Rozwój energetyki wiatrowejwyzwania i bariery? Dr Arkadiusz Sekściński Wiceprezes Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej 25 lutego 2015 r., Warszawa
Podstawowe informacje o PSEW 2
Agenda Stan obecny i prognoza rozwoju branży energetyki wiatrowej w Polsce Wyzwania i bariery? - Legislacja - Edukacja i akceptacja społeczna - Możliwości przyłączenia do KSE Podsumowanie. 3
Stan obecny i prognoza rozwoju energetyki wiatrowej w Polsce 4
Polska na tle rozwoju energetyki wiatrowej na Świecie Polska Moc zainstalowana: 3 833,83 MW Udział w mocy zainstalowanej na świecie: 1,04% Źródło: GWEC 5
Udział poszczególnych technologii w produkcji energii elektrycznej z OZE w roku 2014 (udział %) 23,93% 11,01% 22,37% 38,79% 3,89% wodne wiatr biogaz biomasa współspalanie Źródło: PSEW na podstawie danych ARE 6
Udział produkcji energii z wiatru w zużyciu energii elektrycznej w Polsce w latach 2009-2014 180000 160000 140000 120000 100000 80000 60000 40000 20000 0,55% 0,84% 1,77% 3,69% 2,52% 4,53% 0 Źródło: PSEW na podstawie danych URE i ARE 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Generacja wiatrowa GWh Krajowe zużycie e.e.gwh 7
Prognozy rozwoju energetyki wiatrowej do 2030/2050 w MW (moc zainstalowana) według różnych podejść 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 2010 2015 2020 2025 2030 KAPE PEP 2050 EWEA DAS KPRM IEO Energy Revolution PSE PSEW PEP 2030 (2009) PEP 2030 (2013) 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050 KAPE PEP 2050 1800 3050 7050 9800 13500 18000 19000 20000 21000 EWEA 1800 12500 DAS KPRM 1800 8900 10000 55000 IEO Energy Revolution 1800 9000 27000 74000 PSE 1800 8900 10000 PSEW 1800 7500 11500 15000 PEP 2030 (2009) 1800 3 400 6100 7564 7867 PEP 2030 (2013) 1800 3662 5737 7812 9937 Ź Źródło: Opracowanie PSEW na podstawie danych MG,ARE, IEO, KPRM, KAPE, PEP 2050,PSE 8
Wyzwania i bariery? 9
LEGISLACJA Ustawa o Odnawialnych Źródłach Energii; Projekt ustawy krajobrazowej [druk nr 1525]; Projekt ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz ustawy- Prawo budowlane [druk nr 2964] 10
Ustawa o OZE kluczowy akt prawny regulujący rozwój sektora w Polsce Dla kogo? Istniejące projekty Nowe projekty (obowiązkowo) Jak długo? 15 lat 15 lat Istniejące projekty (opcjonalnie) Kluczowe cechy Zamrożenie opłaty zastępczej Ograniczone wsparcie dla współspalania biomasy Anulowanie wsparcia dla istniejących elektrowni wodnych Korekta wielkości obowiązku Ograniczone wsparcie dla współspalania Brak wsparcia dla biomasy >50 MW Aukcje otwarte dla wszystkich technologii wygrywa najniższa cena 25% kwoty w aukcji alokowana na instalacje poniżej 1 MW 11
Główne zastrzeżenia PSEW dotyczące systemu aukcyjnego Ograniczone zmiany służące naprawie systemu ZC; Zapisy dyskryminujące energetykę wiatrową w systemie aukcyjnym; Niejasna perspektywa w zakresie poszczególnych aukcji; Nieefektywne zapisy dedykowane morskiej energetyce wiatrowej. 12
Wpływ projektu ustawy na realizację celów KPD 2012 2013 2014 880 892 444 2015 2016 2017 2018 2019 2020 550 0 550 550 550 566 13
Rozwój OZE Projektowane rozwiązania prawne są nadmiarowe i nieproporcjonalne Zablokują rozwój energetyki wiatrowej w Polsce Ochrona Krajobrazu 14
Ustawa krajobrazowa ryzyka dla gmin i województw Uwagi PSEW do ustawy Brak precyzyjnych definicji i wytycznych w projekcie ustawy. Wprowadzenie m. in. nowej kategorii chronionego krajobrazu krajobraz priorytetowy Potencjalne skutki Niespójny system ochrony w skali kraju. Spory interpretacyjne, problemy z wdrożeniem. Już obecnie ponad 30% powierzchni Polski jest objętych różnymi formami ochrony krajobrazu Nieproporcjonalne ograniczenie władztwa planistycznego gminy. Nieuwzględnienie planów rozwoju poszczególnych gmin, wiążące zablokowanie rozwoju poszczególnych obszarów na min. 20 lat, zbyt mały wpływ gmin na tworzenie planów ochrony. Brak odpowiednich przepisów przejściowych Dublowanie zagadnień przewidzianych w Ustawie o ochronie przyrody oraz w szczególności w Ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Zablokowanie inwestycji w toku, gdzie straty poniosą zarówno gminy, jak i inwestorzy. Niespójność przepisów, chaos interpretacyjny, nakładanie się na siebie kilku form ochrony. 15
Projekt ustawy o PIZP oraz ustawy Prawo budowlane Mimo wielu słusznych założeń projekt budzi równie wiele kontrowersji. Kierunki POZYTYWNE Obowiązek sporządzania MPZP dla instalacji OZE Zwiększenie tempa prac planistycznych poprzez możliwość jednoczesnych prac na SUiKZP oraz MPZP Wzrost jednolitości dokumentów planistycznych w gminie 16
Projekt ustawy o PIZP oraz ustawy Prawo budowlane Mimo wielu słusznych założeń projekt budzi równie wiele kontrowersji. Kierunki NEGATYWNE Nadmierne zbliżenie zakresu SUiKZ i MPZP Uwzględnianie w MPZP strefy wszelkich oddziaływań tylko w odniesieniu do instalacji OZE> 40 kw Przeniesienie roszczeń odszkodowawczych na inwestorów OZE 17
MOŻLIWOŚCI PRZYŁĄCZENIA DO KSE Dopuszczalny poziom mocy zainstalowanej w farmach wiatrowych ze względu na możliwość absorbcji wytworzonej w nich energii przez KSE 18
MOŻLIWOŚCI PRZYŁĄCZENIA DO KSE Podstawowe parametry bilansowe (wartości uśrednione dla dni roboczych w okresie jesienno-zimowym) Moc farm wiatrowych możliwa do przyłączenia do KSE [MW] Źródło: PSE-O, Prezentacja WEW 2013 Uwarunkowania techniczne i ekonomiczne rozwoju OZE w Polsce Rok 2013 2020 2025 6 800 8 900 10 000 Podstawowe parametry bilansowe (wartości uśrednione dla dni roboczych w okresie jesienno-zimowym) Moc farm wiatrowych możliwa do przyłączenia do KSE [MW] Rok 2013 2020 2025 2030 6 500 10 000 11 500 12 000 Źródło: Prof. Piotr Kacejko, Politechnika Lubelska, 2013 Ocena możliwości bilansowania KSE w latach 2020 2030 z uwzględnieniem farm wiatrowych morskich i lądowych Środowiska eksperckie i PSE osiągnęły w zasadzie konsensus w kwestii możliwości prawidłowego funkcjonowanie KSE przy 10 GW mocy zainstalowanej farm wiatrowych do roku 2020 oraz 12 GW mocy zainstalowanej do roku 2030. 19
KTO PROTESTUJE? AKCEPTACJA SPOŁECZNA I EDUKACJA Osoby i/lub organizacje obawiające się lokalizacji farm wiatrowych; Osoby pracujące w dużych miastach i mieszkające na terenach gmin, na których planowana jest inwestycja; Mieszkańcy pochodzący z miast, nowi mieszkańcy gmin; Organizacje zewnętrzne lub osoby spoza terenów lokalizacji inwestycji. 20
AKCEPTACJA SPOŁECZNA I EDUKACJA Przyczyny protestów: Ingerencja w naturę, psucie krajobrazu; Argumenty ekologiczne czy tylko quasiekologiczne; Obawy przed pogorszeniem wyników prowadzonej działalności gospodarczej; (agroturystyka, handel nieruchomościami); Wybory do władz lokalnych (kwestie polityczne); Lęki o zdrowie i komfort życia. 21
AKCEPTACJA SPOŁECZNA I EDUKACJA EDUKACJA DROGĄ DO SUKCESU WE WSPÓŁPRACY Z LOKALNYM SPOŁECZEŃSTWEM! Przekazywanie społeczeństwu rzetelnej wiedzy na temat energetyki wiatrowej: Współpraca ze szkołami, organizacjami lokalnymi; Wyjazdy na farmę wiatrową, spotkania z mieszkańcami; Przygotowywanie biuletynów informacyjnych. Współpraca z mediami lokalnymi; Udział inwestora w codziennym życiu gminy ; Współpraca z władzami; Rola władz gminy jako istotny element sukcesu procesu inwestycyjnego; 22
AKCEPTACJA SPOŁECZNA I EDUKACJA DOBRY WIATR DLA REGIONÓW 23
Raport NIK Raport NIK LOKALIZACJA I BUDOWA LĄDOWYCH FARM WIATROWYCH opublikowano 26 lipca 2014 r. nr ewid. 131/2014/P/13/189/LWR Założeniem kontroli była weryfikacja działań administracji publicznej w zakresie prowadzonych postępowań związanych z lokalizacją i budową inwestycji energetyki wiatrowej TYMCZASEM Popularyzowane w mediach konkluzje często w sposób nieuprawniony godzą w branżę energetyki wiatrowej. 24
Raport NIK Turbina wiatrowa stała się elementem społeczno- politycznej manipulacji W mediach słyszymy: 1/3 turbin w Polsce stoi na działkach wójtów i burmistrzów (???) W rzeczywistości Raport NIK wskazuje na 4 gminy, w których mogło dojść do takiej sytuacji 25
Raport NIK PSEW dokonało weryfikacji Raportu NIK. Badanie objęło 28 kontrolowanych w raporcie gmin. Okazało się że: Rzeczywista liczba gmin w których odnotowano nieprawidłowości to 7, a nie 11 (a więc ¼, a nie 1/3 kontrolowanych 28 gmin); 26
Raport NIK Zgodnie z treścią raportu NIK oceniono negatywnie proces planowania i powstawania lądowych FW, podczas gdy, jak wynika z wystąpień pokontrolnych poszczególnych delegatur NIK dla analizowanych 16 gmin, ocena ogólna (wg 3- stopniowej skali ocen NIK) działalności kontrolowanych jednostek przedstawia się następująco: pozytywna 4 gminy, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości 11 gmin, negatywna (częściowo) tylko 1 gmina. 27
Raport NIK Pobieżne i wybiórcze analizowanie kontrolowanej dokumentacji Zarzucanie korupcjogenności i podawanie, że ok. 30% farm wiatrowych powstało na terenach należących do osób decyzyjnych w gminach jest daleko idącym nadużyciem. Wniosek ten wyciągnięto na podstawie przedsięwzięć niezrealizowanych. Przykładowo w gminie Orły, gdzie w rzeczywistości wójt gminy (właściciel działki z istniejącą elektrownią wiatrową) nie był organem decyzyjnym w sprawie uchwalenia suikzp i mpzp (uchwały w sprawie suikzp i mpzp przyjmuje rada gminy) ani w postępowaniu w sprawie wydania dośu, którą wydał wójt sąsiedniej gminy z powodu usytuowania większej części przedsięwzięcia w jej granicach 28
PODSUMOWANIE Kwestie techniczne Legislacja Akceptacja 29
Dziękuję za uwagę Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej