PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE zgodnie z WSO ZS w Augustowie 1. Ustala się następujące kryteria na poszczególne stopnie: MODUŁ WYCHOWANIE OBYWATELSKIE I WYCHOWANIE DO AKTYWNEGO UDZIAŁU W ŻYCIU GOSPODARCZYM Celujący - opanował materiał w stopniu bardzo dobrym i potrafi się nim posługiwać, - aktywnie uczestniczy w lekcjach, szybko i samodzielnie rozwiązuje postawione przed nim zadanie, jasno i precyzyjnie formułuje swoje myśl, - wygłasza referaty, przygotowuje wystąpienia na forum klasy, przygotował pracę semestralną i końcowo roczną, - wykazuje znaczące zainteresowanie problematyką społeczną, prawną, ustrojową i problemami współczesnego świata, - bierze udział w konkursie przedmiotowym, - wykonuje szereg zadań z własnej inicjatywy, - jest żywo zainteresowany co dzieje się w Polsce i na świecie Bardzo dobry - w stopniu bardzo dobrym opanował materiał i potrafi się nimi samodzielnie posługiwać, wyciągać wnioski. - posiada własną opinię na dany temat, potrafi samodzielnie pracować z tekstem źródłowym, tabelą i na podstawie ich analizy wyciągać samodzielnie wnioski. - uczeń jest bardzo aktywny na lekcji, pomaga innym w zrozumieniu tematu, przejawia inicjatywę w rozwiązywaniu zadań i problemów. - świadomie i samodzielnie korzysta z bogatego strumienia informacji prasa, telewizja - prowadzi systematycznie zeszyt. - rozumie że oprócz praw uczeń ma też obowiązki, - wyodrębnia różnice w podziale poszczególnych struktur samorządu oraz organów szkoły,
- wykazuje różnice występujące pomiędzy zadaniami poszczególnych struktur samorządu gminy, powiatu, województwa, - potrafi omówić czynniki narodowotwórcze, - oceni sytuację obywatela w państwie demokratycznym, - potrafi scharakteryzować uprawnienia prezydenta i rządu, - zna proces uchwalania ustaw sejmowych, - umie scharakteryzować czym zajmuje się Trybunał Stanu i Trybunał Konstytucyjny oraz zakres uprawnień organów kontroli państwowej i ochrony prawa - rozumie jakie znaczenie dla Polski ma gospodarka wolnorynkowa - wie, dlaczego strajk, jest ostateczną broną pracowników - poprawnie stosuje pojęcia: liberalizm,, indeksacja - rozumie znaczenie różnych podmiotów gospodarczych w funkcjonowaniu rynku, rolę giełdy, banków, - rozumie skutki bezrobocia dla gospodarki, - potrafi uzasadnić dlaczego gospodarka nakazowa była nieefektywna, - uzasadnia znaczenie przekształceń własnościowych przeprowadzonych w Polsce po 1989r, - zna programy edukacyjne realizowane w ramach UE - ocenia stanowisko Polski w strukturach UE. Dobry - jest aktywny na zajęciach, - umiejętnie wykorzystuje zdobyte informacje, - poprawnie stosuje pojęcia; naród, patriotyzm, samorząd terytorialny, grupa społeczna, - zna: rodzaje więzi społecznych, w grupie, władze samorządu uczniowskiego i opisuje ich działalność, - rozumie : swoje związki z przyrodą i wie, że jest ona niezbędna do życia oraz funkcjonowania człowieka, rozróżnia papiery wartościowe, - porównuje zachowania pozytywne i negatywne oraz ich wpływ na postawę ludzi, - prezentuje różne sposoby rozwiązania konfliktów, - poprawnie formułuje pojęcia: państwo unitarne, federacyjne, niezawisłość sędziowska, suwerenność, - omawia formy państwa, - zna i rozumie różnice między państwem totalitarnym i autorytarnym oraz mechanizmy funkcjonowania państwa demokratycznego, - wykazuje różnice między monarchią konstytucyjną a republiką, - rozumie różnice między władzą ustawodawczą i wykonawczą
- charakteryzuje podstawowe zasady ustroju politycznego RP i uprawnienia organów władzy, - wie, na czym polega konkurencja, jakie znaczenie ma marketing, - jest aktywny na zajęciach, - umiejętnie wykorzystuje zdobyte informacje, - poprawnie stosuje pojęcia: rynek pracy, koniunktura, prywatyzacja, reprywatyzacja, wywłaszczenie, - uzasadnia cel działania organizacji pozarządowych, fundacji, stowarzyszeń, związków zawodowych, - dostrzega różnice w typach partii i systemach partyjnych, - wyjaśnia znaczenie pracy dla rozwoju człowieka, - wymieni przyczyny i rodzaje bezrobocia, - charakteryzuje rodzaje podatków, mechanizmy gospodarki nakazowej, wolnorynkowej, działalności giełdy i banku - potrafi wskazać i omówić przyczyny kryzysu gospodarki polskiej przed 1989r, - zna formy przekształceń własnościowych w Polsce po 1989r, założenia planu Balcerowicza, - omawia zasady działania UE - potrafi przygotować niezbędne dokumenty celem uzyskania pracy, Dostateczny - udziela odpowiedzi na proste pytania nauczyciela, - jest na lekcji aktywny sporadycznie, - jego wiedza jest wyrywkowa i fragmentaryczna, -umie formułować proste, typowe wypowiedzi ustne i pisemne, - definiuje pojęcia: potrzeby człowieka, grupy społeczne, samorząd terytorialny, Polonia, naród, budżet gminy, - zna : podstawowe dokumenty określające zasady funkcjonowania szkoły, system szkolnictwa w Polsce - opisuje i kwalifikuje grupy społeczne i warunki przynależności do nich. - zna strukturę samorządu terytorialnego - definiuje pojęcia: państwo, obywatelstwo, absolutorium, immunitet, mandat, partia polityczna, prawo popytu i podaży, konkurencja, depozyt bankowy, obligacja, akcja, kurs akcji, - wymieni: formy państwa, - odróżni państwa o ustroju demokratycznym od państw niedemokratycznych i zna sytuację jednostki w tych typach państw, - charakteryzuje podstawowe zasady państwa demokratycznego i ustroju RP, - wie, że oprócz praw ma też obywatel obowiązki, oraz jak się powołuje organy władzy, - zna funkcje i rodzaje pieniądza, - zna, mechanizmy gospodarki rynkowej, rodzaje spółek,
- rozumie perswazyjny charakter reklamy, - definiuje pojęcia: rynek pracy, strajk, korupcja, moralność - wymieni: dokumenty określające prawa i wolności człowieka, systemy partyjne na świecie, funkcje partii, typy partii, - wie, jakie są rodzaje gospodarek, z jakich form pomocy mogą skorzystać absolwenci wszystkich typów szkół oraz na czy polegają obowiązki pracowników i pracodawców - opisuje formalności z rozpoczęciem samodzielnej działalności gospodarczej oraz przemiany w Polsce po 1989r. - potrafi samodzielnie napisać CV i list motywacyjny - omawia etapy tworzenia UE, - rozumie do czego są powołane związki zawodowe, fundacje Dopuszczający - uczeń przy pomocy nauczyciela jest w stanie wykonać proste polecenia, - wykazuje braki w opanowaniu wiedzy i umiejętności, które są niezbędne do dalszego kształcenia, posiada minimum wiedzy, - jego postawa na lekcjach jest bierna, ale wskazuje chęć do współpracy, - wymieni: cechy pozytywne i negatywne człowieka, rodzaje grup społecznych, organy szkoły, główne zadania szkoły, prawa i obowiązki dziecka i ucznia, zadania Samorządu Uczniowskiego, czynniki narodowotwórcze, zadania gminy, powiatu, województwa, - wyjaśnia pojęcia: egoizm, tolerancja, grupa społeczna, społeczeństwo, patriotyzm, referendum, gmina, powiat, województwo, - zna zasady komunikowania się, - zna symbole narodowe, największe skupiska polonijne na świecie. - uczeń wymienia: cechy państwa, podstawowe zasady państwa demokratycznego, ustroje polityczne, podstawowe zasady ustroju RP, organy wymiaru sprawiedliwości i organy kontroli państwowej i ochrony prawa, - wyjaśni pojęcia: państwo, obywatelstwo, monarcha, republika, opozycja, koalicja, praca, rynek, gospodarka rynkowa, popyt, podaż, cena, bank, giełda, inflacja, przedsiębiorstwo, pieniądz, moneta, banknot, - zna wolności, prawa i obowiązki obywatela RP - wie, że celem działalności gospodarczej jest zaspokajanie potrzeb. - wyjaśnia pojęcia: ratyfikacja, partia polityczna, kampania wyborcza, organizacja pozarządowa, prywatyzacja, bezrobocie - podatek, - wymienia podstawowe organizacje zajmujące się łamaniem praw i wolności człowieka, partie polskiej sceny politycznej - wie dlaczego obywatele powinni płacić podatki, wylicza rodzaje podatków, symbole UE, zna formy życia publicznego obywateli, - wskazuje na mapie państwa członkowskie UE,
- wie, jak należy przygotować dokumenty niezbędne w uzyskaniu pracy, gdzie szukać informacji o zatrudnieniu, - potrafi przy pomocy nauczyciela napisać CV i list motywacyjny Niedostateczny - uczeń nie zna podstawowych pojęć związanych z zagadnieniami programowymi, - nie potrafi opisać roli i funkcji rodziny, praw dziecka i ucznia w szkole, - nie zna lokalnego środowiska, - nie wykonuje prostych poleceń nauczyciela - uczeń nie prowadzi zeszytu, nie pisze zadań domowych nie jest aktywny na lekcji, - nie wykazuje chęci współpracy z nauczycielem (zadania przygotowane specjalnie, indywidualizacja) - uczeń nie potrafi opisać związków zawodowych, praw bezrobotnych w Polsce. - nie zna lokalnego rynku pracy. - nie posługuje się podstawowymi pojęciami z zakresu ekonomii i polityki, 2. Przedmiotem oceny z wiedzy o społeczeństwie są; prace klasowe, kartkówki, wypowiedzi ustne, zaangażowanie i praca w grupie, prace dodatkowe, referaty, prace domowe, aktywność na lekcji, udział w konkursach przedmiotowych, wiadomości zaczerpnięte z radia, telewizji, prasy.