Integracja europejska G ówne obszary badawcze
Uniwersytet Warszawski Wydzia Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Instytut Europeistyki Integracja europejska G ówne obszary badawcze redakcja naukowa Konstanty Adam Wojtaszczyk Józef Tymanowski Pawe Stawarz Warszawa 2015
Recenzja prof. dr hab. Józef Fiszer (ISP PAN) prof. dr hab. Janusz Ruszkowski (US) Redakcja Ewa Skuza Projekt okładki Paweł Stawarz Zdjęcia na okładce Marta Rojewska Copyright by Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2015 Wszelkie prawa zastrzeżone. Każda reprodukcja lub adaptacja całości bądź części niniejszej publikacji, niezależnie od zastosowanej techniki reprodukcji (drukarskiej, fotograficznej, komputerowej i in.), wymaga pisemnej zgody Autora i Wydawcy. Wydanie publikacji wsparła Fundacja Konrada Adenauera w Polsce Partner I Ogólnopolskiego Kongresu Europeistyki ISBN: 978-83-63183-80-6 Arkuszy wydawniczych: 54 Wydawca: Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytet Warszawski ul. Krakowskie Przedmieście 3 00 927 Warszawa tel. 48 22 55 20 293 www.wydawnictwo.wdinp.uw.edu.pl Skład i łamanie, druk i oprawa: Zakład Graficzny UW. Zam. 1526/2014
Spis treści Wstęp.......................................... 11 Cz I Metodologia bada europejskich Zbigniew Bartłomiej Rudnicki, Tożsamość europejska między teorią a polityką integracji................................. 19 Beata Kosowska-Gąstoł, Czy model instytucjonalizacji europartii Oskara Niedermayera jest nadal aktualny? Analiza relacji wewnątrzpartyjnych na podstawie statutów europejskich partii politycznych.............. 39 Jolanta Zombirt, Unia Europejska soft power?................. 55 Marcin Zgiep, Instytucje europejskie, administracja publiczna i system deliberatywny: konstruktywistyczne ujęcie deficytu demokracji w Unii Europejskiej...................................... 63 Arkadiusz Rosiński, Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej w świetle podejścia konstruktywistycznego............ 83 Radosław Zenderowski, Monika Brzezińska, Miasta Europy Środkowo- -Wschodniej podzielone granicą ujęcie teoretyczne.............. 95 Cz II Prawo i instytucje europejskie Izabela Malinowska, Prawa polityczne obywateli UE.............. 111 Adam Kirpsza, Porozumienia pakietowe w procesie legislacyjnym Unii Europejskiej...................................... 137 Natalia Kohtamäki, Wpływ kryzysu finansowego na kształtowanie się tożsamości europejskiej. Przykład procedur decyzyjnych w nadzorczych agencjach regulacyjnych Unii Europejskiej.......................... 151
6 Spis treści Janusz Józef Węc, Normatywna działalność Unii Europejskiej w walce z kryzysem zadłużeniowym strefy euro...................... 163 Olga Dzilińska, Autonomia regulacyjna Unii Europejskiej w zakresie systemu finansowego.................................. 177 Iwona Miedzińska, Implementacja i stosowanie dyrektyw konsumenckich. 187 Michał Brzeziński, Wpływ klauzuli derogacyjnej z art. 15 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka na stany nadzwyczajne............... 201 Ireneusz Kraś, Europejski Bank Centralny w nowym systemie instytucjonalnym Unii Europejskiej.............................. 213 Cz III Rynek wewn trzny Unii Europejskiej Stefan Marek Grochalski, Swoboda przemieszczania się i pobytu jako podstawowe prawo w wymiarze przedmiotowym obywatela Unii Europejskiej. 235 Grzegorz Balawajder, Obywatel w warunkach ewolucji wewnętrznych granic Unii Europejskie................................... 251 Filip Tereszkiewicz, Unia dla polityków czy dla obywateli? swoboda przemieszczania się i jej konsekwencje społeczno-prawne. Przeszkody w migracji w ramach jednolitego rynku............................. 263 Paweł Szewczyk, Zabezpieczanie emerytalne jako konsekwencja swobody zatrudniania się.................................... 277 Joanna Ryszka, Delegowanie pracowników w ramach świadczenia usług równoważenie interesów pracowników i przedsiębiorców na rynku wewnętrznym UE........................................ 291 Cz IV Polityki Unii Europejskiej Wiesława Załoga, Polityka socjalna Unii Europejskiej w wielopoziomowym systemie politycznym a elastyczny rynek pracy................. 305 Agata Ludera-Ruszel, Polityka zatrudnienia Unii Europejskiej w perspektywie do 2020 r...................................... 317 Małgorzata Dziembała, Polityka spójności w latach 2014 2020........ 327 Marek Świstak, Zintegrowane inwestycje terytorialne jako instrument polityki regionalnej.................................... 341 Adam Janczak, Unia energetyczna geneza oraz główne kierunki debaty europejskiej...................................... 365
Spis treści 7 Mariusz Ruszel, Perspektywy rozwoju wspólnego rynku gazu ziemnego UE 375 Monika Szkarłat, Biogospodarka w polityce Unii Europejskiej i Polski... 387 Paweł Turczyński, Inicjatywy Unii Europejskiej na rzecz wspierania projektów wysokich technologii............................. 403 Krzysztof Szewior, Europejski Obszar Szkolnictwa Wyższego mini rynek Unii Europejskiej w dobie zmian modelu integracji............... 415 Gertruda Uścińska, Prawo do zabezpieczenia społecznego jako instrument prawny swobody przemieszczania się obywateli Unii Europejskiej...... 433 Cz V Bezpiecze stwo i polityka zewn trzna Unii Europejskiej Paweł Rodzoś, Europejska strategia bezpieczeństwa kontekst zastrzeżeń, trwogi i ryzyka w świetle dynamicznie ewoluującego środowiska bezpieczeństwa.................................... 445 Zdzisław Walenty Puślecki, Unia Europejska wobec bezpieczeństwa ekonomicznego w świetle niestabilności cen surowców na rynku światowym... 457 Izabela Oleksiewicz, Perspektywy rozwoju polityki antyterrorystycznej Unii Europejskiej...................................... 477 Filip Tereszkiewicz, Unia Eurosceptyków implikacje dla działań zewnętrznych Unii Europejskiej................................ 487 Paweł Stawarz, Instytucje i instrumenty polityki wschodniej Unii Europejskiej...................................... 499 Maciej Cesarz, Dialog wizowy Unii Europejskiej z Turcją w świetle porozumienia o readmisji z 16 grudnia 2013 r....................... 517 Justyna Misiągiewicz, Dialog energetyczny między Unią Europejską i Turcją implikacje dla Polski................................ 531 Dorota Agata Jarema, Rola Asia Europe Meeting w kształtowaniu relacji pomiędzy Unią Europejską i Chińską Republiką Ludową........... 545 Magdalena Tomala, Stosunki Unii Europejskiej z Grenlandią........ 557 Sylwia Arasiewicz-Dulnik, Szymon Drabczyk, Zasada zrównoważonego rozwoju w działaniach UE w Arktyce....................... 571 Cz VI Europejskie studia subregionalne Artur Niedźwiecki, Arminiusz na emeryturze?................. 593
8 Spis treści Katarzyna Radzik-Maruszak, Modernizacja administracji publicznej w Anglii........................................ 601 Agnieszka Szumigalska, State neutrality versus integration policy in the Netherlands: Islam as a challenge to the Dutch concept of neutrality?.... 615 Cz VII Kultura, komunikowanie i marketing europejski Stanisław Adamiak, Suwerenność i autonomia w relacjach państwa i kościołów w Europie. Uwarunkowania historyczne a współczesność......... 629 Radosław Kupczyk, Proces budowy społeczeństwa informacyjnego w UE.. 635 Robert Grochowski, Wszechobecna partycypacja kobiet w europejskich mediach przejawem ich uprzedmiotowienia................... 647 Martyna Sońta, Kształtowanie tożsamości europejskiej poprzez programy nauczania w hiszpańskim systemie edukacji................... 657 Cz VIII Polska w procesie integracji europejskiej dekada do wiadcze Wojciech Musiał, Czwarta polska modernizacja? Między transformacją a modernizacją przez integrację. Próba bilansu strategii narodowej w latach 2004 2014....................................... 671 Marcin Kwasowski, Polska a polityka handlowa Unii Europejskiej...... 685 Eugeniusz Maciej Pluciński, 10 lat Polski w Unii Europejskiej: od tradycyjnego do nowoczesnego modelu handlu? Wybrane aspekty teoretyczno- -empiryczne...................................... 697 Edward Molendowski, Główne zmiany strumieni handlu zagranicznego Polski wynikające z akcesji do UE......................... 717 Christoph Brela, Polska polityka energetyczno-klimatyczna w cieniu niemieckiej polityki energetyczno-klimatycznej? Dekada członkostwa w Unii Europejskiej Polski i Niemiec............................ 729 Marta Miedzińska, Implementacja dyrektyw Unii Europejskiej w zakresie ochrony środowiska w Polsce........................... 747 Kinga Zdunek, Teresa Bernadetta Kulik, Czynniki warunkujące realizację działań podejmowanych w procesie europeizacji polskiej polityki zdrowotnej. Dekada doświadczeń.............................. 759
Spis treści 9 Cz IX Wyzwania wspó czesnej Europy Danuta Kabat-Rudnicka, Unia Europejska między federalizmem dualistycznym a kooperatywnym............................. 773 Wojciech Mucha, Governance jako nowy paradygmat zarządzania podstawowe dylematy i wyzwania definicyjne...................... 793 Radosław Nowak, Idea governance jako nowy standard w zarządzaniu sektorem publicznym................................... 803 Radosław Kupczyk, Analiza uwarunkowań konkurencyjności w gospodarce opartej na wiedzy................................... 815 Tomasz Kubin, Kryzys przyczyną wzrostu eurosceptycyzmu? Zaufanie do Unii Europejskiej i jej instytucji w warunkach kryzysu gospodarczego.... 829 Eugeniusz Maciej Pluciński, Idea wielu prędkości integracji europejskiej mit czy konieczność? Wybrane aspekty z perspektywy ekonomii integracji. 843 Noty o autor ach................................... 857