Notatka Sygnalna z dnia 30 kwietnia, 20 r. Źródło FGŻ RP, Izba Zbo.-Pasz. materiały zebrał Tadeusz Szymańczak I. SYTUACJA NA RYNKU KRAJOWYM Po okresie wyraźnych wzrostów cen, ostatnie dni przyniosły uspokojenie na krajowym rynku zbożowym. Młyny w znacznej mierze uzupełniły zapasy ziarna i z reguły nie chcą płacić za dostarczone ziarno więcej niż 1000 PLN/t. Osłabienie popytu na ziarno notuje się także w przypadku wytwórni pasz, aczkolwiek ciągle nie wszystkie podmioty są pokryte w surowiec na najbliższe tygodnie. Część z nich ciągle kupowała ziarno chcąc uzupełnić zapasy przed długim weekendem majowym. Do kraju ciągle docierają spore ilości ziarna z importu. W przypadku pszenicy, sprowadzane jest głównie ziarno z Litwy oraz Słowacji i Czech, a także mniejsze ilości z Niemiec. W związku z tym, iż ceny pszenicy paszowej zrównały się z cenami pszenicy konsumpcyjnej, często ziarno o parametrach konsumpcyjnych sprzedawane jest jako paszowe. W najbliższych dniach spodziewany jest także import pszenicy konsumpcyjnej i paszowej drogą morską. Do kraju ciągle docierają spore ilości kukurydzy importowanej z Węgier. Mniejsze ilości tego zboża sprowadzane są także z Niemiec. Ceny kukurydzy z dostawą kształtują się od 900 PLN/t na południu kraju do 940-960 PLN/t w centrum i na północy kraju. Mało jest ofert sprzedaży żyta, pszenżyta i jęczmienia, stąd handel tymi zbożami jest niewielki. Podobnie jak przed tygodniem, ceny pszenżyta paszowego na rynku krajowym to poziom 850-900 PLN/t. Ceny żyta paszowego z dostawą kształtują się w przedziale 840-860 PLN/t. Z kolei, ceny jęczmienia paszowego kształtują się na poziomie 880-960 PLN/t (wszystkie ceny netto, z dostawą). W ostatnich dniach młyny w znacznej mierze uzupełniły zapasy pszenicy konsumpcyjnej i obecnie zazwyczaj płacą za to zboże do 1000 PLN/t z dostawą. Krajowa podaż pszenicy konsumpcyjnej uzupełniana jest ziarnem importowanym z Litwy, Niemiec i Czech. Ceny pszenicy konsumpcyjnej z importu w Polsce północnej kształtują się na poziomie 1000-1030 PLN/t z dostawą. Ceny tego zboża w głębi kraju w zależności od lokalizacji i jakości ziarna kształtują się w przedziale 970-1030 PLN/t z dostawą. Ceny żyta konsumpcyjnego pozostają niezmiennie rekordowo wysokie kształtując się na poziomie 940-1000 PLN/t (wszystkie ceny netto, z dostawą). W związku z długim weekendem majowym, obroty ziarnem w bieżącym tygodniu zapewne wyraźnie osłabną. Tak więc większego handlu należy spodziewać się dopiero po 6 maja. Nie jest wykluczone, iż w maju na rynku pojawi się więcej ofert sprzedaży krajowego ziarna po tym jak rolnicy zakończą siewy. II. CENY NA GIEŁDACH CBOT i MATIF Po kilkutygodniowym okresie spadku notowań, na przestrzeni minionego tygodnia notowania cen pszenicy ozimej na giełdach amerykańskich w Chicago i Kansas City wyraźnie wzrosły. Zwyżka notowań cen kukurydzy, sygnały o zimnym froncie pogodowym i możliwych stratach przymrozkowych w niektórych kluczowych regionach uprawy pszenicy SRW oraz notowane dobre wyniki w eksporcie amerykańskiej pszenicy wpłynęły na zwyżki notowań cen pszenicy SRW i HRW. W piątek 27/04, na giełdzie w Chicago cena pszenicy SRW w kontrakcie majowym 20 wzrosła o 4,3% w stosunku do ceny sprzed tygodnia do 235,97 USD/t, a w kontrakcie lipcowym 20 także o 4,3% do 238,83 USD/t. Z kolei, na giełdzie w Kansas City, cena pszenicy HRW w kontrakcie majowym 20 wzrosła o 3,3% do 237,51 USD/t, a w kontrakcie lipcowym 20 o 3,7% do 242,14 USD/t. W analizowanym tygodniu, ceny pszenicy na giełdzie MATIF nieznacznie osłabły. Ostatnie opady deszczu nieco złagodziły obawy o kondycję zasiewów pszenicy w niektórych krajach UE. W piątek 27/04, cena
pszenicy w kontrakcie najbliższym (maj 20) wyniosła 213,75 EUR/t i była o 1,3% niższa w stosunku do ceny sprzed tygodnia, a w kontrakcie sierpniowym 20 także spadła o 1,3% do 214,25 EUR/t. Na przestrzeni analizowanego tygodnia, notowania cen soi na giełdzie w Chicago w pozostawały w trendzie wzrostowym, osiągając najwyższy poziom od lipca 2008 roku. Lepsze od spodziewanych wyniki w eksporcie soi z USA oraz pojawiające się informacje o dalszych cięciach wielkości zbiorów soi w Argentynie, a także obawy, iż wielkość kruszenia soi w Argentynie może ulec spowolnieniu w najbliższych tygodniach wpłynęły na dalszą zwyżkę notowań cen kompleksu sojowego. W piątek 27/04, cena soi na giełdzie w Chicago w kontrakcie najbliższym (maj 20) wyniosła 549,91 USD/t i była o 3,5% wyższa niż przed tygodniem. Cena soi z terminem realizacji w lipcu 20 roku wzrosła o 3,0% i wyniosła 548,80 USD/t. W analizowanym tygodniu, ceny rzepaku na giełdzie MATIF nie uległy większym zmianom. Obniżająca się marża przetwórcza oraz szacunki uprawy canoli w Kanadzie podane przez Statistics Canada mówiące o zwiększeniu areału jej uprawy aż o 8% rok do roku wpłynęły na stabilizację notowań rzepaku na giełdzie w Paryżu. W piątek 27/04, cena rzepaku w kontrakcie najbliższym (maj 20) na giełdzie MATIF wyniosła 500,75 EUR/t i była o 0,1% niższa w stosunku do ceny sprzed tygodnia, a w kontrakcie sierpniowym 20 wyniosła 484,50 EUR/t i była taka sama jak przed tygodniem. Analiza opracowana przez Sparks Polska, Izbę Zbożowo-Paszową NOTOWANIA CEN ZBÓŻ NA GIEŁDZIE W CHICAGO CBOT - KUKURYDZA USD/t 2.III 9.III 16.III 23.III 30.III 5.IV 13.IV 20.IV 27.IV 27.IV/20.IV V' 257,86 253,92 264,95 254,48 253,53 259,15 247,70 241,09 257,07 6,63% VII' 258,33 253,53 263,84 253,69 253,22 256,79 244,32 237,39 246,21 3,72% IX' 237,94 224,00 238,26 229,20 221,72 224,11 218,65 213,56 216,92 1,57% XII' 224,40 221,41 226,05 219,44 2,67 216,63 211,41 211,25 2,04 0,37% III'13 228,33 225,34 229,99 223,61 217,15 220,87 215,74 215,28 216,60 0,61% CBOT - PSZENICA SRW USD/t 2.III 9.III 16.III 23.III 30.III 5.IV 13.IV 20.IV 27.IV 27.IV/20.IV V' 247,80 236,26 246,92 240,38 242,73 234,58 229,06 226,19 235,97 4,32% VII' 252,13 240,08 248,83 244, 247,65 237,43 231,56 228,91 238,83 4,33% IX' 257,65 246,55 253,68 249,49 253,53 242,21 236,78 234,64 243,36 3,72% XII' 263,23 254,00 259,85 256,62 261,61 250,11 244,42 243,10 251,40 3,41% III'13 267,71 259,41 264,33 261,61 267,35 256,32 250,08 249,56 257,28 3,09% NOTOWANIA CEN SOI I ŚRUTY SOJOWEJ NA GIEŁDZIE W CHICAGO CBOT - SOJA USD/t 2.III 9.III 16.III 23.III 30.III 5.IV 13.IV 20.IV 27.IV 27.IV/20.IV V' 489,79 491,48 504,86 501,77 515,51 526,85 527,86 531,53 549,91 3,46% VII' 492,84 494,05 507,28 503,98 517,42 528,23 529,33 532,56 548,73 3,04% VIII' 488,84 499,41 503,09 500,67 514,56 525,11 523,45 528,15 538,88 2,03% IX' 482,15 484,50 495,01 492,81 505,59 515,28 511,32 5,79 518,09 1,03% XI' 479,93 479,58 488,03 485,90 498,98 507,56 500,30 498,24 500,45 0,44% CBOT - ŚRUTA SOJOWA USD/sh.t 2.III 9.III 16.III 23.III 30.III 5.IV 13.IV 20.IV 27.IV 27.IV/20.IV V' 359,10 362,70 374,40 373,00 388,70 391,90 395,80 406,00 427,40 5,27% VII' 359,90 364,10 375,70 373,90 389,70 393,70 397,80 409,90 428,40 4,51% VIII' 358,00 362,10 371,90 370,40 385,50 390,00 390,30 404,70 418,00 3,29% IX' 353,90 358,00 365,90 364,30 378,50 382,60 378,60 389,50 397,60 2,08% X' 347,40 350,50 357,50 355,50 370,30 372,40 365,20 369,50 373,90 1,19% XII' 346,20 348,90 356,10 354,40 369,30 371,90 364,70 368,00 371,40 0,92% III. SEGMENT MŁYNARSKI
(Dane za okres 16 22.04.20 r.) (Źródło: Komunikat Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi) Notowania cen skupu pszenicy konsumpcyjnej w ww. tygodniu przedstawiały się następująco (w makroregionach): - Region Centralno Wschodni - 977,00 ( tydzień temu 943,00 zł/t) - Kujawsko Mazurski - 979,00 ( 922,00 zł/t) - Południowy - 876,00 ( 871,00 zł/t) - Śląski - 887,00 ( 848,00 zł/t) - Zachodni - 936,00 ( 886,00 zł/t) Średnia cena 931,00 zł/t - dalszy znaczny wzrost (tydzień temu 894,00 zł/t) Uwaga: Przedstawione ceny skupu są przeciętnymi cenami w transakcjach skupowych w miejscach skupu/dostawy, występującymi w różnych miejscach i w różnych wielkościach partii. Ceny krańcowe często dotyczą incydentalnych transakcji, zaś ceny średnie obrazują większy zakres transakcji skupowych. IV. ŚREDNIE CENY DROBIU oraz ŻYWCA WIEPRZOWEGO (Źródło: Biuletyn Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi dane za okres 16-22.04. w nawiasach - procentowa zmiana w ciągu tygodnia) 1. Średnie ceny skupu: drobiu: a) brojler kurzy: 3,790 zł/kg (+ 0,4) b) indyk 5,232 zł/kg (- 2,3) trzoda: półtusze wieprzowe wg EUROP 6,794 zł/kg (+ 1,59) 2. Średnie ceny zbytu: drób świeży: a) kurczak 6,487 zł/kg (- 2,0) b) indyk 8,941 zł/kg (+ 1,5) półtusze wieprzowe 7,311 zł/kg (+ 0,1) V. RYNEK ROŚLIN OLEISTYCH (Źródło: Biuletyn Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi dane za okres 16 22.04.) (w nawiasach procentowa zmiana w ciągu tygodnia) - Cena zakupu (średnia krajowa) - nasiona rzepaku 2.071,00 zł/t (+ 1,8) - Cena sprzedaży (średnia krajowa) - olej rzepakowy rafinowany 4.440,00 zł/t (+ 0,1) - śruta rzepakowa 869,00 zł/t (+ 5,0) - makuch rzepakowy 891,00 zł/t ( 0,0) VI. INFORMACJE OGÓLNE
1) Porównanie średnich cen ziarna w Polsce i UE: 09-15.04. r. (opracowano w MRiRW na podstawie danych Komisji Europejskiej) Kurs EUR =4,1804 Pszenica konsumpcyjna Pszenica paszowa Jęczmień paszowy Kukurydza PLN/t /t PLN/t /t PLN/t /t PLN/t /t Słowacja 763 183 Węgry 689 165 Węgry 689 165 Słowenia 711 170 Bułgaria 766 183 Słowacja 732 175 Finlandia 724 173 Węgry 726 174 Rumunia 768 184 Litwa 749 179 Litwa 734 175 Słowacja 749 179 Litwa 775 185 Bułgaria 759 182 Czechy 744 178 Bułgaria 757 181 Węgry 778 186 Łotwa 770 184 Bułgaria 753 180 Austria 759 182 Czechy 780 187 Czechy 772 185 Łotwa 778 186 Rumunia 774 185 Finlandia 790 189 Estonia 782 187 Estonia 804 192 Czechy 798 191 Estonia 817 196 Polska 864 207 Słowacja 821 197 Grecja 815 195 Austria 826 198 Niemcy 899 215 Szwecja 846 202 Polska 852 204 Łotwa 859 206 UK 907 217 Polska 869 208 Włochy 882 211 Polska 884 211 Irlandia 925 221 Francja 869 208 Francja 906 217 Francja 894 214 Belgia 928 222 Austria 872 209 Niemcy 9 218 Szwecja 915 219 Holandia 961 230 UK 877 210 Belgia 953 228 Niemcy 916 219 Portugalia 987 236 Belgia 911 218 Portugalia 974 233 Włochy 925 221 UE 837 200 Niemcy 913 219 Hiszpania 982 235 Słowenia 925 221 Włochy 914 219 UE 837 200 Belgia 936 224 Irlandia 924 221 UK 956 229 Holandia 957 229 Hiszpania 979 234 Hiszpania 958 229 UK 855 205 Portugalia 1007 241 UE 848 203 ( VII. INNE INFORMACJE 1) UE: licencje w eksporcie i imporcie W tym tygodniu KE wydała licencje eksportowe dla 223 tys. ton pszenicy miękkiej, 22 tys. ton mąki w ekwiwalencie ziarna, 5 tys. ton pszenicy twardej (durum), 20 tys. ton jęczmienia oraz 64 tys. ton kukurydzy. Łącznie od początku bieżącego sezonu handlowego unijny eksport zbóż osiągnie 18,8 mln ton, tj. o 22% mniej w porównaniu z tym samym okresem poprzedniego sezonu handlowego. Eksport zbóż z UE* - (1 lipiec'11-24 kwietnia') w tys. ton 2010/'11 2011/' % zmiana Pszenica miękka 16 468 11 309-31 Mąka pszenna (w ekwiw. 1 097 1 2 10 ziarna) Pszenica durum 1 502 1 1-26 Pszenica razem 19 067 13 633-28 Jęczmień 4 060 2 642-35 Kukurydza 897 2 519 181 Żyto 87 26-70 Zboża razem 24 111 18 820-22 Źródło: KE * - na podstawie wydanych licencji eksportowych W imporcie KE wydała zezwolenia na przywóz 9 tys. ton pszenicy miękkiej, 55 tys. ton durum oraz 116 tys. ton kukurydzy. Od początku bieżącego sezonu import zbóż do Unii wyniósł
11,35 mln ton zbóż, czyli o 17% więcej w porównaniu do analogicznego okresu sezon wcześniej. Import zbóż z UE* - (1 lipiec'11-24 kwietnia') w tys. ton 2010/'11 2011/' % zmiana Pszenica miękka 1 866 5 133 175 Mąka pszenna (w ekwiw. ziarna) 30 13-57 Pszenica durum 1 716 1 214-29 Pszenica razem 3 6 6 360 76 Jęczmień 25 408 1 532 Kukurydza 5 904 4 367-26 Zboża razem 9 541 11 135 17 Źródło: KE (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł) 2) Średnie ceny eksportowe zbóż na Ukrainie ( fob porty M. Czarnego, spot) Wyszczególnienie Warunk i dostawy 11 kwi Cena w USD/t 18 kwi 25 kwi Dwutyg. Tyg. Cena zł/t zm. zmiana cen w % cen w % 25 kwi Pszenica konsumpcyjna 3 kl. (min. % białka) FOB 267.5 267.5 267.5 0.0 0.0 845.3 Pszenica konsumpcyjna 4 kl. (min. 11% białka) EXW 225.0 225.0 228.5 1.6 1.6 722.0 Pszenica paszowa EXW 209.5 211.5 207.5-1.0-1.9 655.7 Jęczmień paszowy FOB 265.0 265.0 265.0 0.0 0.0 837.4 Kukurydza EXW 219.0 219.0 214.5-2.1-2.1 677.8 Słonecznik FOB 560.0 567.5 610.0 8.9 7.5 1927.5 Olej słonecznikowy FOB 1165.0 1145.0 10.0 3.9 5.7 3823.5 Słonecznik EXW 516.5 516.5 533.0 3.2 3.2 1684.2 bd.- brak danych 1 USD = 3.16 zł Źródło: Reuters, bd. - brak danych (Fammu/Fapa) 3) Stawki frachtowe przy transporcie zbóż Port załadunkowy Port przeznaczenia Kraj Port Kraj Port Średnie stawki frachtowe przy transporcie zbóż panamaksami, w USD/tonę kwi 19 kwi 26 kwi Dwutyg. zmiana cen w % Tyg. zmiana cen w % USA Mississipi Holandia Rotterdam 20.7 22.0 26.5 28.3 20.4 River Mississipi Niemcy Hamburg 20.8 22.2 26.9 29.2 21.0 River Argentyna Holandia Rotterdam 25.9 27.6 33.4 28.8 20.9 Brazylia Holandia Rotterdam 22.5 24.1 29.3 30.4 21.9 Hamburg Egipt Damietta 17.0 17.7 19.1.9 8.1 Niemcy Hamburg Arabia Jeddah 30.9 32.5 35.5 14.9 9.1 Saud. Hamburg Jordan Aqaba 25.6 26.7 28.8.6 7.9 Hamburg Iran Khorramshahr 30.9 32.2 34.8.6 8.0 Źródło: Reuters - kontrybutor: AXS Marne
Panamax -statek pozwalający na przepłynięcie przez Kanał Panamski (maks. dł.-295 m, szer.-32,25 m, zanurzenie-13,5 m), typowa nośność statku o tych wymiarach nie przekracza 65 tys. DWT, (kontenerowce mają pojemność do 5000 TEU) 4) RASFF pozostałości pestycydów w pszenicy z Brazylii Zgodnie ze zgłoszeniem jakie złożyły w kwietniu do systemu szybkiego ostrzegania RASFF Włochy, wykryte zostały pozostałości pestycydu o nazwie Fenitrothion w ilości 0,24 mg/kg w miękkiej pszenicy pochodzącej z Brazylii. Towar został odrzucony na granicy i nie doszło do jego dystrybucji w krajach UE. Pestycyd ten nie jest dozwolony do stosowania w Unii Europejskiej a poziom pozostałości zatwierdzony w UE wynosi 0,05 mg/kg. VIII. INFORMACJE PRASOWE 1) GUS: Uprawy ozime przezimowały gorzej niż w ub.r. GUS ocenia, że w bieżącym roku uprawy ozime przezimowały gorzej niż w roku ubiegłym - napisano w komunikacie GUS. "Z przeprowadzonych przez rzeczoznawców wojewódzkich w marcu badań polowych wynika, że w bieżącym roku uprawy ozime przezimowały znacznie gorzej niż w roku ubiegłym. Największe uszkodzenia ozimin wystąpiły w województwach: kujawsko-pomorskim, lubuskim, lubelskim, łódzkim i wielkopolskim. Główną przyczyną wystąpienia szkód zimowych były silne mrozy, duże wahania temperatury powietrza i wysuszające wiatry, a w mniejszym stopniu pleśń śniegowa i wyprzenia. Ponadto uszkodzenia były spowodowane utrzymującymi się na polach zastoiskami wody na przedwiośniu. Znaczne wahania temperatury między dniem i nocą powodowały na przemian zamarzanie i rozmarzanie ornej warstwy gruntu. Wpływało to niekorzystnie na system korzeniowy roślin i powodowało uszkadzania roślin. W efekcie konieczne było dokonywanie zaorań i przesiewów" - napisał GUS. "Wznowienie wegetacji roślin w zachodniej części Polski nastąpiło w połowie marca, a na pozostałym obszarze kraju w trzeciej dekadzie tego miesiąca. Do siewów i sadzenia roślin uprawnych przystąpiono pod koniec marca tj. w podobnym terminie jak w roku ubiegłym. Jednak występujące w marcu duże dobowe wahania temperatury oraz utrzymujące się w wielu rejonach kraju przesuszenie wierzchniej warstwy gruntu powodowały, że wschody upraw były powolne. Ocieplenie w drugiej dekadzie kwietnia wpłynęło na przyśpieszenie przeprowadzania prac polowych oraz na stosunkowo dobre i wyrównane wschody wcześniej zasianych zbóż jarych" - dodano. Z oceny GUS wynika, że uprawy sadownicze przezimowały na ogół bez większych strat, natomiast w niektórych rejonach kraju, zwłaszcza w południowo-zachodniej i centralnej części Polski zanotowano większe uszkodzenia mrozowe na plantacjach truskawek. 2) ARR: w 20 r. spadek produkcji trzody o -15 proc. Eksperci Agencji Rynku Rolnego szacują, że produkcja żywca wieprzowego w 20 r. na skutek zmniejszenia się opłacalności chowu może spaść nawet o 15 proc. Ich zdaniem żywiec zdrożeje - jego cena w czerwcu br. może wynieść 5,30-5,80 zł za kg. We wrześniu br. cena żywca w skupie może być na poziomie 5,30-5,70 zł/t. W połowie kwietnia br. kosztował on od 3,96 do 5,25 zł za kg, w zależności od klasy. "Kluczowy wpływ na kształtowanie się cen do września br. w prognozowanym okresie będzie miała malejąca krajowa podaż żywca wieprzowego oraz wysokie ceny unijne, wynikające z przewidywanego spadku produkcji również w całej UE" - napisano w ostatniej prognozie ARR. Eksperci uważają, że wzrost cen w Unii będzie jednak ograniczany ze względu na mniejszy eksport wieprzowiny do krajów trzecich oraz barierę popytu wewnętrznego, jak również ze względu na konkurencję mięsa drobiowego. Na wzrost krajowych cen w połowie 20 r. dodatkowy wpływ mogą mieć odbywające się wówczas w Polsce Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej. Spadek produkcji trzody chlewnej w Polsce oraz duży popyt na wieprzowinę na rynkach zagranicznych wpłynęły na wzrost cen żywca. Według danych GUS, w lutym 20 r. za 1 kg żywca wieprzowego
dostawcy otrzymywali przeciętnie 5,34 zł, tj. o 3 proc. więcej niż w styczniu br., ale aż o 35 proc. więcej niż rok wcześniej. Ceny żywca w naszym kraju w marcu spadły m.in. z powodu niższych niż w Polsce cen skupu świń w innych krajach UE. Powodem wysokich cen skupu żywca jest niski stan pogłowia trzody chlewnej. Wpłynęły na to z kolei wysokie ceny pasz - zaznaczają analitycy. Według GUS, w końcu listopada 2011 r. pogłowie trzody chlewnej było o 11,7 proc. mniejsze niż przed rokiem i wynosiło 13,1 mln sztuk. "Przewiduje się, że liczba świń w połowie 20 r. będzie jeszcze o kilka procent mniejsza niż w lipcu 2011 r. i może ukształtować się na poziomie poniżej 13 mln sztuk" - czytamy w prognozie Agencji. W opinii ekspertów, stan i struktura pogłowia trzody chlewnej wskazuje, że krajowa produkcja wieprzowiny w 20 r. znacznie się zmniejszy. Poprawa opłacalności produkcji wieprzowiny, zapewniająca odwrócenie spadkowej tendencji w pogłowiu trzody chlewnej, możliwa jest tylko w przypadku dobrych tegorocznych zbiorów i znacznego obniżenia cen zbóż w drugiej połowie br. Mniejsza podaż krajowej wieprzowiny oraz wzrost jej cen na rynku unijnym spowodowały wzrost cen detalicznych mięsa wieprzowego. W 2011 r. mięso to kosztowało w handlu o 5 proc. więcej niż w 2010 r. W rezultacie spadła konsumpcja wieprzowiny na korzyść tańszego mięsa drobiowego. Według szacunków Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, w ubiegłym roku spożycie mięsa wieprzowego w Polsce wyniosło 42 kg na osobę wobec 42,6 kg w 2010 r. (PAP/Pierwszy Portal Rolny) 3) UE: gorsze plony jęczmienia ozimego Zespół monitorujący zbiory, działający przy Komisji Europejskiej Mars, w ostatnim czasie obniżył prognozę unijnych plonów dla rzepaku i jęczmienia ozimego, ze względu na skutki mroźnej zimy w niektórych wschodnich krajach Unii oraz wiosenną suszę w Niemczech. Prognoza plonów dla rzepaku został skorygowana w dół do 2,88 t/ha z wcześniejszych 3,02 t/ha i 2,86 t/ha w poprzednim sezonie. Średnie plony jęczmienia ozimego w UE zostały zredukowane do 5,15 t/ha wobec 5,24 t/ha w poprzedniej prognozie. Jest to jednak nadal więcej niż sezon wcześniej -5,06 t/ha. Przeciętne plonowanie jęczmienia ozimego w Niemczech prognozowane jest na 6,27 ton/ha w porównaniu do 6,42 ton/ha miesiąc wcześniej. Na Węgrzech średnie plony obniżono z 3,97 ton/ha do 3,88 ton/ha. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstaw/e Reuters i innych źródeł) 4) HISZPANIA: poprawa na północy, nadal źle na południu Kraje Półwyspu Iberyjskiego doświadczają skutków dotkliwej, wiosennej suszy. Okres od grudnia do lutego br. był najsuchszym okresem od 65 lat. O ile w północnej części kraju kwietniowe deszcze dały nadzieję na poprawę kondycji upraw pszenicy ozimej i jęczmienia, o tyle na południu sytuacja nadal nie skłania do optymizmu. W południowej części Hiszpanii uprawia się pszenicę durum. Tegoroczna susza może oznaczać, że Hiszpania stanie się po raz pierwszy od dwóch dekad importerem netto tego gatunku zbóż. Kwiecień i maj są dwoma kluczowymi miesiącami dla hiszpańskich upraw zbóż ozimych, tak więc od przebiegu warunków pogodowych w maju br. zależeć będzie rzeczywisty poziom tegorocznej produkcji ozimych odmian zbóż, których zbiory wahają się od 9 mln ton do 20 mln ton rocznie. Według wstępnych szacunków straty w Andaluzji, regionie w którym produkuje się największe ilości durum w Hiszpanii, sięgają nawet 70% (Źródło: FAMMU/FAPA na podstaw/e Reuters i innych źródeł) 5) ROSJA: sprzedaż z zapasów interwencyjnych Dotychczasowa odsprzedaż zbóż z zapasów interwencyjnych w Rosji osiągnęła 9,978 tys. ton. Gros zbóż skierowanych na rynek stanowiła pszenica. W czasie siedmiu dotychczasowych przetargów odsprzedano 70,8 tys. ton pszenicy klasy 3 ( po cenach od 5325 do 6800 rubli za tonę), 375,35 tys. ton pszenicy klasy 4 (po cenach od 5000 do 7150 rubli za tonę), 336,3 tys. ton pszenicy klasy 5 (po cenach wahających się od 4550 do 4600 rubli za tonę). Poza tym sprzedano 42,66 tys. ton żyta konsumpcyjnego (po cenach od 4300 do 4600 rubli za tonę) oraz 87,8 tys. ton jęczmienia paszowego (po cenach od 4550 do 5200 rubli za tonę). Rosyjskie Ministerstwo Rolnictwa planuje w sumie odsprzedać 2 mln ton zbóż z zapasów interwencyjnych, zgromadzonych w poprzednich latach. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters)
6) KAZACHSTAN handluje zbożem z Iranem Iran jest zainteresowany dostawami zbóż z Kazachstanu a nawet rozważany jest tranzyt kazachskiego ziarna przez terytorium Iranu do innych krajów. W ostatnim czasie obie te kwestie poruszane były podczas spotkania na wysokim szczeblu w Astanie pomiędzy kazachskim ministrem ds. zagranicznych, a irańskim zastępcą ministra ds. zagranicznych. Kazachstan jest jednym z liczących się dostawców zbóż, w tym przede wszystkim pszenicy miękkiej z tzw. basenu Morza Czarnego, chociaż kraj nie ma bezpośredniego dostępu do Morza Czarnego, a logistyka zbóż jest dotychczas największym problemem w dalszej ekspansji kazachskiej pszenicy i docieraniu do bardziej odległych rynków zbytu. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł) 7) MAROKO: zbiory pszenicy prognozowane na 3 mln ton Tegoroczne zbiory pszenicy w Maroku przewidywane są w wysokości 3 mln ton, w tym 2 mln ton pszenicy miękkiej. Oznacza to znaczący spadek produkcji w porównaniu z poprzednim sezonem oraz znaczny wzrost importu - nawet o 50% sezon do sezonu. Według ministra rolnictwa, Aziza Akhannoucha, w sezonie 20/'13 Maroko zbierze zaledwie 4,8 mln ton ziarna zbóż. W ubiegłym roku krajowa produkcja zbóż wyniosła 8,4 mln ton, w tym 4,17 mln ton pszenicy miękkiej, 1,85 mln ton pszenicy twardej i 2,34 mln ton jęczmienia. Maroko zaliczane jest do importerów zbóż z rejonu północnej Afryki. W bieżącym sezonie (do końca marca br.) import zbóż osiągnął 2,44 mln ton pszenicy, w tym 1,96 mln ton pszenicy miękkiej. Według USDA w sezonie 20/'13 marokański import zbóż ogółem przekroczy 5 mln ton wobec 3,2 mln ton w poprzednim sezonie. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł) 8) LIBIA zaimportuje 1 mln ton pszenicy w 20 r. W bieżącym roku Libia zamierza zaimportować około 1 mln ton pszenicy. Tegoroczne zbiory prognozowane są na zbliżonym poziomie co sezon wcześniej, tj. w wysokości ok. 200 tys. ton wobec 160-170 tys. ton sezon wcześniej. Najbardziej prawdopodobnymi dostawcami są kraje europejskie, Kanada oraz Stany Zjednoczone. Uprawy zbóż w Libii skoncentrowane są przede wszystkim w południowej części kraju. W okresie najbliższych ośmiu lat Libia zamierza stopniowo zwiększyć produkcję zbożową, dzięki wdrożeniu nowego projektu nawadniania pól Great Man-made River" docelowo do 800 tys. ton w roku 2020. Pomimo to Libia nadal pozostanie krajem uzależnionym w większym lub mniejszym stopniu od importu. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł) 9) Sytuacja w regionie Basenu Morza Czarnego BGŻ Według oceny ekspertów z ukraińskiej firmy konsultingowej UkrAgroConsult, w sezonie 20/2013 zbiory zbóż w państwach basenu Morza Czarnego (Rosja, Ukraina i Kazachstan) spadną w skali roku o 6,2% do 167 mln ton, czyli będą o 11 mln ton niższe niż w sezonie bieżącym 2011/20. W przypadku pszenicy ukraińscy analitycy prognozują obniżenie produkcji w nadchodzącym sezonie aż o 13 mln ton do 85 milionów ton. Jednocześnie w regionie przewidywany jest wzrost produkcji kukurydzy o 4 mln do 28 mln ton oraz jęczmienia o 500 tys. t do 27 mln ton. Warto dodać, ze z punktu widzenia kształtowania się cen na rynku europejskim i światowym istotny jest przede wszystkim oczekiwany poziom zbiorów w regionach, z których transport do portów Morza Czarnego jest opłacalny. Dotyczy to głównie Rosji, gdzie tradycyjnie za dostawy zboża na rynek globalny odpowiedzialne są trzy regiony: rostowski, krasnodarski oraz stawropolski. Według ekspertów Amerykańskiego Departamentu Rolnictwa (USDA) udział tych regionów w eksporcie zbóż w pierwszej połowie sezonu 2011/20 przekroczyć mógł nawet 90% całkowitego wolumenu sprzedaży ziarna za granice przez Rosje (18 mln t). Obecnie brak jest szczegółowych prognoz tegorocznych zbiorów w tych regionach.
Analizując sytuacje w regonie Basenu Morza warto również zwrócić uwagę na to co się dzieje na Ukrainie, skąd docierają w ostatnich tygodniach wiadomości o dużych stratach w zasiewach zbóż ozimych wynikających zarówno z suszy jesiennej, jak i rekordowych mrozów na początku bieżącego roku. Według oceny rządu ukraińskiego zniszczeniu uległo 3 mln ha areału zbóż ozimych. Mimo oczekiwanego przesiania części tych powierzchni zbożami jarymi, rząd przewiduje, że tegoroczne zbiory mogą spaść do 42-50 mln ton w porównaniu z blisko 57 mln ton w 2011 roku. W przypadku pszenicy ukraiński resort rolnictwa spodziewa się zbiorów na poziomie 15-16 mln ton (ponad 22 mln ton w 2011 r.). Z drugiej strony według oficjalnych danych w dniu 1 kwietnia 20 r. stan zapasów zbóż na Ukrainie osiągnął 17,1 mln ton, co oznacza wzrost o 70% w porównaniu z analogicznym okresem 2011 roku. Największy udział w ukraińskich zapasach ma kukurydza (7,4 mln ton) i pszenica (7,1 mln ton). Zapasy jęczmienia wynoszą 1,7 mln ton. Mimo wysokiego poziomu zapasów, biorąc pod uwagę krajowe zapotrzebowanie na poziomie 26-30 mln ton, można oczekiwać, że potencjał eksportowy z sezonu 2011/20 nie zostanie utrzymany. Według Międzynarodowej Rady Zbożowej Ukraina wyeksportowała w kończącym się sezonie ok. 22 mln ton zbóż. Nawet nie wprowadzając formalnych ograniczeń w eksporcie (co również jest możliwe), mniejszy eksport ukraińskiego ziarna będzie działał w kierunku wzrostów cen zbóż w Europie i na świecie. (BGŻ AgroTydzień) 10) UE - KE zmniejsza prognozy plonów rzepaku w br. Dnia 20 kwietnia br. jednostka ds. monitorowania plonów w UE - MARS zmniejszyła prognozy plonów rzepaku w Unii. Biuletyn MARS zawiera przegląd agrometeorologiczny w Unii, oceny kondycji roślin uprawnych, analizy krajowe, prognozy plonów oraz mapki prognoz plonowania dla różnych upraw. Obecnie przewiduje się w br. średnie plony rzepaku na 2,88 t/ha (poprzednio 2,02 t/ha), wobec 2,86 t/ha rok wcześniej. MARS zmniejszył prognozy średnich plonów rzepaku największych producentów w Unii, w tym w Niemczech zmniejszono je do 3,36t/ha, tj. mniej o 0,44t/ha wobec poprzednich prognoz na skutek mrozów w styczniu oraz suszy w kolejnych miesiącach. We Francji zmniejszono prognozy o 0,07 t/ha do 3,3 t/ha, natomiast dla Wielkiej Brytanii o 0,06 t/ha do 3,44 t/ha. Z nowych państw Unii zmniejszono prognozy dla Węgier o 0,32 t/ha do 2,18 t/ha. Dla Rumunii przewiduje się 1,59 t/ha wobec prognozy sprzed miesiąca na poziomie 1,68 t/ha, natomiast dla Bułgarii zakłada się 2,3 t/ha wobec 2,7 t/ha. Dla Polski MARS prognozuje średni plon rzepaku na poziomie 2,49 t/ha (bez zmian) wobec 2,26 t/ha w 2011 roku. Przeszacowania plonów rzepaku w dół potwierdzają inne prognozy, w tym Oil Word zamieszczone tydzień wcześniej. Prognozy plonów oleistych w UE27 (mln t) Plony t/ha 2011 20 P zmiana w % Średnia 5 letnia %/śr. 5 letniej rzepak 2,86 2,88 0,7 3,00-4,0 słonecznik 1,99 1,79-10,1 1,79 0,0 zboża 5, 5,09-0,6 4,99 2,0 Źródło: MARS, P-prognoza, S-szacunki Internet: http://mars.jrc.ec.europa.eu/mars/bulletins-publications (Źródło: FAMMU/FAPA na podst: MARS) 11) UKRAINA perspektywy rekordowych zbiorów oleistych? W sezonie 20/13 produkcja surowców oleistych na Ukrainie może osiągnąć,1-13 mln ton (wg wstępnych prognoz). Ten wschodni sąsiad naszego kraju może w br. wyprodukować 8,8-9,4 mln ton słonecznika, zatem przy sprzyjającym układzie pogodowym może nawet przekroczyć zeszłoroczne i rekordowe 9,2 mln ton. Za prognozowany przyrost poza słonecznikiem ma być odpowiedzialny wzrost produkcji soi z 2,2 do 2,3-2,5 mln ton na skutek wzrostu areału z około 1,2 do 1,3-1,5 mln ha. Najmniej optymistyczne prognozy dotyczą rzepaku, bowiem wstępnie spodziewany jest tylko
około 1-1,1 mln ton wobec około 1,3 mln ton przed rokiem z areału około 1 mln ha. Spadek produkcji rzepaku wyniknie ze strat mrozowych w niektórych rejonach uprawy zwłaszcza we wschodniej i południowej Ukrainie. Wysokie zbiory oleistych powinny zapewnić wysoką pozycję Ukrainy jako eksportera surowców oleistych oraz produktów przetwórstwa. Przyczyną wzrostu zasiewów oleistych jest wzrost ich cen, zatem oczekiwanie większej opłacalności wobec zbóż. Produkcja oleistych na Ukrainie (mln ton) 2009/10 2010/11 2011/ 20/13 p słonecznik 7,30 8,00 9,20 8,8-9,4 soja 1,04 1,77 2,15 2,3-2,5 rzepak 1,87 1,49 1,32 1,0-1,1 ogółem 10,21 11,26,67,1-13,0 Zasiewy oleistych na Ukrainie (mln ha) słonecznik 4,63 5,00 5,20 5,4-5,6 soja 0,64 1,07 1,16 1,3-1,5 rzepak 1,32 1,53 1,16 1,03-1,08 ogółem 6,59 7,60 7,52 7,73-8,18 Źródło: Oil World, p- prognoza (Źródło: FAMMU/FAPA na podst.: Oil World) ) KANADA czy rekordowe zasiewy canoli przyniosą rekordowe zbiory? Dnia 24 kwietnia br. Statistics Canada podało do wiadomości aktualny stan zasiewów rolniczych w tym rzepaku Canola. Areał szacuje się obecnie na rekordowe 20,4 mln akrów wobec 18,9 w 2011 roku (+8%). Równolegle Statcan przewiduje wzrost powierzchni zasiewów zbóż w tym pszenicy o 13,3%. (Źródło: FAMMU/FAPA na podst.: Statscan ) 13) ARGENTYNA najdotkliwsza susza od 50 lat zredukowała zbiory soi W Argentynie zbiory soi w br. mogą spaść do poziomu około 42,5 mln ton wobec 49,2 mln ton w 2011 roku. Oil Word po raz kolejny zmniejszył prognozy zbiorów soi u tego południowo - amerykańskiego producenta o 1,5 mln ton na skutek najdotkliwszej od 50 lat suszy. Brak opadów spowodował, że obszary upraw soi zniszczone brakiem wody mogą osiągnąć powierzchnię 0,9 mln ha. W wielu rejonach kraju zwłaszcza na północy (prowincje: Chaco, Santiago del Estero i Tucuman) doszło do drastycznego spadku plonów. (Źródło: FAMMU/FAPA na podst.: Reuters) 14) Dalszy ciąg sporu Hiszpania-Argentyna Ponieważ przedłużający się konflikt międzynarodowy na tle renacjonalizacji przez Argentynę dużej firmy paliwowej kontrolowanej przez Hiszpanów może mieć poważne reperkusje handlowe, w dniu 26.04 doszło do pilnego ad hoc spotkania przedstawicieli COCERAL, FEFAC i Komisji Europejskiej (DG Agri). Obradujący poprzednio nad tą sprawą Parlament Europejski zalecił rozważenie wprowadzenia sankcji ekonomicznych wobec Argentyny, polegających na wycofaniu tego kraju z systemu preferencji celnych w imporcie do UE. Spotkanie Komisji i naszych organizacji miało na celu omówienie konsekwencji ekonomicznych takiego posunięcia, które dla naszych firm może mieć ogromne znaczenie bowiem na liście eksportowanych przez Argentynę towarów do UE są m.in. soja, śruty sojowa i arachidowa, oleje sojowy i arachidowy, kwasy tłuszczowe. Z rozmowy wynika jednakże, że Komisja Europejska jest na razie przeciwna jakimkolwiek krokom odwetowym, zaś z kolei WTO i G20, do których również wpłynęły skargi Hiszpanii, nie podjęły w tej sprawie żadnych działań. (COCERAL i inf. własna)
15) Biopaliwa dobrowolny system certyfikacji ENSUS uzyskuje akceptacje Komisji Europejskiej Decyzją z dnia 23 kwietnia br. Komisja Europejska oficjalnie uznała kolejny dobrowolny system (ENSUS) certyfikacji w ramach Dyrektywy o Energii Odnawialnej nr 2009/28/EC. Dotyczy on bioetanolu uzyskiwanego z pszenicy paszowej i ważny jest na okres 5 lat. Pierwsze 7 systemów było zatwierdzonych w lipcu 2011 r., zaś następnych 5 jest w trakcie procesu autoryzacji. (Coceral) 16) NOVOZYMES zaangażował się w produkcję bioetanolu II generacji Duńska firma Novozymes, produkująca enzymy stosowane m.in. w produkcji bioetanolu z celulozy, dołączyła się do grupy planującej budowę zakładów produkujących zaawansowany bioetanol i biogaz z odpadów roślinnych, pozostających po produkcji rolnej. Partnerem Novozymes w tym przedsięwzięciu jest konsorcjum Maabjerg Energy Concept oraz firmy Vestforsyning A/S, Struer Forsyning A/S i Nomi I/S. Novozymes jest liderem w światowej produkcji enzymów, wykorzystywanych w produkcji przemysłowej. Jest jednocześnie jednym z dwóch największych dostawców enzymów do produkcji bioetanolu pierwszej generacji, z surowców roślinnych, przede wszystkim z kukurydzy. Nowy zakład produkcyjny ma docelowo produkować 94 mln metrów sześciennych biogazu i 73 mln litrów bioetanolu drugiej generacji, do wytwarzania którego będzie wykorzystywana słoma i inne pozostałości roślinne z produkcji rolniczej w Danii. Realizacja projektu nie będzie tania. Koszt inwestycji szacuje się w przeliczeniu na 354 mln USD. Udział Novozymes w projekcie będzie polegał przede wszystkim na dostarczaniu enzymów do produkcji bioetanolu z celulozy i uczestnictwie w rozwoju procesu produkcyjnego. Nowa inwestycja będzie drugim zakładem tego typu na terytorium Danii. Pierwsza fabryka powstała w Kalundborg. Projekt Maabjerg Energy Concept nie jest unikatowy w skali świata. Podobne przedsięwzięcia zostały lub są realizowane w różnych krajach. Zakłady produkujące bioetanol drugiej generacji o znacznej skali produkcji powstają m.in. np. obecnie we Włoszech. Inwestycja realizowana jest przez włoską grupę Mossi & Ghisolfi Group (M&G). (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters)