ZADANIA TESTOWE GRUPA I Lokalizacja środków artystycznych oraz określanie ich funkcji Co do mnie ja zostawiam maleńką tu drużbę Tych, co mogli pokochać serce moje dumne; Znać, ze srogą spełniłem, twardą bożą służbę I zgodziłem się tu mieć niepłakaną trumnę. J. Słowacki, Testament mój Z podanego fragmentu wypisz dwa czasowniki, wskazujące na obecność podmiotu lirycznego:. (0-1p.) Na podstawie podanego fragmentu nazwij dwie cechy podmiotu lirycznego:. (0-1p.) Kto drugi tak bez świata oklasków się zgodzi Iść taką obojętność, jak ja, mieć dla świata? Być sternikiem duchami napełnionej łodzi, I tak cicho odlecieć, jak duch, gdy odlata? Samotność poety została zaakcentowana w podanym fragmencie przy pomocy A. kropki B. przecinka C. wielokropka D. średnika (0-1p.) Nazwij środek stylistyczny, który jest wyodrębniony przy pomocy pytajnika. (0-1p.)
GRUPA II Odczytywanie dosłowne i przenośne tekstu Nie porzucaj nadzieje, Jakoć się kolwiek dzieje: Bo nie już słońce ostatnie zachodzi, A po złej chwili piękny dzień przychodzi. Patrzaj teraz na lasy, Jako prze zimne czasy Wszystkę swą krasę drzewa utraciły, A śniegi pola wysoko przykryły. Po chwili wiosna przyjdzie, Ten śnieg z nienagła zyjdzie, A ziemia, skoro słońce jej zagrzeje, W rozliczne barwy znowu się odzieje. Nic wiecznego na świecie: Radość się z troską plecie, A kiedy jedna weźmie moc nawiętszą, Wtenczas masz ujźrzeć odmianę naprędszą. Ale człowiek zhardzieje, Gdy mu się dobrze dzieje; Więc też, kiedy go Fortuna omyli, Wnet głowę zwiesi i powagę zmyli. Lecz na szczęście wszelakie Serce ma być jednakie; Bo z nas Fortuna w żywe oczy szydzi, To da, to weźmie, jako się jej widzi. Ty nie miej za stracone, Co może być wrócone: Siła Bóg może wywrócić w godzinie; A kto mu kolwiek ufa, nie zaginie. Jan Kochanowski, Pieśń IX, Księgi wtóre Synonimem wyrazu fortuna użytego w utworze J. Kochanowskiego jest rzeczownik: A. pieniądze B. szczęście C. los D. bogactwo (0-1p.)
Poddane niżej archaizmy połącz strzałkami ze współczesnymi odpowiednikami. patrzaj krasa odzieje naprędszą ubrać stopniowo uroda patrz najszybciej ostatni (0-1p.) Zadanie 3 Wyjaśnij (w dwóch zdaniach), jak rozumiesz sens słów: Lecz na serce wszelakie szczęście ma być jednakie... (0-2p.) Zadanie 4 Dlaczego: nie porzucaj nadzieje, jakoć się kolwiek dzieje? Podaj trzy argumenty, odwołując się do podanego tekstu J. Kochanowskiego....... (0-2p.)
GRUPA III Rozpoznawanie środków artystycznych Litwo! Ojczyzno moja! ty jesteś jak zdrowie Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie, Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie. Panno święta, co Jasnej bronisz Częstochowy I w Ostrej świecisz Bramie! Ty, co gród zamkowy Nowogródzki ochraniasz z jego wiernym ludem! Jak mnie dziecko do zdrowia powróciłaś cudem, (Gdy od płaczącej matki pod Twoją opiekę Ofiarowany, martwą podniosłem powiekę I zaraz mogłem pieszo do Twych świątyń progu Iść za wrócone życie podziękować Bogu), Tak nas powrócisz cudem na Ojczyzny łono. Tymczasem przenoś moją duszę utęsknioną Do tych pagórków leśnych, do tych łąk zielonych, Szeroko nad błękitnym Niemnem rozciągnionych; Do tych pól malowanych zbożem rozmaitem, Wyzłacanych pszenicą, posrebrzanych żytem; Gdzie bursztynowy świerzop, gryka jak śnieg biała, Gdzie panieńskim rumieńcem dzięcielina pała, A wszystko przepasane jakby wstęgą, miedzą Zieloną, na niej z rzadka ciche grusze siedzą. Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz Wypowiedzenie: Litwo! Ojczyzno moja! zawiera: A. uosobienie B. epitet C. porównanie D. apostrofę (0-1p.) Połącz przy pomocy strzałek podane niżej wyrażenia z odpowiednikami nazw środków artystycznych. bursztynowy świerzop gryka jak śnieg biała ciche grusze siedzą przenośnia epitet porównanie pól malowanych zbożem ożywienie (0-1p.)
Zdanie 3 Wypisz z tekstu trzy fragmenty, nawiązujące do biografii A. Mickiewicza....... (0-2p.)
Grupa V syntetyzowanie na podstawie tekstu Do mędrca ubogiego rzekł prostak bogaty: "Szkoda twej pracy, mój mądry sąsiedzie - I żyjesz, i umrzesz w biedzie, Bo z nauk nie ma intraty. Uczonym zawsze się zdaje, Że sława w dalekie kraje Rozniesie blask ich nazwiska; A moim zdaniem, przez wasze mozoły Świat i szeląga nie zyska. Gdy biesiaduję z mymi przyjacioły (A ty nad książką biedzisz się na strychu), Ten prawi to, tamten owo. Mówim o wszystkim, ale daję słowo, O uczonych ani słuchu. Podporą kraju są obywatele, Lecz tylko tacy, co wydają wiele. Nasz zbytek, choć nań sarkacie, Zbawiennie wszędzie przenika: My wzbogacamy kupca, rzemieślnika, A nawet waszej oświacie (Choć nie wiem za co i po co) Nieraz przychodzim z pomocą I owe brednie, ci pisze hołota, Płacimy na wagę złota. Nikt ich nie czyta: czasu na to szkoda, Ale teraz taka moda, Aby w pałacu mieć izbę osobną, A w izbie mędrca i ksiąg jak najwięcej.
Na tę zabawkę wszak i ja podobno Co rok wydaję po parę tysięcy. Wszystko na świecie, mój mości uczony, Zawisło tylko od złota potęgi: Handel, rzemiosła, wsie, miasta i trony, Nawet wy i wasze księgi." Mędrzec mógł by odeprzeć tę mowę zuchwałą, Lecz przekonywać głupca, na co to się zdało! Więc tylko mruknął przez zęby: "Szkoda gęby!" Wkrótce wybuchła wojna w tej krainie, Z nią głód, pożoga, zniszczenie, I bogacz w jednej godzinie Postradał całe swe mienie. Więc o chlebie żebraczym gdy z głodu przymierał, Mędrzec owocem swej pracy go wspierał. Półgłówkom, co naukę w lekkiej mają cenie, Dwie niedługie uwagi zrobić się ośmielę: Rozum nie zastąpią ładowne kieszenie, Gorzej umieć za mało niżeli za wiele. Jean de La Fontaine, Korzyści z nauki Na podstawie lektury podanego tekstu można stwierdzić, że: A. bogatemu jest łatwiej w życiu B. biednemu jest łatwiej w życiu C. mądry zawsze sobie poradzi C. gadatliwy zawsze ma rację. (0-1p.)
Głupca mądry może przekonać do swych racji wtedy, gdy: A. wspiera go finansowo B. popiera jego zdanie C. darzy go sympatią D. unika zbędnej dyskusji. (0-1p.) Zadanie 3 Sformułuj dwa argumenty, które dowodzą słuszności tezy: Gorzej umieć za mało niżeli za wiele... (0-2p.) Zadanie 4 Uzupełniając poniższe zdanie, przekonaj głupiego bohatera bajki, że nauka przynosi korzyści. Gdybyś się uczył (0-1p.)