Zwyczaje i tradycje Wielkanocne. Nr 76 marzec 2013r.

Podobne dokumenty
ZWYCZAJE I TRADYCJE WIELKANOCNE

ZAMIERZENIA WYCHOWAWCZO- DYDAKTYCZNE NA MARZEC I KWIECIEŃ W GRUPIE BĄKÓW

Wieści spod Rakiety. Spała pod śniegiem wiosna zielona

TEMAT MIESIACA URODZINY MIESIĄCA Z ŻYCIA NASZEGO DOMU, HUMOR KONKURS Z NAGRODAMI NA DOBRY POCZTEK

TRADYCJE I ZWYCZAJE WIELKANOCNE

LINGWIZETKA- gazetka szkolna GSP LINGWISTA- Nr 7/ 2017

GAZETKA INTERESUJĄCA TŁUMY

Dziękujemy wszystkim autorom. I zapraszamy wszystkich do pisania, komentarzy, artykułów, wierszy. Przypominamy,

Tradycje wielkanocne: rodzinnie, kolorowo i ze smakiem!

ITAKA SPIS TREŚCI. Kwiecień - plecień, bo przeplata trochę zimy, trochę lata

O Wielkanocy. Symbolika Wielkanocy

Dzieci Święto Dnia Kobiet obchodzą w grupach.

Gazetka Samorządu Uczniowskiego Zespołu Szkół w Sadkowicach. III 2018 rok Nr 27

Narkotyki Wielkanoc Tradycje wielkanocne Malowanie jajek Krzyżówka Życzenia... 8

Wielkanoc jajkiem JAJKOWE PRZESĄDY Jajko

NOWINKI ZSS NR17. nr 8 kwiecień 2017 CENA: 1 ZŁ

Zamierzenia dydaktyczno- wychowawcze grupy VI luty Luty 1. Zimowe zabawy 2. Tak mija nam czas 3. Czy jesteśmy sami w kosmosie. Ad.

Gazetka szkolna NASZA BUDA

Metody: pogadanka, opowiadanie, metoda zajęć praktycznych, instrukcja, gry dydaktyczne Formy: praca indywidualna, zbiorowa

Gazetka dla rodziców na miesiąc kwiecień 2017

Styczeń/luty/ marzec 2016 NR 5/6/7 (172/173/174)

Kwiecień to kolejny miesiąc konkursów przedszkolaków związanych z Unia Europejską oraz wiosenno- wielkanocnych spotkań z rodzicami i dziećmi

Cele i założenia na ten tydzień:

MARZEC 2017 III INNE NUTKI

,,W MARCU JAK W GARNCU

Piosenki rok 2012/2013. Senna kołysanka. Uciekaj zimo

Pocztówki. Pocztówki. 8FTFLNI*feheih+ 8FTFLNI*feicjd+ 8FTFLNI*fidehi+ 8FTFLNI*fajjec+ Kolekcja 007. Kolekcja 005. Kolekcja 001. Kolekcja 003.

RYBKI-MARZEC. Marzec w naszym przedszkolu był miesiącem przygotowań do. długo już wyczekiwanej wiosny. Przez cztery tygodnie pracowaliśmy w

Wielki Tydzień. Niedziela Palmowa

"WITAJ WIOSNO!" MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ TEATRU

świętością życia dawać dowód żywej wiary. W Niedzielę Palmową, Kościół obchodzi pamiątkę wjazdu Pana Jezusa do Jerozolimy, dla dokonania paschalnej

CZEREMCHA PISMO NIEPUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ W TRZEMESNEJ 2011/2012 NUMER 1

Szok w trampkach. W tym świątecznym wydaniu przeczytacie o naszych zwyczajach, które praktykujemy z okazji Wielkanocy :)

Marzec 2016r. NR 225. Z okazji Dnia Kobiet najserdeczniejsze życzenia Wszystkim Kobietom i Dziewczynkom składa redakcja Mardziaka

Świętokrzyska Wielkanoc. Świętokrzyska Wielkanoc kwietnia 2019

Rok liturgiczny (kościelny)

Szkolna Szpilka. Wydanie specjalne - WIELKANOC. W numerze: Drodzy Uczniowie! Szanowni Nauczyciele!

ZADANIA REALIZOWANE W KWIETNIU Gr IX

Redakcja. Spis treści. Szkoła promocji zdrowia..3. Wielkanoc..4. wiosna rozrywka...7

Opracowała Hanna Drozdowicz

Zapewne każdy z was wie, jak wyglądają tradycyjne Święta Wielkiej Nocy w Polsce. Święcenie jajek w kościele, suto zastawiony stół, na którym króluje

INFORMATOR PRZEDSZKOLNY

POLSKIE TRADYCJE WIELKANOCNE

Ale bałwan chce przeczekać do zimy w lodówce! W numerze: Do zobaczenia za rok

Warszawa, kwiecień 2012 BS/46/2012 WIELKOPOSTNE I WIELKANOCNE ZWYCZAJE W POLSKICH DOMACH

MINIPISEMKO. KWIECIEŃ 2012r. Zespół redakcyjny kl. 2b w składzie: Kacper Filipczak, Paulina Katyńska, Jula Pacanowska, Ola Tomoń, Zuzia Wdowiak

KWIECIEŃ. GRUPA XI Misie DBAMY O NASZĄ PLANETĘ. Termin realizacji: r r.

szkolna soczewka naszej Szkoły Podstawowej nr 2 w Kole oraz Gimnazjum nr 3 czyli szkół wchodzących w skład Zespołu

DUCZUŚ. Gazeta Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Duczkach. Wielkanocne wspomnienia czytaj s.2 i 3. ZACZYTAJ SIĘ NA WIOSNĘ!

W MARCOWYM wydaniu. Nr 45 MARZEC 2008 r.

Aktualności rolnicze r.

Czas obchodów święta zaczyna się już na tydzień przed Wielkanocą. Nazywamy ten czas Wielkim Tygodniem (den stille uke).

, 07:26

Ale jaja! Czyli pisanki, kraszanki, drapanki...

Tematyka kompleksowa Przewidywane osiągnięcia Teksty wierszy i piosenek

Kalendarzowa wiosna rozpoczyna się 21 marca, jest to także dzień wagarowicza. Jednak uczniowie naszej szkoły uczcili ten dzień w sposób artystyczny.

SP Klasa VI, temat 57

WIOSNA. Idzie wiosna po świecie, Piszą o niej w gazecie. Ma zziębnięte paluszki I we włosach kwiatuszki Biega boso po trawie, Chowa ptaszki w rękawie.

Święta i ważne daty w marcu:

GAZETA UCZNIÓW GIMNAZJUM NR 53 PRZY SOSW NR 1 WE WROCŁAWIU. Dnia 23 lutego 2013 roku odbył się w naszej szkole II Turniej Tańca Towarzyskiego,

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

Symbole i ozdoby wielkanocne :

Poznajemy tradycje i obrzędy wielkanocne w Polsce

Redaguje Jolanta Łukasiewicz

INFORMACJE. Stanisław Kusior. Burmistrz Żabna. Barszcz czerwony, żurek wiejski, święconka i Śmigus Dyngus czyli idą święta

BIEDRONKI KWIECIEŃ. Bloki tematyczne: Moja miejscowość Tradycje wielkanocne Dbamy o nasza planetę Zielona wiosna krasnala Radusia

SKRZYNIA SKARBÓW Nr 4/2017

Nowinki z przedszkola

Marzec Dzieci Pana Astronoma

KABARETOWE ŚWIĘTO KOBIET 35 LAT GMINNEGO KOŁA HODOWCÓW I PRODUCENTÓW BYDŁA AEROBIK TO SPOSÓB NA ŻYCIE SZKOŁA NA MIARĘ XXII WIEKU

ESKULAP. Już Wielkanocne Święta. Marzec 2016

Drodzy Czytelnicy! Zapewne zauważyliście, że nasz periodyk nie ma jeszcze tytułu. Dlaczego?

Gimpress. Witajcie! Zapraszamy do lektury wiosennego wydania gazety Gimpress. W tym numerze wiele uwagi poświęcamy

Pocztówki. 8FTFLNI*fajjec+ 8FTFLNI*fidehi+ Kolekcja 005. Kolekcja 004. wymiar 148 x 105 mm, pakowanie 100 szt. cena kod. cena kod.

Nr 3/2009. Kwartalnik dla Rodziców naszych wychowanków. Małe Wiadomości" jest gazetką informacyjno-edukacyjną

WITAMY SERDECZNIE W MARCOWYM NUMERZE!

WITAMY SERDECZNIE W MIESIĄCU LUTYM CZYTELNIKÓW NASZEJ GAZETKI

Wielkanoc - najważniejsza uroczystość kościelna, obchodzona na pamiątkę zmartwychwstania Chrystusa. Obchodzimy ją w pierwszą niedzielę po pierwszej

Nr 5 (72) 27 marca 2013 cena 1zł

Żabki Marzec. W miesiącu marcu Żabki pogłębiały tajemnicy żywiołu wody. Poznały. zasady zdrowego odżywiania. Uświadamiały sobie jak ważne znaczenie

Głos Konopki. numer 2/2014/2015. kwartalnik uczniów Gimnazjum nr 1 w Chorzowie

Autor scenariusza: Danuta Bezczyńska. Blok tematyczny: Pisanki, kraszanki, jajka malowane. Scenariusz nr 5

MARZEC 2017 MALUCHY. Tydzień 1- Były sobie dinozaury

Plan pracy dydaktyczno - wychowawczej Temat wiodący: Wiosenne powroty.

Wielkanoc 2018 KOMUNIKAT Z BADAŃ. ISSN Nr 43/2018. Marzec 2018

NUMER ŚWIĄTECZNO -WIOSENNY MARZEC 2016

BIULETYN INFORMACYJNY BRACTWO KAPŁAŃSKIE ŚW. PIUSA X Porządek nabożeństw w Gdyni i Olsztynie Kwiecień A.D. 2017

Miesięczny plan pracy dydaktyczno wychowawczej w grupie II MARZEC 2018

Przykładowe wykorzystanie metod aktywizujących na lekcjach z uczniami niepełnosprawnymi intelektualnie

PLAN PRACY DYDAKTYCZNO- WYCHOWAWCZEJ Grupa Motylki MARZEC

Gimnazjum nr 1 im. Ojca Świętego Jana Pawła II w Rabie Wyżnej

ZESPÓŁ SZKOLNO PRZEDSZKOLNY NR 1 W WAŁBRZYCHU

WIELKANOC TO NAJSTARSZE, NAJWAŻNIEJSZE I NAJWIĘKSZE ŚWIĘTO... MAMO! TATO! PRZECZYTAJ MI

KWIECIEŃ 2014 r. GAZETKĘ REDAGOWAŁY: Iwona Chmura, Grażyna Kobylińska.

Wiosenne przebudzenie w Mazurolandii!

WIosenne przebudzenie w Mazurolandii!

O co w szkole biega?

PISMO UCZNIÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 2 IM. BOHATERÓW WESTERPLATTE W MYŚLENICACH SERDECZNIE ZAPRASZAMY UCZNIÓW

ZAMIERZENIA DYDAKTYCZNO-WYCHOWAWCZE NA MIESIĄC MARZEC

KALENDARZ DAT I OKRESÓW LITURGICZNYCH

Transkrypt:

Nr 76 marzec 2013r. Dmuchnął ciepły wiatr od łąki, już na gruszy pierwsze pąki! Na jabłonce skrzeczy kawka: - tam pod płotem wzeszła trawka! A na grządce, czy nie słyszysz? Żółte kiełki - to irysy! - Słyszę - wróbel jej odwrzaśnie - pierwszy fiołek zakwitł właśnie! Strzyżyk z gniazda się wychyla! - ja widziałem już motyla! Wszędzie szczebiot, szum wesoły. W ulu się zbudziły pszczoły. Jaki ruch i gwar w ogródku! Witaj, wiosno, żegnaj smutku! M.Buczkowska Świat biegnie nieubłaganie na przód i często nie mamy czasu na kontakt ze swoimi bliskimi, na wspólny posiłek, rozmowę. Dobrym pretekstem do rodzinnych spotkań są zbliżające się Święta Wielkanocne. W te radosne dni można przeżyć wiele miłych chwil. To właśnie w Świętach jest najpiękniejsze i najcenniejsze w końcu mamy czas dla rodziny i o to warto dbać! Wszystkim przedszkolakom i ich rodzinom życzymy Świąt w otoczeniu najbliższych, oczywiście zdrowych, wesołych i tradycyjnie mokrych. Dołączamy również najserdeczniejsze życzenia zdrowia i wszelkiej pomyślności z okazji Dnia Kobiet! Dyrektor, grono pedagogiczne oraz personel Przedszkola Samorządowego nr 5 Zwyczaje i tradycje Wielkanocne TO WARTO WIEDZIEĆ Wielkanoc (Pascha, Niedziela Wielkanocna) - to jedno z najstarszych i najważniejszych świąt chrześcijańskich obchodzone jako pamiątka Zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Tydzień ją poprzedzający jest zwany Wielkim Tygodniem, w którym wspomina się najistotniejsze dla chrześcijan wydarzenia, a ostatnie dni - Wielki Czwartek, Wielki Piątek i Wielka Sobota (znane też jako Triduum Paschalne). Niedziela poprzedzająca Wielkanoc to Niedziela Palmowa - obchodzona jest tłumnie i uroczyście. Dawniej w tym dniu inscenizowano triumfalny wjazd Jezusa do Jerozolimy - obrzęd polegał albo na procesjonalnym obchodzeniu kościoła wewnątrz lub na zewnątrz. Głównym atrybutem święta są palmy. Najczęściej są to bukiety z gałązek wierzbowych z baziami ( kotkami ), bukszpanu i suszonych kwiatów.

Palemki na szczęście Wielki Tydzień zaczyna się Niedzielą Palmową. Kiedyś nazywano ją kwietną lub wierzbną. Palemki rózgi wierzbowe, gałązki bukszpanu, malin, porzeczek ozdabiano kwiatkami, mchem, ziołami, kolorowymi piórkami. Po poświeceniu palemki biło się nią lekko domowników, by zapewnić im szczęście na cały rok. Połkniecie jednej poświęconej bazi wróżyło zdrowie i bogactwo. Zatknięte za obraz lub włożone do wazonów palemki chroniły mieszkanie przed nieszczęściem i złośliwością sąsiadów. Świąteczne porządki Przed Wielkanocą robimy wielkie świąteczne porządki nie tylko po to, by mieszkanie lśniło czystością. Porządki mają także symboliczne znaczenie wymiatamy z mieszkania zimę, a wraz z nią wszelkie zło i choroby. Święconka Wielka Sobota była dniem radosnego oczekiwania. Koniecznie należało tego dnia poświęcić koszyczek z jedzeniem. Nie mogło w nim zabraknąć baranka (symbolu Chrystusa Zmartwychwstałego), mięsa i wędlin (na znak, że kończy się post). Święcono też chrzan bo gorycz męki Pańskiej i śmierci została zwyciężona przez słodycz zmartwychwstania, masło oznakę dobrobytu i jajka symbol narodzenia. Święconkę jadło się następnego dnia, po rezurekcji. Tego dnia święcono też wodę. Wielka Niedziela dzień radości W Wielką Niedzielę poranny huk petard i dźwięk dzwonów miał obudzić śpiących w Tatrach rycerzy, poruszyć zatwardziałe serca skąpców i złośliwych sąsiadów. Po rezurekcji zasiadano do świątecznego śniadania. Najpierw dzielono się jajkiem. Na stole nie mogło zabraknąć baby wielkanocnej i dziada czyli mazurka. Lany poniedziałek Lany poniedziałek, śmigus - dyngus to zabawa, którą wszyscy doskonale znamy. Oblewać można było wszystkich i wszędzie. Zmoczone tego dnia panny miały większe szanse na zamążpójście. A jeśli któraś się obraziła to nieprędko znalazła męża. Wykupić się można było od oblewania pisanką stąd każda panna starała się, by jej kraszanka była najpiękniejsza. Chłopak, wręczając tego dnia pannie pisankę, dawał jej do zrozumienia, że mu się podoba. Szukanie zajączka Wyrazem wielkanocnej radości rodziny może być po zakończeniu śniadania, wspólna zabawa zwana szukaniem zajączka, czyli małej niespodzianki dla każdego. Wielkanocne jajo Jajo króluje na wielkanocnym stole, jest symbolem życia i odrodzenia. Tradycja pisanek i dzielenia się święconym jajkiem sięga daleko w przeszłość. Już starożytni Persowie wiosną darowali swoim bliskim czerwono barwione jaja. Zwyczaj ten przyjęli od nich Grecy i Rzymianie. Rumuńskie przysłowie ludowe mówi:, Jeśli my, chrześcijanie zaprzestaniemy barwienia jaj na czerwono, wówczas nastąpi koniec świata. Czerwone pisanki mają ponoć moc magiczną i odpędzają złe uroki, są symbolem serca i miłości. Opracowanie: Aneta Borys Literatura: Dowlaszewicz Wanda, Wielkanoc w tradycji polskiej, Płock 1993; Ogrodowska Barbara, Zwyczaje, obrzędy i tradycje w Polsce. Mały słownik, Warszawa 2001; Szymanderska Hanna, Polskie tradycje świąteczne, Warszawa 2003.

KRONIKA URODZIN 02.03 Maksymilian B. 03.03 Aleksandra M. 07.03 Weronika O. 08.03 Marek B. 29.03 Jakub M. 31.03 Bartosz Ch. Słonecznych, wiosennych i samych szczęśliwych dni życzą koleżanki, koledzy oraz personel przedszkola! KĄCIK PODZIĘKOWAŃ Dziękujemy: - rodzicom Emilii W. z gr I za kredki i puzzle piankowe - rodzicom Marceliny Ł. z gr I za zabawki - rodzicom Ani G. z gr. III za układanki, puzzle i gry Wszystkim rodzicom, którzy aktywnie uczestniczą w życiu przedszkola SERDECZNIE DZIĘKUJEMY! JUŻ WKRÓTCE 04.03.3013 spotkanie Klubu Optymistycznych Rodziców zapraszamy wszystkich chętnych do udziału. 05.03.3013 Dyżur logopedyczny (zapisy na konkretną godzinę w p. logopedycznym) 12.03.2013 (wtorek), godz. 9 15 - przedstawienie teatralne,,poskromienie złośnika w wykonaniu grupy ARKADIA 21.03.2013 Optymista wita wiosnę prosimy wszystkich rodziców, aby tego dnia ubrali dzieci na zielono. 27.03.2013 - Zajęcie otwarte gr. III Pajacyki, godz. 9 00 ; Zajęcie otwarte gr. II Gumisie, godz. 15 00. Tematyka omawiana w miesiącu marcu to: Grupa I Smerfiki 1. Krawcowa. 2. Z wizytą na wsi. 3. Wiosna tuż, tuż. 4. Wielkanocny zajączek. JAKIE MAMY PLANY Grupa II Gumisie 1. W sklepie. 2. W marcu jak w garncu. 3. Wiosna. 4. Wielkanocne zwyczaje.

NAUCZYŁEM SIĘ W PRZEDSZKOLU Grupa I Smerfiki Grupa II Gumisie Grupa III Pajacyki Grupa IV - Kubusie Wielkanoc"- wiersz Wstało dzisiaj słonko, z twarzą uśmiechniętą. Wielkanoc, Wielkanoc, przyszło wielkie święto. Fiołki zakwitają, słychać świergot ptaków. Na świątecznym stole wiele dziś przysmaków. Jest też śmigus dyngus, znana oblewanka. Wszystkim jest wesoło od samego ranka. H. Metra Zielona Wiosna I. Nad brzegiem rzeki żabki siedziały i coś do ucha sobie szeptały. Kum, kum, kum, kum, kum, kum, kum, kum, kum, kum, kum, kum, kum, kum, kum, kum, kum /bis II. Przyleciał bociek, usiadł na płocie i do drugiego boćka klekoce. Kle, kle, kle, kle, kle, kle, kle, kle, kle, Kle, kle, kle, kle, kle, kle, kle, kle /bis III. Wszystko usłyszał mały wróbelek i przetłumaczył na ptasie trele. Ćwir, ćwir, ćwir, ćwir, ćwir, ćwir, ćwir, ćwir, ćwir, ćwir, ćwir, ćwir, ćwir, ćwir, ćwir, ćwir, ćwir /bis Wiosna, Wiosna, znów przyszła Wiosna, Wiosna, Wiosna, jest już wśród nas. "Zajączek wielkanocny" wiersz Kić, kić, kić Szukają Cię dzieci Zobacz zajączku Jak ten czas leci? W nocy się kryjesz W naszych pokojach Do szafy wchodzisz Na strychu się chowasz A rankiem siedzisz Sobie pod miedzą I czekasz, kiedy Cię dzieci odwiedzą Przyniosłeś znowu Kosz pełen darów Słodyczy, jajek i marcepanów Oj... będą miały Dzieci, co chrupać Będą wspominać I będą szukać Gdzie jest ZAJĄCZEK? NASZ WIELKANOCNY Nie ma go Poleciał do lasu Szukać wiosny. "Daj rękę wiosenko" I. Ciepły szalik śpi już w szafie, słońce zerka w okna. Obudziły się krokusy, bo wróciła wiosna. Ref: Daj rękę, Wiosenko i chodź razem z nami. Motylek cytrynek będzie nas prowadził. Zaspany tatarak przegląda się w wodzie i kwiaty się stroją na grządkach w ogrodzie. II. Wiosna w dresie kolorowym z żabką gra w zielone. Dziś kupiła sobie duże lody waniliowe. Ref: Daj rękę wiosenko "Śmigus dyngus - wiersz Śmigus- dyngus na uciechę Z wiadra wodę lej ze śmiechem. Jak nie z wiadra to ze dzbana Śmigus- dyngus już od rana. Staropolski to obyczaj, żebyś wiedział i nie krzyczał, Gdy w Wielkanoc drugie święto Będziesz kurtkę miał zmokniętą! Daj rękę wiosenko - I. Ciepły szalik śpi już w szafie, słońce zerka w okna. Obudziły się krokusy, bo wróciła wiosna. Ref: Daj rękę wiosenko i chodź razem z nami. Motylek cytrynek będzie nas prowadził. Zaspany tatarak przegląda się w wodzie i kwiaty się stroją na grządkach w ogrodzie. II. Wiosna w dresie kolorowym z żabką gra w zielone. Dziś kupiła sobie duże lody waniliowe Ref: Daj rękę wiosenko Marzec powrócił - wiersz Marzec powrócił więc zmienna pogoda. Co dzień inaczej - wiosenna moda. W poniedziałek słonko. We wtorek deszcz leje. W środę bardzo zimno. W czwartek wicher wieje. W piątek śnieżek pada. W sobotę słonko świeci. W niedzielę cieplutko - więc cieszą się dzieci. W. Chotomska Zielone ufoludki - Mój brat wciąż czyta o kosmitach, gwiazdach, planetach i orbitach. O niczym innym nie chce słyszeć, nawet do UFO listy pisze. Wreszcie zasłużył na nagrodę i latający ujrzał spodek, bo wylądował dziś w ogródku pojazd zielonych ufoludków Zielone włosy, zielone butki, całe zielone są ufoludki. Kot na ich widok zaraz zmyka dziwnego boi się ludzika. Pierwszy kot przykrył nos ogonem, może to gryzie to zielone A czym się żywi śmieszny stworek, czy zjedzą z nami podwieczorek, Kompot dostały, tort dostały, zjadły, wypiły, odleciały. Zielone włosy zielone butki, całe zielone są ufoludki.

UŚMIECHNIJ SIĘ Dwóch malców siedzi w piaskownicy i dyskutuje: - Mój tata jest najszybszy na świecie! - A wcale, że nie! - A wcale, że tak! Jest urzędnikiem. Pracuje codziennie do piątej, a w domu jest piętnaście po czwartej. Mały Jaś z triumfem woła do ojca: - Tata, ja już umiem pisać! - To świetnie. A co napisałeś? - Skąd mogę wiedzieć, skoro nie umiem jeszcze czytać! Odpowiedzi na pytania z biuletynu: 1. Czy para wodna może zamienić się w kryształki lodu? 2. Czy lód paruje tak jak woda w stanie ciekłym? 3. Dlaczego zamarzająca woda rozsadza butelkę? 4. Ile wody powstaje z topniejącego lodu? 5. Kiedy lód topnieje? Ad.1. Tak, szron, który czasem można zaobserwować na gałęziach drzew, drutach to małe kryształki lodu Ad.2. Tak, lód paruje, tylko dużo wolniej, dlatego zimą na mrozie też można suszyć pranie. Ad.3. Ponieważ lód zwiększa swoją objętość. Gdy woda znajdzie się w temperaturze poniżej 4 stopni Celsjusza zaczyna się rozszerzać. Cząsteczki wody tworząc lód układają się w sześciokątne struktury budujące kryształy lodu. Aby te struktury powstały cząsteczki wody muszą nieco oddalić się od siebie i ulec uporządkowaniu. Woda przestaje mieścić się w butelce, a jej ciśnienie na ścianki naczynia jest tak duże, że rozsadza ją od wewnątrz. Woda jest pod tym względem dość nietypową cieczą. Prawie wszystkie substancje podczas ogrzewania rozszerzają się (spójrz na rtęć lub alkohol w termometrze!), a kurczą się tracąc ciepło. Zamarzająca w szczelinach woda potrafi rozsadzać skały i mury oraz niszczyć nawierzchnię ulic (aż nadto wyraźnie widać to po zimie). Ad. 4. Tyle samo, ile ważył lód, ale wygląda, że jest jej mniej. Cząsteczki stopionej wody przybliżają się do siebie i dlatego woda ma mniejszą objętość niż lód ( patrz pkt. 3). Ad.5. W temperaturze 0 0 C, w takiej samej temperaturze zamarza woda. Opracowanie i skład komputerowy: A. Guziejko, A. Borys