Przebudowa odcinka dwutorowej linii napowietrznej 220 kv na linię kablową Morzyczyn - Police Inwestycja liniowa
Kto jest kim w Inwestycji? Inwestor Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. (PSE S.A.) są właścicielem linii i zamawiającym powyższe prace. Spółka jest operatorem systemu przesyłowego (OSP) energii elektrycznej w Polsce. Spółka jest własnością Skarbu Państwa o szczególnym znaczeniu dla polskiej gospodarki. Forma prawna oraz zakres jej odpowiedzialności jako OSP określony jest w ustawie Prawo energetyczne. PSE S.A. zajmują się przesyłaniem energii elektrycznej siecią przesyłową (400 kv i 220 kv oraz częstotliwości 50 Hz) do wszystkich regionów kraju. Są odpowiedzialne za wykonywanie szeregu obowiązków związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa pracy polskiego systemu elektroenergetycznego, rozwojem sieci przesyłowej oraz połączeń transgranicznych z sąsiednimi systemami. PSE S.A. są właścicielem ponad 13 400 kilometrów linii oraz ponad 100 stacji elektroenergetycznych najwyższych napięć. www.pse.pl Wykonawca Linia 220kV Morzyczyn Police - obecne przejście przez Odrę. Inżynier Kontraktu PSE Inwestycje S.A. to spółka należąca do Grupy Kapitałowej Polskich Sieci Elektroenergetycznych S. A. Firma wykonuje szereg działań wspierających realizację projektów inwestycyjnych, które pozwalają osiągać statutowe cele Krajowego Operatora Systemu Przesyłowego. Działalność PSE Inwestycje S.A. obejmuje nadzór inwestorski nad realizowanymi inwestycjami (funkcja inżyniera kontraktu) oraz sporządzanie projektów sieci i urządzeń elektroenergetycznych (biuro projektów). www.pse-inwestycje.pl Przedsiębiorstwo Budownictwa Elektroenergetycznego ELBUD Warszawa Sp. z o. o. (ELBUD Warszawa) jest Generalnym Wykonawcą zamawianych prac. Spółka specjalizuje się w realizacji inwestycji z zakresu budownictwa elektroenergetycznego. Wieloletnie doświadczenie w budowie linii i stacji elektroenergetycznych, profesjonalna kadra i szeroki zakres usług sprawiają, że spółka należy do grona liderów branży. ELBUD Warszawa buduje i modernizuje linie i stacje elektroenergetyczne, konserwuje i remontuje obiekty nadszarpnięte zębem czasu, a także świadczy usługi z zakresu projektowania i wsparcia formalnoprawnego inwestycji. www.elbud.waw.pl 2
Słowo wstępu Przebudowa odcinka dwutorowej linii napowietrznej relacji Morzyczyn-Police jest kolejną inwestycją Polskich Sieci Elektroenergetycznych w północno-zachodniej części Polski. W województwie zachodniopomorskim sieć elektroenergetyczna wymaga istotnych inwestycji modernizacyjnych i rozwojowych. Znacznie poprawiają one pewność dostaw energii w regionie, przez co pozytywnie wpływają na bezpieczeństwo energetyczne tego regionu Polski i jej mieszkańców. W styczniu 2014 roku przedstawiciele PSE S.A. podpisali z województwem zachodniopomorskim i lokalnymi samorządami list intencyjny w sprawie współpracy przy budowie elektroenergetycznych stacji i linii przesyłowych w północno-zachodniej części Polski. Porozumienie ma doprowadzić do zwiększenia gwarancji przesyłu energii elektrycznej, stworzyć nowe możliwości dla rozwoju gospodarczego regionu oraz zwiększyć jego atrakcyjność inwestycyjną. Dzięki zapowiedzianym w liście intencyjnym inwestycjom, zostanie poprawiona niezawodność dostaw energii elektrycznej i bezpieczeństwo aglomeracji szczecińskiej oraz zminimalizowane ryzyko występowania awarii systemowych. Projektowana przebudowa linii znajduje się na terenie miasta Szczecin, w obrębie rzeki Odry (stanowiącym wewnętrzne wody morskie) oraz na terenie gminy Goleniów. Trasa modernizowanej linii będzie odpowiadać przebiegowi istniejącej linii napowietrznej. Znaczenie inwestycji Można określić trzy najważniejsze cele inwestycji: Planowana przebudowa jest jednym z elementów służących do realizacji projektowanego szlaku wodnego Berlin Szczecin Bałtyk. Zwiększenie ruchu żeglarskiego i jachtowego przyczyni się do rozwoju lokalnych przedsiębiorstw i zwiększy atrakcyjność gospodarczą i turystyczną regionu. Modernizacja linii ma przyczynić się do poprawienia warunków transportu wodnego. Skorzystają na tym przede wszystkim przedsiębiorstwa korzystające z tej formy transportu, np. zajmujące się tworzeniem wielkogabarytowych elementów do budowy morskich farm wiatrowych. Tego typu konstrukcje osiągają często ok. 100 metrów wysokości i obecnie ich transport morskim torem wodnym Szczecin Świnoujście nie jest możliwy z uwagi na istniejącą linię napowietrzną. Modernizacja sieci elektroenergetycznej wokół Szczecina, który ma zapobiec ewentualnym awariom systemu elektroenergetycznego, takim jak zdarzenie z 8 kwietnia 2008 roku. W jego wyniku 512 tysięcy mieszkańców województwa zachodniopomorskiego pozbawionych było dostaw energii elektrycznej. Korzyści z inwestycji Do głównych korzyści z planowanej inwestycji można zaliczyć: Poprawę warunków rozwoju przedsiębiorczości, przede wszystkim związanej z transportem wodnym oraz turystyką wodną na rzece Odrze. Oznacza to możliwość powstania nowych miejsc pracy w regionie. Poprawę bezpieczeństwa energetycznego regionu, a tym samym większą stabilność dostaw prądu dla mieszkańców oraz przedsiębiorstw. Stałe, coroczne wpływy do budżetu gmin z tytułu podatku od budowli, stanowiące 2% wartości wybudowanych obiektów. Poprawę warunków dla rozwoju energetyki opartej o bardziej ekologiczne - odnawialne źródła energii, np. farmy wiatrowe, elektrownie pływowe czy fotowoltanikę (energię słoneczną). Zmodernizowana sieć przesyłowa oznacza możliwość przesyłania mocy wytwarzanej przez nowe źródła energii. Zmniejszenie emisji spalin poprzez zwiększenie możliwości transportu rzecznego kosztem drogowego. 3
Charakterystyka inwestycji Inwestycja polega na przebudowie dwutorowego odcinka istniejącej napowietrznej linii elektroenergetycznej 220 kv relacji Morzyczyn-Police. Prace obejmą odcinek od słupa 139 do 142, przy czym odcinek pomiędzy słupami 140 i 141 zastąpiony zostanie dwutorową linią kablową przebiegającą pod dnem rzeki Odry. Istniejące słupy o wysokości ok. 126 m zostaną zdemontowane, ich miejsce zajmą słupy kablowe o wysokości około 50 m. Nowe słupy będą zlokalizowane w osi istniejącej dwutorowej linii napowietrznej, dzięki czemu nie zmieni się szerokość i przebieg istniejącego pasa technologicznego. W ramach moderni- zacji odcinka linii pod dnem rzeki Odry wykonane zostaną dwa przewierty sterowane w technologii HDD (Horizontal Direct Drilling - Horyzontalny Przewiert Sterowany), w odległości ok. 20 m od siebie, które utworzą dwa tory linii kablowej 220 kv. Technologia ta oparta jest na zasadzie wykonywania otworu głowicą wiercącą i odpowiedniego poszerzania jego średnicy za pomocą dobranych rozwiertaków. W trakcie wiercenia pozycja i profil przewiertu jest na bieżąco aktualizowana za pomocą lokalizatora elektronicznego umieszczonego w głowicy wiercącej, co pozwala dowolnie omijać przeszkody po trasie przewiertu. 135 137 Kieru nek: Morz yczy n 136 138 Ki er 145 un ek :P 139 ol ice 140 144 141 143 142 Szczecin Legenda: istniejąca dwutorowa linia napowietrzna 220 kv Morzyczyn - Police odcinek linii 220 kv do przebudowy słupy linii elektroenergetycznej 220 kv Mapa poglądowa przedstawiająca zakres modernizacji. 4
Linia Morzyczyn - Police a KSE Krajowy System Elektroenergetyczny (KSE) to zbiór urządzeń elektroenergetycznych przeznaczony do wytwarzania, przesyłu, dystrybucji i przekazywania użytkownikom końcowym energii elektrycznej. Na KSE składa się szereg elementów, takich jak elektrownie, linie przesyłowe 220/400 kv, linie dystrybucyjne 110 kv i stacje elektroenergetyczne. Linia Morzyczyn Police stanowi jedno z najważniejszych połączeń energetycznych w północno-zachodniej części Polski i jako linia przesyłowa o napięciu 220 kv, zapewnia stały i pewny dostęp do energii elektrycznej dla całego województwa zachodniopomorskiego. Właściciel linii, PSE S.A. stale nadzoruje stan swoich obiektów przesyłowych i wdraża w życie coraz to nowsze rozwiązania techniczne, mające na celu poprawę jakości i dostępności energii elektrycznej na terenie całego kraju. Schemat Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. 5
Jak przebiegać będzie budowa? Realizację inwestycji można podzielić na dwie części: prace związane z przebudową linii napowietrznej oraz ze skablowaniem linii w odcinku pod rzeką Odrą. Modernizacja linii napowietrznej będzie polegać na demontażu na obu brzegach Odry istniejących napowietrznych słupów oraz budowie nowych, niższych słupów kablowo-napowietrznych umożliwiających wprowadzenie przewodów linii pod ziemię. Linia będzie położona około 20 metrów pod dnem rzeki. Odcinek dwutorowej linii kablowej i światłowodowej o długości 790 m zostanie wykonany z wykorzystaniem technologii horyzontalnego przewiertu sterowanego (HDD). Mobilnej instalacji wiertniczej będzie towarzyszyć wykorzystanie 2 instalacji: do transportu i do odzysku płuczki bentonitowej. Do wykonania obu przewiertów wykorzystana zostanie głowica wiertnicza. Wytworzony urobek zostanie przetransportowany na powierzchnię przez tzw. płuczkę, której zadaniem jest urobienie gruntu, zmniejszenie oporów tarcia, chłodzenie rurociągu pilotażowego i uszczelnienie ścianek otworu wiertniczego. Po rozwierceniu otworu i oczyszczeniu światła na całej długości przewiertu przeciągnięta zostanie wiązka rur. Wpływ inwestycji na środowisko Wykonawca dokona wszelkich starań by budowa nie utrudniała życia mieszkańcom pobliskich miejscowości. Wybudowanie tego rodzaju linii wymaga dostarczenia ciężkich materiałów drogami lokalnymi, jednak w przypadku planowanej inwestycji znaczna ich część będzie transportowana drogą rzeczną. Samo koryto rzeki Odry i jej nabrzeże nie będą podlegać żadnym niekorzystnym zmianom związanym z realizacją inwestycji. Na odcinku przewiertu w technologii HDD nie wystąpi żaden z czynników negatywnego oddziaływania na środowisko. Emisja hałasu wytworzona przy budowie linii kablowej czy też spalin ograniczona będzie do placu budowy po obu stronach przewiertu. Nie wystąpi ingerencja w architekturę krajobrazu nie będzie robót ziemnych oraz konieczności poruszania się ciężkiego sprzętu budowlanego po trasie przewiertu. Linia energetyczna podobnie jak każde urządzenie elektryczne wytwarza pole elektromagnetyczne. Projektowana linia będzie spełniać wszystkie restrykcyjne normy związane z oddziaływaniem pola elektromagnetycznego. Zgodnie z zapisami rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. dopuszczalne w środowisku poziomy pola elektromagnetycznego dla niskiej częstotliwości, w miejscach dostępnych dla ludzi, wynoszą 10 kv/m. Z przeprowadzonych oszacowań wynika, że na odcinkach napowietrznym i kablowym linii natężenie pola nie przekroczy 5 kv/m, będzie zatem dwukrotnie niższe niż obowiązująca norma. Zgodnie z przepisami w najbliższym otoczeniu linii napowietrznej 220 kv nie można lokalizować budynków mieszkalnych i przeznaczonych do stałego przebywania ludzi. Dlatego, aby zapewnić odpowiednie warunki do prowadzenia eksploatacji linii, wzdłuż jej trasy przebiegał będzie tzw. pas technologiczny, którego szerokość wynosić będzie 50 m (po 25 m od osi linii w obie strony). Łąki, pastwiska i obszary rolne, na których wytyczone są takie pasy, nie zmienią swojego przeznaczenia i będą mogły być dalej wykorzystywane w ten sam sposób. Pas ten nie dotyczy terenów podwodnych. Pracy napowietrznej linii 220 kv może towarzyszyć szum akustyczny związany z warunkami pogodowymi (np. mżawką, deszczem, sadzią), związany z mikrowyładowaniami na powierzchni przewodów, tzw. ulotem. Zjawisko to z racji swojego minimalnego zasięgu nie stanowi żadnego zagrożenia dla człowieka przebywającego pod linią, a dźwięk jest nieznaczny w porównaniu z hałasem wytwarzanym przez inne źródła w środowisku człowieka. 6
Informacje dla właścicieli gruntów Wykonawca zobowiązany jest do uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. W chwili zebrania kompletnej dokumentacji wymaganej przepisami, Inwestor wystąpi o wydanie takiej decyzji do odpowiedniego organu, którym w tym przypadku będzie Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Szczecinie. Wydanie decyzji poprzedzi procedura oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (tzw. Procedura OOŚ). Prawo własności gruntów pozostaje zachowane, działka w żadnym przypadku nie zmienia swojego właściciela. Na nieruchomości zostaje jedyne ustanowiona służebność przesyłu, w ściśle określonym zakresie związanym z budową i eksploatacją linii elektroenergetycznej. Dzięki temu Inwestor ma pewność, że w razie ewentualnych prac konserwacyjnych będzie mógł swobodnie dostać się do słupów. Oczywiście o każdym wejściu na działkę informowany będzie jej właściciel. Każdy z właścicieli gruntów pod linią otrzyma jednorazowe wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu na swojej działce, określone na podstawie operatu szacunkowego sporządzonego przez uprawnionego niezależnego rzeczoznawcę majątkowego. Za ewentualne straty w pożytkach i uprawach oraz w mieniu ruchomym i nieruchomym, które wystąpią w trakcie modernizacji lub eksploatacji linii, właściciel gruntu otrzyma dodatkowe odszkodowanie na podstawie sporządzonego protokołu szkód. Najczęściej zadawane pytania (FAQ): Czy podczas modernizacji nastąpią przerwy w dostawie energii elektrycznej? materiałów będzie transportowana rzeką, dzięki czemu konieczność transportu materiałów budowlanych drogami publicznymi będzie ograniczona do minimum. Czy linia elektroenergetyczna jest bezpieczna dla ludzi i środowiska? Polskie prawo nakłada restrykcyjnie ograniczenia dotyczące oddziaływania linii na środowisko i życie ludzi. Są one jednymi z najbardziej rygorystycznych norm w całej Europie. Co ważne, z racji skablowania odcinka pod rzeką, przebudowywana linia będzie oddziaływać na środowisko w bardzo ograniczonym stopniu. Linia zbudowana zgodnie z przepisami oraz standardami jest bezpieczna z dla ludzi i środowiska. Jakie korzyści odniosą mieszkańcy Szczecina i Goleniowa? Poprawie ulegną warunki do rozwoju przedsiębiorczości, przede wszystkim w zakresie transportu wodnego oraz turystyki. Inwestycja zwiększy bezpieczeństwo i stabilność dostaw energii elektrycznej. Wiąże się również z wpływami dla gmin z zakresu podatków od nieruchomości. Jak można skontaktować się z wykonawcą prac? Wszelkie sprawy dotyczące modernizacji linii można zgłaszać do rzecznika prasowego Inwestycji dostępnego pod adresem mailowym: prasa@liniamorzyczynpolice.pl. Ponadto pytania oraz uwagi można zgłaszać za pośrednictwem formularza kontaktowego znajdującego się na stronie internetowej www.liniamorzyczynpolice.pl Prace budowlane nie wpłyną na dostępność prądu dla gospodarstw domowych. Z jakimi utrudnieniami dla okolicznych mieszkańców wiąże się ta przebudowa? Inwestycja realizowana będzie na obszarze niezamieszkałym. Wykonawca dokona wszelkich starań by budowa nie utrudniała życia okolicznym mieszkańcom. Znaczna część Mobilna instalacja wiertnicza 7
Inwestor: Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. ul. Warszawska 165 05-520 Konstancin-Jeziorna sekretariat@pse.pl www.pse.pl Zdjęcia: Archiwum PSE Archiwum ELBUD Warszawa Wykonawca: Przedsiębiorstwo Budownictwa Elektroenergetycznego ELBUD Warszawa Sp. z o.o. Al. Krakowska 264, 02-210 Warszawa tel.: 22 591 53 00 faks: 22 846 18 17 www.elbud.waw.pl e-mail: office@elbud.waw.pl Strona inwestycji: www.liniamorzyczynpolice.pl Konstancin-Jeziorna, wrzesień 2014.