Bohater tygodnia: Krzysztof Majkowski, Wojciech Majkowski, Tomasz Kurzawa Zapraszają do hokejowego przedszkola. strona 2 BEZPŁATNY TYSKI TYGODNIK MIEJSKI nr 43/101 27 października 2009 ISSN 1898-7206 Terapia dla rad Dziś TYSKI PASAŻ a w nim: æ Lekkie ożywienie e na rynku kredytów hipotecznych æ Co się buduje w Tychach æ Ankieta PKM do wygrania bilety miesięczne i kwartalnealne JEŚLI W GRUDNIU PRZYJĘTY ZOSTANIE PROJEKT NOWYCH STATUTÓW OSIEDLI, ZAPOWIADA SIĘ RADYKALNA ZMIANA W FUNKCJONOWANIU RAD OSIEDLOWYCH. Leszek Sobieraj l.sobieraj@twojetychy.pl P rojekt ten od początku wywoływał sporo dyskusji i emocji, bo z jednej strony proponuje np. wprowadzenie progów wyborczych (których do tej pory nie było), ale z drugiej daje radom większy zakres działania i możliwość zagospodarowania co najmniej 4-milionowej puli pieniędzy. O rozmowę poprosiliśmy Zygmunta Marczuka, przewodniczącego Rady Miasta, który jest odpowiedzialny za konsultacje z mieszkańcami, w ramach prac doraźnej komisji Rady Miasta ds. opracowania projektu zmian statutów jednostek pomocniczych. więcej czytaj na stronie 3 NA TWOICH STRONACH Wybierz wiersz ROZSTRZYGNIĘTO JUŻ KON- KURS na pomnik, jaki stanie na placu Baczyńskiego. Jednak wybór fragmentów poezji, które znajdą się na kostkach rozrzuconych w obrębie placu, pozostaje wciąż kwestią do dyskusji, w której udział mogą wziąć wszyscy tyszanie. strona 5 Mniej znani znanych DLA NAS TWARZE Z GAZET, telewizji. Dla nich siostry, mężowie, ojcowie. Są bliskimi znanych osób i na pewno cieszą się w dwójnasób z ich sukcesów. Ale przecież oprócz znanych bliskich każdy z nich ma swoje życie, pasje. Maria Baar, Katarzyna Gąska, Anna Gruth, Magdalena Hamer-Szymańska, Justyna Krzywoń opowiadają o sobie i swoich słynnych bliskich. strony 8-9 Na sygnale przez przeszkody ZANIM TYSCY RATOWNICY rozpoczną akcję, muszą... dojechać do miejsca wypadku. A to bywa często niewykonalne: metalowe słupki, klomby, kwietniki i przede wszystkim źle zaparkowane samochody, które skutecznie blokują przejazd, także na tzw. drogach pożarowych. strona 10 Sokół zapolował PO PORAŻCE Z UNIĄ, przyszła piątkowa przegrana z Podhalem, ale w niedzielę, po meczu ze Stoczniowcem, kibice świętowali zwycięstwo. GKS wygrał 3:1, tym razem wszystkie bramki zdobyli obrońcy. strona 13 Pięć maratonów AŻ PIĘCIU UCZESTNIKÓW POKONAŁO podczas rozegranej w niedzielę jesiennej edycji Perły Paprocan trasę maratonu. strona 14 EM EM EM EM Reklama w NAJWIĘKSZY ZASIĘG W MIEŚCIE KOLPORTAŻ BEZPOŚREDNI ZERO ZWROTÓW i w portalu Al. Piłsudskiego 12, tel. (032) 325-72-25, (032) 325-72-18, tel. kom. 0667-021-020, e-mail: reklama@twojetychy.pl
12 TWOJE TYCHY 27 PAŹDZIERNIKA 2009 idzie tydzień Trzej trenerzy Krzysztof Majkowski, Wojciech Majkowski i Tomasz Kurzawa zapraszają na zajęcia do hokejowego przedszkola. Hokejowa grupa naborowa MOSM ruszyła pełną parą na zajęcia chodzi ok. 60 chłopców, najmłodsi mają po 4 lata. Nasze zajęcia to przede wszystkim nauka jazdy na łyżwach mówi Krzysztof Majkowski. Dla tych, którzy dopiero stawiają pierwsze kroki i na lodzie nie czują się pewnie, mamy specjalne hokejowe chodziki. Na pierwszych zajęciach pozwalamy wejść rodzicom na lód, ale później już nie, żeby rodziców nie było więcej niż dzieci. Dziecko musi mieć dowolny kask hokejowy, rowerowy, narciarski, a także rękawiczki. No i w miarę możliwości łyżwy, najlepiej zwykłe wiązane, z butami, bez plastikowych elementów. Na lodowisku mamy wprawdzie kaski i łyżwy, ale nie wystarcza dla wszystkich. ZDJĘCIA: BOHATER TYGODNIA Hokejowe przedszkole Są to zajęcia typowo hokejowe, zainteresowani łyżwiarstwem figurowym powinni rozpocząć treningi w sekcji specjalizującej się w tej dyscyplinie. W Tychach jest to TKKF. Lepiej wcześniej Od lat niektóre tyskie kluby prowadzą zajęcia z najmłodszymi, piłkarzamiprzedszkolakami. Teraz są także mali hokeiści. W wielu krajach stało się to już normą, bo jeśli chce się dobrze grać w hokeja, trzeba zacząć jeździć na łyżwach możliwie jak najwcześniej. W wieku kilku lat dziecko uczy się bardzo szybko, stale robi postępy i utrwala swoje umiejętności dodaje hokeista GKS Tychy. Krzysztof Majkowski, który zaczął treningi późno, bo dopiero w wieku 13 lat, przez kilka lat musiał gonić rówieśników. Co prawda razem z młodszym o dwa lata bratem, Wojtkiem potrafili jeździć na łyżwach, ale co innego ślizgać się z kolegami na Sublach, a co innego trenować i grać. Wraz z Tomaszem Kurzawą są wychowankami tyskiego klubu, potem grali w drużynie juniorów, wreszcie w seniorach, z tym, że Tomasz Kurzawa szybko rozstał się z wyczynowym hokejem, Wojtek Majkowski skończył karierę w 2004 roku, a Krzysztof gra dalej. Hokejowa zabawa Tyscy trenerzy odwiedzali przedszkola i szkoły, informując o zajęciach na lodowisku. Zapraszają chłopców w wieku 10 lat i młodszych. Zajęcia odbywają się w środy o godzinie 18.15 i w soboty od 8.30. Trwają godzinę i prowadzone są w trzech grupach, w zależności od wieku. Na razie jest to nauka jazdy na łyżwach, dopiero potem są w planach mecze mini-hokeja. LESZEK SOBIERAJ Zajęcia dla dzieci prowadzą (od lewej) Wojciech Majkowski, Tomasz Kurzawa i Krzysztof Majkowski. FELIETON E-INTERES Mariola Woszkowska m.woszkowska@twojetychy.pl Rzuciliśmy się na pieniądze unijne z energią godną podziwu. Wydajemy je garściami i najszybciej. Szkolimy się, zakładamy własne firmy, produkujemy... Nasz premier na europejskim forum ma powody do chwalenia się, że tacyśmy najlepsi, tacy wyedukowani, tacy e-doprzodu. Wczoraj, kiedy włączyłam telewizor, zdziwiłam się czemu o 7 rano puszczają polską kronikę filmową. Wypiłam łyk kawy i dotarło do mnie, że to nie archiwalne nagranie, ale relacja na żywo. Tłum ludzi, komitety kolejkowe, listy, kłótnie i stacze, podobno niektórzy biorą nawet 50 zł za godzinę... A wszystko z powodu 135 milionów zł, którymi w imieniu Unii dzielić będzie Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości pośród tzw. kapitału ludzkiego, który chce założyć swój e-biznes. PARP zapewnia, że dla wszystkich tego miodu wystarczy, ludzie nie wierzą, bo w końcu pieniądze nie są jak gwiazdy... jest ich określona liczba. Nie wierzą też w zapewnienia, że nie liczy się kolejność, lecz poprawność wniosków i słusznie, bo jak wszystkie będą poprawne i innowacyjne to pierwszeństwo będą miały wcześniejsze. Wierzą natomiast, że dzięki tym pieniądzom założą taki e-interes, że ho, ho... Trudno się poniekąd dziwić tej gorączce, skoro rozdają pieniądze, to głupotą byłoby nie skorzystać. Z drugiej strony sposób starania się o nie jest dość... upokarzający. PRZEPISY KULINARNE TYSZAN Na długie popołudnia Rozgrzewającą kawę poleca nam Irena Sornek, specjalista ds. rachunkowości i spraw pracowniczych w spółce Śródmieście. KAWA Z AJERKONIAKIEM Masz pytania do prawnika lub lekarza? Odpowiedzą na nie nasi eksperci: lek. med. Marek Krawczyk dyrektor Szpitala Miejskiego mec. Dariusz Michalski zadzwoń: 032 325 72 38 przyślij e-maila: redakcja@twojetychy.pl napisz: Twoje Tychy, al. Piłsudskiego 12, 43-100 Tychy, z dopiskiem: Zapytaj eksperta. Tyszanin Bogusław Magrel kiero- 2004 28.X wał wyprawą na jeden z himalajskich ośmiotysięczników Cho Oyu (8201 m.n.p.m.). Wyprawa zakończyła się sukcesem. ZAPYTAJ EKSPERTA RK EM KARTKA Z KALENDARZA W Teatrze Małym 2000 gościła plejada znakomitych akto- 29.X rów, m.in.: Joanna Szczepkowska, Kazimierz Kaczor. Zaprezentowali Wesołe kumuszki z Windsoru. Oświadczenie woli Nie chcę, aby w razie mojej choroby przebiegającej z trwałą utratą przytomności i świadomości sztucznie podtrzymywano moje funkcje życiowe. Chciałabym też przeznaczyć moje ciało dla akademii medycznej lub innej placowki badawczej. Jak mam napisać oświadczenie woli? Odpowiada MAREK KRAW- CZYK, dyrektor Szpitala Miejskiego: Zadane pytanie dotyczy trzech różnych sytuacji: pierwsza to choroba lub uraz, w wyniku którego dochodzi do tzw. śpiączki. Taki stan nie jest równoznaczny ze śmiercią czyli ustaniem pracy mózgu. Dopiero stwierdzenie ustania funkcji ośrodkowego układu nerowego jest podstawą do stwierdzenia zgonu pacjenta będącego wcześniej w śpiączce.taką decyzję podejmuje zwykle komisja lekarska złożona z anestezjologa i neurologa na podstawie przeprowadzonych badań specjalistycznych. Tylko taka sytuacja jest podstawą do odłączenia aparatury podtrzymującej funkcje życiowe. Polskie ustawodawstwo nie dopuszcza Rada Miejska podję- 1997 ła decyzję o wydzieleniu z Przedsiębiorstwa Komunikacji 30.X Miejskiej spółki Tyskie Linie Trolejbusowe. Nowa spółka zaczęła funkcjonować od 1 stycznia. innej możliwości odstąpienia od podtrzymywania funkcji życiowych, nawet wbrew woli chorego i jego rodziny. Drugi problem to dysponowanie ciałem i narządami pacjenta uznanego za zmarłego. Istnieje internetowa baza danych osób wyrażających swój sprzeciw na pobranie narządów, do której każdy może wpisać swoje dane (www.poltransplant.org.pl). Polskie prawo dopuszcza pobranie narządów i tkanek od każdego zmarłego, który nie wyraził sprzeciwu na dokonanie takiego zabiegu. Jednak zwyczajowo wymagana jest zgoda zmarłego lub rodziny, dlatego najlepiej przygotować oświadczenie woli w formie pisemnej i nosić je wraz z dokumentami osobistymi. Inną formą dysponowania ciałem jest przekazanie go dla celów naukowych np. akademii medycznej. Stosowne informacje można uzyskać w Zakładzie Anatomii Prawidłowej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach Ligocie, ul. Medyków. not. B Browary Tyskie Gór- 1996 ny Śląsk SA pobiły rekord w ciągu dziesięciu miesięcy roku 31.X 1996 r. uwarzyły tyle piwa, ile w całym roku ubiegłym: 1 milion 581 tysięcy hektolitrów. SKŁADNIKI*: 100 ml ajerkoniaku, 100 ml mleka filiżanka mocnej kawy, łyżeczka cukru, 3 łyżki bitej śmietany, kakao lub wiórki czekoladowe do posypania * na jedną dużą szklankę PRZYGOTOWANIE: Zaparzamy mocną kawę. Ajerkoniak, cukier i połowę mleka podgrzewamy, wlewamy do szklanki, następnie wt 27.10 POGODA TYGODNIA śr 28.10 cz 29.10 Wydawca: Edukacja S.A. Redakcja: Tychy, al. Piłsudskiego 12, I piętro, tel. 032 325 72 38, faks 032 325 72 14 e-mail: redakcja@twojetychy.pl Redaktor naczelna: Mariola Woszkowska Sekretarz redakcji: Beata Kurek Dziennikarze: Leszek Sobieraj, Ewa Strzoda, Grzegorz Kusz Stały współpracownik: Marietta Stefaniak pt 30.10 so 31.10 BEZPŁATNY TYSKI TYGODNIK MIEJSKI dodajemy wlewając delikatnie po ścianie szklanki gorącą, połączoną z pozostałym mlekiem kawę. Dekorujemy bitą śmietaną, posypujemy kakao lub wiórkami czekoladowymi. Podajemy od razu. Polecam na długie popołudnia. not. SZ nd 1.11 Fotoreporter: Eliza Madej Druk: Agora S.A. Projekt graficzny: Witold Morawski Numer zamknięto: 26 października 2009 r. pn 2.11 11 0 11 0 13 0 11 0 7 0 4 0 4 0 Redakcja nie zwraca tekstów nie zamówionych oraz zastrzega sobie prawo ich redagowania i skracania. Za treść reklam i ogłoszeń redakcja nie odpowiada.
zbliżenia 3 Z ZYGMUNTEM MARCZUKIEM, PRZEWODNICZĄCYM RADY MIASTA TYCHY ROZMAWIAMY O PROJEKCIE STATUTÓW RAD OSIEDLOWYCH I KONSULTACJACH Z MIESZKAŃCAMI Kasa w ręce rad! TT: Jak przebiegają konsultacje dotyczące nowych statutów osiedli? ZYGMUNT MARCZUK: Spotkania rozpoczęliśmy w maju i niestety, towarzyszy im nikłe zainteresowanie społeczne. Wśród ich uczestników dominują przedstawiciele obecnie działających rad osiedli. Niemniej, w trakcie dotychczasowych spotkań zebraliśmy już pokaźną ilość konkretnych uwag. Czego dotyczą te uwagi? Ponieważ konsultacje nadal trwają, nie chcę szczegółowo omawiać zgłaszanych propozycji, by niczego nie sugerować. Niemal każde spotkanie przynosi jednak coś nowego, a ostatecznej weryfikacji dokonamy podczas posiedzenia całej komisji. Konsultacje zakończą się w listopadzie, potem doraźna komisja opracuje zebrany materiał i przygotuje sprawozdanie, wprowadzając do projektów statutów te zmiany, które zostaną pozytywnie zaopiniowane. Na grudniowej sesji Rady Miasta, komisja zapozna radnych z wynikami konsultacji i zaproponuje przyjęcie uchwały dotyczącej nowych statutów osiedli. Podziela pan opinię, że na przestrzeni lat znaczenie i aktywność rad osiedli poważnie zmalały? Z czego wynika ich słabość? Wydaje się, że funkcjonowanie rad zostało pozbawione dynamiki. Organy osiedlowe dysponują w zasadzie formalnymi i nikłymi kompetencjami, co przy niewystarczających uregulowaniach prawnych powoduje, że nie mogą odgrywać większej roli w rozwiązywaniu problemów mieszkańców, a tym samym zachęcać ich do podejmowania społecznej aktywności. Prawdopodobnie sytuację mogłoby odmienić zwiększenie ich kompetencji, ale to z kolei wydaje się bardzo trudne w przypadku malejącego zainteresowania działalnością rad. Wyraża się to regularnym spadkiem frekwencji w kolejnych wyborach, czy też coraz większymi problemami w pozyskiwaniu osób chętnych do społecznego działania. Podzielam zatem opinię o słabości obecnej formuły rad osiedli i ich ograniczonym wpływie na rozwój miasta poprzez włączanie mieszkańców w procesy decyzyjne. Chcę jednak podkreślić ta negatywna ocena dotyczy formuły działania, natomiast w żadnym stopniu nie odnosi się do osób, które lokują w nich swoją społeczną aktywność. nowe propozycje Zdaniem Zygmunta Marczuka wprowadzenie progów wyborczych zwiększy reprezentatywność rad. Rady, jako jednostki pomocnicze miasta są zatem potrzebne? Tak, zdecydowanie. Istnieją sprawy, takie jak bezpieczeństwo publiczne, stan lokalnych dróg, terenów zielonych, lokalizacja obiektów stwarzających uciążliwość dla otoczenia, przystanków, miejsc zabaw dla dzieci, które ze względu na skalę są zazwyczaj trudne do rozpoznania z poziomu ogólnomiejskiego, ponieważ dotyczą spraw nie wykraczających poza obszar części miasta, osiedla lub nawet kilku ulic i nie są postrzegane jako problemy zasadnicze dla miasta. Nawet najlepsze intencje miejskiego urzędnika nie dają pewności lepszego załatwienia tych spraw, niż bezpośrednie zaangażowanie kogoś, kto jest żywotnie zainteresowany sposobem ich realizacji, a swoją motywację czerpie z poczucia, że jest gospodarzem na swoim terenie. Czy nie obawia się pan, że wprowadzenie progów wyborczych utrudni tworzenie rad osiedlowych? æ Ordynacja wyborcza: progi wyborcze 5 proc. wyborców w osiedlach, gdzie liczba uprawnionych do głosowania jest większa niż 5.000, 10 proc. od 500 do 5.000 mieszkańców i 15 proc. poniżej 500 mieszkańców. zwiększenie ilości kandydatów, którzy muszą być zgłoszeni, aby wybory przeprowadzić. Do tej pory było 15, teraz 20. ilość podpisów, jaką kandydaci muszą zebrać, żeby zostać zgłoszonym. Do tej pory 5, propozycja 10. æ Stworzenie katalogu spraw, w których jednostki miasta zobowiązane są do zasięgnięcia opinii rad osiedla: projekty miejscowego planu zagospodarowania, zmian przeznaczenia nieruchomości należących do miasta, a położonych na terenie osiedla, lokalizacji inwestycji, mających wpływ na środowisko lokalne, przebiegu tras komunikacyjnych, rozmieszczenie przystanków nazewnictwo ulic i placów. æ Wydzielenie środków w budżecie miasta co najmniej 4 mln złotych, z czego 2 mln byłyby przeznaczone na zadania remontowe w osiedlach (taka sama kwota dla każdego osiedla), 2 mln zł na inwestycje, realizowane w drodze konkursu. æ Możliwość odwołania rad osiedlowych (na wniosek grupy 25 mieszkańców przy co najmniej 10-procentowemu poparciu mieszkańców). Nie. Nie obawiam się wprowadzenia ani progów wyborczych, ani jakiegokolwiek innego narzędzia pozwalającego weryfikować reprezentatywność rady w wyrażaniu opinii osiedlowej społeczności. Proszę zwrócić uwagę, że osiedla nie stanowią odrębnego szczebla samorządu terytorialnego i nie są jednostkami autonomicznymi. W praktyce oznacza to, że istotą ich działania nie jest przejmowanie zadań należących do konkretnych jednostek organizacyjnych miasta, ale opiniowanie, w imieniu osiedlowej społeczności określonych spraw, a także wnioskowanie o realizację zadań, które zostały uznane przez radę za istotne dla lokalnej społeczności. W tym kontekście istotne staje się pytanie o reprezentatywność organów przedstawicielskich danego osiedla. W trakcie ostatnich wyborów do rad osiedli w siedmiu przypadkach odstąpiono od ich przeprowadzenia ze względu na niewystarczającą ilość kandydatów. W przypadku czterech osiedli nie dokonano takiej społecznej weryfikacji ani w ostatnich, ani w poprzednich wyborach. Czego dotyczą najistotniejsze regulacje w projektach nowych statutów? Jeżeli decydujemy się na funkcjonowanie rad osiedli i wprowadzamy progi wyborcze, należy zadbać o to, aby opiniotwórcza działalność tych organów posiadała odpowiednią wagę i znajdowała swoje odbicie w decyzjach podejmowanych na szczeblu władz miasta. Inaczej mówiąc, muszą istnieć narzędzia, któ- re sprawią, że opinie i wnioski rady osiedla będą miały inny ciężar gatunkowy niż opinie i wnioski przysłowiowego Kowalskiego. Do tej pory wszystkie rady otrzymywały pieniądze na działalność, a kwota zależała od ilości mieszkańców w danym osiedlu. Rocznie /ARC ostatnie konsultacje Projekty statutów zamieszczaliśmy w Twoich Tychach w numerach 31-34 (od 4.08 do 25.08 br.). Konsultacje odbyły się już w 15 osiedlach, pozostały jeszcze spotkania z mieszkańcami 4 osiedli: æ 3.11 (godz. 17.30) osiedle Z 1 (siedziba RO kościół pw. św. Maksymiliana Kolbe, pl. Zbawiciela 1). æ 4.11 (godz. 18) osiedle Żwaków (salka przy kościele pw. Ducha Świętego, ul. Myśliwska 43). æ 9.11 (godz. 17) osiedle Z (siedziba RO kościół pw. św. Maksymiliana Kolbe, pl. Zbawiciela 1). æ Osiedle A, B, C termin do uzgodnienia. było to ok. 330 tys. zł w skali miasta. I te pieniądze pozostaną, mogą być przeznaczane na organizację imprez kulturalnych, sportowych, itd., ale pomniejszone zostaną o koszty utrzymania siedzib rad osiedlowych. Do tej pory nie wszystkie miały siedziby, teraz miasto utworzy je dla każdej rady, określając standard ich wyposażenia. Dysponentem tych środków, w zależności od rodzaju realizowanego zadania, byłyby odpowiednie jednostki organizacyjne miasta, co nie wpływa na fakt, że w dalszym ciągu inicjatorem różnych działań czy organizacji imprez, będą rady osiedlowe. Miejskie jednostki mają je po prostu wspomagać w realizacji przedsięwzięć. Nowością jest propozycja wyodrębnienia w budżecie miasta środków na realizację zadań inwestycyjnych lub remontowych zgłaszanych przez rady osiedlowe. Będziemy wnioskowali, aby łącznie z nowymi statutami osiedli, weszła w życie uchwała Rady Miasta ustalająca te środki w wysokości nie mniejszej niż 4 mln zł rocznie. W tym przypadku wzorujemy się na rozwiązaniach łódzkich. Jak będą dzielone te środki? Nie przewidujemy wprowadzenia jakiegoś algorytmu podziału tych środków, chociaż stanowisko to może ulec zmianie w efekcie prowadzonych konsultacji społecznych. Istotny natomiast będzie inny podział. W ramach tych 4 mln zł, nie mniej niż 2 mln zł przeznaczone zostaną na realizację zgłaszanych wniosków, na zadania inwestycyjne, np. remont lokalnych ulic, chodników, oświetlenia, osiedlowych obiektów małej architektury, renowacji zieleńców i skwerów, poprawę bezpieczeństwa mieszkańców. Środki te dzielone będą równo między osiedla, bo wychodzimy z założenia, że remont chodnika czy placu zabaw kosztuje tyle samo we wszystkich osiedlach. Pozostała kwota, tj. nie więcej niż 2 mln zł, będzie przedmiotem konkursu na inwestycje (w danym roku) o wartości nie mniejszej niż 100 tys. zł i nie większej niż 1 mln zł. Rady będą je zgłaszać samodzielnie, bądź wspólnie z innymi radami osiedlowymi. W skład komisji konkursowej wejdą przedstawiciele prezydenta, rady miasta i tych rad osiedli, które w danym roku nie składałyby wniosków konkursowych. Trudno przewidzieć, czy radni miejscy pozytywnie zaopiniują w grudniu projekt statutu, ale proponowane zapisy oraz wiele uwag mieszkańców, zgłaszanych podczas konsultacji to efekt rzetelnej analizy obecnej sytuacji naszych rad osiedlowych. Moim zdaniem, wprowadzenie z jednej strony progów wyborczych zwiększy reprezentatywność rad, a z drugiej proponowane zapisy statutowe i zwiększenie kompetencji o nowe instrumenty prawno-finansowe, dadzą radom nowy impuls do działania. ROZMAWIAŁ LESZEK SOBIERAJ
4 nasze Tychy ORYGINALNĄ KOLEKCJĄ KSIĄŻKI DZIECIĘCEJ MOŻE POCHWALIĆ SIĘ BIBLIOTEKA W TYSKIM ZESPOLE SZKÓŁ NR 2. BIAŁE KRUKI TYSKICH BIBLIOTEK Bajki świata Ewa Strzoda e.strzoda@twojetychy.pl Kilkanaście lat temu byłam na wystawie poświęconej międzynarodowej książce dziecięcej w Bibliotece Dziecięcej w Oświęcimiu. Pamiętam, jak bardzo mi się to spodobało. Dlatego postanowiłam w naszej szkole utworzyć podobną kolekcję i zacząć gromadzić międzynarodową literaturę dla dzieci mówi Bożena Kozieńska z biblioteki w ZS nr 2. Większość woluminów, które mamy w naszej bibliotece, przysłała moja koleżanka Elżbieta mieszkająca w Kanadzie. Wszystkie kupiła ze swoich pieniędzy tylko po, żeby zrobić mi przyjemność. Niektóre bajki trzeba oglądać... od tyłu mówi Bożena Kozieńska. 40 książek z całego świata Zbiór składa się z około czterdziestu pozycji pochodzących z różnych stron świata. Są wśród nich, między innymi, książki z: Chin, Japonii, Tajwanu, Hong-Kongu, Kanady, Stanów Zjednoczonych, Tajlandii oraz z większości krajów europejskich. To bogato ilustrowane, pięknie wydane woluminy. Dla odbiorców stanowią wielką atrakcję edytorską. Każda z nich ma inną formę. Wśród nich są: bajki, komiksy, książeczki dla najmłodszych do nauki pierwszych słówek, dla starszych dzieci do nauki języków, krótkie opowiadania epickie. A także egzemplarze z ruchomymi elementami np. dzięki poruszającej się rakiecie można odbyć podróż kosmiczną. Największym zainteresowaniem cieszą się te książki, które należy oglądać od tyłu. Tak jest chociażby w przypadku bajki z Libanu przyznaje pomysłodawczyni kolekcji. Bajka po arabsku Niezwykłość zbioru polega na tym, że większości z tych książek nikt nigdy nie przeczyta (no bo trudno przeczytać bajkę napisaną na przykład w języku arabskim), a mimo to, ta kolekcja cieszy się wielką popularnością u czytelników w każdym wieku. Nie tylko do czytania Zdaniem Kozieńskiej, ludzie po prostu są ciekawi, jakie bajki czyta się dzieciom w innych krajach. Treść tych książek nie jest dla nas zrozumiała, ale zauważyć można, że wszystkie książki dla dzieci niezależnie od miejsca, z którego pochodzą zawsze są pięknie i kolorowo wydane podsumowuje. Międzynarodowa kolekcja z Zespołu Szkół nr 2 jest często wypożyczana na różnego rodzaju wystawy, organizowane głównie w szkołach lub innych bibliotekach. FELIETON HISTORYCZNY Nieznane epizody września 1939 r. W ostatnich latach sporo powiedziano i napisano o nieco zapomnianym wcześniej epizodzie września 1939 z naszego regionu i miasta, a mianowicie Bitwie Wyrskiej. Dobrze się stało, tym bardziej, iż Bitwa Wyrska stanowić może powód do dumy żołnierza polskiego, zwłaszcza Górnoślązaków broniących granic swej ojczyzny przed agresją niemiecką. Z kolei nie mamy niestety po dziś dzień, dostatecznej wiedzy o wydarzeniach, które rozgrywały się w okolicznych lasach pszczyńskich, jak również na obszarach należących dziś do Tychów w pierwszych miesiącach po wkroczeniu wojsk niemieckich. Chodzi mianowicie o pierwsze oddziały partyzanckie i dywersyjne, które walczyły z wrogiem w okolicznych lasach aż do końca listopada 1939 roku. Jak wynika z raportów niemieckich z tamtego okresu w (...) Nieprzejrzystych lasach grasują jeszcze polskie bandy powstańcze. Wykorzystują okazję, by na terenach wolnych przez kilka godzin od wojsk niemieckich raz jeszcze (sic!) ponowić swą podłą robotę. Znienacka otwierają ogień na niemieckie kolumny dowożące amunicję i prowiant (...) Przedstawione w raportach niemieckich polskie bandy powstańcze to oddziały Samoobrony Narodowej składające się ze Ślązaków, w większości byłych Powstańców, którzy w prawie każdym mieście Śląska, mężnie walczyli z niemiecką agresją. Oddziały te brały również udział w walkach na Żwakowie, odpierając 2 września wraz z Wojskiem Polskim niemieckie natarcie. Następnego dnia podczas wkraczania Wehrmachtu do Tychów oddział Samoobrony Powstańczej ostrzelał Niemców z nasypu kolejki jednotorowej na Glince, dając tym samym najeźdźcy swoisty sygnał, iż walka nie zakończyła się jeszcze. Warto byśmy pamiętali o tych ważnych, symbolicznych epizodach obrony naszego miasta i Śląska we wrześniu 1939 roku oraz o Ślązakach, którzy poświęcili życie walcząc z niemieckim agresorem. ANDRZEJ KRZYSTYNIAK Autor jest politologiem, doktorantem Instytutu Historii Uniwersytetu Śląskiego, publicystą historycznym, inicjatorem powstania Komitetu Ochrony Pamięci Walki Męczeństwa w Tychach. ARC PIENIĄDZE NA KSIĄŻKI Nowości w MBP Dom nad rozlewiskiem Małgorzaty Kalicińskiej, Głowa Minotaura Marka Krajewskiego, Dom na Zanzibarze Doroty Katende, książki Doris Lessing i Terry ego Pratchett a oraz wiele innych będzie można wkrótce wypożyczyć w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Tychach. otrzymała dotację na zakup nowości wydawniczych, w ramach MBP Programu Operacyjnego Literatura i Czytelnictwo ogłoszonego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. 30 tysięcy złotych przekazała Biblioteka Narodowa. Nasza Książnica jest w trakcie opracowania nowości dla wszystkich placówek bibliotecznych w naszym mieście. Za otrzymane pieniądze kupiliśmy 1227 egzemplarzy informują pracownicy MBP w Tychach. Listę nowych książek będzie można wkrótce znaleźć w Biuletynach Specjalnych, udostępnianych na stronie internetowej tyskiej biblioteki. Będzie można się z nimi także zapoznać we wszystkich placówkach bibliotecznych. B OBCHODY JUBILEUSZU ZAKONU W TYCHACH O misji spadkobierców św. Franciszka Od niemal miesiąca tyszanie mogą uczestniczyć w świętowaniu jubileuszu 800-lecia zakonu franciszkańskiego. historii zakonu, celach, jakie O przed franciszkanami stawiano na przestrzeni wieków i oczywiście o jego założycielu, św. Franciszku, wiele cennych informacji mogli usłyszeć uczestnicy sympozjum. I w literaturze, i w życiu Dr Alojzy Pańczak OFM wygłosił referat na temat Świeccy w rodzinie franciszkańskiej. Odbyło się ono 24 października. Ojciec Emil Pacławski, proboszcz parafii p.w. św. Franciszka i św. Klary, określił spotkanie jako szansę na spojrzenie na franciszkanizm przez pryzmat ośmiu wieków oraz na jego miejsce we współczesnym świecie i w literaturze, na misje franciszkańskie. W sali, w której odbyło się sympozjum, ustawiono kopię krzyża świętego Damiana. Po dwóch latach pielgrzymowania, krzyż trafił do naszej parafii i zostanie tu na stałe dodaje o. Emil. Co jeszcze? To nie koniec obchodów. Do 28 listopada w Muzeum Miejskim można oglądać niezwykłą wystawę Św. Franciszek w sztuce. W 800. rocznicę powstania zakonu franciszkańskiego, na której zgromadzono cenne i unikalne eksponaty, m.in. pochodzący z XVI w. drzeworyt ukazujący stygmatyzację świętego, monstrancję promienistą z XVII w. czy tacę bractwa św. Franciszka i św. Antoniego Padewskiego z 1675 r. Natomiast 8 listopada o godz. 18 w Teatrze Małym będzie można usłyszeć orkiestrę i chór Akademii Muzycznej w Katowicach pod kierunkiem Didiera Talpaina. W programie Oratorium Stworzenie świata Josepha Haydna. Bilety 35 zł do nabycia w kasie teatru (karta stałego widza nieważna) lub w klasztorze franciszkanów (ul. Paprocańska 90). Wcześniej, o godz. 17, zostanie otwarta wystawa fotografii Ryszarda Czernowa Światło i kamień (będzie czynna do 30 listopada). MS
nasze Tychy 5 WYBIERAMY WIERSZE BACZYŃSKIEGO Perły w labiryncie ROZSTRZYGNIĘTO JUŻ KONKURS NA POMNIK, JAKI STANIE NA PLACU BACZYŃSKIEGO. JEDNAK WYBÓR FRAGMENTÓW POEZJI, KTÓRE ZNAJDĄ SIĘ NA KOSTKACH ZAKOMPONOWANYCH W OBRĘBIE PLACU, POZOSTAJE WCIĄŻ KWESTIĄ DO DYSKUSJI, W KTÓREJ UDZIAŁ MOGĄ WZIĄĆ WSZYSCY TYSZANIE. Sylwia Zawadzka s.zawadzka@twojetychy.pl Ostatecznego wyboru poezji dokonają członkowie komisji konkursowej wspólnie z autorami zwycięskiego projektu, ale obie strony deklarują, że w swoim wyborze chętnie wezmą pod uwagę opinie mieszkańców miasta. Według założeń projektantów, instalacja ma promować uniwersalizm twórczości Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, nie ograniczając się do znanych wszystkim ze szkolnych podręczników wierszy. Ich labirynt poezji ma być okazją do spojrzenia w głąb dorobku twórczego poety i odnalezienia w nim prawdziwych pereł. Propozycje Czytelników przekażemy projektantom instalacji, Łukaszowi Łyduchowi (z lewej) i Mariuszowi Chodorkowi. Obok przedstawiamy projekt kostki Zachęcamy naszych Czytelników do nadsyłania wybranych przez siebie, bliskich sercu utworów Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, na które chcieliby natknąć się spacerując po placu. Swoje propozycje możecie Państwo nadsyłać na nasz adres: redakcja@twojetychy.pl. Zostaną one przekazane projektantom instalacji, Łukaszowi Łyduchowi i Mariuszowi Chodorkowi. Oni jako pierwsi przedstawili nam jeden ze swoich ulubionych utworów, który ich zdaniem doskonale komponuje się z nastrojem oraz z formą labiryntu poezji. Autorzy projektu zapraszają na stronę www.placbaczynskiego.tychy.pl, gdzie można obejrzeć wizualizację poetyckiej instalacji na placu oraz prezentację konkursową. Idylla kryształowa Mały pastuszek tnie gałązki lip, a gałązki są śpiewne jak flety, są ptakami, przywierają do szyb jak do oczu płaczącej kobiety. Siano prześnione jest widmem i drży w zielonej rosie wiolin. To sny, ukochana z idylli, to sny. W snach flet jak serce boli. Mały pastuszek prowadzi stado błękitnych smoków przez ugór z kryształu, a smoki smutnie nad lasem się kładą i w kołysanki układają ciało. Potem do źródeł, gdzie gwiazdy jak jaskry świt porastają cieniutko jak len. Tam dogasają w wodopój jasny oczy pastuszka i smoków sen. Wtedy na flecie długim jak wiatr pastuszek białą łanię wabi w sen delikatny i wątły jak kwiat, w sen wracający łzami. Jak z drzwi otwartych z świergotu cykad przychodzi cień jak cień pochodni, spełniony łanią czeka i wdycha trującą, lipową melodię. A nici wiolin wokoło zaciska flet przemieniony w trzepot motyli, niebo jak bańka napięta pryska, pryska przejrzysta łania idylli. Wtedy pastuszek gna smutne smoki na krawędź nieba i długo wabi swą śmierć samotną z czarnych obłoków w sen wracający łzami. dn. 29.I. 41 r ROZPOCZĄŁ SIĘ REMONT DACHU KĄPIELISKA Panele na dźwigary Firma, która rozpoczęła remont dachu na Kąpielisku Miejskim podkręciła tempo. Umowę z PPUH Dom-Gaz z Częstochowy podpisano 15 października, a wczoraj (26 października), przywieziono na miejsce komplet paneli. Dziś rozpocznie się ich montaż. Panele pokryte są warstwą izolacyjną i zamontowane zostaną na gotowych już dźwigarach. Potem na dachu położona zostanie specjalna membrana, a całość wykończona zostanie elementami z blachy. Wewnątrz obiektu firma uzupełni i odtworzy tynki, a kolejnym etapem będzie malowanie ścian, sprawdzanie i rozruch urządzeń oraz prace porządkowe. Wypada mieć nadzieję, że teraz już nic nie przeszkodzi w realizacji tej inwestycji. Przypomnijmy, iż początkowo remont miał twać trzy miesiące, jednak z uwagi na poważniejsze niż przypuszczano problemy techniczne, związne ze stanem legarów, na których wsparty jest dach, przedłużono go do połowy września. Ale i ten termin nie został dotrzymany na skutek kłopotów finasowych, firma, która przystąpiła do remontu, opuściła plac budowy. W przetargu wyłoniono kolejną PPUH Dom-Gaz z Częstochowy, która teraz prowadzi prace. Kiedy otwarty zostanie basen? Na prace związane z dachem firma ma 8 tygodni. LS Na plac przed pływalnią firma przeprowadzająca remont zwiozła już potrzebne materiały.