ZAGRANICZNE SYSTEMY SZKOLNICTWA WYŻSZEGO PRAKTYCZNY PRZEWODNIK PO UZNAWALNOŚCI WYKSZTAŁCENIA MATERIAŁ INFORMACYJNY OPRACOWANY PRZEZ WYDZIAŁ UZNAWALNOŚCI WYKSZTAŁCENIA POLSKI ENIC-NARIC Warszawa, 2016 r.
2 Niniejsze opracowanie zawiera następujące elementy: 1) schemat obrazujący system edukacji Iranu; 2) wykaz dokumentów dających w Iranie prawo do podjęcia studiów krótkiego cyklu lub studiów pierwszego stopnia; 3) opis studiów krótkiego cyklu; 4) opis studiów pierwszego stopnia wraz z nazwami uzyskiwanych tytułów i podstawami prawnymi do ich uznania w Polsce; 5) opis studiów drugiego stopnia i jednolitych studiów wyższych wraz z nazwami uzyskiwanych tytułów i podstawami prawnymi do ich uznania w Polsce; 6) informacje dotyczące studiów trzeciego stopnia oraz nadawanego po ich ukończeniu stopnia naukowego wraz z podstawą prawną do jego uznania w Polsce; 7) listę uznanych uczelni funkcjonujących w systemie szkolnictwa wyższego Iranu; 8) tabelę ewaluacyjną zawierającą zestawienie irańskich dyplomów oraz uprawnień, jakie dają one w Polsce; 9) przykłady irańskich dyplomów i innych dokumentów. Noty prawne 1. Opracowanie udostępnione jest na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial- NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0 International). 2. Informacje zawarte w opracowaniu służą wyłącznie celom informacyjnym i edukacyjnym i nie stanowią źródła prawa, urzędowej interpretacji przepisów prawa, a także nie są oficjalnym stanowiskiem właściwych organów lub władz.
3 Schemat system edukacji Pakistanu Studia doktoranckie (3-6 lat) دک ترا Doktura, Studia jednolite (5-7 lat) Continuous Master Karshenasi-arshad payvasteh, ار شد ك ار ش نا سي پ يو س ته Specialised Doctorate Doktura takhsees, ) ت خ ص صی دک تری Associate (2 lata) Kardani, Fogh Diplom, ک اردان ی Egzamin wstępny ) سرا سری آزمون (konkur, Krajowy egzamin wstępny na studia kształcenie przeduniwersyteckie (1 rok) دان ش گاهی پ یش daneshgah-ii, peesh szkoła średnia ogólnokształcąca (3 lata) szkoła średnia techniczna (3 lata) szkoła średnia zawodowa (3 lata) Guidance school (3 lata) Szkoła podstawowa (5 lat) źródło: opracowanie własne
4 Dokumenty uprawniające do podjęcia studiów wyższych krótkiego cyklu lub studiów pierwszego stopnia Prawo do ubiegania się o przyjęcie na studia wyższe w Iranie mają osoby, które posiadają świadectwo.(دان ش گاهی پ يش daneshgah-ii, ukończenia rocznego kształcenia przeduniwersyteckiego (peesh Świadectwa uzyskane w Iranie mogą zostać uznane w Polsce na podstawie decyzji kuratora oświaty zgodnie z art. 93 ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z dnia 16 marca 2015 r., poz. 375). Studia krótkiego cyklu W Iranie studia krótkie trwają 2 lata i kończą się uzyskaniem dyplomu Associate (Kardani, Fogh Diplom, اردان ی.(ک Warunkiem jego wydania jest uzyskanie przez studenta 68 punktów kredytowych. Na studia te mogą zostać przyjęte osoby, które ukończyły 11 klasę. Instytuty techniczne oferują studia prowadzące do uzyskania dyplomu Associate, które są przeznaczone dla absolwentów 8 klasy. W tym przypadku program kształcenia trwa 5 lat. Dyplom Associate może zostać wydany także osobom studiującym na studiach pierwszego stopnia (Bachelor, Karshenasi, ار ش نا سی (ک po uzyskaniu przez nich 68 punktów kredytowych. Dyplomy Associate uzyskane w Iranie nie mają swoich odpowiedników w polskim systemie edukacji i z tego względu nie podlegają w naszym kraju formalnemu uznaniu. Po przyjęciu kandydata na studia pierwszego stopnia polska uczelnia mogłaby jednak zgodnie z art. 165 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r., poz. 572 z późn. zm.) zaliczyć na ich poczet okres kształcenia odbytego w Iranie.
5 Studia pierwszego stopnia Warunkiem wstępu na studia pierwszego stopnia w Iranie jest ukończenie rocznego kształcenia przeduniwersyteckiego (peesh daneshgah-ii, ش گاهی پ يش (دان oraz zdanie egzaminu wstępnego. Studia pierwszego stopnia trwają w tym kraju 4-5 lat i kończą się uzyskaniem dyplomu Bachelor (Karshenasi, Lisans, ار ش نا سی.(ک Warunkiem ukończenia studiów jest uzyskanie przynajmniej 130 punktów kredytowych. Studia pierwszego stopnia dla osób, które już posiadają dyplom Associate trwają 2 lata i kończą się.(ن اپ يو س ته ک ار ش نا سی napayvasteh, uzyskaniem dyplomu Discontinuous Bachelor (Karshenasi Zgodnie z art. 191a ust. 3 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r., poz. 572 z późn. zm.), dyplomy uprawniające do kontynuacji kształcenia na studiach drugiego stopnia w państwie wydania, uprawniają do kontynuacji kształcenia na studiach drugiego stopnia w polskiej uczelni lub na studiach podyplomowych w polskiej uczelni, instytucie naukowym PAN lub instytucie badawczym. Polski odpowiednik pakistańskiego dyplomu uzyskanego po ukończeniu studiów pierwszego stopnia może zostać ustalony w drodze nostryfikacji, w oparciu o rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 19 sierpnia 2015 r. w sprawie nostryfikacji dyplomów studiów wyższych uzyskanych za granicą oraz w sprawie potwierdzenia ukończenia studiów wyższych na określonym poziomie kształcenia (Dz. U. poz. 1467).
6 Studia drugiego stopnia i studia jednolite Warunkiem wstępu na studia drugiego stopnia w Iranie jest dyplom Bachelor i zdanie egzaminu wstępnego. Studia drugiego stopnia trwają w tym kraju 2 lata i kończą się uzyskaniem dyplomu Discontinous.(ناپیوسته ارشد كارشناسي napayvasteh, Master (Karshenasi-arshad Studia jednolite trwają zwykle 5-6 lat (studia medyczne 7 lat) i kończą się uzyskaniem dyplomu Continuous Master (Karshenasi-arshad payvasteh, يو س ته ار شد ك ار ش نا سي (پ lub Specialised Doctorate (Doktura takhsees, خ ص صی دک تری.(ت Warunkiem ukończenia studiów jednolitych jest uzyskanie odpowiedniej ilości punktów kredytowych (studia 5-letnie 180, studia 6-letnie 210, studia 7-letnie 290) oraz zwykle dodatkowo przygotowanie i obrona pracy dyplomowej oraz odbycie praktyk. Wszystkie ww. dyplomy dają ich posiadaczom prawo do ubiegania się o przyjęcie na studia doktoranckie w Iranie. Zgodnie z art. 191a ust. 3 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r., poz. 572 z późn. zm.) dyplomy potwierdzające ukończenie studiów wyższych za granicą, dające prawo do kontynuacji kształcenia lub otwarcia przewodu doktorskiego w kraju ich wydania, uprawniają do kontynuacji kształcenia odpowiednio na studiach drugiego stopnia w polskiej uczelni, studiach podyplomowych w polskiej uczelni, instytucie naukowym PAN lub instytucie badawczym, studiach trzeciego stopnia w polskiej uczelni, studiach doktoranckich w jednostce naukowej lub do otwarcia przewodu doktorskiego w polskiej uczelni lub jednostce naukowej. Polski odpowiednik irańskiego dyplomu uzyskanego po ukończeniu studiów drugiego stopnia i studiów jednolitych może zostać ustalony w drodze nostryfikacji, w oparciu o rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 19 sierpnia 2015 r. w sprawie nostryfikacji dyplomów studiów wyższych uzyskanych za granicą oraz w sprawie potwierdzenia ukończenia studiów wyższych na określonym poziomie kształcenia (Dz. U. poz. 1467).
7 Studia trzeciego stopnia (doktoranckie) Warunkiem wstępu na studia doktoranckie w Iranie jest posiadanie dyplomu ukończenia studiów drugiego stopnia lub studiów jednolitych, tzn. Discontinuous Master (Karshenasi-arshad ار شد ك ار ش نا سي payvasteh, Continuous Master (Karshenasi-arshad,(ناپیوسته ارشد كارشناسي napayvasteh,.(ت خ ص صی دک تری takhsees, lub Specialised Doctorate (Doktura (پ یو س ته Studia doktoranckie trwają w tym kraju minimum 3 lata (maksimum 6 lat) i podzielone są na dwie części: zajęcia na uczelni oraz pracę badawczą. Po ukończeniu zajęć na uczelni student zdaje egzamin. Pomyślny wynik egzaminu pozwala na przejście do drugiego etapu poświęconego przygotowaniu pracy doktorskiej oraz prowadzeniu badań naukowych. Po pomyślnej obronie pracy doktorskiej.(دک ترا) nadawany jest stopień naukowy Doktura Polski odpowiednik irańskiego stopnia naukowego może zostać ustalony w drodze nostryfikacji, w oparciu o rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 8 sierpnia 2011 r. w sprawie nostryfikacji stopni naukowych i stopni w zakresie sztuki uzyskanych za granicą (Dz. U. Nr 179, poz. 1067). Lista uczelni Lista uznanych uczelni działających w systemie szkolnictwa wyższego Iranu dostępna jest na stronie internetowej World Higher Education Database: http://www.whed.net.
8 Tabela ewaluacyjna irańskich dyplomów Nazwa dyplomu/kwalifikacji Associate ک اردان ی ) Diplom, (Kardani, Fogh Uznanie dyplomu w celu kontynuacji kształcenia w Polsce Możliwość zaliczenia okresu studiów na poczet studiów pierwszego stopnia. Uznanie w innych celach Brak odpowiednika w polskim systemie edukacji. Bachelor ) ک ار ش نا سی Lisans, (Karshenasi, Discontinuous Bachelor (Karshenasi napayvasteh, ) ن اپ یو س ته ک ار ش نا سی Discontinuous Master (Karshenasi-arshad napayvasteh, ) ناپیوسته ارشد كارشناسي Continuous Master (Karshenasi-arshad payvasteh, ) پ یو س ته ار شد ك ار ش نا سي Specialised Doctorate (Doktura takhsees, ) ت خ ص صی دک تری Doctoral Degree (دک ترا (Doktura, Możliwość kontynuacji kształcenia na studiach drugiego stopnia i studiach podyplomowych. Możliwość kontynuacji kształcenia na studiach podyplomowych, a także na studiach doktoranckich lub otwarcia przewodu doktorskiego. Nostryfikacja Nostryfikacja Nostryfikacja Nostryfikacja
9 W Iranie nie ma określonych w przepisach wzorów dyplomów. Każda uczelnia wydaje dyplomy o własnym wzorze. Dyplomy są wydawane w języku perskim (dokumentom tym często towarzyszą oficjalne tłumaczenia na język angielski). ) ک اردان ی Diplom, Dyplom Associate (Kardani, Fogh
10 Tłumaczenie dyplomu Associate
11 ) ک ار ش نا سی Lisans, Dyplom Bachelor (Karshenasi,
12 Transkrypt do dyplomu Bachelor (str. 1)
13 Transkrypt do dyplomu Bachelor (str. 2)
14 Transkrypt do dyplomu Bachelor (str. 3)
15 Tłumaczenie transkryptu do dyplomu Bachelor (str. 1)
16 Tłumaczenie transkryptu do dyplomu Bachelor (str. 2)
17 Dyplom ukończenia jednolitych studiów wyższych na kierunku medycyna Specialised Doctorate ) ت خ ص صی دک تری takhsees, (Doktura
18 Tłumaczenie dyplom ukończenia jednolitych studiów wyższych na kierunku medycyna
19 Transkrypt do dyplomu ukończenia jednolitych studiów wyższych na kierunku medycyna (str. 1)
20 Transkrypt do dyplomu ukończenia jednolitych studiów wyższych na kierunku medycyna (str. 2)
21 Transkrypt do dyplomu ukończenia jednolitych studiów wyższych na kierunku medycyna (str. 3)
22 Tłumaczenie transkryptu do dyplomu ukończenia jednolitych studiów wyższych na kierunku medycyna (str. 1)
23 Tłumaczenie transkryptu do dyplomu ukończenia jednolitych studiów wyższych na kierunku medycyna (str. 2)
24 Tłumaczenie transkryptu do dyplomu ukończenia jednolitych studiów wyższych na kierunku medycyna (str. 3)
25 Tłumaczenie transkryptu do dyplomu ukończenia jednolitych studiów wyższych na kierunku medycyna (str. 4)
26 Tłumaczenie transkryptu do dyplomu ukończenia jednolitych studiów wyższych na kierunku medycyna (str. 5)
27 (ناپیوسته ارشد كارشناسي napayvasteh, Dyplom Discontinous Master (Karshenasi-arshad
28 Tłumaczenie dyplomu Discontinous Master
29 Transkrypt do dyplomu Discontinous Master
30 Tłumaczenie transkryptu do dyplomu Discontinous Master (str. 1)
31 Tłumaczenie transkryptu do dyplomu Discontinous Master (str. 2)