Raport z konsultacji społecznych Gminnego Programu Rewitalizacji dla Gminy Gdów na lata 2016-2020 Kraków, 2016 r.
Opracowanie: Future Green Innovations S.A. Ul. Podole 60 30-394 Kraków Telefon: +48 12 632 41 29 Fax: +48 12 418 26 30 E-mail: office@greenfuture-projekt.pl Opracował zespół w składzie: mgr inż. Justyna Kutek mgr inż. Katarzyna Lechończak mgr inż. Agnieszka Misiąg inż. Jakub Bubak mgr inż. Jarosław Dąbrowski 2
Spis treści 1. KONSULTACJE SPOŁECZNE Gminnego Programu Rewitalizacji dla Gminy Gdów... 4 2. SPOTKANIE INFORMACYJNE 19 września 2016 r.... 5 3. BADANIA ANKIETOWE... 5 4. ANALIZA ANKIETYZACJI DOTYCZĄCEJ OPRACOWANIA REWITALIZACJI DLA GMINY GDÓW NA LATA 2016-2020... 7 5. FORMULARZE KONSULTACYJNE... 16 6. PODSUMOWANIE... 17 3
1. KONSULTACJE SPOŁECZNE Gminnego Programu Rewitalizacji dla Gminy Gdów W dniach od 7 września 2016 r. do 8 października 2016 r. zostały przeprowadzone konsultacje społeczne dotyczące wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji na terenie gminy Gdów. Celem konsultacji było zapewnienie udziału mieszkańców oraz poznanie ich opinii i oczekiwań odnośnie planowanego procesu rewitalizacji. Cele konsultacji społecznych: zapoznanie interesariuszy z problematyką rewitalizacji, kompleksowe poinformowanie mieszkańców o zakresie planowanego przedsięwzięcia, poznanie potrzeb mieszkańców gminy, poprzez analizę zgłaszanych uwag. Konsultacje przeprowadzono w następujących formach: Umieszczenie na stronie internetowej Urzędu Gminy oraz Biuletynie Informacji Publicznej wiadomości o przystąpieniu do konsultacji społecznych projektu uchwały o wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji wraz z załączeniem diagnozy służącej wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji dla Gminy Gdów, ankiety oraz formularza konsultacyjnego, Umieszczenie na tablicy ogłoszeń w budynku Urzędu Gminy wiadomości o przystąpieniu do konsultacji społecznych projektu uchwały o wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji, Obwieszczenie w sposób zwyczajowo przyjęty w gminie o spotkaniu w ramach konsultacji społecznych zostali poinformowani Sołtysi oraz Radni gminy Gdów. Sołtysi poinformowali mieszkańców poszczególnych sołectw o spotkaniu w ramach konsultacji społecznych poprzez wywieszenie obwieszczenia na tablicach wiejskich. Zorganizowanie spotkania informacyjnego w Sali Obrad Urzędu Gminy w Gdowie w dniu 19 września 2016 r. o godzinie 17.00, na którym wyjaśniono tematykę rewitalizacji oraz przedstawiono wstępnie projektowane obszary rewitalizacji, 4
Badanie opinii publicznej poprzez zastosowanie form partycypacyjnych tj. ankietowanie mieszkańców gminy. 2. SPOTKANIE INFORMACYJNE 19 września 2016 r. Informacja o terminie spotkania była umieszczona na stronie internetowej Urzędu Gminy w Gdowie w Biuletynie Informacji Publicznej Gminy Gdów oraz za pomocą obwieszczeń w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie. Spotkanie odbyło się w sali Obrad Urzędu Gminy w Gdowie, w dniu 19 września o godzinie 17.00. Na spotkaniu zostały przedstawione i zobrazowane za pomocą prezentacji multimedialnej następujące informacje: definicje z zakresu rewitalizacji, zagadnienia wprowadzane przez ustawę, cele rewitalizacji, metodologia delimitacji obszaru rewitalizacji, przedstawienie wartości uwzględnionych wskaźników, wstępnie przedstawienie obszarów zdegradowanych i rewitalizacji. W spotkaniu uczestniczyło 6 osób. 3. BADANIA ANKIETOWE Jednym z elementów konsultacji społecznych były badania ilościowe dotyczące obszarów zdegradowanych oraz rewitalizacji. Badania te przeprowadzono poprzez ankiety przekazane mieszkańcom gminy Gdów. Ankieta umożliwiała poznanie opinii na temat obszarów zdegradowanych na terenie gminy, konieczności przeprowadzenia rewitalizacji oraz powodów dlaczego dany obszar gminy może być uznany za zdegradowany. Ważnym elementem ankiet była również możliwość przedstawienia własnych pomysłów na projekty rewitalizacyjne realizowane w formie inwestycji lub działań społecznych. 5
Ankiety do uzupełnienia zostały zamieszczone na stronie internetowej Urzędu Gminy w Gdowie oraz na stornie Biuletynu Informacji Publicznej gminy Gdów. Rozdysponowywane były również za pomocą Poczty Polskiej w formie druków bezadresowych wśród mieszkańców Gminy. Mieszkańcy wypełnione ankiety mogli przysyłać w formie elektronicznej na wskazane adresy mailowe poczty email, przesłać drogą korespondencyjną na adresy: Future Green Innovations S.A., ul. Podole 60, skr. 62, 30 394 Kraków oraz Urząd Gminy Gdów, ul. Rynek 40, 32-420 Gdów bądź złożyć osobiście w siedzibie Urzędu Gminy. Pytania znajdujące się na ankiecie: Proszę wskazać co Pani/Pana zdaniem stanowi o atrakcyjności Gminy? Czy Pana(i) zdaniem Gmina Gdów potrzebuje rozwoju gospodarczego, społecznego i przestrzenno-środowiskowego poprzez realizację działań w zakresie rewitalizacji? Wstępnie wskazano poniższe obszary, na których stwierdzono występowanie problemów. Czy uważa Pan(i), że powinny zostać one poddane działaniom rewitalizacyjnym? Dlaczego Pana(i) zdaniem ten obszar Gminy jest zdegradowany? Jakie problemy ekonomiczne, na wskazanym obszarze, chciałby Pan(i)rozwiązać w procesie rewitalizacji? Jakie problemy społeczne, na wskazanym obszarze, chciałby Pan(i)rozwiązać w procesie rewitalizacji? Jakie problemy związane z jakością życia, na wskazanym obszarze, chciałby Pan(i) rozwiązać w procesie rewitalizacji? Proszę wpisać jakie przedsięwzięcia/ inwestycje/ projekty widziałby Pan(i), aby zrealizować w ramach programu rewitalizacji? 6
4. ANALIZA ANKIETYZACJI DOTYCZĄCEJ OPRACOWANIA REWITALIZACJI DLA GMINY GDÓW NA LATA 2016-2020 W ramach ankietyzacji rozdysponowano wśród mieszkańców 5614 sztuk ankiet. W wyznaczonym terminie otrzymano 35 uzupełnionych ankiet. Podsumowanie wyników ankietyzacji zamieszczono poniżej. Mieszkańcy Gminy Gdów jako największą atrakcje wskazali walory przyrodnicze (44% ankietowanych), a następnie walory historyczne (16% ankietowanych) i atrakcyjność dla inwestorów (14% ankietowanych). 5 % ankietowanych wskazało ofertę kulturalną jako elementu atrakcyjności gminy. Wyniki przestawiona na Wykresie 1. Atrakcyjność Gminy wg respondentów 14% 5% 11% 10% 16% 44% walory przyrodnicze walory historyczne oferta turystyczna oferta kulturalna atrakcyjność dla inwestorów infrastruktura Wykres 1. Atrakcyjność Gminy według osób ankietowanych. Źródło: opracowanie własne, n=35 Na pytanie czy gmina potrzebuje działań rewitalizacyjnych 24 ankietowanych odpowiedziało Zdecydowanie TAK, natomiast 8 ankietowanych Raczej TAK. Troje respondentów nie zabrało głosu w tej sprawie. Wyniki przedstawiona na Wykresie 2. 7
30 25 Czy gmina potrzebuje działań w zakresie rewitalizacji? 24 20 15 10 5 0 8 0 0 Zdecydowanie TAK Raczej TAK Raczej NIE Zdecydowanie NIE Wykres 2. Opinia ankietowanych dotycząca potrzeby rozwoju gospodarczego, społecznego i przestrzenno-środowiskowego poprzez realizację działań w zakresie rewitalizacji Gminy Gdów. Źródło: opracowanie własne, n=35 W kolejnym pytaniu poproszono mieszkańców gminy o wybranie obszarów, które według nich wymagają rewitalizacji. W odpowiedziach 25% ankietowanych wybrała miejscowość Gdów jako obszar najbardziej wymagający rewitalizacji, następnie 10% ankietowanych wskazało Zagórzany, kolejnych 10% ankietowanych wybrało Winiary, a kolejnych 10% Niżową. Wyniki przedstawiono na Wykresie 3. 8
Jakie obszary wymagają rewitalizacji 5% 7% 9% Cichawa Fałkowice 10% 9% Gdów Niżowa 10% Stryszowa Wiatowice 8% 25% Winiary Zagórzany 7% 10% Zalesiany Zręczyce Wykres 3. Opinia ankietowanych,co do obszarów który powinien zostać poddany rewitalizacji. Źródło: opracowanie własne, n=35 Jako największą przyczynę degradacji obszarów mieszkańcy wskazali brak lub małą ilość miejsc pracy (22% ankietowanych), niską aktywność mieszkańców (16% ankietowanych), zanieczyszczone środowisko (14%), słabo rozwiniętą bazę turystyczną i rekreacyjno-wypoczynkową na obszarze gminy (14% ankietowanych), a także zły stan dróg i komunikacji (12% ankietowanych). Wyniki przestawiono na Wykresie 4. 9
Dlaczego ten obszar gminy jest zdegradowany? zanieczyszczone środowisko 2% 0% patologie społeczne 14% 5% 12% 16% 8% 14% 5% 2% 22% przestępczość mało lub brak miejsc pracy małe zasoby mieszkaniowe niska aktywność mieszkańców słaby rozwój handlu i usług słabo rozwinięta baza turystyczna i rekreacyjno - wypoczynkowa zły stan dróg i komunikacji zły stan zabytków inne Wykres 4. Opinia ankietowanych na temat przyczyn degradacji obszarów. Źródło: opracowanie własne, n=35 Ankietowani są zdania, że największymi problemami ekonomicznymi w gminie są: niewykorzystane walory/tereny turystyczne i brak miejsc pracy, a także brak lub zbyt mała ilość połączeń komunikacyjnych z innymi ośrodkami, brak lub zła jakość terenów inwestycyjnych, zła gospodarka odpadami, ściekami, i niewielka ilość (mała aktywność) małych i średnich przedsiębiorstw. Wyniki przedstawiono na wykresie 5. 10
Problemy ekonomiczne 0 10 20 30 brak miejsc pracy 24 słaby rozwój handlu i usług 7 brak lub zbyt mała ilość połączeń komunikacyjnych z innymi ośrodkami brak lub zła jakość terenów inwestycyjnych zła gospodarka odpadami, ściekami 11 11 13 niewykorzystane walory/tereny turystyczne 25 niewielka ilość (mała aktywność) małych i średnich przedsiębiorstw 9 inne 0 Wykres 5. Opinia ankietowanych na temat problemów ekonomicznych, które należy rozwiązać w procesie rewitalizacji. Źródło: opracowanie własne, n=35 Problemy społeczne, które według mieszkańców należy rozwiązać to: alkoholizm, bezrobocie i niedobór instytucji/organizacji pomagających w znalezieniu pracy (przekwalifikowanie, szkolenia), a także emigracja z gminy młodych i dobrze wykształconych osób oraz mała ilość organizacji pozarządowych. Wyniki przedstawiono na Wykresie 6. 11
Jakie problemy społeczne należy rozwiązać w rozwiązać w procesie rewitalizacji? 0 5 10 15 20 25 przestępczość bezrobocie bieda alkoholizm przemoc w rodzinie narkomania mało organizacji pozarządowych lub przestępczość młodocianych chuligaństwo niechęć społeczeństwa do aktywizacji niedobór instytucji/organizacji niewystarczający lub brak dostępu do emigracja z Gminy młodych i dobrze inne 0 2 4 7 6 7 5 9 13 15 15 16 20 21 Wykres 6. Opinia ankietowanych osób, co do problemów społecznych które należy rozwiązać w procesie rewitalizacji. Źródło: opracowanie własne, n=35 Ankietowani zapytani o problemy obniżające jakość życia w gminie wskazali przede wszystkim: brak lub słabą aktywność ośrodków kulturalno-rekreacyjnych i sportowych w pobliżu miejsca zamieszkania, brak instytucji i organizacji integrujących mieszkańców gminy, zły stan otoczenia, a także niewystarczającą ofertę zagospodarowania czasu dla osób starszych (seniorów). Wyniki przestawiono na Wykresie 7. 12
Problemy związane z jakością życia niewystarczająca oferta kulturalna 4 niewystarczająca oferta zagospodarowania czasu dla osób starszych (seniorów) 9 brak instytucji, organizacji integrujących mieszkańców Gminy 11 zły stan infrastruktury wokół budynków publicznych 5 brak lub słaba aktywność ośrodków kulturalno - rekreacyjnych i sportowych w pobliżu miejsca zamieszkania 13 zły stan estetyczny otoczenia 10 0 2 4 6 8 10 12 14 Wykres 7. Opinia ankietowanych osób co do problemów związanych z jakością życia, które należy rozwiązać w procesie rewitalizacji. Źródło: opracowanie własne, n=35 Poniżej zestawione są propozycje mieszkańców wyrażone w ankiecie, dotyczące przedsięwzięć/inwestycji/projektów inwestycyjnych i społecznych, które ich zdaniem należałoby zrealizować w ramach programu rewitalizacji. Przedsięwzięcia inwestycyjne: Rowerowe ścieżki długie np. wzdłuż Raby Utworzenie miejsc parkingowych Turystyka rodzinna na terenie gminy Ścieżki rowerowe wielokilometrowe np. wzdłuż Raby Miejsca do turystyki rodzinnej, plaże, miejsca do grilla, ognisk Ścieżka rowerowa wzdłuż Raby z miejscami wypoczynku 13
Zagospodarowanie obszaru poprzez jego wyeksponowanie oświetlenie i doprowadzenie dróg dojazdowych Budowa ścieżki rowerowej wzdłuż obwodnicy Gdowa Budowa infrastruktury turystycznej Zagospodarowanie obszaru Porządek na przystanku w Zagórzanach, chodnik, oświetlenie, remont drogi 966 Kanalizacja Zagospodarowanie terenu nad Rabą, aby mogły służyć mieszkańcom jego tereny rekreacyjne. Budowa Dziennego Domu dla seniorów. Organizacje pozarządowe: PKPS, PCK. Klub seniora całodzienny Sklep, plac zabaw, boisko sportowe w Niewiarowie Obiekt kultury kinoteatr, na wsi sklep/niżowa Oczyszczalnia ścieków dla wsi np. Podolan, Zręczyc, Wólki Zręczyckiej Ewentualnie hotel Basen, bieżnia lekkoatletyczna Basen lub kąpielisko nad Raba zalew przepływowy jak w Łapanowie będzie więcej turystów i mieszkańcy skorzystają Budowa bloków, mieszkań na sprzedaż Budowa obwodnicy odciążającej ul. Łapanowską Budowa obwodnicy Małe kino Kryty basen Budowa domków kempingowych Fundacja na rzecz porzuconych i bezdomnych zwierząt Kontynuacja Remizy OSP w Cichawie Dokończenie Domu Wiejskiego w Cichawie Miejsce ćwiczeń w plenerze Budowa platformy widokowej Uruchomienie świetlic z budynkach wiejskich 14
Przedsięwzięcia społeczne: Animatorzy wydarzeń Festyny ludowe organizacja, imprez, wyjazdów integracyjnych, kół zainteresowań dla starszych osób Szkolenie w zakresie prawa gospodarczego przy zakładaniu firm oraz pomoc prawna w Gminie Stały punkt porad dla przedsiębiorców Warsztaty kulinarne dla seniorów Piknik rodzinny z okazji Ogólnopolskiego Dnia Wychowania Przedszkolnego, Dnia Sportu, Dnia Rodziny Stworzenie dla seniorów miejsc spędzania wolnego czasu Świetlica dla młodzieży w celu integracji Szkolenia dla bezrobotnych: kasjer, cukiernik, fryzjer Organizacja zajęć gimnastyczno-rekreacyjnych, gimnastyka, basen, spacery trekking Większa aktywność sołtysów i urzędników Gminy w kontaktach z mieszkańcami i w wykonywaniu swoich obowiązków Szkolenia w celu zdobycia zawodu Szkolenia i wydarzenia w zależności od zapotrzebowania Szkolenia, pierwsza pomoc, tresura zwierząt Utworzenie klubu dla seniorów, wycieczki, ogniska Wydarzenia integrujące mieszkańców Wsparcie przedsiębiorczości Aktywizacja bezrobotnych Pozyskiwanie dopłat unijnych 15
5. FORMULARZE KONSULTACYJNE Kolejnym elementem konsultacji społecznych były badania jakościowe dotyczące obszarów zdegradowanych oraz rewitalizacji. Badania te przeprowadzono poprzez formularze konsultacyjne. Formularze konsultacyjne umożliwiały przekazanie projektów przedsięwzięć inwestycyjnych lub społecznych, które możliwe są do przeprowadzenia na obszarze gminy Gdów. Formularze konsultacyjne do uzupełnienia zostały zamieszczone na stronie internetowej Urzędu Gminy w Gdowie oraz na stornie Biuletynu Informacji Publicznej gminy Gdów, formularze były również dostępne w siedzibie Urzędu Gminy. Informacja o możliwości pobrania i składania formularzy była przekazana również za pomocą obwieszczeń w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie. Mieszkańcy wypełnione formularze konsultacyjne mogli przysyłać w formie elektronicznej na wskazane adresy mailowe poczty email, przesłać drogą korespondencyjną na adresy: Future Green Innovations S.A., ul. Podole 60, skr. 62, 30 394 Kraków oraz Urząd Gminy Gdów, ul. Rynek 40, 32-420 Gdów bądź złożyć osobiście w siedzibie Urzędu Gminy. W formularzu proszono o podanie nazwy wnioskodawcy oraz jego danych kontaktowych, tytułu projektu, obszaru rewitalizacji na którym realizowany byłby projekt, głównego problemu postawionego w koncepcji projektu, koncepcję projektu, cele projektu, szacunkowy kosztu projektu oraz szacunkowy czas realizacji. W wyznaczonym terminie otrzymano 1 wypełniony formularz konsultacyjny. Poniżej zamieszczono wypełniony formularz w formie Tabeli 1. Formularz dotyczy projektu modernizacji budynku świetlicy wiejskiej na potrzeby społeczności lokalnej wraz z odnową terenu przyległego oraz budową siłowni na świeżym powietrzu. 16
Tabela 1. Wypełniony formularz konsultacyjny nr 1. 1. Nazwa wnioskodawcy (imię i nazwisko/nazwa firmy) Andrzej Domagała Sołtys wsi Fałkowice 2. Tytuł projektu/pomysłu Remont budynku świetlicy wiejskiej dach, izolacja i odwodnienie oraz wykonanie siłowi na zewnątrz do ćwiczeń dla młodzieży i dorosłych. 3. Obszar rewitalizacji (jeden ujętych w diagnozie bądź wskazany dodatkowo przez wnioskodawcę) 4. Główny problem postawiony w koncepcji projektu (np. przestępczość, bezrobocie, niewykorzystane walory turystyczne, zabytków, słaba komunikacja- na czym polega problem, jaka jest jego skala) 5. Koncepcja projektu (wstępny zakres) (opis działań, które należy podjąć aby zrealizować zaplanowany efekt, czego mają dotyczyć itp.) 6. Cele projektu (jakie problemy społeczne/gospodarcze/przestrzenne rozwiąże projekt itp.) 7. Szacunkowy koszt projektu 100 000 zł 8. Szacunkowy czas realizacji projektu 2 lata Świetlica wiejska wraz z przyległym terenem Odnowienie budynku świetlicy i urządzenie terenu przyległego stworzy społeczności lokalnej miejsce do spotkań, organizowania się i działań społecznych. Wymiana pokrycia dachu, wykonanie izolacji i odwodnienia oraz elewacji w budynku świetlicy. Urządzenie terenu wokół świetlicy. Montaż elementów siłowni na zewnątrz. Odnowienie budynku świetlicy i terenu przyległego stworzy miejsce dla społeczności wiejskiej do spotkań i działań społecznych. 6. PODSUMOWANIE Konsultacje społeczne dotyczące wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji na terenie gminy Gdów posłużyły zbieraniu uwag od mieszkańców oraz zapewniły partycypację społeczną w procesie opracowania Gminnego Programu Rewitalizacji. Wyniki ankietyzacji są częścią diagnozy, która pozwoli na wyznaczenie obszarów rewitalizacji. Obok analizy danych zastałych oraz badaniach jakościowych takich jak obserwacji czy rozmowy, ankiety będące badaniami ilościowymi są jednym z głównych 17
elementów pozwalających przygotować Gminny Program Rewitalizacji zgodnie z oczekiwaniami mieszkańców. Ankietyzacja służyła także pogłębieniu wiedzy na temat zjawisk kryzysowych na terenie Gminy. Wypełnione formularze konsultacyjne posłużą jako propozycja inwestycji, które mogą być zawarte w Gminnym Programie Rewitalizacji realizowanym na terenie gminy Gdów. 18