Sprawozdanie z działalności Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sierakowicach za okres od stycznia do grudnia 2007 r. Sierakowice, Marzec 2008
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Sierakowicach jako jednostka samorządowa działa głównie w oparciu o ustawę o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 roku oraz ustawę o świadczeniach rodzinnych z dnia 28 listopada 2003 roku. Według ustawy, pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, której zadaniem jest umoŝliwienie osobom i rodzinom przezwycięŝanie trudnych sytuacji Ŝyciowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i moŝliwości. Celem pomocy społecznej jest zaspokajanie niezbędnych potrzeb Ŝyciowych osób i rodzin oraz umoŝliwienie im bytowania w warunkach odpowiadających godności człowieka. Pomoc społeczna powinna w miarę moŝliwości doprowadzić do Ŝyciowego usamodzielnienia osób i rodzin, ich integracji ze środowiskiem oraz zapobiegać powstawaniu trudnych sytuacji Ŝyciowych. Potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy powinny zostać uwzględnione, jeŝeli odpowiadają celom i moŝliwościom pomocy społecznej. Rodzaj, forma i rozmiar udzielonej pomocy powinny stymulować osobę, rodzinę do samodzielnego rozwiązywania własnych problemów przy wsparciu ze strony pracowników tut. ośrodka. Prawo do świadczeń pienięŝnych z pomocy społecznej przysługuje - z pewnymi zastrzeŝeniami osobom i rodzinom w przypadku, jeŝeli dochód na osobę w rodzinie nie przekracza określonego kryterium dochodowego tj.: 1. osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 477 zł, 2. osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 351 zł, 3. rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z powodów wymienionych w ustawie o pomocy społecznej art. 7, pkt 2-15 lub teŝ innych okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy a w szczególności: 1) sieroctwa, 2) bezdomności, 3) bezrobocia, 4) niepełnosprawności, 5) długotrwałej lub cięŝkiej choroby, 6) przemocy w rodzinie, 7) potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności, 8) bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych 2
9) brak umiejętności w przystosowaniu do Ŝycia młodzieŝy opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawcze, 10) trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy, 11) trudności w przystosowaniu do Ŝycia po zwolnieniu z zakładu karnego, 12) alkoholizmu lub narkomanii, 13) zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej, 14) klęski Ŝywiołowej lub ekologicznej. Tut. ośrodek składa się z trzech działów: - pomoc socjalna, - usługi opiekuńcze, - świadczenia rodzinne. Stan zatrudnienia na 31.12.2007 r. wyniósł 22 i ¼ etatu (23 pracowników), z czego: 1. Dział pomocy społecznej: - pracowników socjalnych 7 etatów, ( ustawa o pomocy społecznej przewiduje, Ŝe ośrodek zatrudnia pracowników socjalnych proporcjonalnie do liczby ludności gminy w stosunku jeden pracownik socjalny na 2 tys. mieszkańców ), czyli brakuje 1,5 etatu. - księgowość i sekcja świadczeń 4 etaty, - sprzątaczka 1/4 etatu. 2. Usługi opiekuńcze: - opiekunki środowiskowe 4 etaty. 3. Dział świadczeń rodzinnych: - pracownicy obsługi klientów 6 etatów, 3
SPRAWOZDANIE Z WYKONANIA BUDśETU ZA 2007 r. Z DZIAŁU OPIEKA SPOŁECZNA Ogólna suma zaplanowanych wydatków w dziale Opieka Społeczna w 2007 r. wyniosła 10.603.744,00 zł. Za ww. okres wydatkowano 10.356.641,70 zł, co stanowi 97,67 % planowanych wydatków. I. ŚWIADCZENIA RODZINNE Na zadania związane ze świadczeniami rodzinnymi zaplanowano łącznie 8.500.000,00 zł, w skład tej kwoty wchodzą następujące pozycje: 1. 8.222.120,00 zł przeznaczono na wypłatę świadczeń rodzinnych i zaliczki alimentacyjnej, a faktycznie wydatkowano 8.070.884,31 zł, co stanowi 98,16 %, 2. 231.080,00 zł ustawowo wyliczone 3% na koszty obsługi działu, czyli płace i pochodne pracowników realizujących ww. zadania, zakup materiałów oraz usługi, wydatkowano łącznie na ten cel 228.569,21 zł, co stanowi niemal 98,91 %, 3. 46.800,00 zł zaplanowano na ubezpieczenia społeczne świadczeniobiorców, a wydatkowano kwotę 46.747,26 zł. Na ubezpieczenia zdrowotne zaplanowano kwotę 2.720,00 zł, wydano 2.265,03 zł. Struktura wypłaconych świadczeń rodzinnych w 2007 roku L.p. Wyszczególnienie Liczba świadczeń Kwota świadczeń 1. Zasiłki rodzinne 53.915 3.251.392,- zł 2. Dodatki do zasiłków rodzinnych 29.051 3.208.736,- zł w tym z tytułu: 2.1. Urodzenia dziecka 260 260.000,- zł 2.2. Opieki nad dzieckiem w okresie 2.155 829.446,- zł korzystania z urlopu wychowawczego 2.3. Samotnego wychowywania dziecka i 12 4.800,- zł 4
utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych 2.4. Samotnego wychowywania dziecka 1.290 226.820,- zł 2.5. Kształcenia i rehabilitacji dziecka 2.117 161.280,- zł niepełnosprawnego, w tym: 2.5.1. Kształcenia i rehabilitacji dziecka 404 24.240,- zł niepełnosprawnego do 5 roku Ŝycia 2.5.2. Kształcenia i rehabilitacji dziecka 1.713 137.040,- zł niepełnosprawnego powyŝej 5 roku Ŝycia 2.6. Rozpoczęcia roku szkolnego 3.063 306.280,- zł 2.7. Podjęcia przez dziecko nauki w 6.511 328.670,- zł szkole poza miejscem zamieszkania: 2.7.1. Na pokrycie wydatków związanych z 78 7.020,- zł zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się szkoła 2.7.2. Na pokrycie wydatków związanych z 6.433 321.650,- zł dojazdem do miejscowości, w której znajduje się szkoła 2.8. Wychowania dziecka w rodzinie wielodzietnej 13.643 1.091.440,- zł 3. Zasiłki pielęgnacyjne 4.850 742.050,- zł 4. Świadczenia pielęgnacyjne 943 395.304,- zł 5. Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka 327 327.000,- zł RAZEM ( poz. 1,2,3, 4 i 5): 7.924.482,- zł Wydatki na zaliczki alimentacyjne finansowane z dotacji celowej budŝetu państwa oraz liczba zaliczek alimentacyjnych dla osób uprawnionych Wypłacone zaliczki alimentacyjne Wydatki Liczba zaliczek alimentacyjnych 157.200,- zł 699 Wydatki na składki ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne Składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe Składki na ubezpieczenie zdrowotne Wydatki Liczba świadczeń 46.747,- zł 357 2.265,- zł 60 5
Informacja o odzyskanych świadczeniach nienaleŝnie pobranych L.p. Wyszczególnienie Kwota 1. Zasiłki rodzinne 2.512,- zł 2. Dodatki do zasiłków rodzinnych 10.239,- zł 3. Zasiłki pielęgnacyjne 1.071,- zł 4. świadczenia pielęgnacyjne 7.032,- zł 5. RAZEM 20.854,- zł II. POMOC SPOŁECZNA Ogółem na utrzymanie Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej zaplanowano 678.019,00 zł, a wydatkowano 654.937,93 zł, co stanowi 96,60 %. Na dodatki mieszkaniowe dla indywidualnych wnioskodawców jak i zarządców zaplanowano 119.000 00 zł, a wydatkowano 118.864,10 zł. Ogólny plan wydatków na usługi opiekuńcze wyniósł 94.375,00 zł, a wydatkowano 91.775,64 zł. Na świadczenia socjalne klientów z zadań własnych i zleconych zaplanowano ogółem 754.500,00 zł, a wykorzystano 691.227,35 zł, co stanowi 91,61 %. I. Dział Pomocy Społecznej W roku 2007 z pomocy tut. ośrodka skorzystało 833 rodziny, w których przebywało 3.662 osób, czyli ok. 21,34 % mieszkańców naszej gminy, w tym 443 rodzinom (2.149 osób), którym udzielono pomocy w postaci pracy socjalnej. 6
Powody przyznania pomocy L.p. Powód trudnej sytuacji Ŝyciowej Liczba rodzin Liczba osób w rodzinie 1. ubóstwo 515 2.383 2. sieroctwo 3 11 3. bezdomność 3 3 4. potrzeba ochrony macierzyństwa 34 230 4.1 w tym: wielodzietność 16 122 5. bezrobocie 204 861 6. niepełnosprawność 266 1.012 7. długotrwała lub cięŝka choroba 262 963 8. bezradność w sprawach opiek-wych. i 243 1487 prowadzenia gospodarstwa domowego 8.1 w tym: rodziny niepełne 55 216 8.2 rodziny wielodzietne 194 1307 9. przemoc w rodzinie 9 39 11. alkoholizm 35 135 12. narkomania 1 6 13. trudności w przystosowaniu do Ŝycia po 2 2 zwolnieniu z zakładu karnego 14. brak umiejętności w przystosowaniu do Ŝycia - - młodzieŝy opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawcze 15. trudności w integracji osób, które otrzymały - - status uchodźcy 16. zdarzenie losowe 10 36 17. sytuacja kryzysowa 3 16 18. klęska Ŝywiołowa lub ekologiczna - - 1. Na zadania własne z budŝetu gminy zaplanowano 371.000,00 zł, a na zadania własne obowiązkowe z dotacji celowej zaplanowano 80.000,00 zł ( zasiłki okresowe), co daje łącznie 451.000,00 zł. Z tej kwoty wydatkowano: - zasiłki okresowe: 50.360,00 zł dla 63 rodzin, w tym: z tytułu bezrobocia: 33.880,00 zł dla 42 rodzin, z tytułu długotrwałej choroby: 11.880,00 zł dla 15 rodzin, 7
z tytułu niepełnosprawności: 4.600,00 zł dla 6 rodzin, - zasiłki celowe i w naturze: 307.000,00 zł dla 406 rodzin, w tym: specjalne: 62.968,00 zł dla 118 rodzin - zasiłki celowe na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzeń losowych: 23.500,00 zł dla 10 rodzin - odpłatność za pobyt w Domu Pomocy Społecznej: 68.238,00 zł dla 6 osób, - schronienie 4.830,00 zł dla 6 osób, - Usługi opiekuńcze: W 2007 roku objętych świadczeniami usług opiekuńczych było 11 osób w podeszłym wieku. Koszt usług wyniósł 91.776,64 zł. - Program Pomoc Państwa w Zakresie DoŜywiania Łączna wartość programu: 376.725,00 zł, z czego 80%, czyli 301.380,00 zł stanowiła dotacja. Ogólna liczba objętych programem: 1.542 osoby, w tym 1.137 to uczniowie w szkołach podstawowych i gimnazjalnych. Udzielono takŝe zasiłków celowych z przeznaczeniem na zakup Ŝywności dla 76 rodzin o wartości 49.640,00 zł. W ramach tegoŝ programu zakupiono sprzęt do szkolnych punktów Ŝywieniowych tj.: 1. Przedszkole w Sierakowicach - wyposaŝenie kuchni, naczynia, zmywarka oraz krzesła i stoliki o łącznej wartości: 12.980,32 zł, 2. Zespół Szkolno Przedszkolny Mała Szkoła w Szopie - wyposaŝenie kuchni oraz zakup krzeseł do stołówki szkolnej o łącznej wartości: 5.348,00 zł, 3. Do pozostałych szkół zakupiono 10 termosów do przewoŝenia gorących posiłków o łącznej wartości: 12.071,90 zł. Łączny koszt: 30.400,22 zł z czego 8.000,00 zł stanowiła dotacja, a pozostała część to środki własne. - Program profilaktyczno-ŝywieniowy Posiłek dla ucznia Zaplanowano kwotę 20.422,00 zł, z czego wydatkowano 18.115,06 zł. 2. Na zadania zlecone zaplanowano 303.500,00 zł, a wydatkowano 286.138,83 zł. Wykorzystane środki finansowe zostały przeznaczone na wypłatę zasiłków stałych i uiszczenie za świadczeniobiorców składki zdrowotnej na rzecz ZUS. 8
III. POZOSTAŁA DZIAŁALNOŚĆ 1. W kwietniu 2007 roku utworzono punkt poradnictwa specjalistycznego, czyli Centrum Interwencji Kryzysowej. Jest on prowadzony przez wyspecjalizowanego pracownika CIK w Kartuzach. Czynny jest dwa razy w tygodniu po dwie godziny, raz w godzinach naszej pracy natomiast drugie dwie godziny po godzinach. Struktura udzielonej pomocy: Wyszczególnienie Łącznie Porady Skierowania do Praca socjalna psychologa CIK w Kartuzach Przemoc 21 21 4 14 Alkoholizm i inne uzaleŝnienia, 16 16 4 12 współuzaleŝnienie Molestowanie i gwałt - - - - Niepełnosprawność i choroby 3 3 1 2 psychiczne Strata bliskiej osoby 2 2 Nieszczęśliwy wypadek, np. - - - - komunikacyjny Bezdomność i problemy socjalnobytowe - - - - Problemy rodzinne (bezradność, 17 17 3 7 konflikty małŝeńskie, problemy wychowawcze, próby samobójcze) Interwencje w miejscu zamieszkania 9 Sesje rodzinne 6 Hotel w CIK Kartuzy, osoby z terenu gminy Sierakowice Pomoc w sformułowaniu pisma urzędowego 1 osoba dorosła, 2 dzieci 12 2. Na organizację Dnia Seniora dla osób w podeszłym wieku, których organizacja zajmują się szkoły, sołectwa oraz tut. ośrodek wydatkowano łącznie 13.130,59 zł W okresie świąt Wielkanocnych oraz BoŜego Narodzenia 2007 roku z pomocą Pana Wójta Tadeusza Kobieli, zorganizowano pomoc Ŝywnościową w postaci wyrobów mięsnych oraz drobiowych. Ponadto przygotowano i rozdano artykuły spoŝywcze, chemiczne, zabawki, pościel które zostały zakupione oraz zebrane w sklepach spoŝywczych znajdujących się na terenie naszej gminy. W czasie świąt Wielkanocy obdarowano 125 rodzin, natomiast świąt BoŜego Narodzenia 145 rodzin. 9
Otrzymaliśmy równieŝ z Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska w Sierakowicach oraz z Cukierni p. Piotra Stencel ciasta, które równieŝ zostały przekazane naszym podopiecznym. 3. Ponadto do Środowiskowego Domu Samopomocy w Chmielnie dojeŝdŝało 6 osób niepełnosprawnych intelektualnie. Pokrywaliśmy jedynie dowóz tych osób, który wyniósł 8.688,89 zł. 4. Wysłano grupę 20 dzieci na 10-cio dniowe kolonie profilaktyczne do Zakopanego. Koszt pobytu jednej osoby: 549,- zł, łącznie 10.980,- zł (łącznie z dojazdem). Dodatkowo otrzymaliśmy z Kuratorium Oświaty w Gdańsku 3 miejsca na darmowe kolonie wypoczynkowe w miejscowości Przywidz. 4. Tut. ośrodek, tak jak co roku, organizuje grupę podopiecznych, którzy dobrowolnie przystępują do prac porządkowych. Zajmują się m.in. sprzątaniem i zamiataniem ciągów pieszych wychodzących z Sierakowic, zbieraniem śmieci wzdłuŝ dróg, usuwaniem nielegalnych wysypisk śmieci itp. 5. W ośrodku mieści się równieŝ punkt wydawania uŝywanej odzieŝy, mebli oraz sprzętu AGD. POTRZEBY W ZAKRESIE POMOCY SPOŁECZNEJ NA 2008 W 2007 roku objętych pomocą było 3.662 osoby, czyli 21,34 % mieszkańców naszej gminy. Borykamy się z wieloma problemami. Są to problemy natury finansowej, kadrowej, jak równieŝ pomieszczeń słuŝących naszym zadaniom. KaŜdego roku przybywa nam zadań powiązanych z wydatkowaniem środków pienięŝnych tj. opłaty za mieszkańców domów pomocy społecznej, doŝywianie mieszkańców czy zasiłki na zdarzenia losowe. W dość drastycznym tempie wzrasta liczba rodzin mających problemy opiekuńczowychowawcze. Oznacza to brak przygotowania do sprawowania funkcji rodziców, zwłaszcza wśród ludzi młodych. Niepokojące są sygnały mówiące o uŝywaniu przez młodych ludzi uŝywek tj.: papierosy, narkotyki, alkohol. W związku ze stale utrzymującymi się brakami kadrowymi z zakresie zatrudnienia pracowników socjalnych zgodnie ze wskazaniami ustawy o pomocy społecznej - jeden pracownik na 2 tys. mieszkańców - konieczne jest występowanie o środki finansowe na utworzenie nowych etatów (aktualnie brakuje dwóch etatów). Niepokoi nas wzrost liczby osób, które muszą być umieszczane w Domach Pomocy Społecznej. Na początku 2007 r. ponosiliśmy koszty pobytu w DPS-ach za trzy osoby, obecnie jest juŝ ich siedem, natomiast ósma oczekuje w kolejce na wolne miejsce. Najczęściej są to osoby kierowane postanowieniem Sądu. Średni miesięczny koszt pobytu wynosi ok. 2 tysięcy złotych, z czego gmina pokrywa znaczną część, czyli ok. 1.600 1.700 zł od osoby. Bardzo waŝnym zadaniem byłoby utworzenie hostelu dla ofiar przemocy domowej. W wielu przypadkach natychmiastowe odizolowanie ofiar od sprawców przemocy domowej 10
jest konieczne ze względu na bezpośrednie zagroŝenie dla zdrowia i Ŝycia osób krzywdzonych. Zagwarantowanie bezpieczeństwa jest niezbędną podstawą do prowadzenia z rodzinami pracy socjalnej, zmierzającej do zatrzymania przemocy i rozwiązania istniejących w tych rodzinach takŝe innych, poza przemocą, problemów i dysfunkcji. W ramach rozwiązywania problemów dotyczących przemocy w rodzinach, powinniśmy powołać zespół ds. przemocy i interwencji rodzinnych w skład, którego powinien wejść m.in. psycholog oraz prawnik (kolejne brakujące etaty). Wymienione powyŝej potrzeby pozwoliłyby poprawić jakość świadczonych usług na rzecz mieszkańców naszej gminy. 11