Załącznik nr 3 Wyniki badań dla Trójmiasta Mapa obrazująca poziom energii symbolu informacji (Ec/Io w db) dla UMTS wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. ERA 1
Mapa obrazująca poziom odebranego sygnału przez telefon komórkowy (RxLev w dbm) dla GSM wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. ERA 2
Histogram zmierzonych wartości poziomu energii odebranego symbolu informacji (Ec/Io w db) dla UMTS przez telefon komórkowy - operator Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. ERA Histogram zmierzonych wartości poziomu sygnału (RxLev) dla GSM - operator Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. ERA 3
Mapa obrazująca poziom odebranego sygnału przez telefon komórkowy (RxLev w dbm) dla GSM i wartości poziomu energii odebranego symbolu informacji (Ec/Io w db) dla UMTS wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. ERA 4
Mapa obrazująca poziom energii symbolu informacji (Ec/Io w db) dla UMTS wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polska Telefonia Komórkowa Sp. z o.o. Orange 5
Mapa obrazująca poziom odebranego sygnału przez telefon komórkowy (RxLev w dbm) dla GSM wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polska Telefonia Komórkowa Sp. z o.o. Orange 6
Histogram zmierzonych wartości poziomu energii odebranego symbolu informacji (Ec/Io w db) dla UMTS przez telefon komórkowy - operator Polska Telefonia Komórkowa Sp. z o.o. Orange Histogram zmierzonych wartości poziomu sygnału (RxLev) dla GSM - operator Polska Telefonia Komórkowa Sp. z o.o. Orange 7
Mapa obrazująca poziom odebranego sygnału przez telefon komórkowy (RxLev w dbm) dla GSM i wartości poziomu energii odebranego symbolu informacji (Ec/Io w db) dla UMTS wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polska Telefonia Komórkowa Sp. z o.o. Orange 8
Mapa obrazująca jakość sygnału pilota (RSCP w dbm) dla UMTS na częstotliwości 2112,8 MHz wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polska Telefonia Komórkowa Sp. z o.o. Orange 9
Mapa obrazująca jakość sygnału pilota (RSCP w dbm) dla UMTS na częstotliwości 2117,8 MHz wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polska Telefonia Komórkowa Sp. z o.o. Orange 10
Histogram zmierzonych wartości sygnału pilota (RSCP w dbm) dla UMTS na częstotliwości 2112,8 MHz - operator Polska Telefonia Komórkowa Sp. z o.o. Orange Histogram zmierzonych wartości sygnału pilota (RSCP w dbm) dla UMTS na częstotliwości 2117,8 MHz - operator Polska Telefonia Komórkowa Sp. z o.o. Orange 11
Mapa obrazująca poziom energii symbolu informacji (Ec/Io w db) dla UMTS wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator P4 Sp. z o.o. Play 12
Mapa obrazująca poziom odebranego sygnału przez telefon komórkowy (RxLev w dbm) dla GSM wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator P4 Sp. z o.o. Play 13
Histogram zmierzonych wartości poziomu energii odebranego symbolu informacji (Ec/Io w db) dla UMTS przez telefon komórkowy - operator P4 Sp. z o.o. Play Histogram zmierzonych wartości poziomu sygnału (RxLev) dla GSM - operator P4 Sp. z o.o. Play 14
Mapa obrazująca poziom odebranego sygnału przez telefon komórkowy (RxLev w dbm) dla GSM i wartości poziomu energii odebranego symbolu informacji (Ec/Io w db) dla UMTS wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator P4 Sp. z o.o. Play 15
Mapa obrazująca jakość sygnału pilota (RSCP w dbm) dla UMTS na częstotliwości 2167,2 MHz wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator P4 Sp. z o.o. Play 16
Histogram zmierzonych wartości sygnału pilota (RSCP w dbm) dla UMTS na częstotliwości 2167,2 MHz - operator P4 Sp. z o.o. Play 17
Mapa obrazująca poziom energii symbolu informacji (Ec/Io w dbm) dla UMTS wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polkomtel S.A. Plus 18
Mapa obrazująca poziom odebranego sygnału przez telefon komórkowy (RxLev w dbm) dla GSM wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polkomtel S.A. Plus 19
Histogram zmierzonych wartości poziomu energii odebranego symbolu informacji (Ec/Io w db) dla UMTS przez telefon komórkowy - operator Polkomtel S.A. Plus Histogram zmierzonych wartości poziomu sygnału (RxLev) dla GSM - operator Polkomtel S.A. Plus 20
Mapa obrazująca poziom odebranego sygnału przez telefon komórkowy (RxLev w dbm) dla GSM i wartości poziomu energii odebranego symbolu informacji (Ec/Io w db) dla UMTS wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polkomtel S.A. Plus 21
Mapa obrazująca jakość sygnału pilota (RSCP w dbm) dla UMTS na częstotliwości 2147,4 MHz wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polkomtel S.A. Plus 22
Mapa obrazująca jakość sygnału pilota (RSCP w dbm) dla UMTS na częstotliwości 2152,4 MHz wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polkomtel S.A. Plus 23
Histogram zmierzonych wartości sygnału pilota (RSCP w dbm) dla UMTS na częstotliwości 2147,4 MHz - operator Polkomtel S.A. Plus Histogram zmierzonych wartości sygnału pilota (RSCP w dbm) dla UMTS na częstotliwości 2152,4 MHz - operator Polkomtel S.A. Plus 24
W wyniku przeprowadzonych pomiarów: poziomu energii odebranego symbolu informacji Ec/Io (db) dla UMTS i poziomu odebranego sygnału RxLev (dbm) dla GSM w Trójmieście zaobserwowano, że odebrane sygnały są na poziomie umożliwiającym poprawną pracę telefonów komórkowych w sieciach GSM i UMTS. Załączone histogramy odzwierciedlają rozkład procentowy zarejestrowanych poziomów sygnałów dla poszczególnych standardów i operatorów. Większość poziomów sygnałów dla wszystkich operatorów mieści się w przedziale -80 dbm - -47 dbm, co pozwala na stwierdzenie, że miasto jest dobrze pokryte sygnałem telefonii GSM 900/1800. Jedynie w przypadku operatora ERA zdarzają się obszary, gdzie poziom sygnału jest na poziomie -100 dbm, co może skutkować brakiem zasięgu w telefonach komórkowych. Załączone histogramy odzwierciedlają rozkład procentowy zarejestrowanych poziomów sygnałów dla poszczególnych operatorów. Reasumując uznać należy, że Trójmiasto jest dobrze pokryte sygnałem telefonii komórkowej GSM wszystkich czterech operatorów. Na terenie miasta dominującym standardem u wszystkich czterech operatorów jest UMTS, prawie 90 % połączeń została wykonana w tym standardzie. W miejscach gdzie nie ma zasięgu sieci w standardzie UMTS następuje przełączenie telefonu w standard GSM. W Trójmieście nie zaobserwowano w sieci operatora ERA transmisji w standardzie UMTS na częstotliwości 2129,4 MHz jak również rejestracji parametru RSCP. Najkrótszym czasem dostępu do usługi SERVICE ACCESS TIME dysponuje operator PLAY na poziomie 3,11 s następnie ORANGE i PLUS z czasami 3,13 s i na końcu ERA z czasem 4,45 s. Reasumując należy uznać, że Trójmiasto jest dobrze pokryte sygnałami telefonii komórkowej GSM 900/1800 i UMTS wszystkich czterech operatorów. 25
Wyniki badań jakości sieci GSM 900/1800 i UMTS - V Etap dla Trójmiasta Parametr ERA ORANGE PLAY PLUS Liczba wykonanych połączeń 3 963 5 064 4 438 4 443 Liczba połączeń udanych 98,99 % 99,16 % 99,49 % 99,49 % Liczba połączeń zablokowanych / Blocks / 0,50% 0,68 % 0,51 % 0,34 % Liczba połączeń przerwanych / Dropps / 0,50 % 0,17 % 0,00 % 0,17 % Liczba braku sieci / No Service / 0,00 % 0,00 % 0,00 % 0,00 % Czas dostępu do usługi / Service Access Time / 4,45 s 3,13 s 3,11 s 3,13 s Średnia wartość PESQ -- MOS 4,09 4,01 3,71 3,93 Liczba próbek poniżej 2,7 1,03 % 1,52 % 2,01 % 0,32 % 26
Analiza liczby zrealizowanych połączeń pokazuje, że udało się zrealizować w każdej sieci ponad 99 % połączeń. Blokowanie połączeń występowało w każdej sieci. Zaobserwować można, że we wszystkich sieciach nie udało się zestawić około 0,50 % połączeń, jest to wartość poprawna. Również w sieciach ERA, ORANGE i PLUS występuje przerywanie zestawionych połączeń głosowych na poziomie poniżej 1 % i także są to wartości poprawne. Wartość niezrealizowanych połączeń w sieciach komórkowych GSM 900/1800 i UMTS nie powinna przekraczać wartości około 3 %. W Trójmieście operator PLAY korzysta z własnej sieci UMTS. 27
Mapa odzwierciedlająca rozkład jakości połączenia głosowego PESQ MOS-LQO P862.1 dla operatora Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. ERA 28
Mapa odzwierciedlająca rozkład jakości połączenia głosowego PESQ MOS-LQO P862.1 dla operatora Polska Telefonia Komórkowa Centertel Sp. z o.o. ORANGE 29
Histogram odzwierciedlający poziom jakości połączenia głosowego PESQ MOS-LQO P862.1 dla operatora Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. ERA Histogram odzwierciedlający poziom jakości połączenia głosowego PESQ MOS-LQO P862.1 dla operatora Polska Telefonia Komórkowa Centertel Sp. z o.o. ORANGE 30
Mapa odzwierciedlająca rozkład jakości połączenia głosowego PESQ MOS-LQO P862.1 dla operatora P4 Sp. z o.o. PLAY 31
Mapa odzwierciedlająca rozkład jakości połączenia głosowego PESQ MOS-LQO P862.1 dla operatora Polkomtel S.A. PLUS 32
Histogram odzwierciedlający poziom jakości połączenia głosowego PESQ MOS-LQO P862.1 dla operatora P4 Sp. z o.o. PLAY Histogram odzwierciedlający poziom jakości połączenia głosowego PESQ MOS-LQO P862.1 dla operatora Polkomtel S.A. PLUS 33
Najlepszą jakość połączeń głosowych PESQ zarejestrowano dla sieci ERA. Prawie 67 % połączeń ma wartość 4-5 i jest to wynik bardzo dobry. Następne wyniki 50 % i 40 % zarejestrowano w sieciach operatorów ORANGE i PLUS i są to również wartości dobre jeśli chodzi, o jakość transmisji mowy. Jedynie w przypadku operatora PLAY nie zanotowano żadnego połączenia głosowego z wartością w przedziale 4 5. W przypadku operatorów ERA, ORANGE i PLAY zanotowano połączenia z wartościami 1 2,7 w 1 % zestawionych połączeń. Najmniej połączeń o złej jakości zanotował operator sieci PLUS - 0,32%. Uzyskanie wartości poniżej 2,7 świadczy o bardzo złej jakości przesyłanego 34
sygnału mowy. Pomiary PESQ na poziomie 2,7 3 można uznać, że są do przyjęcie, jednak w dużym stopniu jakość przesyłanego głosu będzie niesatysfakcjonująca. Przedstawione wyniki pokazują, że operator sieci komórkowej PLAY powinien bardziej popracować nad jakością połączeń głosowych we własnej sieci w Trójmieście. Podsumowanie i wnioski z badań Przeprowadzone pomiary i badania sieci GSM 900/1800 i UMTS w Trójmieście pokazały, że wszyscy operatorzy sieci dysponują dobrym zasięgiem na terenie miasta. Jako wskaźnik pokrycia terenu sygnałem UMTS pochodzącym od wszystkich czterech operatorów wykorzystano odebrany przez telefony komórkowe sygnał Ec/Io i na jego podstawie utworzono mapki zasięgów sieci komórkowych dla poszczególnych operatorów. To samo zrobiono dla odebranego sygnału RxLev dla standardu GSM 900/1800. Na terenie miasta, gdzie dokonano badań, dominującym standardem u wszystkich operatorów jest UMTS, prawie 90 % połączeń została wykonana w tym standardzie. W przypadku operatora ERA występują na terenie miasta obszary, gdzie poziom odebranego sygnału RxLev jest na poziomie -100 dbm, co może skutkować brakiem zasięgu sieci w telefonach komórkowych. Wykonując połączenia w sieciach komórkowych przeprowadzono statystykę blokowanych i przerwanych połączeń w stosunku do udanych połączeń. Zaobserwować można, że blokowanie połączeń występuje u wszystkich operatorów, ale na poziomie poniżej 1 %, co jest wartością poprawną. W sieciach operatorów ERA, ORANGE i PLUS występowało przerywanie zestawianych połączeń na poziomie od 0,70 % w sieci operatora PLUS przez 0,5 % w sieci operatora ERA do 0,17 % w sieci operatora ORANGE. Te wartości są wartościami poprawnymi. Przerywanie zestawionych połączeń może świadczyć o problemach z przełączaniem się telefonów z jednego standardu w drugi. Wartość niezrealizowanych połączeń w sieciach komórkowych GSM 900/1800 i UMTS nie powinna przekraczać wartości około 3 %. Również parametr SERVICE ACCESS TIME zawierający się od 3,71 s dla operatora PLAY do 4,09 s dla operatora ERA mieści się w założonych granicach i jest wartością poprawną. Uzyskane wyniki potwierdzają wysoką jakość transmisji mowy na terenie miasta objętego badaniem. Jedynie wyniki, jakie uzyskał operator PLAY nieco odstają od wyników innych operatorów. Na wyniki liczby nieudanych i zerwanych połączeń uzyskanych w etapie V bardzo duży wpływ ma przełączanie się aparatu telefonicznego z jednego standardu w drugi. 35