Co w numerze? Grabowiec, 2016 rok Nr 139 Wielkanoc VII ŚPIEWO GRANIE W EKONOMIKU Tydzień z Internetem Z zimowego na letni Święta i ważne daty w marcu: 01. 03. Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych 03. 03. Międzynarodowy Dzień Pisarzy 08. 03. Dzień Kobiet 21. 03. Pierwszy dzień astronomicznej wiosny 21. 03. Międzynarodowy Dzień Poezji 22. 03. Światowy Dzień Wody 27. 03. Międzynarodowy Dzień Teatru 20. 03. Niedziela Palmowa 26. 03. Zmiana czasu z zimowego na letni 27. 03. Niedziela Wielkanocna Już za chwilę wiosna Z okazji zbliżających się Świąt Wielkanocnych składamy Państwu serdeczne życzenia zdrowych i radosnych chwil spędzonych w gronie rodzinnym lub z przyjaciółmi wśród kolorowych pisanek, wiosennych kwiatów i gałązek bazi. Redakcja Szkolności
WIELKANOC (Pascha) - najstarsze i najważniejsze święto chrześcijańskie (obok Bożego Narodzenia) upamiętniające śmierć krzyżową i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Poprzedzający ją tydzień, stanowiący okres wspominania najważniejszych dla wiary chrześcijańskiej wydarzeń, nazywany jest Wielkim Tygodniem. Wielkanoc jest świętem ruchomym podczas soboru nicejskiego w 325 roku ustalono, że będzie się ją obchodzić w pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni księżyca. POMYSŁY NA WIELKANOCNE PISANKI Zanurzanie pisanek w gorącej wodzie, w której rozpuszczony został barwnik. Wydmuszka weź jajko, zrób dwie dziurki z obu stron, najlepiej igłą. Dmuchaj w jedną dziurkę. Jak wyleci z jajka żółtko, to możesz pokolorować. Naturalne barwniki sok z buraka, jagód, wywar z suszonych łusek cebuli, szczypiorek lub świeża zielona trawa. Woskowanie nanieś wzór z roztopionego wosku, a następnie zanurz jajko w roztworze barwnika, zabarwią się tylko odsłonięte fragmenty skorupki. Koronkowe wzory na zabarwionej już pisance należy szpilką lub ostro zakończonym nożem wydrapać dowolne motywy. LANY PONIEDZIAŁEK Śmigus dyngus to polski zwyczaj wywodzący się ze starosłowiańskich obrzędów na cześć wiosny. Pierwotna tradycja nakazywała wzajemne polewanie się wodą oraz smaganie gałązkami wierzbowymi, co miało symbolizować rytualne oczyszczenie z wszelkich duchowych win (tzw. śmigus). Sens lanego poniedziałku sprowadzał się zatem do odrodzenia i pożegnania czasu stagnacji. Dyngus oznaczał z kolei praktykę wręczania podarków wędrownym dziadom, którzy w zamian za to powstrzymywali się od psotnych uczynków. Oba zwyczaje utworzyły nierozerwalną całość. W tradycji ludowej śmigus dyngus wiązał się ze starosłowiańskimi wiosennymi obrzędami cześć płodności, dlatego to zwykle kawalerowie polewali młode dziewczęta lub odwrotnie. Według wierzeń ludowych, obfite oblanie dziewczyny w lany miało wróżyć jej szczególne powodzenie u płci przeciwnej w ciągu całego roku. Obecnie polega na oble- ZWYCZAJE I TRADYCJE WIELKANOCNE Palemki na szczęście połknięcie jednej bazi poświęconej wróżyło zdrowie i bogactwo. Zatknięcie za obraz lub do wazonów palemki chroniły mieszkanie przed nieszczęściem i złośliwością sąsiadów. Świąteczne porządki wymiatamy z mieszkania zimę, a wraz z nią wszelkie zło i choroby. Święcenie koszyczka najważniejszy w nim to baranek symbol Chrystusa Zmartwychwstałego), mięso, wędliny (na znak, że kończy się post). Święcono chrzan bo gorycz męki Pańskiej i śmierci została zwyciężona przez słodycz zmartwychwstania, masło oznakę dobrobytu i jajka symbol narodzenia. Wielka Niedziela dzień radości, niegdyś poranny huk petard i dźwięk dzwonów miał obudzić śpiących w Tatrach rycerzy, poruszyć zatwardziałe serca skąpców i złośliwych sąsiadów. Wielkanocne jajko czerwone pisanki mają ponoć moc magiczną i W SWIĄTECZNYM KOSZYKU Bukszpan w Polsce zastępuje gałązkę oliwną, która przynosi Jezus jako znak pokoju. Chleb symbolizuje ciało Zbawiciela. Jako najważniejszy pokarm człowieka i efekt jego pracy jest oznaką dostatku. Kiedyś do święcenia niesiono specjalnie wypiekany mały chlebek wielkanocny nazywany paską Sól chroni od zepsucia. Zwalcza zło, oczyszcza. Symbolicznie ma chronić dusze przed zepsuciem. Wędliny kiedyś były dla większości wiernych rarytasem, więc dobrobyt i dostatek. Dzisiaj szynka i kiełbasa są obowiązkowe w zestawie do poświęcenia. Chrzan przypomina cierpienie Męki Pańskiej. Kiedyś dosłownie wyciskał łzy z oczu, gdy tarto go w wielki Piątek. W tradycji ludowej to symbol siły i zdrowia. Ser Symbolizuje harmonię między człowiekiem i przyrodą. Ma zapewnić pomyślność w hodowli zwierząt gospodarskich. Ciasto w postaci wielkanocnej baby. Domowy wypiek
W dniu 10 marca 2016 roku zespół wokalno instrumentalny z naszej szkoły w składzie: Oliwia Adamczuk, Paulina Czerwińska, Mikołaj Bednaruk vel Bednarczuk, Mikołaj Wójcicki, Hubert Fedurek, Gabriela Koszel pod opieką nauczyciela muzyki pana Karola Chilewicza, wziął udział i zajął II miejsce w VII ŚPIEWO GRANIU W EKONO- MIKU, zorganizowanym przez Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 1 w Zamościu. Konkurencja była duża. Na scenie wystąpiło 31 uczniów uzdolnionych muzycznie. Poziom wykonania był wysoki i wyrównany, co nie ułatwiało pracy jury. Jak powiedzieli członkowie komisji, w skład której weszli: pani Katarzyna Figura (absolwentka wydziału wokalnego Państwowej Szkoły Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Zamościu), pan Jan Tokarzewski (były dyrektor i nauczyciel szkoły oraz krzewiciel kultury muzycznej) i pan Dariusz Tokarzewski (absolwent Państwowej Szkoły Muzycznej w Zamościu i członek zespołu VOX) Zwracaliśmy uwagę nie tylko na technikę wykonania pieśni, interpretację, ogólny wyraz artystyczny, ale także dobór repertuaru oraz strój, podkreślający tematykę i nastrój utworu. Wprowadziliśmy kryterium podziału na zespoły i solistów, ponieważ nie sposób ocenić jedną miarą tak różnych wykon a ń. Tym bardziej cieszy sukces naszych koleżanek i kolegów. Konkurs VII ŚPIEWO GRANIE W EKONOMIKU dostarczył uczestni-
Tematem przewodnim tegorocznej edycji TYGODNIA Z INTERNE- TEM był Bezpieczny e- konsument. Gminna Biblioteka Publiczna w Grabowcu przy współpracy z Pracownią Orange z Gminnego Ośrodka Kultury w Grabowcu zorganizowała na ten temat spotkanie dla młodzieży z pierwszej klasy Liceum Ogólnokształcącego w Grabowcu. Uczniowie w trakcie spotkania rozwiązywali quiz, w trakcie którego w formie zabawy i rywalizacji zdobywali podstawową wiedzę na temat bezpiecznego korzystania z Internetu, szczególnie w zakresie dokonywania zakupów. Dowiedzieli się m. in.: Jak bezpiecznie zarządzać swoimi danymi w Internecie? (jakie dane są niezbędne do realizacji zamówienia?, których danych sprzedawca nie ma prawa od nas wymagać?) Jak zabezpieczać swoje dane? (jak tworzyć bezpieczne hasła do swoich kont?) Czym może grozić niewylogowanie się z publicznych komputerów?). Jak sprawdzać wiarygodność sklepów internetowych? Jak bezpiecznie płacić za zakupy? Jakie są podstawowe prawa konsumenckie przy zakupach w Internecie? Kto (lokalnie) może pomóc w dochodzeniu swoich praw przy zakupach w Internecie? Zmiana z czasu zimowego (astronomicznego) na letni nastąpiła w nocy z soboty (26 marca) na niedzielę (27 marca)- Niedziela Wielkanocna. Przejście z czasu astronomicznego na letni powoduje skrócenie naszego czasu na sen o godzinę. Stosowanie czasu letniego ma umożliwić bardziej efektywne wykorzystanie światła słonecznego (dziennego). W Unii Europejskiej zmiana czasu z zimowego na letni następuje w ostatnią niedzielę marca o 1:00 (czasu uniwersalnego UTC), natomiast zmiana czasu z letniego na zimowy następuje w ostatnią niedzielę października również o 1:00 w nocy czasu uniwersalnego, ale tym razem o godzinę do tyłu. W Polsce zmiany czasu letniego i zimowego regulowane są odpowiednim rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z 5 stycznia 2012 r. Zgodnie z tym rozporządzeniem zmiana czasu z zimowego na letni polega na zmianie wskazań zegarów z godziny 2:00 na godzinę 3:00, która będzie godziną początkową czasu letniego środkowoeuropejskiego. Powrót do czasu zimowego wymaga cofnięcia o jedną godzinę wskazań zegarów, tj. z godz. 3:00 na 2:00. Pierwszym krajem, który wprowadził czas letni byli Niemcy. Zaczęli go stosować podczas pierwszej wojny światowej, A dokładnie 30 kwietnia 1916 roku. Spowodowane to było chęcią zaoszczędzenia węgla używanego do produkcji energii elektrycznej, surowca szczególnie cennego w czasie wojny. Wkrótce zmiany czasu zostały wprowadzone w Wielkiej Brytanii, a następnie w większości krajów europejskich. W Polsce przejścia z czasu zimowego na letni i z powrotem stosowane było okresowo. Wprowadzone w okresie między I a II wojną światową, następnie podczas okupacji hitlerowskiej, a po wojnie w latach 1946 1949, 1957 1964 oraz od 1977 roku do chwili obecnej. Obecnie zmianę czasu stosuje 79 krajów, przy czym w niektórych z nich zmiany dotyczą tylko wybranych części, np. w Stanach Zjednoczonych. Łącznie dotyczą one ponad miliarda ludzi na całym świecie. Znacznie więcej, bo aż 159 krajów, nie stosuje w ogóle zmiany czasu, w tym Chiny oraz Indie. W Europie zmiany czasu dotyczą większości państw z wyjątkiem Islandii oraz Rosji. Jedynym wysoko uprzemysłowionym państwem, które nie wprowadziło czasu letniego, jest Japonia. Wraz z rozwojem elektroniki mamy mniej kłopotów z koniecznością pamiętania o przesunięciu wskazówek zegarów. W większości urządzeń elektronicznych takich jak telefony komórkowe, tablety, komputery, czy zegarki elektroniczne godzina przestawiana jest w sposób automatyczny.
Wiosna, Kiedy jej dotykam, Jest wilgotna I ciepła I drżąca, Jak pisklę. Słońce delikatnie Głaszcze ziemię, Bazie, Maleńkie kurczątka www.google.pl Redakcja: Karolina Kaczmara, Joanna Matwiejczuk, Opiekun gazetki: Daria Kodeniec