Ryc.1 Zasoby wodne hydrosfery 1

Podobne dokumenty
Warunki powstawania lodowców. Lodowce i lądolody. Granica wiecznego śniegu. Granica wiecznego śniegu. Granica wiecznego śniegu

Lodowce na kuli ziemskiej

Pochodzenie wód podziemnych

Klasa maksymalnie 27 punktów. Botnicka, Śródziemne, Czad, Tygrys, Fundy, Tamiza, Bałtyckie, Tanganika. Rzeka Zatoka Jezioro Morze

I. Obraz Ziemi. 1. sfery Ziemi 2. generalizacja kartograficzna. 3. siatka geograficzna a siatka kartograficzna. 4. podział odwzorowań kartograficznych

Plan wykładu. 1. Pochodzenie wód podziemnych. 2. Klasyfikacja wód podziemnych

MATERIAŁY GRAFICZNE DO DZIAŁU: KARTOGRAFIA. Ryc.1. Profil ukształtowania powierzchni Ziemi (Wyd. empi 2 )

Amplituda roczna temperatury. Materiały graficzne do działu: Atmosfera. Ryc.1. Budowa atmosfery. Ryc.2. Skład atmosfery

Wynikowy plan dydaktyczny nauczania geografii w liceum klasa I Program rozszerzony: - nr. dopuszczenia DKOS /02 Podręcznik: Ziemia - J.

ROZKŁAD MATERIAŁU Z GEOGRAFII W KLASACH II i III LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO POZIOM ROZSZERZONY ( )

Materiały dydaktyczne Hydrosfera

KARTY PRACY DO LEKCJI ZASOBY WODNE ZIEMI ( miniprojekt)

Kolejność realizacji jednostek lekcyjnych może ulec zmianie.

FIZYKA I CHEMIA GLEB. Literatura przedmiotu: Zawadzki S. red. Gleboznastwo, PWRiL 1999 Kowalik P. Ochrona środowiska glebowego, PWN, Warszawa 2001

Kolejność realizacji jednostek lekcyjnych może ulec zmianie.

WODY PODZIEMNE I BILANS WODNY POLSKI

HYDROSFERA - ZADANIA

Zakład Geotechniki i Budownictwa Drogowego. WYDZIAŁ GEODEZJI, INŻYNIERII PRZESTRZENNEJ I BUDOWNICTWA Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Kolejność realizacji jednostek lekcyjnych może ulec zmianie.

Falowanie czyli pionowy ruch cząsteczek wody, wywołany rytmicznymi uderzeniami wiatru o powierzchnię wody. Fale wiatrowe dochodzą średnio do 2-6 m

Kolejność realizacji jednostek lekcyjnych może ulec zmianie.

Charakterystyka zlewni

HYDROSFERA - ZADANIA

Morza otwarte Morza przybrzeżne Morza międzywyspowe. Morza wewnętrzne (śródlądowe)

MIEJSKIE OLIMPIADY PRZEDMIOTOWE PRZYRODA ROK SZKOLNY 2008/2009 EDYCJA IV. Woda w przyrodzie

Model odpowiedzi Nr zadani a

Lodowce na kuli ziemskiej

Co to jezioro? Powstawanie jezior zależy od: - procesów rzeźbiących powierzchnię Ziemi - warunków klimatycznych - rodzaju skał

6. Lodowce i lądolody

LODOWIEC JAKO RZEŹBIARZ I BUDOWNICZY cz.2

Rozkład materiału z geografii kl. Ia i Ib zakres podstawowy, podręcznik OBLICZA GEOGRAFII 1

- proponuje odpowiedni wykres, diagram, kartogram i kartodiagram do przedstawienia

Geologia dynamiczna / Włodzimierz Mizerski. wyd. 3. Warszawa, Spis treści

Uwzględniając pochodzenie wód podziemnych, wyróżnia się wody: INFILTRACYJNE najczęstsze; KONDENSACYJNE; JUWENILNE; RELIKTOWE.

WIETRZENIE. Rozpuszczanie polega na łączeniu się minerałów z wodą i doprowadzeniu ich do roztworu. Tego typu wietrzeniu ulegają głównie sole.

POTENCJAŁ I PERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA ZASOBÓW GEOTERMALNYCH W POLSCE WSPIERANIE PRZEZ PIG PIB ROZWOJU GEOTERMII ŚREDNIOTEMPERATUROWEJ W POLSCE

Plan wynikowy Odkrywamy świat. Część 1

Hydrosfera Zadanie 90. Na wykresie przedstawiono zróżnicowanie średniego zasolenia przypowierzchniowych wód oceanicznych.

Geomorfologia poziom rozszerzony

Temat Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca

NATURALNE ZMIANY CYKLU OBIEGU WODY

Przebieg niżówki hydrogeologicznej i jej wpływ na warunki zaopatrzenia w wodę podczas suszy 2015 roku na obszarze wybranych rejonów kraju

Poznaj Ziemię- część 2

SPIS TREŚCI GEOGRAFIA JAKO NAUKA 9

Rzeki. Zlewisko M. Bałtyckiego. Zlewisko M. Północnego. Zlewisko M. Czarnego. Dorzecze Wisły

Zakres materiału do testu przyrostu kompetencji z geografii w klasie II- zakres rozszerzony

Rozkład materiału i plan dydaktyczny: OBLICZA GEOGRAFII 1 Zakres rozszerzony ZP I.1 ZP I.4 ZP I.5 ZP I.6 ZP I.8. Zapis w nowej podstawie programowej

Wymagania edukacyjne z geografii dla uczniów klasy I I semestr podręcznik Planeta Nowa 1

HYDROSFERA zadania 1

Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca. Uczeń potrafi:

Przedmiotowy system oceniania oraz wymagania edukacyjne

WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY

WOJEWÓDZKI KONKURS GEOGRAFICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO MAZURSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2010/2011

Lądek Zdrój jako. uzdrowisko

Temat (rozumiany jako lekcja w podręczniku) Dział: ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE POLSKI. Wymagania edukacyjne. 1. Położenie Polski na świecie i w Europie

Rozdział 1. Informacje ogólne

NaCoBeZU geografia klasa pierwsza

Hydrologia Tom II - A. Byczkowski

WOJEWÓDZKA KOMISJA KONKURSU GEOGRAFICZNEGO

podstawie mapy podaje cechy położenia Polski opisuje obszar i granice Polski na podstawie danych statystycznych

Rozkład tematów z geografii w Gimnazjum nr 53

Rozmieszczenie mórz na Ziemi

Stowarzyszenie Oświatowców Polskich. Grażyna Ziółkowska, Ewa Parfianowicz HYDROSFERA PEDOSFERA I BIOSFERA

Wymagania edukacyjne. Geografii. Klasa I gimnazjum

Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Geografii dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2012/2013

Rozmieszczenie mórz na Ziemi

Co to jest ustrój rzeczny?

Zintegrowana strategia zrównoważonego zarządzania wodami w zlewni

w klasie pierwszej gimnazjum Nr lekcji Sugerowany temat lekcji Jednostki tematyczne w podręczniku Planeta Nowa 1 Dział: Podstawy geografii

Geografia - klasa 1. Dział I

Przedmiotowy system oceniania

Przedmiotowe zasady oceniania z geografii w klasie 8 szkoły podstawowej.

OCENIE PODLEGA SZATA GRAFICZNA PRACY, 10pkt DLA KAŻDEGO ZADANIA

Modelowanie rzek pozaziemskich dr hab. Leszek Czechowski

Treści podstawy programowej. Liczba godzin. Temat (rozumiany jako lekcja) Propozycje metod nauczania. Propozycje środków dydaktycznych.

SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII DLA KLASY VII ROK SZKOLNY 2017/2018

Przyroda łagodzi zmiany klimatu cykl szkoleniowy

SCENARIUSZ LEKCJI. POZIOM NAUCZANIA: liceum ogólnokształcące kl. I (szkoła ponadgimnazjalna)

22 MARZEC ŚWIATOWY DZIEŃ WODY. Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Tarnowskich Górach

Hydrosfera Zadanie 3 (1 pkt) Przedstaw jedną z istniejących teorii wyjaśniających genezę jeziora Łebsko. Zadanie 4 (2 pkt.)

IV Liceum Ogólnokształcące im. KEN Poznań Ćwiczenia na fakultet 2011/ Hydrosfera

Wymagania na poszczególne oceny Oblicza geografii Część 1 Zakres podstawowy

GEOGRAFIA klasa 1 LO (4 letnie) Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny. ZAKRES PODSTAWOWY

Wymagania na poszczególne oceny. Oblicza geografii Część 1. Zakres podstawowy.

Wymagania edukacyjne z geografii w zakresie podstawowym dla klasy pierwszej technikum po szkole podstawowej

Wymagania na poszczególne oceny. ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca

Światowe i polskie zasoby wód

Retencja wodna i jej znaczenie. cz. II

Spis treści CZĘŚĆ I GEOGRAFIA FIZYCZNA OGÓLNA Z ELEMENTAMI GEOLOGII

PRACA KONKURSOWA. "I Mała Wojewódzka Liga Przyrodnicza"

Wymagania edukacyjne: Geografia zakres rozszerzony dla klasy II ga

Wymagania edukacyjne: Klasa II - Oblicza geografii 1 zakres rozszerzony

NaCoBeZu geografia klasa 8

Przedmiotowy system oceniania Bliżej geografii Gimnazjum część 1

Hydrologiczne podstawy gospodarowania wodą w środowisku przyrodniczym Dariusz Woronko

Główne cele lekcji w postaci wymagań edukacyjnych Uczeń: I. Obraz Ziemi

Transkrypt:

Ryc.1 Zasoby wodne hydrosfery 1 Ryc.2 Cykl hydrologiczny. Źródło: USGS (INTERNET) 1 Makowska D.: Ziemia, WSiP, Warszawa 1998 1

Ryc.3 Granice oceanów 2 Ryc.4. Rozkład temp. Wraz z głębokością 3 ryc.5. Sole w wodzie morskiej 4 Ryc.6 Fala 5 2 Baraniecki L., Skrzypczak W.: Geografia fizyczna ogólna i Polski. Wyd. EFEKT, Warszawa 2004 3 Makowska D.: Ziemia, WSiP, Warszawa 1998 4 Baraniecki L., Skrzypczak W.: Geografia fizyczna ogólna i Polski. Wyd. EFEKT, Warszawa 2004 5 Makowska D.: Ziemia, WSiP, Warszawa 1998 2

Ryc.7 Tsunami (Internet) Ryc.8 Sejsza 6 ryc.9. Pływy morskie i rozkład sił działających na wodę 6 Wójcik J.: Geografia 1. Ziemia, PPWK, Warszawa 2002 3

Ryc.10. Mapa rozkładu zasolenia 7 Ryc.11. Mapa rozkładu temperatury wód powierzchniowych 8 7 Lewandowska Szwarc B., Mrula. A: System przyrodniczy Ziemi, Wyd. empi2., Poznań 2002 8 Jw. 4

Ryc.12. Strefy upwellingu (Źródło: Internet) Ryc.13 Upwelling 9 Ryc.14. Klasyfikacje rzek 10 9 Makowska D.: Ziemia, WSiP, Warszawa 1998 10 Baraniecki L., Skrzypczak W.: Geografia fizyczna ogólna i Polski. Wyd. EFEKT, Warszawa 2004 5

Ryc.15. Dorzecze, rzeka główna, dopływ, dział wodny Ryc.16 Typy ujść rzecznych 6

Ryc.17. Reżimy wybranych rzek 11 Ryc.18. Reżimy wybranych rzek 12 11 Makowska D.: Ziemia, WSiP, Warszawa 1998 7

Źródło: GUS 2006. Mały Rocznik Statystyczny (Źródło: www.gus.gov.pl) 12 Stankowski W.: Geografia fizyczna z geologią, WSiP, Warszawa 1998 8

Ryc.19 Źródło: Makowska D.: Ziemia, WSiP, Warszawa 1998 Ryc. 20. Zbiorniki sztuczne na świecie 13 Ryc.21. Degradacja Jeziora Aralskiego 14 13 Baraniecki L., Skrzypczak W.: Geografia fizyczna ogólna i Polski. Wyd. EFEKT, Warszawa 2004 14 Wójcik J.: Geografia 1. Ziemia, PPWK, Warszawa 2002 9

Ryc.22. Plany batymetryczne wybranych jezior 15 15 Lewandowska Szwarc B., Mrula. A: System przyrodniczy Ziemi, Wyd. empi2., Poznań 2002 10

Ryc.23. Proces zarastania jeziora 16 Ryc.24 Przebieg granicy wiecznego śniegu 17 16 Stankowski W.: Geografia fizyczna z geologią, WSiP, Warszawa 1998 11

Przemiana śniegu w firn Materiał Śnieg Gęstość (g/cm 3 ) 0,03 0,4 Zawartość powietrza (w ) 90 Firn 0,4 0,8 60 Lód lodowcowy 0,8 0,9 15 Ryc.25. Lądolód (Źródło: Internet) Ryc.26 Budowa lodowca 18 ryc.27 Budowa lodowca 17 Wójcik J.: Geografia 1. Ziemia, PPWK, Warszawa 2002 18 Makowska D.: Ziemia, WSiP, Warszawa 1998 12

Ryc.28 Strefy lodowca górskiego (Źródło: Internet) Ryc.29. Formy polodowcowe w górach (Internet) ryc.30.typy lodowców 19 Typy lodowców Karowy typ pirenejski Dolinny typ alpejski Dendryczny typ himalajski Piedmontowy typ Malaspina Kontynentalny lądolód Czasze lodowe Szelfowy typ spitsbergeński Południowoandyjski Turkiestański 19 Makowska D.: Ziemia, WSiP, Warszawa 1998 13

Ryc.31. Budowa lodowca i formy polodowcowe (Opracowanie własne na podst. Internetu) Ruch lodowca Następuje pod wpływem grawitacji i nacisku warstw nadległych Lód lodowcowy ma właściwości plastyczne i dlatego płynie Prędkość zależy od nachylenia stoku i ilości opadów śniegu Przykłady: Alpy 100 m/rok, Pamir 250 m/rok, Himalaje 1km/rok, Alaska 3,5 km/rok, Grenlandia 10 km/rok Wieloletnia zmarzlina Grunt, w którym pory, szczeliny wypełniają się lodem Zajmuje 14% powierzchni lądów Głębokość od kilku metrów do 1,5 km w Jakucji 14

Współczesny zasięg wieloletniej zmarzliny Ryc.32. Źródło: Internet Schemat wieloletniej zmarzliny Ryc.33. Opracowanie własne na podstawie Internetu 15

Strefa aeracji i saturacji Ryc.34. Strefa aeracji i saturacji 20 ryc.35. Wody podziemne 21 Strefa aeracji Zasięg Od powierzchni do zwierciadła pierwszej warstwy wodonośnej Zróżnicowana przestrzennie ze wzgl. na głębokość. Ryc.36. Podział wód w strefie aeracji. Schemat 22 20 Baraniecki L., Skrzypczak W.: Geografia fizyczna ogólna i Polski. Wyd. EFEKT, Warszawa 2004 21 Wójcik J.: Geografia 1. Ziemia, PPWK, Warszawa 2002 22 Jw. 16

Budowa niecki artezyjskiej Wielki Basen Artezyjski Basen Dakoty Basen Paryski Basen Akwitański Basen Londyński Basen Moskiewski Niecka Łódzka Niecka Warszawska Wody artezyjskie i subartezyjskie Linia ciśnień piezometrycznych Ryc.37. Schemat niecki artezyjskiej 23 Wody mineralne szczawy szczawy żelaziste solanki borowe jodkowe bromkowe siarczkowe radoczynne cieplice Zawierają CO2 Zawierają jony Fe2+ i Fe 3+ pochodzące z utleniania biotytu i oliwinu lub rozkładu pirytu Zawierają gł. NaCl i MgCl Zawierają domieszki boru (HBO2), pochodzące z wody morskiej lub rozkładu glinokrzemianów Zawierają jod poch. z wody morskiej lub podziemnych wyziewów wulkanicznych Zawierają domieszki bromu (z wody morskiej lub wód reliktowych mających kontakt z bituminami Zawierają rozpuszczone siarczany sodu i wapnia Z dodatkiem promieniotwórczego radonu Ogrzane wody podziemne 23 Wójcik J.: Geografia 1. Ziemia, PPWK, Warszawa 2002 17

Wody mineralne Polski Ryc.38. Źródło: Internet Ryc.39. Wody geotermalne (Internet) 18

Najlepsze lokalizacje pod budowę ciepłowni geotermalnych w Polsce http://www.paiz.gov.pl/index/?id=2151b4c76b4dcb048d06a5c32942b6f6 http://wiedag.webpark.pl/ 19

Obszary deficytów wody w Polsce Ryc.40. Źródło: Internet 20