FALE ELEKTROMAGNETYCZNE L.P. DZIAŁ TEMAT NaCoBeZu kryteria sukcesu w języku ucznia 1. Organizacja pracy na lekcjach fizyki w klasie trzeciej. Zapoznanie z wymaganiami na poszczególne oceny. Przegląd zakresu fal elektromagnetycznych. 2. Fale elektromagnetyczne. Potrafię wyjaśnić sposób powstawania fal elektromagnetycznych. Wiem, co to jest widmo fal. Wymieniam rodzaje fale elektromagnetycznych. Opisuję własności poszczególnych fal elektromagnetycznych: zakres, źródła, zastosowanie. Dostrzegam różnice między falami mechanicznymi i elektromagnetycznymi. 3. Dyfrakcja i interferencja. 4. Powtórzenie wiadomości z działu Fale elektromagnetyczne. 5. Sprawdzian wiadomości z działu Fale elektromagnetyczne. Znam zasadę powstawania zjawisk dyfrakcji i interferencji. Wymieniam różnicę między nimi. Znam zastosowanie tych zjawisk. znam i rozumiem pojęcie fal elektromagnetycznych, że są to rozchodzące się zmiany pola elektromagnetycznego wiem, że wszystkie fale elektromagnetyczne przenoszą energię, mają określoną prędkość, są falami poprzecznymi, odbijają i załamują się, ulegają interferencji wiem, że prędkość zależy od ośrodka rozchodzenia się fal elektromagnetycznych potrafię wymienić rodzaje fal elektromagnetycznych potrafię podać zastosowanie fal elektromagnetycznych w gospodarstwie domowym i usługach gastronomicznych wiem, że wszystkie ciała emitują promieniowanie podczerwone, co związane jest z ruchem cieplnym atomów i cząsteczek wiem, że promieniowanie nadfioletowe, UV, wykazuje dużą aktywność, przenikliwość, zabija bakterie i niszczy tkanki a pochłaniają je ozon i szkło wiem, o niebezpieczeństwie, jakim jest dziura ozonowa i jak się zabezpieczać przed jej skutkami i przeciwdziałać jej powiększaniu potrafię podać zastosowanie promieni Roentgena w diagnostyce i terapii medycznej znam i rozumiem znaczenie fal elektromagnetycznych w radiokomunikacji i łączności telefonicznej znam i rozumiem schemat przesyłania informacji drogą radiową znam zasadę działania i zastosowanie radaru, kuchenki mikrofalowej wyjaśniam zjawiska dyfrakcji i interferencji fal.
OPTYKA 6. Źródła światła. Prostoliniowe rozchodzenie się światła 7. Odbicie światła. 8. Obrazy w zwierciadłach płaskich. 9. Obrazy otrzymywane w zwierciadłach kulistych. 10. Załamania światła. 11. Przejście wiązki światła białego przez pryzmat. Barwy. 12. Soczewki skupiające i rozpraszające. 13. Otrzymywanie obrazów za pomocą soczewek. 14. Wady wzroku: krótkowzroczność i dalekowzroczność. Wymieniam i opisuję różne źródła światła widzialnego. Znam i podaję wartość prędkości światła. Wyjaśniam powstawanie obszarów cienia i półcienia za pomocą prostoliniowego rozchodzenia się światła. Podaję przykłady zjawiska odbicia i rozproszenia światła. Formułuję prawo odbicia światła. Znam znaczenie odbicia dla procesu widzenia. Potrafię wyjaśnić powstawanie obrazu pozornego w zwierciadle płaskim. Wymieniam zastosowania zwierciadeł płaskich. Konstrukcyjnie wyznaczam obrazy przedmiotów w zwierciadłach płaskich. Znam rodzaje zwierciadeł kulistych (wklęsłe i wypukłe). Wyjaśniam pojęcia: promień krzywizny, środek krzywizny, oś główna, ognisko, ogniskowa. Konstruuję obrazy przedmiotów w zwierciadłach kulistych wklęsłych/ wypukłych i określam ich cechy. Znam prawo załamania i potrafię je zastosować w praktyce. Wiem, co to jest gęstość optyczna ośrodka. Opisuję jakościowo bieg promieni przy przejściu z ośrodka rzadszego do gęstszego i odwrotnie. Wyjaśniam zjawisko rozszczepienia światła w pryzmacie posługując się pojęciem światła białego. Opisuję światło białe, jako mieszaninę barw. Wyjaśniam działanie filtrów optycznych. Znam rodzaje soczewek. Opisuję bieg promieni biegnących równolegle do osi optycznej i przechodzących przez soczewkę skupiającą i rozpraszającą. Posługuję się pojęciami charakteryzującymi soczewki: oś optyczna, ognisko rzeczywiste i pozorne, ogniskowa, zdolność skupiająca soczewki. Konstruuję geometrycznie obrazy wytworzone przez soczewki. Rozróżniam obrazy rzeczywiste i pozorne, proste i odwrócone, powiększone i pomniejszone. Wyjaśniam przyczyny krótkowzroczności i dalekowzroczności. Opisuję rolę soczewek w ich korygowaniu. Znam inne choroby wzroku.
PRZYGOTOWANIE DO EGZAMINU 15. Porównanie rozchodzenia się fal mechanicznych i elektromagnetycznych. Maksymalna szybkość przekazywania informacji 16. Powtórzenie wiadomości z działu Optyka. 17. Sprawdzian wiadomości z działu Optyka. 18. Zjawiska fizyczne. 19. Wielkości fizyczne i ich jednostki. 20. Prawa fizyczne. 21. Wzory fizyczne. 22. Jednostki wielkości fizycznych. 23. Doświadczenia. Pomiary. Przyrządy pomiarowe. Znam przykłady fal mechanicznych i elektromagnetycznych, sposób ich wytwarzania, mechanizm, miejsce i sposób rozchodzenia, wielkości opisujące fale. Wymieniam cechy wspólne i różnice między falami. Znam maksymalną szybkość przekazywania informacji. potrafię podać definicję światła, wyjaśnić, że prędkość światła jest to największa prędkość w przyrodzie; podaję przykłady ciał przezroczystych i nieprzezroczystych; podaję treść prawa odbicia; znam definicje: zwierciadła płaskiego i kulistego, ogniska, obrazu pozornego, rzeczywistego, prostego; wymieniam barwy, z których składa się światło białe; znam rodzaje soczewek i opisuję ich budowę; potrafię podać definicję ogniska i ogniskowej; konstruuję obrazy w zwierciadłach i soczewkach; obliczam zdolność skupiającą, znam jej jednostkę, opisuję budowę oka znam wady wzroku i sposoby ich korygowania; porównuję fale mechaniczne i elektromagnetyczne. Potrafię opisać poznane zjawiska fizyczne. Podaję przykłady z życia codziennego poznanych zjawisk fizycznych. Wymieniam wielkości fizyczne poznane w trakcie trzeciego etapu edukacyjnego i potrafię wskazać ich jednostki. Znam treść praw i zasad fizycznych. Wskazuję przykłady zastosowania poszczególnych praw w życiu codziennym. Przypominam poznane wzory fizyczne. Przekształcam wzory fizyczne (trójkąt) Wykonuję działania na jednostkach. Wskazuję podstawowe jednostki układu SI. Potrafię opisać doświadczenie fizyczne. Przeprowadzam doświadczenie, dokonuję pomiarów. Wskazuję zakres i niepewność pomiarową przyrządów.
TEMATY PO EGZAMINIE ASTRONOMIA* 24. Tabele, diagramy i wykresy. 25. Układ Słoneczny. Ruch planet prawa Keplera. 26. Loty kosmiczne. Czy istnieje życie pozaziemskie? 27. Fazy Księżyca i zaćmienie. Prawo powszechnego ciążenia. 28. Nasza Galaktyka i inne galaktyki. 29. Teoria Wielkiego Wybuchu. 30. Czarne dziury i ciemna materia. Odczytuję informację z tabel, schematów, diagramów i wykresów. Wykorzystuję odczytane dane do obliczeń. Wyciągam wnioski na podstawie wykresów i tabel. Wiem, co to jest planeta. Znam skład Układu Słonecznego. Opisuję planety wchodzące w skład Układu Słonecznego. Potrafię podać treść praw Keplera i znam przyczyny ruchu planet. Przedstawiam główne założenia teorii heliocentrycznej Kopernika. Uzasadniam, dlaczego hipoteza Newtona o jedności Wszechświata umożliwiła wyjaśnienie przyczyn ruchu planet. Wiem, co to jest stan nieważkości i jak go uzyskać. Potrafię przedstawić historię lotów kosmicznych. Wiem, kto był pierwszym polskim astronautą, itd. Przedstawiam teorie dotyczące życia pozaziemskiego. Znam definicję zjawiska zaćmienia Księżyca i Słońca. Wymieniam fazy Księżyca. Podaję warunki, jakie muszą być spełnione, aby doszło do całkowitego zaćmienia Księżyca. Wyjaśniam zasadę ustalania daty Wielkanocy. Znam treść prawa powszechnego ciążenia. Potrafię obliczyć wartość siły ciążenia. Potrafię narysować wektory sił ciążenia. Opisuję budowę naszej Galaktyki. Podaję wiek (przybliżony) Układu Słonecznego. Wyjaśniam, jak powstały Słońce, planety, galaktyki. Opisuję budowę galaktyk i znam ich klasyfikację. Podaję przybliżoną ilość galaktyk. Znam różne teorie dotyczące powstania Wszechświata. Wiem, co to jest promieniowanie reliktowe. Opisuję teorię Wielkiego Wybuchu. Wiem, co to jest ciemna i jasna materia. Podaję definicję czarnej dziury. Wiem, w jaki sposób odnaleźć czarną dziurę.
TEMATY PO EGZAMINIE FIZYKA JĄDROWA* 31. 32. 33. Rozpad promieniotwórczy. Rozszczepienie jądra. Synteza termojądrowa. Reakcje jądrowe. Słońce i bomba wodorowa Promieniotwórczość. Budowa i zasada działania reaktora atomowego. 34. Czarnobyl, Fukushima katastrofy nuklearne. 35. Analiza zadań egzaminu gimnazjalnego 2017. 36. Podsumowanie wiadomości zdobytych w klasie trzeciej. Znam pojęcia rozpadu promieniotwórczego i czas połowicznego rozpadu. Zapisuję równania przemian promieniotwórczych α i β. Wiem, co to jest promieniowanie gamma. Podaję zastosowania rozpadu promieniotwórczego. Wyjaśniam pojęcia: energia spoczynkowa, deficyt masy, energia wiązania. Opisuję reakcję rozszczepienia uranu. Podaję warunki zajścia reakcji łańcuchowej. Znam przykłady reakcji jądrowych. Definiuję syntezę termojądrową i wiem, jakie warunki muszą być spełnione, aby do niej doszło. Wiem, co to jest plazma i gdzie występuje. Potrafię opisać reakcje jądrowe zachodzące w Słońcu i gwiazdach. Opisuję budowę i zasadę działania bomby wodorowej. Wiem, co to jest promieniotwórczość naturalna i sztuczna oraz jak ją wykryć. Znam pierwiastki promieniotwórcze. Opisuję odkrycia M. Skłodowskiej Curie. Wiem, co to jest choroba popromienna. Opisuję budowę reaktora atomowego. Znam zastosowania energii jądrowej. Wskazuję przyczyny katastrofy w Czarnobylu i w Fukushimie. Podaję skutki tych katastrof. Wiem, w jaki sposób chronić środowisko naturalne.