Protokół. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych dokonano następujących ustaleń:

PS-Pi.431.1.4.2013.6 Protokół kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Złotowie, ul. M. Skłodowskiej-Curie 3, 77-400 Złotów, zwanym w dalszej części protokołu Ośrodkiem lub określanym skrótem GOPS. Nadzór nad realizacją zadań wykonywanych przez organy samorządu gminnego, w tym nad jakością działalności jednostek organizacyjnych pomocy społecznej sprawuje wojewoda. Kontrolę przeprowadził zespół inspektorów Wydziału Polityki Społecznej Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu: 1/ Monika Pieprz - starszy inspektor wojewódzki, jako kierownik zespołu, 2/ Irena Rakowicz - inspektor wojewódzki w okresie od 6 do 15 lutego 2013 r., z przerwą w dniu 11 lutego 2013 r., na podstawie upoważnienia Wojewody Wielkopolskiego Nr KN.II.0030.33.2013.1 z dnia 23 stycznia 2013 r. Kontrolujący złożyli oświadczenia, że nie istnieją okoliczności uzasadniające wyłączenie ich od udziału w niniejszej kontroli, o których mowa w załączniku nr 2 do Zarządzenia Nr 51/12 Wojewody Wielkopolskiego z dnia 27 stycznia 2012 r. w sprawie trybu i sposobu kontroli prowadzonej przez wojewodę, dla kontroli, których tryb i sposób ich prowadzenia nie został określony w odrębnych przepisach. Zakres kontroli obejmował zasadność przyznawania świadczeń, legalność wydawanych decyzji oraz kwalifikacje kadry realizującej zadania pomocy społecznej, w okresie od 1 stycznia 2012 r. do dnia kontroli. Treść protokołu podlega udostępnieniu zgodnie z ustawą z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), z wyłączeniem informacji stanowiących dane osobowe w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.). W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych dokonano następujących ustaleń: I. ORGANIZACJA PRACY OŚRODKA. 1. Dane osoby kierującej GOPS. Osoby kierujące jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej są obowiązane posiadać co najmniej 3-letni staż pracy w pomocy społecznej oraz specjalizację z zakresu organizacji pomocy społecznej art. 122 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). Kierownikiem Ośrodka od dnia 6 lipca 1990 r. jest pani Krystyna Kos zatrudniona na podstawie uchwały Nr 1/90 Zarządu Gminy w Złotowie z dnia 6 lipca 1990 r. Zał. nr 1 Pani Krystyna Kos ukończyła studia wyższe zawodowe na kierunku pedagogika w zakresie pracy socjalnej (Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Bydgoszczy 1999 r.), studia wyższe magisterskie uzupełniające na kierunku pedagogika (Pomorska Akademia 1

Pedagogiczna w Słupsku 2001 r.) oraz studia podyplomowe w zakresie organizacji pomocy społecznej i zarządzania oświatą (Pomorska Akademia Pedagogiczna w Słupsku 2003 r.). Zał. nr 2 2. Podstawy funkcjonowania Ośrodka: Regulamin Organizacyjny wprowadzony Zarządzeniem Nr 5/2009 Kierownika GOPS z dnia 24 czerwca 2009 r. Zał. nr 3 Regulamin Organizacyjny wprowadzony Zarządzeniem Nr 16/2012 Kierownika GOPS z dnia 1 października 2012 r. (uchylono w całości wcześniej obowiązujący Regulamin). W Regulaminie określono podstawy prawne działania Ośrodka, zadania, strukturę organizacyjną, zasady funkcjonowania, zasady wykonywania kontroli wewnętrznej, zasady obsługi interesantów oraz załatwiania skarg i wniosków. Zał. nr 4 Statut uchwalony Uchwałą Nr XXIV/274/12 Rady Gminy Złotów z dnia 27 września 2012 r. Wcześniej obowiązywał Statut uchwalony Uchwałą Nr XXV/184/04 z dnia 29 grudnia 2004 r., zmieniony Uchwałą Nr XXXIII/276/09 z dnia 25 czerwca 2009 r. Zgodnie ze Statutem Ośrodek jest jednostką budżetową i gminną jednostką organizacyjną. W Statucie określono zakres działalności Ośrodka ( 2), zadania Ośrodka w zakresie zadań własnych ( 3), zadania Ośrodka w zakresie wspierania rodziny i pieczy zastępczej ( 4), zadania Ośrodka w zakresie realizacji zadań zleconych ( 5), strukturę organizacyjną ( 6) a także sposób zarządzania i organizacji oraz gospodarkę majątkową i finansową Ośrodka. Zał. nr 5 3. Kadra Ośrodka. W Ośrodku, w kontrolowanym okresie zatrudnionych było 10 pracowników: - 1 osoba na stanowisku kierownika pełen etat, - 1 osoba na stanowisku głównego księgowego 7/8 etatu, - 2 osoby na stanowisku referenta pełen etat, - 1 osoba na stanowisku inspektora pełen etat, - 1 osoba na stanowisku pomocy administracyjnej pełen etat, - 1 osoba na stanowisku pracownika socjalnego pełen etat, - 3 osoby na stanowisku starszego pracownika socjalnego pełen etat. Zał. nr 6 4. Czas pracy Ośrodka. Ośrodek jest czynny codziennie od poniedziałku do piątku, w godzinach od 7.00 do 15.00. Pracownicy przyjmują interesantów w ciągu całego dnia pracy. Zał. nr 3 5. Upoważnienia. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) udziela kierownikowi ośrodka pomocy społecznej upoważnienia do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy. 2

Upoważnienie ( ) może być także udzielone innej osobie na wniosek kierownika ośrodka pomocy społecznej art. 110 ust. 7 i 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). Wójt Gminy Złotów upoważnił kierownika GOPS do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy Zarządzenie Nr 80/04 Wójta Gminy Złotów z dnia 25 maja 2004 r. Zał. nr 7 Poza kierownikiem Ośrodka nie został upoważniony żaden inny pracownik w ww. zakresie. Kierownik posiada również pełnomocnictwo do dokonywania w imieniu Gminy Złotów czynności prawnych nie przekraczających zwykłego zarządu w zakresie działania kierowanej jednostki organizacyjnej a także upoważnienia w innych zakresach, m.in. do podpisywania decyzji administracyjnych w zakresie ustawy o świadczeniach rodzinnych, ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, do podejmowania działań wobec dłużników alimentacyjnych, do załatwiania spraw i wydawania decyzji w imieniu Wójta dotyczących potwierdzania prawa do świadczeń z opieki zdrowotnej, do prowadzenia postępowań w sprawach z zakresu wspierania rodziny oraz wydawania w tych sprawach decyzji, do ustanawiania rodziny wspierającej oraz zawierania i rozwiązywania umów z rodziną wspierającą, do podpisywania tytułów wykonawczych w sprawach dotyczących należności z funduszu alimentacyjnego oraz do podpisywania tytułów wykonawczych w sprawach świadczeń rodzinnych. 6. Liczba ludności i pracowników socjalnych w Ośrodku. Ośrodek pomocy społecznej zatrudnia pracowników socjalnych proporcjonalnie do liczby ludności gminy w stosunku jeden pracownik socjalny na 2 tys. mieszkańców, nie mniej jednak niż trzech pracowników art. 110 ust. 11 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). Liczba ludności Gminy Złotów na dzień 1 stycznia 2012 r. wynosiła 9378 osób, w tym zameldowanych na pobyt czasowy 179, na dzień 1 stycznia 2013 r. 9389 osób, w tym 151 zameldowanych było na pobyt czasowy. Zał. nr 8 Ośrodek zatrudnia 4 pracowników socjalnych w pełnym wymiarze czasu pracy, na jednego pracownika socjalnego przypada 2347 mieszkańców. Zał. nr 6 Gmina Złotów podzielona jest na 4 rejony opiekuńcze. Zał. nr 9 8. Legitymacje pracowników socjalnych, ewidencja wyjść służbowych Pracownik socjalny przeprowadzający wywiad okazuje legitymację pracownika socjalnego. Wzór legitymacji pracownika socjalnego jest określony w załączniku nr 3 do rozporządzenia - 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2012 r. poz. 712). Pracownicy socjalni zatrudnieni w GOPS w Złotowie posiadają legitymacje służbowe. W wyniku kontroli stwierdzono, że legitymacje pracowników są nieaktualne trzy zostały wydane w 1998 r., jedna w 2007 r. Zał. nr 10 3

W czasie trwania kontroli wydano nowe legitymacje, na drukach zgodnych z wytycznymi zawartymi w załączniku do rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego. Wydane dnia 7 lutego 2013 r. legitymacje mają format 148 x 103 mm, kolor zielony. Na pierwszej stronie znajduje się pieczęć Ośrodka, napis: Legitymacja pracownika socjalnego, numer legitymacji. Strona druga zawiera miejsce na zdjęcie o wymiarach 32x43 mm, dane identyfikacyjne pracownika socjalnego i jego podpis, napis "jest pracownikiem socjalnym" oraz nazwę pracodawcy wraz z miejscowością. Strona trzecia zawiera napis informujący o uprawnieniu do przeprowadzania rodzinnych wywiadów środowiskowych, datę i podpis osoby wydającej oraz informację o terminie ważności legitymacji. Strona czwarta zawiera treść art. 105 ust. 1 i art. 121 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362, z późn. zm.) o uprawnieniach przysługujących pracownikowi socjalnemu. Napisy na wszystkich stronach są otoczone ramką o wymiarach 95x65 mm. Napisy oraz ramka są w kolorze czarnym. Zał. nr 11 8. Kwalifikacje pracowników socjalnych. Pracownikiem socjalnym może być osoba, która spełni, co najmniej jeden z niżej wymienionych warunków: 1) posiada dyplom ukończenia kolegium pracowników służb społecznych; 2) ukończyła studia wyższe na kierunku praca socjalna; 3) do dnia 31 grudnia 2013 r. ukończyła studia wyższe o specjalności przygotowującej do zawodu pracownika socjalnego na jednym z kierunków: a) pedagogika, b) pedagogika specjalna, c) politologia, d) polityka społeczna, e) psychologia, f) socjologia, g) nauki o rodzinie - art. 116 ust. 1 pkt 1-3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Osoby, które przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy były zatrudnione na stanowisku pracownika socjalnego na podstawie dotychczasowych przepisów, zachowują uprawnienia do wykonywania zawodu. art. 156 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Osoby, które przed dniem 1 maja 2004 r. ukończyły studia wyższe na kierunkach: pedagogika, psychologia, politologia i nauki społeczne lub socjologia, mogą wykonywać zawód pracownika socjalnego art. 156 ust. 1a ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Osoby, które w okresie 3,5 roku od dnia wejścia w życie ustawy ukończą studia wyższe magisterskie na kierunkach pedagogika, psychologia, politologia lub socjologia, mogą wykonywać zawód pracownika socjalnego. art. 156 ust. 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Osoby, które przed dniem 1 maja 2004 r. rozpoczęły studia wyższe licencjackie lub wyższe magisterskie na kierunkach: pedagogika, psychologia, politologia lub socjologia, po uzyskaniu dyplomu ukończenia tych studiów mogą wykonywać zawód pracownika socjalnego - art. 156 ust. 3a ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Osoby zatrudnione w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Złotowie posiadają następujące kwalifikacje: osoba zatrudniona na stanowisku starszego pracownika socjalnego (poz. 1 w zał. nr 12) ukończyła Policealne Studium Zawodowe Zaoczne w Bydgoszczy o specjalności pracownik socjalny (Bydgoszcz 1991 r.), 4

osoba zatrudniona na stanowisku starszego pracownika socjalnego (poz. 2 w zał. nr 12) ukończyła Policealne Studium Zawodowe Zaoczne w Bydgoszczy w zawodzie pracownik socjalny (Bydgoszcz 1996 r.), osoba zatrudniona na stanowisku starszego pracownika socjalnego (poz. 3 w zał. nr 12) ukończyła Policealne Studium Zawodowe Zaoczne w Pile w zawodzie pracownik socjalny (Piła 1992 r.), osoba zatrudniona na stanowisku pracownika socjalnego (poz. 4 w zał. nr 12) ukończyła Niepubliczną Szkołę Policealną Pracowników Służb Społecznych w Radawnicy w zawodzie pracownik socjalny (Radawnica 2003 r.) oraz studia wyższe licencjackie na kierunku politologia o specjalności praca socjalna (Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Staszica w Pile 2012 r.). Zał. nr 12 9. Szkolenia pracowników socjalnych Przy wykonywaniu zadań pracownik socjalny jest obowiązany podnosić swoje kwalifikacje zawodowe poprzez udział w szkoleniach i samokształcenie art. 119 ust. 2 pkt 6 1 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). W kontrolowanym okresie, pracownicy Ośrodka uczestniczyli w następujących szkoleniach: Kodeks postępowania administracyjnego w pomocy społecznej oraz praktyczne zagadnienia dotyczące rodzin zastępczych w związku z wejściem w życie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej organizator szkolenia Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Złotowie, 15 maja 2012 r. 4 pracowników socjalnych; Obowiązki kierownika OPS dla prawidłowego działania zespołów interdyscyplinarnych w zakresie ochrony danych osobowych. Dokumentacja, instrukcje, upoważnienia organizator szkolenia WOKiSS w Poznaniu (szkolenie odbyło się w Pile), 17 maja 2012 r. 4 pracowników socjalnych; Udział w tzw. zogniskowanym wywiadzie grupowym tj. dyskusji ekspertów i praktyków pomocy społecznej na temat sytuacji osób w wieku 45+ w Wielkopolsce organizator szkolenia Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Poznaniu (szkolenie odbyło się w Pile), 29 października 2012 r., - 1 pracownik socjalny; Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie organizator szkolenia Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Poznaniu, 13 listopada 2012 r. 1 pracownik socjalny; Wizyta studyjna Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy społecznej i integracji społecznej w Wielkopolsce organizator szkolenia Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Poznaniu 1 pracownik socjalny; Rozpoznawanie zaburzeń oraz praca z dziećmi FAS, ADHD i innymi zaburzeniami rozwojowymi organizator szkolenia Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Złotowie, 3 grudnia 2012 r. 4 pracowników socjalnych. Zał. nr 13 5

II. REALIZACJA ŚWIADCZEŃ. 1. Zasiłki stałe. Do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym należy przyznawanie i wypłacanie zasiłków stałych art. 17 ust. 1 pkt 19 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Zasiłek stały przysługuje: 1) pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej; 2) pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie. Zasiłek stały ustala się w wysokości: 1) w przypadku osoby samotnie gospodarującej różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym, że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 444 zł miesięcznie 2) w przypadku osoby w rodzinie różnicy między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie art. 37 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Ustala się następujące zweryfikowane kryteria dochodowe oraz kwoty świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej Kryteria dochodowe: a) dla osoby samotnie gospodarującej w wysokości 477 zł, b) dla osoby w rodzinie w wysokości 351 zł 2) kwoty świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej: ( ) maksymalną kwotę zasiłku stałego w wysokości 444 zł, kwotę dochodu z 1 ha przeliczeniowego w wysokości 207 zł. - 1 pkt 1 i 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 lipca 2009 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 127, poz. 1055). Kryteria dochodowe obowiązujące od dnia 1 października 2012 r.: a) dla osoby samotnie gospodarującej w wysokości 542 zł, b) dla osoby w rodzinie w wysokości 456 zł 2) kwoty świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej: ( ) maksymalna kwota zasiłku stałego w wysokości 529 zł, kwota dochodu z 1 ha przeliczeniowego w wysokości 250 zł. - 1 pkt 1 i 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 lipca 2012 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2012 r. poz. 823). W kontrolowanym okresie Ośrodek przyznał zasiłek stały 17 osobom. Zał. nr 14 W toku kontroli sprawdzono dokumentację 8 osób, co stanowi 47 % ogółu osób, którym ww. okresie przyznano zasiłek stały. We wszystkich przypadkach świadczenie przyznano zgodnie z art. 37 ust. 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej. Wydanie decyzji poprzedzone było sporządzeniem wywiadu środowiskowego w terminie nie przekraczającym 14 dni od daty złożenia wniosku. Wywiady były aktualizowane nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy. Do wywiadów dołączono orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, uprawniające do przyznania zasiłku stałego. Posiadany dochód został udokumentowany i właściwie naliczony, z wyłączeniem 1 przypadku (opisanego poniżej). W 1 przypadku (poz. 2 w załączniku nr 15) osobie samotnej przyznano zasiłek stały od 1 do 31 grudnia 2012 r. w wysokości 346 zł i od stycznia 2013 r. w wysokości 529 zł. Osoba złożyła wniosek o zasiłek wraz z wymaganą dokumentacją w grudniu 2012 r. Na potrzeby ustalenia prawa i wysokości zasiłku stałego w grudniu 2012 r. pracownik socjalny wziął pod uwagę dochód z grudnia 2012 r., tj. 196 zł przyznanego na grudzień zasiłku okresowego, 6

mimo iż osoba oświadczyła, że w listopadzie 2012 r. osiągnęła dochód z pracy dorywczej w wysokości 150 zł. Niniejsze stanowi naruszenie art. 8 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej, który stanowi m.in., że dochodem jest suma miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania. Dochód z pracy dorywczej z założenia jest dochodem jednorazowym, zmiennym, w związku z tym, nie można rozpatrywać go w kategoriach dochodu utraconego. W miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o zasiłek stały, tj. w listopadzie 2012 r. dochód klienta wynosił 150 zł, stąd zasiłek stały w miesiącu grudniu 2012 r. powinien wynosić 392 zł (542 zł 150 zł), a nie 346 zł (542 zł 196 zł). Niedopłata zasiłku stałego za miesiąc grudzień 2012 r. wynosi 46 zł. Jednocześnie należy zwrócić uwagę na fakt, że Ośrodek, przy ustalaniu prawa do przyznanego w grudniu 2012 r. zasiłku okresowego brał pod uwagę dochód z pracy dorywczej uzyskany przez klienta w listopadzie 2012 r., co przemawia za tym, ze nie był on traktowany jako dochód utracony, a Ośrodek wykazał niekonsekwencje swojego działania. W ww. przypadku w podstawie prawnej decyzji przywołano nieaktualne rozporządzenie w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, tj. z dnia 29 lipca 2009 r., a nie obowiązujące od 1 października 2012 r. rozporządzenie z dnia 17 lipca 2012 r. Decyzje zostały wydane w terminie do 30 dni od daty wpływu do Ośrodka wniosku wraz z wymaganą dokumentacją. We wszystkich sprawdzonych przypadkach decyzje nie zawierały uzasadnienia prawnego, a jedynie uzasadnienie faktyczne. Podstawa prawna decyzji: art. 104, art. 130 4 K. p. a., art. 7, art. 8, art. 17 ust. 1 pkt 19, art. 36 pkt 2 lit. c, art. 37 ust. 1 i 2 pkt 1 lub 2, art. 98, art. 104, art. 106, art. 109 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, art. 66 ust. 1 pkt 26, art. 73 pkt 9, art. 75 ust. 10, art. 77 ust. 1, art. 79 ust. 1, art. 81 ust. 8 pkt 7, art. 86 ust. 1 pkt 8, art. 87 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 lipca 2009 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, a od 1 października 2012 r. rozporządzenie z dnia 17 lipca 2012 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, zarządzenie Wójta Gminy z dnia 25 maja 2004 r. Nr 80/04 w sprawie upoważnienia kierownika do wydawania decyzji. W podstawie prawnej przywołano aktualne publikatory aktów prawnych, z wyłączeniem 4 przypadków (poz. 2, 3, 4, 5 w załączniku nr 15), gdzie przywołano nieaktualny publikator ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, tj. Dz. U. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135 ze zm., zamiast Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz.1027 ze zm.). Zał. nr 15 2. Zasiłki okresowe. Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego: 1) osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, 2) rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny. Zasiłek okresowy ustala się: 1) w przypadku osoby samotnie gospodarującej do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby ( ), 7

2) w przypadku rodziny do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny. Kwota zasiłku okresowego ustalona zgodnie z ust. 2 nie może być niższa niż 50% różnicy między: 1) kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, 2) kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny. Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł miesięcznie. Okres, na jaki jest przyznawany zasiłek okresowy, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy. art. 38 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). W 2012 r. Ośrodek wypłacił zasiłki okresowe dla 238 osób (ustalono na podstawie sprawozdania MPiPS-03 za 2012 r.). W 2013 r. (do pierwszego dnia kontroli ) przyznano zasiłek okresowy dla 130 osób. Zał. nr 14 W ramach czynności kontrolnych sprawdzono dokumentację 35 osób, którym przyznano w kontrolowanym okresie zasiłek okresowy, co stanowi 9,51 % ogółu wydanych decyzji w tym zakresie. We wszystkich przypadkach postępowanie o przyznanie zasiłku okresowego zostało wszczęte na wniosek osób ubiegających się o pomoc. Pomoc przyznano po przeprowadzeniu wywiadów środowiskowych w terminie nie przekraczającym 14 dni od daty wpływu wniosków do Ośrodka, poza jednym przypadkiem gdzie wywiad sporządzono po upływie 17 dni (decyzja GOPS.4031.655.2012 z 14 grudnia 2012 r. poz. 22 w załączniku nr 20 - data wpływu wniosku 26 listopada 2012 r., data sporządzenia wywiadu 13 grudnia 2012 r.). Wywiady zostały podpisane przez pracowników socjalnych oraz klientów, którzy ubiegali się o pomoc. Sytuacja osób i rodzin została opisana w wywiadach, dochód poszczególnych osób został udokumentowany. W trzech przypadkach stwierdzono nieprawidłowe ustalenie wysokości dochodu i naliczenie zasiłku okresowego. W pierwszym przypadku - decyzja GOPS.4031.61.2012 z 9 stycznia 2012 r. (poz. 1 w załączniku nr 20) na potrzeby ustalenia prawa i wysokości zasiłku okresowego w styczniu 2012 r. pracownik socjalny uwzględnił dochód z października 2011 r. Klientka 3 stycznia 2012 r. złożyła wniosek o pomoc dla swojej rodziny składającej się z trzech osób. Dochodem rodziny jest renta socjalna klientki, zasiłek pielęgnacyjny oraz świadczenia rodzinne. Do wniosku klientka dołączyła odcinek przekazu pocztowego renty socjalnej z miesiąca października 2011 r., z którego wynika, że otrzymała 395,15 zł i taką kwotę uwzględniono w ogólnym dochodzie rodziny (639,15 zł), który stanowił podstawę do ustalenia wysokości zasiłku okresowego w miesiącu styczniu 2012 r. Niniejsze jest naruszeniem art. 8 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej, który stanowi m.in., że dochodem jest suma miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania. Kierownik Ośrodka złożyła następujące oświadczenie w powyższym zakresie: Odcinek renty socjalnej za miesiąc październik 2011 r. dołączony do wywiadu w kwocie netto 395,15 zł nie był zgodny z aktualną wysokością renty socjalnej w roku 2011/2012. W toku wyjaśniania zaistniałej sytuacji pracownik socjalny zwrócił się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Złotowie celem wydania zaświadczenia o wysokości renty socjalnej za miesiąc grudzień 2011 r. Z zaświadczenia wynika, iż wysokość renty socjalnej za miesiąc grudzień 2011 r. wynosiła netto 540,62 zł. ( ). 8

W trakcie weryfikacji dochodu rodziny okazało się, że kwota zasiłku okresowego została błędnie naliczona, po weryfikacji dochód w rodzinie wynosi 784,62 zł. Zał. nr 16 W związku z powyższym, przy ustalaniu minimalnej wysokości zasiłku okresowego (50 % różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny), uwzględniając ogólny dochód rodziny w wysokości 639,15 zł, przy kryterium 1053 zł (351 zł x 3 osoby) przyznano świadczenie w wysokości 206,93 zł, na okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 marca 2012 r. Przyjmując rzeczywistą wysokość renty socjalnej, otrzymanej przez ww. klientkę w miesiącu grudniu (540,62 zł), ogólny dochód rodziny wynosił 784,62 zł, a więc przy kryterium dochodowym 1053 zł minimalna wysokość zasiłku okresowego, ustalonego zgodnie z art.. 38 ust. 3 powinna wynosić 134,19 zł. Kwota przyznanego zasiłku okresowego w wyżej opisanym przypadku sfinansowana została w całości z dotacji celowej przekazanej Gminie Złotów z budżetu na państwa na pokrycie wydatków na zasiłki okresowe. Kierownik oświadczyła: Pomoc w formie zasiłku okresowego przyznanego pani xxxxx xxxxx zam. xxxxxx od dnia 01.01.2012 r. do 31.03.2012 r. w wysokości 206,93 zł miesięcznie, decyzją Kierownika GOPS w Złotowie z dnia 9.01.2012 r. Nr GOPS.4031.61.2012 r., w całości wypłacona była z dotacji celowej budżetu państwa. Zał. nr 17 Powyższe jest naruszeniem przepisu wynikającego z art. 147 ust. 7, który stanowi, że od 2008 r. gminy otrzymują dotację celową na pokrycie wydatków na zasiłki okresowe w części określonej w art. 38 ust. 3 to jest minimalnej kwoty, przysługującej osobie lub rodzinie. W dwóch przypadkach - decyzja GOPS.4031.36.2012 z 12 stycznia 2012 r. (poz. 9 w załączniku nr 20), decyzja GOPS.4031.68.2012 z 12 stycznia 2012 r. (poz. 13 w załączniku nr 20) przy ustalaniu zasiłku okresowego uwzględniono dochód pomniejszony o zajęcia komornicze z tytułów innych niż alimenty. W przypadku oznaczonym GOPS.4031.36.2012 klientka ubiegała się o pomoc dla rodziny składającej się z 5 osób. Dochód rodziny stanowią: świadczenia rodzinne i renta socjalna klientki. Do wniosku złożonego 4 stycznia 2012 r. dołączono odcinek przekazu pocztowego renty socjalnej za miesiąc grudzień 2011 r., wg którego wypłacone świadczenie wynosiło 387,71 zł i zostało pomniejszone o zajęcia komornicze. Jednocześnie stwierdzono brak informacji z jakiego tytułu ww. zajęcia są dokonywane. Kierownik Ośrodka oświadczyła: W toku wyjaśniania zaistniałej sytuacji Pani XXXX XXXX oświadczyła pracownikowi socjalnemu iż renta socjalna pomniejszona jest o zajęcia komornicze w kwocie 152,91 zł. Pani XXXX XXXX w oświadczeniu z dnia 11.02.2013 r. napisała, iż nie wie z jakiego tytułu ma zajęcia komornicze. (.) Pani XXXX podejrzewa, że to właśnie konkubent zaciągnął jakieś zobowiązania na jej nazwisko a ona ponosi tego konsekwencje. Zał. nr 18 Klientka nie posiada żadnych zobowiązań alimentacyjnych. W związku z powyższym, przy ustalaniu minimalnej wysokości zasiłku okresowego (50 % różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny), uwzględniając ogólny dochód rodziny w wysokości 824,71 zł (przyjmując pomniejszoną o zajęcia komornicze rentę socjalną), przy kryterium 1755 zł (351 zł x 5 osób) przyznano świadczenie w wysokości 465,15 zł, na okres od 1 stycznia 2012 r. do 31 marca 2012 r. 9

Przy uwzględnieniu w dochodzie wysokość renty socjalnej bez pomniejszeń z tytułu zajęć komorniczych (540,62 zł), ogólny dochód rodziny wynosi 977,62 zł. Przy kryterium dochodowym 1755 zł minimalna wysokość zasiłku okresowego powinna wynosić 388,69 zł. W przypadku oznaczonym GOPS.4031.68.201 klientka, która jest osobą samotnie gospodarującą, decyzją ZUS ma przyznaną rentę w wysokości 560 zł miesięcznie, z czego odprowadzana jest zaliczka na podatek dochodowy w wysokości 11 zł i składka na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 50,41 zł. Ponadto świadczenie obciążone jest kwotą zajęć komorniczych w wysokości 140 zł. Do wywiadu nie przedłożono informacji z jakiego tytułu jest ww. zajęcie, nie dokonano szczegółowych ustaleń w tym zakresie. Jednocześnie z wywiadu środowiskowego wynika, że klientka nie posiada zobowiązań alimentacyjnych wobec innych osób. Zał. nr 19 Decyzją z dnia 12 stycznia 2012 r. przyznano ww. klientce zasiłek okresowy od 1 stycznia 2012 r. do 29 lutego 2012 r. w wysokości 59,16 zł, stanowiący 50% różnicy pomiędzy kryterium dochodowym dla osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby. Przy ustalaniu wysokości świadczenia uwzględniono wysokość renty pomniejszonej o zajęcia komornicze (477 zł 358,69 zł x 50%). Dochód ww. osoby, jaki należało przyjąć przy ustalaniu uprawnień do świadczeń z pomocy społecznej, bez uwzględnienia pomniejszenia z tytułu zajęć komorniczych wynosił 498 zł a tym samym przekraczał kryterium dochodowe dla osób samotnie gospodarujących. Uwzględnienie pomniejszenia dochodu o zajęcia komornicze z tytułu innych niż alimenty przy ustalaniu prawa do świadczeń z pomocy społecznej stanowi naruszenie art. 8 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej, zgodnie z którym za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pomniejszoną o: 1) miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych; 2) składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowiaoraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach; 3) kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób. W obu wyżej opisanych przypadkach zasiłki okresowe zostały wypłacone z dotacji celowej przekazywanej Gminie Złotów z budżetu państwa na pokrycie wydatków na zasiłki okresowe. Kierownik GOPS w oświadczeniu z dnia 14 lutego 2013 r. informuje: Zasiłek okresowy przyznany Pani XXXX XXXX, zam. XXXXX od dnia 01.01.2012 r. do dnia 31.03.2012 r., w wysokości 465,15 zł miesięcznie decyzją Kierownika GOPS w Złotowie z dnia 12.01.2012 r. Nr GOPS.4031.36.2012 wypłacony był z dotacji celowej z budżetu państwa. Zasiłek okresowy przyznany Pani XXXX XXXX, zam. XXXXX, od dnia 01.01.2012 r. do 28.02.2012 r., w wysokości 59,16 zł miesięcznie decyzją Kierownika GOPS w Złotowie z dnia 12.01.2012 r. Nr GOPS.4031.68.2012, wypłacony został z dotacji budżetu państwa. Zał. nr 17 Stanowi to naruszenie art. 147 ust. 7 ustawy o pomocy społecznej. W pozostałych skontrolowanych przypadkach dochód został ustalony zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej, wysokość zasiłków ustalono zgodnie z art. 38 ust. 2 i 3 ustawy o pomocy społecznej. 10

Świadczenia przyznano w drodze decyzji administracyjnych. Decyzje wydano w terminie do 30 dni od daty wszczęcia postępowania. Podstawa prawna: art. 104 i130 4 k. p. a. (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.), art. 8 ust. 1, art. 17 ust. 1 pkt 4, art. 38 ust. 1 pkt 1 i 2 ust. 2 pkt 1 i 2, ust. 3, 4, 5, art. 98, art. 106, art. 147 ust. 7 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.), rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 lipca 2009 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 127 poz. 1055), rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 lipca 2012 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2012 r. poz. 832), Zarządzenie Wójta Gminy Złotów z dnia 25 maja 2004 r. Nr 80/04 upoważnienie kierownika GOPS. Zał. nr 20 3. Zasiłki celowe i specjalne celowe. W celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej może być przyznany zasiłek celowy. Zasiłek celowy może być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu.- art. 39 ust.1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). W szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie lub rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany specjalny zasiłek celowy w wysokości nie przekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny, który nie podlega zwrotowi.- art. 41 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). W 2012 r. Ośrodek wypłacił 151 zasiłków celowych i 88 zasiłków specjalnych celowych, w 2013 r. 34 zasiłki celowe i 6 zasiłków specjalnych celowych. Zał. nr 14 W toku czynności kontrolnych sprawdzono dokumentację 35 osób, którym przyznano zasiłek celowy, co stanowi 22,3 % ogółu oraz dokumentację 20 osób, którym przyznano zasiłek specjalny celowy, co stanowi 21,3 % ogółu. Zasiłki celowe We wszystkich przypadkach zasiłek celowy przyznano na wniosek osoby lub rodziny, po sporządzeniu wywiadu środowiskowego. Wywiady, poza jednym przypadkiem (decyzja GOPS.4032.453.2012 poz. 26 w załączniku nr 21) zostały przeprowadzone w terminie nie przekraczającym 14 dni od daty wpływu wniosku do Ośrodka. Dochód osób ubiegających się o przyznanie zasiłku celowego został potwierdzony odpowiednimi dokumentami, załączonymi do wywiadu środowiskowego. Do wywiadów zostały dołączone również inne dokumenty niezbędne do ustalenia indywidualnej sytuacji osoby lub rodziny ubiegającej się o przyznanie pomocy (zaświadczenia lekarskie, orzeczenie, dokumenty dotyczące sytuacji rodzinnej, mieszkaniowej itp.). Wysokość przyznanych zasiłków celowych wynosiła od 30 do 1022 zł i została ustalona odpowiednio do rozeznanej sytuacji, potrzeb i dochodu osoby lub rodziny. Zasiłki celowe przyznano przede wszystkim na zakup żywności, leków, opału, odzieży, dofinansowanie kosztu leczenia, opłaty. Wszystkie przeanalizowane osoby i rodziny korzystające z ww. świadczenia spełniały kryterium dochodowe określone w przepisach o pomocy społecznej, poza jednym 11

przypadkiem - decyzja GOPS.4032.10.2012 z 12 stycznia 2012 r. poz. nr 7 w zał. nr 21), w którym przy ustalaniu uprawnień do świadczeń z pomocy społecznej uwzględniono dochód klientki pomniejszony o zajęcia komornicze z tytułów innych niż alimenty. Klientka, która jest osobą samotnie gospodarującą, decyzją ZUS ma przyznaną rentę w wysokości 560 zł miesięcznie, z czego odprowadzana jest zaliczka na podatek dochodowy w wysokości 11 zł i składka na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 50,41 zł. Ponadto świadczenie obciążone jest kwotą zajęć komorniczych w wysokości 140 zł. Do wywiadu nie przedłożono informacji z jakiego tytułu jest ww. zajęcie, nie dokonano szczegółowych ustaleń w tym zakresie. Jednocześnie z wywiadu środowiskowego wynika, że klientka nie posiada zobowiązań alimentacyjnych wobec innych osób. Zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pomniejszoną o: 1) miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych; 2) składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowiaoraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach; 3) kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób. Przy ustalaniu dochodu klientki przyjęto kwotę 358 zł uznając, że klientka spełnia kryterium dochodowe dla osób samotnie gospodarujących tj. jej dochód nie przekracza kwoty 477 zł, co skutkowało przyznaniem w miesiącu styczniu 2012 r. zasiłku celowego w wysokości 50 zł na pokrycie części lub całości kosztów leków i leczenia oraz w wysokości 100 zł na dofinansowanie do opłat za energię elektryczną. Dochód ww. osoby, jaki należało przyjąć przy ustalaniu uprawnień do świadczeń z pomocy społecznej, bez uwzględnienia pomniejszenia z tytułu zajęć komorniczych wynosił 498 zł a tym samym przekraczał kryterium dochodowe dla osób samotnie gospodarujących. Zał. nr 19 We wszystkich przeanalizowanych przypadkach decyzje przyznające zasiłki celowe zostały wydane w terminie nie przekraczającym 30 dni od daty wszczęcia postępowania tj. od dnia złożenia wniosku wraz z wymaganą dokumentacją. Podstawa prawna: art. 104, art. 130 4 k. p. a. (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.), art. 3, art. 4, art. 7, art. 8, art. 17 ust. 1 pkt 5, art. 39 ust. 1 i 2, art. 98, art. 106, art. 109 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.), rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 lipca 2009 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. Nr 127 poz. 1055 z 2009 r.), rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 lipca 2012 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2012 r. poz. 823), Zarządzenie Wójta Gminy Złotów z dnia 25 maja 2004 r. Nr 80/04 upoważnienie kierownika GOPS. Zał. nr 21 Zasiłki celowe specjalne W zakresie zasiłków specjalnych celowych stwierdzono, że we wszystkich przypadkach dochód przekraczał kryterium dochodowe, jednakże pomoc przyznano ze względu na szczególnie trudną sytuację, głównie z powodu choroby i niepełnosprawności. Świadczenia przyznano w wysokości od 60 zł do 660 zł. Dochód i sytuacja życiowa osób i rodzin została opisana w wywiadach i udokumentowana. Wywiady przeprowadzono w terminie do 14 dni od daty wpływu wniosku o pomoc. Decyzje wydano w terminie do 30 dni od daty wpływu do GOPS wniosku o pomoc. 12

W większości przypadków (w 16 na 20 sprawdzonych) decyzje wydane na podstawie wyłącznie art. 104 K.p.a. zostały wykonane przed upływem terminu do wniesienia odwołania, co stanowi naruszenie art. 130 1 K. p. a. Podstawa prawna decyzji: art.104 i ( w 4 przypadkach) art.130 4 K. p. a., art. 41 pkt 1, art. 98, art. 102, art. 104, art. 106, art. 109 ustawy o pomocy społecznej, rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 lipca 2009 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, a od 1 października 2012 r. rozporządzenie z dnia 17 lipca 2012 r., zarządzenie Wójta Gminy z dnia 25 maja 2004 r. Nr 80/04 w sprawie upoważnienia kierownika do wydawania decyzji administracyjnych. W podstawie prawnej przywołano aktualne publikatory aktów prawnych. Zał. nr 22 4. Zasiłek celowy na pokrycie strat poniesionych w wyniku zdarzenia losowego. Zasiłek celowy może być przyznany również osobie i rodzinie, które poniosły w wyniku zdarzenia losowego. Zasiłek celowy( ) może być przyznany niezależnie od dochodu i może nie podlegać zwrotowi. art. 40 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). W 2012 r. Ośrodek przyznał i wypłacił 2 zasiłki celowe na pokrycie strat poniesionych w wyniku zdarzenia losowego. W 2013 r. ww. świadczenie nie było wypłacane. Zał. nr 14 W obu przypadkach świadczenie przyznano na wniosek klientów, po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego, w którym opisano i udokumentowano sytuację klientów, dochód, poniesione straty oraz uzasadniono konieczność udzielenia pomocy. W jednym przypadku pomocy udzielono osobie samotnie gospodarujące, z powodu uszkodzenia instalacji doprowadzającej wodę do mieszkania (rury popękane na skutek mrozu). Przyznaną pomoc w wysokości 3093,28 zł przekazano do Zakładu Wodociągów i Kanalizacji Gminy Złotów, na podstawie wystawionej faktury za wykonaną naprawę. W drugim przypadku pomocy udzielono rodzinie składającej się z 5 osób (czworo małoletnich dzieci umieszczonych w rodzinie zastępczej u pełnoletniej siostry) z powodu uszkodzenia instalacji centralnego ogrzewania w mieszkaniu (sezon zimowy). Przyznaną pomoc w wysokości 5300 zł przekazano do sklepu z artykułami budowlanoinstalacyjnymi, na podstawie faktury. Decyzje wydano w terminie nie przekraczającym 30 dni od daty wpływu wniosku do Ośrodka. Podstawa prawna: art. 104 i 130 4 k. p. a. (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zmianami), art. 3, art. 4, art. 7 pkt 14, art. 17 ust. 1 pkt 6, art. 36 pkt 1, lit. c, art. 40 ust. 1 i 3, art. 98, art. 104, art. 106 i art. 109 ustawy o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami), rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 lipca 2012 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2012 r., poz. 823), Zarządzenie Wójta Gminy Złotów Nr 80/04 dnia 25 maja 2004 r. w sprawie udzielenia upoważnienia kierownikowi GOPS w Złotowie do wydawania decyzji administracyjnych z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy. W podstawie prawnej przywołano aktualne publikatory aktów prawnych. Zał. nr 23 13

5. Kierowanie do domu pomocy społecznej i ponoszenie odpłatności za pobyt Osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej.- art. 54 ust.1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.decyzję o skierowaniu do domu pomocy społecznej i decyzję ustalającą opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wydaje organ gminy właściwej dla tej osoby w dniu jej kierowania do domu pomocy społecznej.- art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). W kontrolowanym okresie Ośrodek skierował 2 osoby do domu pomocy społecznej. Kierownik oświadczyła: GOPS w Złotowie w 2012 r. wydał 2 skierowania do DPS. W 2013 r. GOPS w Złotowie nie wydał żadnego skierowania do DPS w okresie od 01.01.2013 r. do 31.01.2013 r. W ww. okresie nie wydano żadnej odmowy skierowania do DPS. Zał. nr 24 W obu skontrolowanych przypadkach wydanie decyzji kierującej poprzedzone było sporządzeniem wywiadu środowiskowego w terminie nie przekraczającym 14 dni od daty wpływu wniosku do Ośrodka. W toku postępowania zgromadzono dokumenty niezbędne do ustalenia sytuacji osób kierowanych, opisano sytuację i uzasadniono konieczność umieszczenia w domu pomocy społecznej. Decyzje wydano w terminie nie przekraczającym 30 dni od daty wszczęcia postępowania. W jednym przypadku skierowano osobę pełnoletnią, częściowo ubezwłasnowolnioną. Skierowanie wydano na podstawie decyzji Sądu Rejonowego w Złotowie o umieszczeniu w domu pomocy społecznej bez zgody klienta. Podstawa prawna decyzji: art. 104 k. p. a. (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.), art. 17 ust. 1 pkt 16, art. 54 ust. 1 i 2, art. 59 ust. 1, art. 60 ust. 1, 2 i 3, art. 61 ust.1 pkt 1 i 3 ust. 2 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. (t.j. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.), rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 19 października 2005 r. w sprawie domów pomocy społecznej (Dz. U. Nr 217, poz. 1837), Zarządzenie Wójta Gminy Złotów Nr 80/04 z dnia 25 maja 2004 r. w sprawie udzielenia Kierownikowi GOPS w Złotowie upoważnienia do wydawania decyzji administracyjnych z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy. Klient został umieszczony w domu pomocy społecznej na podstawie decyzji wydanej przez dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Sępólnie Krajeńskim, działającego z upoważnienia Starosty Sępoleńskiego. Odpłatność za pobyt w domu pomocy społecznej ustalono w następujący sposób: - klient w wysokości 70% posiadanego dochodu (886,92 zł x 70% = 620,84 zł), - Ośrodek do wysokości różnicy pomiędzy odpłatnością wnoszoną przez klienta a pełnym kosztem utrzymania mieszkańca w domu pomocy społecznej (2.764,31 zł 620,84 zł). Podstawa prawna decyzji: art. 104 k. p. a. art. 17 ust. 1 pkt 16, art. 54 ust. 1 i 2, art. 59 ust. 1, art. 60 ust. 1, art. 61 ust.1 pkt 1, 2 i 3, ust. 2 pkt 1 i 3, art. 62 ust. 1 pkt 1, art. 106 ust. 1, ust. 3b i ust. 5 ustawy o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. nr 175, poz. 1362 z późn. zm.), Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 21 października 2005 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczególnego sposobu działania w sprawach przyjęcia do domu pomocy społecznej oraz wypisania z domu pomocy społecznej osoby chorej psychicznie i 14

upośledzonej umysłowo (Dz. U. z 2005 r. Nr 219, poz. 1871), Rozporządzenie Ministra Pracy Polityki Społecznej z dnia 23 sierpnia 2012 r. w sprawie domów pomocy społecznej (Dz. U. z 2012 r. poz. 964), Zarządzenie Wójta Gminy Złotów Nr 80/04 z dnia 25 maja 2004 r. w sprawie udzielenia Kierownikowi GOPS w Złotowie upoważnienia do wydawania decyzji administracyjnych z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy, postanowienie Sądu Rejonowego w Złotowie z dnia 29 kwietnia 2009 r. o umieszczeniu w domu pomocy społecznej bez zgody klienta. W drugim przypadku skierowanie dotyczyło osoby niepełnoletniej (na wniosek matki). Podstawa prawna decyzji: art. 104 k. p. a. (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.), art. 17 ust. 1 pkt 16, art. 54, art. 59 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. (t.j. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.), w związku z art. 72 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2010 r. Nr 33, poz. 178 z późn. zm.), 2 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 5 maja 2011 r. w sprawie szczegółowego sposobu i trybu kierowania, przyjmowania, przenoszenia, zwalniania i pobytu nieletnich w domach pomocy społecznej (Dz. U. z 2011 r. Nr 109, poz. 632) oraz postanowienie Sądu Rejonowego w Złotowie III Wydział Rodzinny i Nieletnich, Zarządzenie Wójta Gminy Złotów Nr 80/04 z dnia 25 maja 2004 r. w sprawie udzielenia Kierownikowi GOPS w Złotowie upoważnienia do wydawania decyzji administracyjnych z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy. Dziecko obecnie czeka na umieszczenie. Zał. nr 25 6. Pomoc bezdomnym w formie schronienia Do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym należy, m.in.: udzielanie schronienia, zapewnienie posiłku oraz niezbędnego ubrania osobom tego pozbawionym ( ), przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych na pokrycie wydatków na świadczenia zdrowotne osobom bezdomnym ( )- art.17 ust.1 pkt 3, pkt 7 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). Ośrodek w 2012 r. udzielił pomocy w formie schronienia 14 osobom, w 2013 r. 9 osobom. Zał. nr 26 Kierownik Ośrodka złożyła informuje: W 2012 i 2013 r. osoby bezdomne kierowane były do następujących ośrodków wsparcia: 1. Noclegownia w Złotowie, ul 8 Marca 16, 2. Stowarzyszenie na Rzecz Bezdomnych Agape Hotel dla Osób Niepełnosprawnych w Nowym Stawie, ul. Mickiewicza 32, 3. Stowarzyszenie na Rzecz Bezdomnych Agape w/s w Borowym Młynie Centrum Usług Socjalnych i Wsparcia w Nowym Stawie, 4. Stowarzyszenie na Rzecz Bezdomnych PANAKEJA Wiślinka, ul. Piaskowa 9, 5. Dom dla Matek z Małoletnimi Dziećmi i Kobiet w Ciąży w Karwowie, 6. Bełchatowskie Centrum Pomocy Bliźniemu Monar Markot, ul. Czaplinecka 19b, Bełchatów, 7. Pilskie Centrum Pomocy Bliźniemu Monar Markot w Pile, ul. Długosza 33. Zał. nr 27 W trakcie kontroli sprawdzono dokumentację 7 osób bezdomnych objętych pomocą w formie schronienia, co stanowi 30 % ogółu w tym zakresie. 15

We wszystkich przypadkach przyznanie pomocy poprzedzono przeprowadzeniem wywiadów środowiskowych, w których opisano i udokumentowano sytuację klientów. W przypadku osób bezdomnych przebywających poza gminą Złotów, wywiady sporządzone zostały przez pracowników socjalnych jednostek właściwych ze względu na miejsce pobytu tych osób. Pomoc przyznano w formie decyzji. Podstawa prawna: art. 104 i 130 4 k. p. a. (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.), art. 8, art. 17 ust. 1 pkt 3, art. 48 ust. 1 i 2, art. 98, art. 102, art. 104, art. 106 ust. 1 i 5, art. 109 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.), rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 lipca 2012 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2012 r. poz. 823), Zarządzenie Wójta Gminy Złotów z dnia 25 maja 2004 r. Nr 80/04 upoważnienie kierownika GOPS. Zał. nr 28 7. Współpraca z powiatowym urzędem pracy. Do zadań własnych gminy należy współpraca z powiatowym urzędem pracy w zakresie upowszechniania ofert pracy oraz informacji o wolnych miejscach pracy, upowszechnianie informacji o usługach poradnictwa zawodowego i szkoleniach- art. 17 ust.2 pkt 5 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). Według informacji złożonej przez kierownika Ośrodka Współpraca z PUP w Złotowie odbywa się na zasadzie kontaktów osobistych, telefonicznych, pisemnych i elektronicznych ze strony pracowników tut. Ośrodka. W 2012 r. PUP w Złotowie wdrożył innowacyjne rozwiązanie usprawniające komunikację pomiędzy instytucjami powiatu złotowskiego, pozwalające na wymianę informacji drogą elektroniczną, tzw. aplikacja SEPI (Samorządowa Elektroniczna Platforma Informacyjna). Zał. nr 29 8. Świadczenie niezrealizowane przez Ośrodek. Ośrodek, wg informacji udzielonej w trakcie kontroli nie realizował w kontrolowanym okresie następujących świadczeń: - zasiłek celowy w formie biletu kredytowanego, - zasiłki celowe na pokrycie wydatków na świadczenia zdrowotne osobom bezdomnym oraz innym osobom niemającym dochodu i możliwości uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia, - opłacanie składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe za osobę, która rezygnuje z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej, osobistej opieki nad długotrwale chorym członkiem rodziny oraz wspólnie nie zamieszkującymi matką, ojcem lub rodzeństwem, - usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania, - sprawienie pogrzebu, w tym osobom bezdomnym, - pomoc na ekonomiczne usamodzielnienie w formie zasiłków, pożyczek oraz pomocy w naturze, - zasiłki celowe na pokrycie wydatków związanych z klęską żywiołową lub ekologiczną - wynagrodzenie należne opiekunom z tytułu opieki przyznane przez sąd. Ww. świadczenia i usługi nie były realizowane z powodu braku potrzeb w tym zakresie. 16