Prezydent Miasta KATOWICE wpt. 2012-09-2 O BRM P3-1.k1V:.~.~9.~8~1{1 /. P /"f'n iq/-o (l/d 1;1 ~(I",,/; J' t. Kg.'!" -#//=' I',//....;.').,''''/re<-/f';'70 'f (1/0.,/~./.?""<4I..A.(5:-.:>/,1'''''/';1' " P<f'N. 1T"/4 po f' A'ł'f/""""r'''''f"t ~~'- Szanowny Pan Arkadiusz d1ewski (lnjczący Rady Miasta W odpowiedzi na pismo z dnia 13.09.2012r., znak: BRM.0005.49.2012 w sprawie przedstawienia opinii do projektu uchwały autorstwa Klubu Radnych Platforma Obywatelska RP w Radzie Miasta Katowice w sprawie przyjęcia "Programu szczepień profilaktycznych przeciwko pneumokokom oraz meningokokom" poniżej przedstawiam opinię ww. projektu:. I. Opinia prawna projektu uchwały: Wskazać należy, że projekt uchwały oparty został o ustawę o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008r., nr 164, poz. 1027 z późno zm), a konkretnie o przepis art. 48 wskazanej ustawy. W świetle wyżej wymienionej ustawy uznać należy, że projekt wskazanej uchwały dotyczy programów zdrowotnych określonych w art. 48 ust. 2 pkt. 2 ustawy. Przy przyjęciu, że projekt uchwały dotyczy projektów zdrowotnych, ustawa wymaga, aby projekt programu zdrowotnego został zaopiniowany przez Agencję Oceny Technologii Medycznych, przy czym jednostki samorządu terytorialnego zobowiązane są do przekazania projektu Agencji przed przyjęciem uchwały wprowadzającej w życie projekt (art. 48 ust. 2a). Zważyć należy również, że Agencja wydaje opinię w sprawie projektu programu zdrowotnego w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania projektu programu (art. 48 ust. 2b). Co prawda ustawa expresis verbis nie uzależnia wdrożenia programu od opinii Agencji, jednakże zdaniem opiniującego opinia taka winna wiązać organ jednostki samorządu terytorialnego, dotyczącego wdrożenia programu zdrowotnego. Nawet jeżeli opinia taka nie byłaby wiążąca, brak zasięgnięcia opinii Agencji powodowałoby możliwość zastosowania środków nadzoru przez Wojewodę Śląskiego. Konkludując, opinia Agencji jest warunkiem koniecznym dla przyjęcia programu zdrowotnego przez jednostkę samorządu terytorialnego. Dodatkowo projekt uchwały w sprawie przyjęcia Programu szczepień profilaktycznych przeciwko pneumokokom oraz meningokokom dotknięty jest wadą legislacyjną. Powyższy projekt uchwały wskazuje, że intencją wnioskujących jest przyjęcie nowego programu zdrowotnego, natomiast z treści projektu uchwały wynika, że jedynie dochodzi do zmiany uchwały LXV/1996/06 Rady Miasta Katowice, w ten sposób, że zmieniają się częściowo zapisy załącznika do wskazanej wyżej.. uchwały...=-. Tym samym projekt uchwały w w/w sprawie jest wadliwy, co najwyżej mógłby dotyczyć.~dmr dłi3wi'azującej uchwały. snesta
We wskazanym wyżej projekcie uchwały podstawa prawna została prawidłowo przywołana, z zastrzeżeniem że powinna zawierać w podstawie zapis art. 48 ustawy wskazanej wyżej dotyczącej obowiązku zasięgnięcia opinii Agencji. II. Opinia merytoryczna i finansowa projektu uchwały: 1. Obecnie w mieście Katowice realizowany jest przyjęty uchwałą nr LXV/1556/06 Rady Miasta Katowice z dnia 28 września 2006r. "Program profilaktyki i promocji zdrowia dla miasta Katowice na lata 2007-2013", który szczegółowo określa programy profilaktyczne realizowane w ramach zaplanowanych na program środków. W 2013r., zgodnie z przywołaną wyżej uchwałą, planowana wysokość środków finansowych na realizację zadań ww. programu wynosi 1.062.000 zł. W ramach tej kwoty brak jest możliwości ujęcia zaproponowanego do realizacji "Programu szczepień profilaktycznych przeciwko pneumokokom oraz meningokokom" na którego realizację należałoby zabezpieczyć dodatkowe środki finansowe. 2. Z uwagi na fakt, że realizacja "Programu profilaktyki i promocji zdrowia dla miasta Katowice na lata 2007-2013" kończy się w przyszłym roku, podjęto działania zmierzające do opracowania nowego programu na lata 2014-2020, w tym powołano Zespół Konsultantów składających się z ekspertów medycznych z poszczególnych dziedzin medycyny. Uważam zatem, że należałoby również zasięgnąć opinii członków Zespołu odnośnie zaproponowanego projektu programu zdrowotnego przed wysłaniem go do zaopiniowania przez AOTM. 3. W ramach ww. programu miasto Katowice organizuje i w całości finansuje szczepienia p/pneumokokom i meningokokom dla wybranych grup dzieci szczególnie narażonych na zakażenie ze względów środowiskowych. W 2012r miasto Katowice finansuje szczepienia p/pneumokokom i p/meningokokom dla wybranych grup dzieci: - szczepienia p/pneumokokom dla dzieci uczęszczających do Żłobka Miejskiego w Katowicach kwota przeznaczona na realizację zadania - 101.654 zł - szczepienia p/pneumokokom dla dzieci z domów dziecka, zakładów opiekuńczych - kwota przeznaczona na realizację zadania - 5.480 zł ( szczepienia w domach dziecka realizowane są od 2007r. i większość dzieci została już zaszczepionych w latach ubiegłych), - szczepienia p/meningokokom dla dzieci z katowickich domów dziecka - zawarto umowę na kwotę 31.110 zł. 4. Projekt programu zdrowotnego nie zawiera wszystkich elementów, jakie są zalecane do uwzględnienia przez AOTM - w załączeniu przestawiam schemat programu zdrowotnego rekomendowany przez AOTM, tj. brak informacji o: - okresie realizacji programu, - autorach programu, - oczekiwanych efektach, miernikach efektywności odpowiadającym celom programu, - brak szczegółowej informacji odnośnie adresatów programu - szacunkowej ilości osób, które planuje się objąć działaniami profilaktycznymi, - brak szczegółowych informacji co do organizacji programu, kompetencji niezbędnych do realizacji programu, opisu dowodów skuteczności planowanych interwencji medycznych, w tym opinii ekspertów medycznych, - brak informacji o kosztach jednostkowych i całkowitych realizacji programu oraz źródłach finansowania.
5. Przedstawiony projekt programu zdrowotnego zakłada interwencje profilaktyczne dotyczące dwóch problemów zdrowotnych, podczas gdy każdy z nich powinien być przedmiotem odrębnego programu profilaktycznego ze szczegółowym uwzględnieniem elementów składowych programu zdrowotnego zgodnymi z zaleceniami AOTM. 6. W punkcie l przedstawionego projektu programu zdrowotnego określono, że " do ochrony przed inwazyjną chorobą pneumokokową przeznaczona jest siedmiowalentna koniugowana szczepionka p/pneumokokom", podczas gdy już od 2010r. na rynku w tej samej cenie jest preparat nowszej generacji chroniący przed 13 szczepami tej bakterii czyli szczepionka 13-walentna p/pneumokokom, którą są szczepione dzieci w ramach akcji szczepień dla dzieci z domów dziecka i Żłobka Miejskiego w Katowicach organizowanych i w całości finansowanych przez miasto Katowice. Wybór preparatu szczepionkowego w przypadku dzieci musi zostać szczegółowo przeanalizowany i proponuje się uzyskanie w tej kwestii opinii ekspertów medycznych w ramach Zespołu Konsultantów powołanego w celu opracowania Programu ProfIlaktyki i Promocji Zdrowia dla miasta Katowice na lata 2014-2020. 7. W punkcie 4 "Adresaci programu": - nie podano precyzyjnie grupy adresatów programu szczepień p/pneumokokom, powinno być to np.: "Populacja dzieci urodzonych w 2013r. zamieszkałych na terenie miasta Katowice, którym zostaną podane 4 dawki szczepionki konugowanej 13 - walentnej p/pneumokokom zgodnie z zaleceniami producenta szczepionki ( 3 dawki w l roku życia oraz t dawka przypominająca w 2 roku życia ). W kolejnych latach szczepieniami p/pneumokokom będą obejmowane całe roczniki dzieci urodzonych w 2014,2015,2016 itd. lub do czasu wprowadzenia szczepień p/pneumokokom do szczepień obowiązkowych w ramach Kalendarza Szczepień Ochronnych finansowanych z budżetu państwa", - nie podano precyzyjnie adresatów szczepień p/meningokokom - czy mają to być wszystkie dzieci z wszystkich roczników uczęszczających do przedszkoli, czy też wybrany rocznik, - wybór populacji uczniów klas ID katowickich szkół gimnazjalnych do szczepień p/meningokokom ze względów logistycznych również nastręczałby trudności z racji ich przejścia od września 2013r. do szkół średnich trudno byłoby skoordynować całą akcję. Z powyższych powodów trudno jest oszacować nawet w przybliżeniu skutki finansowe dla wprowadzenia proponowanego programu zdrowotnego. Poniżej przedstawiono kalkulacje kosztów objęcia dzieci urodzonych w 2013r. szczepieniami p/pneumokokom i meningokokom na podstawie cen obowiązujących w roku bieżącym: a) Szczepienia p/pneumokokom - pełny cykl szczepienia obejmuje podanie 3 dawek podstawowych w t r. Ż. dziecka oraz 1 dawki uzupełniającej w 2 r. Ż. Koszt szczepienia 4 dawkami szczepionki to ok. 876 zł / l dziecko ( szciepionka + badanie + szczepienie + organizacja szczepień). Koszt l dawki - 274 zł/os. Liczba dzieci urodzonych w Katowicach: 20tOr. - 2.928 2011r. - 2.721 2012 Ipółrocze -1324 Na podstawie urodzeń z lat poprzednich można określić średnią liczbę dzieci w rocznikach na ok. 2.800 dzieci. Przy założeniu objęcia szczepieniami p/pneumokokom wszystkich dzieci urodzonych w 2013 r.
- przyjmując średnią urodzeń w roczniku na 2800 dzieci to koszt realizacji akcji dla dzieci urodzonych w 2013r. wynosiłby: - w 2013 r. ok. 2.800 os. * 3 dawki szczepionki * 274 zł = 2.301.600 zł - w 2014r. ok. 2.800 os* 1 dawka szczepionki * 274 zł = 767.200 zł RAZEM: 3.068.800 zł Plan na 2013 r. - kwota 2.301.600 zł - szczepienie 3 dawkami dla dzieci ur. w 2013r. Plan na 2014 r. - kwota 3.068.800 zł - szczepienie 3 dawkami dzieci urodzonych w 2014r. - kwota 2.301.600 zł + IV dawka dla dzieci z rocznika 2013-767.200 zł - wariant ekonomiczny I - objęcie szczepieniami całego rocznika dzieci w wieku 12-23 m-cepodaje się 2 dawki - koszt: 548 zł/os. Razem koszt: 1.534.400 zł. - wariant ekonomiczny II - objęcie szczepieniami dzieci, które ukończyły 2 r. ż - podaje się 1 dawkę szczeeionki -koszt 274 zł/os. Razem koszt: 767.200 zł b) Szczepienia p/meningokokom - zgodnie z zaleceniami polskich ekspertów priorytetem powinno być wprowadzenie do programu Szczepień Ochronnych szczepienia koniugowaną szczepioną przeciwko meningokokom C w okresie niemowlęcym. Koszty wprowadzenia ww. szczepień dla dzieci w Katowicach: Pełny cykl szczepienia p/meningokokom obejmuje podanie 2 dawek podstawowych w 1 r. ż. dziecka oraz 1 dawki uzupełniającej w 2 r. ż. Na podstawie urodzeń z lat poprzednich można określić średnią liczbę dzieci w rocznikach na ok. 2.800 dzieci. Przy założeniu objęcia szczepieniami p/meningokokom wszystkich dzieci urodzonych w 2013 r. - przyjmując średnią urodzeń w roczniku na 2800 dzieci to koszt realizacji akcji dla dzieci urodzonych w 2013r. wynosiłby: - w 2013 r. ok. 2.800 os. * 2 dawki szczepionki * 183 zł = 1.024.800 zł - w 2014r. ok. 2.800 os* 1 dawka szczepionki * 183 zł = 512.400 zł RAZEM: 1.537.200 zł Proponuje się jednak skonsultowanie wyboru grupy docelowej do objęcia zarówno szczepieniami p/pneumokokom jak i meningokokom z ekspertami medycznymi z uwzględnieniem ich opinii co do wyboru rodzaju szczepionki. Zaznaczyć należy, że środki na realizację "Programu szczepień profilaktycznych przeciwko pneumokokom oraz meningokokom" w przypadku przyjęcia go do realizacji, należałoby zabezpieczyć jako dodatkową kwotę oprócz środków przewidzianych na realizację" Programu profilaktyki i promocji zdrowia dla miasta Katowice na lata 2007-2013" w 2013r. 8. Zwracam uwagę, że objęcie dzieci szczepieniami będzie możliwe dopiero po uzyskaniu zgody rodziców. A zatem konieczne będzie podjęcie działań edukacyjnych skierowanych do rodziców dzieci planowanych do objęcia szczepieniami. Natomiast z praktyki realizacji programów szczepień ochronnych wynika, że część rodziców rezygnowała z objęcia dziecka szczepieniem z uwagi na osobiste negatywne nastawienie do szczepień.
9. W punkcie 7 przedstawionego projektu programu zdrowotnego wskazano realizatorów programu. W tym miejscu należałoby zaznaczyć, że realizatorzy programu zgodnie z przepisami musieliby zostać wyłonieni w drodze otwartego konkursu ofert oraz należałoby podać wymogi dla wykonawców. Załącznik: - schemat programu zdrowotnego Zgodnie z zaleceniami AOTM ):J '!-J\(;.d\.i'Nw~', ---'i--d'\'il J ~O"to lo;lij ~ \"~)[tt/\;\~)t\'\,\~
SCHEMAT PROGRAMU ZDROWOTNEGO Strona tytułowa Nazwa programu Okres realizacji programu Autorzy programu 1. Opis problemu zdrowotnego a. Problem zdrowotny b. Epidemiologia (zgodnie z art. 31a ust. 1 pkt. 1-3 ustawy[l] i Rozp. MZ z 21.08.09 r.[4]) c. Populacja podlegająca jednostce samorządu terytońalnego i populacja kwalifikująca się do włączenia do programu d. Obecne postępowanie w omawianym problemie zdrowotnym ze szczególnym uwzględnieniem gwarantowanych świadczeń opieki zdrowotnej fmansowanych ze środków publicznych e. Uzasadnienie potrzeby wdrożenia programu 2. Cele programu a. Cel główny b. Cele szczegółowe c. Oczekiwane efekty d. Mierniki efektywności odpowiadające celom programu 3. Adresaci programu (populacja programu) a. Oszacowanie populacji, której włączenie do programu jest możliwe b. Tryb zapraszania do programu 4. Organizacja programu a. Części składowe, etapy i działania organizacyjne b. Planowane interwencje c. Kryteria i sposób kwalifikacji uczestników d. Zasady udzielania świadczeń w ramach programu e. Sposób powiązania działań programu ze świadczeniami zdrowotnymi finansowanymi ze środków publicznych f. Sposób zakończenia udziału w programie i możliwości kontynuacji otrzymywania świadczeń zdrowotnych przez uczestników programu, jeżeli istnieją wskazania g. Bezpieczeństwo planowanych interwencji Przed przystąpieniem do tworzenia programu zdrowotnego na podstawie niniejszego schematu proszę zapoznać się ze wskazówkami przedstawionymi w oddzielnym zbiorze.
5. Koszty h. Kompetencje/warunki niezbędne do realizacji programu lo Dowody skuteczności planowanych działań (zgodnie z art. 31 a ust. l pkt. 4, 5 i 6 ustawy[ l ]) I. Opinie ekspertów klinicznych II. Zalecenia, wytyczne i standardy dotyczące postępowania w problemie zdrowotnym, którego dotyczy wniosek III. Dowody skuteczności (efektywności klinicznej) oraz efektywności kosztowej IV. Informacje nt. podobnych programów zdrowotnych wykonywanych w zgłaszającej program lub w innych jednostkach samorządu terytorialnego Ueżeli są dostępne) a. Koszty jednostkowe b. Planowane koszty całkowite (zgodnie z art. 31a ust. 1 pkt. 7 ustawy[ I]) c. Źródła finansowania, partnerstwo d. Argumenty przemawiające za tym, że wykorzystanie dostępnych zasobów jest optymalne 6. Monitorowanie i ewaluacja a. Ocena zgłaszalności do programu b. Ocena jakości świadczeń w programie c. Ocena efektywności programu 7. Okres realizacji programu Opracowano na podstawie l. Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z dnia 27 sierpnia 2004 r. (Dz. U. z 2007 r., Nr 164, poz. 1027 z późno zm.); 2. Zarządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 marca 20 lor. w sprawie prowadzenia prac nad opracowaniem i realizacją programów zdrowotnych (Dz. Urzędowy Ministerstwa Zdrowia z 2010 nr 4 poz. 32); 3. Zarządzenie nr 8/200SIDGL Prezesa NFZ z dnia 29 stycznia 200S r. w sprawie zasad opracowywania przez NFZ terapeutycznych programów zdrowotnych (http://www.n[z.gov.pl/bip/index.php?katnr=3&dzialnr= 12&artnr=307l); 4. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 sierpnia 2009 r. w sprawie priorytetów zdrowotnych (Dz.U. 2009, 137, poz. 1126) 5. Uchwała Nr. 90/2007 Rady Ministrów z dnia 15 maja 2007 r. w sprawie Narodowego Programu Zdrowia na lata 2007-2015 http://bip.mz.gov.pl/index?mr=&ms=&ml=pl&mi=&mx=0&mt=&my=0&ma=243
6. Wurzbach ME (ed.). Community Health Education and Promotion-A Guide to Program Design and Evaluation. Aspen Publishers, Inc., Gaithersburg, Maryland, 2002 (dostępna on-line w Google_books, np. http://books.google.pl) 7. Porteous NL, Sheldrick BJ, Stewart PJ. The logic model: a blueprint for describing programs. http://www.phac-aspc.gc.ca/php-psp/pdf/toolkit/logic model e.pdf Materiały dodatkowe dotyczące ewaluacji programów z zakresu zdrowia publicznego l. Annotated inventory of evaluation Tools and Resources. Public Health Research, Education and Development (PHRED) Program, October 2009 (wykaz i omówienie narzędzi do ewaluacji programów zdrowotnych - kanadyjskich, amerykańskich i australijskich; wykorzystano opisy budowy programów zawarte w niektórych źródłach wymienionych w tabeli na str. 3) http://www.phredredsp.on.caidocs/ Annotated%20Inventory%200fO.Io20Evaluation%20Tools%20and%2 OResources PHRED Oct%202009.pdf