SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI Gminnego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego Na lata 2011-2015 Okres sprawozdawczy 2011-2013 Grodzisko Dolne 25 marzec 2014 r. Opracowanie merytoryczne: członkowie Zespołu Koordynującego realizację Gminnego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego I. WPROWADZENIE Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 roku o ochronie zdrowia psychicznego (tj. Dz. U. z 2011 Nr 231, poz. 1375 z późn. zm.) nakłada obowiązek zapewnienia ochrony zdrowia psychicznego na organy administracji rządowej i samorządowej oraz instytucje do tego powołane. W związku z powyższym Uchwałą Nr XVI/111/11 Rady Gminy Grodzisko Dolne z dnia 8 grudnia 2011 r. został przyjęty Gminny Program Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata 2011 2015 dla Gminy Grodzisko Dolne. Zgodnie z art. 2 powyższej ustawy ochrona zdrowia psychicznego obejmuje realizację zadań dotyczących w szczególności: 1) Upowszechniania wiedzy na temat zdrowia psychicznego, kształtowania zachowań i stylów życia korzystnych dla zdrowia psychicznego, rozwijania umiejętności radzenia sobie w sytuacjach zagrażających zdrowiu psychicznemu,
2) Zapobiegania zaburzeniom psychicznym, 3) zwiększenia integracji społecznej osób z zaburzeniami psychicznymi, 4) organizacji systemu poradnictwa i pomocy w stanach kryzysu psychicznego, 5) upowszechniania zróżnicowanych form pomocy i oparcia społecznego, 6) skoordynowania różnych form opieki i pomocy. Zadania te mają być realizowane poprzez działania określone w Narodowym Programie Ochrony Zdrowia Psychicznego. W realizacji zadań wynikających z Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego uczestniczyć powinien nie tylko samorząd gminny i powiatowy, ale także organizacje społeczne, stowarzyszenia, fundacje, samorządy zawodowe, kościoły oraz inne związki wyznaniowe. Dlatego systematycznie aktualizujemy bazę jednostek organizacyjnych Gminy oraz gminnych instytucji i organizacji, która służy wsparciu i opiece nad osobami z zaburzeniami psychicznymi. Placówki i organizacje zaangażowane we wsparcie osób z zaburzeniami psychicznymi w Gminie Grodzisko Dolne 1. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Grodzisku Dolnym 2. Środowiskowy Dom Samopomocy w Laszczynach wraz z filią w Zmysłówce 3. Zakłady Opieki Zdrowotnej i Pielęgniarki Środowiskowe zatrudnione w niżej wymienionych nzoz-ch: Panorama Sp. z.o.o NZOZ Centrum Zdrowia, Ośrodek Zdrowia w Grodzisku Dolnym Poradnia Ogólna Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Wólka Grodziska 119a, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Zdrowie w Grodzisku Dolnym, Ośrodek Zdrowia w Grodzisku Dolnym. 4. Stowarzyszenie Rodziców Dzieci Niepełnosprawnych w Grodzisku Dolnym zs. w Laszczynach 5. Szkoły podstawowe i gimnazja działające na terenie gminy Gmina Grodzisko Dolne nie dysponuje specjalistycznymi placówkami lecznictwa psychiatrycznego. Pacjenci z terenu naszej Gminy mogą korzystać ze specjalistycznej opieki w zakresie diagnozowania, leczenie i rehabilitacji na Oddziałach Psychiatrycznych w Szpitalu pw. Matki Bożej Pocieszenia w Leżajsku i w Szpitalu Wojewódzkim Nr 2 im. Św. Jadwigi Królowej 2
w Rzeszowie ul. Lwowska oraz w innych poradniach zdrowia psychicznego w Łańcucie i Rzeszowie. II. HARMONOGRAM DZIAŁAŃ W celu skutecznej realizacji Gminnego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego został opracowany harmonogram zadań do realizacji, jako praca ciągła lub w rozbiciu na poszczególne lata. Cel szczegółowy 1 Upowszechnienie wiedzy na temat zdrowia psychicznego, kształtowanie zachowań i stylów życia korzystnych dla zdrowia psychicznego, rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach zagrażających zdrowiu psychicznemu. Priorytety Promocja zdrowia psychicznego w szkołach i w środowisku osób dorosłych. Zadanie Realizatorzy Termin realizacji Forma realizacji Promocja zdrowia psychicznego wśród dzieci i młodzieży Promocja zdrowia psychicznego wśród dorosłych Szkoły Praca ciągła -realizacja programów profilaktycznych przez szkoły, -konkursy plastyczne dla dzieci N ZOZ, Praca ciągła - rozdawnictwo ulotek i broszur tematycznych, -wystawy prac plastycznych wykonanych przez dzieci w środowisku osób dorosłych Cel szczegółowy 2 Zapobieganie zaburzeniom psychicznym. Zadanie Realizatorzy Termin realizacji Forma realizacji Zapobieganie zaburzeniom psychicznym Zespół Interdyscyplinarny N ZOZ 2011-2013 Praca ciągła - realizacja gminnego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie i ochrony ofiar przemocy w rodzinie, 3
Cel szczegółowy 3 Zwiększenie integracji społecznej osób z zaburzeniami psychicznymi. -promowanie zdrowego trybu życia Zadanie Realizatorzy Termin Zwiększenie integracji społecznej osób z zaburzeniami psychicznymi ŚDS w Laszczynach ORW w Laszczynach realizacji Forma realizacji 1-2 razy do roku - zamieszczanie informacji na stronie internetowej gminy o imprezach integracyjnych różnych środowisk ŚDS, ORW Cel szczegółowy nr 4 Organizacja systemu poradnictwa i pomocy w stanach kryzysu psychicznego. Zadanie Realizatorzy Termin Organizacja systemu poradnictwa i pomocy w stanach kryzysu psychicznego GOPS w Grodzisku Dolnym GKRPA N ZOZ realizacji Praca ciągła w zależności od potrzeb Forma realizacji -Punkt konsultacyjny przy urzędzie gminy w Grodzisku Dolnym, - interwencja pracowników socjalnych zatrudnionych w GOPS, -interwencja służby zdrowia Cel szczegółowy 5 Upowszechnienie zróżnicowanych form pomocy i oparcia społecznego. Zadanie Realizatorzy Termin Utworzenie filii ŚDS w Laszczynach Gmina Grodzisko Dolne realizacji Forma realizacji 2012 Utworzenie filii ŚDS w Laszczynach Świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z GOPS w Grodzisku Dolnym W zależności od potrzeb Przyznanie specjalistycznych usług opiekuńczych 4
zaburzeniami psychicznymi Cel szczegółowy 6 Skoordynowanie różnych form opieki i pomocy. Zadanie Realizatorzy Termin Koordynacja programu Zespół koordynujący realizacji Do 31.12.2011r. Forma realizacji - powołanie zespołu koordynującego realizację programu Informator o dostępnych formach opieki zdrowotnej i pomocy społecznej i aktywizacji zawodowej dla osób z zaburzeniami psychicznymi Zespół koordynujący Do 31.12.2012r. - Opracowanie i publikacja informatora, - Aktualizacja przewodnika w razie zmian. III. REALIZACJA Realizacja Gminnego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata 2011-2015 ma zapewnić osiągnięcie celu strategicznego jakim jest promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym wśród mieszkańców Gminy Grodzisko Dolne. Dla osiągnięcia celu strategicznego w programie sformułowano następujące cele szczegółowe: upowszechnianie wiedzy na temat zdrowia psychicznego, kształtowanie zachowań i stylów życia korzystnych dla zdrowia psychicznego, rozwijanie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach zagrażających zdrowiu psychicznemu, zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym, zwiększenie integracji społecznej osób z zaburzeniami psychicznymi, aktywizacja zawodowa osób z zaburzeniami psychicznymi 5
W dniu 22 grudnia 2011r. Zarządzeniem Wójta Gminy nr 120/11 powołany został Zespół koordynujący realizację Gminnego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego w składzie : Andrzej Wikiera przewodniczący, członkowie: Jan Kucło, Halina Gdańska, Roman Matuszek, Agnieszka Grzywna, Maria Kołcz, Stanisław Baj, Halina Bęben, Janina Rydzik. Cyklicznie organizowane są spotkania zespołu koordynującego realizację zadań Gminnego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego. W roku 2012 odbyło się 1 spotkanie, a w roku 2013 zespół zbierał się dwukrotnie. Działania Zespołu koordynującego realizację Gminnego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego są szczególnie ukierunkowane na promowanie zdrowego stylu życia, zwiększenie integracji społecznej osób z zaburzeniami psychicznymi poprzez organizację różnorodnych form spędzania wolnego czasu a także zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi różnych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym oraz aktywizację zawodową. W 2012 roku zespół opracował i rozpropagował informację dla mieszkańców Gminy Grodzisko Dolne p.t. Zdrowie psychiczne profilaktyka, leczenie, terapia. Informacja została zamieszczona w grudniowym numerze Gazety z Grodziska i okolic oraz została wydrukowana w formie broszurki i rozprowadzona na terenie Gminy w ilości 100 egzemplarzy w szkołach, ośrodkach zdrowa, Ośrodku Kultury, Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej, Środowiskowym Domu Samopomocy oraz Urzędzie Gminy. W roku ubiegłym ulotka została zaktualizowana i ponownie rozprowadzona wśród mieszkańców Gminy. Została też zamieszczona na stronie internetowej Gminy w zakładce Ochrona zdrowia. W roku 2012 w Zmysłówce otwarta została filia Środowiskowego Domu Samopomocy w Laszczynach, dzięki temu ŚDS mógł przyjąć więcej osób potrzebujących wsparcia. Na koniec 2013 roku opieką ŚDS-u objętych było 45 podopiecznych z terenu naszej Gminy i Gmin sąsiednich. Na bieżąco realizowany był gminny program przeciwdziałania przemocy w rodzinie i ochrony ofiar przemocy w rodzinie. Punkt konsultacyjny w każdą pierwszą środę miesiąca udzielał porad, i wsparcia mieszkańcom gminy w stanach kryzysu psychicznego. pomocy W roku 2013 Zespół koordynujący przy współpracy Zespołu Szkół im. Jana Pawła II 6
w Grodzisku Dolnym i Zespołu Szkół im. prof. F. Leji w Grodzisku Górnym zorganizował konkurs dla dzieci uczęszczających do szkół podstawowych i dla młodzieży gimnazjalnej p.t. W zdrowym ciele zdrowy duch czyli jak dbać o zdrowie psychiczne. Konkurs został adresowany do dzieci i młodzieży ponieważ ochrona zdrowia psychicznego jest ważną częścią misji wychowawczej szkół gdyż zwraca szczególną uwagę na dobrą kondycję psychiczną młodzieży, która zwłaszcza w okresie dorastania jest narażona na zaburzenia. Wpłynęło 80 prac. Jury, w skład którego wchodzili członkowie zespołu koordynującego, nagrodziło 10 prac najlepiej wpisujących się w tematykę konkursu. Nagrodzone prace zostały wystawione w Ośrodku Kultury. Informacja o konkursie i jego wynikach została zamieszczona na stronie internetowej gminy i w lokalnej gazecie. IV. PODSUMOWANIE Opieka nad osobami z problemami psychicznymi w Gminie Grodzisko Dolne znajduje się cały czas w fazie rozwoju. Aby możliwe było dalsze i sprawne rozwijanie opieki nad chorymi należy podjąć szereg działań. Do ważniejszych z nich należą: - rozszerzenie współpracy z podmiotami zajmującymi się między innymi wspieraniem osób z zaburzeniami psychicznymi (stowarzyszenia i fundacje), - stworzenie miejsc pracy dla osób z zaburzeniami psychicznymi. - zabezpieczenie w budżecie gminy środków na realizację zadań zapisanych w Gminnym Programie Ochrony Zdrowia Psychicznego. - promowanie zdrowego trybu życia poprzez promocję zasad zdrowego odżywiania się, promocję aktywności fizycznej (aerobik, Nordic Working, gry zespołowe, zabawy taneczne), tworzenie sprzyjających warunków do powstawania grup wsparcia tj. kluby seniora, koła gospodyń wiejskich, katolickie stowarzyszenia młodzieży itp. 7
8