Sprężarki do zastosowań chłodniczych MLZ / MLM

MAKING MODERN LIVING POSSIBLE Sprężarki do zastosowań chłodniczych MLZ / MLM 50-60 Hz - R404A - R507 - R134a - R22 Refrigeration & air conditioning division Dobór i zastosowanie

Spis treści Ch a r a k t e r y s t y k a...4 Za s a d a d z i a ł a n i a s p r ę ż a r e k s p i r a l n y c h...5 Proces sprężania w sprężarkach spiralnych... 5 Oz n a c z e n i a s p r ę ż a r e k...6 Oznaczenia... 6 Etykieta... 6 Da n e t e c h n i c z n e...7 50 Hz... 8 60 Hz... 9 Wy m i a r y... 10 MLZ/MLM015-019-021-026...10 MLZ/MLM030-038-045-048...11 MLZ/MLM058-066-076...12 Wziernik oleju...13 Zawór Schradera...13 Przyłącza: strona ssawna i tłoczna...13 Po ł ą c z e n i a e l e k t r yc z n e, d a n e e l e k t r yc z n e... 14 Napięcie zasilania...14 Połączenia elektryczne...14 Stopień ochrony IP...15 Charakterystyki elektryczne dla wersji trójfazowych...15 Charakterystyki elektryczne dla wersji jednofazowych...15 LRA (Prąd rozruchowy)...15 MCC (Maximum Continuous Current)...15 Max Oper. A (Maximum Operating Amp)...16 Rezystancja uzwojeń...16 Połączenia elektryczne...16 Kondensatory oraz przekaźniki...16 Układ trójfazowy...17 Układ jednofazowy...17 Wewnętrzne zabezpieczenie silnika...18 Kolejność faz i zabezpieczenie przed odwrotnym kierunkiem obrotów...18 Dysproporcja napięcia...18 At e s t y i ce r t y f i k a t y... 19 Atesty i certyfikaty...19 Dyrektywa ciśnieniowa 97/23/EC...19 Dyrektywa niskonapięciowa 73/23/EC, 93/68/EC...19 Wewnętrzna wolna objętość...19 Za k r e s p r a c y... 20 Czynniki chłodnicze i oleje...20 Zasilanie silnika...21 Temperatura otoczenia sprężarki...21 Zakres pracy...21 Maksymalna temperatura tłoczenia...23 Ochrona przed niskim i wysokim ciśnieniem...24 Ograniczenie częstotliwości załączeń...24 Za l e ce n i a p r o j e k t o w e... 25 Ogólne...25 Układ rurociągów...25 Limity napełnień...26 Migracja czynnika...26 Zalewanie ciekłym czynnikiem...28 2 FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009

Spis treści Sz c z e g ó ł o w e z a l e ce n i a z w i ą z a n e z e s z c z e g ó l n y m i w a r u n k a m i p r a c y... 29 Niskie temperatury otoczenia...29 Sprężarki spiralne a sprężarki tłokowe...29 Praca przy niskim obciązeniu cieplnym...30 Lutowane wymienniki płytowe...30 Wilgoć w układzie...30 Ha ł a s i w i b r a c j e... 31 Dźwięk emitowany podczas uruchamiany sprężarki...31 Dźwięk emitowany podczas pracy sprężarki...31 Dźwięk emitowany podczas zatrzymywania sprężarki...31 Hałas pochodzący z instalacji chłodniczych i klimatyzacyjnych...31 Rozchodzenie się hałasu...31 Drgania mechaniczne...32 Pulsacje czynnika...32 In s t a l a c j a... 33 Czystość układu...33 Transport i przechowywanie sprężarki...33 Compressor mounting...33 Montaż sprężarki...33 Lutowanie...33 Materiał lutowniczy...33 Usuwanie wilgoci...34 Fitry odwadniacze...35 Napełnianie czynnikiem...35 Rezystancja i wytrzymałość dielektryczna izolacji...35 Za m a w i a n i e i o p a k o w a n i a... 36 Opakowania...36 Szczegóły...36 Sprężarki MLZ...37 Sprężarki MLM...37 Cz ę ś c i z a m i e n n e i a k c e s o r i a... 38 Kondensatory pracy do układów rozruchowych PSC...38 Kondensatory rozruchowe i przekaźniki elektromagnetyczne do układów CSR...38 Zestawy adaptera rotolock...38 Adapter rotolock...38 Grzałka karteru...39 Termostat zabezpieczający przed wzrostem temperatury tłoczenia...39 Olej...39 Akcesoria montażowe...39 FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009 3

Ch a r a k t e r y s t y k a Nowe sprężarki Danfoss MLZ/MLM dzięki uniklanej konstrukcji spiral i zaawansowanemu procesowi produkcji, oferują wysokowydajne rozwiązania dla wymagających zastosowań chłodniczych. Nowa rodzina sprężarek chłodniczych zawiera 11 wielkośći średniotemperaturowych sprężarek spiralnych zaprojektowanych do komercyjnych zastosowań chłodniczych. Konstrukcja tych sprężarek jest zoptymalizowana dla chłodnictwa, oferują wydajności chłodnicze od 3.4 do 21 kw (2 do 10 KM) przy powszechnie występujących napięciach i częstotliwościach zasilania, jak również współpracują z popularnymi czynnikami chłodniczymi (R404A - R134a - R507 - R22). Sprężarki MLZ / MLM zostały specjalnie zaprojektowane do pracy w ukłądach chłodniczych. Silnik elektryczny o wysokiej sprawności oraz konstrukcja spiral zoptymalizowana do zastosowań chłodniczych zapewnia najwyższą wydajność przy ustalonych prędkościach w normalnych warunkach pracy przy rozszerzonym zakresie zastosowania. 4 FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009

Zasada działania sprężarek spiralnych Proces sprężania w sprężarkach spiralnych Poniższy rysunek przedstawia proces sprężania. Środek orbitującej spirali porusza się po torze okrężnym wokół środka spirali nieruchomej. Pomiędzy spiralami tworzą się symetryczne przestrzenie (kieszenie), w których gaz jest sprężany. Zasysany gaz o niskim ciśnieniu trafia do tworzących się przestrzeni na obwodzie spiral. Ruch spirali orbitującej powoduje najpierw zamknięcie a następnie zmniejszanie się przestrzeni sprężającej, podczas jej przemieszczania się do środka. Maksymalne sprężenie uzyskuje się, gdy przestrzeń dotrze do środka spirali, gdzie znajduje się kanał tłoczny. Jeden cykl zajmuje trzy pełne obroty spiral. Sprężanie jest procesem ciągłym; gdy gaz jest sprężany w drugim obrocie, w tym samym czasie następna porcja gazu zasysana jest między spirale a inna opuszcza sprężarkę. ZASYSANIE SPRĘŻANIE TŁOCZENIE Sprężarki spiralne Danfoss są wytwarzane przy użyciu najwyżej klasy urządzeń, zaawansowanego sposobu montażu oraz sterowania procesem wytwórczym. W konstrukcji sprężarek oraz wytwarzających je fabrykach priorytetem jest uzyskanie bardzo wysokiej niezawodności. W efekcie uzyskujemy produkt o bardzo wysokiej wydajności, wytrzymałości oraz charakteryzujący się cichą pracą. FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009 5

Oznaczenia sprężarek Oznaczenia Typ Zastosowanie M: średniotemperaturowe / chłodnictwo Rodzina, Czynnik i olej LZ: R404A - R507 - R134a - R22, olej PVE LM: R22, olej alkilobenzenowy Rozmiar Silnik Wersja M LZ 021 T 4 L P 9 Pozostałe cechy Wziernik oleju Wyrównanie oleju Spust oleju Przył. manom. LP Króćce i przyłącza elektryczne P: przyłącza do lutowania, styki płaskie C: przyłącza do lutowania, terminal śrubowy Wyrównanie ciśnienia gazu 9 Wkręcany Brak Schrader Brak Brak Wydajność nominalna W tysiącach Btu/h przy 60 Hz, Warunki ARI, MBP Punkty optymalizacji T: optymalizowane do chłodnictwa Zabezpieczenie silnika: L: wewnętrzne zabezpieczenie silnika Kody napięcia zasilania 1: 208-230V/1~/60 Hz 2: 200-220V/3~/50 Hz & 208-230V/3~/60 Hz 4: 380-400V/3~/50 Hz & 460V/3~/60 Hz 5: 220-240V/1~/50 Hz 7: 500V/3~/50 Hz & 575V/ 3~/60 Hz 9: 380V/3~/60 Hz Etykieta Numer seryjny S 03 09 K 12345 Miejsce produkcji Numer porządkowy Tydzień produkcji Rok produkcji 6 FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009

Dane techniczne 50 Hz 60 Hz R404A ** R134a R22 R404A ** R134a R22 Model HP Wydajność nominalna * Pobór Współczynnik * Objętość Wydajność Napełnienie Waga mocy * COP EER skokowa obj. olejem (z olejem) W Btu/h kw W/W Btu/h/W cm 3 /obrót m 3 /h Litr kg MLZ015 2 MLZ019 2 ½ 4500 15 200 2.16 2.06 7.05 43.5 7.6 1.1 31 MLZ021 3 4700 16 100 2.27 2.08 7.09 46.2 8.0 1.1 31 MLZ026 3 ½ 5900 20 100 2.83 2.09 7.12 57.1 9.9 1.1 31 MLZ030 4 7100 24 200 3.34 2.13 7.25 68.8 12.0 1.6 37 MLZ038 5 8500 28 800 3.97 2.13 7.27 81.0 14.1 1.6 37 MLZ045 6 10200 34 700 4.59 2.22 7.56 98.6 17.2 1.6 37 MLZ048 7 11100 37 900 5.05 2.20 7.50 107.5 18.7 1.6 37 MLZ058 7 ½ 12900 43 900 6.22 2.07 7.06 126.0 21.9 2.7 44 MLZ066 9 15200 51 800 6.92 2.19 7.49 148.8 25.9 2.7 45 MLZ076 10 17300 59 100 7.93 2.18 7.45 162.4 28.3 2.7 45 MLZ015 2 MLZ019 2 ½ 2600 9 000 1.28 2.05 7.01 43.5 7.6 1.1 31 MLZ021 3 2800 9 500 1.33 2.11 7.20 46.2 8.0 1.1 31 MLZ026 3 ½ 3400 11 800 1.62 2.13 7.25 57.1 9.9 1.1 31 MLZ030 4 4200 14 200 1.93 2.16 7.38 68.8 12.0 1.6 37 MLZ038 5 4900 16 700 2.34 2.09 7.13 81.0 14.1 1.6 37 MLZ045 6 6000 20 600 2.69 2.24 7.66 98.6 17.2 1.6 37 MLZ048 7 6400 21 900 2.91 2.21 7.54 107.5 18.7 1.6 37 MLZ058 7 ½ 7700 26 100 3.61 2.12 7.25 126.0 21.9 2.7 44 MLZ066 9 8900 30 400 4.10 2.17 7.42 148.8 25.9 2.7 45 MLZ076 10 9900 33 900 4.67 2.13 7.25 162.4 28.3 2.7 45 MLZ/MLM015 2 MLZ/MLM019 2 ½ 4200 14 400 1.88 2.25 7.68 43.5 7.6 1.1 31 MLZ/MLM021 3 4500 15 300 2.07 2.16 7.38 46.2 8.0 1.1 31 MLZ/MLM026 3 ½ 5700 19 500 2.39 2.39 8.16 57.1 9.9 1.1 31 MLZ/MLM030 4 6700 22 800 3.04 2.19 7.48 68.8 12.0 1.6 37 MLZ/MLM038 5 7800 26 600 3.55 2.20 7.50 81.0 14.1 1.6 37 MLZ/MLM045 6 9900 33 900 4.03 2.47 8.42 98.6 17.2 1.6 37 MLZ/MLM048 7 10600 36 100 4.42 2.39 8.17 107.5 18.7 1.6 37 MLZ/MLM058 7 ½ 12000 41 100 5.31 2.26 7.73 126.0 21.9 2.7 44 MLZ/MLM066 9 14400 49 000 5.90 2.43 8.31 148.8 25.9 2.7 45 MLZ/MLM076 10 16600 56 700 6.71 2.48 8.45 162.4 28.3 2.7 45 MLZ015 2 MLZ019 2 ½ 5500 18 600 2.58 2.12 7.22 43.5 9.1 1.1 31 MLZ021 3 5800 19 900 2.74 2.13 7.26 46.2 9.7 1.1 31 MLZ026 3 ½ 7200 24 700 3.44 2.10 7.18 57.1 12.0 1.1 31 MLZ030 4 8500 29 000 3.90 2.18 7.45 68.8 14.4 1.6 37 MLZ038 5 10200 34 900 4.70 2.18 7.44 81.0 17.0 1.6 37 MLZ045 6 12400 42 200 5.64 2.19 7.49 98.6 20.7 1.6 37 MLZ048 7 13500 46 200 6.15 2.20 7.51 107.5 22.6 1.6 37 MLZ058 7 ½ 15700 53 700 7.35 2.14 7.31 126.0 26.4 2.7 44 MLZ066 9 18400 62 600 8.40 2.19 7.46 148.8 31.2 2.7 45 MLZ076 10 20900 71 300 9.59 2.18 7.43 162.4 34.1 2.7 45 MLZ015 2 MLZ019 2 ½ 3200 11 000 1.53 2.11 7.19 43.5 9.1 1.1 31 MLZ021 3 3400 11 700 1.58 2.17 7.41 46.2 9.7 1.1 31 MLZ026 3 ½ 4200 14 500 1.91 2.22 7.57 57.1 12.0 1.1 31 MLZ030 4 5100 17 500 2.35 2.18 7.43 68.8 14.4 1.6 37 MLZ038 5 6000 20 600 2.80 2.16 7.36 81.0 17.0 1.6 37 MLZ045 6 7300 25 100 3.32 2.21 7.55 98.6 20.7 1.6 37 MLZ048 7 7800 26 700 3.54 2.21 7.53 107.5 22.6 1.6 37 MLZ058 7 ½ 9400 32 100 4.28 2.20 7.50 126.0 26.4 2.7 44 MLZ066 9 10800 36 800 4.85 2.22 7.58 148.8 31.2 2.7 45 MLZ076 10 12100 41 400 5.61 2.16 7.38 162.4 34.1 2.7 45 MLZ/MLM015 2 MLZ/MLM019 2 ½ 5200 17 700 2.49 2.09 7.12 43.5 9.1 1.1 31 MLZ/MLM021 3 5700 19 500 2.52 2.26 7.73 46.2 9.7 1.1 31 MLZ/MLM026 3 ½ 7300 24 800 3.01 2.41 8.23 57.1 12.0 1.1 31 MLZ/MLM030 4 8200 27 900 3.48 2.35 8.02 68.8 14.4 1.6 37 MLZ/MLM038 5 9800 33 400 4.06 2.41 8.22 81.0 17.0 1.6 37 MLZ/MLM045 6 11800 40 200 4.86 2.43 8.28 98.6 20.7 1.6 37 MLZ/MLM048 7 12900 44 200 5.36 2.41 8.23 107.5 22.6 1.6 37 MLZ/MLM058 7 ½ 15100 51 500 6.46 2.34 7.97 126.0 26.4 2.7 44 MLZ/MLM066 9 17500 59 900 7.28 2.41 8.23 148.8 31.2 2.7 45 MLZ/MLM076 10 20600 70 400 8.59 2.40 8.20 162.4 34.1 2.7 45 * przy warunkach EN12900 : T o = -10 C, T c = 45 C, RGT= 20 C, SC= 0K Kod napięcia zasilania 4: 380-400V/3~/50 Hz & 460V/3~/60 Hz ** wydajności dla czynnika R507 są prawie identyczne jak dla R404A FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009 7

Dane techniczne 50 Hz R404A * R134a R22 Model MLZ015 T o =-10 C, T c =40 C RGT=20 C, SC=0K Komora chłodnicza T o =-6.7 C, T c =40 C RGT=20 C, SC=0K Wytwornica lodu COP = Współczynnik wydajności chłodniczej (Coefficient Of Performance) Wszystkie wydajności podane są dla kodu napięcia zasilania 4, 380-400V/3ph/50 Hz * wydajności dla czynnika R507 są prawie identyczne jak dla R404A T o =0 C, T c =40 C RGT=20 C, SC=0K Osuszacz powietrza T o =-3 C, T c =45 C RGT=20 C, SC=0K Schładzarka mleka T o =-10 C, T c =45 C RGT=20 C, SC=0K warunki EN12900 Wydajność COP Wydajność COP Wydajność COP Wydajność COP Wydajność COP W W/W W W/W W W/W W W/W W W/W MLZ019 4 800 2.52 5 500 2.85 6 900 3.64 5 700 2.68 4 500 2.06 MLZ021 5 100 2.53 5 800 2.86 7 300 3.63 6 100 2.68 4 700 2.08 MLZ026 6 400 2.54 7 200 2.88 9 200 3.67 7 600 2.71 5 900 2.09 MLZ030 7 700 2.59 8 700 2.93 11 100 3.72 9 200 2.75 7 100 2.13 MLZ038 9 200 2.59 10 400 2.92 13 200 3.68 10 900 2.73 8 500 2.13 MLZ045 11 100 2.70 12 500 3.05 15 900 3.86 13 100 2.86 10 200 2.22 MLZ048 12 100 2.68 13 600 3.03 17 300 3.85 14 300 2.84 11 100 2.20 MLZ058 14 300 2.57 16 300 2.93 20 900 3.75 17 000 2.75 12 900 2.07 MLZ066 16 500 2.65 18 600 2.98 23 600 3.71 19 500 2.80 15 200 2.19 MLZ076 19 100 2.67 21 500 2.99 27 200 3.71 22 100 2.75 17 300 2.18 MLZ015 MLZ019 2 800 2.40 3 200 2.75 4 300 3.60 3 600 2.73 2 600 2.05 MLZ021 3 000 2.46 3 400 2.82 4 600 3.69 3 800 2.80 2 800 2.11 MLZ026 3 700 2.49 4 200 2.87 5 600 3.75 4 700 2.84 3 400 2.13 MLZ030 4 400 2.53 5 100 2.91 6 800 3.81 5 700 2.88 4 200 2.16 MLZ038 5 200 2.45 6 000 2.80 8 000 3.66 6 700 2.78 4 900 2.09 MLZ045 6 400 2.64 7 500 3.04 9 900 4.00 8 300 3.01 6 000 2.24 MLZ048 6 800 2.60 7 900 2.99 10 500 3.90 8 800 2.95 6 400 2.21 MLZ058 8 200 2.50 9 400 2.85 12 400 3.67 10 400 2.80 7 700 2.12 MLZ066 9 500 2.55 11 000 2.91 14 500 3.76 12 100 2.86 8 900 2.17 MLZ076 10 500 2.50 12 200 2.86 16 100 3.68 13 500 2.81 9 900 2.13 MLZ/MLM015 MLZ/MLM019 4 500 2.64 5 100 3.01 6 500 3.81 5 500 2.93 4 200 2.25 MLZ/MLM021 4 800 2.56 5 400 2.94 6 900 3.73 5 900 2.88 4 500 2.16 MLZ/MLM026 6 000 2.85 6 900 3.25 8 800 4.09 7 500 3.12 5 700 2.39 MLZ/MLM030 7 100 2.58 8 100 3.05 10 300 3.91 8 800 3.01 6 700 2.19 MLZ/MLM038 8 300 2.59 9 400 3.02 12 100 3.86 10 300 2.97 7 800 2.20 MLZ/MLM045 10 500 2.91 11 800 3.19 15 000 3.99 12 700 3.05 9 900 2.47 MLZ/MLM048 11 100 2.82 12 700 3.16 16 400 3.99 13 900 3.06 10 600 2.39 MLZ/MLM058 12 800 2.72 14 800 3.14 19 300 4.07 16 300 3.09 12 000 2.26 MLZ/MLM066 15 100 2.83 17 300 3.25 22 400 4.12 19 000 3.20 14 400 2.43 MLZ/MLM076 17 600 2.96 20 000 3.31 25 600 4.15 21 800 3.20 16 600 2.48 Wydajnośći dla innych warunkach dostępne przy użyciu programów doborowych lub w kartach katalogowych na stronie: www.danfoss.com/odsg 8 FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009

Dane techniczne 60 Hz R404A * R134a R22 Model MLZ015 T o =-10 C, T c =40 C RGT=20 C, SC=0K Komora chłodnicza T o =-6.7 C, T c =40 C RGT=20 C, SC=0K Wytwornica lodu COP = Współczynnik wydajności chłodniczej (Coefficient Of Performance) Wszystkie wydajności podane są dla kodu napięcia zasilania 4, 380-400V/3ph/50 Hz * wydajności dla czynnika R507 są prawie identyczne jak dla R404A T o =0 C, T c =40 C RGT=20 C, SC=0K Osuszacz powietrza T o =-3 C, T c =45 C RGT=20 C, SC=0K Schładzarka mleka T o =-10 C, T c =45 C RGT=20 C, SC=0K warunki EN12900 Wydajność COP Wydajność COP Wydajność COP Wydajność COP Wydajność COP W W/W W W/W W W/W W W/W W W/W MLZ019 5 900 2.57 6 700 2.91 8 400 3.70 7 000 2.73 5 500 2.12 MLZ021 6 300 2.58 7 100 2.92 9 000 3.70 7 500 2.76 5 800 2.13 MLZ026 7 900 2.55 8 900 2.88 11 200 3.64 9 300 2.71 7 200 2.10 MLZ030 9 300 2.64 10 400 2.97 13 200 3.73 11 000 2.79 8 500 2.18 MLZ038 11 100 2.63 12 500 2.95 15 800 3.71 13 100 2.77 10 200 2.18 MLZ045 13 400 2.67 15 200 3.01 19 100 3.79 15 900 2.82 12 400 2.19 MLZ048 14 700 2.66 16 600 2.99 21 000 3.76 17 400 2.81 13 500 2.20 MLZ058 17 400 2.62 19 800 2.95 25 200 3.68 20 500 2.75 15 700 2.14 MLZ066 19 900 2.61 22 500 2.91 28 500 3.59 23 600 2.75 18 400 2.19 MLZ076 22 800 2.62 25 700 2.93 32 500 3.61 26 800 2.75 20 900 2.18 MLZ015 MLZ019 3 400 2.46 4 000 2.82 5 400 3.68 4 500 2.82 3 200 2.11 MLZ021 3 700 2.53 4 300 2.91 5 700 3.79 4 800 2.90 3 400 2.17 MLZ026 4 500 2.59 5 300 2.97 7 000 3.86 5 900 2.96 4 200 2.22 MLZ030 5 400 2.54 6 300 2.93 8 500 3.83 7 100 2.93 5 100 2.18 MLZ038 6 400 2.52 7 400 2.91 9 900 3.80 8 300 2.90 6 000 2.16 MLZ045 7 900 2.62 9 100 3.02 12 200 3.95 10 100 2.98 7 300 2.21 MLZ048 8 300 2.61 9 700 2.99 12 900 3.88 10 700 2.94 7 800 2.21 MLZ058 10 000 2.58 11 500 2.94 15 200 3.73 12 700 2.87 9 400 2.20 MLZ066 11 500 2.61 13 200 2.95 17 400 3.74 14 600 2.88 10 800 2.22 MLZ076 12 900 2.54 14 900 2.89 19 600 3.67 16 400 2.82 12 100 2.16 MLZ/MLM015 MLZ/MLM019 5 400 2.40 6 300 2.77 8 100 3.55 6 900 2.76 5 200 2.09 MLZ/MLM021 6 000 2.60 6 800 3.07 8 700 3.97 7 400 3.09 5 700 2.26 MLZ/MLM026 7 600 2.86 8 500 3.20 10 700 3.95 9 200 3.07 7 300 2.41 MLZ/MLM030 8 600 2.73 9 900 3.11 12 700 3.91 10 900 3.05 8 200 2.35 MLZ/MLM038 10 300 2.82 11 700 3.13 15 000 3.89 12 800 3.04 9 800 2.41 MLZ/MLM045 12 500 2.86 14 300 3.23 18 400 4.05 15 700 3.14 11 800 2.43 MLZ/MLM048 13 700 2.84 15 700 3.21 20 100 4.05 17 100 3.13 12 900 2.41 MLZ/MLM058 16 100 2.75 18 300 3.11 23 600 3.96 19 900 3.05 15 100 2.34 MLZ/MLM066 18 500 2.79 21 000 3.15 27 000 3.97 23 000 3.10 17 500 2.41 MLZ/MLM076 21 700 2.80 24 600 3.18 31 300 4.01 26 700 3.12 20 600 2.40 Wydajnośći dla innych warunkach dostępne przy użyciu programów doborowych lub w kartach katalogowych na stronie: www.danfoss.com/odsg FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009 9

Wy m i a r y MLZ/MLM015-019-021-026 239 190 4 x Ø 19 129 110 190 239 111 34 31 45 73 165 Króciec tłoczny 1/2 ODF Króciec ssawny 3/4 ODF 360 75 195 Wziernik oleju Zawór Schradera z zaślepką 231 393 55 79 11 19 Wszystkie wymiary w mm Puszka zaciskowa Tłumik montażowy 1.7 29.5 41 Puszka zaciskowa ze stykami płaskimi (typ P) Ø 41 Ø11 Akcesoria montażowe: patrz strona 36 5/16-18 UNC samogwintujący 10 FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009

Wymiary MLZ/MLM030-038-045-048 239 190 4 x Ø 19 134 118 190 239 A: 121 B: 122 34 31 45 73 184 Króciec tłoczny A: 1/2 ODF B: 3/4 ODF Króciec ssawny 7/8 ODF 94 403 Wziernik oleju 436 202 Zawór Schradera z zaślepką 261 56 85 A: MLZ/MLM 030-038-045 B: MLZ/MLM 048 11 19 Wszystkie wymiary w mm Puszka zaciskowa Tłumik montażowy C T₁ 1.7 R T₃ Puszka zaciskowa z zaciskami do końcówek oczkowych (typ C) S T₂ 29.5 41 Ø 41 Ø11 5/16-18 UNC samogwintujący Akcesoria montażowe: patrz strona 36 FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009 11

Wy m i a r y MLZ/MLM058-066-076 232 190 4 x Ø 19 133 125 190 232 123 34 31 45 73 185 Króciec tłoczny 7/8 ODF Króciec ssawny 1 1/8 ODF 94 A: 490 B: 499 A: 517 B: 526 286 Wziernik oleju 350 Zawór Schradera z zaślepką 134 7 48 19 A: MLZ/M058 B: MLZ/M066-076 Wszystkie wymiary w mm Puszka zaciskowa Tłumik montażowy C T₁ 1.7 R T₃ Puszka zaciskowa z zaciskami do końcówek oczkowych (typ C) S T₂ 29.5 41 Ø 41 Ø11 5/16-18 UNC samogwintujący Akcesoria montażowe: patrz strona 36 12 FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009

Wy m i a r y Wziernik oleju Sprężarki spiralne MLZ / MLM wyposażone są we wziernik z przyłączem UNF 1 1/8. Umożliwia on sprawdzenie ilości i stanu oleju w karterze sprężarki i może być zastąpiony indywidualnym regulatorem poziomem oleju. Wziernik oleju Zawór Schrader z zaślepką Schrader Króciec manometryczny (ciśnienia ssania), służący jednocześnie do uzupełniania ilości i spustu oleju jest wyposażony w zawór Schradera..Króciec ten jest gwintowany. (gwint zewnętrzny 1/4 cala) Przyłącza: strona ssawna i tłoczna Sprężarki spiralne MLZ / MLM wyposażone są fabrycznie wyłącznie w przyłącza lutowane. Dostępne są adaptery i zestawy adapterów przyłączy rotolock jako dodatkowe akcesoria. Model sprężarki MLZ/MLM 015-019-021-026 MLZ/MLM 030-038-045 MLZ/MLM 048 MLZ/MLM 058-066-076 Wielkość przyłącza lutowanego Zestaw adaptera rotolock ( adapter rotolock, uszczelka, adapter do lutowania, nakrętka) Rotolock Adapter do lutowania ODF Numer kodowy Adapter rotolock ( tylko adapter) Numer kodowy Ssanie 3/4" 1-1/4" 3/4" 120Z0366 120Z0126 Tłoczenie 1/2" 1" 1/2" 120Z0365 Ssanie 7/8" 1-1/4" 7/8" 120Z0367 120Z0127 Tłoczenie 1/2" 1" 1/2" 120Z0365 Ssanie 7/8" 1-1/4" 7/8" 120Z0367 120Z0128 Tłoczenie 3/4" 1-1/4" 3/4" 120Z0366 Ssanie 1-1/8" 1-3/4" 1-1/8" 120Z0364 120Z0129 Tłoczenie 7/8" 1-1/4" 7/8" 120Z0367 FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009 13

Połączenia elektryczne, dane elektryczne Napięcie zasilania Sprężarki spiralne MLZ/MLM dostępne są w 3 wersjach zasilania. Kod zasilania 4 Kod zasilania 5 50 Hz 60 Hz Napięcie zasilania 380-400V/3 fazy/50 Hz 220-240V/1 faza/50hz Zakres napięcia 340-460 V 198-264 V Napięcie zasilania 460V/3 fazy/60 Hz - Zakres napięcia 414-506 V - Połączenie elektryczne W sprężarkach spiralnych sprężanie odbywa się, jeżeli wał kręci się w stronę przeciwną do kierunku ruchu wskazówek zegara (patrząc z góry). Silniki jednofazowe uruchamiają się i pracują tylko w jednym kierunku. Silniki trójfazowe mogą obracać się w obu kierunkach, w zależności od wartości kątów pomiędzy poszczególnymi fazami napięcia zasilania. Dlatego też podczas podłączania napięcia należy zwrócić szczególną uwagę na prawidłową kolejność faz. (patrz: Kolejność faz i zabezpieczenie przed odwrotnym kierunkiem obrotów" strona 18). Poniższe rysunki przedstawiają oznaczenia puszek zaciskowych. Podłączenie zasilania musi być wykonane zgodnie opisem na rysunku. Wersje trójfazowe mają oznaczone zaciski jako T1, T2 oraz T3, a jednofazowe C (wspólny). S (uzwojenie rozruchowe) oraz R (uzwojenie główne). C T₁ S T₂ R T₃ Puszka zaciskowa ze stykami płaskimi (typ P) Puszka zaciskowa z zaciskami do końcówek oczkowych (typ C) Pokrywa i uszczelka puszki zaciskowej Pokrywa i uszczelka puszki zaciskowej powinny być zamontowane przed uruchomieniem sprężarki. Stosować się do oznaczeń na pokrywie i uszczelce oraz upewnić się, że zewnętrzne zatrzaski pokrywy zamknęły puszkę zaciskową. Zdejmowanie pokrywy puszki zaciskowej 14 FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009

Połączenia elektryczne, dane elektryczne Stopień ochrony IP Stopień ochrony puszek zaciskowych wynosi IP22 zgodnie z CEI 529 dla wszystkich modeli. Pierwsza cyfra określa stopień ochrony przed ciałami stałymi 2 Ochrona przed ciałami stałymi o średnicy większej od 12.5 mm (np. dotknięcie palcem ręki) Druga cyfra określa stopień ochrony przed wodą 2 Ochrona przed kroplami wody spadającymi pod kątem do 15 od pionu Charakterystyki elektryczne dla wersji trójfazowych Kod napięcia zasilania 4 380-400 V / 3 fazy / 50 Hz, 460 V / 3 fazy / 60 Hz Model sprężarki LRA MCC Maks. prąd pracy Rezystancja uzwojeń (Ω) A A A T1-T3 T1-T2 T1-T3 MLZ/MLM 015T4 MLZ/MLM 019T4 45 9.5 6.7 3.4 4.7 4.7 MLZ/MLM 021T4 45 9.5 6.8 3.4 4.7 4.7 MLZ/MLM 026T4 45 11 8.3 3.4 4.7 4.7 MLZ/MLM 030T4 60 13 9.8 2.6 2.6 2.6 MLZ/MLM 038T4 70 15 11.7 2.3 2.3 2.4 MLZ/MLM 045T4 82 15 14.1 1.9 1.9 1.8 MLZ/MLM 048T4 87 16 15.3 1.7 1.7 1.7 MLZ/MLM 058T4 95 20 18.1 1.4 1.4 1.4 MLZ/MLM 066T4 110 24 20.3 1.3 1.3 1.3 MLZ/MLM 076T4 140 25 23.9 1.1 1.1 1.1 Charakterystyki elektryczne dla wersji jednofazowych Kod napięcia zasilania 5 220-240 V / 1 faza / 50 Hz Model sprężarki LRA MCC Maks. prąd pracy Rezystancja uzwojeń (Ω) A A A run start MLZ/MLM 015T5 MLZ/MLM 019T5 97 23.0 18.3 0.69 1.51 MLZ/MLM 021T5 97 25.0 19.5 0.69 1.51 MLZ/MLM 026T5 97 27.0 24.2 0.69 1.51 MLZ/MLM 030T5 127 32.0 28.9 0.42 1.31 MLZ/MLM 038T5 130 42.0 33.9 0.39 1.02 LRA (Locked Rotor Amp) Prąd LRA jest najwyższą z pośród średnich wartości prądu zmierzonych przy mechanicznie zablokowanym wirniku sprężarki przy napięciu nominalnym. Wartość prądu LRA znajduje się na tabliczce znamionowej. LRA może być użyty do określenia wartości prądu rozruchowego. W rzeczywistości, w większości przypadków, przy normalnym uruchomieniu sprężarki wartość prądu rozruchowego będzie niższa. Wiele krajów ma określone przepisy dotyczące maksymalnej wartości prądu rozruchowego. Prąd rozruchowy może być zredukowany za pomocą układu łagodnego rozruchu. MCC (Maximum Continuous Current) MCC to prąd, przy jakim następuje zadziałanie wewnętrznego zabezpieczenia silnika pod maksymalnym obciążeniem i niskim napięciem. MCC jest maksymalną wartością prądu przy jakim sprężarka może pracować w okresach przejściowych i poza dopuszczalnym zakresem pracy. Prąd większy niż MCC spowoduje wyłączenie silnika sprężarki, w celu ochrony przed uszkodzeniem.. FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009 15

Połączenia elektryczne, dane elektryczne Maksymalny prąd pracy (Maximum Operating Amp) Rezystancja uzwojeń Maksymalny prąd pracy to prąd podczas pracy sprężarki z maksymalnym obciążeniem, pod napięciem 10% niższym od nominalnego.. Wartość ta jest maksymalnym prądem nominalnym sprężarki i widnieje na tabliczce znamionowej. Rezystancję uzwojeń mierzy się między odpowienimi zaciskami przy temperaturze 25 C (wartość rezystancji +/- 7%). Ze względu na niskie wartości rezystancji uzwojeń wymagane jest zastosowanie odpowiednich przyrządów do dokładnego pomiaru. Pomiar należy wykonywać przy użyciu cyfrowego omomierza przy ustalonej temperaturze otoczenia. Rezystancja uzwojeń zmienia się znacznie wraz ze zmianą temperatury uzwojeń. Jeśli temperatura ustaliła się na poziomie innym Wartość maksymalnego prądu pracy może być wykorzystana do doboru odpowiednich kabli i styczników. W normalnych warunkach pracy pobór prądu przez sprężarkę jest zawsze mniejszy niż wartość maksymalnego prądu pracy. niż 25 C, rezystancja musi zostać skorygowana według następującego równania: a + t ot R ot = R 25 C a + t 25 C t 25 C : temperatura odniesienia = 25 C t ot : temperatura podczas pomiaru ( C) R 25 C : rezystancja uzwojeń przy 25 C R ot : rezystancja uzwojeń przy t ot współczynnik a= 234.5 Połączenia elektryczne Układ rozuchowy PSC Układ rozruchowy CSR Jednofazowe sprężarki spiralne MLZ / MLM są skonstruowane tak, aby działały bez jakiegokolwiek wspomagania. Układ rozruchowy PSC jest Układ rozruchowy PSC z kondensatorem pracy jest standardowym rozwiązaniem dla jednofazowych sprężarek MLZ i MLM. Uzwojenie rozruchowe (C-S) silnika jest połączone Układ rozruchowy CSR umożliwia uzyskanie podczas startu dodatkowego momentu obrotowego poprzez zastosowanie kondensatora rozruchowego w połączeniu z kondensatorem pracy. Kondensator rozruchowy jest załączony tylko podczas sekwencji rozruchu. Po rozruchu przekaźnik elektromagnetyczny odłącza kondenstor. wystarczający pod warunkiem, że pracują przy odpowiednim napięciu zasilania. z uzwojeniem głównym poprzez kondensator pracy. Kondensator pracy jest podłączony na stałe pomiędzy uzwojenie rozruchowe (S) oraz uwojenie główne (R). Układ CSR być również używany w przypad ku rozruchu w niekorzystynych warunkach takich jak, duża różnica ciśnień między stroną ssawna a tłoczną, bardzo niskie temperatury otoczenia i niskie wartości napięcia zasilającego. Kondensatory oraz przekaźniki 220-240 V /1/50 Hz Kod napięcia zasilania 5 Rozwiązanie standardowe: Układ rozruchowy PSC z Dodatkowe elementy do układu CSR kondensatorem pracy Model sprężarki układ PSC układ CSR Kondensator pracy Kondensator rozruchowy Oznaczenie µf Napięcie µf Napięcie przekaźnika MLZ/MLM015-019-021-026 70 370 145-175 330 3ARR3J3AL4 RVA9CKL MLZ/MLM030 50 370 161-193 250 3ARR3J24AP4 RVA3EKL MLZ/MLM038-045-048 55 440 88-108 330 3ARR3J25AS4 RVA4GKL 16 FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009

Połączenia elektryczne, dane elektryczne Układ trójfazowy Schemat połączeń dla układów z odessaniem czynnika OBWÓD STEROWANIA L1 L3 L2 Q1 F1 F1 KA KS KM KM KA KA PM A1 KS A3 180 s HPs T1 T2 Termostat... TH Opcjonalny przekaźnik czasowy... 180 s Przekaźnik sterowniczy... KA Zawór elektromagnetyczny, cieczowy. LLSV Stycznik główny... KM Zabezpieczenie przed zanikiem fazy... PM Wyłącznik bezpieczników...ks Presostat niskiego ciśnienia...lp Presostat wysokiego ciśnienia... HPs Wyłącznik bezpieczeństwa... Q1 Bezpieczniki... F1 Silnik sprężarki...m Termostat gazu tłocznego... DGT Układ jednofazowy A2 TH LP KS DGT KM KA LLSV KS Wiring diagram with pump-down cycle N L₁ T3 M Termostat C IOL Układ rozruchowy PSC Kondensator pracy S R N L₁ Termostat Przekaźnik elektromagnetyczny 5 C Układ rozuchowy CSR 2 Kondensator pracy 1 S R Kondensator rozruchowy 15 kω -1 w FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009 17

Połączenia elektryczne, dane elektryczne Wewnętrzne zabezpieczenie silnika Sprężarki spiralne MLZ/MLM wyposażone są w wewnętrzne zabezpieczenie silnika zamontowane na uzwojeniach silnika. Zabezpieczenie jest urządzeniem z automatycznym odblokowaniem, zawierającym przełącznik bimetaliczny. Wewnętrzne zabezpieczenie przeciwprzeciążeniowe, chroni silnik przed wzrostem prądu i temperatury. Jest zaprojektowane tak, aby przerwać zasilanie silnika podczas sytuacji awaryjnych takich jak: problem z rozruchem, przeciążenie lub awaria wentylatorów skraplacza. Po zadziałaniu zabezpieczenia, musi ono ochłodzić się do około 60 C w celu odblokowania. W zależności od temperatury otoczenia może to zająć nawet do kilku godzin. Kolejność faz i zabezpieczenie przed odwrotnym kierunkiem obrotów. Do określenia kolejności faz należy użyć miernika i podłączyć fazy L1, L2 oraz L3 do odpowiednich zacisków T1, T2 i T3. Tylko jeden kierunek obrotów zapewnia poprawną pracę sprężarki. W sprężarkach trójfazowych silnik może pracować równie dobrze w obydwu kierunkach. Obroty silnika w odwrotnym kierunku spowodują nadzwyczaj głośną pracę bez wzrostu ciśnienia po stronie tłocznej oraz wzrost temperatury rurociągu ssawnego. Pierwsze uruchomienie sprężarki powinno się odbywać pod nadzorem osoby wykwalifikowanej. Należy zweryfikować podłączenie zasilania, a w szczególności kolejność faz, aby zapewnić prawidłowy kierunek obrotów sprężarki. Sprężarki spiralne MLZ/MLM015-038 są tak zaprojektowane, aby móc działać do 150 godzin z odwrotnymi obrotami. Aby uniknąć nieodnotowanej pracy w nieprawidłowym kierunku, zaleca się stosowanie przekaźnika kontroli zaniku fazy. W przypadku modeli MLZ/MLM048 i większych stosowanie przekaźnika kontroli zaniku fazy jest wymagane. Podczas krótkich przerw w zasilaniu sprężarek jednofazowych mogą wystąpić obrotu w odwrotnym kierunku. W takim przypadku wewnętrzne zabezpieczenie zatrzyma sprężarkę. Ponowne uruchomienie nastąpi po obniżeniu się temperatury. Dysproporcja napięcia W aplikacjach trójfazowych napięcia dla każdej z faz, zmierzone na złączach sprężąrki, nie powinny różnić sie o więcej niż 2% średniej dla wszystkich faz. 18 FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009

Atesty i certyfikaty Atesty i certyfikaty Sprężarki spiralne MLZ posiadają następujące atesty i certyfikaty. Certyfikaty wymienione są w kartach katalogowych produktów: http://www.danfoss.com/ odsg CE 0062 lub CE 0038 (Dyrektywa Europejska) UL (Underwriters Laboratories) Inne atesty/certyfikaty Wszystkie modele MLZ Wszystkie modele MLZ 60 Hz Kontakt z Danfoss Dyrektywa ciśnieniowa 97/23/EC Produkt MLZ / MLM 015 do 076 Czynniki chłodnicze Grupa 2 Kategoria PED I Temperatura serwisowa - Ts -35 c < Ts < 50 C MLZ - Ciśnienie serwisowe - Ps 22,6 bar(g) MLM - Ciśnienie serwisowe - Ps 18,4 bar(g) Dyrektywa niskonapięciowa 73/23/EC, 93/68/EC Produkty MLZ / MLM 015 to 076 Deklaracja producenta o zgodności z Dyrektywą 98/392/CE Kontakt z Danfoss Wewnętrzna wolna objętość Produkt Wewnętrzna wolna objętość po stronie niskiego ciśnienia bez oleju (litr) MLZ/MLM 015-026 1.85 MLZ/MLM 030-048 1.85 MLZ/MLM 058-076 6.15 FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009 19

Zakres pracy Na zakres zastosowania sprężarek spiralnych ma wpływ kilka parametrów, które muszą zostać wzięte pod uwagę aby zapewnić bezpieczną i niezawodną pracę sprężarki. Parametry te, jak również zalecenia dotyczące użytkowania i urządzeń bezpieczeństwa przedstawiono poniżej. Czynniki chłodnicze i oleje Zasilanie silnika Temperatura otoczenia Koperta pracy (temperatura parowania, temperatura skraplania, temperatura par zasysanych) Czynniki chłodnicze i oleje Informacje ogólne R22 R134a Wybierając czynnik chłodniczy należy rozważyć kilka aspektów: Prawodawstwo (obecnie obowiązujące i przyszłe) Bezpieczeństwo Zakres pracy (koperta) w odniesieniu do zakładanych warunków pracy Wydajność sprężarki Zalecenia producenta sprężarki R22 jest czynnikiem z grupy HCFC i jest obecnie cały czas powszechnie stosowany. Posiada niski wskaźnik ODP (Ozone Depletion Potential - Potencjał niszczenia ozonu) i daltego będzie w przyszłości wycofywany. Patrz lokalne prawodawstwo R134a jest czynnikiem z grupy HFC. R134a ma zerowy potencjał niszczenia ozonu (ODP = 0) i powszechnie uważany za najlepszy zamiennik za R12. R134a jest jednolitym czynnikiem Dodatkowe czynniki mogące mieć wpływ na ostateczny wybór: Względy ekologiczne Koszt czynnika Dostępność czynnika Układy z czynnikiem R22 mogą osiągać wysokie temperatury tłoczenia. Należy uważnie sprawdzić inne parametry mające wpływ na temperaturę tłoczenia. i nie posiada poślizgu temperaturowego. R134a jest idealnym wyborem dla układów z wysoką temperaturą parowania i skraplania. R404A R507 PVE Olej alkilobenzenowy R404A jest czynnikiem z grupy HFC. R404A ma zerowy potencjał niszczenia ozonu (ODP = 0). R404A jest odpowiedni do układów średnio i niskotemperaturowych. R404A jest mieszaniną i posiada niewielki poślizg temperaturowy i dlatego Olej poliwinylowoeterowy (PVE) jest nowoczesnym olejem chłodniczym do układów pracujących z czynnikami z grupy HFC. Olej PVE jest równie higroskopijny jak oleje poliestrowe (POE), ale nie reaguje chemicznie z wodą; nie tworzą się kwasy i odessanie powietrza i pary z układu jest prostsze. Konstrukcja sprężarek MLZ w połączeniu Olej alkilobenzenowy może być stosowany w układach z czynnikami HCFC (R22). W porównaniu do olejów mineralnych posiada wiele zalet: doskonałą mieszalność, stabilność termiczną, kompatybilność z olejami mineralnymi i stałą jakość. napełnianie układu musi odbywać się czynnikiem w fazie ciekłej. We wszystkich innych aspektach, mały poślizg temperaturowy może być pominięty. R404A jest często nazywany mieszaniną prawie azeotropową. R507 jest czynnikiem z grupy HFC z właściwościami porównywalnymi z R404A. R507 ma zerowy potencjał niszczenia ozonu (ODP = 0). Tak samo jak R404A, R507 jest szczególnie odpowiedni do układów niskotemperaturowych, ale może być również używany do zastosowań średniotempearturowych. R507 jest mieszaniną azeotropową bez poślizgu temperaturowego. z olejem PVE zapewnia najlepsze wyniki w zakresie niezawodności i długiej żywotności sprężarki. Olej PVE może być również stosowany z czynnkiem R22 co sprawia, że sprężarki MLZ, mogące pracować z różnorodnymi czynnikami chłodniczymi są uniwersalnym rozwiązaniem. Sprężarki MLM są napełnione olejem alkilobenzenowym i dlatego mogą stanowić ineresującą, pod względem ekonomicznym alternatywę w regionach gdzie R22 jest ciągle dominującym czynnikiem. Należy jednak pamiętać, że sprężarki MLM nie mogą być stosowane z czynnikami HFC. 20 FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009

Zakres pracy Zasilanie silnika Temperatura otoczenia sprężarki Sprężarki spiralne MLZ / MLM mogą pracować przy napięciach nominalnych podanych na stronie 14. Napięcia poniżej lub powyżej napięcia znamionowego są dopuszczalne jedynie w podanych zakresach. W warunkach, gdzie występuje Sprężarki MLZ / MLM mogą pracować w temperaturze otoczenia od -35 C do 50 C. Konstrukcja sprężarek zapewnia chłodzenie w 100 % przez ryzyko pracy przy napięciu niższym niż nominalne, należy zwrócić szczególną uwagę na pobór prądu a w sprężarkach jednofazowych może być konieczne zastosowanie układu rozruchowego. gaz zasysany, bez konieczności stosowania wentylatorów. Temperatura otoczenia ma niewielki wpływ na wydajność sprężarki. Wysoka temperatura otoczenia W przypadku wysokiej temperatury otoczenia, należy zmierzyć temperaturę przewodów zasilających i sprawdzić czy spełnia normy zawarte w specyfikacji izolacji przewodów. W przypadku zadziałania wewnętrznego zabezpieczenia sprężarki, musi ona zostać schłodzona do 60 C zanim możliwe będzie ponowne uruchomienie. Wysoka temperatura otoczenia może znacznie wydłużyć ten proces. Niska temperatura otoczenia Mimo że sprężarka sama w sobie może pracować w niskich temperaturach otoczenia, to układ może wymagać odpowiednich rozwiązań projektowych, by zapewnić bezpieczną i niezawodną pracę. Patrz: "Szczegółowe zalecenia związane ze szczególnymi warunkami pracy". Zakres pracy Poniżej przedstawiono wykresy dla sprężarek MLZ/MLM, na których temperatury skraplania i parowania określają zakres dopuszczalnych parametrów w warunkach ustalonej pracy. W warunkach przejściowych, takich jak uruchomienie lub odszranianie, sprężarka może przez krótkie okresy pracować poza poniższymi zakresami. Rysunki poniżej pokazują zakresy dla sprężarek MLZ pracujących z czynnikami R404A/507, R134a i R22. Zakresy określają warunki pracy, dla których gwarantowana jest niezawodna praca sprężarki: Maksymalna temperatura tłoczenia: +135 C Przegrzanie poniżej 5 K nie jest zale-cane ze względu na ryzyko zalewania sprężarki ciekłym czynnikiem. Minimalne i maksymalne temperatury parowania i skraplania zgodnie z zamieszczonymi wykresami. 65 60 MLZ - R404A / R507 55 50 Temperatura skraplania ( C) 45 40 35 30 25 Dla warunków przejściowych RGT: 18 C 20 15 10 5-35 -30-25 -20-15 -10-5 0 5 10 15 20 Temperatura parowania ( C) FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009 21

Zakres pracy 75 70 MLZ - R134a 65 60 Tempeartura skraplania ( C) 55 50 45 40 35 30 SH 11K 25 20 15-25 -20-15 -10-5 0 5 10 15 20 Temperatura parowania ( C) 75 70 MLZ / MLM - R22 65 60 55 Temperatura skraplania ( C) 50 45 40 35 30 25 SH: 11K RGT: 25 C 20 15 10-35 -30-25 -20-15 -10-5 0 5 10 15 20 Temperatura parowania ( C) 22 FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009

Zakres pracy Maksymalna temperatura tłoczenia Temperatura tłoczenia zależy w głównej mierze od kombinacji trzech temperatur: parowania, skraplania i przegrzania. Temperatura tłoczenia powinna być kontrolowana za pomocą termopary lub termostatu umieszczonego na rurociągu tłocznym 15 cm (6 cali) od króćca tłocznego sprężarki. Temperatura tłoczenia nie może przekroczyć 135 C (275 F) podczas pracy sprężarki w zakresie dopuszczalnych parametrów. Zabezpieczenie przed wzrostem temperatury tłoczenia Zabezpieczenie przed wzrostem temperatury tłoczenia jest niezbędne, gdy nastawy presostatów niskiego i wysokiego ciśnienia nie gwarantują pracy sprężarki z parametrami mieszczącymi się w dopuszczalnym zakresie - zobacz przykład 1 na rysunku poniżej. Przykład 2 przedstawia sytuację (nastawy presostatów), w której zabezpieczenie nie jest konieczne.. Układ sterowania pracą sprężarki musi być tak rozwiązany by w przypadku zadziałania termostatu nie było możliwe jej cykliczne uruchamianie po spadku temperatury tłoczenia. Ciągła praca sprężarki poza dopuszczalnym zakresem doprowadzi do jej zniszczenia. Termostat zabezpieczający przed wzrostem temperatury tłoczenia jest dostępny jako dodatkowe akcesorium: patrz strona 39. 75 70 MLZ / MLM Temperatura skraplania ( C) 65 60 55 50 45 40 35 30 25 LP1 LP2 Przykład 1 Przykład 2 R22 - SH 11K HP1 HP2 20 15 10-35 -30-25 -20-15 -10-5 0 5 10 15 20 Temperatura parowania ( C) Przykład 1 (R22, Przegrzanie= 11 K) Nastawa presostatu niskiego ciśnienia: LP1 = 2 bar (g) (-15 C) Nastawa presostatu wysokiego ciśnienia: HP1 = 23.8 bar (g) (61 C) Ryzyko pracy poza zakresem dopuszczalnym. Wymagane zabezpieczenie przed wzrostem temperatury tłoczenia Przykład 2 (R22, Przegrzanie = 11 K) Nastawa presostatu niskiego ciśnienia: LP2 = 2.5 bar (g) (-10 C) Nastawa presostatu wysokiego ciśnienia: HP2 = 17 bar (g) (49 C) Nie ma ryzyka pracy poza zakresem dopuszczalnym. Zabezpieczenie przed wzrostem temperatury nie jest konieczne. Termostat Kanał tłoczny Izolacja Opaska zaciskowa FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009 23

Zakres pracy Ochrona przed niskim i wysokim ciśnieniem R22 R404A R134a Zakres ciśnienia po stronie wysokiego ciśnienia bar (g) 7.00-27.9 7.20-27.7 4.90-22.1 Zakres ciśnienia po stronie niskiego ciśnienia bar (g) 0.70-6.4 1.70-7.2 0.64-4.0 Maksymalna bezpieczna nastawa presostatu wysokiego ciśnienia Minimalna bezpieczna nastawa presostatu niskiego ciśnienia Zalecana nastawa presostatu niskiego ciśnienia dla układu z odessaniem. Minimalna bezpieczna nastawa presostatu niskiego ciśnienia dla układu z odessaniem. bar (g) bar (g) bar (g) bar (g) 29.8 29.7 23.6 0.50 1.40 0.45 1.5 bar poniżej nominalnego ciśnienia parowania 0.95 2.00 0.85 Presostat niskiego ciśnienia nie może być bocznikowany. Wysokie ciśnienie Sprężarki spiralne MLZ/MLM 015-048 wyposażone są w wewnętrzny zawór upustowy zabezpieczający przed wzrostem ciśnienia w przypadku zablokowanego skraplacza lub awa-rii wentylatorów (nastawy zaworu: 32 bar +/- 4 róznicy ciśnień tłoczenia i ssania). Mimo tego, w dalszym ciągu zalecane jest zastosowanie presostatu wysokiego ciśnienia. Sprężarki spiralne MLZ/MLM058-068-076 nie są wyposażone w wewnętrzny zawór u- pustowy, dlatego należy zastosować presostat zabezpieczający wysokiego ciśnienia z nastawą nie większą niż górny limit sprężarki podany w powyższej tabeli. Nastawa zabezpieczenia może być niższa w zależności od zastosowania i warunków zewnętrznych. Presostat wysokiego ciśnienia musi być zainstalowany w obwodzie samoczynnego podtrzymania cewki stycznika lub mieć ręczne odblokowanie tak, aby uniknąć cyklicznej pracy sprężarki z ciśnieniem zbliżonym do górnego limitu. Gdy używamy zaworów serwisowych, zabezpieczenie musi być podłączone tak, by nie było możliwe jego obejście. Niskie ciśnienie Zalecane jest zabezpieczenie przed pracą sprężarki przy zbyt niskim ciśnieniu. Sprężarki MLZ/MLM charakteryzują się wysoką sprawnością wolumetryczną, co umożliwia osiąganie niskich ciśnień i może powodować niestabilność spiral i powstawanie łuku elektrycznego. Minimalne nastawy presostatu niskiego ciśnienia podano w tabeli powyżej. W systemach bez odessania, presostat musi być z ręcznym odblokowaniem (ewentualnie automatycznym pod warunkiem włączenia w obwód samoczynnego podtrzymania cewki stycznika). Tolerancja nastaw presostatu nie może pozwalać na pracę sprężarki w warunkach próżni. Nastawy presosostatu z automatycznym odblokowaniem dla układów z odessaniem przedstawiono w tabeli powyżej. Ograniczenie częstotliwości załączeń W zależności od zastosowania, ilośc załączeń większa niż 12 na godzinę może skrócić żywotność sprężarki. Zalecana jest minimum jednominutowa przerwa między załączeniami. Układ chłodniczy musi być tak zaprojektowany, by czas nieprzerwanej pracy sprężarki nie był krótszy niż 2 min. Krótszy czas pracy nie zapewnia dostatecznego schłodzenia silnika po rozruchu, ani powrotu oleju. Należy jednak pamiętać, że utrudniony powrót oleju może być również spowodowany innymi czynnikami. Danfoss zaleca zastosowanie przekaźnika czasowego ograniczającego częstotliwość załączeń. 24 FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009

Zalecenia projektowe Ogólne Prawidłowe działanie układu ze sprężarką spiralną w dużej mierze zależy od poprawnego doboru modelu sprężarki. Niewłaściwie dobrana sprężarka będzie pracować poza jej dopuszczalnym zakresem pracy. Skutkuje to obniżoną wydajnością oraz niezawodnością. Układ rurociągów Rurociągi powinny być poprowadzone w taki sposób, aby zapewniały właściwy powrót oleju, również podczas pracy z minimalną wydajnością. Należy zwrócić szczególą uwagę na średnice i kąt nachylenia rurociągów ssawnych. Powinny one być zaprojektowane w taki sposób, aby nie gromadził się w nich olej a podczas postoju czynnik i olej nie spływały swobodnie z parownika do sprężarki. Jeśli parownik jest usytuowany powyżej sprężarki (co często ma miejsce w rozległych systemach) zaleca się odessanie czynnika przed zatrzymaniem sprężarki. Jeśli układ pracuje bez odessania, rurociąg ssawny powinien być tak ukształtowany by czynnik w parowniku został zasyfonowany. Zabezpieczy to sprężarkę przed spływem czynnika podczas postoju. Jeśli parownik jest usytuowany poniżej sprężarki, na odcinkach pionowych powinny być wykonane pułapki olejowe. W przypadku montażu skraplacza powyżej sprężarki na rurociągu tłocznym powinien być wykonany syfon uniemożliwiający spływ podczas postoju oleju lub ciekłego czynnika ze skraplacza do sprężarki (rys. 2). Maksymalna różnica wysokości pomiędzy parownikiem a skraplaczem (agregatem) nie może przekraczać 8 m. W jakichkolwiek zastosowaniach, w których nie spełnione są powyższe zalecenia, powinny zostać określone środki ostrożności by zapewnić niezawodną pracę sprężarki. Rurociągi powinny być tak zaprojektowane, aby mogły przemieszczać (odkształcać) się we wszystkich trzech płaszczyznach pod wpływem drgań i aby nie stykały się z innymi elementami (rys. 2). Do mocowania do ścian należy używać wyłącznie uchwytów do rur. Takie środki zapobiegawcze są niezbędne, aby zapobiec nadmiernym wibracjom i w efekcie pęknięciu rurociągu wskutek zmęczenia materiału lub uszkodzenia (nieszczelności) na skutek przetarcia ścianki. Niezależnie od możliwości uszkodzeń rurociągów nadmierne wibracje są przenoszone na otaczające konstrukcje, powodując nadmierny hałas. Więcej informacji na temat ograniczania drgań i hałasu znajduje się w oddzielnym rozdziale (str. 31). rys.1 Do skraplacza rys. 2 0.5 %, >4 m/s Syfon skraplacz maks. 4 m Syfon HP maks. 4 m 8-12 m/s 0.5 % >4 m/s Parownik syfon LP Syfon FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009 25

Zalecenia projektowe Limity napełnień Sprężarki spiralne MLZ/MLM są odporne na obecność określonej ilości czynnika w fazie ciekłej. Należy jednak pamiętać, że zasysanie ciekłego czynnika wpływa niekorzystnie na żywotność sprężarki. Poza tym wydajność chłodnicza układu może ulec zmniejszeniu, w wyniku tego, że proces parowania zachodzi w sprężarce i/lub przewodzie ssawnym zamiast w parowniku. Dobrze zaprojektowany i wykonany układ ogranicza dopływ mokrych par czynnika do sprężarki. W tym celu należy stosować się do zaleceń w rozdziale "Układ rurociągów". Należy użyć poniższych tabel w celu określenia potrzebnych zabezpieczeń sprężarki w odniesieniu do ilości czynnika w układzie. Bardziej szczegółowe informacje znajdują się w następnych paragrafach. Model Ilość czynnika chłodniczego (kg) MLZ015-026 3.6 MLZ030-048 5.4 MLZ058-076 7.2 W zależności od wyników testu należy zastosować grzałkę karteru, zawór elektromagnetyczny na linii cieczowej, odessanie czynnika lub oddzielacz cieczy. Informacje szczegółowe poniżej. Systemy chłodzenia zblokowane Systemy z oddalonym skraplaczem lub agregatem skraplającym REC REC PONIŻEJ limitu napełnienia Nie wymagane są żadne dodatkowe próby i zabezpieczenia Sprawdzenie ryzyka migracji Zalecane REQ Wymagane dodatkowe próby lub zabezpieczenia są zbędne POWYŻEJ limitu napełnienia Sprawdzenie ryzyka migracji Sprawdzenie ryzyka zalewania ciekłym czynnikiem Sprawdzenie ryzyka migracji Sprawdzenie ryzyka zalewania ciekłym czynnikiem Uwaga: dla specjalnych warunków, takich jak niskie temperatury otoczenia, niskie obciążenie cieplne lub płytowe wymienniki ciepła należy odnieść się do odpowiednich paragrafów. REQ REQ REQ REQ Migracja czynnika Gdy instalacja nie pracuje, a ciśnienia są wyrównane czynnik będzie się skraplał w najzimniejszej części układu. Także sprężarka może być najzimniejszym elementem układu np. umieszczona na zewnątrz przy niskiej temperaturze otoczenia. Po pewnym czasie cały ładunek czynnika może ulec skropleniu w karterze sprężarki, a duża jego ilość rozpuści się w oleju aż do jego nasycenia. Proces ten będzie zachodził szybciej jeśli inne elementy układu będą umieszczone na wyższym poziomie niż sprężarka. W momencie uruchomienia sprężarki ciśnienie w skrzyni korbowej gwałtownie spada. Przy niskim ciśnieniu mniejsza jest rozpuszczalność czynnika w oleju, następuje więc jego gwałtowne odparowanie z całej objętości oleju, które powoduje wrażenie wrzenia oleju i powstanie dużej ilości piany. Może to skutkować usunięciem oleju ze sprężarki co spowoduje brak smarowania i przez to nieodwracalne uszkodzenia. Grzałka karteru: podczas postoju sprężarki temperatura miski olejowej musi być przynajmniej o 10 K wyższa niż temperatura nasycenia czynnika chłodniczego opowiadająca ciśnieniu w karterze sprężarki (parowania). Wymóg ten zapewnia, że w misce olejowej nie gromadzi się ciekły czynnik. Działanie grzałki karteru jest efektywne tylko wtedy gdy jest w stanie utrzymać wymaganą różnicę temperatur. Należy sprawdzić czy odpowiednia temperatura oleju jest zachowana przy każdych warunkach zewnętrznych (zwracając szczególną uwagę na temperaturę otoczenia i wiatr). Gdy temperatura otoczenia jest niższa niż 5 C a prędkość wiatru ponad 5m/sek, zaleca się stosować izolację termiczną grzałek w celu zminimalizowania strat ciepła do otoczenia. 26 FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009

Zalecenia projektowe Grzałka karteru nie jest wymagana gdy ilość czynnika w układzie nie przekracza zalecanego limitu napełnienia. W związku z tym, że ilość czynnika w układzie może być trudna do określenia, grzałki karteru wymagane są we wszystkich układach z oddalonym skraplaczem. Ponadto grzałki karteru wymagane są we wszystkich układach z napełnieniem powyżej zalecanego limitu. Grzałki opaskowe dotępne są jako akcesoria (patrz strona 39).! Należy zpewnić oddzielne zasilanie dla grzałek, żeby pozostawały one pod napięciem nawet, gdy układ jest wyłączony (np. sezonowe wyłączenia). Grzałka musi być załączona przez przynajmniej 12 godzin przed uruchomieniem sprężarki. Optymalne miejsce do zainstalowania grzałki Grzałka musi być pod napięciem podczas postoju sprężarki. Zawór elektromagnetyczny na rurociągu cieczowym: Rozwiązanie to jest bardzo wygodne i może być stosowane we wszytkich typach układów. Zastosowanie zaworu pozwala na zatrzymanie czynnika ciekłego po stronie skraplacza zapobiegając w ten sposób migracji czynnika do sprężarki podczas postoju. Ilość czynnika po stronie niskiego ciśnienia może być zmniejszona przez odessanie czynnika po zamknięciu zaworu. Odessanie: Po osiągnięciu żądanej temperatury układ sterowania zamyka zawór elektromagnetyczny w rurociągu cieczowym odcinając dopływ czynnika do parownika. Sprężarka odsysa czynnik z parownika do momentu zadziałania presostatu (regulacyjnego) niskiego ciśnienia. Takie rozwiązanie ogranicza ilość czynnika znajdującego się w niskociśnieniowej części instalacji zmniejszając w ten sposób ryzyko gromadzenia się ciekłego czynnika w sprężarce. Jest to jeden z najlepszych sposobów zabezpieczania przed dostaniem się ciekłego czynnika do sprężarki podczas postoju. Zastosowanie jest jednak ograniczone do układów sterowanych termostatem. W układach wielosprężarkowych sterowanych ciśnieniowo można zastosować przekaźniki czasowe w celu opróżnienia parowników przed zatrzymaniem sprężarek. Należy zwrocić uwagę na dokładne dobranie czasu opóźnienia tak aby nie kolidował z nastawami presostatu zabezpieczającego niskiego ciśnienia. Zalecane ustawienia presostatu niskiego ciśnienia sterującego pracą sprężarki można znaleźć w tabeli na str. 24. Zalecane schematy połączeń elektrycznych są pokazane na str. 17. W pewnych warunkach zawór zwrotny w sprężarkach MLZ/MLM058-076 może nie zapewniać całkowitej szczelności i powodować ponowne uruchamianie sprężarki w układach z odessaniem. Może być konieczne zainstalowanie zewnętrznego zaworu zwrotnego. Test układu z odessaniem: Nastawy presostatu regulacyjnego znajdujące się w dopuszczalnym zakresie pracy sprężarki mogą powodować niepożądane wyłączenia podczas stanów przejściowych (np. praca po odszranianiu). Należy przeprowadzić testu na tę okoliczność. Gdy zdarzają się niepożądane zadziałania presostatu regulacyjnego, można zastosować przekaźnik czasowy opóźniający wyłączenie. W takim przypadku wymagane jest zastosowanie dodatkowego presostatu bezpieczeństwa niskiego ciśnienia. Należy ograniczyć ilość automatycznych odblokowań presostatu regulacyjnego podczas wyłączenia termostatu w celu uniknięcia zbyt krótkich załączeń sprężarki. W tym celu należy zastosować odpowiednie połączenia elektryczne i dodatkowy przekaźnik, by umożliwić odessanie czynnika przy jednym załączeniu sprężarki. FRCC.PC.015.A1.49 - Maj 2009 27