POLAK ZA GRANICĄ PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PODRÓŻUJACYCH DO GRECJI GRECJA - (Republika Grecka) Stolica: Ateny Waluta: euro (EUR) Język urzędowy: grecki Inne języki: angielski, francuski PRZEPISY WJAZDOWE Obywatele polscy korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Europejskiej/Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dokumentem uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu do 90 dni (niezależnie od jego celu) na terytorium Republiki Greckiej jest ważny paszport bądź dowód osobisty. Przed wyjazdem należy się upewnić, czy dokument jest w wystarczająco dobrym stanie technicznym i czy pozwala na stwierdzenie tożsamości. Zgodnie z przepisami UE pobyt powyżej 90 dni wymaga uzyskania pozwolenia, które w rejonie Aten i Salonik wydają Wydziały Policji ds. Cudzoziemców, a w pozostałych rejonach Grecji - wydziały bezpieczeństwa publicznego lokalnych komisariatów policji. W celu otrzymania
pozwolenia na pobyt należy złożyć : wypełniony wniosek, ważny dokument tożsamości, 3 fotografie oraz (w zależności od celu pobytu): zaświadczenie pracodawcy o zatrudnieniu potwierdzone w Państwowej Inspekcji Pracy (dla pracowników najemnych), zaświadczenie o prowadzeniu działalności gospodarczej (w przypadku samozatrudnienia), dokument potwierdzający pokrewieństwo z obywatelem UE (dla osób przybyłych w celu łączenia rodzin), zaświadczenie o zapisaniu się na studia, poświadczenie ubezpieczenia zdrowotnego oraz poświadczenie posiadania środków finansowych na okres pobytu (dla osób podejmujących studia). Prawo swobodnego przemieszczania się i pobytu uzyskuje też członek rodziny obywatela UE, niezależnie od przynależności państwowej. Ograniczenia swobodnego przemieszczania się i pobytu mogą mieć miejsce jedynie w przypadkach zagrażających bezpieczeństwu państwowemu, porządkowi publicznemu lub zdrowiu publicznemu. Zakaz wjazdu do Grecji osób, które zostały wydalone z tego kraju na mocy decyzji sądu, wygasa po upływie 5 lat, chyba że wyrok wskazuje na inny termin. Wykreślenie z listy osób niepożądanych może nastąpić wyłącznie na wniosek zainteresowanego lub jego prawnego pełnomocnika. Wniosek składa się w Ministerstwie Porządku Publicznego i Ochrony Obywatela Republiki Greckiej (Komenda Główna Policji, Departament Bezpieczeństwa Państwowego ): 101 77 Ateny, ul. Kanellopoulou 4, centrala telefoniczna: 0030 210 6977000, tel. do Departamentu Bezpieczeństwa Państwowego : 0030 210 6977153, 210 6977151, e- mail: nationalsecurity.div@hellenicpolice.gr
PRZEPISY CELNE Przewóz towarów podlega ograniczeniom ilościowym na zasadach obowiązujących w UE. PRZEPISY PRAWNE Posiadanie i obrót narkotykami są w Grecji zagrożone karą pozbawienia wolności. Wobec szczególnego zagrożenia Grecji nielegalną imigracją, za nadzwyczaj poważne przestępstwo uznawane jest ułatwianie nielegalnego przekroczenia granicy, które jest zagrożone karą do 10 lat pozbawienia wolności oraz grzywną w wysokości 5000 euro za każdą nielegalnie przewożoną osobę. SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA Osoby opłacające składki na NFZ, mają w Grecji prawo do opieki medycznej w ramach ubezpieczenia. Aby z niej skorzystać należy przedstawić zaświadczenie o ubezpieczeniu (karta EKUZ). W celu otrzymania tej kart wystarczy zgłosić się do właściwego oddziału NFZ. Karta EKUZ uprawnia tylko do korzystania z podstawowych usług medycznych, dlatego wyjeżdżającym za granicę zaleca się wykupienie dodatkowych ubezpieczeń prywatnych, które w razie konieczności pokryją koszty leczenia w szerszym zakresie, jak również koszty opieki medycznej w prywatnych szpitalach i klinikach. Wykupienie prywatnego ubezpieczenia jest również istotne, gdy konieczny jest transport medyczny lub w razie zgonu. Świadczenia zapewnione przez EKUZ nie obejmują tych przypadków.
W razie konieczności podjęcia leczenia w Grecji posiadacz karty EKUZ może zwrócić się do: zakładów opieki zdrowotnej EOPYY (Narodowy System Świadczeń Zdrowotnych), względnie lekarzy i szpitali prywatnych, którzy podpisali umowę z EOPYY lub przychodni przyszpitalnych należących do Narodowego Systemu Zdrowia (NSZ), centrum zdrowia NSZ, szpitali NSZ, regionalnych i wiejskich gabinetów lekarskich. Specjalistyczne badania diagnostyczne wykonane w jednostkach zdrowia mających umowę z EOPYY (ale do EOPYY nienależących) są obciążone 15% udziałem pacjenta w kosztach. Wizyty lekarskie należy umawiać telefonicznie pod nr telefonu: 14554, 14784, 14884, 14900. Lista lekarzy i wszystkich zakładów opieki zdrowotnej EOPYY jest dostępna na stronie www.eopyy.gov.gr. W nagłych przypadkach można bezpośrednio zgłosić się do właściwej placówki EOPYY. Turyści zmuszeni skorzystać z pomocy medycznej poza godzinami pracy zakładów opieki zdrowotnej EOPYY (jednostki te pracują na ogół w godz. 7.00-18.00 w dni robocze) lub w dniu wolnym od pracy powinni zgłaszać się do dyżurujących szpitali i przychodni EOPYY. Jeżeli w pobliżu miejsca pobytu nie ma oddziału EOPYY i chory skorzysta w nagłym wypadku z prywatnego leczenia, musi pokryć wszelkie koszty. Po przedstawieniu oryginału rachunków, EOPYY może zwrócić część kosztów według stawek stosowanych w publicznej służbie zdrowia. Wniosek o zwrot kosztów należy kierować do właściwego oddziału EOPYY w miejscu pobytu lub do właściwych instytucji ubezpieczeniowych po powrocie do kraju, przedstawiając rachunki za leczenie. Do refundacji kosztów leczenia w Grecji wymagane są oryginały dowodów zapłaty, oryginały recept (należy żądać ich zwrotu) - z opakowań lekarstw należy odkleić nalepki i umieścić je na dowodzie zapłaty za lekarstwa. Uwaga: karta EKUZ nie uprawnia do świadczeń, jeśli celem podróży jest uzyskanie świadczeń medycznych za granicą. Dodatkowe informacje można uzyskać w
instytucji łącznikowej - Centralny Urząd EOPYY (Ethnikos Organismos Parochis Ypiresion Ygeias), Leoforos Kifisias 39, 15123 Marousi, tel: 0030 210 6871770, 210 6871771-2-3, www.eopyy.gov.gr. Wymogi dotyczące szczepień są podobnie do obowiązujących w Polsce. INFORMACJE DLA KIEROWCÓW W Grecji obowiązuje nakaz zapinania pasów bezpieczeństwa zarówno na przednich, jak i tylnych siedzeniach. Rozmowy przez telefon komórkowy podczas prowadzenia samochodu są zabronione. Maksymalny dopuszczalny poziom alkoholu we krwi wynosi 0,5 promila (badanie krwi), 0,25 promila (badanie wydychanego powietrza). Polskie prawo jazdy uprawnia do prowadzenia pojazdu w Grecji i zachowuje ważność do daty określonej w dokumencie. Obywatel polski mający stałe miejsce zamieszkania w Grecji może wymienić prawo jazdy na nowy, wspólnotowy egzemplarz. Warunkiem jest posiadanie numeru AFM (odpowiednik polskiego NIP). Wymiana jest bezpłatna i nie wiąże się z koniecznością ponownego zdawania egzaminów. Kierujący pojazdem obowiązany jest mieć ze sobą dowód rejestracyjny pojazdu. Osoby nie mieszkające na stałe w Grecji (np. turyści), nie mogą prowadzić pojazdów należących do osób prywatnych zamieszkałych w tym kraju. W stosunku do osób przebywających w Grecji legalnie, oficjalnie zarejestrowanych, posiadających grecki nr NIP (AFM) lub nr ubezpieczeniowy AMKA, obowiązuje zakaz posiadania i kierowania pojazdami na polskich lub innych niż greckie numerach rejestracyjnych. Takimi pojazdami mogą poruszać się wyłącznie osoby czasowo przebywające w Grecji (nie więcej niż 6 miesięcy w ciągu roku).
W celu uniknięcia kłopotów, warto zaopatrzyć się w zaświadczenie wydawane w urzędach celnych na granicy wjazdowej do Grecji, w które (zgodnie z oświadczeniem kierowcy) wpisany zostanie okres planowanego pobytu pojazdu w Grecji. Nie zastosowanie się do powyższych przepisów grozi nałożeniem wysokich kar grzywny, często przekraczających wartość pojazdu. PODRÓŻOWANIE PO KRAJU Żeglarze mogą z łatwością znaleźć firmy czarterujące jachty, łodzie motorowe, katamarany czy szkunery typu Gulet. Łódź wynajmuje się zwykle na 1 lub 2 tygodnie (od soboty po południu, do soboty rano), ze skiperem, załogą lub bez. W przypadku wynajęcia łodzi bez skipera, należy posiadać licencję lub międzynarodowy certyfikat potwierdzający umiejętności nawigacyjne i kwalifikacje do obsługiwania radiostacji VHF. Licencje powinny posiadać 2 osoby z załogi, ewentualnie druga osoba może podpisać oświadczenie, iż posiada wystarczającą wiedzę i doświadczenie w żeglowaniu. Przydatne linki: http://www.sailingeurope.com/pl/, www.sailingissues.com.pl, www.sunsailing.gr, www.enjoyachting.com, www.visitgreece.gr. Turyści, którzy zamierzają nurkować, powinni uzyskać zezwolenie w urzędzie portowym właściwym dla miejsca pobytu w Grecji. Zezwolenie określa rejon, w którym dozwolone jest nurkowanie. Należy bezwzględnie przestrzegać obowiązku uzyskiwania zezwolenia i nurkować jedynie w wyznaczonym rejonie - w przeciwnym razie narażamy się na sankcje karne. Niedozwolone jest także wydobywanie z dna morskiego jakichkolwiek przedmiotów (prawo o ochronie zabytków przewiduje szczególnie dotkliwe kary). W większości klasztorów wymaga się stosownego do okoliczności ubioru, zwłaszcza długiej spódnicy lub spodni. Nie wpuszczane są osoby ubrane skąpo, z odkrytymi ramionami, dekoltami i nogami. Zainteresowani zwiedzaniem Republiki Mnichów na Świętej Górze Atos
winni wcześniej skontaktować się z Biurem Pielgrzymstwa w Salonikach (Office for Pilgrims to Mount Athos), tel. (+30) 2310-25-25-75, faks (+30) 2310-222-424, adres: 54 635 Thessaloniki, ul. Egnatias 109, e-mail: agiooros@gmail.com aby załatwić niezbędne formalności związane z wjazdem na terytorium Republiki Mnichów i uzgodnić termin wizyty. Informacje w szerokim zakresie nt. Świętej Góry Atos można uzyskać również w j. angielskim i rosyjskim na stronie www.monastiriaka.gr BEZPIECZEŃSTWO Jednym ze skutków kryzysu gospodarczego jest wzrost przestępczości, powodujący konieczność zwiększonej czujności przed złodziejami, szczególnie w zatłoczonych miejscach turystycznych, w środkach transportu miejskiego oraz na plażach. Należy pamiętać by zamykać samochody oraz nie pozostawiać bez nadzoru rzeczy osobistych i dokumentów w miejscach publicznych. Wybierając się promem z Grecji do Włoch, trzeba mieć na uwadze, że zdarzają się przypadki włamań nielegalnych imigrantów do samochodów i przyczep kempingowych, próbujących w ten sposób przekroczyć granicę. Z tego względu należy zachować szczególną ostrożność i nie pozostawiać pojazdów w niestrzeżonych miejscach w miastach portowych. ŚWIĘTA Kalendarz dni wolnych oraz świąt nie odbiega od europejskich standardów, jednakże należy mieć na uwadze, że Grecja jest krajem prawosławnym, co oznacza, że terminy świąt kościelnych nie zawsze są zgodne z polskimi.
PRZYDATNE INFORMACJE: Urzędy pracują przeważnie w godz. 8.00-14.00 od poniedziałku do piątku (dotyczy to także banków). Sklepy są zazwyczaj czynne do godz. 20.00 lub 21.00 (z przerwą w ciągu dnia) we wtorki, czwartki i piątki. W poniedziałki, środy i soboty handel kończy się w porze sjesty (ok. godz. 15.00). W większości miast i ośrodków turystycznych w Grecji znajdują się biura Narodowej Organizacji Turystycznej (EOT) www.gnto.gov.gr, www.visitgreece.gr, gdzie udostępniane są bezpłatne informatory turystyczne, mapy, rozkłady jazdy pociągów, autobusów, promów. Centrala EOT znajduje się w Atenach przy ul. Tsocha 7, 115 21 Athens, tel. ( +30) 210-87-07-000. Biuro informacji EOT ul. Dionisiou Areopagitou 18-20, 105 58 Athens tel. (+30) 210-331- 03-92, (+30) 210-331-07-16; e-mail: info@gnto.gr; skargi: complaints@gnto.gr. Ważne telefony: karetki pogotowia: 166, dyżurujące szpitale, apteki, lekarze: 14944, policja: 100, Europejski nr dot. sytuacji nagłych: 112, straż pożarna: 199, policja turystyczna: 171. Wydział Konsularny Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Atenach Kierownik Wydziału Konsularnego: Przemysław Dropiewski Grecja, Ateny, Kontoleontos 1, Paleo Psychiko, 154 52 Tel.: +302106771997 Tel.: +302106771998 Tel.: +302106726178 Tel.: +302106726179 Faks: +302106771996 ateny.amb.wk@msz.gov.pl