ŚRODKI I URZĄDZENIA TRANSPORTU RYBOŁÓWSTWO
Literatura: Krępa J., Stengel H., Fridman A., Narzędzia połowu rybołówstwa morskiego, Wyd. Morskie, Gdańsk 1987 Krępa J., Wydajność połowowa i zapotrzebowanie na moc napędową w połowach trałowych, Wyd. MIR, Gdynia 1988 Krępa J., Staszewski J., Podstawy projektowania statków rybackich, Wyd. MIR, Gdynia 1985 Świniarski J., Cetenić P., Technologia połowów organizmów morskich, Wyd. Morskie, Gdańsk 1993
Rozwój połowów światowych Wyszczególnienie 1995 1998 1999 Ogółem 442,2 268,7 263,4 Ryby morskie 405,2 228,8 221,8 Ryby słodkowodne 37,0 39,9 41,6 Połowy ryb morskich i słodkowodnych w tys. ton
Główne grupy poławianych organizmów morskich.
Narzędzia połowowe bierne, są pozostawione w dryfie lub na kotwicy w miejscach gdzie spodziewana jest ryba. Narzędzia połowowe czynne, są sprawniejsze od biernych, a istotą ich jest przemieszczenie i zgarnianie ryby. Ruch ten moŝe być wynikiem holowania narzędzi połowowych lub ruchu okręŝnego narzędzi okrąŝających. NARZĘDZIA POŁOWOWE CZYNNE Ciągnione Włoki Tuki Niewody Wędy OkrąŜające OkręŜnice Niewody BIERNE Sieci zastawne Pławnice Zestawy pławnicowe śaki Sprzęt pułapkowy Zestawy haczykowe Pompy rybne
Podział statków ze względu na pełnione funkcję: - statki łowcze; - statki pomocnicze. Podział statków ze względu na wielkość: - łodzie (długość 12,5 m); - kutry (długość 30 m); - jednostki średnie (długość 30 60 m); - jednostki duŝe (długość >60 m). Łódź długość poniŝej 12,5 m. Kuter długość 22,8 m. Jednostka średnia długość 42,7 m. Jednostka duŝa długość powyŝej 60 m.
Główne urządzenia połowowe i rodzaje statków rybackich Takle. Stosowane narzędzia Włoki denne i pelagiczne, tuki denne i pelagiczne, włoki krewetkowe, włoki ramowe, dragi. OkręŜnice, lampary, włoko-okręŝnice, niewody itp.., sieci okręŝne. Pławnice. Sznury haczykowe. Wędy holowane. Wędy ręczne i mechaniczne. Światło i kalmarowe wędy pionowe (jigi). Światło i pole elektryczne, sieci burtowe, stoŝkowe, pompy rybne. Sieci stawne, narzędzia pułapkowe. Włoki i okręŝnice. Pławnice i włoki Dwa i więcej narzędzi połowowych. Urządzenia połowowe Urządzenia do połowów trałowych. Urządzenia do połowów okręŝnicowych. Urządzenia do połowów pławnicowych. Urządzenia do połowów taklowych. Urządzenia do połowów sznurami haczykowymi. Urządzenia do holowania węd (trollingu). Urządzenia do połowów wędami i na przynętę. Instalacje do połowów na światło, wciągarki węd pionowych. Instalacje do połowów na światło, sieciami burtowymi, stoŝkami i pompami. Urządzenia do połowów sieciami stawnymi, zestawami pułapek. Urządzenia trałowo-okręŝnicowe. Urządzenia trałowe i do połowów pławnicowych. Urządzenia połowowe wielozadaniowe. Rodzaje statków rybackich Trawlery i kutry: rybackie, krewetkowe, do połowów tukowych (parami). Sejnery: rybackie, tuńczykowe, niewodowe. Lugry: śledziowe, łososiwe. Taklowce (longlinery): tuńczykowe, łososiowe. Kutry, longlinery. Kutry, trollery. Klipry. Statki do połowów kalmarów na światło (kalmarowce). Statki do połowów na światło, sajry, kilki itp. Kutry do połowów sieciami stawnymi, koszami (krabowce). Trawlero-sejnery. Lugro-trawlery. Statki rybackie wielozadaniwe.
Trałowe metody połowowe Podział trałowych narzędzi połowowych denne naddenne pelagiczne draga włok naddenny z rozpornicami na dnie włok pelagiczny wielkooczkowy włok ramowy włok naddenny z włokiem na dnie włok pelagiczny linowy włok denny włok pelagiczny z wkładkami 1 oczka o a>200 mm; 2 oczka o boku a<200 mm; 3 oczka selektywne; 4 liny; 5 wkładki sieciowe drobnooczkowe (np. krylowe).
Trałowe metody połowowe Budowa zestawu trałowego
Trałowe metody połowowe Uzbrojenie włoka pelagicznego: 1 włok pelagiczny; 2 włok pelagiczny sześciowodzowy; 3 wodza górna; 4 wodza środkowa; 5 wodza dolna; 6 strop łącznikowy górny; 7 strop łącznikowy dolny; 8 strop górny rozpornicy; 9 strop dolny rozpornicy; 10 strop środkowy (stabilizujący); 11 lina przełącznika; 12 lina trałowa; 13 rozpornica; 14 cięŝar główny; 15 strop przedłuŝający cięŝaru; 16 pływaki; 17 zaczepy zatrzaskowe; 18 obciąŝniki podbory; 19 oscylator echosondy; 20 kieszeń oscylatora echosondy; 21 stropy; 22 kabel echosondy; 23 kałtał ; 24 strop worka; 25 przedłuŝacz wodzy.
Trałowe metody połowowe Podstawowe systemy trałowania: Trałowanie włoka pelagicznego Trałowanie w tukę Systemy holowania włoków a) na jednej linie trałowej jeden włok; b) na jednej linie trałowej dwa włoki; c) na dwóch linach trałowych jeden włok; d) na dwóch linach trałowych dwa włoki; e) na dwóch linach trałowych trzy włoki; f) na trzech linach trałowych dwa włoki; g) na trzech linach trałowych trzy włoki.
Trałowe metody połowowe Wydawanie Burtowy system połowowy. Układ połowów burtowych: 1 wciągarka trałowa; 2 rolki centralne; 3 dziobowy kozioł trałowy; 4 rufowy kozioł trałowy; 5 klamra spinająca linę; 6 rolka przyburtowa; 7 rolka przy podstawie kozła; 8 wciągarka sieciowa. Wybieranie Wyłączanie rozpornicy przy pomocy przełącznika
OkręŜnicowe metody połowowe Technologia połowu za pomocą okręŝnic 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Rozpoczęcie OkrąŜanie Kończenie Dociąganie Zamykanie Końcowa Całkowite Ściąganie faza utworzenie dolnych ryb. okrąŝania matni. sieci wydawania zamykania i linami. wybieranie ryb. okrąŝnicy, matni. ławicy okręŝnicy. matni. ryb ryb. tworzenie z matni. worka.
OkręŜnicowe metody połowowe Sieć do połowów okręŝnicowych 1 pływaki; 2 sieć; 3 obciąŝenie. Mechanizmy i urządzenia do połowów okręŝnicowych: - układacz okręŝnicowy; - wciągarka okręŝnicowa; - iglica dla pierścieni okręŝnicy; - kozioł okręŝnicowy; - łódź pomocnicza do ściągania okręŝnicy ze składowiska oraz do odholowania statku od okręŝnicy po jej zamknięciu gdy statek nie jest wyposaŝony w ster strumieniowy.
OkręŜnicowe metody połowowe Przegląd statków do połowów okręŝnicowych - sejnerów Układ do połowów okręŝnicowych norwesko-islandzkich. 1 wciągarka sejnerowa; 2 pompa rybna z oddzielaczem; 3 kozioł okręŝnicowy; 4 urządzenie ładunkowe; 5 wyciąg sieciowy Triplex ; 6 składowisko okręŝnicy z układaczem I; 7 składowisko okręŝnicy z układaczem II; 8 iglica. Układ do połowów okręŝnicowych sejnerów tuńczykowych. 1 kabina obserwacyjna; 2 blok siłowy; 3 skiff; 4 wciągarka sejnerowa; 5 łodzie pomocnicze; 6 okręŝnica; 7 maszynownia; 8 zbiorniki ładunkowe.
OkręŜnicowe metody połowowe Przegląd statków do połowów okręŝnicowych - sejnerów Układ do połowów okręŝnicowych (wg norweskiej firmy BJORSHOL TRIPLEX ). 1 wciągarka okręŝnicowa; 2 kozioł okręŝnicowy; 3 uciąg sieciowy; 4 układacz okręŝnicy; 5 urządzenie ładunkowe; 6 iglica do pierścieni okręŝnicy. Sejnerowiec
Układy do połowów longlinerowych Longliner z układem połowowym Techniki połowów z uŝyciem długiej liny (longlining): - takle (haki zamocowane poprzez przepony i wędy do lin podtrzymujących w toni wodnej pływakami); - sznury haczykowe (haki zamocowane poprzez przepony do liny wydanej na dno). Połowy z uŝyciem długiej liny umoŝliwiają: - moŝliwość prowadzenia połowów na dnie morskim nierównym, kamienistym, a przez to niedostępnym dla połowów trałowych; - uzyskanie wysokiej jakości surowca przy niskich nakładach energetycznych oraz wysokiej selektywności połowów; - ochronę narybku i środowiska biologicznego dna, co ma szczególne na małych głębokościach (do 20 m), gdzie nie powinno się prowadzić połowów trałowych. Liny z uchwytami na wędy
Układy do połowów longlinerowych Systemy operowania długą liną: - układanie liny głównej (bez haczyków) w zbiornikach lub jej nawijania na bębny, a przy wydawaniu liny doczepianie wędy z hakami do liny przy pomocy uchwytu (zaczepu) połów tuńczyków, rekinów i innych duŝych rozproszonych ryb oceanicznych; - układanie haków w kasetach (prowadnicach) bez ich odczepiania do liny głównej i ich wydawanie wraz z liną. Układ do połowów longlinowych typu japońskiego Ebara : 1 wciąg linowy; 2 rolka burtowa; 3 transporter liny głównej; 4 prowadnica liny głównej; 5 zbiorniki liny głównej; 6 układacz liny głównej; 7 wyrzucarka liny głównej; 8 transporter węd przygotowanych do wydania; 9 transportów pływaków.
Układy do połowów longlinerowych W skład zestawu sznurów dennych wchodzą:: - elementy oznakowania połoŝenia sznurów (bojki pływające, bojki radarowe, blazy, itp.); - elementy obciąŝające i uspławniając (cięŝary, pływaki); - elementy kotwiczące (kotwiczki); - elementy liny głównej; - elementy łączące (linki bojkowe, linki kotwiczne, linki pływakowe). Rozplanowanie urządzeń firmy Mustad na kutrze: 1 krajarka i nabijarka przynęty; 2 prowadnice i magazynki haczyków; 3 układacz haczyków; 4 wyciąg linowy; 5 rolki burtowe; 6 oczyszczacz.
Układy do połowów longlinerowych Schemat działania systemu Autoline firmy Mustad 1 rolki zaburtowe; 2 rolki pionowe do zrywania ryb; 3 układ szczotek oczyszczających haki z resztek przynęty; 4 wciąg linowy; 5 prowadnica rurowa; 6 urządzenie do rozplątywania przyponów; 7 separator haków; 8 przedział magazynków; 9 nabijarka przynęty z krojeniem; 10 hak; 11 przypon; 12 lina główna; 13 kawałek przynęty; 14 klapka uchylna z regulowanym naciskiem.
Układy do połowów sieciami stawnymi, zestawami pułapkowymi Przykład sieci stawnej Sieć stawne Sieć stawne przydenne Wciąg sieciowy
Układy do połowów sieciami stawnymi, zestawami pułapkowymi Zestawy pułapkowe Gill Net Set Net
Układy do połowów z uŝyciem świateł nadwodnych Zasada połowu kalmarów z uŝyciem świateł nadwodnych 1 lampy (girlandy) nadwodne o mocy 50 400 kw; 2 wciągarki kalmarowe; 3 sznury z jigami; 4 dryfkotwa; 5 Ŝagiel stabilizujący.
Układy do przetwarzania i zabezpieczania połowów Rodzaj stosowanego przetwórstwa i zabezpieczenia surowca Wstępna obróbka, lodowanie lub składowanie w oziębionej wodzie. Wstępna obróbka, solenie. Rodzaj statku ze względu na przystosowanie przetwórcze Statki na rybę świeŝą (lodowaną). Statki solarnie. Niewielki zakres obróbki (patroszenie) i zamraŝanie. ZamraŜanie lub lodowanie albo składowanie w oziębionej wodzie. Produkcja konserw, a z odpadów i przełowu mączek paszowych i oleju. Przetwórstwo na mączkę i oleje. Statki zamraŝalnie. Statki zamraŝalnie i na świeŝą rybę. Statki konserwiarnie. Statki mączkarnie. Obróbka mechaniczna ryb na tusze, filety, farsze, mroŝenie produktów, niewielka produkcja konserw, przerób odpadów i przełowu na mączkę paszową i oleje. Statki przetwórnie.
Układy do przetwarzania i zabezpieczania połowów Schemat przetwórni i zamraŝalni trawlera dalekomorskiego 1 zbiornik ryb; 2 transporter czerpakowy; 3 transporter surowca siatkowy; 4 transporter surowca taśmowy; 5 stół do obróbki ręcznej; 6 transporter surowca; 7 stół do obróbki ręcznej; 8 transporter siatkowy z natryskiem; 9 płuczka; 10 linia filetowania Baader 181; 11 linia filetowania Baader 188; 12 linia filetowania Baader 188; 13 odgławiarka Baader 166; 14 odgławiarka MIR-Techmet ; 15 stół do pakowania ryb w tace; 16 szafy zamraŝalnicze; 17 mieszalnik lodu; 18 stanowisko pakowania; 19 komora zamraŝalnicza.
Układy do przetwarzania i zabezpieczania połowów Urządzenie do filetowania Baader 188 Schemat mączkarni: 1 zbiornik surowca; 2 rozdrabniacz; 3 warnik; 4 dekanter (wirówka) lub prasa; 5 osuszacz; 6 młynek; 7 transporter; 8 waga.