godziny karciane Program godzin karcianych realizowanych na podstawie Misyjnych Materiałów Formacyjnych dla Dzieci 2015/2016 Pociąg do misji Wzorem ubiegłego roku szkolnego wychodzimy naprzeciw oczekiwaniom katechetów, którzy prowadzą ogniska misyjne w ramach tzw. godzin karcianych, czyli zajęć dodatkowych wynikających z art. 42 ust. 2 pkt. 2 Ustawy Karty Nauczyciela. Do tegorocznych materiałów pt. Pociąg do misji opracowano roczny program zajęć, który zawiera cele ogólne zajęć oraz tematykę i treści konkretnych spotkań w ciągu roku, z podziałem na semestry i poszczególne miesiące. Uwzględniono 36 tygodni, zakładając dwie godziny zajęć tygodniowo w razie potrzeby zaleca się wprowadzenie dodatkowych spotkań poświęconych próbom inscenizacji, lekturze bajek misyjnych lub wykorzystaniu materiałów dostępnych na stronie internetowej PDMD. W przypadku mniejszej liczby godzin, należy pominąć wybrane tematy, zachowując te, które najpełniej wpisują się w realizację celów spotkań w danym miesiącu (taka sytuacja w sposób szczególny dotyczyć może spotkań w styczniu i lutym, w związku z różnymi terminami ferii zimowych w poszczególnych województwach). Po raz kolejny po każdym semestrze zaproponowano wzór oceny przydatności realizowanych zajęć względem założonych celów. Treść poniższych tematów odnosi się do spotkań formacyjnych, poznawania Świata Misyjnego oraz budowania wspólnoty. Warto zatroszczyć się o kontynuację szkolnych zajęć na gruncie parafii i tam realizować spotkania modlitewne (w razie potrzeby można porozumieć się z dyrekcją w kwestii opisania tego typu spotkań w dzienniku zajęć karcianych w rubryce Dodatkowe czynności związane z prowadzeniem zajęć ). Jeśli spotkania prowadzi nauczyciel innego przedmiotu niż religia, warto zaprosić do współpracy katechetę lub księdza z parafii, na terenie której znajduje się szkoła, aby spotkania szkolne miały swe dopeł- 61
nienie w parafii, a działalność koła czy ogniska misyjnego nie zatraciła swego podstawowego celu. Aktywność na rzecz misji stanowi doskonałą okazję do zacieśnienia współpracy szkoły z parafią i bardziej owocnego działania w głoszeniu Ewangelii i budzeniu świadomości apostolskiej całej wspólnoty. Cele ogólne: zainteresowanie działalnością Papieskiego Dzieła Misyjnego Dzieci i ukazanie możliwości współpracy w działalności misyjnej; ukazanie zasad aktywności na rzecz ewangelizacji i jej konkretnych rozwiązań w praktyce; pogłębienie wiedzy religijnej, w szczególności w zakresie chrześcijańskiego powołania misyjnego; poszerzenie znajomości problematyki współczesnego świata, zwłaszcza krajów misyjnych i ich mieszkańców; budzenie zainteresowania kulturą i obyczajami mieszkańców innych kontynentów oraz środowiskiem życia; uświadomienie równości wszystkich ludzi niezależnie od ich pochodzenia; rozwijanie umiejętności wykorzystywania własnych talentów i możliwości w służbie potrzebującym. 62
I SEMESTR Realizacja programu zajęć Wrzesień 1. Nasza kolej na pociąg do misji przybliżenie celu spotkań, uświadomienie potrzeby zaangażowania misyjnego, omówienie hasła danego roku pracy Pociąg do misji. Prezentacja mapy linii kolejowych na świecie (z Internetu) i omówienie jej; analogiczne omówienie sytuacji osób na różnych kontynentach, które jeszcze nie znają Jezusa. 2. Zrobisz tyle, gdy masz bilet lektura i analiza biblijnego fragmentu o chrzcie Jezusa jako początku publicznej działalności; pogadanka z rekwizytami (świeca, biała szata, zdjęcie paschału, woda, olejek) nt. chrztu i wynikających z niego zobowiązań, m.in. misyjnego. Burza mózgów wymyślanie haseł (lub ilustracji) na określenie chrztu świętego bilet do nieba, brama do życia wiecznego itp.) Uświadomienie, że wielu ludzi czeka na Jezusa i chciałoby przyjąć chrzest (Kizito z Ugandy). Praca plastyczna rozdanie wcześniej przygotowanych biletów (np. z fragmentem pieśni Przez chrztu świętego wielki dar oraz miejscem na wpisanie imienia i daty chrztu). 3. Boża lokomotywa pogadanka nt. podróży pociągiem i tego, co jest do niej potrzebne (ew. w punkcie wyjścia można w miarę możliwości uruchomić kolejkę elektryczną); odniesienie do wiary szukanie religijnych odpowiedników pociągu, lokomotywy, wagonów itp. Praca plastyczna na papierowym pociągu na lokomotywie wpisuje się imię Jezus, a na wagonikach imiona uczestników (ew. ich zdjęcia). 4. Ciągle brakuje nam pasażerów uświadomienie liczby osób na świecie nie znających Jezusa; przypomnienie idei PDMD animacja film Dzieci pomagają dzieciom cz. 1; odczytanie fragmentu Przesłania Jana Pawła II na 160-lecie PDMD; układanie modlitw w intencji niechrześcijan (można np. polecić samodzielne układanie modlitwy, po 63
czym dzieci wymieniają się np. losują cudzą modlitwę i deklarują, że trzy razy odmówią ją w ciągu najbliższego tygodnia). 5. Lektura w podróży, by czas się nie dłużył wspólna lektura aktualnego numeru Świata Misyjnego ; zaprezentowanie możliwości podejmowania konkretnych akcji na rzecz misji (makulatura, kolędnicy) sporządzenie harmonogramu, który zostanie umieszczony na ściennej gazetce misyjnej i/lub na stronie szkoły, parafii (harmonogram może odzwierciedlać schemat rozkładu jazdy, na którym stacją końcową będzie niebo, a planowanym czasem dojazdu wieczność). 6. Po torze, po torze, po torze przez MOST przypomnienie idei MOST-u misyjnego (modlitwa, ofiara, służba, twórczość); przegląd twórczości innych dzieci zaangażowanych w PDMD (jeśli w danej szkole ognisko funkcjonuje od pewnego czasu, można obejrzeć kronikę lub innego rodzaju udokumentowaną aktywność). 7. Stacja: Warsztat małego misjonarza wykonanie pracy polecanej w warsztacie lub kuchni misyjnej w aktualnym numerze Świata Misyjnego lub na stronie PDMD. 8. Wkrótce zaczyna się święta godzina przybliżenie idei Eucharystycznej Godziny Świętej; opracowanie hasła encyklopedycznego na jej temat; przygotowanie misyjnych intencji modlitw, które będą zanoszone w godzinie świętej; ew. zaproszenia dla innych do włączenia się w modlitwę; przygotowanie dzieci, które otrzymają indeksy misyjne. Październik 1. Nasze zadanie misyjny różaniec nawiązanie do idei MOST-u misyjnego, lektura Jk 5, 13-16; szczegółowe omówienie roli modlitwy; przypomnienie wiadomości o różańcu misyjnym; prezentacja różańców; praca w pięciu grupach dzieci wycinają kontury kontynentów i odgadują, o którym z nich jest mowa (odczytanie fragmentu o różańcu z Przesłania Jana Pawła II na 160-lecie PDMD). 64
1. Bez Boga tuż, tuż ani rusz! śpiew Jesteś życiem mym ; pogadanka co się dzieje z odczepionym wagonem od lokomotywy; uświadomienie potrzeby życia w łączności z Jezusem; zabawa kwiatek suchy i świeży, kwitnący zobrazowanie na ich podstawie duszy człowieka modlącego się i tego, który się nie modli; układanka wyrazowa modlitwa to. 2. Z nieba już zerka ta pasażerka przypomnienie postaci Pauliny Jaricot i jej dzieła; dzieci i żywy różaniec prezentacja m.in. Madzi Buczek, ukazanie różańca jako streszczenia Ewangelii ; zadanie na najbliższy tydzień zaproszenie bliskich i znajomych do modlitwy różańcowej w intencji misji. 3. Czego nie wiecie o misyjnym świecie? lektura bieżącego numeru Świata Misyjnego. 4. Jedyna taka niedziela w roku podstawowe wiadomości nt. Niedzieli Misyjnej, przygotowanie do jej obchodów w parafii i szkole; aktualizacja gazetki ściennej, opracowanie szczegółowego harmonogramu, wykonywanie zaproszeń do udziału w obchodach itp. 5. Panowie i panie, to dla was różaniec wykonanie różańców misyjnych, które będą sprzedawane w Niedzielę Misyjną (ew. zrobienie innych przedmiotów, fantów do loterii itp.). 6. Rówieśników z wszystkich lądów zapraszamy do pociągu nawiązanie do kolorów z różańca misyjnego i kontynentów; prezentacja potrzeb ich mieszkańców; druga część filmu Dzieci pomagają dzieciom odwiedzam brata na krańcach świata ; dodanie wagoników w kolorach kontynentów do pociągu misyjnego, wklejenie do nich buź dzieci z tych kontynentów (z gry memo ze styczniowego Świata Misyjnego). 7. Każdy święty ma swoje talenty przygotowanie do balu Holy Win zaprezentowanie sylwetek świętych i błogosławionych z krajów misyjnych z wypisaniem cech do naśladowania, przygotowanie dodatków przydatnych do przebrania stosownie do kraju pochodzenia danej postaci (i ewentualnych plakietek z krótkim opisem postaci, za którą dziecko przebrało się). 65
Listopad 1. W naszej pamięci są Boży święci dzieci przynoszą obrazki (ew. odręczne portrety) ulubionych świętych, opowiadając o nich i mówiąc, co im się w nich najbardziej podoba (co w nich pociąga święci mogą być kolejnym wagonikiem pociągu); animator opowiada o św. Teresie; krzyżówka z hasłem pociąg do świętości, ułożona z cech przydatnych w pracy misjonarza (również małego misjonarza warto wspomóc się Dekalogiem małego misjonarza). 2. Modlitwa, ofiary to nasze dary ofiara jako drugi element MOST-u misyjnego; lektura i analiza Jk 2, 15-17 i 26; pogadanka nt. potrzeb dzieci w krajach misyjnych; burza mózgów co możemy ofiarować misjom; trzecia część filmu Dzieci pomagają dzieciom jak pomagać? ; aktualizacja gazetki. 3. Trochę wieści różnej treści lektura nowego numeru Świata Misyjnego. 4. Żeby w przedziale było wspaniale lektura nakazu misyjnego i podkreślenie odpowiedzialności wszystkich ochrzczonych za misje; zobrazowanie parafii jako przedziału w wagonie; odpowiedzialność wspólnoty parafialnej za misje; koło czy ognisko misyjne? porównanie pojęć z wyjaśnieniem (jeśli spotkania są realizowane jedynie w szkole, można np. ukazać grupę jako kamienny okrąg, w którym rozpala się ognisko i skupić na tym, co dzieci mogą zrobić, by zaangażować misyjnie parafię); zabawa płoniesz-gaśniesz. 5. Swego czasu pod Damaszkiem lektura opisu nawrócenia św. Pawła z Dziejów Apostolskich; układanie spisu treści do historii Apostoła Narodów; wartościowe imię próba wyszukania cech św. Pawła rozpoczynających się na litery zawarte w imieniu Paweł ; praca plastyczna mapa podróży misyjnych św. Pawła skopiowana, do samodzielnego ozdabiania; (ew. warto przedstawić, jak dziś kształtuje się wiara w Boga na terenach, do których dotarł św. Paweł); układanie listu/ modlitwy do św. Pawła. 66
6. Pociąg do misji, czyli dokąd? pogadanka nt. różnych form działalności Kościoła (misje, duszpasterstwo, reewangelizacja) ze wskazaniem krajów, których dany rodzaj działalności dotyczy; podkreślenie, czym są misje; aktualizacja gazetki; praca w grupach trzy papierowe serca odpowiednio z napisami misje/ duszpasterstwo/ reewangelizacja zadaniem każdej grupy jest wypisanie potrzeb kraju, którego dotyczy dana działalność. 7. Przejazd zamknięty Adwent zaczęty. Pogadanka co oznacza zamknięty szlaban; porównanie oczekiwania na otwarcie przejazdu do Adwentu i oczekiwania na przyjście Jezusa; przypomnienie Adwentu jako okresu uprzywilejowanego działalności misyjnej; wiele krajów wciąż przeżywa swój adwent oczekiwanie na Zbawiciela; przygotowanie kalendarzy adwentowych; zadanie na najbliższy tydzień (lub cały Adwent): rozgrzać wiarę drugiej osoby (dzieci otrzymują płomyki z zapisanym na odwrocie konkretnym zadaniem do wykonania). Grudzień 1. O każdej porze na Bożym torze Przypowieść o siewcy i krótka analiza; znaki drogowe (chodnik, torowisko, ścieżka rowerowa, droga ekspresowa) i pogadanka nt. poruszania się po właściwej drodze i konsekwencjach zboczenia z niej (w przypadku pociągu wykolejenie); uświadomienie, że właściwym torem dla pociągu dla misji jest słowo Boże; zabawa w pociąg (wg opisu z materiałów formacyjnych na grudzień); plakat z hasłem z Psalmu 119, 105. 2. Bilety do kontroli pełnienie Bożej woli Maryja jako szczególna postać dla misji (jako pierwsza zaniosła Jezusa); s- jak służba kolejny wymiar misyjnego MOST-u, Maryja jako przykład służenia innym; cierpliwe oczekiwanie burza mózgów: jak w czasie Adwentu przygotować się na przyjście Jezusa, służąc innym swoim czasem, zdolnościami itp., aktualizacja gazetki. 67
3. Tędy, owędy zabrzmią kolędy przypomnienie idei kolędników misyjnych, odtworzenie nagrań z ubiegłego roku (ew. obejrzenie zdjęć, internetowych filmów innych kolędników); sytuacja dzieci na Madagaskarze; rozdanie tekstów Kolędników Misyjnych, wykonanie plakatu, zaproszeń dla szkoły, parafii, ew. innych instytucji. 4. Nie dla śpiochów wstań bez fochów! przypomnienie o roratach i ich znaczeniu dla członków PDMD; przygotowanie tematu misji na jedne roraty (m.in. promocja Kolędników Misyjnych). 5. Co słychać na innych kontynentach? lektura Świata Misyjnego ; rozwiązywanie rebusów i krzyżówek; recenzja pisma z zachętą do czytania dla tych, którzy go jeszcze nie znają. 6. Tym, co zrobimy, innych ucieszymy wykonanie misyjnych pocztówek świątecznych lub innych niespodzianek. 7. Stacja: Betlejem cud tam się dzieje! biblijna opowieść o Bożym Narodzeniu; radość z narodzenia Pańskiego na różnych kontynentach zwyczaje i świętowanie na świecie. Styczeń 1. Pasażerowie ze Wschodu biblijny opis pokłonu Mędrców; podkreślenie znaczenia wydarzenia i przypomnienie symboliki przyniesionych darów; misyjny wymiar Objawienia Pańskiego; podsumowanie Kolędników Misyjnych i przygotowanie sprawozdania z tej akcji; dodanie do pociągu wagonu z napisem K+M+B+... 2. Pociąg pełen artystów T jak Twórczość kolejnym wymiarem misyjnego MOST-u; podsumowanie Kolędników Misyjnych; Misyjny Dzień Dzieci przygotowanie obchodów i materiałów do sprzedaży w parafii (lub szkole), aktualizacja gazetki, ew. apel szkolny. 3. Nowy numer, nowe wieści lektura aktualnego numeru Świata Misyjnego. 4. Kiedy wagony mkną w różne strony pogadanka co się dzieje z odczepionym wagonem (można też nawiązać do zwrotnicy kolejowej 68
i jej działania, wspólnie poszukując jej religijnego odpowiednika, np. szatan, grzech itp.); lektura J 17, 6-26 oraz Ef 4,1-6; znaczenie jedności w działalności misyjnej; burza mózgów, rebusy lub komiks dotyczący hasła: jedność. 5. Misyjny pociąg mknie ku łakociom ewangeliczny opis rozmnożenia chleba; prezentacja smakołyków specyficznych dla różnych kontynentów, krajów misyjnych; przygotowanie słodkości z kuchni misyjnej (każdy uczestnik przynosi jakiś składnik, by zrobiony smakołyk był wspólnym dziełem). 6. Poważna sprawa wspólna zabawa podkreślenie roli wspólnoty i znaczenia wspólnego działania (np. zabawa z nitką pajęczyna lub inna sprzyjająca tematowi, np. zaznaczanie łączeń pomiędzy wagonami na pociągu misyjnym); przygotowanie balu karnawałowego (w parafii lub szkole, ewentualnie można uzgodnić z dyrekcją, by podczas szkolnego balu uczestnicy zajęć mogli przygotować swoje stoisko); warto wykorzystać motyw jedności, np. poprzez zbudowanie z pudeł wystylizowanych na cegły lub narysowania ceglanego muru na szarym papierze, by na każdej cegle uczestnicy zajęć (a także inni uczestnicy balu) wpisali swoje imię. Ocena przydatności realizowanych zajęć w odniesieniu do założonych celów Uwaga! Poniższa ocena jest jedynie wzorem, który może być dowolnie modyfikowany i rozwijany tak, aby odzwierciedlał rzeczywistość konkretnego ogniska misyjnego. Zajęcia organizowane w I semestrze roku szkolnego 2015/2016 potwierdziły duże zainteresowanie dzieci tematyką misyjną. W ich toku uczniowie zgłębiali zarówno religijne aspekty działalności ewangelizacyjnej, jak również zapoznawali się z warunkami, środowiskiem życia i sytuacją swoich rówieśników żyjących na innych kontynentach. Regularny 69
i liczny udział w spotkaniach potwierdził potrzebę tego typu zajęć, jak również zintegrował uczestników wokół idei dziecięcej aktywności na rzecz misji, jaka podejmowana jest przez Papieskie Dzieło Misyjne Dzieci. Ciekawe formy przekazu oraz aktywne metody zastosowane podczas zajęć spowodowały znaczny wzrost wiedzy uczniów i poszerzenie ich świadomości, zgodnie z założonymi celami. Obserwując ich reakcje i zaangażowanie, można stwierdzić, że szczególnie chętnie podejmowali wszelkie działania umożliwiające wykorzystywanie własnych talentów i możliwości w służbie potrzebującym. Działalność podejmowana w ramach zajęć wzbogaca nie tylko samych uczestników, ale także pozostałych uczniów to z myślą o nich przygotowywana jest regularnie gazetka misyjna. Zajęcia służą także zaktywizowaniu dzieci w reprezentowaniu szkoły poprzez udział w konkursach i publikowanie w Internecie własnych osiągnięć. Pozostają także w służbie korelacji środowisk wychowawczych, szczególnie parafii i szkoły. Należy więc stwierdzić, że organizowane zajęcia nie tylko są przydatne w aspekcie realizacji założonych celów, ale znacznie je przekraczają. W II semestrze należy więc konsekwentnie realizować założenia programowe w sposób analogiczny do dotychczas podejmowanej pracy. 70 II SEMESTR Luty 1. Najlepszy pakiet ubezpieczeń podróżnych pogadanka: niebezpieczeństwa w podróży jak się ich ustrzec? Jak przygotować się do wyjazdu, zapewniając sobie bezpieczeństwo (można w tym celu wykorzystać dowolną ofertę ubezpieczenia turystycznego); lektura Mk 4, 35-41 uciszenie burzy; znalezienie odpowiedników oferty ubezpieczeniowej w wymiarze religijnym, np. ubezpieczenie od pokus, łaska przebaczenia, moc Eucharystii itp.; zwrócenie uwagi na osobę maszynisty jako tego, który musi być osobą godną zaufania; praca w grupach
stworzenie pakietu ubezpieczeń zapewnianego w podróży pociągiem do misji. 2. Gdy choroba się przydarza, w tym pociągu masz Lekarza lektura biblijnych fragmentów o uzdrowieniach; prezentacja działalności misjonarzy polegającej na niesieniu pomocy chorym; choroby tropikalne, z którymi borykają się misjonarze (ew. spotkanie z misjonarzem lub lekarzem). 3. Chorzy i cierpiący misje wspierający wartość cierpienia w Kościele i działalności misyjnej; historia Joanny Bigard i/lub Pilinki, prezentacja Misyjnego Apostolstwa Chorych; przygotowanie listów do chorych z prośbą o ofiarowanie cierpień w intencji misji (listy warto wręczyć kapłanom udającym się do chorych z prośbą o przekazanie). 4. Kierunek: wszystkie strony Świata (Misyjnego) lektura pozostałych stron pisma, aktualizacja gazetki, ranking artykułów każdy uczestnik po zapoznaniu się z całym numerem, wybiera dział lub rubrykę, które spodobały mu się najbardziej (od rubryki, która uzyska najwięcej głosów, zaczynamy pracę ze Światem Misyjnym w kolejnym miesiącu). 5. Obcy, któremu można zaufać lektura świadectw, listów misjonarzy opisujących trudności z przekonaniem mieszkańców krajów misyjnych do Jezusa, o którym jeszcze nie słyszeli, a wymaga się od nich, by Mu zaufali; praca samodzielna indywidualne dokończenie (w punktach) modlitwy: Jezu, ufam Tobie, bo ; ufnościomierz. 6. Pasażerowie godni najwyższego zaufania giełda definicji pojęcia zaufanie ; nawiązanie do poprzedniego spotkania; słoneczko cechy, postawy i zachowanie charakteryzujące osobę godną zaufania; zabawa tocząca się opowieść wspólne ułożenie historii, której pierwszym zdaniem będzie przysłowie chińskie: Strach zapukał do drzwi, otworzyło zaufanie, za drzwiami nie było nikogo (każdy uczestnik spotkania kolejno wymyśla następne zdanie, starając się utworzyć spójną, logiczną całość). 7. Misyjny MOST na Wielki Post podkreślenie okresu Wielkiego Postu jako czasu uprzywilejowanego dla misji; II Niedziela 71
Wielkiego Postu i jej obchody w parafii; powtórzenie wiadomości nt. MOST-u misyjnego; ułożenie harmonogramu działań w Wielkim Poście w zakresie modlitwy, ofiar, służby i twórczości, umieszczenie informacji na gazetce. Marzec 1. Semafor wróży przerwę w podróży prezentacja semaforów kształtowych i świetlnych (zdjęcia, prezentacja multimedialna); omówienie ich funkcji; omówienie przyczyn zatrzymywania się na drodze do nieba (grzech, niedowiarstwo, brak modlitwy itp.) oraz metodą szczepionki sposobów zaradzenia im; kolorowanka semafor świetlny, którego lampy uczniowie kolorują na czerwono ( stój! ), zapisując obok swe postanowienie poprawy i sposób zadośćuczynienia za swe postępowanie (ew. powiązanie spotkania z rekolekcjami wielkopostnymi). 2. Moc misyjnego nakazu czynić uczniami od razu! lektura Mt 28, 18-20 i analiza graficzna poprzez pracę w grupach (wg opisu z materiałów formacyjnych na marzec). 3. Boży konduktorzy sylwetki o. Zbyszka Strzałkowskiego i o. Michała Tomaszka, którzy w sposób szczególny złożyli świadectwo swej wiary; wywiady z nimi (wraz z wymyślonymi wskazówkami dla małych misjonarzy i wszystkich ochrzczonych, zobowiązanych do odpowiedzialności za misje. 4. Jak zawsze atrakcyjny kolejny Świat Misyjny lektura nowego numeru pisma, rozpoczęta od rubryki wybranej w lutym przez uczestników zajęć jako najchętniej czytanej. 5. Palemki swe mamy, Króla przywitamy biblijny opis wjazdu do Jerozolimy; religijność w krajach misyjnych i w Polsce zwrócenie uwagi na to, że często w krajach o długich tradycjach chrześcijańskich obserwuje się dziś odchodzenie od praktyk religijnych, a nawet występowanie przeciw wierze, podczas gdy ci, którzy niedawno poznali Jezusa, przeżywają radośnie swą wiarę; nawiązanie do słów Jezusa z Mt 23, 37 oraz Łk 4,24. 72
Przypomnienie, że wiara jest fundamentem skutecznej działalności misyjnej. Wykonanie palemek misyjnych. 6. Pan wzywa nas to misji czas analiza powiedzenia śpiesz się powoli ; pogadanka - zgubne konsekwencje pośpiechu; środki ostrożności niezbędne w pociągu misyjnym zabawa ruchowa; praca plastyczna zegar czas misji. 7. Ważny przystanek wielkanocny ranek lektura J 20, 1-18 i 1 Kor 15, 3-22; Zmartwychwstanie fundamentalną prawdą wiary i motywem działalności misyjnej; praca z tekstem uczniowie w parach lub grupach wypisują z wysłuchanych biblijnych fragmentów najważniejsze ich zdaniem treści w formie haseł; pocztówki wielkanocne z fragmentami biblijnymi o Zmartwychwstaniu (można wręczyć je misjonarzowi). Kwiecień 1. Miłosierne czyny św. Faustyny apostołka Bożego Miłosierdzia i jej dzieło; uczynki miłosierdzia kalambury (ew. na odwrocie smutnych buziek zapisane konkretne problemy dzieci z krajów misyjnych lub ilustracje pasujące do uczynków miłosiernych); ślady miłosierdzia odrysowywanie ręki i zapisanie dobrego uczynku, który będzie podejmowany w najbliższym tygodniu. 2. Błogosławieni, choć oddaleni pogadanka na bazie biblijnego tekstu o niewiernym Tomaszu; odniesienie słów Jezusa Błogosławieni, którzy nie widzieli, a uwierzyli do osób z krajów misyjnych; analiza sytuacji na misjach mapa świata; udział polskich misjonarzy w dziele misyjnym; układanie modlitw w intencji nowo ochrzczonych w krajach misyjnych. 3.Miłosierdzie dla nas i całego świata przypowieść o synu marnotrawnym; alternatywne zakończenie co mogłoby się stać, gdyby: A. syn nie postanowił wrócić do domu ojca? B. ojciec nie przyjął marnotrawnego syna? Praca plastyczna wykonanie fragmentu torów z napisem: MIŁOSIERDZIE (można wykorzystać do pracy pocztówki misyjne z błogosławieństwami). 73
4. Co nowego wiecie o misyjnym świecie? lektura bieżącego numeru Świata Misyjnego ; praca plastyczna nawiązująca do treści zawartych w czasopiśmie. 5. W ostatniej chwili bilet kupili przypowieść o robotnikach w winnicy i jej omówienie; historie nawróconych mieszkańców krajów misyjnych, którzy odnaleźli Jezusa w późnym czasie swego życia, ale odkąd Go poznali, wiernie Mu służyli, a swym postępowaniem zasłużyli na życie wieczne w niebie; przypomnienie; doczepienie wagonika z tymi postaciami. 6. W misyjnym warsztacie swój talent poznacie przygotowanie dowolnych przedmiotów z warsztatu małego misjonarza lub smakołyku z kuchni misyjnej. 7. To, co się mnoży, gdy się je dzieli lektura opowiadań, których bohater potrafił dzielić się posiadanym dobrem, przez co miał jeszcze więcej radości i przeciwnie: ktoś, kto chciał zachować tylko dla siebie określone dobro, tracił wszystko. Pisanie listu do znajomych (ewentualnie lokalnych przedsiębiorstw, firm) z prośbą o wsparcie misji z przypomnieniem, że nawet drobna pomoc udzielana regularnie i przez wiele osób daje wielkie efekty. Maj 1. Stacja: kapliczka przypomnienie obrazów Madonny świata ; praca plastyczna wykonanie kapliczek lub ram do obrazków wizerunków Maryi z różnych stron świata, z uwzględnieniem specyfiki twórczości z danego kontynentu. 2. Królowa Polski i całego świata kult maryjny w krajach misyjnych; wypowiedzi misjonarzy (listy, artykuły, książki); kraje misyjne, które uroczyście obrały Maryję swą Królową; ew. poezja maryjna lub inna twórczość literacka poświęcona Maryi na innych kontynentach; święci z misji, którzy byli gorliwymi czcicielami Matki Bożej. 3. W pociągu gości mnóstwo radości I Komunia Święta jako wielka radość w parafii; przypomnienie idei pomocy misjom udzielanej przez dzieci pierwszokomunijne. 74
4. Każdy dobry gest wielkim skarbem jest przygotowanie dowolnych przedmiotów proponowanych w warsztacie małego misjonarza jako niespodzianek dla dzieci pierwszokomunijnych, które zdecydują się na złożenie ofiary na potrzeby misji; aktualizacja gazetki. 5. Radość zanosi, kto Boga głosi zabawa jedzie pociąg z daleka biletem do zabawy jest wymienienie dowolnego wydarzenia biblijnego; uświadomienie, że dla mieszkańców krajów misyjnych spotkanie misjonarza odmienia ich życie, wnosi radość; praca plastyczna drzewko szczęścia, na którego listkach dzieci zapisują, jaką radość przyniósł misjonarz (np. założenie szkoły, przywiezienie żywności, zbudowanie kościoła itp.). Inspiracje do wypowiedzi na listkach można znaleźć w listach misjonarzy lub archiwalnych numerach Świata Misyjnego. 6. Przed nami drogi szmat zwiedzamy misyjny świat lektura nowego numeru Świata Misyjnego ; zapoznanie z krajem opisywanym w danym numerze; rozwiązywanie zadań rebusów, zagadek; praca w parach wykonanie krzyżówki z hasłem Świat Misyjny (hasła poziome mogą pochodzić z aktualnego numeru pisma, warunkiem koniecznym jest, by dotyczyły misji). 7. Nie stój jak posąg, gdy czeka pociąg pogadanka nt. tego, co zachęciło dzieci do zaangażowania się w sprawy misji; słoneczko wypisywanie wszystkich motywów przystąpienia do PDMD; rebus z hasłem: zapał; uświadomienie potrzeby zapalania innych swym entuzjazmem do pomocy misjom; praca w grupach przygotowywanie ogłoszenia lub reklamy zachęcających do zaangażowania na rzecz misji. Czerwiec 1. Tyle energii z Bożych baterii doświadczenie: kolejka elektryczna bez podłączenia do prądu pogadanka nt. różnych źródeł energii; lektura J 6, 30-35; ukazanie Eucharystii jako źródła Bożej energii; historia Imeldy Lambertini; krzyżówka z hasłem: wdzięczność. 75
2. Dzielić się chlebem pod jednym niebem w punkcie wyjścia rozmowa (ew. ilustracje, zasady) obowiązujące w przedziale restauracyjnym WARS; uświadomienie, że i pociąg misyjny umożliwia posilenie się chlebem z nieba; śpiew: Dzielmy się wiarą jak chlebem ; przypomnienie postaw eucharystycznych (jedności, miłości, dziękczynienia itp.) i ich wymiar misyjny. 3. Nieznane strony Świata Misyjnego lektura pominiętych do tej pory stron pisma; praca w parach każda para otrzymuje konkretny fragment do uważnego przeczytania i układa do niego 5 pytań; następnie na forum każdy zadaje trzy ułożone pytania swemu partnerowi (warto ułożyć więcej na wypadek, gdyby pytania powtarzały się u obu osób z danej pary). 4. Przed rokiem stanął na stacji pociąg misyjnej relacji wspomnienie Kongresu Misyjnego 2015 oglądanie nagrań, zdjęć z wydarzenia; wspomnienie dziecięcej stacji kongresowej na warszawskim Torwarze; pisanie wspomnień z tamtego dnia (dzieci, które nie uczestniczyły, mogą napisać, jak wyobrażają sobie takie wydarzenie lub czemu chciałyby tam się znaleźć). 5. To co ważne w pamięci zawsze będzie się kręcić pogadanka: pamięć o tym, co otrzymaliśmy, przyczyną wdzięczności (np. wspomnienie prezentu, który najbardziej ucieszył); amnezja i jej skutki (także w wymiarze duchowym); przygotowanie gry memo z hasłami i symbolami dotyczącymi Bożej dobroci. 6. Choć było jak najmilej, wysiadamy za chwilę podsumowanie całorocznej pracy; pogadanka nt. co uczestnikom najbardziej podobało się w ciągu roku; przygotowanie sprawozdania z pracy. 7. Za chwilę wyruszamy za morza i oceany lektura lub odsłuchanie dowolnej baśni z tomu Bajki zza mórz i oceanów ; analiza utworu; zwrócenie uwagi na osoby przygotowujące się do misji przypomnienie o modlitwie w ich intencji. 8. Bilet na całe życie (wielokrotnego użycia) przypomnienie, że chrzest ( bilet do misyjnego pociągu ) każdego czyni odpowiedzialnym za misje w nieograniczonym czasie; karta miejska (bilet zakodowany 76
na karcie magnetycznej) i konieczność doładowania jako analogia do Eucharystii i potrzeby czerpania z Bożego źródła; prezentacja możliwości (dla osób w każdym wieku) zaangażowania misyjnego. Ocena przydatności realizowanych zajęć w odniesieniu do założonych celów Uwaga! Poniższa ocena jest jedynie wzorem, który może być dowolnie modyfikowany i rozwijany tak, aby odzwierciedlał rzeczywistość konkretnego ogniska misyjnego. Realizując program zajęć misyjnych w II semestrze roku szkolnego 2015/2016 zorganizowano 36 spotkań, zróżnicowanych zarówno pod względem przekazywanych treści, jak i organizacji oraz stosowanych metod. Dzieci chętnie uczestniczyły w spotkaniach, angażując się w rozmaite formy współpracy w działalności misyjnej. Poznały również zasady aktywności na rzecz ewangelizacji i jej konkretne rozwiązania praktyczne, które mogą podejmować, stosownie do swego wieku i możliwości. W trakcie zajęć dzieci wykazywały zainteresowanie kulturą i zwyczajami mieszkańców innych kontynentów oraz środowiskiem ich życia. Pogłębiły także dotychczas znane sobie treści, odkrywając nowy misyjny wymiar swego powołania chrześcijańskiego, szczególnie poprzez odniesienie do Kościoła jako pociągu. Cykl podejmowanych spotkań przyczynił się do wzrostu wiedzy uczniów zarówno religijnej, szczególnie w zakresie chrześcijańskiego powołania misyjnego, jak również dotyczącej problemów współczesnego świata. Przeprowadzone spotkania kształtowały także wrażliwość dzieci na problemy ich rówieśników z odległych krajów, czego wyrazem były m.in. rozmaite inicjatywy, w które włączali się uczestnicy spotkań, a także wykorzystywanie własnych talentów w służbie potrzebującym. Podsumowując należy stwierdzić, że zajęcia misyjne okazały się niezmiernie przydatne, zaś założone cele zostały w pełni zrealizowane. 77