2013/2014. Ochrona Środowiska. Uniwersytet Zielonogórski

2013/2014 Ochrona Środowiska Wydział Nauk Biologicznych Uniwersytet Zielonogórski 2013/2014 1

2

UNI WE RS YTE T ZI ELO NO GÓ R SKI WYDZI A Ł NA U K BI OL O GI C ZNY C H PAKIET INFORMACYJNY kierunek OCHRONA ŚRODOWISKA Rok akademicki 2013/2014 Europejski System Transferu Punktów ECTS 3

Wydział Nauk Biologicznych Uniwersytet Zielonogórski ul. Prof. Z. Szafrana 1 65-516 Zielona Góra Tel./fax.: +48 68 328 23 41 e-mail: sekretariat@wnb.uz.zgora.pl Skład Wydział Nauk Biologicznych UZ Zdjęcia dr Krystyna Walińska Materiały Wydział Nauk Biologicznych UZ Biuro Promocji UZ Dział Spraw Studenckich UZ Pełnomocnik Rektora ds. Studentów Niepełnosprawnych Biuro Karier UZ Dział Nauki UZ Dział Współpracy z Zagranicą UZ Rev. 2010.262@2010-04-12 15:13 Jeśli zauważyłeś naruszenie praw autorskich prosimy o kontakt pod nr telefonu +48 68 328 23 41 lub +48 68 328 22 96 lub pod adresami e-mail admin@wnb.uz.zgora.pl lub sekretariat@wnb.uz.zgora.pl. 4

Spis treści Informacje o Wydziale... 6 1.1. Wydział Nauk Biologicznych... 7 1.2. Władze Wydziału... 7 1.3. Ogólne informacje o Wydziale... 7 1.4. Organizacja roku akademickiego 2013/2014... 8 1.5. Kierunki i specjalności... 10 1.6.Ogólne zasady rekrutacji/przyjęć na studia...10 1.7.Przyznawanie punktów ECTS w oparciu o nakład pracy studenta wymagany do osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia/uczenia się... 11 Informacje o studiach na kierunku Biologia... 13 2.1.Przyznawane kwalifikacje...14 2.2.Podstawowe efekty kształcenia/uczenia się... 14 2.3.Przepisy dotyczące egzaminów, systemu oceniania i ocen... 16 2.4.Wymogi związane z ukończeniem studiów... 16 2.5.Kierownik programu studiów lub inna odpowiedzialna osoba... 16 Plany studiów...17 Opis poszczególnych przedmiotów...30 Ogólne informacje dla studentów...463 3.1. Praktyki zawodowe...463 3.2. Obiekty sportowe i rekreacyjne... 464 3.3.Stowarzyszenia studenckie... 465 3.4.Pomoc materialna i akademiki... 468 5

Informacje o Wydziale 6

1.1. WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH Adres korespondencyjny ul. Prof. Z. Szafrana 1 65-516 Zielona Góra Dziekanat tel.: +48 68 328 73 23 e-mail: dziekanat@wnb.uz.zgora.pl Sekretariat tel./fax: +48 68 328 23 41 e-mail: sekretariat@wnb.uz.zgora.pl Lokalizacja wydziału w Zielonej Górze: http://www.uz.zgora.pl/mapa/ 1.2. WŁADZE WYDZIAŁU Dziekan prof. dr hab. Leszek Jerzak, tel.: +48 68 328 23 41 e-mail: dziekan@wnb.uz.zgora.pl Prodziekan ds. Nauki prof. dr hab. Beata Gabryś tel.: +48 328 73 17 e-mail: b.gabrys@wnb.uz.zgora.pl Prodziekan ds. Dydaktyki dr Artur Wandycz tel.: +48 68 328 73 23 e-mail: a.wandycz@wnb.uz.zgora.pl 1.3. OGÓLNE INFORMACJE O WYDZIALE Wydział Nauk Biologicznych to obecnie najmłodsza jednostka w strukturze Uniwersytetu Zielonogórskiego w Zielonej Górze. Wydział powstał w 2007 roku. Swoją siedzibę ma w najnowszym budynku UZ wspólnie z Wydziałem Inżynierii Lądowej i Środowiska. Równie młody jest jeden z jego kierunków biologia. W strukturze WNB znajduje się 5 katedr (Katedra Biologii Molekularnej, Katedra Biotechnologii, Katedra Botaniki i Ekologii, Katedra Ochrony Przyrody, Katedra Zoologii), Muzeum Przyrodnicze oraz Ogród Botaniczny. Kadrę Wydziału Nauk Biologicznych stanowi 51 nauczycieli akademickich i 15 pracowników technicznych oraz administracji. Obecnie na Wydziale studiuje około 630 studentów, z czego ponad 500 na studiach stacjonarnych. 7

WNB prowadzi kształcenie na następujących kierunkach: biologia (I i II stopień), ochrona środowiska (I i II stopień) oraz od roku 2013/2014 biotechnologia (I stopień). Wydział oferuje podnoszenie kwalifikacji na studiach podyplomowych. Oferta studiów podyplomowych na rok akademicki 2013/2014 znajduje się na stronie internetowej wydziału http://www.wnb.uz.zgora.pl/kandydaci/podyplomowe. W poszczególnych katedrach i pracowniach Wydziału prowadzone są badania naukowe, które pozostają w ścisłym związku z kierunkami kształcenia studentów oraz rozwojem kadry naukowej. Badania realizowane są w ramach współpracy z zespołami naukowymi innych jednostek badawczych krajowych i zagranicznych. 1.4. ORGANIZACJA ROKU AKADEMICKIEGO 2013/2014 http://wnb.uz.zgora.pl/pl/studenci/harmonogram.html Rok akademicki trwa od 1 października 2013 do 30 września 2014. Inauguracja roku akademickiego 2013/2014: 1 października 2013. Semestr zimowy STUDIA STACJONARNE 1. Semestr zimowy: 01.10.2013 do 24.02.2014. 2. We wtorek 12.11.2013 zajęcia realizowane według planu na poniedziałek. 3. W środę 08.01.2014 zajęcia realizowane według planu na poniedziałek. 4. W środę 08.01.2014 zajęcia realizowane według planu na poniedziałek. 5. W czwartek 30.01.2014 zajęcia realizowane według planu na piątek. 6. Zimowa sesja egzaminacyjna od 01.02.2014 do 13.02.2014. 7. Zimowa sesja egzaminacyjna poprawkowa od 14.02.2014 do 27.02.2014. 8. Przerwa świąteczna od 21.12.2013 do 06.01.2014. Semestr letni 1. Semestr letni od 24.02.2014 do 12.06.2014. 2. W środę 11.06.2014 zajęcia realizowane według planu na piątek. 3. Letnia sesja egzaminacyjna od 13.06.2014 do 27.06.2014. 4. Letnia sesja egzaminacyjna poprawkowa od 01.09.2014 do 14.09.2014. 5. Przerwa świąteczna od 19.04.2014 do 22.04.2014. Semestr zimowy STUDIA NIESTACJONARNE Semestr zimowy od 01.10.2013 do 16.02.2014 Zimowa sesja egzaminacyjna od 17.02.2014 do 02.03.2014 8

Zimowa sesja egzaminacyjna poprawkowa od 03.03.2014 do 16.03.2014 Semestr letni 1. Semestr letni od 23.02.2014 do 06.07.2014 2. Letnia sesja egzaminacyjna od 25.06.2012 do 08.07.2014 3. Letnia sesja egzaminacyjna poprawkowa od 01.09.2014 do 14.09.2014 9

1.5. KIERUNKI I SPECJALNOŚCI Studia stacjonarne studia pierwszego stopnia ochrona środowiska studia drugiego stopnia biotechnologia w ochronie środowiska kształtowanie terenów zieleni ochrona zasobów naturalnych studia trzeciego stopnia Studia niestacjonarne studia pierwszego stopnia ochrona środowiska studia drugiego stopnia biotechnologia w ochronie środowiska kształtowanie terenów zieleni ochrona zasobów naturalnych 1.6.OGÓLNE ZASADY REKRUTACJI/PRZYJĘĆ NA STUDIA Rekrutacja na Uniwersytecie Zielonogórskim przeprowadzana jest drogą elektroniczną. Warunkiem przyjęcia na studia jest posiadanie świadectwa dojrzałości dla kandydatów na studia pierwszego stopnia oraz posiadanie dyplomu magistra, inżyniera, licencjata lub równorzędny dla kandydatów na studia drugiego stopnia. Rekrutację na Uniwersytecie Zielonogórskim prowadzi SEKCJA REKRUTACJI. W jej serwisie internetowym (http://www.uz.zgora.pl/pl/studia/rekrutacja.html) znajdują się najważniejsze informacje na temat zasad i przebiegu rekutacji. UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI SEKCJA REKRUTACJI 65-762 Zielona Góra al. Wojska Polskiego 69, pok. 402R i 403R poniedziałek - piątek 8:00-14:00 sobota 9:00 13:00 tel.: +48 68 328 32 70, +48 68 328 29 36, +48 68 328 29 37 10

A.Laszczowska@adm.uz.zgora.pl, W.Borowczak@adm.uz.zgora.pl, B.Korycka@adm.uz.zgora.pl, K.Ciepiela@adm.uz.zgora.pl 1.7.PRZYZNAWANIE PUNKTÓW ECTS W OPARCIU O NAKŁAD PRACY STUDEN- TA WYMAGANY DO OSIĄGNIĘCIA ZAMIERZONYCH EFEKTÓW KSZTAŁCE- NIA/UCZENIA SIĘ Zasady przyznawania punktów ECTS na Uniwersytecie Zielonogórskim reguluje Regulamin ECTS przyjęty Uchwałą Senatu UZ nr 456 w 2011roku. Funkcjonowanie systemu ECTS na Uniwersytecie Zielonogórskim reguluje Regulamin ECTS (Europejski System Transferu i Akumulacji Punktów Zaliczeniowych) w Uniwersytecie Zielonogórskim, który jest załącznikiem do Uchwały nr 456 Senatu Uniwersytetu Zielonogórskiego z dnia 30 listopada 2011r. W regulaminie opisano: zasady ogólne systemu ECTS, zasady powoływania, zadania uczelnianego i wydziałowych koordynatorów ECTS, zasady systemu punktowego ECTS, punktację ECTS przypisywaną przedmiotom. W sprawach nieuregulowanych w regulaminie stosuje się powszechnie obowiązujące przepisy prawa, w szczególności Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 14 września 2011r. w sprawie warunków i trybu przenoszenia zajęć zaliczonych przez studenta (Dz. U. nr 201, poz. 1187). Zasady przyznawania punktów ECTS na Uniwersytecie Zielonogórskim Wynikającym z programu kształcenia przedmiotom przypisuje się punkty ECTS. Punkty ECTS są miarą średniego nakładu pracy osoby uczącej się, niezbędnego do uzyskania zakładanych efektów kształcenia, przy czym liczba godzin pracy studenta obejmuje przedmioty prowadzone przez uczelnię zgodnie z programem kształcenia oraz jego indywidualną pracę. Punkty ECTS przypisuje się za zaliczenie każdego przedmiotu, w tym praktyk, seminarium dyplomowego, projektu dyplomowego, przewidzianych w programie kształcenia, przy czym liczba punktów ECTS nie zależy od uzyskanej oceny, a warunkiem ich przyznania jest spełnienie przez studenta wymagań dotyczących uzyskania zakładanych efektów kształcenia potwierdzonych zaliczeniem przedmiotu. Minimalna liczba punktów ECTS wymagana do zaliczenia semestru studiów wynosi 30, a jeden punkt ECTS odpowiada efektom kształcenia, których uzyskanie wymaga od studenta średnio 25-30 godzin pracy. 11

Warunkiem zaliczenia przedmiotu i uzyskania punktów ECTS za przedmiot, jest zaliczenie wszystkich zajęć wchodzących w skład tego przedmiotu. Warunkiem przeniesienia zajęć zaliczonych w innej jednostce organizacyjnej Uniwersytetu lub w innych uczelniach, w tym w uczelniach zagranicznych jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia i uzyskanie nie mniej niż 30 punktów ECTS za zaliczenie każdego semestru. Podstawą zaliczenia semestru studentowi uczestniczącemu w krajowym bądź międzynarodowym programie wymiany studentów jest zrealizowanie uzgodnionego programu zajęć potwierdzone przez wydziałowego koordynatora ECTS. Warunkiem przeniesienia zajęć zaliczonych w innej jednostce organizacyjnej jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia i uzyskanie liczby punktów ECTS nie mniejszej niż ustalona w programie studiów doktoranckich. Decyzję o zaliczenie przedmiotów lub przeniesieniu zajęć podejmuje, na wniosek doktoranta, kierownik studiów doktoranckich po zapoznaniu się z przedstawioną przez doktoranta dokumentacją przebiegu studiów doktoranckich i stwierdzeniu zbieżności uzyskanych efektów kształcenia z efektami kształcenia zakładanymi w programie studiów doktoranckich. W celu zdobycia kwalifikacji pierwszego lub drugiego stopnia, program kształcenia powinien przewidywać konieczność uzyskania przez studenta co najmniej: 180 punktów ECTS dla studiów pierwszego stopnia, 90 punktów ECTS dla studiów drugiego stopnia, 300 punktów ECTS w systemie studiów pięcioletnich oraz 360 punktów ECTS w systemie studiów sześcioletnich dla jednolitych studiów magisterskich. W celu zdobycia kwalifikacji podyplomowych program kształcenia powinien przewidywać konieczność uzyskania przez słuchacza co najmniej 60 punktów ECTS. Łączny wymiar zajęć objętych programem całego toku studiów doktoranckich odpowiada od 45 do 60 punktom ECTS w tym od 20-30 punktom ECTS w ramach zajęć fakultatywnych rozwijających umiejętności dydaktyczne lub zawodowe, w wymiarze co najmniej 15 godzin. 12

Informacje o studiach na kierunku Ochrona Środowiska Studia I, II i III stopnia 13

2.1.PRZYZNAWANE KWALIFIKACJE studia I stopnia (licencjackie) studia II stopnia (magisterskie) biotechnologia w ochronie środowiska kształtowanie terenów zieleni ochrona zasobów naturalnych Celem studiów pierwszego stopnia (licencjat) na kierunku ochrona środowiska jest przygotowanie absolwentów do posługiwania się ogólną wiedzą z zakresu nauk matematyczno-przyrodniczych i nauk o środowisku oraz uzyskanie umiejętności wykorzystania tej wiedzy w pracy zawodowej, życiu codziennym z zachowaniem zasad prawnych i etycznych. Absolwent potrafi analizować procesy dokonujące się w przyrodzie oraz będzie znać podstawowe zjawiska i problemy istotne dla ochrony środowiska. Studia drugiego stopnia (magisterskie), przygotowują do samodzielnego stawiania i rozwiązywania problemów dotyczących ochrony środowiska oraz do organizowania bezpiecznych i efektywnie działających miejsc pracy. Absolwent jest dobrze przygotowany do pracy w jednostkach naukowo-badawczych, administracji państwowej i samorządowej, placówkach edukacyjnych, firmach konsultingowych. 2.2.PODSTAWOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA/UCZENIA SIĘ Studia I stopnia (licencjat) na kierunku Ochrona środowiska Absolwent kierunku Ochrona środowiska jest przygotowany do programowania, organizowania oraz prowadzenia kontroli działalności w zakresie ochrony i kształtowania środowiska. Przygotowany jest również do prowadzenia badań naukowych związanych z tą problematyką. AbsolwentOchrony Środowiska posiada podstawową wiedzę z zakresu biologii, chemii, ekologii, fizyki, informatyki i matematyki, ogólną wiedzę przyrodniczą z obszaru biochemii, geologii i gleboznawstwa, hydrologii, meteorologii i klimatologii, mikrobiologii i toksykologii, a także wiedzę specjalistyczną z zakresu oddziaływania człowieka na środowisko, zagrożeń dla atmosfery, hydrosfery i pedosfery, ochrony przyrody, kontroli i kształtowania środowiska, gospodarowania wodą a także odpadami komunalnymi i pochodzącymi z działalności przemysłowej i rolniczej. Uzyskana w czasie studiów wiedza obejmuje również problematykę prawną i ekonomiczną ochrony środowiska. Absolwenci kierunku Ochrona środowiska są szczególnie predestynowani do pracy w: jednostkach administracji wszystkich szczebli, przemyśle, rolnictwie, jednostkach badawczych, uczelniach wyższych i szkołach oraz instytucjach zajmujących się zintegrowanym zarządzaniem środowiskowym. Studia II stopnia na kierunku Ochrona środowiska specjalność Biotechnologia w ochronie 14

środowiska Absolwenci drugiego stopnia studiów specjalności Biotechnologia w ochronie środowiska na kierunku Ochrona środowiska posiadają umiejętność planowania i prowadzenia eksperymentu i procesów służących otrzymywaniu produktów o pożądanych właściwościach. Oprócz zdobytej wiedzy posiadają umiejętności wykonywania podstawowej analityki i podstawowych prac badawczych z użyciem materiału biologicznego oraz obsługi aparatury badawczej. Uzyskują również przygotowanie do prowadzenia prac badawczych z zakresu biotechnologii molekularnej. Uzyskane przez absolwentów kwalifikacje dają im możliwość podejmowania pracy zawodowej w jednostkach zaplecza naukowo-badawczego przemysłu biotechnologicznego i przemysłów pokrewnych, laboratoriach badawczych, kontrolnych i diagnostycznych oraz jednostkach projektowych zajmujących się procesami biotechnologicznymi. Studia II stopnia na kierunku Ochrona środowiska specjalność Kształtowanie terenów zieleni Absolwent studiów na kierunku Ochrona środowiska specjalności Kształtowanie terenów zieleni posiada wiedzę z zakresu ekofizjografii, ekologii krajobrazu, siedliskoznawstwa ekohydrologii, ekotoksykologii. Posiada również specjalistyczną wiedzę z zakresu dendrologii, zwalczania szkodników i chorób roślin ozdobnych oraz możliwości przeciwdziałania negatywnym skutkom działalności człowieka wobec środowiska przyrodniczego. Umiejętności z zakresu projektowania i urządzania terenów zieleni, planowania przestrzennego na obszarach zurbanizowanych i wiejskich, aranżacji zieleni miejskiej i wiejskiej na obszarach użyteczności publicznej, pielęgnacji zieleni na obszarach o różnym użytkowaniu pozwalają absolwentom specjalności Kształtowanie terenów zieleni znaleźć pracę na różnych szczeblach administracji rządowej i samorządowej, prowadzić samodzielną działalność gospodarczą lub podjąć pracę w zakładach produkcyjnych, posiadających stanowiska z zakresu ochrony środowiska oraz w biurach projektowych. Studia II stopniana kierunku Ochrona środowiska specjalność Ochrona zasobów naturalnych Absolwent kierunku Ochrona środowiska, specjalność Ochrona zasobów naturalnych posiada podstawową wiedzę z zakresu biologii, ekologii, ogólną wiedzę przyrodniczą dotyczącą ekofizjografii, ekohydrologii, siedliskoznawstwa, planowania przestrzennego oraz elementów ekologii krajobrazu. Posiada również specjalistyczną wiedzę i umiejętności z obszaru fitosocjologii i kształtowania środowiska włącznie z zastosowaniami odnawialnych źródeł energii. Wiedza specjalistyczna z zakresu oddziaływania człowieka na środowisko, zagrożeń dla atmosfery, hydrosfery i pedosfery, ochrony przyrody, gospodarowania wodą a także odpadami komunalnymi i pochodzącymi z działalności przemysłowej i rolniczej umożliwia podjęcie pracy zawodowej w zakresie programowania, organizowania oraz prowadzenia kontroli w zakresie ochrony i kształtowania środowiska. Przygotowany jest również do prowadzenia badań naukowych związanych z tą problematyką. Absolwent specjalności Ochrona zasobów naturalnych może znaleźć zatrudnienie w jednostkach administracji wszystkich szczebli, przemyśle, rolnictwie, jednostkach badawczych, uczelniach wyższych i szkołach oraz instytucjach zajmujących się zintegrowanym zarządzaniem środowiskowym. 15

2.3.PRZEPISY DOTYCZĄCE EGZAMINÓW, SYSTEMU OCENIANIA I OCEN Przedmioty realizowane w czasie trwania studiów kończą się zaliczeniem z oceną. Wykaz zaliczeń i egzaminów znajduje się w planach studiów. Egzaminy odbywają się w formie ustnej bądź pi- semnej. Tryb, zasady zaliczania, egzaminowania oraz odwołania od oceny proponowanej przez prowadzą- cego zajęcia określa REGULAMIN STUDIÓW Uniwersytetu Zielonogórskiego (http://www.uz.zgora.pl/pl/studia/regulamin_studiow.html) 2.4.WYMOGI ZWIĄZANE Z UKOŃCZENIEM STUDIÓW Zasady przygotowania, oceny pracy dyplomowej oraz egzaminu dyplomowego na Uniwersytecie Zielonogórskim opisane są w Regulaminie Studiów na Uniwersytecie Zielonogórskim (Regulamin studiów - ważny od 1 października 2012 r. Regulamin obowiązuje studentów przyjętych na studia po 30 września 2012 roku. tekst jednolity wprowadzony uchwałą nr 522 Senatu UZ z dn. 25.04.2012 r.). Szczegółowe zasady dyplomowania uregulowane są uchwałami Rady Wydziału Nauk Biologicznych. http://www.uz.zgora.pl/pl/studia/regulamin-studiowuz-2012.pdf 2.5.KIEROWNIK PROGRAMU STUDIÓW LUB INNA ODPOWIEDZIALNA OSOBA Prodziekan ds. Dydaktyki dr Artur Wandycz Tel. +48 68 328 73 23 e-mail: a.wandycz@wnb.uz.zgora.pl Wydział Nauk Biologicznych budynek A-8, pok. 122 ul. Prof. Z. Szafrana 1 65-516 Zielona Góra Prodziekan ds. Nauki prof. dr hab. Beata Gabryś Tel. +48 68 328 73 17 e-mail: b.gabrys@wnb.uz.zgora.pl Wydział Nauk Biologicznych Budynek A-8, pok. 120 ul. Prof. Z. Szafrana 1 65-516 Zielona Góra 16

Plany studiów 17

STUDIA I STOPNIA Studia stacjonarne I stopnia - kierunek OCHRONA ŚRODOWISKA (od roku 2013/2014) Zaliczenie wykładu Zaliczenie ćwiczeń RAZEM 18 Godziny zajęć w tym W Wz Ć Ćz L S ECTS Godziny w 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 tygodniu L.p. I rok / I semestr 1 Matematyka dla przyrodników E ZO 45 15 30 5 3 2 Ochrona własności intelektualnej ZO 15 15 1 1 3 Chemia ogólna i nieorganiczna E ZO 60 30 30 6 4 4 Prakseologia ZO ZO 60 30 30 5 4 5 Zagrożenia cywilizacyjne i zrównoważony rozwój ZO ZO 45 15 30 3 3 6 Technologia informacyjna ZO 30 30 2 2 7 Biologia roślin ZO ZO 75 15 15 45 6 5 8 Techniki odnowy środowiska E ZO 30 15 15 2 2 SUMA 360 90 60 105 105 30 24 I rok / II semestr 9 Biologia zwierząt E ZO 60 15 15 30 6 4 10 Chemia organiczna E ZO 60 30 30 6 4 11 Wstęp do biotechnologii ZO ZO 30 15 15 3 4 12 Ochrona bioróżnorodności ZO 15 15 1 1 13 Fizyka dla przyrodników E ZO 45 15 30 4 3 14 Geologia i geomorfologia ZO ZO 45 15 30 3 3 15 Bezpieczeństwo pracy i ergonomia E ZO 45 15 30 4 3 16 Gleboznawstwo ZO ZO 45 15 30 3 3 SUMA 345 120 30 60 135 30 25 II rok / III semestr 17 Ekologia E ZO 75 20 25 15 15 6 3 18 Biofizyka ZO ZO 60 30 30 6 4 19 Chemia fizyczna ZO ZO 30 15 15 3 2 20 Biochemia E ZO 90 45 45 7 6 21 Technologie w ochronie środowiska E ZO 75 30 45 4 3 22 Przedmiot wybieralny 1 (oferta ogólnouczelniana) ZO ZO 15 15 2 1 23 Język obcy ZO 30 30 2 2 SUMA 375 155 25 15 15 165 30 21 II rok / IV semestr 23 Język obcy ZO 30 30 2 2 24 Inżynieria procesowa E ZO 45 30 15 4 3 25 Mikrobiologia E ZO 75 30 45 6 5 26 Wychowanie fizyczne ZO 30 30 1 2 27 Prawo i ekonomia w ochronie środowiska E ZO 75 15 15 45 3 4 28 Hydrologia i gospodarowanie wodą E ZO 60 15 15 30 3 4 29 Przedmiot wybieralny 2 ZO 15 15 2 1 30 Przedmiot wybieralny 3 ZO 15 15 2 1 31 Przedmiot wybieralny 4 ZO 15 15 2 1 32 Metodologia badań przyrodniczych ZO ZO 30 15 15 2 2 Praktyka zawodowa Z 3 tygodnie - 90 godz. 3 SUMA 390 105 30 180 75 30 25 Zaliczenie wykładu Zaliczenie ćwiczeń RAZEM W Wz Ć Ćz L S ECTS III rok / V semestr 32 Przedmiot wybieralny 5 E ZO 60 30 30 5 4 33 Język obcy ZO 30 30 2 2 34 Wychowanie fizyczne ZO 30 30 1 2 Godziny w tygodniu

35 Technologie bioenergetyczne E ZO 60 30 30 3 4 36 Metody instrumentalne w chemicznej analizie środowiska/elementy analizy chemicznej ZO ZO 30 15 15 3 2 37 Genetyka ogólna E ZO 60 30 30 5 4 38 Meteorologia i klimatologia ZO ZO 45 15 30 3 3 39 Przedmiot wybieralny 6 ZO 15 15 2 1 40 Przedmiot wybieralny 7 ZO 15 15 2 1 41 Przedmiot wybieralny 8 ZO ZO 30 15 15 4 2 SUMA 375 90 15 150 90 30 25 III rok / VI semestr 42 Język obcy E 30 30 2 2 43 Bioinformatyka/Analiza zmienności ewolucyjnej białek ZO ZO 45 15 15 15 4 3 44 Instrumenty ochrony środowiska E ZO 75 30 45 6 5 45 Higiena/Promocja zdrowia ZO ZO 30 15 15 2 2 46 Systemy Informacji Przestrzennej ZO ZO 15 15 1 1 47 Statystyka w naukach o środowisku ZO ZO 30 15 15 2 2 48 Przedmiot wybieralny 9 ZO ZO 30 15 15 2 2 49 Przedmiot wybieralny 10 ZO ZO 30 15 15 1 2 50 Przedmiot wybieralny 11 ZO ZO 30 15 15 1 2 51 Seminarium dyplomowe ZO 30 30 2 2 Egzamin dyplomowy 10 SUMA 345 105 15 60 120 30 33 23 RAZEM 2190 665 175 570 15 690 30 183 Studia niestacjonarne I stopnia - kierunek OCHRONA ŚRODOWISKA (od roku 2013/2014) Zaliczenie wykładu Zaliczenie ćwiczeń 19 RAZEM Godziny zajęć w tym W Wz Ć Ćz L S ECTS Godziny na 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 zjazd L.p. I rok / I semestr 1 Matematyka dla przyrodników E ZO 36 18 18 5 4 2 Ochrona własności intelektualnej ZO 3 3 1 0,3 3 Chemia ogólna i nieorganiczna E ZO 36 18 18 6 4 4 Prakseologia ZO ZO 36 18 18 5 4 5 Zagrożenia cywilizacyjne i zrównoważony rozwój ZO ZO 27 9 18 3 3 6 Technologia informacyjna ZO 18 18 2 2 7 Biologia roślin ZO ZO 18 9 9 6 2 8 Techniki odnowy środowiska E ZO 18 9 9 2 2 SUMA 192 57 27 63 45 30 21,3 I rok / II semestr 9 Biologia zwierząt E ZO 27 9 18 6 3 10 Chemia organiczna E ZO 36 18 18 6 4 11 Wstęp do biotechnologii ZO ZO 18 9 9 3 2 12 Ochrona bioróżnorodności ZO 9 9 1 1 13 Fizyka dla przyrodników E ZO 36 18 18 4 4 14 Geologia i geomorfologia ZO ZO 27 9 18 3 3 15 Bezpieczeństwo pracy i ergonomia E ZO 18 9 9 4 2 16 Gleboznawstwo ZO ZO 27 9 18 3 3 SUMA 198 81 9 36 72 30 22 II rok / III semestr 17 Ekologia E ZO 27 9 9 9 6 3 18 Biofizyka ZO ZO 27 9 18 6 3 19 Chemia fizyczna ZO ZO 18 9 9 3 2 20 Biochemia E ZO 36 18 18 7 4 21 Technologie w ochronie środowiska E ZO 36 18 18 4 4

22 Przedmiot wybieralny 1 (oferta ogólnouczelniana) ZO ZO 9 9 2 1 23 Język obcy ZO 30 30 2 3,3 SUMA 183 72 0 9 9 93 30 20,3 II rok / IV semestr 23 Język obcy ZO 30 30 2 3,3 24 Inżynieria procesowa E ZO 27 18 9 4 3 25 Mikrobiologia E ZO 27 9 18 6 3 26 Wychowanie fizyczne ZO 9 9 1 1 27 Prawo i ekonomia w ochronie środowiska E ZO 27 9 18 3 3 28 Hydrologia i gospodarowanie wodą E ZO 36 9 9 18 3 4 29 Przedmiot wybieralny 2 ZO 9 9 2 1 30 Przedmiot wybieralny 3 ZO 9 9 2 1 31 Przedmiot wybieralny 4 ZO 9 9 2 1 32 Metodologia badań przyrodniczych ZO ZO 18 9 9 2 2 Praktyka zawodowa Z 3 tygodnie - 90 godz. 3 SUMA 201 63 9 81 48 30 22,3 Zaliczenie wykładu Zaliczenie ćwiczeń RAZEM W Wz Ć Ćz L S ECTS Godziny na 1 zjazd III rok / V semestr 32 Przedmiot wybieralny 5 E ZO 18 9 9 5 2 33 Język obcy ZO 30 30 2 3,3 34 Wychowanie fizyczne ZO 9 9 1 1 35 Technologie bioenergetyczne E ZO 27 9 18 3 3 36 Metody instrumentalne w chemicznej analizie środowiska/elementy analizy chemicznej ZO ZO 18 9 9 3 2 37 Genetyka ogólna E ZO 36 18 18 5 4 38 Meteorologia i klimatologia ZO ZO 27 9 18 3 3 39 Przedmiot wybieralny 6 ZO 9 9 2 1 40 Przedmiot wybieralny 7 ZO 9 9 2 1 41 Przedmiot wybieralny 8 ZO ZO 18 9 9 4 2 SUMA 201 45 9 63 66 30 22,3 III rok / VI semestr 42 Język obcy E 30 30 2 3,3 43 Bioinformatyka/Analiza zmienności ewolucyjnej białek ZO ZO 18 9 9 4 2 44 Instrumenty ochrony środowiska E ZO 36 18 18 6 4 45 Higiena/Promocja zdrowia ZO ZO 18 9 9 2 2 46 Systemy Informacji Przestrzennej ZO ZO 9 9 1 1 47 Statystyka w naukach o środowisku ZO ZO 18 9 9 2 2 48 Przedmiot wybieralny 9 ZO ZO 18 9 9 2 2 49 Przedmiot wybieralny 10 ZO ZO 18 9 9 1 2 50 Przedmiot wybieralny 11 ZO ZO 18 9 9 1 2 51 Seminarium dyplomowe ZO 18 18 2 2 Egzamin dyplomowy 10 SUMA 201 63 0 27 84 18 33 22,3 STUDIA II STOPNIA RAZEM 1176 381 54 279 9 408 18 183 Studia stacjonarne II stopnia - kierunek OCHRONA ŚRODOWISKA, specjalność Ochrona zasobów naturalnych (od roku 2013/2014) Zaliczenie wykładu Zaliczenie ćwiczeń RAZEM 20 Godziny zajęć w tym W Wz Ć Ćz L S ECTS Godziny 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 tygodniu L.p. I rok / I semestr 1 Ekofizjografia E ZO 45 30 15 7 3 w

2 Mikrobiologia środowiskowa E ZO 45 15 30 7 3 3 Gospodarka łowiecka E ZO 45 15 30 7 3 4 Ekologia człowieka ZO ZO 30 15 15 3 2 5 Biotechnologia w ochronie środowiska ZO ZO 30 15 15 3 2 6 Odnawialne źródła energii ZO ZO 30 15 15 3 2 I rok / II semestr SUMA 225 90 15 45 75 30 15 7 Ekohydrologia E ZO 45 30 15 5 3 8 Fitosocjologia E ZO 60 30 30 7 4 9 Ochrona zwierząt w ogrodach zoologicznych E ZO 45 15 30 4 3 10 Planowanie przestrzenne E ZO 45 15 30 5 3 Statystyka i modelowanie w naukach o 2 11 środowisku ZO ZO 30 15 15 3 12 Finansowanie inwestycji w ochronie środowiska ZO 15 15 1 1 13 Seminarium specjalizacyjne ZO 15 15 1 1 14 Pracownia specjalizacyjna ZO 45 45 4 3 II rok / III semestr SUMA 300 120 75 90 15 30 20 15 Gospodarka leśna E ZO 45 15 30 4 3 16 Ekotoksykologia E ZO 45 15 30 6 3 17 Polityka ochrony środowiska E ZO 45 15 30 7 3 18 Przedmiot wybieralny ZO ZO 30 15 15 3 2 19 Seminarium specjalizacyjne ZO 45 45 4 3 20 Pracownia specjalizacyjna ZO 60 60 6 4 SUMA 270 45 15 90 75 45 30 17 II rok / IV semestr 21 Genetycznie modyfikowane organizmy ZO 15 15 1 1 22 Edukacja przyrodnicza ZO 15 15 1 1 Organizacje pozarządowe w ochronie 1 23 środowiska ZO 15 15 1 24 Praktyczne sposoby ochrony przyrody ZO 15 15 1 1 25 Ekologia środowiska pracy ZO 15 15 1 1 26 Przedmiot wybieralny ZO ZO 30 15 15 1 2 27 Seminarium specjalizacyjne ZO 45 45 2 3 28 Pracownia specjalizacyjna ZO 60 60 3 4 Praca magisterska i egzamin magisterski 20 SUMA 210 45 45 75 45 31 14 Studia niestacjonarne II stopnia - kierunek OCHRONA ŚRODOWISKA, specjalność Ochrona zasobów naturalnych (od roku 2013/2014) Zaliczenie wykładu Zaliczenie ćwiczeń RAZEM 21 Godziny zajęć w tym W Wz Ć Ćz L S ECTS Godziny 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 zjazd L.p. I rok / I semestr 1 Ekofizjografia E ZO 27 18 9 7 3 2 Mikrobiologia środowiskowa E ZO 27 9 18 7 3 3 Gospodarka łowiecka E ZO 18 9 9 7 2 na

4 Ekologia człowieka ZO ZO 18 9 9 3 2 5 Biotechnologia w ochronie środowiska ZO ZO 18 9 9 3 2 6 Odnawialne źródła energii ZO ZO 18 9 9 3 2 I rok / II semestr SUMA 126 54 9 27 36 30 14 7 Ekohydrologia E ZO 18 9 9 5 2 8 Fitosocjologia E ZO 27 9 18 7 3 9 Ochrona zwierząt w ogrodach 3 zoologicznych E ZO 27 9 18 4 10 Planowanie przestrzenne E ZO 45 18 27 5 5 11 Statystyka i modelowanie w naukach o 3,3 środowisku ZO ZO 30 15 15 3 12 Finansowanie inwestycji w ochronie 1 środowiska ZO 9 9 1 13 Seminarium specjalizacyjne ZO 9 9 1 1 14 Pracownia specjalizacyjna ZO 27 27 4 3 II rok / III semestr SUMA 192 69 54 60 9 30 21,3 15 Gospodarka leśna E ZO 18 9 9 4 2 16 Ekotoksykologia E ZO 45 18 27 6 5 17 Polityka ochrony środowiska E ZO 45 18 27 7 5 18 Przedmiot wybieralny 1 ZO 18 18 3 2 19 Seminarium specjalizacyjne ZO 27 27 4 3 20 Pracownia specjalizacyjna ZO 27 27 6 3 SUMA 180 27 18 63 45 27 30 20 II rok / IV semestr 21 Genetycznie modyfikowane organizmy ZO 9 9 1 1 22 Edukacja przyrodnicza ZO 9 9 1 1 Organizacje pozarządowe w ochronie 1 23 środowiska ZO 9 9 1 24 Praktyczne sposoby ochrony przyrody ZO 9 9 1 1 25 Ekologia środowiska pracy ZO 9 9 1 1 26 Przedmiot wybieralny 2 ZO 9 9 1 1 27 Seminarium specjalizacyjne ZO 27 27 2 3 28 Pracownia specjalizacyjna ZO 27 27 3 3 Praca magisterska i egzamin magisterski 20 SUMA 108 18 27 36 27 31 12 RAZEM 606 168 27 171 177 63 121 Studia stacjonarne II stopnia - kierunek OCHRONA ŚRODOWISKA, specjalność Biotechnologia w ochronie środowiska (od roku 2013/2014) Zaliczenie wykładu Zaliczenie ćwiczeń RAZEM 22 Godziny zajęć w tym W Wz Ć Ćz L S ECTS Godziny 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 tygodniu Lp. I rok / I semestr 1 Biochemiczne oddziaływania środowiskowe ZO ZO 30 15 15 4 2 2 Genetyka molekularna E ZO 60 30 30 7 4 w

3 Mikrobiologia środowiskowa E ZO 75 30 45 7 5 4 Metody biotechnologii w ochronie środowiska ZO ZO 45 15 30 6 3 5 Metabolizm E ZO 60 30 30 6 4 I rok / II semestr SUMA 270 120 150 30 18 6 Biologia komórki E ZO 60 30 30 7 4 Statystyka i modelowanie w naukach o 2 7 środowisku ZO ZO 30 15 15 3 8 Błony biologiczne ZO 15 15 2 1 9 Planowanie przestrzenne E ZO 45 15 30 6 3 Finansowanie inwestycji w ochronie 1 10 środowiska ZO 15 15 3 11 Seminarium specjalizacyjne ZO 30 30 3 2 12 Pracownia specjalizacyjna ZO 45 45 6 3 II rok / III semestr SUMA 240 90 30 90 30 30 16 13 Techniki biologii molekularnej w monitorowaniu środ. E ZO 45 15 30 5 3 14 Genetycznie modyfikowane organizmy ZO ZO 30 15 15 2 2 15 Ekotoksykologia E ZO 45 15 30 6 3 16 Polityka ochrony środowiska E ZO 45 15 30 7 3 17 Seminarium specjalizacyjne ZO 30 30 4 2 18 Pracownia specjalizacyjna ZO 45 45 6 3 SUMA 240 45 15 60 90 30 30 16 II rok / IV semestr Zastosowanie biokatalizatorów w ochronie 3 19 środowiska E ZO 45 15 30 2 20 Technologie remediacji ZO ZO 45 15 30 2 3 21 Fizyka środowiskowa ZO 30 30 1 2 22 Przedmiot wybieralny ZO 15 15 1 1 23 Seminarium specjalizacyjne ZO 45 45 2 3 24 Pracownia specjalizacyjna ZO 75 75 3 5 Praca magisterska i egzamin magisterski 20 SUMA 255 60 150 45 31 17 RAZEM 1005 315 15 90 480 105 121 Studia niestacjonarne II stopnia - kierunek OCHRONA ŚRODOWISKA, specjalność Kształtowanie terenów zieleni (od roku 2013/2014) Zaliczenie wykładu Zaliczenie ćwiczeń RAZEM 23 Godziny zajęć w tym W Wz Ć Ćz L S ECTS 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 I rok / I semestr 1 Ekofizjografia E ZO 27 18 9 6 3 2 Dendrologia E ZO 27 18 9 6 3 Projektowanie i urządzanie 3 terenów zieleni ZO ZO 54 18 36 9 6 4 Ekologia krajobrazu E ZO 27 18 9 6 3 5 Siedliskoznawstwo ZO ZO 18 9 9 3 2 Godziny na 1 zjazd

I rok / II semestr SUMA 153 81 36 36 30 17 6 Ekohydrologia E ZO 18 9 9 6 2 Statystyka i modelowanie w 7 naukach o środowisku ZO ZO 30 15 0 15 3 3,3 8 Zbiorowiska roślinne Polski E ZO 18 9 9 6 2 9 Zielne rośliny ozdobne ZO ZO 27 9 18 4 3 10 Planowanie przestrzenne E ZO 45 18 27 6 5 11 Seminarium specjalizacyjne ZO 9 9 1 1 12 Pracownia specjalizacyjna ZO 27 27 4 3 II rok / III semestr SUMA 174 60 63 42 9 30 19,3 13 Założenia parkowe ZO ZO 18 9 9 5 2 14 Ekotoksykologia E ZO 45 18 27 6 5 15 Polityka ochrony środowiska E ZO 45 18 27 7 5 16 Przedmiot wybieralny 1 ZO 9 9 4 1 17 Seminarium specjalizacyjne ZO 18 18 4 2 18 Pracownia specjalizacyjna ZO 27 27 4 3 SUMA 162 27 18 63 36 18 30 18 II rok / IV semestr 19 Choroby roślin ozdobnych i ich zwalczanie E ZO 27 9 18 2 3 20 Szkodniki roślin ozdobnych i ich zwalczanie E ZO 27 9 18 2 3 21 Przedmiot wybieralny 2 ZO 9 9 1 1 22 Seminarium specjalizacyjne ZO 27 27 2 3 23 Pracownia specjalizacyjna ZO 27 27 3 3 Praca magisterska i egzamin magisterski 20 SUMA 117 18 72 27 30 13 RAZEM 606 186 18 162 186 54 120 Studia stacjonarne II stopnia - kierunek OCHRONA ŚRODOWISKA, specjalność Biotechnologia w ochronie środowiska (od roku 2013/2014) Zaliczenie wykładu Zaliczenie ćwiczeń RAZEM 24 Godziny zajęć w tym W Wz Ć Ćz L S ECTS Godziny 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 tygodniu Lp. I rok / I semestr 1 Biochemiczne oddziaływania środowiskowe ZO ZO 30 15 15 4 2 2 Genetyka molekularna E ZO 60 30 30 7 4 3 Mikrobiologia środowiskowa E ZO 75 30 45 7 5 4 Metody biotechnologii w ochronie środowiska ZO ZO 45 15 30 6 3 5 Metabolizm E ZO 60 30 30 6 4 I rok / II semestr SUMA 270 120 150 30 18 6 Biologia komórki E ZO 60 30 30 7 4 Statystyka i modelowanie w naukach o 2 7 środowisku ZO ZO 30 15 15 3 8 Błony biologiczne ZO 15 15 2 1 w

9 Planowanie przestrzenne E ZO 45 15 30 6 3 Finansowanie inwestycji w ochronie 1 10 środowiska ZO 15 15 3 11 Seminarium specjalizacyjne ZO 30 30 3 2 12 Pracownia specjalizacyjna ZO 45 45 6 3 II rok / III semestr SUMA 240 90 30 90 30 30 16 13 Techniki biologii molekularnej w monitorowaniu środ. E ZO 45 15 30 5 3 14 Genetycznie modyfikowane organizmy ZO ZO 30 15 15 2 2 15 Ekotoksykologia E ZO 45 15 30 6 3 16 Polityka ochrony środowiska E ZO 45 15 30 7 3 17 Seminarium specjalizacyjne ZO 30 30 4 2 18 Pracownia specjalizacyjna ZO 45 45 6 3 SUMA 240 45 15 60 90 30 30 16 II rok / IV semestr Zastosowanie biokatalizatorów w ochronie 3 19 środowiska E ZO 45 15 30 2 20 Technologie remediacji ZO ZO 45 15 30 2 3 21 Fizyka środowiskowa ZO 30 30 1 2 22 Przedmiot wybieralny ZO 15 15 1 1 23 Seminarium specjalizacyjne ZO 45 45 2 3 24 Pracownia specjalizacyjna ZO 75 75 3 5 Praca magisterska i egzamin magisterski 20 SUMA 255 60 150 45 31 17 RAZEM 1005 315 15 90 480 105 121 Studia niestacjonarne II stopnia - kierunek OCHRONA ŚRODOWISKA, specjalność Biotechnologia w ochronie środowiska (od roku 2013/2014) Zaliczenie wykładu Zaliczenie ćwiczeń RAZEM 25 Godziny zajęć w tym W Wz Ć Ćz L S ECTS 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 zjazd Lp. I rok / I semestr Biochemiczne oddziaływania 2 1 środowiskowe ZO ZO 18 9 9 4 2 Genetyka molekularna E ZO 45 18 27 7 5 3 Mikrobiologia środowiskowa E ZO 42 15 27 7 4,7 Metody biotechnologii w ochronie 3 4 środowiska ZO ZO 27 9 18 6 5 Metabolizm E ZO 27 9 18 6 3 I rok / II semestr Godziny SUMA 159 60 99 30 17,7 6 Biologia komórki E ZO 27 9 18 7 3 7 Statystyka i modelowanie w naukach 3,3 o środowisku ZO ZO 30 15 15 3 8 Błony biologiczne ZO 9 9 2 1 9 Planowanie przestrzenne E ZO 45 18 27 6 5 Finansowanie inwestycji w ochronie 1 10 środowiska ZO 9 9 3 na

11 Seminarium specjalizacyjne ZO 18 18 3 2 12 Pracownia specjalizacyjna ZO 36 36 6 4 SUMA 174 60 27 69 18 30 19,3 II rok / III semestr 13 Techniki biologii molekularnej w 3 monitorowaniu środowiska E ZO 27 9 18 5 14 Genetycznie modyfikowane 1,7 organizmy ZO ZO 15 6 9 2 15 Ekotoksykologia E ZO 45 18 27 6 5 16 Polityka ochrony środowiska E ZO 36 9 27 7 4 17 Seminarium specjalizacyjne ZO 18 18 4 2 18 Pracownia specjalizacyjna ZO 36 36 6 4 SUMA 177 33 9 54 63 18 30 19,7 II rok / IV semestr Zastosowanie biokatalizatorów w 2,7 19 ochronie środowiska E ZO 24 9 15 2 20 Technologie remediacji ZO ZO 18 9 9 2 2 21 Fizyka środowiskowa ZO 9 9 1 1 22 Przedmiot wybieralny ZO 9 9 1 1 23 Seminarium specjalizacyjne ZO 9 9 2 1 24 Pracownia specjalizacyjna ZO 27 27 3 3 Praca magisterska i egzamin magisterski 20 SUMA 96 27 60 9 31 10,7 RAZEM 606 180 9 81 291 45 121 STUDIA III STOPNIA Wydział Nauk Biologicznych Plan studiów III stopnia dla kierunku ochrona środowiska Uchwała RW WNB UZ z dnia 17 kwietnia 2013 r. Kod Nazwa przedm iotu Godz Dyd Razem I rok II rok III rok IV rok ECT S pkt Semestr 1 Semestr 2 Semestr 3 Semestr 4 Semestr 5 Semestr 6 Semestr 7 Semestr 8 W S W S W S W S W S W S W S W S 13.1-WB- SD3O-BNC Wykład I 30 4 2 E 13.9-WB- SD3O-MUW Wykład II 30 4 2 E 13.1- WB- SD3O-MKP Wykład III 30 4 2 E 13.4-WB- SD3O-MSP Wykład IV 30 4 2 E 13.9-WB- SD3O-SEM1 Seminari um 1 15 1 1 Z 26

13.9-WB- SD3O-SEM2 Seminari um 2 15 2 1 Z 13.9- WB- SD3O-KZB Wykład V 30 4 2 E 13.1-WB- SD3O-ASR Wykład VI 30 4 2 E 13.9- WB- SD3O-MKB Wykład VII 30 4 2 E 13.1- WB- SD3O-SSO Wykład VIII 30 4 2 E 13.9-WB- SD3O-SEM3 Seminari um 3 15 1 1 Z 13.9-WB- SD3O-SEM4 Seminari um 4 15 1 1 Z 13.9-WB- SD3O-NANO Wykład IX 30 4 2 E 13.1- WB- SD3O-ESR Wykład X 30 4 2 E 13.9-WB- SD3O-SEM5 Seminari um 5 15 1 1 Z 13.9-WB- SD3O-SEM6 Seminari um 6 15 1 1 Z 13.9-WB- SD3O-SEM7 Seminari um 7 45 3 3 Z 13.9- WB- SD3O-SEM8 Seminari um 8 45 3 3 Z RAZEM 480 52 RAZEM GODZ. TYGODNIOWO 5 5 5 5 3 3 3 3 PRAKTYKA 15 godzin w każdym semestrze lub 30 godzin w rozliczeniu rocznym (razem 120 godzin; razem 8 pkt. ECTS ) *E egzamin **Z zaliczenie na ocenę 27

Wykaz zajęć obligatoryjnych i fakultatywnych dla kierunku studiów III stopnia z ochrony środowiska Nr wykł. sem/r ok Naucz. akad Tytuł O/F Wykład I 1/1 dr hab.prof. nadzw. Joerg Boehner Science of Nature Conservation O Wykład II 1/1 dr hab. prof. nadzw. Marian Giertych Metody upowszechniania wiedzy o środowisku O Wykład III 2/1 dr hab. prof. nadzw. Grzegorz Iszkuło dr hab. prof. nadzw. Zbigniew Jakubiec Mechanizmy kształtujące przestrzenne rozmieszczenie organizmów na ziemi Synantropizacja i urbanizacja kręgowców F F Wykład IV 2/1 prof. dr hab. Michał Stosik Mikroorganizmy w środowisku i w przemyśle O Wykład V 3/2 prof. dr hab. inż. Lucyna Słomińska Prof. dr hab. Lidia Latanowicz Kierunki zastosowania biotechnologii w ochronie środowiska Fizyczne metody identyfikacji związków organicznych F F Wykład VI 3/2 prof. dr hab. Grzegorz Gabryś Akarologia środowiskowa O Wykład VII 4/2 dr hab. prof. nadzw. Jacek J. Kozioł Mikorobioanalityka O Wykład VIII 4/2 dr hab. prof. nadzw. Mariusz Kasprzak dr hab. prof. nadzw. Mariusz Kasprzak Środowiskowy stres oksydacyjny Fizjologiczne reakcje organizmu na zanieczyszczenie środowiska F F Wykład IX 5/3 dr hab. prof. nadzw. Jacek J. Kozioł dr hab. prof. nadzw. Jacek J. Kozioł Nanobiotechnologia Nanoukłady w diagnostyce biomedycznej F F Wykład X 6/3 prof. dr hab. Beata Gabryś prof. dr hab. Jerzy Karg Entomologia środowiskowa Owady krajobrazu rolniczego F F 28

29

Opis poszczególnych przedmiotów 30

STUDIA I STOPNIA Analiza zmienności ewolucyjnej białek - Przedmiot wybieralny II-b Kod przedmiotu: Typ przedmiotu: obowiązkowy Język nauczania: Polski Odpowiedzialny i osoby prowadzące Odpowiedzialny dr hab. Jacek Leluk Osoby prowadzące dr hab. Jacek Leluk Forma zajęć Liczba godzin w semestrze Semestr Forma zaliczenia punkty ECTS Studia stacjonarne Wykład 30 godzin 6 zaliczenie z oceną Laboratorium 15 godzin 6 zaliczenie z oceną Studia niestacjonarne 4 Wykład 9 godzin 6 zaliczenie z oceną Laboratorium 9 godzin 6 zaliczenie z oceną Bezpieczeństwo pracy i ergonomia Kod przedmiotu: 13.1-WB-OS1-BPIE Typ przedmiotu: obowiązkowy Język nauczania: Polski 31

Odpowiedzialny i osoby prowadzące Odpowiedzialny dr Artur Wandycz Osoby prowadzące dr Artur Wandycz Forma zajęć Liczba godzin w semestrze Semestr Forma zaliczenia punkty ECTS Studia stacjonarne Wykład 15 godzin 2 egzamin Laboratorium 30 godzin 2 zaliczenie z oceną Studia niestacjonarne 4 Wykład 9 godzin 2 egzamin Laboratorium 9 godzin 2 zaliczenie z oceną Charakterystyka przedmiotu Cel przedmiotu Poznanie zmian, jakie zachodzą w organiźmie człowieka podczas wykonywania pracy. Umiejętność dokonywania pomiarów i oceny wyników pomiarów antropometrycznych. Umiejętność dostosowywania warunków pracy do możliwości i ograniczeń organizmu człowieka. Doskonalenie umiejętności pracy zespołowej i indywidualnej. Wymagania wstępne Podstawy anatomii i fizjologii człowieka - poziom szkoły średniej. Zakres tematyczny Ergonomia. Antropometria. Osie i płaszczyzny. Pomiary ciała ludzkiego i stanowisk pracy. Populacje specjalne. Budowa stawów. Nazewnictwo ruchów. Biomechanika kręgosłupa. Techniki podnoszenia przedmiotów. Pozycje i postawy ciała, kąty posturalne. Fizjologia pracy, wydolność fizyczna. Siła, moc i sprawność mięśni. Pułap tlenowy i dług tlenowy. Termoregulacja. Ocena parametrów mikroklimatu, wskaźniki mikroklimatu. Hałas. Oświetlenie. Wydatek energetyczny. Bezpieczeństwo pracy. Ryzyko zawodowe. Metody kształcenia Wykład zdalny (w postaci multimedialnej), pogadanka, dyskusja, ćwiczenie, instruktaż. 32

Obszarowe w zakresie nauk przyrodniczych Kierunkowe Wiedza, umiejętności, kompetencje P1A_W01 K1A_W01 ma wiedzę z zakresu podstaw fizjologii i anatomii człowieka P1A_W03 P1A_W07 K1A_W02 K1A_W03 definiuje pojęcia i procesy fizyczne zachodzące w organiźmie człowieka i środowisku nazywa i opisuje techniki oraz narzędzia badawcze wykorzystywane w ergonomii P1A_W09 K1A_W04 objaśnia podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii P1A_U01 P1A_U06 K1A_U01 K1A_U02 stosuje i dobiera techniki oraz narzędzia badawcze wykorzystywane w ergonomii przeprowadza proste pomiary środowiska pracy i sporządza sprawozdania z otrzymanych wyników P1A_K02 K1A_K01 działa w grupie i organizuje pracę w określonym zakresie P1A_K06 K1A_K02 jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo innych w grupie Weryfikacja efektów kształcenia i warunków zaliczenia Wykład - egzamin końcowy, do którego student jest dopuszczany na podstawie uprzedniego zaliczenia ćwiczeń, przeprowadzony w formie pisemnej. Egzamin trwający 60 minut zawiera 10 pytań, każde pytanie 1 pkt. Do zaliczenia na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie 6 pkt. (60%) na 10 pkt. możliwych do zdobycia. Ćwiczenia - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen z dwóch pisemnych sprawdzianów wiedzy ocena pozytywna powyżej 60% uzyskanych punktów z każdego sprawdzianu oraz pozytywnie ocenione pisemne sprawozdania z zajęć laboratoryjnych. Ocena końcowa to średnia arytmetyczna pozytywnych ocen cząstkowych. Obciążenie pracą studenta STUDIA STACJONARNE Godziny kontaktowe: - laboratorium (30 godz.) i konsultacje (30 godz.) Praca samodzielna studenta: - wykład zdalny e-learning (30 godz.) - przygotowanie sprawozdań z przeprowadzonych ćwiczeń (samodzielnie i w zespole) - 30 godz. - przygotowanie się do egzaminu i obecność na egzaminie (20 godz. + 1 godz.) Łącznie 126 godzin = 4 ECTS W ramach tak określonego nakładu pracy studenta: - nakład związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela : 30+15+1 godz. = 46 godz., co odpowiada 2 punktom ECTS, - nakład związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 30+15+30 godz. = 75 godz., co odpowiada 2 punktom ECTS. STUDIA NIESTACJONARNE Godziny kontaktowe: - laboratorium (18 godz.) i konsultacje (27 godz.) Praca samodzielna studenta: - wykład zdalny e-learning (9 godz.) - przygotowanie sprawozdań z 33

przeprowadzonych ćwiczeń (samodzielnie i w zespole) - 20 godz. - samodzielne studiowanie zalecanej literatury (20 godz.) - przygotowanie się do egzaminu i obecność na egzaminie (30 godz. + 1 godz.) Łącznie 116 godzin = 4 ECTS W ramach tak określonego nakładu pracy studenta: - nakład związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela : 18+27+1 godz. = 46 godz., co odpowiada 1 punktowi ECTS, - nakład związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 9+27+20+20 godz. = 76 godz., co odpowiada 3 punktom ECTS. Literatura Literatura podstawowa Górski J. (red.), Fizjologiczne podstawy wysiłku fizycznego. PZWL, Warszawa 2001. Koradecka D. (red.), Bezpieczeństwo pracy i ergonomia. t. I. Centralny Instytut Ochrony Pracy, Warszawa 1999. Koradecka D. (red.), Bezpieczeństwo pracy i ergonomia. t. II. Centralny Instytut Ochrony Pracy, Warszawa 1999. Kozłowski S., Granice przystosowania. Wiedza Powszechna, Warszawa 1986. Lewandowski J. (red.), Ergonomia. Materiały do ćwiczeń i projektowania. Wydawnictwo MARCUS S.C., Łódź 1995. Literatura uzupełniająca Durin J. V. G., Passmore R., Energetyka pracy i wypoczynku. PWN, Warszawa 1969. Dziak, A., Bóle krzyża. PZWL, Warszawa 1994. Malinowski A., Bożiłow W., Podstawy antropometrii. Metody, techniki i normy. PWN, Warszawa Łódź 1997. McCormick E.J., Antropotechnika: przystosowanie konstrukcji maszyn i urządzeń do człowieka. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 1964. Tytyk E., Metodologia projektowania ergonomicznego w budowie maszyn. Politechnika Poznańska 1991. Biochemia Kod przedmiotu: 13.1-WB-OS1-BIOC Typ przedmiotu: obowiązkowy Język nauczania: Polski Odpowiedzialny i osoby prowadzące Odpowiedzialny prof. dr hab. Aleksander F. Sikorski Osoby prowadzące prof. dr hab. Aleksander F. Sikorski, dr Dżamila Bogusławska Forma zajęć Liczba godzin w semestrze Semestr Forma zaliczenia punkty ECTS 34

Studia stacjonarne Wykład 45 godzin 3 egzamin Laboratorium 45 godzin 3 zaliczenie z oceną Studia niestacjonarne 7 Wykład 18 godzin 3 egzamin Laboratorium 18 godzin 3 Charakterystyka przedmiotu Cel przedmiotu Poznanie i zrozumienie chemicznych podstaw budowy i funkcji organizmu. Wymagania wstępne Wiedza z zakresu chemii nieorganicznej i organicznej oraz biofizyki Zakres tematyczny Biochemia - wyjaśnienie pojęć i zakresu tematycznego. Aminokwasy i białka. Wiązanie peptydowe. Białka - budowa, klasyfikacja, złożoność i różnorodność strukturalna i funkcjonalna. Parametry charakteryzujące właściwości białek. Enzymy - podstawy funkcji. Inhibitory enzymów. Kwasy nukleinowe - budowa, różnorodność, funkcja, biosynteza. Kod genetyczny. Biosynteza białek. Cukry - struktura i funkcja w organizmie. Lipidy - złożoność, klasyfikacja, biosynteza i katabolizm niektórych lipidów. Witaminy - charakterystyka i podział witamin. Metabolizm podstawowe pojęcia. Procesy anaboliczne i kataboliczne. Reakcje sprzężone. Glikoliza. Cykl Krebsa. Fotosynteza. Fosforylacja oksydatywna. Wprowadzanie azotu do biosfery. Roztwory - obliczenia. Przeliczanie stężeń. Wirowanie, wysalanie i dializa. Techniki chromatograficzne. Elektroforeza. Podstawy spektrofotometrii. Metody kształcenia WYKŁAD - metoda podająca: wykład informacyjny z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych, ĆWICZENIA LABORATORYJNE - metoda podająca: pogadanka na temat stosowanych metod analitycznych, - metoda praktyczna : laboratoryjna; praca analityczna z wykorzystaniem wybranych technik znakowania cząsteczek biologicznych, metod dokumentacji wyników i programów bioinformatycznych. Obszarowe w zakresie nauk przyrodniczych Kierunkowe Wiedza, umiejętności, kompetencje 35

P1A_W01 P1A_W04 K1A_W05 student ma wiedzę na temat molekularnych podstaw funkcjonowania żywego organizmu a szczególnie funkcji komórki P1A_W08 K1A_W06 student rozumie podstawy molekularnej zmienności i ewolucji organizmów oraz globalne znaczenie niektórych procesów takich jak fotosynteza, czy przyswajanie azotu cząsteczkowego dla biosfery P1A_U01 P1A_U04 P1A_U06 P1A_K01, P1A_K05 P1A_K02 K1A_U03, K1A_U04, K1A_U05 K1A_K03 K1A_K01 student potrafi rozwiązywać proste problemy z dziedziny biochemii i biologii molekularnej; posługuje się podstawowym sprzętem laboratoryjnym (pipety, urządzenia do elektroforezy i chromatografii, spektrofotometry, ph-metry itd.); przeprowadza doświadczenia według procedur student stosuje metodę samokształcenia i rozumie, że posiadana wiedza i zdobyte doświadczenie w omawianym zakresie są niezbędne w rzetelnej realizacji doświadczeń biologicznych student działa w grupie i organizuje pracę w określonym zakresie, słucha uwag prowadzącego zajęcia i stosuje się do jego zaleceń. Weryfikacja efektów kształcenia i warunków zaliczenia Warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnego wyniku z zajęć laboratoryjnych oraz pozytywnego wyniku z egzaminu. Ćwiczenia laboratoryjne: warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu laboratorium,tj.:7 zaliczeń pisemnych (3-5 pytań - ocena pozytywna powyżej 50% uzyskanych punktów), samodzielnie przygotowane sprawozdania laboratoryjne i jedno zaliczenie umiejętności praktycznych. Ocena końcowa to średnia arytmetyczna ocen cząstkowych. Wykłady: Egzamin trwający 60 minut zawiera 3 otwarte pytania (z puli około 200 pytań udostępnionych wcześniej studentom). Do zaliczenia na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie minimum 50% punktów. Obciążenie pracą studenta STUDIA STACJONARNE Godziny kontaktowe: wykład (45 godz.), zajęcia laboratoryjne (45 godz.), konsultacje (15 godz.) i egzamin 1 godz. Praca samodzielna studenta: przygotowanie do zajęć laboratoryjnych (30 godz.), samodzielne przygotowanie sprawozdania z ćwiczeń laboratoryjnych (10 godz.) i przygotowanie się do egzaminu (60 godz.) Łącznie 207 godzin = 7 ECTS W ramach tak określonego nakładu pracy studenta: - nakład związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela : 45+45+15+1=106 godz., co odpowiada 4 punktom ECTS - nakład związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 45+30+10=85 godz., co odpowiada 3 punktom ECTS. STUDIA NIESTACJONARNE Godziny kontaktowe: wykład (27 godz.), zajęcia laboratoryjne (27 godz.) i konsultacje (5 godz.)+ egzamin 1 godz. Praca samodzielna studenta: przygotowanie do zajęć laboratoryjnych (47 godz.), samodzielne przygotowanie sprawozdania z ćwiczeń laboratoryjnych (20 godz.), samodzielne studiowanie zalecanej literatury (37 godz.) i przygotowanie się do egzaminu (40 godz.) Łącznie 207 godzin = 7 ECTS W ramach tak określonego nakładu pracy studenta: - nakład związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela : 36

27+27+5+1=60 godz., co odpowiada 2 punktom ECTS, - nakład związany z zajęciami o charakterze praktycznym: 27+50+20+37=134 godz., co odpowiada 5 punktom ECTS. Literatura Literatura podstawowa Berg, J.M, Tymoczko, J.L., Stryer, L., Biochemia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2005, wydanie IV zmienione Berg, J.M, Tymoczko, J.L., Stryer, L., Biochemia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2009, wydanie VI zmienione Kłyszejko-Stefanowicz L. Ćwiczenia z biochemii, PWN, Warszawa, 1999. Literatura uzupełniająca P. Kafarski & B. Lejczak, Chemia bioorganiczna, PWN, Warszawa 1994. Obliczenia biochemiczne, A. Zgirski, R. Gondko.; wyd. PWN, Warszawa 1998. Biofizyka Kod przedmiotu: Typ przedmiotu: wybieralny Język nauczania: Polski Odpowiedzialny i osoby prowadzące Odpowiedzialny Osoby prowadzące prof. dr hab. Lidia Latanowicz prof. dr hab. Lidia Latanowicz, dr Anna Timoszyk Forma zajęć Liczba godzin w semestrze Semestr Forma zaliczenia punkty ECTS Studia stacjonarne Wykład 30 godzin 3 zaliczenie z oceną Laboratorium 30 godzin 3 zaliczenie z oceną Studia niestacjonarne 6 Wykład 9 godzin 3 zaliczenie z oceną Laboratorium 18 godzin 3 zaliczenie z oceną Charakterystyka przedmiotu Cel przedmiotu 37

Celem kształcenia jest nabycie przez studentów zdolności powiązania wiedzy teoretycznej z umiejętnościami praktycznymi w zakresie opisu zjawisk zachodzących w materiałach biologicznych. Wymagania wstępne Podstawowa wiedza z zakresu biologii, chemii, fizyki i matematyki przewidziana w programie studiów na kierunku Ochrona Środowiska. Zakres tematyczny Wykład: własności materii, termodynamika procesów cieplnych zachodzących w przyrodzie, zjawiska transportu masy i energii, fale mechaniczne, zjawiska elektryczne i magnetyczne, wpływ promieniowania elektromagnetycznego na środowisko, wpływ promieniotwórczości naturalnej i sztucznej na środowisko. Laboratorium: własności cieczy i ciał stałych, m.in. metody pomiaru gęstości, lepkości, włoskowatości; wilgotności względnej powietrza, termodynamika, m.in. zastosowanie metod kalorymetrycznych do wyznaczania entalpii i entropii układu; zastosowanie metod pehametrycznych i konduktometrycznych do wyznaczania parametrów cieczy (ph, przewodność, zawartość jonów). Metody kształcenia Wykład: podająca prezentacja multimedialna. Laboratorium: praktyczna doświadczenia wykonywane w parach przez studentów z wykorzystaniem metod pomiaru gęstości, wilgotności powietrza, lepkości, metod kalorymetrycznych, pehametrycznych i konduktometrycznych. Obszarowe w zakresie nauk przyrodniczych Kierunkowe Wiedza, umiejętności, kompetencje P1A_W01 P1A_W03 P1A_U01, P1A_U03 K1A_W07 K1A_W08 K1A_U06 Student potrafi zdefiniować, opisać i wytłumaczyć podstawowe zjawiska i procesy biofizyczne Student potrafi scharakteryzowac podstawowe zjawiska i procesy przzyrodnicze Student potrafi zastosować podstawowe metody badawcze w zakresie przewidzianym przez program zajęć oraz potrafi wykorzystać dostępne źródła informacji, w tym źródła elektroniczne. P1A_U06 K1A_U05 Student przeprowadza obserwacje podczas wykonywania doświadczenia i wykonuje w laboratorium proste pomiary oraz potrafi zastosować podstawowe metody statystyczne do analizy danych. P1A_K02 K1A_K01 Student potrafi współdziałać i pracować w grupie. 38