Zasiłek dla bezrobotnych w Portugalii - nowe zasady przyznawania Zgodnie z prawem portugalskim zasiłek dla bezrobotnych to kwota pieniężna wypłacana co miesiąc osobie, która straciła pracę z przyczyn od niej niezależnych i jest zapisana w Urzędzie Pracy. Zasiłek ten ma kompensować straty w wynagrodzeniu pracowniczym. Od 1 kwietnia 2012 r. wprowadzono w Portugalii nowe zasady jego przyznawania. Osoby uprawnione do otrzymania zasiłku dla bezrobotnych, 1. Pracownicy, którzy posiadali umowę o pracę i opłacali składkę ubezpieczenia społecznego lub których umowa została zawieszona z powodu opóźnień w wypłacaniu pensji. 2. Bezrobotni renciści, którzy zostaną uznani jako zdolni do pracy. 3. Pracownicy gospodarstw domowych, w przypadku gdy: byliby zakontraktowani na miesiąc w pełnym wymiarze godzin i zawarliby pisemną umowę z pracodawcą, aby odprowadzać opłaty z wynagrodzenia rzeczywistego, umowa zostałaby dostarczona do odpowiedniego oddziału ubezpieczeń społecznych i potwierdziłyby się warunki pozwalające uznać wynagrodzenie stałe za podstawę wielkości składki. 4. Pracownicy gospodarstw rolnych, zarejestrowani w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych od 1 stycznia 2011 r. 5. Niewykwalifikowani pracownicy sektora rolnego, zarejestrowani w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych do 31 grudnia 2010 r., w przypadku gdy: zawarliby umowę na czas nieokreślony i w pełnym wymiarze godzin oraz podpisaliby umowę z pracodawcą przed ukończeniem 60. roku życia tak, aby odprowadzać składki naliczane od wynagrodzenia rzeczywistego, umowa zostałaby dostarczona do właściwego terytorialnie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Wartość wynagrodzenia nie byłaby niższa od minimalnego krajowego. 6. Pracownicy mianowani na stanowiska kierownicze, pod warunkiem, że do daty nominacji przynajmniej od roku byliby pracownikami tej firmy, objęci ogólnym systemem ubezpieczeń społecznych dla pracowników zatrudnionych na rzecz osób trzecich. 7. Pracownicy zatrudnieni, którzy spełniają funkcję kierowniczą (członkowie lub nie) w organizacji nienastawionej na osiąganie zysku (np.: spółka rekreacyjna nonprofit), pod warunkiem, że za pełnienie tej funkcji nie otrzymują żadnego honorarium. 8. Nauczyciele szkół podstawowych i średnich. 9. Funkcjonariusze sektora celnego. 10. Byli wojskowi w ramach kontraktu lub wolontariatu. Osoby niemające prawa do zasiłku dla bezrobotnych. 1. Pracownicy niezależni (na umowę zlecenie lub samozatrudnieni); Uwaga: Pracownicy niezależni, którzy świadczą usługi w większości jednemu zleceniodawcy i od którego są uzależnieni ekonomicznie, tj., gdy 80% lub więcej całkowitej rocznej wartości dochodów z ich działalności pochodzi od tego zleceniodawcy, mogą ubiegać się o zasiłek dla bezrobotnych od 2013 r., w przypadku, gdy spełnią warunki dla jego przydzielenia.
2. Członkowie zarządów, dyrektorzy i kierownicy firm (z pewnymi wyjątkami); 3. Pracownicy zatrudnieni, którzy pełnią stanowisko kierownicze w innej firmie przynoszącej dochody, posiadający funkcję kierowniczą, nawet jeśli nie otrzymują za nie wynagrodzenia. 4. Osoby pracujące w domach prywatnych. 5. Renciści/ emeryci z tytułu inwalidztwa i wieku. 6. Osoby, które będąc bezrobotne mogą ze względu na wiek ubiegać się o emeryturę. Warunki konieczne do ubiegania się o zasiłek dla bezrobotnych. 1. Posiadanie statusu rezydentem w Portugalii. 2. W przypadku obcokrajowców, posiadanie ważnego zezwolenia na pobyt lub innego pozwolenia, które umożliwia podpisanie umowy o pracę. 3. W przypadku uchodźców lub bezpaństwowców, posiadanie ważnego dokumentu ochrony czasowej. 4. Posiadanie wcześniej zatrudnienia w systemie umowy o pracę. 5. Bycie bezrobotnym z przyczyn niezależnych (bezrobocie niezawinione). 6. Brak pracy w przypadku pracy na pół etatu jako pracownik na rzecz osób trzecich lub osoby samozatrudnionej, ma się prawo do częściowego zasiłku dla bezrobotnych, jeśli wynagrodzenie za pracę na rzecz osób trzecich lub dochód z działalności własnej będzie niższy od wartości zasiłku. 7. Zarejestrowanie się w Urzędzie Pracy w miejscu zamieszkania. 8. Złożenie wniosku o zasiłek w ciągu 90 dni, licząc od daty zwolnienia z pracy (w niektórych wypadkach termin 90 dni może być przedłużony). 9. Przestrzeganie terminu odprowadzania składek. Termin odprowadzania składek Aby mieć prawo do zasiłku dla bezrobotnych należy być wcześniej zatrudnionym na umowę i opłacać składkę ubezpieczenia społecznego lub inną obowiązkową, na rzecz opieki społecznej przez okres nie krótszy niż 450 dni w ciągu 24 miesięcy, bezpośrednio poprzedzających datę przejścia na bezrobocie. Od dnia 1 lipca 2012 r., aby mieć dostęp do zasiłku dla bezrobotnych, powinno się pracować wcześniej na podstawie umowy i opłacać składkę ubezpieczenia społecznego przez okres przynajmniej 360 dni w ciągu 24 miesięcy, bezpośrednio poprzedzających datę przejścia na bezrobocie. Powyższy nowy termin świadczeń dotyczy tylko wniosków przedłożonych od 1 lipca 2012 r., nawet wtedy, gdy zwolnienie z pracy miało miejsce we wcześniejszym terminie. W sytuacji krótszego stażu pracy przysługuje prawo do Społecznego Zasiłku dla Bezrobotnych. Co się wlicza do okresu odprowadzania składek? 1. Wszystkie dni pracy z okresu umowy; 2. Dni pracy z miesiąca, w którym osoba została zwolniona; 3. Dni wypłaconego ale niewykorzystanego urlopu; 4. Dni, kiedy osoba otrzymywała subsydium z ubezpieczenia społecznego w ramach ochrony zdrowia i rodzicielstwa, za wyjątkiem zasiłku dla rodziców; 5. Dni pracy w kraju Unii Europejskiej lub Szwajcarii; 6. Dni pracy w Islandii, Norwegii lub Lichtensteinie;
7. Dni pracy w państwach, z którymi Portugalia ma podpisane umowy dotyczące ubezpieczenia społecznego i które pozwalają wliczyć okres płatności składki w tych krajach, aby mieć prawo do portugalskiego zasiłku dla bezrobotnych (obowiązkowe jest okazanie dokumentu wypełnionego przez Urząd Ubezpieczenia Społecznego danego kraju); 8. Do 120 dni, podczas których osoba otrzymywała zasiłek z Ubezpieczenia Społecznego z powodu choroby lub macierzyństwa, ustalony przez rejestr płac poprzez równoważność w przypadku pracownika gospodarstwa domowego lub rolnego. Termin składania wniosku o zasiłek. Wniosek o zasiłek można składać do 90 dni od daty zwolnienia, jednak prawo do otrzymywania zasiłku przysługuje od daty dostarczenia podania. W razie przekroczenia terminu 90 dni, liczba dni opóźnienia zostanie odliczona w okresie przyznawania zasiłku. Termin 90 dni zostaje zawieszony, kiedy pracownik znajdzie się w jednej z następujących sytuacji: zwolnienia lekarskiego (jeśli zwolnienie przedłuża się o następne 30 dni, powinno być zgłoszone do Urzędu Ubezpieczeń Społecznych i potwierdzone przez System Weryfikacji Niezdolności; w przeciwnym razie odnawia się naliczanie 90 dni od 31. dnia choroby); otrzymywania zasiłku w trakcie ciąży wysokiego ryzyka, zasiłku z powodu przerwanej ciąży, zasiłku dla rodziców (zasiłek rodzicielski początkowy, zasiłek rodzicielski początkowy wyłącznie dla ojca, zasiłek rodzicielski początkowy wyłącznie dla matki i zasiłek rodzicielski początkowy do wykorzystania przez jednego z rodziców w razie niemożliwości uzyskania innego) lub zasiłku z powodu adopcji; pełnienia funkcji interesu publicznego; pobytu w więzieniu lub innych instytucjach ograniczenia wolności; w oczekiwaniu na wydanie przez Urząd ds. Warunków Pracy (dawniej Generalna Inspekcja Pracy) deklaracji o przebywaniu na bezrobociu (w przypadku, gdy pracodawca odmawia lub nie może jej wydać). Kwota zasiłku. Wartość wynosi 65% wynagrodzenia. W przypadku statusu byłego rencisty/emeryta, uważanego obecnie jako zdolnego do pracy, kwota wynosi 335,38 EUR miesięcznie (jeśli mieszka sam) lub 419,22 EUR miesięcznie (jeśli mieszka z rodziną). Kiedy wartość ta przekracza sumę renty otrzymywanej wcześniej, pobiera jedynie jej równowartość. Miesięczna wartość zasiłku dla bezrobotnych nie może, w żadnym z wypadków, być wyższa niż wartość netto wynagrodzenia, która służyła za podstawę do wyliczenia sumy zasiłku. Miesięczna kwota zasiłku nie może przekraczać 250% wartości Wskaźnika Pomocy Społecznej (1.048,05 ). Ten maksymalny limit dotyczy jedynie zasiłków, o które złożono wniosek po 1 kwietnia 2012 r. Zasiłek dla bezrobotnych nie może być wyższy niż 75% wynagrodzenia netto, które posłużyło za podstawę do wyliczenia wartości zasiłku. W przypadku byłych rencistów, maksymalna wartość zasiłku dla bezrobotnych jest równowarta otrzymywanej wcześniej rencie.
Kwota zasiłku dla bezrobotnych nie może być niższa niż Wskaźnik Pomocy Społecznej. Jednakże, w sytuacjach gdy 75% wartości netto wynagrodzenia do podstawy obliczeń byłaby niższa niż Wskaźnik, suma zasiłku dla bezrobotnych będzie równa wartości Wskaźnika lub wartości netto wynagrodzenia. Zwiększenie kwoty zasiłku dla bezrobotnych. a) w przypadkach, gdy w tym samym gospodarstwie rodzinnym oboje współmałżonków lub obie osoby współzamieszkujące będą otrzymywały zasiłek i miały dzieci albo osoby upoważnione do tytułu dodatku rodzinnego, lub w razie gdy nie są upoważnione do tego tytułu, ale spełniają wymogi do jego otrzymania, zasiłek jest podniesiony o 10% w stosunku do swej wartości dla każdego pobierającego; b) w przypadku gospodarstwa z jednym rodzicem, kwota zasiłku jest podnoszona o 10%, jeśli osoba go pobierająca jest jedynym dorosłym opiekującym się dziećmi, którym przysługuje dodatek rodzinny i jeśli nie otrzymuje alimentów zatwierdzonych przez sąd. Korzyści z podwyżki zasiłku dla bezrobotnych odnoszą ci, którzy 1 kwietnia 2012 r. złożyli już wniosek o jego przydzielenie lub już go otrzymują oraz wszyscy, którzy złożą taki wniosek do 31 grudnia 2012 r. Przepis ten będzie obowiązywał do 31 grudnia 2012 r. Redukcja kwoty zasiłku dla bezrobotnych. Na koniec 180 kolejnych dni przyznawania zasiłku, jego dzienna wartość jest redukowana o 10%. Obniżka ta dotyczy tylko zasiłków, o które ubiegano się od 1 kwietnia 2012 r. Okres otrzymywania zasiłku. Czas otrzymania zasiłku zależy od wieku i liczby miesięcy opłacania składki na Ubezpieczenie Społeczne, tj. od ostatniego razu, kiedy osoba była bezrobotna i miała prawo do zasiłku. Do liczby miesięcy opłacania składki wlicza się, poza czasem objętym umową o pracę lub na zasadzie samozatrudnienia, czas otrzymywania zasiłku zdrowotnego lub rodzicielskiego, przyznanego po zakończonym terminie otrzymywania należnych świadczeń z powodu ostatniego pobytu na bezrobociu. Nie zalicza się do tego natomiast okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Beneficjenci, którzy z dniem 31 marca 2012 r. potwierdzili wymóg odprowadzania składek, mając na uwadze wiek i okres opłacania składki, zachowują go do przydzielania zasiłku przy pierwszej sytuacji bezrobocia po 1 kwietnia 2012 r. Beneficjenci, którzy uzyskują status bezrobotnego od dnia 1 kwietnia 2012 r. i którzy 31 marca 2012 r. nie spełnili wymogu okresu odprowadzania składek, by móc ubiegać się o zasiłek dla bezrobotnych, mają przedstawione w poniższej tabeli okresy przyznawania zasiłku:
Wiek beneficjenta Liczba miesięcy opłaty składki na Ubezpieczenie Społeczne Czas otrzymywania zasiłku Liczba Wzrost dni < 30 lat 24 270 - > 24 360 + 30 dni za każde 5 lat 30 i < 40 48 360 - > 48 540 + 30 dni za każde 5 lat 40 i < 45 60 540 - > 60 720 + 30 dni za każde 5 lat > 45 72 720 - > 72 900 + 30 dni za każde 5 lat Wiek beneficjenta Liczba miesięcy opłaty składki na Ubezpieczenie Społeczne Czas otrzymywania zasiłku Liczba Wzrost dni < 30 lat < 15 150 + 30 dni za każde 5 lat zarejestrowanych 15 i < 24 210 wynagrodzeń w ostatnich 20 latach 24 330 30 i < 40 < 15 180 + 30 dni za każde 5 lat zarejestrowanych 15 i < 24 330 wynagrodzeń w ostatnich 20 latach 24 420 40 i <50 < 15 210 + 30 dni za każde 5 lat zarejestrowanych 15 i < 24 360 wynagrodzeń w ostatnich 20 latach 24 540 > 50 < 15 270 + 30 dni za każde 5 lat zarejestrowanych 15 i < 24 450 wynagrodzeń w ostatnich 20 latach 24 540 Uwaga: Beneficjent, który otrzymuje zasiłek dla bezrobotnych, jeśli zostanie zatrudniony w ciągu pierwszych 6 miesięcy jego pobierania, to okres rejestru wynagrodzenia, który wliczał się do przyznania zasiłku, liczy się również do określenia czasu przyznania i podwyżek w późniejszej sytuacji bezrobocia, ale nie wlicza się do terminu świadczeń.
Termin, od którego posiada się prawo do otrzymywania zasiłku. Osoba nabywa prawa do zasiłku od daty złożenia wniosku o świadczenie. W przypadku byłych rencistów od pierwszego dnia następnego miesiąca do dnia, w którym ogłoszona została decyzja o zdolności do pracy.