BEZPIECZEŃSTWO W STOSUNKACH MIĘDZYNARODOWYCH

AKADEMIA OBRONY NARODOWEJ A 377201 BEZPIECZEŃSTWO W STOSUNKACH MIĘDZYNARODOWYCH MATERIAŁY DO STUDIOWANIA Wyboru dokonali: Andrzej Ciupiński Henryk Binkowski Agnieszka Legucka Warszawa 2003

SPIS TREŚCI Chronologiczny spis dokumentów 7 Wstęp... 11 CZĘŚĆ PIERWSZA BEZPIECZEŃSTWO W PROCESIE INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ 13 1. Układ europejski ustanawiający stowarzyszenie między Rzecząpospolitą Polską z jednej strony a Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi z drugiej strony - Bruksela, 16 grudnia 1991 r 15 2. Wnioski Prezydencji Rady Europejskiej - Kolonia, 3-^1 czerwca 1999 r 19 /3)Integracja Polski z Unią Europejską- wystąpienie premiera Rzeczypospolitej Polskiej Jerzego Buźka w Sejmie - Warszawa, 8 września 1999 r 27 4. Wnioski Prezydencji Rady Europejskiej - Helsinki, 10-11 grudnia 1999 r 30 JL Wnioski Prezydencji Rady Europejskiej - Nicea, 7-9 grudnia 2000 r : 41 C»6f Traktat z Nicei. Polski punkt widzenia - przemówienie ministra spraw zagranicznych Władysława oartoszewskiego wygłoszone na konferencji zorganizowanej przez Uniwersytet Warszawski i Ministerstwo Spraw Zagranicznych - Warszawa, 22 lutego 2001 r. 49 7. Oświadczenie rządu Rzeczypospolitej Polskiej w związku z nadzwyczajnym szczytem Rady Europejskiej - Warszawa, 20 września 2001 r 56 /QK Konwent. Polscy delegaci za umocnieniem wspólnej polityki zagranicznej Unii Europejskiej - Bruksela, 12 lipca 2002 r 57 CZĘŚĆ DRUGA BEZPIECZEŃSTWO REGIONALNE 59 1. Przemówienie ministra spraw zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej Krzysztofa Skubiszewskiego wygłoszone na spotkaniu ministrów spraw zagranicznych KBWE - Nowy Jork, 2 października 1990 r 61 2. Paryska Karta Nowej Europy - Paryż, 21 listopada 1990 r 64 3. Wystąpienie ministra spraw zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Geremka, przewodniczącego Stałej Rady OBWE-Wiedeń, 15 stycznia 1998 r 74 4. Dokument wiedeński 1999 z rokowań w sprawie środków budowy zaufania i bezpieczeństwa - Stambuł, 19 listopada 1999 r 78 5. Karta Bezpieczeństwa Europejskiego - Stambuł, 19 listopada 1999 r 104 6. Umowa w sprawie maksymalnych pułapów konwencjonalnych kategorii uzbrojenia i sprzętu Rzeczypospolitej Polskiej, Ludowej Republiki Bułgarii, Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej, Rumunii, Republiki Węgierskiej oraz Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w związku z Traktatem w sprawie konwencjonalnych sił zbrojnych w Europie - Wiedeń, 3 listopada 1990 r 116 7. Dokument końcowy nadzwyczajnej konferencji państw-stron Traktatu o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie - Wiedeń, 31 maja 1996 r 121 8. Konwencja ramowa o ochronie mniejszości narodowych - Strasburg, 1 lutego 1995 r 127 9. Orędzie prezydenta Stanów Zjednoczonych Jamesa Monroego w sprawie polityki nieinterwencji (doktryna Monroego) - Waszyngton, 2 grudnia 1823 r 135 10. Traktat antywojenny o nieagresji i koncyliacji (pakt Saavedry Lamasa) - Rio de Janeiro, 10 października 1933 r : : 137

11. Konwencja o prawach i obowiązkach państw przyjęta na VII Międzynarodowej Konferencji Państw Amerykańskich - Montevideo, 26 grudnia 1933 r 141 12. Deklaracja zasad solidarności i współpracy międzyamerykańskiej przyjęta na międzyamerykańskiej konferencji w sprawie umocnienia pokoju - Buenos Aires, 21 grudnia 1936 r 143 13. Konwencja w sprawie utrzymania i umocnienia pokoju przyjęta na międzyamerykańskiej konferencji w sprawie umocnienia pokoju - Buenos Aires, 23 grudnia 1936 r 144 14. Deklaracja o wzajemnej pomocy i solidarności amerykańskiej (deklaracja z Chapultepec) przyjęta na międzyamerykańskiej konferencji w sprawie wojny i pokoju - Meksyk, 3 marca 1945 r 145 15. Traktat międzyamerykański o pomocy wzajemnej (traktat z Rio) - Rio de Janeiro, 2 września 1947 r 148 16. Karta Organizacji Państw Amerykańskich przyjęta na IX Międzynarodowej Konferencji Państw Amerykańskich - Bogota, 30 kwietnia 1948 r 153 17. Oświadczenie departamentu stanu USA w sprawie doktryny Monroego - Waszyngton, 14 lipca 1960 r 176 18. Deklaracja w sprawie zasad regulujących stosunki między państwami amerykańskimi przyjęta na Zgromadzeniu Ogólnym OPA - Waszyngton, 15 kwietnia 1973 r 178 19. Deklaracja z Santiago dotycząca demokracji i odnowy systemu międzyamerykańskiego - Santiago de Chile, 4 czerwca 1991 r, 180 20. Deklaracja z Managui w sprawie promowania demokracji i rozwoju - Managua, 8 czerwca 1993 r 182 CZĘŚĆ TRZECIA ORGANIZACJE I INICJATYWY SUBREGIONALNE EUROPY ŚRODKOWEJ 185 1. Deklaracja o współpracy Rzeczypospolitej Polskiej, Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej i Republiki Węgierskiej w dążeniu do integracji europejskiej - Wyszehrad, 15 lutego 1991 r 187 2. Deklaracja przyjęta na szczycie państw Morza Bałtyckiego - Visby, 3-4 maja 1996r 189 3. Dokument końcowy przyjęty przez ministrów spraw zagranicznych państw członkowskich Inicjatywy Środkowoeuropejskiej - Wiedeń, 1 czerwca 1996 r 192 4. Wspólne oświadczenie przewodniczących komisji spraw zagranicznych i komisji obrony parlamentów Republiki Czeskiej, Polski i Węgier - Budapeszt, 18 lutego 1998 r 196 5. Wspólna deklaracja prezydentów Austrii, Bułgarii, Czech, Niemiec, Polski, Rumunii, Słowenii, Węgier i Ukrainy przyjęta podczas szczytu prezydentów Europy Środkowej -Lwów, 15 maja 1999 r 197 6. Wspólna deklaracja wysokich stron uczestniczących w międzynarodowej konferencji Współpraca bałtycko-czarnomorska w kierunku zjednoczonej Europy XXI wieku bez linii podziałów" - Jałta, 10 września 1999 r. 198 7. Deklaracja prezydentów państw Grupy Wyszehradzkiej - Pszczyna, 19 stycznia 2001 r 200 8. Wspólna deklaracja ministrów spraw zagranicznych Polski, Francji i Niemiec - Warszawa, 12 listopada 1993 r 202 9. Deklaracja warszawskiej konferencji w sprawie zwalczania terroryzmu - 6 listopada 2001 r... 205 nr. Tekst wystąpienia prof. Adama D. Rotfelda, podsekretarza stanu w MSZ na konferencji poświęconej umacnianiu stabilności w Europie Środkowej, zorganizowanej wspólnie przez George C. Marshall European Centre for Security Studies oraz Biuro Bezpieczeństwa Narodowego Kancelarii Prezydenta RP - Warszawa, 11-13 marca 2002 r 208 CZĘŚĆ CZWARTA BEZPIECZEŃSTWO W STOSUNKACH DWUSTRONNYCH 215 1. Deklaracja o przyjaźni i dobrosąsiedzkiej współpracy między Rzecząpospolitą Polską i Rosyjską Federacyjną Socjalistyczną Republiką Radziecką-Moskwa, 16 października 1990 r 217

2. Traktat między Rzecząpospolitą Polską a Federacją Rosyjską o przyjaznej i dobrosąsiedzkiej współpracy - Moskwa, 22 maja 1992 r 219 3. Porozumienie w formie wymiany not między Rzecząpospolitą Polską a Federacją Rosyjską o zakończeniu obowiązywania umów wojskowych zawartych między Rzecząpospolitą Polską a Federacją Rosyjską 20 i 22 maja 1992 r. -Warszawa, 5 kwietnia 1996 r 225 4. Traktat między Rzecząpospolitą Polską a Ukrainą o dobrym sąsiedztwie, przyjaznych stosunkach i współpracy - Warszawa, 18 maja 1992 r 226 5. Wspólria deklaracja prezydentów Rzeczypospolitej Polskiej i Ukrainy - Warszawa, 25 czerwca 1996 r 232 6. Wspólne oświadczenie prezydentów Rzeczypospolitej Polskiej i Ukrainy o porozumieniu i pojednaniu - Kijów, 21 maja 1997 r 235 7. Wykład ministra spraw zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Geremka wygłoszony w Kijowskim Instytucie Stosunków Międzynarodowych - Kijów, 16 września pświadczenie w sprawie inicjatywy współpracy polsko-amerykańsko-ukraińskiej - Kijów, 29 października 1998 r 240 9. Traktat między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Białoruś o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy Warszawa, 23 czerwca 1992 r 241 10. Konwencja między rządem Rzeczypospolitej Polskiej, rządem Królestwa Danii i rządem Republiki Federalnej Niemiec dotycząca Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego - Szczecin, 5 września 1998 r 248 11. Wystąpienie prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Aleksandra Kwaśniewskiego podczas uroczystej inauguracji Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego Szczecin, 18 września 1999 r 256 Qi2. Deklarac^a,pj;ęzxdeBtńwJlzeczypQsppJitej Polskiej Aleksandra Kwaśniewskiego i Republiki Czeskiej Vaclawa Havla w sprawie konfliktu=w=kosawie - Warszawa, 9 marca 1998 r 257 13. Umowa o Związku Białorusi i Rosji - Moskwa, 2 kwietnia 1997 r 258 CZĘŚĆ PIĄTĄ BEZPIECZEŃSTWO ZEWNĘTRZNE I WEWNĘTRZNE RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ 261 1. Polska a bezpieczeństwo europejskie - przemówienie ministra spraw zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej Krzysztofa Skubiszewskiego do Zgromadzenia Północnoatlantyckiego-Londyn, 29 listopada 1990 r 263 2. Sejmowe exsposć premiera Rzeczypospolitej Polskiej Jana Krzysztofa Bieleckiego - Warszawa, 5 stycznia 1991 r : 268 3. Problemy polityki zagranicznej u pr.ogu.rpku ; 1991 - wystąpienie ministra spraw zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej Krzysztofa Skubiszewskiego w Sejmie - Warszawa, 14 listopada 1991 r 270 4. Przemówienie ministra spraw zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej Władysława Bartoszewskiego w debacie generalnej na 50. Sesji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych - Nowy Jork, 3 października 1,9,95 _r 279 5. Polska w wymiarze Euroatlantyckim - wykład ministra spraw zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej Dariusza Rosatiego w Audytorium Cadieux - Ottawa, 27 maja.1996 r 287 6. Sejmowe exspose ministra spraw zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Geremka na temat podstawowych kierunków polityki zagranicznej Polski w ),9,9,8. r. - Warszawą 5 marca ljpjs^ 291 7. Informacja ministra spraw zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej Włodzimierza Cimoszewicza o podstawowych kierunkach polityki zagranicznej - 14 marca 2002 r 300 8. Ustawa o stanie wyjątkowym z 21 czerwca 2002 r 314 9. Ustawa o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej z 29 sierpnia 2002 r 324 2 3 7 5

ANEKS 1. Ważniejsze traktaty i porozumienia w dziedzinie kontroli zbrojeń (1963-1997) 339 2. Weryfikacja i realizacja porozumień w dziedzinie kontroli zbrojeń 345