Leonardo da Vinci Project ZrównowaŜony rozwój komercyjnych pralni przemysłowych Module 1 Wykorzystanie wody Chapter 2 Wykorzystanie wody w praniu 1
Spis treści Sposoby dostarczania wody w pralniach Ogólne czynniki wpływające na zuŝycie wody - Liquor ratio/total liquor Ogólne zuŝycie wody w róŝnych typach maszyn Zapotrzebowanie na wodę w zaleŝności od typu pranych materiałów ZuŜycie wody w pralniach tunelowych - Podstawy pralni tunelowych - Licznik przepływu - Wymiana kąpieli Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 2
Sposoby dostarczania wody w pralniach Woda z wodociągu miejskiego - Woda uzdatniona dla celów publicznych Woda pochodząca z: - Studni, źródła, rzeki, opadów, która musi zostać uzdatniona przed wykorzystaniem w pralni Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 3
Sposoby dostarczania wody w pralniach/ woda wodociągowa Zalety Łatwy dostęp Brak ryzyka Nie ma potrzeby przeprowadzania skomplikowanego uzdatniania wady Wysoki koszt (koszt dostawy i zrzutu ścieków do miejskiej instalacji wodociągowej) Ekonomiczny jeśli ilość czystej wody i zrzucanych ścieków są niewielkie Znikomy wpływ na środowisko tylko w przypadku gdy przy pralni jest sprawnie działająca oczyszczalnia ścieków lub miejska sieć wodociągowa oraz ściekowa jest wstanie efektywnie oczyścićścieki z pralni Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 4
Sposoby dostarczania wody w pralniach/ własne ujęcie wody Zalety - NiŜsza cena lub darmowy dostęp do wody - Mozliwość uŝycia nieuzdatnionej wody w praniu mat wejściowych lub ubrań roboczych (procesy bez barier higienicznych) - Opłacalność szczególnie przy wysokich cenach wody wodociągowej Wady - Ryzyko obecności metali cięŝkich, pasoŝytów lub innech szkodliwych subtancji - Uzdatnianie często jest niezbędne - Stąd konieczność posiadania specjalnych urządzeń i systemów uzdatniających (zbiorniki, rury, instalacje analityczne do uzdatniania i kontroli jakości wody) Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 5
Czynniki wpływające na zuŝycie wody Pralnice (washer extractor/batch washer, tunnel washer) - Ustawienie programu myjącego - Współczynnik Liquor (rozdział nr 8) wpływa na proces mechaniczny (przepływ wody przez tekstylia, pływalność, opadanie) podczas fazy prania i płukania Tekstylia (wełna, jedwab, bawełna, PES, blended fabric) - Pobór wody podczas cyklu zaleŝy od rodzaju włókien, struktury oraz wieku tekstyliów - Lint generation - Pobór wody wpływa na współczynnik liquor (liquor ratio: see water demand for different laundry, chart no.12) Rodzaj oraz ilość zabrudzeń Zastosowanie (tekstyliów) - Na przykład: tekstylia stosowane w działach medycznych i and clean room garments wymagają duŝej wydajności procesu płukania - w konsekwencji wysokie zuŝycie wody Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 6
Czynniki wpływające na zuŝycie wody/ustawienie programu myjącego Płukanie najwyŝsze zuŝycie wody w całym procesie prania Czysta woda jest uŝywana w procesie płukania (niezaleŝne od typu maszyny) Powody - Płukanie wpływa na ilość i rodzaj pozostałości na praniu - Pozostałośći mogą być przyczyną róznych problemów np.: PodraŜnienia skóry Pogorszenia jakości Problemy podczas prasowania i maglowania Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 7
Czynniki wpływające na zuŝycie wody Jednostkowe zuŝycie wody (Liquor ratio) Liquor ratio = water volume in drum [l] dry load [kg] Przykład: 10 kg załadowanej bawełny potrzebuje 40 l wody. Liquor ratio wynosi 40l/10kg = 4 l/kg (powszechnie stosowane oznakowanie 1:4) Liquor ratio zaleŝy od typu urządzenia oraz rodzaju tekstylii Typowe jednostkowe zuŝycie wody wynoszące 5 l/kg oznacza dobrze przebiegający proces prania Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 8
Liquor ratio Jednostkowe zuŝycie wody (liquor ratio) określa - Ruch załadunku - Przepływ wody przez oraz wzdłuŝ tekstyliów - Przemieszczanie się załadunku - Falling intensity of load - Wskaźnik podgrzewania - Koncentracja detergentu - Intensywność usuwania zabrudzeń oraz uszkodzenia tekstyliów - Efektywność płukania - ZuŜycie wody i energii Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 9
Effects of liquor ratio/total liquor bęben osłona mieszadło Aktywna kąpiel Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 10
Liquor ratio/ total liquor Total liquor = bound liquor (by textiles) + free liquor Bound liquor per kg dry textile (examples) Kind of textile Cotton Terry materials Blended fabric Kind cottonof textile blended fabrics, easy care sensitive materials Bound liquor per kg dry 2,5 textile in l/kg 4 1,5-2 Active liquor [l/kg] (wash liquor in drum) 2 3 3 5 15 20 Total liquor [l/kg] (wash liquor in drum & space between drum and tub) 3-5 5 8 15 30 Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 11
Typowe zuŝycie wody w pralnico-wirówkach in a tunnel washer...w tunelach pralniczych 20 30 l/kg suchego prania 4-10 l/kg suchego prania Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 12
Zapotrzebowanie na wodę w pralni ZuŜycie wody w konwencjonalym programie : Pranie wstępne Pranie główne płukanie suma e.g. 250 l 180 l 600 l (3X 200 l) 1030 l Jeśli wartości te odnieść do załadunku wynoszącego ok. 50 kg, specyficzne zuŝycie wody wynosi: (zuŝycie wody/kg suchego prania) 1030 l/50 kg = 20,6 l/kg Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 13
Zapotrzebowanie na wodę przy praniu róŝnego typu materiałów Przykłady zuŝycia wody w zaleŝności od typu materiału Rodzaj materiału OP teatr Ciemna odzieŝ Biała odzieŝ Maty Ręczniki frotte Pościel hotel. ZuŜycie wody l/kg 10 to 20 8 to 25 7 to 12 5 to 10 4,5 to 10 4 to 10 Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 14
ZuŜycie wody w tenalach pralniczych Tunele pralnicze podzielone są na dwa następujące po sobie sektory (zgodnie z powszechnie stosowanym programem piorącym, patrz moduł 2 i 3) - Pranie wstępne - Pranie zasadnicze - Płukanie - Wykańczanie RóŜne sposoby wykorzystania wody w tunelach pralniczych (patrz moduł 2 i 3) - Przepływ strumieniowy - Kąpiel stała - Kąpiel wymienna Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 15
ZuŜycie wody w pralnicach tunelowych/ podstawy Załadunek jest transportowany stopniowo z komory do komory Tunel składa sie z komór Pojedyczne komory są podzielone na przedziały pranie wstępne Pranie zasadniczne płukanie wykańczanie Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 16
ZuŜycie wody w tunelu pralniczym/wsteczny przepływ Stały przepływ kąpieli jest stosowany - Zastosowanie wstecznego przepływu - Zastosowanie stałej kapieli (przepływ wody równelgły do transportu załadunku) W tunelu pralniczym występuje - Ciągły przepływ wody poprzez komory podczas prania i płukania - Tylko na poczatku prania woda jest popmopowana do bębna Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 17
ZuŜycie wody w tunelu pralniczym/wsteczny przepływ Wsteczny przepływ oznacza: - Woda zuŝyta w ostatniej komorze (np. 10-tej) jest ponownie wykorzystana w komorze 9-tej - Woda zuŝyta w komorze 9 jest ponownie wykorzystana w komorze 8 - Woda zuŝyta w komorze 8 jest ponownie wykorzystana w komorze 7 - I tak dalej A dzieki temu jest to proces o niskim zuŝyciu wody Problemtyczne: Koncentracja detergentów w kąpieli myjacej systematycznie ulega zmniejszeniu Nie ma moŝliwości zastosowania róznego poziomu wody w komorach w obrębie jednej strefy (liquor ratios) Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 18
ZuŜycie wody w tunelu pralniczym/wsteczny przepływ 1 przepływ wsteczny w całym tunelu przestano stosować 2 przepływy wsteczne w płukaniu i praniu zasadniczym - Pranie wstępnie równoległe do prania zasadniczego - Ponowne uŝycie wody w praniu wstępnym - Wykorzystanie 1/3 ilości wody z płukania do mycia zasadniczego 1 2 3 4 5 6 65 7 6 8 9 10 11 9 12 9 Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 19
ZuŜycie wody w tunelu pralniczym/wsteczny przepływ Czysta woda jest uŝyta do płukania (komora 11) Woda po płukaniu jest tłoczona do komory 9 Część (1/3) wody po uŝyciu do płukania jest wykorzystana do prania zasadniczego w komorze 8 2/3 wody po płukaniu jest wykorzystana do prania wstępnego w komorze 1 Woda z prania zasadniczego jest tłoczona z komory 4 do odbiornika ścieków Woda z prania wstępnego jest transportowana z komory 1 równoległe do załadunku Woda ze strefy płukania (komora 9) oraz odzyskana z wiriówek jest transporotowana do prania wstępnego (komora 1) - Jeśli taka ilość nie wystarcza czysta woda jest dostarczana Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 20
ZuŜycie wody w tunelu pralniczym/wsteczny przepływ Stały przepływ kąpieli - W przepływie wstecznym - Przepływ wody równoległy do transportu załadunku Przepływ oznacza - Stały przepływ wody wewnątrz komór podczas prania i płukania W przeciwieństwie do tradycyjnego prania w pralnico-wirówkach gdzie tylko na początku cyklu prania woda jest tłoczona do bębna. Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 21
ZuŜycie wody w tunelu pralniczym/wymiana kąpieli Wymiana kąpieli - Na początku procesu prania woda jest dodawana do jednej komory lub strefy - Na końcu procesu prania woda jest wylewana z komory - Woda musi być ponownie uzupełniona - Jeśli wylewana woda nie jest ponownie wykorzystana wówczas wymiana kąpieli jest droŝsza niŝ przepływ wsteczny Jest stosowana - Do usuwania nadmiaru piasku (koniec lub początek prania zasadniczego) - Do zmniejszania zasadowości (koniec prania zasadniczego lub początek płukania) Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 22
ZuŜycie wody w tunelu pralniczym/ wymiana kąpieli Wymiana kąpieli oznacza - Woda jest wylewana i - Woda musi być uzupełniona - Jeśli zuŝyta woda nie jest ponownie wykorzystana wówczas proces ten jest drozszy od przepływu wstecznego Ale - Brak wymiany wody pomiędzy sąsiednimi komorami - Dzięki temu moŝliwość prania róŝnego typu materiałów w obrębie jednej strefy - Brak przepływu włókien i barwników z prania kolorowego do białego - przykład: komora 5: niebieskie tkaniny komora 6: białe tkaniny komora 7: zielone tkaniny komora 8: róŝnowe obrusy Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 23
Przepływ wsteczny wraz z wymianą kapieli 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 9 12 9 Przykład: - Płukanie (komora 11 do 9): przepływ wsteczny - Na początku płukania w komorze 9 część wody jest wylewana (wymiana kapieli) - Na początku mycia zasadniczego w komorze 4 część wody jest wylewana (wymiana kąpieli) - Część wody do płukania jest ponownie wykorzystana w praniu zasadniczym w komorze 4 i pozostaje pozostaje w tej komorze podczas całego cyklu - Itp. zobacz moduł 2 i/lub 3 Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 24
Ponowne wykorzystanie wody Pralnico-wirówki - Ostatnie płukanie w praniu wstepnym lub zasadniczym (wyjaśnione w module 2 i/lub3) Tunel pralniczy - Przepływ wsteczny, ponowne wykorzystanie wody z wirowania itp. (moduł 2/3) Cała pralnia - system kaskadowy, na przykład brudna woda po praniu hotelowym jest wykorzystana do prania ubrań roboczych a ta następnie do prania mat wejściowych (patrz moduł 6) Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 25
Ponowne wykorzystanie wody w pralnicach 1 i 2: zbiornik G = Gorąca woda liquor ratios Pranie wstęp ne Pranie zasad nicze Pierws ze płukan ie Drugie płukan ie trzecie płukan ie Czwart e płukan ie Woda z prania zasadniczego oraz 2 płukania jest ponownie wykorzystana do prania wstępnego Woda z 1 płukania jest wykorzystana do prania głównego Quelle: Pharmagg Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 26
Recykling wody Proces ten jest uzasadniony ekonomicznie jedynie wtedy gdy cena wody i/lub ściekow są wysokie Wymaga kompleksu dodatkowych pomieszczeń i drogiego sprzetu (róŝne zbiorniki, system rur, urządzenia grzewczo-chłodzące, pompy, zainstalowane urządzenia do kontroli jakości wody, itp.) Ryzyko związane z obecnością w wodzie szkodliwych związków - np. metale cięŝkie, pasoŝyty lub inne niebezpieczne dla zdrowia substancje (zobacz moduł 6) Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 27
Survey on water saving possibilities The following charts should be transferred to module wash program (module 3) or module 6 (wash performance effects) Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 28
Efektywność płukania Wpływ rodzaju włókien na płukanie Zasadowość włókien w mg NaOH/kg Cotton PES CO Terry Towels Ilość płukań Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 29
Efektywność płukania Proces wysokie zapotrzebowania na wodę Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 30
Efektywność płukania Proces normalne zapotrzebowanie na wodę Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 31
Efektywność płukania Detergenty - typ: odczyn ph róŝni się w zaleŝności od rodzaju detergentu i materialu (np. wełna, plyny) - dozowanie: większe dozowanie powoduje wzrost koncentracji - Generator piany: redukuje ograniczenia wodne podczas obracania bębna i zwiększa powierzchnię kontaktu z tekstyliami Woda - twardość: wiązanie związków, redukcja powstawania piany - temperatura: wyŝsza temperatura zwiększa rozpuszczanie detergentu w roztworze Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 32
Efektywność płukania Proces - intermediate spinning: reduces bound liquor and detergent transfer into next rinse - spraying: creates forced flow and therefore improves flow effects through load - foam generation: reduces spin effect and therefore increase of bound liquor - liquor ratio: improves flow effects - number of rinses: higher number of dissolution effects - mechanical agitation: improves mixing effects and in general mechanics - duration of rinse: increases diffusion effects Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 33
Efektywność płukania Załadunek - ilość: wpływ na działanie mechaniczne prania, wzrost powierzchni włókien - Pojemność absorbcji wodnej: wpływ na działanie mechaniczne prania oraz zwiększa ilość związanego roztworu Skład - determinuje działanie mechaniczne prania oraz ilość związanej wody/detergentu Skład zabrudzeń: wiąŝe detergenty, redukuje powstawanie piany Ilość przebytych prań (wiek) - determinuje absorbcje roztworu z powodu inkrustacji, powierzchni hydrofobowych na włóknach/tekstyliach Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 34
Recykling wody Uzdatnianie wody Destylacja Module 1 Usage of water Chapter 3 Use of water for washing 35