Powiatowy Urząd Pracy w Pyrzycach MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE PYRZYCKIM Raport za rok 2011 Sporządziła Justyna Terelak Doradca zawodowy Marzec 2012
Od czasu, gdy zjawisko bezrobocia pojawiło się w rzeczywistości społecznej, stało się ono jednym z najbardziej dotkliwych problemów społecznych, ekonomicznych i politycznych. Przeciwdziałanie jego wzrostowi wymaga programowych działań wielu sektorów. Jednym z ważniejszych instrumentów dla realizacji polityki planowego rozwiązywania tego problemu, jest opracowanie bazy informacyjnej na temat podaży i popytu na rynku pracy. Opartej na analizie danych statystycznych urzędów pracy a także badaniach sondażowych prowadzonych w poszczególnych powiatach. Niniejsze opracowanie stanowi raport z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie pyrzyckim w 2011 roku. Celem niniejszego opracowania jest zdiagnozowanie podaży i popytu siły roboczej w przekroju zawodów. Przedstawiona tu analiza jest źródłem informacji do: 1. doskonalenia oferty edukacyjnej szkół powiatowych w celu dostosowania jej do potrzeb zmieniającego się rynku pracy; 2. właściwego planowania i prowadzenia działań przez samorząd na rzecz ograniczania rozmiarów bezrobocia w wymiarze lokalnym; 3. odpowiedni dobór instrumentów rynku pracy do potrzeb pracodawców i osób bezrobotnych, a tym samym, prowadzenie racjonalnego i zgodnego z potrzebami rynku gospodarowania środkami Funduszu Pracy; 4. sporządzenie wykazu zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie pyrzyckim. Raport opracowano na podstawie Zaleceń metodycznych do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych opracowanych przez Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej Departament Rynku Pracy, Warszawa 2003: 1. w oparciu o sprawozdania MPiPS-01 (załącznik 2 i 3) część diagnostyczna 2. w oparciu o badania sondażowe przeprowadzone w szkołach i zakładach pracy część prognostyczna.
Ilość bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Pyrzycach w grudniu 2011 wynosiła 3617 osób. W stosunku do stycznia ilość ta zmalała o 124 osoby, w porównaniu z rokiem 2010, gdzie różnica ta wynosiła 411 osób. Poza tym w grudniu 2011 ilość bezrobotnych zarejestrowanych w Urzędzie Pracy była mniejsza niż w tym samym czasie w roku 2010 o 92 osoby. Stopa bezrobocia natomiast wynosiła w 2010 roku 27,1% zaś w roku 2011 27,6%. Wśród zarejestrowanych odnotowano 1906 kobiet co stanowi o wzroście w tej grupie o 134 osoby. Tabela 1. Ilość bezrobotnych na przestrzeni roku 2011. I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 3741 4056 4002 3686 3550 3470 3494 3603 3552 3598 3521 3617 Źródło: Opracowanie własne. Wykres 1. Ilość bezrobotnych na przestrzeni roku 2011. Jak wynika z powyższego wykresu ilość bezrobotnych na przestrzeni minionego roku kształtowała się niejednorodnie. Rok 2011 rozpoczął się gwałtownym wzrostem na przełomie stycznia i lutego, po czym następował spadek do czerwca o 586 osób. Następnie ilość bezrobotnych w poszczególnych miesiącach rosła i spadała do grudnia do 3617 bezrobotnych. Rok 2011 był więc czasem zmian, dużych różnic w ilości zarejestrowanych oraz kilku znaczących wydarzeń jak otworzenie
sklepu NETTO, BIEDRONKA, FARMER, PEPCO, ROSSMANN co wygenerowało nowe miejsca pracy w handlu. Tabela 2. Napływ bezrobotnych według zawodów w powiecie pyrzyckim w roku 2011. Kod zawodu Nazwa zawodu Liczba bezrobotnych (napływ w roku 2011) Ogólna liczba zarejestrowanych w poszczególnych zawodach w końcu 2011r. 1 522301 Sprzedawca 310 291 2 331403 Technik ekonomista 107 70 3 711202 Murarz 105 111 4 723105 Mechanik samochodów osobowych 86 64 5 722204 Ślusarz 84 70 6 311512 Technik mechanizacji rolnictwa 80 64 7 322002 Technik żywienia i gospodarstwa domowego 68 40 8 515303 Robotnik gospodarczy 68 74 9 311504 Technik mechanik 62 39 10 512001 Kucharz 60 47 11 512002 Kucharz małej gastronomii 56 59 12 723103 Mechanik pojazdów samochodowych 56 30 13 753303 Szwaczka 55 54 14 314207 Technik rolnik 44 46 15 753105 Krawiec 41 54 16 932911 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 37 52 17 751204 Piekarz 37 31 18 314202 Technik architektury krajobrazu 37 16 19 031101 Żołnierz szeregowy 36 16 20 351203 Technik informatyk 34 20 Źródło: T-II/P-2 Napływ bezrobotnych według zawodów w powiecie pyrzyckim w 2011 roku. T-II/P-1 Bezrobotni wg zawodów w powiecie pyrzyckim. Stan w końcu 2011 roku. Analizując powyższą tabelę możemy dostrzec, że najliczniej reprezentowanym zawodem wśród napływających do ewidencji Urzędu jest zawód sprzedawca. W minionym roku zarejestrowało się 310 sprzedawców. W grudniu 2011 pozostało w ewidencji 291 osób posiadających ten zawód. Na drugim miejscu znajduje się zawód technik ekonomista. W ciągu roku napłynęło 107 osób, a w końcu roku w ewidencji Urzędu pozostawało 70 techników ekonomistów. Na trzecim miejscu pojawił się zawód murarz reprezentowany przez 107 osób, zaś na końcu 2011 roku w ewidencji występowało 111 osób. W porównaniu z 2010r. oraz I półroczem 2011 roku układ zawodów od I do III miejsca pozostał bez zmian. W obrębie pierwszej dziesiątki
mechanik pojazdów osobowych przesunął się z pozycji 8 w 2010r. na pozycję 4 w 2011 r. w minionym roku również w pierwszej dziesiątce pojawiły się takie zawody jak technik mechanizacji rolnictwa, technik żywienia i gospodarstwa domowego, nie notowane na tak wysokich pozycjach w roku 2010. Wykres 2. Zestawienie dziesięciu zawodów pod względem napływu ilości osób stanu na końcu 2011 r. STAN W XII 2011 ILOŚĆ NAPŁYWAJĄCYCH NA PRZESTRZENI 2011R. Kucharz Technik mechanik Robotnik gospodarczy Technik żywienia i gospodarstwa domowego Technik mechanizacji rolnictwa Ślusarz Mechanik samochodów osobowych Murarz Technik ekonomista Sprzedawca 47 60 39 62 74 68 40 68 64 80 70 84 64 86 111 105 70 107 291 310 Zawodem najliczniej reprezentowanym przez osoby długotrwale bezrobotne był zawód palacz pieców zwykłych 71% ogółu zarejestrowanych w tym zawodzie to osoby będące w ewidencji 12 miesięcy i ponad. Dalej znajduje się zawód dozorca, następnie malarz budowlany. Można wnioskować, iż osoby posiadające te zawody mogą mieć trudność z przekwalifikowaniem, gdyż popyt na zawód palacza lub dozorcy praktycznie nie występuje. Trudno też znaleźć zawody pokrewne. Dokonując porównania z 2010 stwierdzić można, że w 2010 występował robotnik gospodarczy, w roku 2011 notujemy go poza pierwszą dziesiątką, zawód stolarz budowlany podniósł się w roku 2010 na pozycję 3, w roku 2011 występował na pozycji 7. Zawód dozorca występujący w roku 2011 na pozycji 2 w 2010 nie pojawił się w pierwszej dwudziestce.
Tabela 3. Procentowy udział długotrwale bezrobotnych w ogólnej liczbie bezrobotnych zarejestrowanych w poszczególnych zawodach. Kod Udział długotrwale Nazwa zawodu zawodu bezrobotnych 1 911202 Palacz pieców zwykłych 71% 2 962902 Dozorca 62% 3 713102 Malarz budowlany 58% 4 832203 Kierowca samochodu osobowego 56% 5 941201 Pomoc kuchenna 53% 6 753303 Szwaczka 50% 7 711503 Stolarz budowlany 50 % 8 613003 Rolnik 50% 9 611306 Ogrodnik terenów zieleni 48% 10 722204 Ślusarz 48% 11 741101 Elektromonter instalacji elektrycznych 48% 12 711202 Murarz 45% 13 751201 Cukiernik 45% 14 515303 Robotnik gospodarczy 44% 15 712601 Hydraulik 43% 16 931205 Robotnik drogowy 42% 17 834103 Mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych 42% 18 753105 Krawiec 41% 19 314207 Technik rolnik 41% 20 263102 Ekonomista 39% Źródło: T-II/P-1 Bezrobotni wg zawodów w powiecie pyrzyckim. Stan w końcu 2011 roku. Wykres 3. Procentowy udział długotrwale bezrobotnych w ogólnej liczbie bezrobotnych zarejestrowanych w poszczególnych zawodach. Ślusarz Ogrodnik terenów zieleni Rolnik Stolarz budowlany Szwaczka Pomoc kuchenna Kierowca samochodu Malarz budowlany Dozorca Palacz pieców zwykłych 48% 48% 50% 50% 50% 53% 56% 58% 62% 71% Udział długotrwale bezrobotnych 0% 20% 40% 60% 80%
Warto przyjrzeć się tez procentowemu uczestnictwu absolwentów w ilości reprezentantów określonych. Poniższa tabela przedstawia zawody najliczniej reprezentowane przez absolwentów. Tabela 4. Procentowy udział absolwentów w ogólnej liczbie zawodów napływających w roku 2011. Kod zawodu Nazwa zawodu Udział absolwentów w liczbie reprezentantów zawodów 351203 Technik informatyk 65 % 512002 Kucharz małej gastronomii 53,5 % 314202 Technik architektury krajobrazu 46 % 322002 Technik żywienia i gospodarstwa domowego 38 % 331403 Technik ekonomista 34 % 311504 Technik mechanik 27 % Źródło: T-II/P-1 Bezrobotni wg zawodów w powiecie pyrzyckim. Stan w końcu 2011 roku. Wykres 4. Procentowy udział absolwentów w ogólnej liczbie zawodów napływających w roku 2011. Technik mechanik 27% Technik ekonomista Technik żywienia i gospodarstwa Technik architektury krajobrazu Kucharz małej gastronomii Technik informatyk 34% 38% 46% 53,50% 65% Udział absolwentów w liczbie reprezentantów zawodów 0% 20% 40% 60% 80% Widać więc, iż prym wiedzie technik informatyk, na drugim miejscu znajduje się kucharz małej gastronomii, na trzecim zaś technik architektury krajobrazu.
Tabela 5. Oferty pracy według zawodów w powiecie pyrzyckim w 2011 roku. Kod zawodu Nazwa zawodu Liczba ofert pracy w poszczególnych zawodach 1 411004 Technik prac biurowych 73 2 341202 Opiekun osoby starszej 53 3 751104 Rozbieracz-wykrawacz 40 4 751106 Ubojowy 40 5 931301 Robotnik budowlany 29 6 712602 Monter instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody 7 522301 Sprzedawca 26 8 833203 Kierowca samochodu ciężarowego 24 9 334306 Technik administracji 21 10 515303 Robotnik gospodarczy 21 Źródło: T-II/P-3 Oferty pracy wg zawodów w powiecie pyrzyckim w 2011 roku. Zawodami najchętniej poszukiwanymi w powiecie pyrzyckim był: technik prac biurowych 73 oferty, opiekun osoby starszej 53 oferty, rozbieracz wykrawacz: 40 ofert pracy. Oferty pracy w roku 2010 przedstawiają się nieco inaczej. Na pierwszym miejscu znajdował się robotnik gospodarczy, który w roku 2011 przesunął się na pozycję 10, natomiast występujący na pierwszym miejscu technik prac biurowych w 2010 występował na drugim miejscu. Opiekun osoby starszej z pozycji 12 przesunął się w 2011 na pozycję drugą. Natomiast zawody: rozbieracz wykrawacz czy ubojowy, nie występowały w roku 2010 wśród pierwszych dziesięciu zawodów poszukiwanych przez pracodawców. Wykres 5. Oferty pracy według zawodów w powiecie pyrzyckim w 2011 roku. 30 Robotnik gospodarczy Technik administracji Kierowca samochodu Sprzedawca Monter instalacji Robotnik budowlany Ubojowy Rozbieracz-wykrawacz Opiekun osoby starszej Technik prac biurowych 21 21 24 26 30 29 40 40 53 73 Liczba ofert pracy w poszczególnych zawodach 0 20 40 60 80
Poniższa tabela przedstawia zawody znajdujące się w tzw. nadwyżce, czyli takie, w których ilość osób zarejestrowanych przeważała liczbę złożonych ofert pracy. Na pierwszym miejscu znajduje się zawód technik ekonomista dalej szwaczka, murarz, ślusarz, technik handlowiec, operator koparko ładowarki. Zawody te nie występowały w I półroczu 2011 roku, co więcej szwaczka i ślusarz były zawodami deficytowymi. Mechanik samochodów osobowych zarówno w I jak i w II półroczu 2011 r. pozostał zawodem nadwyżkowym na tym samym miejscu. Dokonując porównania z 2010 dostrzec można następujące różnice i podobieństwa: technik ekonomista występował jako zawód najbardziej nadwyżkowych zarówno w roku 2010 jak też 2011. Zawód technik handlowiec przesunął się z pozycji 20 w 2010r. na pozycję 5 w 2011 operator koparko ładowarki nie występował w nadwyżce w roku 2010. Tabela 6. Zawody nadwyżkowe w powiecie pyrzyckim. Kod Nazwa zawodu zawodu 1 331403 Technik ekonomista 2 753303 Szwaczka 3 711202 Murarz 4 722204 Ślusarz 5 522305 Technik handlowiec 6 811105 Operator koparko - ładowarki 7 723105 Mechanik samochodów osobowych 8 741207 Elektromonter zakładowych 9 512001 Kucharz 10 741101 Elektromonter instalacji elektrycznych 11 522301 Sprzedawca 12 911202 Palacz pieców zwykłych 13 752205 Stolarz 14 751201 Cukiernik 15 713102 Malarz budowlany 16 243106 Specjalista ds. marketingu i handlu 17 713203 Lakiernik samochodowy 18 611306 Ogrodnik terenów zielonych 19 832203 Kierowca samochodu osobowego 20 513101 Kelner 21 031101 Żołnierz szeregowy 22 311101 Laborant chemiczny 23 834401 Kierowca operator wózków jezdniowych 24 932901 Konserwator części 25 723304 Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych
26 741203 Elektromechanik pojazdów samochodowych 27 933304 Robotnik magazynowy 28 711503 Stolarz budowlany 29 233025 Nauczyciel wychowania fizycznego 30 932910 Pomocnik piekarza Źródło: T-II/P-4 Zawody deficytowe i nadwyżkowe w powiecie pyrzyckim w 2011 roku. Poniżej zamieszczona tabela prezentuje zawody deficytowe, czyli takie, w których liczba rejestrujących się w tych zawodach była niższa niż ilość ofert składanych w tych zawodach. Zawodem deficytowym okazał się zatem ubojowy, glazurnik, pracownik kancelaryjny czy barman. Dokonując porównania do I półrocza 2011 oraz 2010 r dostrzec można zupełnie inny układ. W roku 2010 zawody: ubojowy, glazurnik, pracownik kancelaryjny czy barman w ogóle nie występowały, zaś nauczyciel nauczania początkowego wystąpił na pozycji pierwszej. Monter instalacji centralnego ogrzewania z pozycji 15 przesunął się na pozycję 7 w 2011r. Tabela 7. Zawody deficytowe w powiecie pyrzyckim. Kod Nazwa zawodu zawodu 1 751106 Ubojowy 2 712202 Glazurnik 3 411003 Pracownik kancelaryjny 4 513202 Barman 5 234113 Nauczyciel nauczania początkowego 6 741103 Elektryk 7 712602 Monter instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody 8 723104 Mechanik samochodów ciężarowych 9 931203 Meliorant 10 235914 Wychowawca w placówkach oświatowych, wychowawczych i opiekuńczych 11 522304 Sprzedawca w branży spożywczej 12 311206 Technik drogownictwa 13 341203 Opiekun w domu pomocy społecznej 14 422603 Rejestratorka medyczna 15 833101 Kierowca autobusu 16 343203 Florysta 17 411004 Technik prac biurowych 18 234201 Nauczyciel przedszkola 19 262101 Archiwista 20 122102 Kierownik działu sprzedaży 21 214207 Inżynier budowy dróg 22 325402 Technik masażysta
23 522303 Sprzedawca w branży przemysłowej 24 541309 Pracownik ochrony fizycznej II stopnia 25 831104 Maszynista pojazdu trakcyjnego 26 751104 Rozbieracz wykrawacz 27 412001 Sekretarka 28 911206 Salowa 29 712101 Dekarz 30 524902 Doradca klienta Źródło: T-II/P-4 Zawody deficytowe i nadwyżkowe w powiecie pyrzyckim w 2011 roku. Podsumowanie: W roku 2011 w powiecie pyrzyckim poszukiwanymi zawodami były: Technik prac biurowych Opiekun osoby starszej Rozbieracz wykrawacz Zawodami, w których notuje się więcej ofert pracy niż osób rejestrujących się w Urzędzie Pracy jako bezrobotne (zawody deficytowe), były: Ubojowy Glazurnik Pracownik kancelaryjny Zawodami, w których ilość rejestrujących się była większa niż ilość składanych ofert były: Technik ekonomista Szwaczka Murarz