Rozporządzenie do ustawy o akcyzie. Zgodnie z prawem Autor: Aneta Ruszkiewicz (Nafta & Gaz Biznes kwiecień 2004) W poprzedniej edycji miesięcznika poruszaliśmy niezmiernie istotną dla sektora nafty, gazu i energii kwestię, jaką było wejście w życie nowych regulacji prawnych dotyczących akcyzy. Tymczasem wydane zostały rozporządzenia do tej ustawy. Regulują one instytucję składu podatkowego i zezwoleń wydawanych na jego prowadzenie oraz odnoszą się do kwestii składania zabezpieczeń akcyzowych. Wszystkie zostały opublikowane w Dz. U. z 2004 r., nr 35, pozycje 311-314. Trzeba ewidencjonować Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 1 marca 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków prowadzenia składów podatkowych określa warunki dotyczące prowadzenia składów podatkowych oraz miejsca, w którym wyroby akcyzowe zharmonizowane mogą być magazynowane. Prowadzący skład podatkowy zobowiązany został do oznaczenia składu podatkowego poprzez umieszczenie tablicy zawierającej wyrazy Skład podatkowy oraz imię i nazwisko lub nazwę podmiotu prowadzącego skład podatkowy. W regulaminie funkcjonowania składu podatkowego zawarte powinny być szczegółowe warunki dotyczące składu podatkowego, w tym: 1. zasady funkcjonowania składu podatkowego; 2. rodzaj działalności gospodarczej prowadzonej w składzie podatkowym; 3. wykaz wyposażenia składu podatkowego niezbędnego do: a) prowadzenia działalności gospodarczej, b) sprawowania szczególnego nadzoru podatkowego, c) wykonywania prac magazynowych oraz przeładunkowych; 4. opis stosowanych zabezpieczeń technicznych; 5. opis urządzeń służących do produkcji, przetwarzania i magazynowania wyrobów oraz technologii stosowanych w składzie podatkowym; 6. opis infrastruktury technicznej, sanitarnej i komunikacyjnej; 7. wskazanie wyrobów bezpośrednio służących do produkcji finalnej. Analizując rozporządzenie, znajdujemy kolejne wytyczne dla firm z sektora w zakresie prowadzenia składów podatkowych. Mianowicie podmioty te zostały zobowiązane do ewidencjonowania wyrobów znajdujących się w składzie podatkowym. W przypadku magazynowania w składzie podatkowym wyrobów objętych procedurą zawieszenia poboru
akcyzy i wyrobów z zapłaconą akcyzą, powinny być one magazynowane oddzielnie, w sposób umożliwiający ich każdorazowe wyodrębnienie. Jest to podstawa do prowadzenia osobnej ewidencji i dokumentacji. Ma to usprawnić funkcjonowanie oraz ewentualną kontrolę składu, gdyż umożliwi to identyfikację czynności związanych z obrotem wyrobami akcyzowymi zharmonizowanymi. Prowadzący skład podatkowy, w przypadku wystąpienia braków ilościowych wyrobów akcyzowych zharmonizowanych, ma obowiązek niezwłocznego informowania, nie później niż w ciągu trzech dni od momentu ujawnienia braków, właściwego naczelnika urzędu celnego. W przypadku zamiaru przerwania działalności składu podatkowego na okres dłuższy niż trzy miesiące, prowadzący skład podatkowy powinien w formie pisemnej złożyć powiadomienie, na co najmniej 14 dni przed planowanym terminem przerwania działalności. W powiadomieniu tym należy określić przewidywany okres, na jaki zostanie przerwana działalność składu podatkowego. Teraz uwaga informacja istotna zwłaszcza dla producentów i dystrybutorów z sektora paliwowego i gazowego: w przypadku paliw silnikowych, olejów opałowych lub gazu, miejsce magazynowania stanowią zbiorniki naziemne i podziemne. Natomiast rurociągi dalekosiężne przeznaczone do transportu paliw silnikowych, olejów opałowych lub gazu, wychodzące ze składu podatkowego, według nowych, obowiązujących już przepisów, stanowią środek transportu. Z kolei przekazywanie paliw silnikowych, olejów opałowych lub gazu rurociągiem dalekosiężnym odbywać się będzie w procedurze zawieszenia poboru akcyzy na warunkach określonych w nowej ustawie o podatku akcyzowym. W rozporządzeniu zawarto również wytyczne dla zachowania bezpieczeństwa w składach podatkowych. Miejsce magazynowania wyrobów powinno być m.in. właściwie dostosowane do bezpiecznego ich składowania, spełniać warunki gwarantujące w szczególności zapewnienie nienaruszalności i tożsamości znajdujących się w nim wyrobów oraz warunki techniczne zapewniające możliwość wykonywania szczególnego nadzoru podatkowego na podstawie obowiązujących regulacji prawnych. Powinny również być odpowiednio oznaczone i oddzielone od pozostałej części terenu lub pomieszczenia, na przykład za pomocą ogrodzenia lub innego trwałego oznaczenia. Regulacje te mają istotne znaczenie dla sektora naftowego, w tym dla baz paliw. Niewątpliwie widać tu zamiar ustawodawcy, którym było dostosowanie przepisów o akcyzie to standardów europejskich w zakresie ochrony środowiska naturalnego i zharmonizowanie z regulacjami zawartymi w przepisach dotyczących przechowywania substancji niebezpiecznych oraz w ustawie o ochronie środowiska. Tu przypomnienie dla przedsiębiorców z sektora naftowego paliwa i inne substancje ropopochodne zaliczane są do substancji stwarzających zagrożenie dla przyrody.
Jakie dokumenty do wniosku? Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 1 marca 2004 r. w sprawie zezwoleń na prowadzenie składu podatkowego, działalności jako zarejestrowany handlowiec oraz niezarejestrowany handlowiec, a także na wykonywanie czynności w charakterze przedstawiciela podatkowego określa między innymi: szczegółowy sposób wydawania oraz cofania zezwoleń na prowadzenie składu podatkowego, prowadzenie działalności jako zarejestrowany handlowiec, prowadzenie działalności jako niezarejestrowany handlowiec oraz wykonywanie czynności w charakterze przedstawiciela podatkowego. Zamieszczono również co ułatwi przedsiębiorcom ubieganie się o zezwolenia wzory wniosków o wydanie zezwoleń, oraz rodzaje dokumentów, które powinny być dołączone do wniosków. Uregulowano wymagane minimalne wysokości obrotu wyrobami akcyzowymi zharmonizowanymi, sposób ustalania wysokości składanego zabezpieczenia akcyzowego, oraz sposób i minimalny okres magazynowania wyrobów akcyzowych zharmonizowanych. Przepisy te mają zastosowanie dla podmiotu prowadzącego działalność polegającą na magazynowaniu w składzie podatkowym wyrobów akcyzowych zharmonizowanych i tu uwaga wyprodukowanych lub przetworzonych przez inny podmiot. Teraz kilka wskazówek dla firm z branży. Niezbędnymi dokumentami, jakie należy dołączyć do wniosku o wydanie zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego, są: 1. dokument potwierdzający, iż wnioskodawca jest podatnikiem podatku VAT, 2. dokument potwierdzający tytuł prawny wnioskodawcy do korzystania z miejsca, w którym ma być prowadzony skład podatkowy, zawierający adres i numer ewidencyjny działki, na której znajdować się ma skład podatkowy, 3. zaświadczenie o nadaniu statystycznego numeru identyfikacyjnego REGON, 4. decyzję o nadaniu numeru identyfikacji podatkowej (NIP), 5. potwierdzenie zgłoszenia rejestracyjnego podatnika podatku akcyzowego, 6. zaświadczenie wydane przez: a) właściwego naczelnika urzędu skarbowego i naczelnika urzędu celnego o niezaleganiu przez wnioskodawcę z podatkami stanowiącymi dochód budżetu państwa oraz cłem, b) właściwy dla siedziby lub miejsca zamieszkania oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o niezaleganiu przez wnioskodawcę z wpłatami na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, jak również zaświadczenia o niekaralności, o tym, że nie jest stroną postępowania na podstawie przepisów egzekucyjnych, likwidacyjnych, oraz karno-skarbowych. Niezbędny będzie również odpis z rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym albo zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej. Zawarte powinny być dane szacunkowe dotyczące ilości wyrobów akcyzowych zharmonizowanych (m.in. paliw), które mają być produkowane, przetwarzane, magazynowane lub przyjmowane i wysyłane w składzie podatkowym w okresie jednego miesiąca. Jak również szacunkowe dane dotyczące rodzajów i ilości surowców zużywanych do produkcji i
przetwarzania wyrobów akcyzowych zharmonizowanych. Bardziej szczegółowe dane każdy zainteresowany znajdzie w rozporządzeniu. Teraz kilka uwag w kwestii realizacji wniosku, który każdy zainteresowany, chcąc nie chcąc, złożyć musi. Otóż właściwy naczelnik urzędu celnego, w terminie do 7 dni od dnia złożenia wniosku, dokonuje w obecności wnioskodawcy lub osoby reprezentującej wnioskodawcę oceny miejsca przeznaczonego na prowadzenie składu podatkowego. Z czynności tej sporządzany ma być protokół zawierający w szczególności ustalenia dotyczące lokalizacji, powierzchni, sposobu odgrodzenia i zabezpieczenia miejsca magazynowania wyrobów akcyzowych zharmonizowanych oraz opis wyposażenia systemu zabezpieczenia technicznego i biurowego. Przed wydaniem zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego właściwy naczelnik urzędu celnego wzywa wnioskodawcę do złożenia zabezpieczenia akcyzowego, w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania. Jeżeli zabezpieczenie akcyzowe nie zostanie w tym terminie złożone, naczelnik urzędu celnego wydaje decyzję o odmowie wydania zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego. Pamiętać należy, że zabezpieczenie akcyzowe z określonym terminem ważności, składane jako warunek wydania zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego, powinno być przedłużone najpóźniej na miesiąc przed upływem terminu jego ważności. Zabezpieczenie ryczałtowe Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 1 marca 2004 r. w sprawie zabezpieczeń akcyzowych określa przypadki, w których można stosować zabezpieczenie ryczałtowe, oraz szczegółowy sposób ustalania wysokości zabezpieczenia generalnego i ryczałtowego, jak również sposób i miejsce złożenia zabezpieczenia akcyzowego, wykaz gwarantów uprawnionych do udzielania gwarancji bankowej i ubezpieczeniowej oraz szczegółowe warunki i tryb zwrotu zabezpieczenia akcyzowego. Regulacje zawarte w tym rozporządzeniu są dość przejrzyste i szczegółowe, miejmy więc nadzieję, że przedsiębiorcy składający zabezpieczenie akcyzowe dość sprawnie uporają się z całą procedurą. Zwolnienie Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie zwolnień z obowiązku złożenia zabezpieczenia akcyzowego, określa przypadki, tryb i szczegółowy sposób udzielania i cofania zwolnień z obowiązku złożenia zabezpieczenia akcyzowego, oraz wzór wniosku o udzielenie takiego zwolnienia. Wzór takiego wniosku został zamieszczony jako załącznik do rozporządzenia. Określono warunki formalne, jakim powinien odpowiadać wniosek o zwolnienie z obowiązku złożenia zabezpieczenia oraz procedurę postępowania w przypadku, gdy występują w nim braki. Uregulowano również przypadki zmiany stanu faktycznego już po wydaniu decyzji udzielającej
zgody na zwolnienie. Niewątpliwy wpływ na sektor elektroenergetyczny, gazu i nafty będą również miały kolejne przepisy uchwalone przez nasz parlament w związku z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej. 1 maja br. wchodzi w życie ustawa Prawo celne. Uchyli ona dotychczas obowiązujące w tej materii przepisy. Od tej daty obowiązywać będzie w Polsce Wspólnotowy Kodeks Celny wraz z regulacjami wykonawczymi. Najważniejsze zmiany w obowiązującym prawie celnym zdeterminowane zostaną poprzez: 1. wprowadzenie rozwiązań ułatwiających bezpośrednie stosowanie przepisów wspólnotowych; 2. wprowadzenie regulacji przejściowych, w zakresie, w jakim brak jest szczegółowych zapisów w Traktacie Akcesyjnym, umożliwiających płynne przejście ze stosowania dotychczasowych przepisów na przepisy wspólnotowe; 3. ujednolicenie zasad i trybu postępowania w sprawach celnych i podatkowych przed organami celnymi; 4. rezygnację z dotychczasowego trybu uznawania zgłoszeń celnych za nieprawidłowe; 5. precyzyjne sformułowanie katalogu przesłanek odmowy przyjęcia zgłoszenia celnego; 6. rezygnację z poboru przez organ celny opłat dodatkowych (opłata prolongacyjna) i tym samym ułatwienie możliwości korzystania z odroczeń płatności kwoty należności celnych, które wynikają z przepisów wspólnotowych; 7. wprowadzenie regulacji, zgodnie z którą za dokonanie zapłaty należności w obrocie bezgotówkowym stosowane będzie obciążenie rachunku bankowego dłużnika, a nie jak to było dotychczas uznanie rachunku bankowego wierzyciela (organu celnego); 8. rezygnację z szeregu opłat pobieranych dotychczas przez organy celne; 9. zwolnienie z opłaty skarbowej pozwoleń wydawanych na podstawie przepisów prawa celnego; 10. odstąpienie od poboru należności w przypadku, gdy ich kwota nie przekracza określonego poziomu; 11. wprowadzenie regulacji w celu realizacji, nałożonego przez przepisy wspólnotowe, obowiązku gromadzenia przez państwa członkowskie i przekazywania danych statystycznych dotyczących obrotu towarowego pomiędzy tymi państwami; 12. wprowadzenie zastrzeżenia dla agentów celnych możliwości dokonywania zgłoszenia celnego jako przedstawicieli bezpośrednich.