Kenwood TS-480HX transceiver na fale krótkie i 6m

Kenwood TS-480HX transceiver na fale krótkie i 6m Kenwood niezbyt często oferuje nowe modele TRX ów, ale gdy to czyni, jest to zazwyczaj coś nowego. Dotyczy to TS 480, przetestowanego przez G3SJX. Poniżej relacja z tych testów. TS 480 jest dostępny w dwóch róż nych wykonaniach: wersja TS 480SAT zapewnia oddanie mocy do 100W z części nadawczej i jest wyposażona w wbudowaną au tomatyczną skrzynką antenową, wersja TS 480HX zapewnia oddanie mocy do 200W, ale nie jest wyposa żona w wbudowaną automatyczną skrzynkę antenową. Są to dwa różne wykonania i pod miana wzmacniacza mocy w TS 480SAT lub doposażenie w automa tyczną skrzynką antenową w TS 480HX nie są możliwe. Wiele współczesnych TRX ów jest wyposażanych w odłączaną płytę czo łową. Dotyczy to obu wersji TS 480, w których płyta czołowa wyposażona jest także w głośnik. Płyta czołowa sta nowi odrębną całość, wspólną dla obu wykonań. Łączy się z główną częścią urządzenia za pomocą złącza kablowe go. Urządzenie można montować w różnych podstawkach/uchwytach. Płyta czołowa może być instalowana w pewnej odległości od głównej części urządzenia. W zależności od stanowis ka, na którym TRX jest instalowany, można korzystać z krótszego lub dłuż szego kabla łączącego płytę czołową z główną częścią urządzenia. Można montować ją do specjalnej ramy lub do rączki do przenoszenia urządzenia. Dzięki temu, urządzenie może być użyteczne w domu, w pojeździe me chanicznym, jak również jako urządze nie przenośne. Opis urz¹dzenia i jego funkcje podstawowe TS 480 wymaga zasilacza o napię ciu 13,8V, pobierając podczas nadawa nia prąd do 40A w wersji TS 480HX lub 20A w wersji TS 480SAT. Wersja 200 watowa wyposażona jest w dwa wzmacniacze, z których każdy posiada własny kabel zasilania 13,8V. Kable za silania obu wzmacniaczy mocy mogą być dołączone do wspólnego zasilacza (40A) lub do dwóch oddzielnych zasi laczy (20A każdy), ale różnica napięć tych zasilaczy musi być mniejsza niż 1V. Gdy TS 480HX jest podłączony tyl ko do jednego zasilacza, to pracuje je dynie część odbiorcza urządzenia. Główna część urządzenia ma wy miary: szerokość 179mm, wysokość 70mm, głębokość 278mm i waży 3,2kg. Natomiast płyta czołowa ma wy miary: szerokość 183mm, wysokość 78mm, głębokość 68mm i waży 0,52kg. Część odbiorcza urządzenia pracuje od 30kHz do 60MHz. Natomiast część nadawcza umożliwia nadawanie wy łącznie w obrębie pasm amatorskich. Urządzenie jest dostarczane w dwóch wariantach: na rynek amerykański oraz na rynek europejski. Tylko wariant amerykański ma odblokowaną możli wość nadawania w nowym paśmie amatorskim 60 metrów. TS 480HX do starcza maksymalnej mocy 200W w amatorskich pasmach fal krótkich oraz mocy 100W w paśmie amatorskim 6 metrów. Podczas nadawania moc wyjściową można zredukować do 5W. W pasmach amatorskich urządzenie pracuje na odbiór i nadawanie następu jącymi rodzajami emisji: USB, LSB, CW, FSK, AM oraz FM. Praca emisją RTTY wymaga cyfrowego wejścia RTTY i ustawiania w MENU częstotliwości oraz parametru przesunięcia. Dla emis ji CW oraz FSK możliwe jest przełącze nie na odwrotną wstęgę. Wszystkie sterowniki i przyciski są zainstalowane na płycie czołowej. Z ty łu płyty czołowej zamontowane są głośnik oraz gniazdo słuchawek. Z wy 31

jątkiem głównej gałki strojenia częstot liwości oraz dwóch pokręteł koncent rycznych, wszystkie pozostałe sterow niki są realizowane za pomocą przycis ków. Większość przycisków spełnia kil ka różnych funkcji, ale w większości przypadków funkcje te są intuicyjnie łatwe do identyfikacji. Duży centralny wyświetlacz ciekłokrystaliczny jest podświetlany światłem żółtym. Uzysku je się dużą jasność i dzięki temu czytel ność wyświetlanych komunikatów. ME NU pozwala na dokonanie ustawień 60 parametrów, zgodnie z upodobaniami danego użytkownika, jak również umożliwia modelowanie wielu funkcji wykonywanych przez urządzenie. Ustawianie częstotliwości pracy urządzenia może być realizowane na wiele sposobów. Główna gałka stroje nia częstotliwości przestraja urządze nie z krokiem syntezy 10Hz podczas pracy emisjami SSB, CW oraz FSK. Na jeden obrót tej gałki można wybrać prędkość przestrajania 2,5, 5 lub 10kHz. Natomiast dla emisji AM oraz FM prędkość przestrajania jest 10 razy większa, przy kroku syntezy 100Hz. Po wciśnięciu przycisku przestrajania pre cyzyjnego prędkość przestrajania jest zmniejszana 10 razy. Istnieje także możliwość szybkiego przestrajania w obrębie pasm amatorskich oraz prze strajania o 1MHz podczas odbioru po za pasmami amatorskimi. Można także ustawiać żądaną częstotliwość pracy urządzenia, wprowadzając ją z klawia tury. Urządzenie jest wyposażone w funkcje niezależnego podstrajania na odbiór (RIT) oraz podczas nadawania (XIT) w zakresie ±10kHz. Przyciski Up/ Down służą do zmiany pasm amators kich. Urządzenie wyposażono w funk cję automatycznego doboru emisji w zależności od wycinka pasma ama torskiego, na który urządzenie jest na strojone w danym momencie. Użyt kownik może utworzyć sobie indywi dualną tablicę 32 częstotliwości i przy pisanych im emisji, co w zupełności wystarcza na potrzeby emisji CW, FSK oraz SSB, a także na odcinki pasm do pracy emisją AM. Jest to w praktyce bardzo przydatna funkcja, zrealizowa na bardziej elastycznie aniżeli w in nych TRX ach. Standardowa funkcja VFO A/VFO B umożliwia pracę z rozdzielonymi częstotliwościami odbioru i nadawa nia, pozwalając na płynne ustawianie częstotliwości nadawania, ale wymaga to aż kilku naciśnięć na przyciski, bo urządzenie nie przełącza się w ten tryb pracy za pomocą tylko jednego przycis ku. Urządzenie wyposażono w 100 ko mórek pamięci, którym można nadać indywidualne nazwy, wpisując je z kla wiatury alfanumerycznej. Nazwa może zawierać do 8 znaków. Pojedynczym przyciskiem można wpisać do pamięci (lub przywołać z pamięci) zestaw usta wień dla 10 częstotliwości. Urządzenie wyposażono w inteligentną funkcję skanowania w pewnym zakresie częs totliwości, lub skanowania komórek pamięci z możliwością ustawiania na żądanie parametrów skanowania. Wersja TS 480HX jest wyposażona w dwa wentylatory oraz gniazdo mini DIN służące do połączeń z urządzenia mi zewnętrznymi jak np. dodatkowy wzmacniacz mocy, terminal cyfrowy, komputerowa karta dźwiękowa itp. MENU umożliwia różne ustawienia do datkowego zewnętrznego wzmacnia cza mocy, wliczając w to opóźnione załączanie na Nadawanie. Dwa gniaz da, dla dwóch różnych anten, są za montowane na elastycznych kablach i obie anteny mogą być załączone do pracy na dowolnym paśmie. 9 nóżko we złącze typu D służy do bezpośred niego połączenia TS 480HX z szerego wym portem COM komputera, bez po trzeby konwersji poziomów. To samo złącze może być wykorzystywane tak że do połączenia z urządzeniami firmy Kenwood do transmisji Packet Cluster oraz do transmisji innych danych cyfro wych. W skład kompletu wchodzi tak że mikrofon ręczny, z dłuższym niż za zwyczaj kablem, aby można było połą czyć go z główną częścią urządzenia. Część odbiorcza urządzenia pracuje w układzie superheterodyny z podwój ną przemianą częstotliwości: 73,095MHz oraz 10,695MHz oraz trzecią przemianą na 455kHz do od bioru emisji FM. Urządzenie wykorzys tuje cyfrową obróbkę sygnałów DSP do filtracji sygnałów akustycznych zaró wno w części odbiorczej, jak podczas nadawania. Główna selekcja sygnałów odbywa się w torze częstotliwości pośredniej 10,695MHz. Standardowym wyposaże niem tego toru jest filtr kwarcowy z pasmem przepuszczania 2,4kHz. W miejsce dodatkowego filtra opcjonalne go można wstawić filtry kwarcowe Kenwood z pasmami przepuszczania 1,8kHz, 500Hz lub 270Hz (odpowied nio dla pracy emisjami SSB, FSK lub 32

CW). Do urządzenia można opcjonalnie zainstalować także wysoko stabilny wzorzec częstotliwości, jako baza dla ukła dów syntezy, ze stabilnością rzędu 0,5ppm (oscylator kwar cowy skompensowany temperaturowo). Dodatkowe funkcje urz¹dzenia Część odbiorcza jest wyposażona w załączany na żądanie przedwzmacniacz oraz tłumik sygnałów na wejściu odbior czym. Możliwy jest wybór automatycznej regulacji wzmoc nienia dla dwóch stałych czasowych: Fast AGC lub Slow AGC. Część odbiorcza jest wyposażona w układ ustawianego na żądanie poziomu wyzwalania blokady szumów dla wszys tkich rodzajów emisji. Do uwalniania się od zakłóceń, z ka nałów bezpośrednio sąsiadujących z kanałem aktualnie od słuchiwanym, służy funkcja IF Shift, umożliwiająca płynne przesunięcie (na żądanie) dolnego lub górnego zbocza krzy wej selektywności. Ponadto część odbiorcza jest wyposażona w ogranicznik zakłóceń impulsowych w celu zmniejszania dokuczliwości zakłóceń pochodzących od iskrzeń oraz za kłóceń o charakterze pulsacyjnym. Układy cyfrowej obróbki sygnałów DSP pracują tylko w zakresie częstotliwości akus tycznych, zmniejszając zakłócenia oraz eliminując nośne, jakie znajdą się w paśmie przepuszczanym przez filtry kwar cowe. Podobnie jak w poprzednich modelach TRX ów firmy Kenwood, stosowane są dwa sposoby eliminacji zakłóceń. W przypadku emisji SSB stosuje się adaptywne kształtowanie pasma przepuszczanego przez filtr DSP. Natomiast dla emisji CW używa się algorytmów autokorelacyjnych (SPAC). Układy DSP są wykorzystywane zarówno w części odbior czej, jak i części nadawczej TRX a, zapewniając niezbędną filtrację pasma akustycznego. W torze odbiorczym istnieje możliwość kształtowania przepuszczanego pasma od strony dolnych i wyższych częstotliwości akustycznych. W przy padku emisji wąskopasmowych, CW oraz FSK, istnieje możli wość zawężenia przepuszczanego pasma, odpowiednio aż do 50Hz (dla CW) lub 250Hz (dla FSK). Przy wykorzystywa niu kanału SSB do pracy emisjami cyfrowymi, PSK31 lub RTTY, poprzez kartę dźwiękową w komputerze możliwe jest dodatkowe filtrowanie DSP dla jeszcze węższych pasm prze puszczanych, z możliwością filtracji w zakresie górnych częstotliwości akustycznych kanału SSB, z tym, że każdora zowe przełączanie układu DSP pomiędzy pracą fonią a pracą emisjami cyfrowymi wymaga odpowiednio włączania/wyłą czania tego dodatkowego filtra poprzez wchodzenie w ME NU, co jest pewną niedogodnością. Podczas pracy fonią (róż nymi emisjami: SSB, FM, AM) możliwe jest korzystanie z za programowanych wcześniej filtrów akustycznych DSP w to rach odbiorczym i nadawczym TRX. Umożliwiają one mode lowanie pasma zgodnie z upodobaniami / przyzwyczajenia mi danego użytkownika. Podczas nadawania układ DSP po zwala na przełączanie pomiędzy pasmem wąskim a szero kim, jak również realizuje kompresję dynamiki głośności. TS 480HX podczas nadawania pozwala na: regulację mocy wyjściowej od kilku aż do 200W, pracę z kompresją dynamiki głosu, przełączanie na nadawanie głosem operatora (VOX), możliwość podsłuchu własnego nadawania, pracę pełnym lub półpełnym BK, podczas pracy emisją CW korzystanie z tekstów wpisanych wcześniej do komórek pamięci klucza telegraficznego. Wbudowany klucz telegraficzny dostosowuje się do mani pulatorów różnych typów, ma funkcję automatycznej korekty proporcji elementów znaków telegraficznych CW w zależ ności od prędkości nadawania. Umożliwia pracę z prędkoś ciami nadawania od 6 do 60 grup na minutę. Trzy komórki pamięci klucza telegraficznego pozwalają na wpisanie teks tów do 50 znaków w każdej z komórek, z możliwością wy korzystywania wgranych tekstów na zasadzie wtrącania w nadawany tekst. Możliwe jest nadawanie numeru kont rolnego raportów w zawodach krótkofalarskich przeprowa dzanych emisją CW. Można ustawić także reżim automatycz nego powtarzania uprzednio wpisanej wiadomości. Opcjonalny moduł VGS 1 wspomaga użytkownika w dwojaki sposób: informuje głosem o aktualnie ustawianej częstotliwości pracy urządzenia oraz o ustawieniach kilku innych istot nych parametrów, które są anonsowane znakami alfabetu Morse a. Dotyczy to między innymi aktualnego odczytu S metra. Te funkcje mogą być przydatne dla użytkowników niedowidzących. Pomiary czêœci odbiorczej TS-480HX Czu³oœæ dla emisji SSB Sygna³ na wejœciu przy (S+N):N = 10dB dla S9 Czêstotl. Przedwzm. Przedwzm. Przedwzm. Przedwzm. w³¹czony wy³¹czony w³¹czony wy³¹czony 136kHz 2,00µV (-101dBm) 3,20µV (-97dBm) 280µV 700µV 1,8MHz 0,16µV (-123dBm) 0,40µV (-115dBm) 22µV 110µV 3,5MHz 0,14µV (-124dBm) 0,35µV (-116dBm) 22µV 100µV 7MHz 0,11µV (-126dBm) 0,28µV (-118dBm) 16µV 80µV 10MHz 0,14µV (-124dBm) 0,35µV (-116dBm) 20µV 100µV 14MHz 0,13µV (-125dBm) 0,35µV (-116dBm) 18µV 90µV 18MHz 0,13µV (-125dBm) 0,35µV (-116dBm) 18µV 90µV 21MHz 0,13µV (-125dBm) 0,32µV (-117dBm) 16µV 90µV 24MHz 0,10µV (-127dBm) 0,32µV (-117dBm) 20µV 90µV 28*MHz 0,10µV (-127dBm) 0,32µV (-117dBm) 20µV 90µV 50MHz 0,10µV (-127dBm) 0,35µV (-116dBm) 11µV 90µV * dla emisji AM w paœmie 28MHz czu³oœæ wynosi 0,60µV przy (S+N):N = 10dB i 30% g³êbokoœci modulacji * dla emisji FM w paœmie 28MHz czu³oœæ wynosi 0,14µV przy 12dB SINAD i szczytowej dewiacji = 3kHz Inne istotne parametry: - próg wyzwalania ARW wynosi 0,6µV, - wzrost poziomu sygna³u akustycznego na wyjœciu czêœci odbiorczej o 1,5dB nastêpuje dopiero przy wzroœcie sygna³u na wejœciu antenowym o ponad 100dB, - czas narastania sygna³u automatycznej regulacji wzmocnienia wynosi 2-3ms, - czas zaniku sygna³u automatycznej regulacji wzmocnienia wynosi 100 do 300 milisekund dla ustawienia FAST oraz 2 do 5 sekund dla ustawienia SLOW, - wzmacniacz akustyczny dostarcza mocy 2,0W na wyjœciu czêœci odbiorczej na obci¹ eniu 8Ω i przy zniekszta³ceniach nieprzekraczaj¹cych 10%, - zawartoœæ produktów intermodulacyjnych na wyjœciu akustycznym toru odbiorczego: -30dB do -40dB. Wskazania S-metra Poziom sygna³u na wejœciu antenowym w paœmie 7MHz czêœci odbiorczej dla wskazañ S-metra Przedwzm. w³¹czony Przedwzm. wy³¹czony S1 0,8µV 4,0µV S3 1,4µV 6,3µV S5 2,8µV 14µV S7 8,9µV 45µV S9 16µV * 80µV S9+20dB 130µV 630µV S9+40dB 1,6mV 8mV S9+60dB 20mV 100mV Filtr Szerokoœæ pasma przepuszczana przez filtr -6dB -60dB 2,4kHz SSB 2490Hz 4800Hz 1,8kHz SSB 2010Hz 4060Hz 270Hz CW 300Hz 840Hz 6kHz AM 7,4kHz 22,9kHz FM 10,3kHz 21,2kHz 33

posiada trzy komórki pamięci do wgrywania tekstów akus tycznych o czasie trwania do 30 sekund. Wgrane teksty można następnie dowolnie odtwarzać podczas nadawania, co w znacznym stopniu automatyzuje pracę. Pamięć nu mer 3 umożliwia także nagranie ostatnich 30 sekund sygna łów odbieranych, na które był nastrojony odbiornik w ciągu ostatnich 30 sekund. Wgrane sygnały będą przechowywa ne w tej komórce pamięci. Pozwala to na np. sprawdzenie (upewnienie się o prawidłowości) odebranych informacji lub zademonstrowanie korespondentowi, jak go odbieraliś my w ciągu ostatnich 30 sekund jego nadawania. Inne funkcje dotyczą np. możliwości ustawienia maksy malnego czasu własnego nadawania, programowanie czasu, po którym TRX automatycznie się wyłączy. TS 480HX umoż liwia pracę poprzez transwertery, z poziomem sygnału na na dawanie 5W. Na wyświetlaczu TS 480HX wyświetlana bę Parametry dynamiczne czêœci odbiorczej dla odstêpu 50kHz Pasmo Przedwzmacniacz w³¹czony Przedwzmacniacz wy³¹czony IP3 BDR IP3 BDR 1,8MHz +10dBm 95dB +24dBm 99dB 3,5MHz +10dBm 96dB +18dBm 96dB 7MHz +9dBm 97dB +22dBm 100dB 14MHz +9dBm 96dB +21dBm 98dB 21MHz +8,5dBm 96dB +23dBm 100dB 28MHz +3dBm 93dB +18dBm 97dB 50MHz -5*dBm 88dB +15dBm 94dB Parametry dynamiczne czêœci odbiorczej dla bliskich odstêpów zmierzone w paœmie amatorskim 7MHz Odstêp Przedwzmacniacz w³¹czony Przedwzmacniacz wy³¹czony IP3 BDR IP3 BDR 3kHz -36dBm 67dB -21dBm 71dB 5kHz -29dBm 71dB -15dBm 75dB 7kHz -22dBm 76dB -7dBm 81dB 10kHz -10dBm 84dB +4dBm 88dB 15kHz +7dBm 95dB +16dBm 96dB 20kHz +7,5dBm 96dB +18dBm 97dB 30kHz +8dBm 96dB +19dBm 98dB 40kHz +8dBm 96dB +21dBm 99dB 50kHz +9dBm 97dB +22dBm 100dB Odstêp Poziom sygna³u Poziom sygna³u Poziom sygna³u powoduj¹cego blokuj¹cego blokuj¹cego przyrost szumu czêœæ odbiorcz¹ czêœæ odbiorcz¹ o 3dB wskutek (przedwzm. (przedwzm. Reciprocal Mixing w³¹czony) wy³¹czony) 3kHz 78dB -38dBm -24dBm 5kHz 82dB -38dBm -24dBm 10kHz 89dB -36dBm -22dBm 15kHz 93dB -24dBm -10dBm 20kHz 95dB -13dBm +1dBm 30kHz 98dB -4dBm +8dBm 50kHz 103dB -4dBm +8dBm 100kHz 110dB -4dBm +8dBm 200kHz 116dB -4dBm +8dBm Parametry wyjœciowe nadajnika Pasmo Moc wyjœciowa Poziom Poziom produktów dla emisji CW produktów intermodulacyjnych * harmonicznych 3. rzêdu 5. rzêdu 1,8MHz 212W -68dB -34 (-28)dB -46 (-40)dB 3,5MHz 216W -65dB -36 (-30)dB -46 (-40)dB 7MHz 210W -72dB -34 (-28)dB -46 (-40)dB 10MHz 212W -70dB -30 (-24)dB -43 (-37)dB 14MHz 210W -70dB -32 (-26)dB -46 (-40)dB 18MHz 210W -70dB -28 (-22)dB -40 (-34)dB 21MHz 210W -66dB -31 (-25)dB -41 (-35)dB 24MHz 213W -73dB -26 (20)dB -38 (-32)dB 28MHz 213W -73dB -26 (-20)dB -38 (-32)dB 50MHz 105W -68dB -31 (-25)dB -44 (-38)dB * poziomy produktów intermodulacyjnych w nadawczej próbie dwutonowej (w 4 i 5 kolumnie) s¹ odniesione do mocy PEP. Natomiast wartoœci w nawiasach dotycz¹ odniesienia do jednego z dwóch sygna³ów. Inne istotne parametry: - t³umienie noœnej dla sygna³ów SSB oko³o 65dB, - zniekszta³cenia sygna³ów akustycznych: 1%, - czu³oœæ wejœcia mikrofonowego: 1mV, - dewiacja FM: 4,3kHz - szeroka, 2,1kHz - w¹ska, Pomiary powy sze wykonano podczas pracy emisj¹ USB, dla normalnej szerokoœci kana³u SSB, zasilaj¹c TS-480HX z dwóch zasilaczy 13,5V. dzie częstotliwość robocza transwertera, ale z cyfr wskazują cych MHz dostępne będą tylko trzy cyfry. Praca emisją FM pozwala na odbiór/nadawanie z wąskopasmową FM oraz szerokopasmową FM. Możliwa jest także praca emisją FM poprzez przemienniki z tonowym uaktywnianiem przemien nika (CTCSS). Sterowanie TS-480HX za pomoc¹ komputera Firma Kenwood umożliwia dostęp do bezpłatnego oprogra mowania, ARCP 480 które można ściągnąć ze strony interneto wej (www.kenwood.com/i/products/info/amateur.html). To około 6MB. Po stronie PC wymagane są Windows 98 lub wersje późniejsze. G3SJX sprawdził, że uzyskuje się popra wną pracę już przy zegarze 200MHz. Możliwe jest równo czesne sterowanie pracą TS 480HX, zarówno z jego płyty czołowej, jak i z PC. G3SJX zauważył, że funkcja przestraja nia częstotliwości roboczej urządzenia jest szybciej realizo wana z płyty czołowej TS 480HX, aniżeli podczas sterowania z PC. W stosunku do możliwości oferowanych przez sam TS 480HX, program komputerowy wzbogaca go o funkcję uproszczonego analizatora widma podczas pracy TS 480HX w trybie skanowania, ale mankamentem oferowanego bez płatnie oprogramowania jest brak wglądu w zawartość komó rek pamięci. Inny program udostępniany bezpłatnie (do ściągnięcia ze stron internetowych Kenwooda) to ARHP 10 (5MB), umożli wiający zdalne sterowanie urządzeniem w systemie Network Command System (przez dwustronne łącze telefoniczne lub poprzez Internet). W uzupełnieniu do transmisji cyfrowej po między PC a sterowanym zdalnie TS0480HX, łącze umożliwia dwustronną transmisję odbieranego/nadawanego dźwięku w systemie VoIP (Voice over Internet Protocol). W takiej konfi guracji oprogramowanie ARHP 10 jest po stronie TS 480HX, a oprogramowanie ARCP 480 na stanowisku zdalnej kontroli TS 480HX, poprzez PC i ww. łącze. Wymagane oprogramo wanie na PC to minimum Windows 2000 lub XP. Jedyną drobnostką do pokonania przy takim wykorzystywaniu TS 480HX będą uwarunkowania licencyjne w danym kraju. Kolejną możliwością oferowaną w TS 480HX jest możli wość skojarzenia go z radiotelefonem Kenwood TM 2700E 34

na pasma amatorskie 2 metry oraz 70 centymetrów. Połącze nie to jest realizowane przez szeregowy port COM. Umożli wia to przestrajanie TS 480HX zgodnie z komunikatami z DX Clustera na częstotliwość stacji DX, interesującej danego użytkownika TS 480HX. Pomiary TS-480HX Pomiary przeprowadzono, zasilając urządzenie z zasilacza 13,5V. Urządzenie doposażono w dwa opcjonalne filtry kwarcowe 1,8kHz dla emisji SSB oraz 270Hz dla emisji CW. Część odbiorcza ma bardzo dużą czułość, z progiem zadzia łania układu automatycznej regulacji wzmocnienia =0,6µV. Odbiornik ma zmniejszoną czułość w zakresie fal długich, ale w zasadzie wystarczającą do odbioru na częstotliwości 136kHz (dotyczy jednej z radiostacji brytyjskich). Tłumienie częstotliwości lustrzanych oraz sygnałów częstotliwości po średnich przekracza 90dB, co jest bardzo dobrym rezultatem. Odporność na intermodulację trzeciego rzędu oraz zakres dynamiczny odbiornika są bardzo dobre, ale tylko dla bardzo dużego odstępu 50kHz. Natomiast dla bliskich odstępów są raczej kiepskie. Odporność na mieszanie odwrócone (Recip rocal Mixing) osiąga niezłe parametry, tym niemniej jest to regres w stosunku do niektórych poprzednich modeli TRX fir my Kenwood. Rezultaty pomiarów poszczególnych grup parametrów są zawarte w odrębnych tabelach. Próbna praca na pasmach amatorskich G3SJX testował egzemplarz TS 480HX, instalując go w do mu na biurku. Na blacie biurka była tylko sama płyta czołowa (zamontowana w uchwycie), a główna część urządzenia umieszczona została obok biurka. G3SJX usytuował płytę czo łową po lewej stronie klawiatury komputera, przechylając ją nieco do tyłu, tak aby wszystkie przyciski były dobrze do stępne. Ponieważ płyta czołowa wraz z uchwytem mocują cym jest bardzo mała i jednocześnie jest połączona okablo waniem z częścią główną urządzenia, przeto możliwe jest dosyć swobodne jej przemieszczanie po blacie biurka. Jakość dźwięku z głośnika umieszczonego z tyłu płyty czołowej, by ła nadzwyczaj dobra, ale zawsze lepsza słyszalność była osią gana poprzez słuchawki. G3SJX był bardzo zadowolony z pracy części odbiorczej urządzenia, nawet w trudnym paś mie 40 metrów. Duża czułość odbiornika przydawała się na spokojnych wyższych pasmach KF oraz w paśmie 6 metrów. Odbiornik sprawował się dobrze także przy odbiorze stacji AM w krótkofalowych pasmach radiofonicznych oraz na fa lach długich. G3SJX testował TS 480HX w grudniu 2003, gdy panowały dobre warunki propagacyjne w amatorskim paśmie 80 metrów w kierunku Japonii oraz zachodniego wybrzeża USA. Filtry akustyczne DSP są dużą pomocą w uwalnianiu się od zakłóceń, ale nigdy nie zastąpią wąskopasmowego filtra kwarcowego. Poddając sygnał akustyczny obróbce DSP, do świadcza się czasami negatywnych efektów zadziałania ukła du ARW na silne sygnały, leżące poza pasmem przepuszcza nym przez AF DSP, ale mieszczące się jeszcze w paśmie przepuszczania filtra kwarcowego w torze częstotliwości po średniej. Wówczas, w takt pojawiania się silnego sygnału, obok kanału przepuszczanego przez filtr AF DSP i zgodnie ze stałymi czasowymi układu ARW interesujące operatora syg nały mogą być wyciszane przez zadziałanie układu ARW na obecność silnych sygnałów obok (w takt pojawiania się silnego sygnału obok, układ ARW będzie zmniejszać wzmoc nienie, co może sprawić, że słaby sygnał, w paśmie przepusz czania AF DSP, przestanie być słyszany). Efekt ten występuje szczególnie dokuczliwie, gdy próg zadziałania układu ARW jest ustawiony nisko (przypadek TS 480HX). G3SJX uważa, że lepiej doposażyć część odbiorczą w wąskopasmowy kwarcowy filtr dla emisji CW o szerokości przepuszczanego pasma 500Hz zamiast 270Hz. Jakość nadawanych sygnałów emisjami SSB oraz CW była dobra. W przypadku emisji CW urządzenie pracowało pra widłowo dla szybkiego BK oraz w półdupleksie. G3SJX chwa li dobre rozwiązania ergonomiczne układu przycisków na płycie czołowej, pomimo znacznej ich liczby. Jest to rozwią zanie dogłębnie przemyślane, chociaż, niektóre funkcje doty czące pamięci były dla G3SJX trochę niewygodne. Podsumowanie Podsumowując, G3SJX stwierdza, że TS 480HX jest dosko nałym urządzeniem do pracy ze stanowiska w domu krótko falowca, w samochodzie i na biwaku. Jest łatwy i wygodny w eksploatacji, oferując doskonałe parametry części odbior czej i nadawczej. Możliwość nadawania mocą 200W może być poważnym atrybutem, gdy brak dodatkowego wzmacnia cza mocy, lub podczas pracy ekspedycji DX owej z ograni czeniami na wagę bagażu. Natomiast posiadacze dodatko wych wzmacniaczy mocy powinni raczej wybrać wersję TS 480SAT. Ceny w Wielkiej Brytanii wynoszą od 1000 do 1100 funtów angielskich (w zależności od modelu). Peter Hart G3SJX Oryginał opublikowany w miesięczniku RadCom, marzec 2004 WWW.PRO-FIT.PL 35