1 r. i 2 m. ok. 952-951 ok. 1 r. 885-884 1 Zimri 8.925 7 dni Omri/Tibni 8.925-8.921 4 ok. 951-947 ok. 4 l. 884-880 4 Omri 8.921-10.916 5 l. i 2 m. ok. 947-940 ok. 7 l. 880-873 7 Omri z 10.916-10.91 Achabem 4 2 Achab 10.914-12.89 5 19 l. i 2 m. 940-919 21 873-853 20 Ochozjasz 12.895-12.89 4 1 ok. 919-917 ok. 2 854-853 1 Ochozjasz z Joramem 12.894-8.893 8 m. Joram 8.893-6.881 11 l. i 10 m. ok. 917-905 ok. 12 852-841 11 Jehu 6.881-6.853 28 905-876 29 841-813 28 Joachaz 6.853-7.837 16 l. i 1 m. 876-859 17 813-797 16 Joasz 7.837-5.821 15 l. i 10 m. ok. 859-844 ok. 15 797-782 15 Jeroboam 5.821-1.769 51 l. i 8 m. 844-792 52 782-753 29 Zachariasz 1.769-7.769 6 m. ok. 792-791 ok. 1 753 6m Szallum 7.769-8.769 1 m. 753 Menachem 8.769-8.759 10 ok. 791-780 ok. 11 752-742 10 Pekachiasz 8.759-8.757 2 ok. 780-778 ok. 2 742-739 3 Pekach 8.757-8.737 20 ok. 778-758 ok. 20 739-731 8 Ozeasz I 8.737-7.728 8 l. i 11 m. ok. 758-740 ok. 18 731-721 10 Ozeasz II 7.728-10.721 7 l. i 3 m. razem: 376 lat i 9 mies. Panowanie królów Judy 377 319 moja chronologia wg Św. Jehowy wg ofic. historii Racjonalista.pl Strona 1 z 8
Roboam 12.972-12.955 17 997-980 17 931-914 17 Abijjam 12.955-11 952 2 l. i 11 m. 980-977 3 914-911 3 Asa 11.952-11.911 41 977-936 41 911-870 41 Jozafat 11.911-11.895 16 936-911 25 870-848 22 Jozafat z Joramem 11.895-11.893 2 Jozafat 11.893-8.888 4 l. i 9 m. Jozafat z Joramem 8.888-11.886 2 l. i 3 m. Joram 11.886-8.882 3 l. i 9 m. 912-906 6 848-841 7 Ochozjasz 8.882-8.881 10 m. ok. 906-905 ok. 1 l. 841 1 Atalia 6.881-6.875 6 l. ok. 905-898 ok. 7 l. 841-835 6 Joasz 6.875-8.836 39 l. i 2 m. 898-858 40 835-796 39 Amazjasz 8.836-4.807 28 l. i 7 m. 858-829 29 796-767 29 Azariasz 4.807-8.756 51 l. i 4 m. 829-777 52 767-739 28 Jotam 8.756-8.740 16 l. 777-761 16 739-734 5 Jotam z Achazem 8.740-8.736 4 l. Achaz 8.736-0.726 10 l. i 2 m. ok. 761-745 ok. 16 734-728 6 Achaz z Ezechiaszem 10.726-10.724 2 Ezechiasz 10.724-10.697 27 745-716 29 728-699 29 Manasses 10.697-10.642 55 716-661 55 699-643 56 Amon 10.642-10.640 2 661-659 2 643-641 2 Jozjasz 10.640-10.609 31 659-628 31 641-609 32 Joachaz 10.609-10.608 3 m. 628-627 1 609 3m Jojakim 1.608-12.598 10 l. i 11 m. 627-617 10 608-598 10 Jojakin 12.598-3.597 3 m. 617 3 m. 598-597 3 m. Sedecjasz 3.597-3.587 10 l. i 4 m. 617-607 10 597-586 11 razem : 384 lata i 7 m. 390 345 Omówienie niektórych okresów panowania. Saul BW w 1Sm 13/1 podaje, że Saul miał 50 lat, gdy został królem i panował 22 lata. Ale BG ten werset podaje inaczej: 'Saul tedy pierwszego roku królowania swego (bo tylko dwa lata królował nad Izraelem)...''. BP i BNŚ podają jeszcze inaczej: 'Saul miał (?) lat, gdy zaczął panować, a panował nad Izraelem dwa lata''. BT pominęła ten werset wyjaśniając w przypisie, że w Septuagincie też go nie ma. Natomiast hebrajski tekst brzmiał: 'Saul liczył rok, gdy rozpoczął rządy, dwa lata zaś panował nad Izraelem.'' W Dz 13/21 ewangelista Łukasz ustami Pawła powiedział: ''Później poprosili o króla i dał im Bóg na lat czterdzieści Saula, syna Kisza...''. Flawiusz w DDI 6/378 pisze: ''Królował on przez osiemnaście lat za życia Samuela i jeszcze przez dwadzieścia dwa lata po jego śmierci''. Ale Flawiusz w DDI 10/143 twierdzi, że Saul panował tylko dwadzieścia lat. W wyniku analiz chronologii wprzód i wstecz doszedłem do wniosku, że najbliższym prawdy jest okres osiemnastu lat panowania za życia Samuela i dwa lata po jego śmierci.
Salomon Biblia nigdzie nie podaje, ile lat miał Salomon, kiedy został królem. Jest to dziwne, gdyż o Saulu, Dawidzie i królach po Salomonie są takie informacje szczegółowe. Według Septuaginty i tradycji rabinistycznej Salomon objął tron w wieku dwunastu lat. Flawiusz w DDI 8/211 podaje: ''Salomon zaś umarł w późnej starości po osiemdziesięciu latach panowania, a dziewięćdziesięciu czterech latach życia...''. Wynika stąd, że Salomon objął tron w wieku czternastu lat. Z 1Krl 11/42 wiemy, że Salomon panował czterdzieści lat, a po nim władzę objął jego syn Roboam, mając lat czterdzieści jeden (1Krl 14/21). A więc Salomon musiałby spłodzić Roboama mając 13 lat (według Flawiusza) lub 11 lat (według Septuaginty) przy biblijnym okresie 40 lat panowania. Jest to mało prawdopodobne. Czas panowania Salomona został w Biblii sfałszowany. Pozostaje wersja Flawiusza wspomniana wyżej. Ale i ta wersja wydaje się być nieprawdziwa. W tym wypadku Salomon spłodziłby syna mając 53 lata. A może u Salomona 80 lat to lata życia, a nie panowania. W tym przypadku panowałby 66 lat, a Roboama spłodził mając 39 lat. I ta wersja wydaje się być najbliższa prawdy. Dlaczego ani Biblia, ani Flawiusz nie chcieli poinformować o tym swoich czytelników? Z prostego powodu. Cyfra 6' i jej pochodne oznaczały u czcicieli Jahwe: niedoskonałość, coś nienormalnego, coś potwornego. Nawet chrześcijanie nie potrafili odejść od przekleństwa tej cyfry. W Ap 13/18 liczba 666' jest liczbą Bestii i człowieka. Trzy szóstki rozumiano jako wcieloną niedoskonałość. Możliwe, że z tego powodu ostatni redaktor tekstów biblijnych po niewoli babilońskiej, zamienił u Salomona liczbę 66 na 40, liczbę świętą u Izraelitów i Żydów. Król Dawid żył 70 lat. Król Salomon żył 80 lat. Pewien poeta Mojżesz, żyjący po śmierci Salomona ułożył psalm, w którym odniósł się do okresów życia obu władców (Ps 90/10): 'Życie nasze trwa lat siedemdziesiąt, a gdy sił stanie, lat osiemdziesiąt''. Dla czytelników, którzy lubią analizować wszelkiego rodzaju chronologie, jak też lubią matematyczne łamigłówki, podaję niżej zestawienie okresów panowania królów Izraela i Judy wzajemnie powiązane. To powiązanie narzuca tekst biblijny. Ze względu na przejrzystość zestawienia nie podawałem odnośnych wersetów Biblii. To zestawienie traktuję jako materiał do dalszej obróbki. Byłbym rad, gdyby ktoś mógł tu wprowadzić istotne poprawki, lepiej dostosowujące zestawienie do informacji biblijnych. Racjonalista.pl Strona 3 z 8
Zestawienie p.n.e. Saul + Samuel 18 lat 1.1097 Saul 20 1 rok 1.1079 11 mies. 1.1078 Dawid 40 lat 12.1078 Salomon 66 lat 12.1038 Jeroboam 22 17 lat 12.972 Roboam 17 lat 18r 2 lata 12.955 Abijjam 3 2 lata 11 mies. 12.953 11 mies. 20r 1 rok 11.952 Asa 41 1 rok 3 mies. 11.951 3 mies. Nadab 2 1rok 2.950 2r 1rok 2 mies. 2.949 2 mies. Basza 24 23 lata 4.949 3r 23 lata 2 mies. 4.926 2 mies. Ela 2 1 rok 6.926 26r 1 rok 2 mies. 6.925 2 mies. Zimri 7dni 8.925 27r Omri/Tibni 4 lata 8.925 27r 4 lata Omri 12 5 lat 8.921 31r 5 lat 2 mies. 8.916 2 mies. Omri +Achab 2 lata 10.916 2 lata Achab 22 3 lata 10.914 38r 3 lata 1 mies. 10.911 1 mies.
4r 16 lat 11.911 Jozafat 25 16 lat 1 mies. 11.895 Jozafat +Joram 2 1 mies. Ochozjasz 2 1 rok 12.895 17r 1 rok Ochozjasz +Joram 8 mies. 12.894 8 mies. Joram 12 3 mies. 8.893 18r/2r 3 mies. 4 lata 11.893 Jozafat 4 lata 9 mies. 11.889 9 mies. 5r 2 lata 8.888 Jozafat +Joram 6 2 lata 3 mies. 8.886 3 mies. 3 lata 11.886 Joram 3 lata 9 mies. 11.883 9 mies. 11/12r 10 mies. 8.882 Ochozjasz 1 10 mies. Jehu 28 6 lat 6.881 Atalia 6 lat 7r 22 lata 6.875 Joasz 40 22 lata Joachaz 17 16 lat 6.853 23r 16 lat 1 mies. 6.837 1 mies. Joasz 16 1 rok 7.837 37r 1 rok 1 mies. 7.836 1 mies. 2r 14 lat 8.836 Amazjasz 29 14 lat 9 mies. 8.822 9 mies. Jeroboam 52 13 lat 5.821 15r 13 lat 11 mies. 5.808 11 mies. 14r 37 lat 4.807 Azariasz 52 37 lat 9 mies. 4.770 9 mies. Racjonalista.pl Strona 5 z 8
Zachariasz 6 mies. 1.769 38r 6 mies. Szallum 1 mies. 7.769 39r 1 mies. Menachem 10 lat 8.769 39r 10 lat Pekachiasz 2 lata 8.759 50r 2 lata Pekach 20 1 rok 8.757 52r 1 rok 2r 16 lat 8.756 Jotam 16 16 lat 17r 2 lata 8.740 Jotam +Achaz 16 2 lata 1 rok 8.738 1 rok Ozeasz I 9 1 rok 8.737 20r/3r 1 rok 7 lat 8.736 Achaz 7 lat 11 mies. 8.729 11 mies. Ozeasz II 8 2 lata 7.728 12r 2 lata 3 mies. 7.726 3 mies. 3r 2 lata 10.726 Achaz +Ezechiasz 29 2 lata 3 lata 10.724 Ezechiasz 3 lata upadek Samarii (Izraela) 10.721 6r 24 lata 10.697 Manasses 55 lat 10.642 Amon 2 lata 10.640 Jozjasz 31 lat 10.609 Joachaz 3 mies.
1.608 Jojakim 11 10 lat 1.598 11 mies. 12.598 Jojakin 3 mies. 3.597 Sedecjasz 11 10 lat 3.587 4 mies. 7.587 upadek Judy Objaśnienie: Czerwona liczba przy imieniu podaje łączny biblijny okres panowania. Liczba czerwona z literką "r" podaje biblijną liczbę lat danego króla, kiedy zaczął panować król z drugiej strony zestawienia. Podane daty uwzględniają europejski kalendarz. Jest już sprawą oczywistą, że Druga Księga Królewska zawiera istotne błędy w określaniu okresów panowania królów Izraela (Samarii). 2Krl 14/23 podaje, że Jeroboam zaczął panować w 15. roku Amazjasza z Judy i panował przez 41 lat. Ponieważ Amazjasz panował 29 lat (2Krl 14/2), to 14 lat (29 15 = 14) jest okresem panowania Jeroboama do czasu objęcia tronu w Judzie przez Azariasza, następnego króla po Amazjaszu. Ale następca Jeroboama, Zachariasz objął tron w Izraelu w 38. roku panowania Azariasza (2Krl 15/8). A więc 37 lat dodane do 14 daje faktyczny okres 51 lat panowania Jeroboama. Biblijny autor lub jakiś skryba popełnił omyłkę. Ale to jeszcze nie wszystko. 2Krl 15/1 podaje, że w 27. roku Jeroboama Azariasz objął tron w Judzie. To jest znów błąd, gdyż z powyższych rozważań otrzymaliśmy okres 14 lat. Dokładniejsze wyliczenia dowodzą, że Azariasz objął tron w Judzie w 14 roku Jeroboama. Taki wynik potwierdza też Flawiusz w DDI 9/216. I nadal to nie wszystko. W 2Krl 14/17 czytamy, że Amazjasz żył jeszcze 15 lat po śmierci Joasza, poprzednika Jeroboama. Matematycznie możliwy jest do uzyskania wynik od 13 lat i jednego miesiąca do 13 lat i jedenastu miesięcy. Niewykluczone, że ten ostatni błąd jest pozorny. Może on wynikać ze specyficznej sytuacji, kiedy w jednym dniu jest jeszcze okres przykładowo 13 lat, a już w dniu następnym liczymy okres 14 lat. Te przemyślenia są bardziej zrozumiałe w powyższym zestawieniu. Według 2Krl 15/30 Ozeasz objął tron w 20. roku Jotama. Według 2Krl 17/1 i 6 Ozeasz objął tron w 12. roku Achaza. Według 2Krl 15/33 Jotam panował tylko 16 lat. Czy te informacje da się pogodzić? Okazuje się, że połowicznie. Można przyjąć, że Jotam po swoim okresie 16 lat współrządził co najmniej przez 4 lata z Achazem (tak jak w zestawieniu). Ale wówczas ten Ozeasz objąłby tron w 3. lub 4. roku Achaza. Stąd prosty wniosek, że chodzi tu o drugiego Ozeasza, który objął tron w 12. roku Achaza. Łączne panowanie obu Ozeaszów wynosi 16 lat i 2 miesiące, tymczasem 2 Krl 17/1 podaje okres panowania Ozeasza 9 lat. Zachodzi podejrzenie, że w 2Krl 15/30 biblijny autor lub skryba zamiast imienia prawdziwego władcy, omyłkowo wpisał Ozeasza, syna Eli. Ale niewykluczone, że faktycznie było dwóch Ozeaszów panujących jeden po drugim. Wskazane błędy biblijne w bardzo dużym stopniu utrudniły sporządzenie prawidłowego zestawienia panowania władców Izraela i Judy. Nie wykluczam jednak sytuacji, że uda się komuś wykonać lepsze zestawienie, w którym niektóre błędy biblijne okażą się pozorne. Takiej osobie życzę sukcesu. Skróty w tekście: BG Biblia Gdańska BNŚ Biblia Nowego Świata BP Biblia Poznańska BT Biblia Tysiąclecia BW Biblia Warszawska DDI Flawiusz, Dawne Dzieje Izraela Racjonalista.pl Strona 7 z 8
Zbigniew Chorąży Ur. 1940. Zajmuje się tematyką biblijną. Mieszka w Repkach Pokaż inne teksty autora (Publikacja: 09-01-2007) Oryginał.. (http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,5194) Contents Copyright 2000-2008 by Mariusz Agnosiewicz Programming Copyright 2001-2008 Michał Przech Autorem tej witryny jest Michał Przech, zwany niżej Autorem. Właścicielem witryny są Mariusz Agnosiewicz oraz Autor. Żadna część niniejszych opracowań nie może być wykorzystywana w celach komercyjnych, bez uprzedniej pisemnej zgody Właściciela, który zastrzega sobie niniejszym wszelkie prawa, przewidziane w przepisach szczególnych, oraz zgodnie z prawem cywilnym i handlowym, w szczególności z tytułu praw autorskich, wynalazczych, znaków towarowych do tej witryny i jakiejkolwiek ich części. Wszystkie strony tego serwisu, wliczając w to strukturę podkatalogów, skrypty JavaScript oraz inne programy komputerowe, zostały wytworzone i są administrowane przez Autora. Stanowią one wyłączną własność Właściciela. Właściciel zastrzega sobie prawo do okresowych modyfikacji zawartości tej witryny oraz opisu niniejszych Praw Autorskich bez uprzedniego powiadomienia. Jeżeli nie akceptujesz tej polityki możesz nie odwiedzać tej witryny i nie korzystać z jej zasobów. Informacje zawarte na tej witrynie przeznaczone są do użytku prywatnego osób odwiedzających te strony. Można je pobierać, drukować i przeglądać jedynie w celach informacyjnych, bez czerpania z tego tytułu korzyści finansowych lub pobierania wynagrodzenia w dowolnej formie. Modyfikacja zawartości stron oraz skryptów jest zabroniona. Niniejszym udziela się zgody na swobodne kopiowanie dokumentów serwisu Racjonalista.pl tak w formie elektronicznej, jak i drukowanej, w celach innych niż handlowe, z zachowaniem tej informacji. Plik PDF, który czytasz, może być rozpowszechniany jedynie w formie oryginalnej, w jakiej występuje na witrynie. Plik ten nie może być traktowany jako oficjalna lub oryginalna wersja tekstu, jaki zawiera. Treść tego zapisu stosuje się do wersji zarówno polsko jak i angielskojęzycznych serwisu pod domenami Racjonalista.pl, TheRationalist.eu.org oraz Neutrum.eu.org. Wszelkie pytania prosimy kierować do redakcja@racjonalista.pl