Kronika. Mazowiecka. Wezwanie przyjęte przyjedziemy s. 2 Beneficjenci na start! s. 4 Papierosy problem znany i nieznany s. 23



Podobne dokumenty
REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO

OSTATNI KROK DO PIERWSZYCH KONKURSÓW Z RPO WM !

Harmonogram naborów wniosków o dofinansowanie w 2016 r.

Wizja Mazowsza do 2030 r.

Kierunki i zadania do Strategii Rozwoju Gminy Zgierz na lata

WSPARCIE DZIAŁAŃ INWESTYCYJNYCH W RPO WM Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego. Założenia perspektywy finansowej

Dotacje UE Opracowywanie dokumentacji aplikacyjnych Pomoc w doborze jednostek naukowych i badawczo-rozwojowych Pomoc w pozyskaniu opinii o

Środki strukturalne na lata

Typy projektów mogących uzyskać dofinansowanie. Poddziałanie nie będzie realizowane w 2015 roku.

Prawie 3 mld zł z UE do wydania w 2016 r.

Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Koninie

Typ projektów mogących uzyskać dofinansowanie. Oś priorytetowa 1 Wykorzystanie działalności badawczo-rozwojowej w gospodarce

Typ projektów mogących uzyskać dofinansowanie. Oś priorytetowa 1 Wykorzystanie działalności badawczo-rozwojowej w gospodarce

Zakres Obszarów Strategicznych.

Podstawy procesu programowania perspektywy finansowej Konsultacje społeczne Gliwice, 24 maja 2013 r.

Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata rok

Nowsze Mazowsze podsumowanie 2012 roku

Wydatkowanie czy rozwój

Wsparcie przedsiębiorców w latach możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej

FUNDUSZE EUROPEJSKIE W MAŁOPOLSCE GMINA RYGLICE

Regionalny Program Operacyjny na lata Departament Wdrażania EFRR

Rola Miast w Polityce Spójności na przykładzie Miasta Ciechanów

Strategia Rozwoju Ostródzko-Iławskiego Obszaru Funkcjonalnego

ANKIETA. Konsultacje społeczne prowadzone w ramach opracowywania aktualizacji Strategii Rozwoju Powiatu Goleniowskiego do roku 2020.

Regionalny Program Operacyjny Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata (RPO WiM )

STAN WDRAŻANIA. planowane konkursy

Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata Łódź, 27 maja 2015 r.

Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata

Stopień wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego. dla Województwa Pomorskiego. na lata

r. godz. 16:00-20:00 Centrum Kultury i Czytelnictwa w Brzostku

Planowany w dniu identyfikacji termin złożenia wniosku o dofinansowanie (kwartał / miesiąc oraz rok)

ROZWÓJ E-POTENCJAŁU MAZOWSZA. NOWE MOŻLIWOŚCI W PERSPEKTYWIE FINANSOWEJ

Wstępny projekt Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata Lublin, r.

REWITALIZACJA W PERSPEKTYWIE FINANSOWEJ Łódź, 6-7 czerwca 2016 r.

Rola miast w polityce spójności

Wykorzystanie Funduszy Europejskich przez m.st. Warszawę - podsumowanie I półrocza 2009 r.

Typy projektów mogących uzyskać dofinansowanie. A. infrastruktura badawcza w jednostkach naukowych

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka

INFORMACJA DOTYCZĄCA DELIMITACJI OBSZARU RADOMSKIEGO REGIONALNEGO INSTRUMENTU TERYTORIALNEGO

Lista projektów wybranych do dofinansowania w trybie pozakonkursowym dla Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego

Planowana data ogłoszenia konkursu i termin naboru wniosków. Oś I: Wzmocnienie potencjału i konkurencyjności gospodarki regionu

Rewitalizacja w ramach RPO WD

Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego na lata

DLA ROZWOJU MAZOWSZA.

FUNDUSZE EUROPEJSKIE W MAŁOPOLSCE GMINA TUCHÓW

Osie priorytetowe Gospodarka Innowacje Technologie Rozwój społeczeństwa informacyjnego Wsparcie gospodarki niskoemisyjnej

Nowe wytyczne dla beneficjentów środków unijnych

unijnych i krajowych

Instrumenty wsparcia przedsiębiorstw w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego

Planowany w dniu identyfikacji termin złożenia wniosku o dofinansowanie (kwartał / miesiąc oraz rok)

Wsparcie edukacji zawodowej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata

Planowana data ogłoszenia konkursu i termin naboru wniosków. Oś I: Wzmocnienie potencjału i konkurencyjności gospodarki regionu

MOBILNOŚĆ MIEJSKA I ROZWIĄZANIA MULTIMODALNE W KONTEKŚCIE ROZWOJU SMART CITY

WSPARCIE WIELKOPOLSKIEJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W RAMACH WRPO Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu

Projekt Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego

W porównaniu z poprzednimi w obecnej edycji Phare zmienił się zakres przedmiotowy inwestycji. Firmy produkcyjne i usługowe

Wpływ polityki spójności realizowanej w latach na rozwój kraju i Podkarpacia Agnieszka Dawydzik Ministerstwo Infrastruktury I Rozwoju

Transport jako jeden z priorytetów polityki spójności

Harmonogram naborów wniosków o dofinansowanie w trybie konkursowym dla RPO WK-P na lata na 2016 rok

RAMOWY PLAN REALIZACJI DZIAŁAŃ NA LATA

Środki Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata dla rozwoju sieci szerokopasmowych na Lubelszczyźnie

Prezentacja Mandatu Terytorialnego Konińskiego Obszaru Strategicznej. Interwencji KONIN Koniński Obszar Strategicznej.

Część II. Opracowanie celów strategicznych, operacyjnych oraz projektów, działań

REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY

PROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ POLSKA-ROSJA Giżycko, 21 października 2015 r.

Małopolskie samorządy w nowej perspektywie finansowej. Szanse i wyzwania

Planowany w dniu identyfikacji termin złożenia wniosku o dofinansowanie (kwartał / miesiąc oraz rok)

REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO NA LATA

REGIONALNE ŚRODKI NA WSPIERANIE DZIAŁÓW R&D. Mariusz Frankowski p.o. Dyrektora Mazowieckiej Jednostki Wdrażania Programów Unijnych

Lokalna Grupa Działania Roztocze Tomaszowskie

Aglomeracja Wałbrzyska

ŚRODKI PUBLICZNE W PERSPEKTYWIE FINANSOWEJ UE na Mazowszu. Dariusz Kowalczyk Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata PODSUMOWANIE DZIAŁANIA ODNOWA I ROZWÓJ WSI

Indykatywny wykaz wstępnie zidentyfikowanych projektów inwestycyjnych i nieinwestycyjnych w ramach inicjatywy Aktywne Roztocze

Regionalny Program Operacyjny Województwo Podkarpackie. 1.Oś Priorytetowa I. Konkurencyjna i innowacyjna gospodarka

Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Koninie. Krok po kroku do sukcesu. Dorota Szkudlarek

Planowany w dniu identyfikacji termin złożenia wniosku o dofinansowanie (kwartał / miesiąc oraz rok)

10 lat Gminy Płoniawy-Bramura w Unii Europejskiej

Strategia na rzecz rozwoju Obszaru Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Powiatu Sępoleńskiego

Lista wskaźników do wykonania celów pośrednich oraz końcowych

Podsumowanie Strategii Rozwoju Gminy Nowy Targ na lata

PRZEGLĄD PRASY 9 kwietnia 2014 roku

Odnowa i rozwój wsi: Preferowane będą operacje związane z zakupem strojów ludowych, folklorystycznych, instrumentów muzycznych, innych elementów

Zielona Góra, 27 marca 2015 r.

Projekt Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych dla Warszawskiego Obszaru Funkcjonalnego Warszawa, 7 lipca 2014 r.

Strategiczne planowanie na Mazowszu jako Regionie Wiedzy

Planowana data ogłoszenia konkursu i termin naboru wniosków. Oś I: Wzmocnienie potencjału i konkurencyjności gospodarki regionu

Planowane kierunki instrumentów wsparcia dla MŚP w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata

Gorzów Wielkopolski, 14 marca 2014 r.

Możliwości finansowania transferu wiedzy ze środków dotacyjnych na Mazowszu w latach

Środki na projekty B+R i transfer technologii w RPO WM

Z jakich Funduszy Europejskich mogą korzystać samorządy w latach ?

Polityka innowacyjna Województwa Mazowieckiego

ANKIETA. Strategii Rozwoju Gminy Kargowa na lata

Małopolski Regionalny Program Operacyjny na lata

Jak fundusze unijne rozwijają Mazowsze?

Typ projektów mogących uzyskać dofinansowanie. Oś priorytetowa 1 Wykorzystanie działalności badawczo-rozwojowej w gospodarce

Informacja o stanie wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata stan na dzień

OPIS PLANOWANYCH ZADAŃ W SOŁECTWIE BUDZÓW

Transkrypt:

Kronika NR 5 (147) 2015 ROK / ISSN 1730 749X Pismo Samorządu Województwa Mazowieckiego Mazowiecka Wezwanie przyjęte przyjedziemy s. 2 Beneficjenci na start! s. 4 Papierosy problem znany i nieznany s. 23

spis treści temat miesiąca Beneficjenci na start! Najbardziej wyczekiwany był harmonogram. Przyjęcie go przez zarząd województwa to dla Mazowszan zielone światło i ostatni krok do przystąpienia do konkursów unijnych. Już teraz warto korzystać ze wsparcia doradców w punktach informacyjnych, zwłaszcza że na beneficjentów czekają pewne udoskonalenia, nowości, możliwości, ale też ograniczenia. Pomocna w przejściu przez unijne procedury będzie, uruchomiona z myślą o mieszkańcach regionu, strona www.funduszedlamazowsza.eu. Jej wygląd nie odbiega od dotychczas funkcjonujących portali dotyczących programów krajowych, co z pewnością usprawni wyszukiwanie istotnych treści. Nowością będzie składanie wniosków jedynie elektronicznie. Posłuży do tego Lokalny System Informatyczny (LSI) stworzony specjalnie dla nowej perspektywy. Wnioskodawca po podpisaniu umowy o dofinansowanie projektu otrzyma login i hasło do Centralnego Systemu Teleinformatycznego, prowadzonego przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju. warto wiedzieć 2 Wezwanie przyjęte przyjedziemy Lekkomyślne wezwanie pogotowia przez jednych, innych może kosztować życie 4 Beneficjenci na start! Wraz z przyjęciem wstępnego harmonogramu, ruszyła kampania informacyjna. Aplikując o środki, pamiętajmy o zmianach 6 Kolory maja Polskie barwy narodowe wywodzą się z dwóch herbów: Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego 8 Nieszczęsna żona Dla rodziców Gertrudy, jej małżeństwo z synem najbogatszego magnata Rzeczypospolitej byłoby ogromnym awansem społecznym rozwój regionalny 9 Bilet lotniskowy Jedziesz dokąd chcesz! 10 Inwestycje na Mazowszu Przedstawiamy projekty, które będą służyły m.in. kierowcom, przedszkolakom, turystom, molom książkowym 14 Tu historia przeplata się z nowoczesnością Powiat płocki to nie tylko dawna stolica Mazowsza. O jego atutach opowiedział starosta Mariusz Bieniek 15 Miejsce, które warto zobaczyć Gdyby zapytać, z czym kojarzy się ta gmina? Większość odpowiedziałaby z Niedzielą Palmową 16 Mapowe zagłębie Mazowsza Wiele przydatnych udogodnień wprowadził Mazowiecki System Informacji Przestrzennej 18 Mazowieccy prymusi Kolejny raz studenci wcielili się w rolę tajemniczych klientów i sprawdzili, jak urzędy gminne z całego kraju kontaktują się z potencjalnymi inwestorami z prac samorządu 20 Nowy oddział Obrady Sejmiku Województwa Mazowieckiego VI sesja. 20 kwietnia 21 Wyrosną konopie... W kwietniu mazowiecki sejmik przyjął uchwałę, określającą powierzchnię uprawy maku i konopi włóknistych w 2015 r. 22 Odwodnienie powiśla kozienickiego Sprawy związane z zagrożeniem powodziowym, w szczególności na terenie ziemi radomskiej, poruszyła Komisja Rolnictwa i Terenów Wiejskich wraz z miejską Komisją Rolnictwa, Leśnictwa i Ochrony Środowiska dodatek specjalny I-IV Transportowe ciekawostki Mazowieccy przewoźnicy stawiają na komfort i bezpieczeństwo swoich pasażerów Wydawca: Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego w Warszawie, ul. Jagiellońska 26, 03-719 Warszawa Miejsce redakcji: Wydział Komunikacji Zewnętrznej w Kancelarii Marszałka tel. 22 590 77 92, 22 590 77 54; faks 22 590 77 59 e-mail: kronika.mazowiecka@mazovia.pl Kierownik wydania: Dorota Matlakiewicz-Papis Redaguje zespół w składzie: redaktor naczelna Iwona Dybowska; redaktorzy Agnieszka Bogucka, Justyna Michniewicz, Urszula Sabak-Gąska, Małgorzata Wielechowska Stale współpracują: pracownicy departamentów i delegatur UMWM oraz wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych Skład/łamanie: Studio 2000 Robert Lipski Druk: Drukarnia Wydawnicza Trans Druk, Golina Na okładce: Fot. arch. Studio 2000 Nakład: 15 600 egz. Samorząd Województwa Mazowieckiego i Kronika Mazowiecka w Internecie: www.mazovia.pl Redakcja zastrzega sobie możliwość skracania, adiustacji tekstów oraz zmiany ich tytułów. Za wypowiedzi publikowane na łamach Kroniki Mazowieckiej redakcja nie ponosi odpowiedzialności.

Fot. arch. Studio 2000 zdrowie 23 Papierosy problem znany i nieznany Elektroniczne papierosy zyskały popularność 6 7 lat temu, jako doskonała alternatywa dla szkodliwego tytoniu. Co na to obecny stan badań? ekologia 24 Na działania proekologiczne WFOŚiGW swoją ofertę kieruje nie tylko do jst i osób fizycznych. Lista pozostałych wnioskodawców jest imponująca 25 Waste to Energy (WtE) Odpady w służbie rozwoju gospodarczego Czy odpady zmieszane to tylko śmieci? Właśnie one mogą być bardzo istotnym źródłem energii współpraca 26 Przyszłość sektora mleczarskiego Idea dobra stabilizacja produkcji, zachowanie proporcji pomiędzy podażą a popytem, zabezpieczenie godziwego wynagrodzenia za pracę. Kwoty mleczne nie spełniły wszystkich oczekiwań turystyka 27 Na każdy listek patrzę Następcą Władysława IV na tronie Polski był jego młodszy przyrodni brat Jan Kazimierz. W drodze po koronę konkurował z nim jego rodzony brat, biskup wrocławski i płocki Karol Ferdynand edukacja 30 Ratujemy i Uczymy Ratować Strach i obawa, że możemy zaszkodzić zamiast pomóc, często paraliżują nas przed udzieleniem poszkodowanemu pierwszej pomocy. WOŚP znalazł na to sposób trzeba ćwiczyć od najmłodszych lat rolnictwo 31 ekspresowy przegląd wydarzeń Partnerów KSOW z roku na rok przybywa, a dzięki temu mamy więcej pomysłów i przedsięwzięć, co pozwala z optymizmem patrzeć na lata 2014 2020 32 Cztery razy cztery, czyli KSOW oczami innych Co sądzą o KSOW ci, którzy przez te lata przyglądali się naszemu funkcjonowaniu... kultura 34 Festiwal Teatrów Młodzieżowych Zachęcamy do udziału miośników teatru i twórczości Sławomira Mrożka 35 Książki z mazowieckiej półki Dwory, pałace, muzea, skanseny, szlaki rowerowe, rzeki i puszcze Nie sposób wymienić wszystkich atrakcji Mazowsza 36 Muzyczne inspiracje Mazowsza Placówki, powołane dzięki zamiłowaniu do szeroko rozumianej sztuki, wciąż skupiają ludzi z pasją 38 Kulturalne Mazowsze Oferta kulturalna dla dzieci tym razem jest wyjątkowo bogata 42 Z rodziną przez Mazowsze Są nagrody dla amatorów fotografowania w skrócie 43 Wieści z regionu O najważniejszych wydarzeniach krótko i esencjonalnie folklor 44 Zatopiona w wosku Odkryte przypadkiem batikowanie okazało się prawdziwą miłością Anny Góreckiej z Sierpca 1

warto wiedzieć Wezwanie przyjęte przyjedziemy Nieuzasadnione wezwanie karetki to nie tylko strata pieniędzy, chociaż koszty z tym związane ponoszą podatnicy. Problem leży znacznie głębiej. To przede wszystkim ryzyko, że pomoc nie dotrze na czas do osoby, której życie faktycznie jest zagrożone. Pierwsza karetka pogotowia 1 pojawiła się na stołecznych ulicach 22 lipca 1897 r. W ciągu prawie 120 lat zmieniała się nazwa instytucji niosącej pomoc, struktura organizacyjna, forma prawna oraz obszar działania. Cel pozostał ten sam ratowanie życia. Stała jest także społeczna postawa wobec pogotowia wciąż traktujemy je jak przychodnię na kółkach. A przecież już niemal wiek temu dr Józef Zawadzki przestrzegał ( ) aby nikt na całym obszarze miasta, komu nieszczęście sprawiło ból i cierpienie, nie wzywał pomocy nadaremnie ( ) 2. Dziś Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego i Transportu Sanitarnego Meditrans SP ZOZ to należący do najnowocześniejszych i największych w Polsce publiczny zakład opieki zdrowotnej. Jest dla mieszkańców stolicy i okolic 3 jedną z najstarszych i najbardziej zasłużonych instytucji ochrony zdrowia. 1 H. Bojczuk, Warszawskie Pogotowie Ratunkowe 1897 1945, Warszawa 2010. 2 J. Zawadzki, Dwadzieścia lat Pogotowia Ratunkowego w Warszawie (1897 1917), Warszawa 1917. 3 Rejon operacyjny 14/01 zgodnie z Planem działania systemu państwowego ratownictwa medycznego dla województwa mazowieckiego obejmuje swoim zasięgiem miasto stołeczne Warszawę oraz powiaty: legionowski, otwocki, wołomiński, warszawski zachodni, miński (Sulejówek, Halinów, Wiązowna), nowodworski (część gminy Czosnów) i pruszkowski (Raszyn, Michałowice). 2

warto wiedzieć Rocznie 500 tys. połączeń Na obszarze objętym zasięgiem pracy warszawskiego Meditransu zameldowanych jest blisko 2,4 mln mieszkańców. Faktycznie liczba ta jest znacznie wyższa. Tylko w stolicy każdego dnia przebywa ponad 4,5 mln osób i takie wskaźniki traktowane są przez pogotowie jako potencjalna liczba pacjentów. To olbrzymia odpowiedzialność, która wymaga pełnego zaangażowania i czujności oraz właściwej organizacji. Połączenia telefoniczne z numeru alarmowego 999 lub przekazywane z numeru 112, realizuje całodobowo dwunastu dyspozytorów medycznych. Rocznie obsługują ponad 500 tys. połączeń, decydując na podstawie otrzymanych informacji dokąd bezwzględnie należy wysłać karetkę. Ambulanse wyczekują w 35 miejscach. W gotowości do wyjazdu stacjonuje 29 zespołów ratownictwa medycznego typu S (specjalistyczny), 37 typu P (podstawowy), a także jeden zespół ratownictwa wodnego. Przychodnia na kółkach? Doświadczenie, poświęcenie, umiejętności i wiedza pracowników pogotowia, najnowocześniejsze ambulanse czy systemy teleinformatyczne niestety nie są w stanie realnie wpłynąć na zmniejszenie ogólnej liczby wyjazdów ambulansów, zwłaszcza wyjazdów nieuzasadnionych. Statystycznie co 2 min. pogotowie realizuje wezwanie do pacjenta. Co trzeci wyjazd jest nieuzasadniony raz na 6 min. karetka wyjeżdża bez potrzeby. W 2014 r. padł rekord ambulanse interweniowały 232 tys. razy. Z jednej strony to olbrzymi sukces świadczący o ciągłej gotowości niesienia pomocy. Z drugiej jednak gdy przeanalizujemy liczbę wezwań nieuzasadnionych, a było ich ponad 80 tys., jako odbiorcy tego typu usług wypadamy dość nieodpowiedzialnie. Skąd taki wynik? Pacjenci albo nie są świadomi swoich praw, albo ich nadużywają. Coraz częściej wezwanie karetki traktowane jest jako szybki sposób na wizytę lekarską w domu lub próba sprawniejszego dostania się do szpitala. Liczba wyjazdów ratownictwa medycznego w latach 2012 2014 rejon operacyjny 14/01 191 630 2012 218 389 2013 kłe. Przestrzeganie tych zasad sprawiłoby, że pomoc byłaby tam, gdzie naprawdę jest potrzebna. Padające rekordy nieuzasadnionych wezwań wskazują na konieczność ciągłej społecznej edukacji. Nie tylko nie wiemy, do czego służy karetka, ale też nie potrafimy lub boimy się sami udzielać pierwszej pomocy. Pomoc doraźna Akcje informacyjne cieszą się wieloletnią tradycją. Głośnym echem odbiła się kampania społeczna Ratujemy życie, nie leczymy zorganizowana przez Wojewódzką Stację Pogotowia w Katowicach. Na Mazowszu również mamy spore doświadczenie w prowadzeniu tego typu działań. Od 2008 r. WSPRiTS Meditrans w Warszawie, przy wsparciu finansowym Samorządu Województwa Mazowieckiego, realizuje Program kształtowania zachowań ratowniczych, a w 2014 r. 16 001 41 585 232 839 2014 22 398 48 642 Po pierwsze nie szkodzić To jedna z fundamentalnych zasad w medycynie. Obowiązywać powinna zarówno lekarzy, jak i pacjentów. Lekkomyślne wezwanie pogotowia przez jednych, innych może kosztować życie. Nie bez przyczyny wyraźnie precyzowane są sytuacje, w których powinniśmy wybierać numer 999. W określeniu stanów wymagających natychmiastowej specjalistycznej interwencji kluczowe są dwa słowa ostre i nagłe, np. ostry ból brzucha, nagły ostry ból nogi czy w klatce piersiowej. Nigdy nie powinny to być stany przewlepojawił się bezpłatny poradnik Pierwsza pomoc w praktyce. To pojedyncze przykłady podejmowanych prac popularyzujących właściwe postawy w sytuacji zagrożenia czy przybliżające istotę pracy pogotowia ratunkowego. Zarówno potrzeby, jak i skala działań prewencyjnych i informacyjnych są znacznie szersze. Od wielu lat trwa także dyskusja nad koniecznością nowelizacji przepisów Ustawy o Ratownictwie Medycznym. Wprowadziłaby ona regulacje związane z podnoszeniem poziomu bezpieczeństwa zdrowotnego, a w konsekwencji wyeliminowałaby lub ograniczyła m.in. wezwania nieuzasadnione. ( ) Jednak żaden nawet doskonały akt prawny nie przyniesie oczekiwanego efektu, jeśli ludzie, którzy ten system mają stworzyć, a później w nim funkcjonować, nie zaangażują się w to dzieło ( ) 4. Sukces i porażka Niewątpliwym sukcesem jest, że w 2014 r. mimo od kilku lat stałych sił i środków udało się zrealizować rekordową liczbę 232 tys. wyjazdów. To efekt ciężkiej pracy całego zespołu ratowniczego. Niepokoi natomiast fakt, że ponad 35 proc. wezwań określanych jest jako nieuzasadnione. Głośno komentujemy sytuacje, w których dyspozytor z różnych względów nie wysłał karetki. Jednak liczb obrazujących do ilu osób, z powodu bezmyślności lub niewiedzy wzywających, pomoc dotarła za późno, raczej w statystykach nie ujmujemy. Artur Kamecki WSPRiTS Meditrans w Warszawie 4 R. Gałązkowski, Ratownictwo Medyczne w Polsce, Komentarz do Ustawy z 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym, Warszawa 2007. Liczba pacjentów przywiezionych i nieprzywiezionych do szpitala 26 976 53 471 134 044 147 349 152 392 2012 2013 2014 pacjenci przywiezieni pacjenci pozostali na miejscu zdarzenia przypadki szczególne (np. brak pacjenta na miejscu zdarzenia, pacjent pod wpływem alkoholu i środków odurzających, wezwanie odwołane oraz wyjazdy do stwierdzenia zgonu) 3

temat miesiąca Beneficjenci na start! Już we wrześniu ruszą pierwsze konkursy w ramach RPO WM 2014 2020. To kluczowa informacja dla beneficjentów, którzy mogą rozpocząć przygotowania do wyścigu o unijne dotacje. Jest o co walczyć. Jeszcze w tym roku rozdysponujemy 215,9 mln euro, czyli około 870 mln zł. Co najważniejsze? Zgodnie z oczekiwaniami UE w nowej perspektywie finansowej nacisk kładziemy na działania związane z pobudzaniem gospodarki, zastosowaniem efektów badań w biznesie i wspieraniu przedsiębiorców. Ważne jest korzystanie z odnawialnych źródeł energii. To również dobry czas dla rozwoju ekonomii społecznej, bo duża część dotacji przeznaczona jest na walkę z ubóstwem i zmniejszenie bezrobocia. Najszybciej ruszą projekty pozakonkursowe. Cała pula na ich realizację to 104 mln euro, z czego do końca roku skorzystać można z około 12,3 mln euro. III kwartał br. to wsparcie (1,13 mln euro) sektora ekonomii społecznej za projekt odpowiedzialne będzie Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej. Ruszą także dwa programy stypendialne. Oba będą dotyczyły uczniów z wysokimi wynikami i osiągnięciami 570 tys. euro na projekt w szkolnictwie ogólnym i 286 tys. euro dotyczące szkolnictwa zawodowego. Wśród projektów pozakonkursowych jest też inna inicjatywa samorządu województwa integrująca instytucje otoczenia biznesu, zwłaszcza sektor małych i średnich przedsiębiorstw (prawie 7,83 mln euro na stworzenie dla MŚP kompleksowej oferty wspierającej ich w rozwoju). PIFE czyli punkty informacyjne Mazowiecka Sieć Punktów Informacyjnych Funduszy Europejskich obejmuje w regionie sześć lokalizacji Warszawę, Siedlce, Ostrołękę, Płock, Ciechanów i Radom. Wszystkie są tak zaplanowane, by były dostępne dla osób z niepełnosprawnością nie mają barier architektonicznych, a np. osoby niedosłyszące mogą skorzystać z pętli indukcyjnych. Punkty są przyjazne rodzinom z małymi dziećmi na najmłodszych czekają kąciki zabaw. Z myślą o mieszkańcach mniejszych miejscowości, w których nie ma stacjonarnych PIFE, organizowane są dyżury ekspertów zależnie od potrzeb w urzędach samorządów lokalnych (Mobilne Punkty Informacyjne). Istotne ograniczenia w RPO WM 2014 2020: alokacja dla dróg lokalnych w ramach CT 7 nie przekroczy 15 proc. alokacji dla transportu drogowego (34 842 883 euro), zdrowie inwestycje muszą wynikać z map potrzeb zdrowotnych, energetyka identyfikacja optymalnego zestawu działań zwiększających efektywność energetyczną w danym budynku, dokonywana będzie na podstawie audytu energetycznego, stanowiącego niezbędny element projektu, tereny inwestycyjne tworzenie nowej infrastruktury służącej rozwojowi przedsiębiorstw, zasada proporcjonalności, inwestycje realizowane pod warunkiem, że nie jest powielana dostępna infrastruktura (chyba, że limit dostępnej powierzchni wyczerpał się), gospodarka wodno-ściekowa przesunięta do realizacji na poziom krajowy (POIŚ). Harmonogram konkursów III kwartał 2015 r. ÎÎe-usługi dla Mazowsza (Poddziałanie 2.1.1) informatyzacja służby zdrowia oraz elektroniczna administracja; do wykorzystania 28 mln euro, ÎÎwzmocnienie potencjału OSP zakup pojazdów, specjalistycznego sprzętu; możliwość ubiegania się o środki zarówno przez OSP, jak i samorządy lokalne; do wykorzystania 2,95 mln euro, ÎÎaktywizacja społeczno-zawodowa osób wykluczonych środki na działania wspierające w świadomym rodzicielstwie, doradcze, edukacyjne i aktywizujące, kierowane do rodzin wielodzietnych, rodzin z osobami starszymi i osobami z niepełnosprawnościami, rodziców samotnie wychowujących dzieci czy ubogich rodzin z dziećmi; do wykorzystania 3,2 mln euro, ÎÎrozwój ekonomii społecznej (Działanie 9.3) tworzenie miejsc pracy w sektorze ekonomii społecznej dla osób wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem, zakładanie nowych przedsiębiorstw ekonomii społecznej (PES), podnoszenie kwalifikacji i doświadczenia zawodowego pracowników; o wsparcie mogą ubiegać się akredytowane podmioty świadczące usługi na rzecz PES; do wykorzystania 3,71 mln euro, ÎÎzwiększenie dostępności do edukacji przedszkolnej (Poddziałanie 10.1.4) tworzenie nowych miejsc przedszkolnych (nowe ośrodki lub większa liczba miejsc w już istniejących); organizacja dodatkowych zajęć i wsparcie nauczycieli; do wykorzystania 2,2 mln euro, ÎÎkształcenie dorosłych (Poddziałanie 10.3.4) wspieranie kształcenia i szkolenia zawodowego osób dorosłych (począwszy od poziomu szkoły podstawowej); do wykorzystania 1,8 mln euro. IV kwartał 2015 r. ÎÎsektor B+R (Działanie 1.2) bony na projekty badawczo-rozwojowe, które pozwolą przedsiębiorcom rozpocząć współpracę z jednostkami naukowymi; do wykorzystania około 5 mln euro, ÎÎefektywność energetyczna (Działanie 4.2) środki na termomodernizację budynków, o które mogą starać się m.in. samorządy, placówki ochrony zdrowia, instytucje kultury, szkoły wyższe, NGO; do wykorzystania 14 mln euro, ÎÎdostosowanie do zmian klimatu (Działanie 5.1) o środki na budowę systemu złożonego z zestawu syren alarmowych z odpowiednim wyposażeniem (system wczesnego ostrze- 4

temat miesiąca Adam Struzik Marszałek Województwa Mazowieckiego Trzeba pamiętać, że nowy program regionalny łączy w sobie inwestycje, które do tej pory były w dwóch programach RPO i POKL. Wstępny harmonogram konkursów na bieżący rok może jeszcze ulegać modyfikacjom, ale najważniejsze jest, żeby ruszyć z naborem na takie przedsięwzięcia, które w tej chwili nie mają żadnych formalnych przeszkód. Teraz wszystko w rękach beneficjentów. Zyskać można dużo, mimo że środków jest nieco mniej. W poprzedniej perspektywie mieliśmy prawie 3 mld euro w ramach RPO WM, w tej 2,1 mld euro, ale nie oznacza to jeszcze, że nie wyjdziemy z sytuacji obronną ręką. W kopertach krajowych mamy zarezerwowane 1,7 mld euro do dyspozycji mieszkańców regionu. To dodatkowa motywacja dla Mazowszan. Od naszych umiejętności, pomysłowości i dobrej organizacji zależy z jakim efektem weźmiemy udział w postępowaniach będących w gestii rządu. Zarząd województwa robi wszystko, by maksymalnie uprościć procedury i dotrzeć z informacją do wszystkich zainteresowanych. Przy odrobinie determinacji w nowej perspektywie, jako region, znów będziemy zwycięzcami. tał to czas projektów dotyczących rozwoju mobilności miejskiej w ramach ZIT (Działanie 4.3.2.). Na przedsięwzięcia związane z budową lub przebudową węzłów przesiadkowych, systemów Parkuj i Jedź w obrębie warszawskiego obszaru funkcjonalnego, przeznaczonych jest teraz 15 mln euro. Kolejna pula 43,8 mln euro obejmuje budowę, przebudowę lub wytyczenie ścieżek rowerowych w ramach warszawskiego obszaru funkcjonalnego. Przy czym mają to być ścieżki nie tyle rekreacyjne, co pozwalające osobom dojeżdżającym samochodem do pracy przesiąść się na rower. Samorządy współpracujące w ramach RIT będą mogły Nowa perspektywa nowe wyzwania: Mazowsze jako region lepiej rozwinięty przekroczenie 75 proc. progu średniej zamożności regionów UE, program dwufunduszowy EFS i EFRR, koncentracja tematyczna cele tematyczne wytyczne KE, co do zakresu planowanych interwencji, Ring-fencing wymóg przeznaczania określonej puli środków unijnych na konkretne cele (m.in. minimum 60 proc. ERDF środków na Mazowszu powinno zostać skoncentrowanych w obszarze innowacji, badań naukowych, technologii informacyjno-komunikacyjnych, konkurencyjności przedsiębiorstw oraz w zakresie gospodarki niskoemisyjnej), rezerwa wykonania 6 proc. (około 125,4 mln euro) z całości alokacji dla RPO WM 2014 2020, której otrzymanie uwarunkowane będzie realizacją kamieni milowych, większy akcent na wykorzystanie instrumentów finansowych, nowe mechanizmy wsparcia ZIT (166 mln euro), RIT mechanizm stworzony przez Samorząd Województwa Mazowieckiego (130 mln euro). Czas RIT-ów i ZIT-u W ostatniej części roku odbędzie się konkurs na e-usługi dotyczące informatyzacji placówek służby zdrowia z terenów objętych obszarami strategicznej interwencji, inaczej OSI problemowymi (tzw. RIT-y) Działanie 2.1.1. Do wykorzystania będzie ogólnie 5,5 mln euro. Ruszą też konkursy dotyczące rozwoju MŚP, przeznaczone dla samorządów zrzeszonych w ramach porozumienia gmin Warszawskiego Obszaru Funkcjonalnego (ZIT) 5 mln euro (Poddziałanie 3.1.1) oraz dla samorządów, ich związków i stowarzyszeń z subregionów objętych RIT-ami 21,3 mln euro (Poddziałanie 3.1.2.). IV kwarubiegać się o dotacje dotyczące budowy i przebudowy dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych (w sumie 34,8 mln euro). Natomiast w ramach konkursów dotyczących działań wspierających kształcenie ogólne samorządy z ZIT mają do wykorzystania 2,8 mln euro. Oprac. Biuro Prasowe UMWM gania o katastrofach) ubiegać się mogą m.in. samorządy, PGL Lasy Państwowe, administracja publiczna; do wykorzystania 5 mln euro, ÎÎochrona bioróżnorodności (Działanie 5.4): środki dla samorządów i ich jednostek organizacyjnych oraz zarządzających rezerwatami na opracowanie planów ochrony dla obszarów cennych przyrodniczo; do wykorzystania 200 tys. euro, budowa i modernizacja niezbędnej infrastruktury związanej z ochroną siedlisk przyrodniczych oraz zagrożonych gatunków; projekty ograniczające negatywne oddziaływanie ruchu turystycznego; beneficjentami mogą być samorządy, PGL Lasy Państwowe oraz podmioty wybrane w trybie zamówień publicznych; do wykorzystania 1,6 mln euro, ÎÎaktywizacja zawodowa osób poszukujących pracy środki na diagnozę indywidualnej sytuacji osób objętych projektami, prowadzenie szkoleń dopasowanych do potrzeb rynku pracy oraz organizowanie staży; projekty kierowane do osób z tzw. grup defaworyzowanych (powyżej 50 roku życia, z niepełnosprawnościami, o niskich kwalifikacjach); do wykorzystania 4,16 mln euro, ÎÎzwiększenie dostępności usług społecznych (Poddziałanie 9.2.1) pomoc dla dzieci i rodzin zagrożonych dysfunkcją, środki np. na tworzenie i rozwój placówek wsparcia rodzinnego dla dzieci i młodzieży, klubów, ognisk wychowawczych i placówek specjalistycznych; o dotacje nie mogą ubiegać się osoby fizyczne; do wykorzystania 1,5 mln euro, ÎÎedukacja: ogólna (Poddziałanie 10.1.1) projekty edukacyjne w szkołach, zajęcia rozwijające dodatkowe zainteresowania, wsparcie rozwoju zawodowego nauczycieli; do wykorzystania 7,26 mln euro, rozwijanie kompetencji kluczowych osób dorosłych (Działanie 10.1) projekty z zakresu technologii informacyjno-komunikacyjnych; do wykorzystania 1,3 mln euro, szkolenie zawodowe (Poddziałanie 10.3.1) modernizacja kształcenia zawodowego, czyli doradztwo zawodowe i współpraca z rynkiem pracy (650 tys. euro); wsparcie rozwoju nauczycieli zawodu (360 tys. euro); zwiększanie współpracy szkół zawodowych z otoczeniem społeczno-gospodarczym staże, praktyki, dodatkowe zajęcia, doposażanie szkół w sprzęt i materiały dydaktyczne (4,8 mln euro). 5

warto wiedzieć Kolory maja Jednym z elementów tożsamości narodowej są barwy widniejące na fladze państwowej oddajemy im szacunek w Dniu Flagi Rzeczypospolitej Polskiej, który jako święto obchodzimy od 2004 r. Polskie barwy narodowe kształtowały się na przestrzeni wielu stuleci i mają, jako jedne z nielicznych na świecie, pochodzenie heraldyczne. Wywodzą się z dwóch herbów: Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Forma graficzna naszego godła zmieniała się przez wieki. Najwcześniejszy zachowany wizerunek orła w koronie widnieje na denarach Bolesława Chrobrego. Jako herb całego państwa polskiego pojawił się pod koniec XIII w. Dzisiejszą jego postać wzorowaną na orle z epoki Stefana Batorego zaprojektował prof. Zygmunt Kamiński w 1927 r. Barwy niezwyciężone Kolory biały i czerwony uznano za narodowe po raz pierwszy 3 maja 1792 r., podczas obchodów pierwszej rocznicy uchwalenia Ustawy Rządowej, czyli konstytucji majowej. Skodyfikowane uchwałą Sejmu Królestwa Polskiego z 7 lutego 1831 r. Na wniosek posła Walentego Zwierkowskiego, wiceprezesa Towarzystwa Patriotycznego uznano, że barwy narodowe będą stanowić biel oraz czerwień. Propozycja ta była kompromisem pomiędzy barwą białą nadaną przez Augusta II Mocnego i proponowaną przez konserwatystów, a barwami konfederacji barskiej biało- -czerwono-szafirowymi proponowanymi przez Towarzystwo Patriotyczne. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości barwy i kształt flagi uchwalił sejm ustawodawczy odrodzonego państwa 1 sierpnia 1919 r. Monarchia konstytucyjna We wtorek, 3 maja 1791 r. Sejm Czteroletni przyjął jednogłośnie ustawę rządową, która przeszła do historii jako Konstytucja 3 maja. Była ona drugą na świecie i pierwszą w Europie ustawą regulującą organizację władz państwowych oraz prawa i obowiązki obywateli. Jej zapisy oznaczały poko- Fot. arch. ISAP Sejmu RP Pełny tekst ustawy z 1919 r. 6

warto wiedzieć nanie wielowiekowych słabości państwa polskiego (szczególnie liberum veto ), a silna pozycja monarchy była jednak ograniczona ramami konstytucji. Już w 2 dni po uchwaleniu konstytucji 3 maja uznano za święto narodowe, jednak zabory i utrata suwerenności kraju wymusiły zawieszenie tej tradycji. Przywrócono ją po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. Po II wojnie światowej władze komunistyczne zabroniły publicznego świętowania. W 1951 r. święto oficjalnie zniesiono. Od 1990 r. dzień 3 maja znów jest oficjalnym świętem państwowym w Polsce. Konstanty Ildefons Gałczyński, podczas pobytu w Stalagu XI A Altengrabow w 1944 r., napisał Pieśń o fladze : Jedna była - gdzie? Pod Tobrukiem. Druga była - hej! Pod Narvikiem. Trzecia była pod Monte Cassino, A każda jak zorza szalona, biało-czerwona, biało-czerwona! Fot. archiwum UMWM Piórem i pędzlem Motyw symboli narodowych i dzieła Sejmu Wielkiego przewijają się często w poezji, literaturze, muzyce i sztuce. Najbardziej znanym utworem literackim, w którym znajdziemy nawiązanie do majowych wydarzeń jest Pan Tadeusz Adama Mickiewicza. W XII części trzynastozgłoskowca, zatytułowanej Kochajmy się, w słynnym Koncercie Jankiela jest następujący fragment: Po dniu Trzeciego Maja, w ratuszowej Sali, Zgodzonego z narodem króla fetowali; Gdy przy tańcu śpiewano:»wiwat Król kochany! Wiwat Sejm, wiwat Naród, wiwat wszystkie Stany! Fot. archiwum UMWM Fot. archiwum UMWM W wyobraźni społecznej Konstytucja 3 Maja nierozerwalnie związana jest z obrazem Jana Matejki, jednym z ostatnich dzieł mistrza. Jest ono trochę oderwane od prawdy historycznej na obrazie jest sporo osób, których być nie powinno, wiele scen, które nigdy nie miały miejsca, np. król szedł do katedry przez zamek i kanonię, a nie ulicą. Zamek Królewski na obrazie widnieje w formie, którą nadano mu dopiero w II poł. XIX w. W muzyce najpopularniejszy utwór to pieśń Witaj, majowa jutrzenko z charakterystycznym refrenem: Witaj maj, piękny maj, U Polaków błogi raj. Słowa napisał powstaniec i poeta Rajnold Suchodolski. Melodia pochodzi z początków XIX w., autor jest nieznany. Kolory za granicą Współcześnie patriotyzm ma swoje odbicie np. w sztuce użytkowej piękne witrażowe lampy i zegary w barwach narodowych są tego najlepszym przykładem. Przedmioty łączące w sobie te kolory cieszą się popularnością także w innych zakątkach świata. Sztandar Indonezji (zwany Sang Dwiwarna) to również zestawienie bieli i czerwieni, jednak ułożonych odwrotnie niż w na polskiej fladze. Jego nazwa oznacza żyjącą osobę. Kolor biały symbolizuje duszę i życie duchowe, a czerwony ciało i życie fizyczne. Podobnie wygląda flaga Monako (różni je tylko format): jest prostokątna, podzielona na dwa pasy o układzie poziomym: czerwony na górze, biały na dole (barwy heraldyczne rodu Grimaldich, władców Monako). Również niedaleko nas, w Niemczech, Austrii i Szwajcarii, spotykamy te kolory w znajomym układzie. Szwajcarski kanton Solura, niemiecki kraj związkowy Turyngia i austriackie Górna Austria i Tyrol, reprezentowane są sztandarami do złudzenia przypominającymi naszą flagę (różnice są tylko w proporcjach i wielkości pól). Również sztuka użytkowa może być okazją do manifestowania patriotyzmu (projektantka Katarzyna Czajka) Opracowała Agnieszka Bogucka 7

czy wiesz że... Fot. Leon Wyczółkowski Gertruda Komorowska na saniach 1883, zdjęcie reprodukcji obrazu (arch. własne) Nieszczęsna żona Jedyny syn Anny i Franciszka Salezego Potockich był spadkobiercą ogromnej fortuny i co za tym idzie świetną partią do ożenku. Wiele magnackich rodów marzyło, aby za sprawą małżeństwa, połączyć się z najbogatszym rodem Rzeczypospolitej na młodego Stanisława Szczęsnego łakomie spoglądali m.in. Lubomirscy, Poniatowscy czy Mniszchowie. Panicz był bogaty, przystojny, ze świetnego rodu, ale do jego zalet nie można było dodać inteligencji czy chociażby szlachetności charakteru. Dodatkowo surowa i zaborcza matka, wymagający ojciec oraz bigoteryjny dom sprawili, że Szczęsny wkraczał w dorosłość kompletnie do niej nieprzygotowany. Narzeczona W 1770 r. z wizytą do pałacu w Krystynopolu (dziś Ukraina) przyjechali Jakub i Antonina Komorowscy z pobliskiego majątku Suszno. Towarzyszyła im młodziutka, zaledwie 16-letnia córka Gertruda Krystyna. Panna słynęła w okolicy z wybitnej urody, lecz nikły majątek jej rodziców wykluczał równą pozycję społeczną i towarzyską z Potockimi, dlatego nikt nawet nie rozważał panny Komorowskiej jako ewentualnej partii dla młodego magnata. Ale Szczęsny, kompletnie niedoświadczony i nienawykły do nawiązywania relacji z płcią przeciwną, zakochał się w Gertrudzie i wdał się z nią w pierwszy w swoim 19-letnim życiu romans. Pogłębieniu tej znajomości bardzo sprzyjały okoliczności panowała zaraza, a ponieważ chłopak skarżył się na swoją izolację w rodzinnym majątku, rodzice wyrazili zgodę na konne przejażdżki, dla zażycia czystego powietrza. Jak łatwo można się domyślić, wycieczki panicza miały tylko jeden kierunek: Suszno. Komorowscy entuzjastycznie witali u siebie młodego Potockiego i często pozostawiali na noc w towarzystwie Gertrudy. Na konsekwencje nie trzeba było długo czekać w październiku 1770 r. panna odkryła, że spodziewa się dziecka. W tajemnicy przed Potockimi, młodzi zaręczyli się 18 listopada w domu Komorowskich w Susznie. Po uzyskaniu dyspensy na ślub bez zapowiedzi, pobrali się 26 grudnia w kościele w Niestanicy. Dziadkowie Po Nowym Roku do Krystynopola dotarły wiadomości, że młody dziedzic ożenił się bez zgody rodziców, a na dodatek wkrótce zostanie ojcem. Trudno opisać, jaka wściekłość zapanowała w domu Potockich grzech, samowola i mezalians! Na dodatek, gdyby z tego niechcianego związku urodził się syn, byłby uprawniony do przejęcia w przyszłości części magnackiej fortuny Potockich. A czas mijał nieubłaganie w maju niechciana synowa spodziewała się rozwiązania. Po narodzinach wnuczki lub wnuka wyciszenie sprawy mogło stać się niewykonalne. Tego było za wiele! Anna i Franciszek Salezy Potoccy podjęli kroki w kierunku unieważnienia małżeństwa, ale bynajmniej nie były to kroki pokojowe. Najpierw zażądali od syna pisemnego oświadczenia, w którym ten potwierdza, że został do małżeństwa z Gertrudą przymuszony przez jej rodziców. Szczęsny, któremu brakowało jakichkolwiek cech honoru i godności, nie stawał wcale w obronie swojej miłości i małżeństwa podpisał taki dokument 2 lutego 1771 r. Na tę wieść, przeczuwając kłopoty, Komorowscy z ciężarną córką, przenieśli się do większego i lepiej ufortyfikowanego dworu w Nowym Siole. Jednak furii Potockich nie były w stanie powstrzymać nawet najgrubsze mury. W Krystynopolu narodził się zamysł porwania Gertrudy i uwięzienia jej w jednym z lwowskich klasztorów, gdzie przeoryszą była Potocka. Jednak plan, a z nimi tak bywa, ewoluował w trakcie wdrażania go w życie. Trzynastego lutego, około godziny 22, grupa zbrojnych Kozaków napadła na dwór w Nowym Siole. Stu pięćdziesięciu bandytów spustoszyło kwaterę Komorowskich, pobiło domowników i wywlekło z sypialni młodą panią Potocką. O tym, jak zdesperowani byli jej teściowie świadczył fakt, że zlecili wykonanie zadania opryszkom niższej kategorii. Pierwotnie napad został powierzony komendantowi krystynopolskich dragonów, Karolowi Sierakowskiemu, ale ten ubłagał unieważnienie rozkazu w tamtych czasach zbrojny napad na dom szlachecki był wyjątkowo surowo karany. Wdowiec O czym myślała młodziutka Gertruda, gdy uzbrojeni napastnicy wlekli ją ubraną tylko w cienką koszulę nocną po śniegu? Czy błagała o litość dla siebie i swego nienarodzonego dziecka? Komorowscy patrzyli bezsilnie, jak najemne zbiry ciągną ich przerażoną, ciężarną córkę, a potem bezceremonialnie wrzucają do sań. Po chwili orszak zniknął im z oczu, a oni wiedzieli, że nigdy już nie zobaczą jej żywej. Gdy w marcu śnieg zaczął topnieć, a lód na rzekach pękać z nurtu Raty, dopływu Bugu, wyłowiono ciało młodej kobiety, Gertrudy Krystyny z Komorowskich Potockiej. Bezwolny Szczęsny nie opłakiwał utraty żony i dziecka już w kwietniu udał się w podróż po Europie. A wiele lat później, podobnie jak podpisał wyrok na pierwszą żonę, skazał na okrutny los własną ojczyznę Stanisław Szczęsny Potocki przeszedł do historii jako marszałek konfederacji targowickiej. Opracowała 1 Agnieszka Bogucka 1 Na podstawie książki Jerzego Łojka Dzieje zdrajcy Szczęsny Potocki. 8

Jedziesz dokąd chcesz! You can go anywhere you want! 17 PLN autobus + pociąg + komunikacja miejska bus + train + public transport in Warsaw Lotnisko Warszawa Modlin Warsaw Modlin Airport Wołomin BILET LOTNISKOWY AIRPORT TICKET Sochaczew W-wa Ursus Niedźwiadek W-wa Wileńska W-wa Zacisze-Wilno Mińsk Maz. Najtaniej do Warszawy lub Modlina. Get to the Warsaw City Center or Modlin Airport fast, comfortable and cheap. Skierniewice Warszawa Lotnisko Chopina Warsaw Chopin Airport Radom 1 strefa przystanek osobowy Otwock Aby wejść na peron Metra należy skorzystać z windy. / Enter the subway platform via an elevator. Zakup współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko

rozwój regionalny Inwestycje na Mazowszu Fot. arch. beneficjenta WARSZAWA Mocna pozycja Italian Fashion Firma powstała w 1990 r. w Zielonce koło Warszawy i zajmuje się produkcją bielizny osobistej damskiej, męskiej i dziecięcej, a także odzieży. Dzięki dotacji z RPO WM, możliwe było doposażenie przedsiębiorstwa w automatyczne urządzenie do rozkroju, maszynę do lagowania, urządzenie do cięcia lamówki, podwijarki cylindryczne z wąskim łożem, podwijarki z nożem do doszywania gumy cylindrycznej, a także spłaszczarki szwu owerlokowego. Zakupione maszyny były niezbędne, aby produkcja działała prawidłowo, a produkty cieszyły oryginalnością, ciekawymi rozwiązaniami i zachowały najwyższą jakość. Produkowana bielizna ma teraz mocniejsze szwy, mocowania guzików i solidniej wszywane suwaki. Tytuł projektu: Podniesienie konkurencyjności przedsiębiorstwa Italian Fashion by Guazzone Sp. z o.o. poprzez inwestycje w innowacyjne środki trwałe Wartość: 1 883 120,03 zł Kwota dofinansowania: 605 502,64 zł Beneficjent: Italian Fashion by Guazzone Spółka z o.o. w Zielonce (powiat wołomiński) Działanie: 1.5 Rozwój przedsiębiorczości Nowe miejsce na gościnnej mapie Mazowsza Fot. arch. beneficjenta Czysta i smaczna woda Ograniczenie skażenia wód gruntowych oraz poprawa jakości wody pitnej to efekty budowy nowoczesnej sieci kanalizacji sanitarnej w gminie Nasielsk. Wybudowano 19 km sieci kanalizacji sanitarnej w Starych i Nowych Pieścirogach. Te osiedla zamieszkuje obecnie 2 tys. osób. Ponadto, w ramach projektu przyłączenie do sieci uzyskały aż 623 gospodarstwa domowe. Oznacza to, że dostęp do kanalizacji ma obecnie ponad 90 proc. mieszkańców. Tytuł projektu: Budowa sieci kanalizacji sanitarnej z przykanalikami w Starych i Nowych Pieścirogach Gmina Nasielsk Wartość: 8 624 978,26 zł Kwota dofinansowania: 2 536 094,29 zł Beneficjent: gmina Nasielsk (powiat nowodworski) Działanie: 4.1 Gospodarka wodno-ściekowa Lepsze warunki do nauki Fot. arch. beneficjenta Stawy, 25-hektarowy park, a w centrum XIX-wieczny pałac. Zabytek pozostawiony przez lata bez opieki, dziś otrzymał nowe życie. Obiekt posiada 34 pokoje (w pałacu i pawilonie parkowym) o niepowtarzalnym wystroju, dwie restauracje, wyjątkową strefę wellness&strefa spa, herbaciarnię, salę kominkową, lobby&cocktail bar, bibliotekę oraz rozległy teren zieleni. Kompleks dysponuje także salą konferencyjno-bankietową i oranżerią, przeznaczoną na organizację różnego rodzaju imprez. Z uroków i bogatej oferty pałacu w Trojanowie (powiat garwoliński) już korzystają pierwsi klienci. Tytuł projektu: Rozbudowa kompleksu hotelowego Pałac Trojanów - etap II Wartość projektu: 461 250 zł Kwota dofinansowania: 300 000 zł Beneficjent: Trojanów Sp. z o.o. w Pruszkowie Działanie: 6.2 Turystyka Szkoła podstawowa w Brzozowie Starym wygląda jak nowa. Przebudowano blok żywieniowy kuchnię i stołówkę, zmieniono instalację centralnego ogrzewania i zainstalowano kotłownię węglową. Dodatkowo, budynek przeszedł termomodernizację. Z nowego boiska korzystają nie tylko uczniowie, ale też mieszkańcy. Szkoła dostosowana jest do potrzeb osób niepełnosprawnych, ma specjalny podjazd oraz toaletę z udogodnieniami. Tytuł projektu: Rozbudowa i przebudowa wraz z termoizolacją budynku Szkoły Podstawowej w Brzozowie Starym, gmina Iłów (II etap) Wartość: 1 539 319,15 zł Kwota dofinansowania: 575 190,32 zł Beneficjent: gmina Iłów (powiat sochaczewski) Działanie: 7.2 Infrastruktura służąca edukacji 10 PROGRAM REGIONALNY NARODOWA STRATEGIA SPÓJNOŚCI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007 2013 oraz ze środków budżetu województwa mazowieckiego.

Ład i ekologia w żyrardowskich śmieciach Fot. arch. beneficjenta nie buduje maszyny do laserowego cięcia blach oraz frezowania numerycznego. W ramach projektu, wnioskodawca zakupił, oprócz wysokowydajnego centrum tokarskiego, maszyny do pomiaru narzędzi, czteroosiowe centrum frezarskie, a także oprogramowanie do projektowania systemów elektrycznych. Co więcej, firma posiada maszynę pakującą substancje czyszczące w postaci żelu, płynu czy tabletek do zmywarek. Przedsiębiorstwo zyskało nową jakość świadczonych usług, które cieszą się popularnością w Niemczech, Francji, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii i Włoszech. Tytuł projektu: Podniesienie konkurencyjności przedsiębiorstwa WEKTOR poprzez wdrożenie do oferty innowacyjnych w skali świata i kraju produktów Wartość: 1 813 328,59 zł Kwota dofinansowania: 617 711,12 zł Beneficjent: WEKTOR Marek Gąsiorowski w Głoskowie (powiat piaseczyński) Działanie: 1.5 Rozwój przedsiębiorczości W Żyrardowie powstał Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych, do którego mieszkańcy mogą bezpłatnie oddawać: metale, szkło, tworzywa sztuczne, zużyte baterie czy przeterminowane leki. Dofinansowanie spożytkowano na przygotowanie placu pod zakupione kontenery i wybudowanie hali magazynowej z przeznaczeniem na zużyty sprzęt elektroniczny. Dodatkowo zorganizowano piknik ekologiczny, którego głównym tematem było pokazanie jak dbać o środowisko i właściwie segregować śmieci. Tytuł projektu: Wartość: Kwota dofinansowania: Beneficjent: Działanie: Podbijają Europę Utworzenie Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK) w m. Żyrardów 1 225 449 zł 687 418,10 zł Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Żyrardów Sp. z o.o. w Żyrardowie 4.2 Ochrona powierzchni ziemi Sposób na Chopina Fot. arch. beneficjenta Fot. arch. beneficjenta Do niedawna produkowano wyłącznie na rynek polski, ale za sprawą unijnych funduszy, przedsiębiorstwo wkroczyło na rynek europejski. Firma wykonuje innowacyjne projekty maszyn, urządzeń oraz zaawansowanych technologicznie linii produkcyjnych, które pozwalają klientom wdrażać nowe procesy produkcji. Głów- Nie tylko Żelazowa Wola, ale również Warszawa związane są z dzieciństwem i młodością polskiego kompozytora. Już na początku lipca br., dzięki specjalnym aplikacjom będzie można m.in. skorzystać z biblioteki muzycznej czy zrobić sobie telefonem zdjęcie z Chopinem na tle warszawskich zabytków. Ułatwieniem w poznawaniu miejsc związanych z twórczością artysty, jak i śledzeniu aktualnego kalendarza wydarzeń kulturalnych, będzie nowa strona internetowa. Chatterbot, czyli wirtualny awatar kompozytora będzie odpowiadał na pytania zadawane przez internautów. Kolejną aplikacją, w postaci audiobooka, będzie nowoczesna forma mobilnego przewodnika wzbogacona o ciekawostki związane z artystą. Tytuł projektu: Warszawa Chopina Wartość: 946 332,48 zł Kwota dofinansowania: 709 749,36 zł Beneficjent: m.st. Warszawa Działanie: 6.2 Turystyka PROGRAM REGIONALNY NARODOWA STRATEGIA SPÓJNOŚCI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007 2013 oraz ze środków budżetu województwa mazowieckiego. 11

rozwój regionalny Fot. arch. beneficjenta Gmina Brańszczyk skanalizowana Budynek mieści się w centrum Warszawskiego Ogrodu Zoologicznego. To tu w czasie okupacji ukrywali się warszawscy Żydzi. Unijna dotacja pozwoliła zrewitalizować obiekt, wyposażyć go tak, by z powodzeniem pełnił funkcje ekspozycyjno-muzealne, jak również włączyć go do trasy turystycznej Szlak Pianisty (śladami Władysława Szpilmana). Kolejną z atrakcji, którą zagwarantował projekt, są plenerowe koncerty dla odwiedzających warszawskie zoo. Tytuł projektu: Rewitalizacja Willi Żabińskich jako strategicznego elementu trasy turystycznej po warszawskiej Pradze Północ pn. Szlak Pianisty Wartość: 581 334,31 zł Kwota dofinansowania: 426 708,13 zł Beneficjent: Fundacja Rozwoju Warszawskiego Ogrodu Zoologicznego,,Panda w Warszawie Działanie: 6.2 Turystyka RADOM Fot. arch. beneficjenta Mieszkańcy gminy mają powody do zadowolenia. Dzięki inwestycji, blisko 1 tys. mieszkańców z Trzcianki i Niemir uzyskało dostęp do kanalizacji sanitarnej. To duże udogodnienie i ochrona środowiska, bo dotację z UE przeznaczono także na budowę mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków wraz z ośmioma przepompowniami. System kanalizacji ma długość przeszło 14 km. Odprowadzanie ścieków z terenów zabudowy mieszkaniowej odbywa się za pomocą indywidualnych przyłączy grawitacyjnych, natomiast z posesji za pomocą przyłączy połączonych ze studniami na działce. Wydajność oczyszczalni osiąga przepustowość 160 m 3 /d, w przyszłości będzie uruchomiony drugi ciąg technologiczny, co pozwoli na przyjęcie ścieków z innych miejscowości i zwiększy wydajność oczyszczalni do maksymalnej wartości 460 m 3 /d. Tytuł projektu: Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowościach: Trzcianka i Niemiry oraz budowa oczyszczalni ścieków w Trzciance Wartość: 12 246 866,76 zł Kwota dofinansowania: 8 870 182,85 zł Beneficjent: gmina Brańszczyk (powiat wyszkowski) Działanie: 4.1 Gospodarka wodno-ściekowa Willa Żabińskich otwarta dla turystów Fot. arch. beneficjenta Maluchy mają nowe przedszkole Placówka powstała dzięki rozbudowie Publicznej Szkoły Podstawowej w Jastrzębi. Do istniejącego budynku, w jego północno-zachodniej części, dobudowano parterowe skrzydło, w którym zmieściły się dwa oddziały przedszkolne. Uczęszcza do nich około 60 dzieci. Najmłodsi mają do dyspozycji dwie przestronne sale, w których prowadzone są zajęcia. Udogodnieniem są także sąsiadujące łazienki, dostosowane do potrzeb dzieci niepełnosprawnych. Aby urozmaicać przedszkolakom czas w placówce, powstała pracownia multimedialna. Dodatkowo, maluchy korzystają ze specjalnie dla nich stworzonego, bezpiecznego placu zabaw. Tytuł projektu: Rozbudowa Publicznej Szkoły Podstawowej w Jastrzębi o pomieszczenia przeznaczone na przedszkole Wartość: 538 515,69 zł Kwota dofinansowania: 416 541,86 zł Beneficjent: gmina Jastrzębia (powiat radomski) Działanie: 7.2 Infrastruktura służąca edukacji 12 PROGRAM REGIONALNY NARODOWA STRATEGIA SPÓJNOŚCI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007 2013 oraz ze środków budżetu województwa mazowieckiego.

Inwestycja na szeroką skalę Fot. arch. beneficjenta Po nawierzchni żwirowej nie ma już śladu. Dzięki unijnej dotacji użytkownicy ul. Targowej w Myszyńcu jeżdżą po asfalcie. W ramach projektu drogę poszerzono, wyposażono w chodniki oraz rowy odprowadzające. Powstały odcinek łączy drogę krajową nr 53 z drogą wojewódzką nr 645 Myszyniec Łomża. Tytuł projektu: Przebudowa ulicy Targowej w Myszyńcu Wartość: 2 598 179,70 zł Kwota dofinansowania: 1 987 554,34 zł Beneficjent: gmina Myszyniec (powiat ostrołęcki) Działanie: 3.1 Infrastruktura drogowa PŁOCK Gmina Klwów postawiła na lepsze warunki edukacyjne najmłodszych oraz nowy wymiar sportu. Z pomocą unijnych środków wybudowano halę widowiskowo-sportową, przedszkole nabrało nowszego, milszego wyrazu i zyskało atrakcyjny plac zabaw. Modernizacją objęto również budynki Publicznej Szkoły Podstawowej w Kłudnie oraz siedzibę Szkół Samorządowych w Klwowie. Bez wątpienia inwestycja wpłynęła na rozwój infrastruktury edukacyjnej na terenie gminy. Tytuł projektu: Wartość: Kwota dofinansowania: Beneficjent: Działanie: Budowa, remont i wyposażenie przedszkolnych i szkolnych obiektów w Gminie Klwów 7 064 185,88 zł 5 479 103,26 zł gmina Klwów (powiat przysuski) 7.2 Infrastruktura służąca edukacji Udogodnienia drogowe Inwestycja polegała na budowie ul. Słonecznej na odcinku drogi powiatowej 3724W do drogi krajowej nr 10 we wsi Gójsk. Na blisko kilometrowym odcinku położono nową nawierzchnię asfaltową. Znacznie zwiększyło to bezpieczeństwo podróżnych, a zarazem atrakcyjność gminy. Tytuł projektu: Wartość: Kwota dofinansowania: Beneficjent: Działanie: CIECHANÓW Nowoczesna biblioteka w Mławie Budowa ulicy Słonecznej w Gójsku stanowiącej bezpośrednie połączenie drogi krajowej nr 10 i powiatowej nr 3724 W 1 171 755,72 zł 649 427,11 zł gmina Szczutowo (powiat sierpecki) 3.1 Infrastruktura drogowa Fot. arch. beneficjenta OSTROŁĘKA Asfalt na Targowej Fot. arch. beneficjenta Mieszkańcy Mławy mają możliwość korzystania z zasobów Miejskiej Biblioteki Publicznej za pośrednictwem Internetu. Przeglądanie katalogu książek oraz ich wypożyczanie drogą elektroniczną stają się coraz bardziej popularne. W ramach unijnego projektu skatalogowano ponad 100 tys. woluminów i udostępniono on-line. W siedzibie biblioteki powstała Czytelnia Internetowa, składająca się z ośmiu stanowisk komputerowych, z dostępem do globalnej sieci, w głównym budynku, oraz po dwa w dwóch filiach. Tytuł projektu: Wypożyczam z domu, czyli e-usługi w bibliotece Wartość: 261 967,24 zł Kwota dofinansowania: 197 966,28 zł Beneficjent: miasto Mława Działanie: 2.2 Rozwój e-usług Wybrała Edyta Al-Tawil Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych PROGRAM REGIONALNY NARODOWA STRATEGIA SPÓJNOŚCI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007 2013 oraz ze środków budżetu województwa mazowieckiego. 13

rozwój regionalny Tu historia przeplata się z nowoczesnością Jeden z największych powiatów w kraju, położony na Równinie Mazowieckiej, w sercu Polski, z historią w tle Oto krótka charakterystyka regionu, o którym opowie jego starosta Mariusz Bieniek. Stolicą powiatu jest piękny Płock. Tylko do niego warto przyjechać? To prawda, że Płock jest pięknym, malowniczo położonym miastem, oferującym turystom ciekawe atrakcje. Zwiedzanie miasta daje naprawdę wiele satysfakcji i wrażeń, jednakże dopiero kompleksowa oferta w postaci połączenia walorów Płocka i niewątpliwego uroku powiatu płockiego sprawia, że warto się tu zatrzymać na dłużej. Powiat to pięknie usytuowane jeziora z ośrodkami wypoczynkowymi, z których już teraz tłumnie korzystają mieszkańcy Warszawy lub Łodzi. W urokliwej dolinie Skrwy bez problemu można popływać kajakiem, podziwiając nieskażony ludzką ingerencją krajobraz. To także historyczne miasteczka, jak Gąbin, Wyszogród czy Drobin. Powiat i miasto tworzą ciekawy turystycznie organizm każdy znajdzie tu coś dla siebie. Zarządza Pan jednym z największych powiatów w regionie i kraju. Jakie zmiany chce Pan wprowadzić? Powiat płocki ma wiele możliwości rozwoju, ale niestety jest też sporo ograniczeń. Jednym z głównych problemów tej części Mazowsza jest logistyczna biała plama. Region płocki jako jedyny tak duży i istotny dla gospodarki krajowej, nie posiada sprawnych połączeń drogowych i kolejowych. Rozwiązanie tej kwestii to dla mnie priorytet. Prowadziłem już rozmowy w sprawie porozumienia międzysamorządowego powiatów płockiego, gostynińskiego i sierpeckiego oraz miasta Płocka. Chcemy lobbować za przekierowaniem odcinka trasy S10 tak, aby przechodziła w jak najbliższej odległości od miasta. Sprawna logistyka sprzyja inwestycjom, a te tworzą miejsca pracy. Musimy pamiętać, że nowa perspektywa finansowa jest najprawdopodobniej ostatnią, tak hojną dla Polski, dlatego już teraz trzeba wytężyć siły i maksymalnie spożytkować dostępne środki. Co więcej, trzeba przygotować się do znacznie ograniczonego zewnętrznego finansowania w przyszłości. W moim odczuciu są dwa kierunki perspektywicznego działania. Pierwszy związany jest z gałęzią przemysłu petrochemiczno-rafineryjnego i infrastrukturą przemysłową, możliwą do wdrożenia i rozwoju w perspektywie skoncentrowanych działań pomiędzy lokalnymi samorządami, uczelniami i biznesem. Drugi to szeroko pojęta turystyka. Nasz subregion ma wiele do zaoferowania, trzeba tylko te walory właściwie wyeksponować. W kontekście wykorzystania funduszy unijnych, przyznanych na lata 2007 2013, powiat może się pochwalić blisko 40 inwestycjami z RPO WM. Czego dotyczyły? Tak, powiat płocki zrealizował dokładnie 36 projektów na łączną kwotę prawie 42 mln zł. To bez wątpienia dobry wynik. Te pieniądze to podnoszenie kwalifikacji pracowniczych, poprawa jakości edukacji w szkołach zawodowych, termomodernizacja budynków użyteczności publicznej, poprawa jakości dróg powiatowych, e-usługi świadczone przez starostwo i gminy, bezpieczeństwo terenów zalewowych i wiele, wiele innych. Problem bezrobocia Czy Was też dotyczy? Stopa bezrobocia w powiecie wynosi około 20 proc. Współczynnik nie jest zadowalający. Dlatego kierunek, jaki przyjąłem, obejmując stanowisko starosty, sprowadza się do działań typowo rozwojowych, umożliwiających tworzenie nowych miejsc pracy. A jak wygląda informatyzacja, dostęp do e-usług? Powiat realizuje dwa unijne projekty związane z informatyzacją. Prowadzone są one we współpracy z samorządami gminnymi oraz urzędem marszałkowskim. Pierwszy z nich to Bazy Wiedzy. Zakłada utworzenie standardowych i zharmonizowanych baz danych, zawierających informacje o sposobie zagospodarowania i przeznaczeniu danego terenu oraz opracowanie i wdrożenie mechanizmów, ułatwiających jst racjonalne zarządzanie przestrzenią geograficzną. Drugi odnosi się do rozwoju elektronicznej administracji. Mamy stronę internetową w pełni dostosowaną do wymagań zawartych w ustawie, dotyczącej ułatwień funkcjonalnych dla osób niepełnosprawnych. Bardzo prężnie rozwija się przedsiębiorczość w powiecie, przekłada się to na jakość życia mieszkańców? Jakość życia w powiecie wzrasta, to fakt. Związane z tym są zarówno rozwój przedsiębiorczości, jak i prospołeczne działania lokalnych samorządów. Mam dobre relacje z lokalnymi przedsiębiorcami. Wierzę, że na efekty naszej współpracy nie trzeba będzie długo czekać. I już na koniec, jakby Pan zareklamował powiat? W Polsce coraz częściej spotykamy dwa rodzaje turystyki. Pierwszy to turystyka weekendowa, czyli wyjazdy w promieniu około 150 200 km od domu. Drugi to turystyka mobilna. Turysta przyjeżdża w dane miejsce, zostaje 2 3 dni, zwiedza, korzysta z miejscowych atrakcji i jedzie dalej. Powiat płocki, ze swoją bazą turystyczną, doskonale wpisuje się zarówno w pierwszą, jak i drugą opcję. Zachęcam wszystkich miłośników przyrody, historii czy muzyki do zaplanowania dłuższego urlopu i skorzystania z jak największej liczby miejscowych atrakcji. Jeśli ktoś ceni sobie spokojny wypoczynek, łono natury, koncerty, festiwale powiat płocki jest dla niego idealnym rozwiązaniem. Rozmawiała Edyta Al-Tawil Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych 14 PROGRAM REGIONALNY NARODOWA STRATEGIA SPÓJNOŚCI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007 2013 oraz ze środków budżetu województwa mazowieckiego.

Miejsce, które warto zobaczyć Sąsiaduje m.in. z gminami Kadzidło i Myszyniec. Określana mianem żywej historii kurpiowszczyzny i wielobarwnej krainy. Słynie z Niedzieli Palmowej. Uroku dodają jej przydomowe pasieki, twórczość ludowa i sami mieszkańcy. Oto, co do powiedzenia na temat gminy Łyse bo o niej mowa ma jej włodarz Jerzy Ksepka. Panie Wójcie, jak zarządza się gminą, której mieszkańcy to w dużej mierze twórcy ludowi? Gmina Łyse to wciąż żywe tradycje i kultura. Staram się pielęgnować te wartości, kładąc duży nacisk na edukację regionalną dzieci i młodzieży. Ponieważ wójtem jestem dopiero od kilku miesięcy, efekt moich działań będzie widoczny za jakiś czas. Jednakże podjąłem już kroki zmierzające w tym kierunku. Zakupiliśmy tradycyjne stroje kurpiowskie dla kół gospodyń wiejskich oraz zwiększyliśmy wydatki na świetlice. Mam nadzieję, że przyczyni się to do rozwoju kultury kurpiowskiej. Część mieszkańców to artyści, inni prowadzą gospodarstwa agroturystyczne Jakie perspektywy rozwoju mają młodzi ludzie? Bolączką terenów wiejskich, w tym również naszej gminy, jest ich słaba dostępność. Dlatego zmierzamy do lepszego skomunikowania gminy z województwem. Złożyliśmy wnioski o dofinansowanie (z różnych źródeł) na rozbudowę infrastruktury drogowej. Ułatwimy w ten sposób dostęp do istniejących w gminie Łyse gospodarstw agroturystycznych. Staramy się też reklamować gospodarstwa agroturystyczne w Internecie, chociażby na stronie gminy. A jak radzą sobie seniorzy? Czy na terenie gminy działają jakieś kółka seniorskie? Jeszcze nie, ale w najbliższej przyszłości powstanie klub seniora. Od maja Gminny Ośrodek Kultury Sportu i Rekreacji został przeniesiony do budynku hali sportowej przy Zespole Szkół Publicznych w Łysych. Planujemy budowę Gminnego Centrum Kultury w Łysych, łączącego w sobie funkcje ośrodka kultury i biblioteki. Pomieszczenia po dotychczasowym ośrodku kultury wykorzystamy właśnie na potrzeby klubu seniora. Jesteśmy w trakcie rozmów dotyczących jego utworzenia i zasad funkcjonowania. A przedsiębiorcy? Największym miejscem pracy na terenie gminy jest Zakład Przetwórstwa Mięsnego JBB w Łysych. To jeden z najnowocześniejszych zakładów nie tylko w Polsce, ale i Europie. Współpraca z jego właścicielem układa się pomyślnie, co stanowi wielką i nieocenioną korzyść dla całej społeczności lokalnej. Liczbę mniejszych firm oceniam na średnim poziomie w skali regionu. Będę dążył, aby rozwój gospodarczy gminy stał się rzeczywistością. Dlatego planuję wprowadzenie ulg podatkowych dla istniejących i nowo powstałych przedsiębiorstw. Patrząc w przyszłość, jaka inwestycja jest niezbędna, by mieszkańcom żyło się lepiej? Konieczne jest przeprowadzenie wielu inwestycji dotyczących infrastruktury technicznej: budowa nowego ujęcia wody i rozbudowa istniejącej sieci wodociągowej, rozbudowa sieci kanalizacyjnej oraz zrealizowanie inwestycji drogowych. Niezbędna jest również rozbudowa infrastruktury sportowej, w tym budowa stadionu. Zatem gmina będzie ubiegać się o nowe środki unijne Tak, będziemy się starać wykorzystać tę szansę w jak najwyższym stopniu. Przygotowujemy się do złożenia wniosków w ramach nowej perspektywy finansowej, ale też będziemy aplikować o środki dostępne jeszcze z perspektywy 2007 2013. Są jeszcze do rozdysponowania pieniądze z działania Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej w ramach PROW. Złożymy zatem wniosek na zakup i montaż kolektorów słonecznych dla mieszkańców gminy. O atutach gminy wiele można mówić. Wyjątkowe obchody Niedzieli Palmowej, barwne wycinanki, niezastąpione smakołyki... Największym bogactwem naszej gminy są jej mieszkańcy. Ich życzliwość, pogoda ducha i prostolinijność. To przyciąga. Dowodem na to jest chociażby liczba gości przybywających na uroczystości Niedzieli Palmowej. W tym roku odwiedziło nas około 10 tys. osób. Łyse kojarzy się z tradycją ludową, spokojem i odpoczynkiem. A jak to jest z tutejszą gwarą? Na co dzień mieszkańcy się nią posługują? Gwara kurpśioska jest wciąż żywa, zwłaszcza wśród osób starszych. Oprócz przekazu pokoleniowego, o nasz specyficzny dialekt dbamy poprzez naukę gwary w szkołach, organizując pogadanki kurpiowskie, dni regionalne i konkursy gadki kurpiowskiej. Dwa słowa zachęty dla turystów, którzy jeszcze nie dotarli na kurpiowską nizinę Mamy nieskażone powietrze, lasy i miejsca atrakcyjne turystycznie, np. Bagno Serafińskie (dawne Jezioro Krusko), wiatraki, ścieżki rowerowe, zabytki kultury i obiekty tradycyjnego budownictwa kurpiowskiego. A do tego życzliwych, pogodnych i otwartych na drugiego człowieka mieszkańców Czego chcieć więcej? Rozmawiała Agnieszka Pazio Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską ze środków PROGRAM Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego REGIONALNY NARODOWA STRATEGIA SPÓJNOŚCI 2007 2013 oraz ze środków budżetu województwa mazowieckiego. 15

rozwój regionalny Mapowe zagłębie Mazowsza Jest wsparciem dla instytucji, przedsiębiorców, mieszkańców, wszystkich zainteresowanych topografią terenu bądź załatwiających sprawy dotyczące, np. gospodarki nieruchomościami, kwestii komunalnych czy komunikacyjnych. To Mazowiecki System Informacji Przestrzennej. Mapy, bazy, portale Sieć drogowa, przystanki, wioski, rzeki, rezerwaty, zamki i obiekty sakralne na Mazowszu dostęp do map m.in. o takiej tematyce zapewnia portal mapowy GIS Mazowsza, gromadzący informacje Mazowieckiego Systemu Informacji Przestrzennej. GIS Mazowsza zapewnia dostęp do ponad 450 warstw informacyjnych interaktywnej mapy (pogrupowanych w 27 kategoriach tematycznych). Portal ma specjalną wyszukiwarkę, dzięki której można znaleźć interesujące dane. Wystarczy określić tematykę, słowa kluczowe lub zasięg. Zakres tematyczny jest stale poszerzany, a opublikowane materiały aktualizowane. Użytkownicy mają dostęp do różnorodnych, wiarygodnych danych, które obejmują: miejscowości, podział terytorialny, pokrycie terenu, sieć drogową, sieć kolejową, infrastrukturę sieciową, lasy, wody, gleby (jej typy, zakwaszenie, zawartość próchnicy, kompleksy przydatności rolniczej), instytucje kultury, dziedzictwo kulturowe Mazowsza (laureatów konkursu o Laur Marszałka Województwa Mazowieckiego, mazowieckie produkty tradycyjne, sieć dziedzictwa kulinarnego Mazowsza), zabytki, turystykę (np. obiekty hotelarskie, organizatorów turystyki i pośredników turystycznych), ochronę środowiska (m.in. punkty zbierania i miejsca odbioru zużytych baterii lub akumulatorów przenośnych), bezpieczeństwo na drogach i nad wodą, zarządzanie kryzysowe, projekty ZPORR, obwody łowieckie, gospodarkę (m.in. grupy: producentów rolnych, producentów owoców i warzyw oraz organizacje: producentów owoców i warzyw, zrzeszające największych przedsiębiorców na Mazowszu), instytucje pomocy i integracji społecznej, instytucje opieki zdrowotnej, biblioteki publiczne (gminne, miejskie, powiatowe i wojewódzkie), jednostki oświatowe, mapy topograficzne, skorowidze map, Bazę Danych Obiektów Topograficznych, plan zagospodarowania przestrzennego województwa mazowieckiego. Wszystkie dane są dostępne w postaci usług WMS: http://wrotamazowsza.pl/msip/tematyczne/wms (dane tematyczne MSIP), http://wrotamazowsza.pl/msip/tbd/ wms (Baza Danych Obiektów Topograficznych), http://wrotamazowsza.pl/msip/plany/ wms (Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego), http://wrotamazowsza.pl/msip/mapy_ topo/wms (mapy topograficzne). Nowa odsłona Działający kilka lat serwis Wrota Mazowsza, w skład którego wchodzi m.in. GIS Mazowsza, zyskał nową odsłonę. Portal ma System e-urząd, który zapewnia dwustronną elektroniczną komunikację między mieszkańcami i przedsiębiorcami, a urzędami gmin i powiatów Mazowsza. To regionalny portal informacyjny, zawierający podstawowe dane o poszczególnych urzędach i regionie. Portal mapowy GIS Mazowsza 16

Krok 1 Rozwój danych przestrzennych w regionie W ramach rozwoju danych przestrzennych wykonano zamówienie na Dostosowanie i wdrożenie aplikacji przeznaczonej do prowadzenia rejestru dokumentów planistycznych na poziomie gminnym oraz konwersję do postaci cyfrowej studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, a także miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego gmin 1. W efekcie 285 gmin województwa mazowieckiego otrzymało dokumenty planistyczne (miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego oraz studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy) w postaci cyfrowej. W naszym regionie przekształceniu podlegało około 5 tys. dokumentów. Krok 2 Kolejnym zadaniem w rozwoju danych przestrzennych jest Wsparcie prac związanych z przekształceniem ewidencji gruntów i budynków (EGiB) do postaci cyfrowej, uzupełnienie danych dotyczących budynków oraz modernizacja tego rejestru, przekształcenie mapy zasadniczej do postaci numerycznej, prace związane z przekształceniem do postaci cyfrowej innych danych przestrzennych, skanowanie dokumentów uzasadniających wpisy w EGiB 2. Zadanie to obejmuje dane z 39 powiatów województwa mazowieckiego. Modernizację ewidencji gruntów i budynków przeprowadziliśmy dla 184 gmin, a przekształcanie mapy zasadniczej do postaci numerycznej dla obszaru 1 315 755 ha naszego województwa. Przykład przekształcenia mapy zasadniczej do postaci cyfrowej Krok 3 Równie ważnym zadaniem jest opracowanie Bazy Danych Obiektów Topograficznych (BDOT10k) 3 jako jednego z podstawowych źródeł danych referencyjnych. Od 2014 r. Mazowsze dysponuje pełnym, nowoczesnym i aktualnym opracowaniem bazodanowym (BDOT10k), na podstawie którego można wykonywać zaawansowane analizy przestrzenne. Krok 4 Obecnie trwają prace nad Aktualizacją i uzupełnieniem bazy danych ewidencji miejscowości, ulic i adresów w gminach 4. Zamówienie obejmuje aktualizację, cyfryzację i uprzestrzennienie punktów adresowych dla ponad 8 tys. miejscowości z obszaru 180 gmin. Krok 5 Ukoronowaniem wszystkich dotychczasowych prac będzie wdrożenie węzłów infrastruktury informacji przestrzennej 5. Efektem ma być utworzenie dla mieszkańców, inwestorów oraz wszystkich zainteresowanych w gminach i powiatach portali mapowych, zawierających m.in. dane przestrzenne: ewidencji gruntów i budynków (EGiB), dokumentów planistycznych (miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego oraz studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy), ewidencji miejscowości, ulic i adresów (EMUiA). Wszystkie te dane będą dostępne w postaci zestandaryzowanych usług WMS/WFS. Opracowała Małgorzata Wielechowska 1,2,3,4,5 Zamówienia realizowane w ramach Projektu BW pn. Przyspieszenie wzrostu konkurencyjności województwa mazowieckiego, przez budowanie społeczeństwa informacyjnego i gospodarki opartej na wiedzy poprzez stworzenie zintegrowanych baz wiedzy o Mazowszu, wpisany do Indykatywnego Planu Inwestycyjnego jako projekt kluczowy w ramach RPO WM 2007 2013 w Priorytecie I. Tworzenie warunków dla rozwoju potencjału innowacyjnego i przedsiębiorczości na Mazowszu. 17

rozwój regionalny Mazowieccy prymusi Już po raz szósty, w ramach programu Gmina na 5! Dobre praktyki w obsłudze inwestorów, studenci Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie wcielili się w role tajemniczych klientów i sprawdzili, jak urzędy gminne z całego kraju kontaktują się z potencjalnymi inwestorami. W pierwszej dziesiątce samorządów oferujących inwestorom ponadprzeciętną opiekę znalazły się trzy mazowieckie gminy: Mińsk Mazowiecki (8 miejsce), Grodzisk Mazowiecki (9 miejsce) i Płońsk (10 miejsce). Po raz kolejny tytuł Gmina na 5! zdobyły gmina Nowy Dwór Mazowiecki i tegoroczny laureat, gmina Płońsk. Ogółem w tegorocznym rankingu z grupy 656 przebadanych gmin, 59 uzyskało wyróżnienia. Gmina@ Przed ubiegłorocznymi wyborami samorządowymi zbadano strony internetowe ponad 600 urzędów gminnych oraz kontakt mailowy z urzędnikami odpowiedzialnymi za relacje z biznesem. Sprawdzono, czy strony urzędów gminnych mają swoje wersje anglojęzyczne, ile trzeba czekać na odpowiedź wysłaną mailem oraz czy jest ona kompletna. Zadawano też szczegółowe pytania i oceniano odpowiedzi. Celem badania była ocena poziomu obsługi potencjalnego inwestora przez urzędy gmin z wykorzystaniem narzędzi komunikacji elektronicznej. Badanie miało charakter jakościowy. Ustandaryzowano kryteria oceny, aby możliwe były porównania wyników poszczególnych Źródło: http://www.mszczonow.pl/1714,nowe-tereny-inwestycyjne.html Fot. arch. Studio 2000 gmin i stworzenie rankingu. Za pomocą metody tajemniczego klienta i ankiet oceniono odpowiedzi gmin na e-maile. Strony internetowe oceniono przy użyciu ankiet. Zakres badania obejmował gminy o najwyższych ocenach (klasy A i B) według Strona otwierająca folder inwestycyjny gminy Mszczonów wskaźnika Potencjalnej Atrakcyjności Inwestycyjnej dla Gospodarki Narodowej, opracowanego w Instytucie Przedsiębiorczości PAI. Badanie objęło 656 polskich gmin. W województwie mazowieckim ocenie poddano 55 gmin klasy A i 14 gmin klasy B. 18