COMENIUS UNIVERSITY BRATISLAVA

COMENIUS UNIVERSITY BRATISLAVA 1. Kierunek studiów Prawo 2. Jakie dokładnie dokumenty zostały wysłane do uczelni zagranicznej? Kiedy? Learning Agreement Student Aplication Form Accomodation Form 3. Jak ustalał/a Pan / Pani przedmioty w Learning Agreement przed wyjazdem oraz po wyjeździe i gdzie można je było znaleźć (Internet, koordynator zagraniczny, BWZ KUL, pakiety ECTS, etc.)? Ustalałam w porozumieniu z koordynatorem instytutowym KUL. Przedmioty dostępne na Uniwersytecie Comeniusa znalazłem na stronie internetowej tegoż uniwersytetu, wcześniej od BWZ otrzymałem link na powyższą stronę. Szczegóły uzgodniłem z koordynatorem instytutowym (podałem do akceptacji). Po wyjeździe dokonałem kilku zmian i w tym celu drogą mailową uzgodniłem zmiany z koordynatorem instytutowym 4. Legalizacja pobytu: Od 1 maja 2004 studenci wyjeżdżający do uczelni partnerskich w innych krajach Unii Europejskiej na okres od 3 miesięcy do 1 roku nie muszą ubiegać się o wizy; pozostaje w mocy obowiązek zalegalizowania pobytu w danym kraju. a) Czy była wymagana legalizacja pobytu? tak, nie b) Czy były kłopoty z legalizacją pobytu? nie c) Jeżeli tak - jakie? nie było d) Gdzie musiał/a Pan/i się udać i w jakim terminie od dnia przyjazdu należało dopełnić formalności dotyczących legalizacji pobytu? musiałam się udać na posterunek policji, w terminie ok. 5 dni od przyjazdu e) Jakie dokładnie dokumenty? paszport i potwierdzenie że studiuje w Bratysławie, dokument potwierdzający zakwaterowanie. f) Jaki był czas oczekiwania? kilka godzin 5. Ubezpieczenie Obowiązkowo należy uzyskać Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ), która wydawana jest przez oddział Narodowego Funduszu Zdrowia właściwy ze względu na miejsce zamieszkania i jest ona bezpłatna. EKUZ pokazuje się bezpośrednio w placówce służby zdrowia. Czasami wymagane jest dodatkowo okazanie dowodu tożsamości (preferowany paszport). Dodatkowo każdy student Erasmusa jest zobowiązany posiadać dodatkowe ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW) wykupione w towarzystwie ubezpieczeniowym. a) W jakim towarzystwie ubezpieczeniowym wykupił/a Pan/i ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków i jaki był jego koszt? Wykupiłem ubezpieczenie nw wraz z kartą ISIC jest honorowana na Słowacji bardziej niż np. Euro 26. Koszt to 70 zł i ważna jest okrągły rok Almatur 80zl

b) Czy musiał/a Pan/ Pani skorzystać z ubezpieczenia zdrowotnego (karty EKUZ) lub z ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków za granicą? Jeśli tak, czy wystąpiły jakieś trudności? Nie musiałem korzystać z żadnego z ubezpieczeń. Tak, korzystałam z karty EKUZ; nie było żadnych trudności. c) Czy była konieczność rejestracji w odpowiedniej instytucji ubezpieczeniowej tak aby w razie choroby za okazaniem kart EKUZ móc korzystać z opieki zdrowotnej (jeśli tak, proszę podać nazwę instytucji i termin do jakiego należało dopełnić formalności)? Przed wyjazdem odwiedziłem odział NFZ otrzymałem tam kartę EKUZ, za granicą nie musiałem dokonywać żadnych innych formalności. 6. Jaki wybrał/a Pan/Pani środek transportu? (proszę podać również koszt biletu) 1) Wybrałem pociąg Intercity/Eurocity z Katowic do Bratysławy to koszt 120 zł. Jeśli kupuje się od razu tam i z powrotem oszczędność jest w granicach 40% na obu biletach, można też na każdy z krajów kupić u konduktorów oddzielny biletoszczędza się na przejazdach międzynarodowych dzięki czemu w Polsce z Katowic do granicy z Czechami płacimy 13 zł obowiązuje zniżka studencka, w Czechach nie ma zniżki ale jadąc min. w 3 os. można kupić bilet grupowy- o 1/3 tańszy na osobę wychodzi 230 koron czeskich (ważne by je mieć). Na Słowacji przeważnie honorują ISEC na tą kartę podróż od Czech do Bratysławy kosztuje 45 słowackich koron/ 1,5 euro; cały to 90 koron/ 3 euro. 2) Pociąg Batory Warszawa- Brtatyslava (ok. 70 euro w obie strony) 3) Autobus, Lublin-Wiedeń z PKS Rzeszów, koszt biletu to około 200 (115 zł w jedną) złotych w obie strony z Rzeszowa, korzystniej jest wykupić bilet na 3 dni przed wyjazdem ze względu na dodatkowe zniżki 4) Bezpośrednie połączenie Lublin- Bratysława za ok. 135 zł. Bilet można kupić w biurach podróży, na PKS lub zamówić u przewoźnika przez Internet ( JORDAN). 5) Samochód. 7. Czy uczelnia zagraniczna proponuje przyjeżdżającym studentom: a) odebranie z dworca po przyjeździe Nie, tak b) ) pomoc studenta/ów zagranicznych Nie, tak c) imprezę powitalną, program orientacyjny, itp. Tak, nie 8. Czy uczelnia proponowała dodatkowe zajęcia gdzie można było rozwijać swoje zamiłowania i umiejętności (sport, muzyka, plastyka, i inne.) Nie byliśmy odpowiednio informowani, ale takie zajęcia np. sportowe odbywały się, korzystaliśmy w pełni praw studenta rodzimego, więc w tych zajęciach mieliśmy prawo uczestniczyć. Osobiście chodziłem na treningi piłki halowej. Można się zapisać na zajęcia WF wybrane sekcje np. piłka nożna, koszykówka oraz kajakarstwo itp. Można uzyskać za takie zajęcia 1 pkt ECTS. Pływanie na kajakach odbywa się na Dunaju. Przy wyborze zakwaterowania w akademiku istnieje możliwość bezpłatnego korzystania z kortów tenisowych, stołów pingpongowych, boisk do koszykówki, siatkówki, piłki nożnej. 9. Co warto ze sobą zabrać? Aparat cyfrowy, laptop (internet jest w cenie pokoju), polskie jedzenie, czajnik, patelnie, garnek, książki, zdjęcia legitymacyjne, mapy, garnki i inne przybory potrzebne do gotowania i jedzenia. Mały czajnik elektryczny mimo, że w akademiku są zabronione. Koc ( w zimę w akademiku jest zimno). Jeżeli ktoś ma możliwość to dobrze jest zabrać samochód, drukarkę

( ksero i drukowanie nie należy do najtańszych na Słowacji), stopery(jeżeli ktoś ma problemy ze spaniem w hałasie). 10. Czego nie warto zabierać? Pościeli, bo zapewnia ja akademik. Kartę Aisec ale najlepiej wykupić na Słowacji, Książek do przedmiotów, które trzeba zdać po powrocie są ciężkie i niepotrzebnie zajmują miejsce w torbie, czy na półce. 11. O czym należy pamiętać/co warto załatwić przed wyjazdem (sprawy studenckie / administracyjne/ finansowe etc.)? Przełożenie terminu egzaminów z sesji letniej na wrzesień, lub bardziej godne polecenia, próbować zdać te egzaminy przed wyjazdem. Przygotować się na duże wydatki Zamknąć sesje egzaminacyjną. W przypadku studentów 5 roku złożyć podanie o przełożenie terminu złożenia pracy magisterskiej na wrzesień. 12. Zakwaterowanie: a) Rodzaj (akademik, wynajęte mieszkanie, itp.) Akademik b) Czy było zapewnione przez uczelnię zagraniczną? Tak, nie. c) Czy wymagano kaucji? tak d) Jeśli tak, to w jakiej wysokości? 160 euro, należy wpłacić do końca grudnia przelewem bakowym dla zarezerwowania miejsca w akademiku, depozyt zwracany jest przy wyjeździe jeżeli nic nie zostanie zniszczone w pokoju, lecz to jest raczej nie możliwe bo nie ma czego tam zniszczyć. e) Jaki był koszt zakwaterowania? 85 euro za miesiąc, ok. 250 złotych za miesiąc obowiązkowo do końca czerwca. f) Czy wymagano opłat z góry i za jaki okres? z góry za cały pobyt tj. za 5 miesięcy, w dniu przyjazdu, z góry w wysokości 407 euro za pokój 3 osobowy. g) Kiedy załatwiał Pan/Pani formalności związane z zakwaterowaniem (przed przyjazdem, po przyjeździe na miejsce/ ewentualne uwagi)? Podanie o akademik accomodation form był dołączony do mojej aplikacji, którą wysłałem przed wyjazdem, na miejscu pierwszego dnia jedynie się zakwaterowałem dokonałem zapłaty. Potem osoby z Akademika kontaktowały się ze mną przez e-mail. Przed wyjazdem trzeba również wpłacić na konto Akademika 160euro kaucji, do 31 grudnia. Trzeba uważać na koszty przelewu międzynarodowego. h) Pana/Pani wskazówki jak znaleźć dobre/niedrogie zakwaterowanie oraz adres, który chce Pan / Pani polecić kolegom - proszę podać powód, dlaczego warto tam mieszkać (ze względu na cenę, położenie, itp.) Najlepszym wyborem jest akademik. Cena nie jest wygórowana ale warunki tez nie są najlepsze. Adresy dostępne w BWZ KUL. 13. Wyżywienie (proszę zaznaczyć właściwą odpowiedź kółkiem): w stołówce akademickiej we własnym zakresie Uwagi/wskazówki: w akademiku jest stołówka na której można zjeść obiad koszt dwu daniowego obiadu to 50 koron. Dziwny jest system zamawiania obiadów na tejże stołówce. należy odebrać od koordynatora zagranicznego poukażky-czyli książeczkę z kwitkami, dzięki której zjemy tańszy obiad, należy też nosić ze sobą sztućce lub wykupić żeton na nie oraz najlepiej wykupić obiad dzień wcześniej aby mieć pewność, że się go dostanie, inaczej to raczej loteria jeśli się przyjdzie o 13, dodatkowo stołówka czynna jest bardzo krótko bo od 11:30 do 13:30,

Warto zabrać trochę jedzenia z domu przy wysokim kursie euro, nawet w Lidlu wszystko jest o wiele droższe niż w Polsce. 14. Czy można na miejscu podjąć pracę? Jeśli tak, prosimy o Pana/Pani uwagi: Studenci z krajów członkowskich Unii Europejskiej mają prawo do podjęcia pracy zarobkowej w wymiarze określonym przez ustawodawstwo danego kraju. Na Słowacji studenci mogą rejestrować się do tzw. brygad gdzie na umowę zlecenie wykonują prace dorywcze sprzątanie biur; rozkładanie towaru w hipermarkecie, gastronomia etc. Można tez znaleźć całkiem atrakcyjną pracę w międzynarodowej firmie warunek to dobra znajomość angielskiego i słowackiego np. w hostelu w Bratysławie. Bez problemu znajdą prace informatycy i ludzie studiujący slawistykę szczególnie wzięci są tłumacze folderów turystycznych z języka słowackiego na polski. 15. Ile dni przed rozpoczęciem semestru warto przyjechać na miejsce? Warto przyjechać tydzień wcześniej by się zaaklimatyzować, poznać miasto i ludzi, same zajęcia startują bardzo powoli niektóre dopiero w połowie marca, wiec trzeba uzbroić się w cierpliwość. 16. Co i w jakiej kolejności załatwiał/a Pan/Pani w ciągu pierwszych dni po przyjeździe? Biuro zakwaterowania w akademiku, Zaświadczenie, że studiuję na Uniwersytecie Komeńskiego - ważne do wyrobienia ulgowego biletu komunikacji miejskiej Wykupienie 3 - miesięcznego biletu komunikacji miejskiej - cena to 900 koron słowackich/ 26-30 euro (zależy od kursu) (około 100 zł). Warto wyrobić sobie słowacki ISIC potrzebne zdjęcie i ok. 20 euro. Polski ISIC jest niemal bezużyteczny, a słowacki daje zniżki prawie wszędzie: kolej, autobusy, opera, teatr, mecze hokejowe itp. Spotkanie z koordynatorem zagranicznym- warto już przed wyjazdem napisać mail do niej i umówić się na konkretną datę aby jak najszybciej uzyskać potwierdzenie przyjęcia na uczelnię, (termin rozpoczęcia zajęć i aktualny plan), sprawdziłam czy wszystkie wybrane przedmioty będą realizowane, czy tez konieczne są zmiany w Learning Agreement, wyjaśnienie tej kwestii trochę trwa, u mnie było to ok. 3 tygodnie. Zapoznanie z pokojem, akademikiem i jego otoczeniem. 17. Wybór przedmiotów/kontakty z koordynatorem na uczelni zagranicznej/przesłanie uzgodnionego Learning Agreement do Biura Współpracy z Zagranicą KUL, kontakt ze swoim koordynatorem w KUL prosimy o Pana/Pani wskazówki/rady dla przyszłych studentów Erasmusa: Należy dowiedzieć się o pełną listę dostępnych przedmiotów już na miejscu, dokonać zmian. Aby dobrze wybrać przedmioty najlepiej przez pierwsze 2 tyg. Chodzić na wszystkie dostępne zajęcia. Po dokonaniu wyboru, naniesione zmiany uzgodnić z koordynatorem instytutowym. Po przyjeździe Koordynatorka zorganizowała spotkanie dla erasmusowców. Poznaliśmy listę przedmiotów i plan zajęć. Przedmioty do wyboru zaproponowała koordynator uczelni zagranicznej, zmiany w LA wysłała również ona. Najlepsze kursy prowadzone przez amerykańskich i angielskich profesorów oraz kurs słowackiego. Należy uzbroić się w cierpliwość. 18. Jaką w przybliżeniu łączną kwotę wydawał/a Pan/Pani miesięcznie w czasie pobytu? Łączna kwota/mies. 200 300 EUR, w tym: a. Mieszkanie 75 85 EUR

b. komunikacja miejska : 9 20 EUR c. wyżywienie 90 150 EUR d. książki i pomoce naukowe: 10 30 EUR e. inne (proszę wymienić) 30 70 EUR podróże, zwiedzanie, karta telefoniczna, wydatki reprezentacyjne, życie studenckie. 19. Jaką formę przechowywania pieniędzy wybrał Pan / wybrała Pani? - konto bankowe złotówkowe - gotówka - konto w słowackim banku Dexia Banka - konto bankowe w euro BZ WBK Czy wg Pana/Pani bardziej korzystne jest konto w Polsce czy za granicą? Walutowe konto w Polsce w zupełności wystarcza Nie opłaca się zakładać konta zagranicą. Można płacić kartą płatniczą 20. Cenne wskazówki dotyczące pobytu/studiów: Aktywnie spędzać czas, a nie siedzieć tylko w swoim pokoju. Na zajęciach warto być aktywnym i wdawać się w dyskusje nauczyciele to zauważają i doceniają. O wszystko pytać się kilkakrotnie, by nie było wątpliwości szczególnie w sprawach administracyjnych dotyczących rozliczenia wyjazdu i powrotu do Polski. Na zajęciach jeżeli czegoś się nie zrozumiało warto pytać, zazwyczaj profesorzy rozumieją trudności związane z szybkim przyswajaniem angielskich terminów naukowych. Przeważnie dostosowują swój angielski do umiejętności słuchaczy, a z pewnością prześlą zarys wykładu mailem jeśli tylko ktoś o niego poprosi. Warto pomyśleć o pracy lub o zaplanowaniu swojego wolnego czasu z góry bo będzie go dużo. Szybko przyzwyczaić się do hałasu w akademiku. 21. Studia a) Jak Pan / Pani ocenia poziom i organizację zajęć na uczelni przyjmującej (prosimy o krótkie uzasadnienie)? Z sama organizacją i pewnością czy dane zajęcia będą się odbywały był ogromny kłopot. Na dobrą sprawę to do końca marca nie wiedzieliśmy na czym stoimy, ale jak już uporaliśmy się ze wszystkimi trudnościami reszta poszła już sprawnie. Poziom wysoki, zajęcia ciekawe, kadra profesjonalna profesorowie z USA i Anglii. Organizacja zajęć słaba po przyjeździe okazało się, że w planie zajęć nie ma przedmiotów które wpisaliśmy w Learning Agreement. Musieliśmy na nowo wybierać przedmioty i zmieniać LA. Niektóre zajęcia (np. z M. Kadasiova, I. Kisely) były ciekawe oraz na bardzo wysokim poziomie. Wszyscy wykładowcy bardzo dobrze władają językiem angielskim. Zajęcia są prowadzone w bardzo interesujący sposób b) Proszę zaznaczyć w jakim stopniu zajęcia oferowane przez uczelnię zagraniczną były zbliżone do zajęć oferowanych na Pana/Pani kierunku studiów w KUL: w średnim stopniu w niewielkim stopniu c) Jak Pan / Pani ocenia poziom usług świadczonych przez uczelnię (administracja, dostęp do biblioteki, komputerów i innego sprzętu, itd.) Zarówno do biblioteki jak i innych pomocy naukowych mieliśmy taki sam dostęp jak słowaccy studenci na dobrym poziomie. Dobry dostęp do komputerów, do ksera też był ale na uczelni było ono drogie, dużo droższe niż w akademiku. Bardzo wysoki biblioteka, komputery, z administracją bywa różnie, często udaje im się zapomnieć o ważnych rzeczach, nawet wcześniej ustalonych i przypominanych, ale ogólnie nie można narzekać. Koordynatorka była do naszej dyspozycji i pomagała nam w różnych sprawach administracyjnych. Kontakt w trakcie zajęć i przez e-mail. W trakcie semestru była bardzo pomocna. Na wydziale prawa dostępna jest biblioteka. Na terenie uniwersytetu

działała bezpłatna sieć Wi-Fi, ale komputer trzeba mieć swój. Przy akademiku są boiska do piłki nożnej, koszykówki, siatkówki plażowej i tenisa. d) Czy uczelnia przyjmująca stosowała ECTS? tak e) W jakim języku prowadzone były zajęcia/wykłady? Język angielski. f) Jak ocenia Pan / Pani kontakty ze studentami tamtejszej uczelni oraz zagranicznymi? Kontakty i relacje bardzo dobre. Łatwiej nawiązać kontakty ze studentami zagranicznymi, bo się w pewien sposób integrujecie ze sobą, tworzy się mniejsza społeczność w społeczności jaką tworzą studenci ze Słowacji. Wszyscy studenci zagraniczni mieszkają na jednym piętrze w akademiku, więc można się bardzo szybko zapoznać i zaprzyjaźnić. Na zajęcia w j. angielskim Słowacy uczęszczają rzadko. g) Jak Pan / Pani ocenia pracę (w skali: 2 źle, 3- słabo, 4- dobrze, 5 bardzo dobrze)? a) koordynatora zagranicznego 4, 4, 4, 2,3 b) Biura Współpracy z Zagranicą uczelni zagranicznej 4, 4, 4,2,3 c) Biura Socrates uczelni zagranicznej 4, 4, 5,2,3 Uwagi: Pod koniec wyjazdu chcieliśmy z Koordynatorką w Bratysławie ustalić daty do wpisania w Confirmation. Koordynatorka powiedziała nam, że wpisze nam datę ostatniego egzaminu. Mi wpisała 8 czerwca mimo, że do końca czerwca uczęszczałem na jeszcze jeden przedmiot, a zaliczenie miałem 25 czerwca. Ponadto Koordynatorka nie wysyłała e- maili z informacjami o wyjazdach dla Erasmusów, organizowanych przez różne uczelnie w Bratysławie. h) Jak dokładnie zdobywał/a Pan / Pani Transcript of Records oraz dokument potwierdzający pobyt w uczelni przyjmującej? Proszę opisać ewentualne trudności z tym związane: Dokumenty były udostępnione na uczelni zagranicznej, po powrocie do Polski cierpliwie czekałem na ich odesłanie do mojego rodzimego uniwersytetu. Kłopoty z przesłaniem drogą pocztową były znaczne, druga próba wysłania zakończyła się sukcesem, dopiero pod koniec sierpnia 2008 r. mogłem się rozliczyć z wyjazdu. Zdarza się, że Transcript of Records zawiera błędy i trzeba go odsyłać do poprawienia. Należy dostarczyć Ewaluation forms wypełnione przez wykładowców. Na ich podstawie są wystawiane wszystkie potrzebne dokumenty i wysyłane na KUL. 22. Proszę opisać jak dokładnie wyglądała procedura rozliczenia Pana / Pani okresu studiów po powrocie na KUL? Uwagi/wskazówki/problemy: 1. Złożenie (do dnia 31.07 lub w przypadku gdy stypendium trwa dłużej w nieprzekraczalnym terminie dwóch tygodni po zakończeniu okresu studiów) w SOWM KUL: - zaświadczenia z uczelni zagranicznej o czasie trwania stypendium (Confirmation) - wykazu zaliczonych przedmiotów i uzyskanych ocen (Transcript of Records) - wypełnienie drogą elektroniczną dwóch ankiet 2. Przetłumaczenie przez tłumacza przysięgłego Transcript of Records. 3. Złożenie kserokopii tłumaczenia Transcript of Records w BWZ KUL. 4. Wypłacenie drugiej raty stypendium programu Erasmusa w kasie KUL. 5. Złożenie oryginału Transcript of Records wraz z jego tłumaczeniem oraz Confirmation w dziekanacie. Zaliczenie zaległych egzaminów KUL na zasadach i w terminach określonych w podaniu do Koordynatora Wydziałowego złożonym jeszcze przed wyjazdem niezbędny kontakt z dziekanatem w celu ustalenia szczegółów.

23. Podsumowanie - prosimy o wszelkie uwagi dotyczące pobytu zagranicznego: co się Panu / Pani szczególnie podobało i nie podobało, co sprawiało największy kłopot, jakich rad może Pan / Pani udzielić studentom wyjeżdżającym, itd. 1. Koniecznie należy się zapisać na bezpłatny kurs języka słowackiego, który dostępny jest na Uniwersytecie Komeńskiego. Słowacy bardzo lubią kiedy obcokrajowcy próbują nauczyć się ich języka maja też takie swoje powiedzenie Na Sloveńsku po sloveńsku. Dzięki podstawowej nawet znajomości Polak po dwu miesięcznym pobycie może w Bratysławie uchodzić za studenta z Koszyc dialekt wschodnio słowacki jest bardzo podobny do potocznej mowy polskiej. Nie podobało mi się rozróżnianie ludzi na tutejszych i zagranicznych, np. w klubie muzycznym jeśli ktoś nie jest Słowakiem płaci więcej o nawet 200%!!! Dlatego tak ważne jest szybko nauczyć się mówić po Słowacku. Można tez szybko zaznajomić się z jakimś studentem/ studentką ze Słowacji- on/ona mówi, my usta na kłódkę. Dzięki temu wejściówki na koncert czy dyskotekę, a nawet zwykła taksówka są znacznie tańsze. 2. Zakwaterowanie w drużbie, Karta O2 kupiona w salonie, Isic kupiony na Słowacji, dopłaty do nocnych biletów i uwaga na strefy. Jazda na gapę się nie opłaca częste kontrole, wysokie kary, a bilet miesięczny stosunkowo tani w porównaniu z karą. Nie separować się!!! Nie siedzieć w akademiku przed skypem- szkoda na to czasu. Ćwiczyć języki i umiejętność komunikowania się, można wiele nauczyć się o kulturze i zwyczajach innych krajów. Ciekawa lekcja życia, nowe doświadczenie, dobra zabawa, niezwykła przygoda i wspomnienia do końca życia ;) 3. Przed wyborem przedmiotów warto najpierw udać się na zajęcia w celu sprawdzenia, które najbardziej będą odpowiadały Waszym oczekiwaniom, można dużo zwiedzić, ponieważ Słowacja jest dobrym punktem strategicznym do odwiedzenia krajów sąsiednich, tak jak Czechy, Węgry czy Austria jak i europejskich. Bilet z Bratysławy do Wiednia autobusem kosztuje 6 euro, do Pragi nie całe 20 e dwie strony, do Budapesztu 8 e, w dwie strony autobusami Student Agency. Polecam sprawdzać ofertę linii lotniczych Ryanair z Bratysławy można znaleźć tanie loty do Mediolanu, Brukseli czy Londynu np. za 1 euro!!! 4. Program warty uwagi. Możliwość poznania samego siebie i swojego charakteru. Należy pamiętać o celach, z którymi się przyjechało na początku, bo potem łatwo o nich zapomnieć. 5. Będąc na Słowacji trzeba się liczyć z tym, że dla Polaków nie jest już tak korzystna finansowo jak to było przed wprowadzeniem euro, dlatego zdecydowanie polecam nie liczyć tylko na stypendium, ale też na inne źródła (to chyba jedyny minus tego pobytu).