Projekt z dnia 22 grudnia 2010 r. USTAWA z dnia... r. o uchyleniu ustawy o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji oraz o zmianie niektórych innych ustaw 1) Art. 1. Traci moc ustawa z dnia 30 kwietnia 1993 r. o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji (Dz. U. Nr 44, poz. 202, z późn. zm. 2) ). Art. 2. W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 57, poz. 352, z późn. zm. 3) ) w art. 21 w ust. 1 uchyla się pkt 42. Art. 3. W ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z późn. zm. 4) ) w art. 17 w ust. 1 uchyla się pkt 20. 1) Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawę z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawę z dnia 14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, ustawę z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej, ustawę z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych, ustawę z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych, ustawę z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz ustawę z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej. 2) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1994 r. Nr 84, poz. 385, z 1997 r. Nr 30, poz. 164, Nr 47, poz. 298 i Nr 107, poz. 691, z 2000 r. Nr 122, poz. 1319, z 2001 r. Nr 63, poz. 637, z 2002 r. Nr 240, poz. 2055, z 2004 r. Nr 281, poz. 2775 oraz z 2007 r. Nr 50 poz. 331. 3) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2010 r. Nr 75, poz. 473, Nr 105, poz. 655 i Nr 149, poz. 996. 4) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2000 r. Nr 60, poz. 700 i 703, Nr 86, poz. 958, Nr 103, poz. 1100, Nr 117, poz. 1228 i Nr 122, poz. 1315 i 1324, z 2001 r. Nr 106, poz. 1150, Nr 110, poz. 1190 i Nr 125, poz. 1363, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 74, poz. 676, Nr 93, poz. 820, Nr 141, poz. 1179, Nr 169, poz. 1384, Nr 199, poz. 1672, Nr 200, poz. 1684 i Nr 230, poz. 1922, z 2003 r. Nr 45, poz. 391, Nr 96, poz. 874, Nr 137, poz. 1302, Nr 180, poz. 1759, Nr 202, poz. 1957, Nr 217, poz. 2124 i Nr 223, poz. 2218, z 2004 r. Nr 6, poz. 39, Nr 29, poz. 257, Nr 54, poz. 535, Nr 93, poz. 894, Nr 121, poz. 1262, Nr 123, poz. 1291, Nr 146, poz. 1546, Nr 171, poz. 1800, Nr 210, poz. 2135 i Nr 254, poz. 2533, z 2005 r. Nr 25, poz. 202, Nr 57, poz. 491, Nr 78, poz. 684, Nr 143, poz. 1199, Nr 155, poz. 1298, Nr 169, poz. 1419 i 1420, Nr 179, poz. 1484, Nr 180, poz. 1495 i Nr 183, poz. 1538, z 2006 r. Nr 94, poz. 651, Nr 107, poz. 723, Nr 136, poz. 970, Nr 157, poz. 1119, Nr 183, poz. 1353, Nr 217, poz. 1589 i Nr 251, poz. 1847, z 2007 r. Nr 165, poz. 1169, Nr 171, poz. 1208 i Nr 176, poz. 1238, z 2008 r. Nr 141, poz. 888 i Nr 209, poz. 1316, z 2009 r. Nr 3, poz. 11, Nr 19, poz. 100, Nr 42, poz. 341, Nr 65, poz. 545, Nr 69, poz. 587, Nr 79, poz. 666, Nr 125, poz. 1035, Nr 127, poz. 1052, Nr 157, poz. 1241, Nr 165, poz. 1316 i Nr 215, poz. 1664 oraz z 2010 r. Nr 57, poz. 352, Nr 75, poz. 473, Nr 96, poz. 620 i Nr 127, poz. 857. 1
Art. 4. W ustawie z dnia 14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 411 i Nr 144, poz. 1176 oraz z 2010 r. Nr 140, poz. 943) w art. 2 w pkt. 1 uchyla się lit. e. Art. 5. W ustawie z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 34, poz. 189 i Nr 127, poz. 858) w art. 42 w ust. 1 uchyla się pkt 4. Art. 6. W ustawie z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz. U. z 2007 r. Nr 65, poz. 437, z późn. zm. 5) ) w art. 25 ust.1 otrzymuje brzmienie: 1. Dział Skarb Państwa obejmuje sprawy dotyczące gospodarowania mieniem Skarbu Państwa, w tym komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych oraz ochrony interesów Skarbu Państwa z wyjątkiem spraw, które na mocy odrębnych przepisów przypisane są innym działom. Art. 7. W ustawie z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, z późn. zm. 6) ) wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 4 w 1 pkt 7 otrzymuje brzmienie: 7) instytucja finansowa bank, fundusz inwestycyjny, towarzystwo funduszy inwestycyjnych lub powierniczych, zakład ubezpieczeń, zakład reasekuracji, fundusz powierniczy, towarzystwo emerytalne, fundusz emerytalny lub dom maklerski, mające siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej albo w państwie należącym do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), ; 2) w art. 611 uchyla się pkt 1. 5) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 107, poz. 732, Nr 120, poz. 818 i Nr 173, poz. 1218, z 2008 r. Nr 63, poz. 394, Nr 199, poz. 1227, Nr 201, poz. 1237, Nr 216, poz. 1370 i Nr 227, poz. 1505, z 2009 r. Nr 42, poz. 337, Nr 68, poz. 574, Nr 77, poz. 649, Nr 157, poz. 1241, Nr 161, poz. 1277, Nr 168, poz. 1323 i Nr 201, poz. 1540 oraz z 2010 r. Nr 28, poz. 143 i 146, Nr 107, poz. 679. i Nr 127, poz. 858. 6) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 102, poz. 1117, z 2003 r. Nr 49, poz. 408 i Nr 229, poz. 2276, z 2005 r. Nr 132, poz. 1108, Nr 183, poz. 1538 i Nr 184, poz. 1539, z 2006 r. Nr 133, poz. 935 i Nr 208, poz. 1540 oraz z 2008 r. Nr 86, poz. 524, Nr 118, poz. 747, Nr 217, poz. 1381, Nr 231, poz. 1547 oraz z 2009 r. Nr 13, poz. 69, Nr 42, poz. 341 i Nr 104, poz. 860. 2
Art. 8. W ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2010 r. Nr 11, poz. 66, Nr 81, poz. 530 i Nr 126, poz. 853) w art. 29 uchyla się pkt 1. Art. 9. W ustawie z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546, z późn. zm. 7) ) w art. 14 ust. 4 otrzymuje brzmienie: 4. Oznaczenia fundusz inwestycyjny, skrótu tego oznaczenia lub skrótów, o których mowa w ust. 6, ma prawo i obowiązek używać w nazwie, reklamie lub informacji reklamowej lub do określenia wykonywanej przez siebie działalności gospodarczej jedynie fundusz inwestycyjny utworzony zgodnie z ustawą.. Art. 10. 1. W terminie sześciu miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, podmioty utworzone na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy, o której mowa w art. 1, dokonają zmiany firmy, w ten sposób, że nowa firma nie będzie zawierała oznaczenia Narodowy Fundusz Inwestycyjny lub skrótu NFI oraz zgłoszą dokonanie tej zmiany do właściwego sądu rejestrowego. 2. W przypadku niewykonania obowiązku, o którym mowa w ust. 1, przepisy art. 24 i 26 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 168, poz. 1186, z późn. zm. 8) ) stosuje się odpowiednio. Art. 11. Zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 42 ustawy wymienionej w art. 2, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2011 r., stosuje się do uzyskanych do dnia 31 grudnia 2013 r. dochodów ze sprzedaży akcji spółek utworzonych na podstawie ustawy wymienionej w art. 1, nabytych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. Art. 12. 1. Zwolnienie, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 20 ustawy wymienionej w art. 3, w brzmieniu obowiązującym w dniu 31 grudnia 2011 r., stosuje się do uzyskanych do dnia 31 grudnia 2013 r. dochodów podatników, utworzonych na podstawie ustawy wymienionej w art. 1, ze sprzedaży udziałów lub akcji spółek mających 7) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 83, poz. 719, Nr 183, poz. 1537 i 1538 i Nr 184, poz. 1539, z 2006 r. Nr 157, poz. 1119, z 2007 r. Nr 112, poz. 769, z 2008 r. Nr 231, poz. 1546, z 2009 r. Nr 18, poz. 97, Nr 42, poz. 341, Nr 168, poz. 1323 i Nr 201, poz. 1540 oraz z 2010 r. Nr 81, poz. 530, Nr 106, poz. 670 i Nr 126 poz. 853. 8) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 141, poz. 888, z 2009 r. Nr 18, poz. 97, Nr 42, poz. 341, Nr 53, poz. 434 i Nr 157, poz. 1241, z 2010 r. Nr 28, poz. 146 i Nr 96, poz. 620. 3
siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nabytych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. 2. Zwolnienie, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 20 ustawy wymienionej w art. 3, w brzmieniu obowiązującym w dniu 31 grudnia 2011 r., stosuje się do dochodów podatników, utworzonych na podstawie ustawy wymienionej w art. 1, pochodzących z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, do których prawo zostało ustalone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. 3. W przypadku podatników, o których mowa w ust. 1, u których rok podatkowy jest inny niż rok kalendarzowy, okres wskazany w ust. 1 ulega przedłużeniu, do końca przyjętego przez nich roku podatkowego rozpoczętego przed dniem 1 stycznia 2014 r. Art. 13. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2012 r. 4
UZASADNIENIE W ramach Programu Powszechnej Prywatyzacji realizowanego na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 1993 r. o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji (Dz. U. Nr 44, poz. 202, z późn. zm.) wniesiono akcje ponad 500 jednoosobowych spółek Skarbu Państwa do 15 narodowych funduszy inwestycyjnych w taki sposób, że 33 % akcji w każdym z funduszy posiadał fundusz wiodący, 27 % akcji dysponowało 14 funduszy, 15 % akcji przeznaczona była dla pracowników, a 25 % akcji posiadał Skarb Państwa. Program Powszechnej Prywatyzacji został zakończony. Ostateczne rozliczenie środków finansowych otrzymanych w związku z posiadanymi akcjami funduszy, łącznie z dywidendami i wpływami z likwidacji oraz odsetkami naliczonymi od tych kwot, a także z kwotami uzyskanymi ze sprzedaży akcji funduszy, nastąpiło w terminie 30 czerwca 2006 r. Z dniem 10 stycznia 2005 r. nastąpiła likwidacja rachunku bankowego funduszu prywatyzacji na podstawie art. 2 ustawy z dnia 25 listopada 2004 r. o zmianie ustawy o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji (Dz. U. Nr 281, poz. 2775). Natomiast w myśl art. 3 ww. ustawy o zmianie ustawy o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji Rada Ministrów przedstawiła Sejmowi Raport z realizacji programu Narodowych Funduszy Inwestycyjnych w latach 1995-2003 (druk nr 4016 Sejmu IV kadencji), stanowiący podsumowanie realizacji ustawy. Od 1997 roku struktura kapitałowa narodowych funduszy inwestycyjnych ulegała zmianom. Narodowe Fundusze Inwestycyjne są aktualnie spółkami działającymi na podstawie Kodeksu spółek handlowych, o różnym składzie akcjonariatu, w tym z udziałem akcjonariuszy będących podmiotami zagranicznymi. Z tych względów powstała potrzeba uchylenia ustawy z dnia 30 kwietnia 1993 r. o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji, a także doprowadzenia do zmiany firm podmiotów, które pierwotnie stanowiły Narodowe Fundusze Inwestycyjne. Ponadto z uwagi na zakończenie realizacji Programu Powszechnej Prywatyzacji, zmian legislacyjnych wymagają zwolnienia podatkowe przyznane Narodowym Funduszom Inwestycyjnym w momencie ich powstania oraz stosowanie w nazwie tych funduszy słów narodowy oraz fundusz inwestycyjny. Posługiwanie się przez te podmioty w firmie określeniem narodowy nie odpowiada faktycznemu stanowi i wprowadza w błąd co do składu akcjonariatu i charakteru tych spółek. 5
Natomiast posługiwanie się w firmie zwrotem fundusz inwestycyjny sugeruje, iż mamy do czynienia z podmiotami działającymi na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz.1546, z późn. zm.), co jest niezgodne z rzeczywistym stanem, gdyż spółki te funkcjonują na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych, a nie ustawy szczególnej, którą jest ustawa o funduszach inwestycyjnych. Narodowe Fundusze Inwestycyjne, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 20 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z późn. zm.) zostały zwolnione od podatku z tytułu dochodów pochodzących z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziałów w zyskach osób prawnych mających siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, jak również z tytułu sprzedaży udziałów lub akcji spółek mających siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Ponadto dochody osób fizycznych uzyskane z tytułu sprzedaży akcji narodowych funduszy inwestycyjnych wolne są od podatku dochodowego w skali roku do wysokości połowy jednomiesięcznego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Na skutek korzystania z powyższych zwolnień podatkowych Narodowe Fundusze Inwestycyjne znajdują się w niczym nie uzasadnionej uprzywilejowanej sytuacji w stosunku do innych podmiotów, co jest niezgodne z zasadą równego traktowania przedsiębiorców. Nieuzasadnione jest także podatkowe uprzywilejowanie dochodów osób fizycznych z tytułu sprzedaży akcji NFI. Powoduje to konieczność odstąpienia od nieuzasadnionych korzyści podatkowych. Uchylenie zwolnień określonych w art. 21 ust. 1 pkt 42 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 57, poz. 352, z późn. zm.) i art. 17 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wiąże się z koniecznością wprowadzenia przepisów przejściowych zachowujących prawa nabyte osób, które nabyły akcje NFI przed dniem wejścia w życie proponowanych zmian, jak i samych NFI. W tym drugim przypadku ochrona praw nabytych zostanie zrealizowana poprzez czasowe zachowanie prawa do zwolnienia dochodów ze sprzedaży udziałów lub akcji nabytych przez NFI przed wejściem w życie niniejszej ustawy oraz dochodów z tytułu wypłaconych od tych akcji lub udziałów dywidend i innych dochodów z tytułu udziału w zyskach, do których prawo zostało ustalone przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. Przyjęty w projekcie ustawy 2-letni okres ochrony tych praw pozwoli na uwzględnienie interesów osób, które nabyły akcje NFI z uwagi na możliwość skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 42 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak 6
również interesów samych NFI, które podejmując decyzję o zainwestowaniu w określoną spółkę mogły brać pod uwagę istnienie zwolnienia określonego w art. 17 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Ponadto, uwzględniając fakt, że u podatników podatku dochodowego od osób prawnych rok podatkowy nie musi pokrywać się z rokiem kalendarzowym przewidziano przepis, który wydłuża stosowanie praw nabytych, o których mowa powyżej, do końca przyjętego przez tych podatników roku podatkowego (rozpoczętego w 2013 roku). Uchylenie ustawy o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji, powoduje konieczność wyeliminowania z obowiązujących przepisów prawa zwrotu narodowy fundusz inwestycyjny zawartego w innych ustawach. Projekt ustawy nie podlega notyfikacji zgodnie z trybem przewidzianym w przepisach dotyczących sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych. 7
OCENA SKUTKÓW REGULACJI 1. Podmioty, na które oddziałują projektowane regulacje. Projektowana ustawa dotyczy 11 Narodowych Funduszy Inwestycyjnych: Rubicon Partners NFI S.A., NFI KREZUS S.A., BBI Capital NFI S.A., BBI Development NFI S.A., NFI Empik Media & Fashion S.A., Jupiter NFI S.A., NFI Magna Polonia S.A., NFI Midas S.A., NFI Octava S.A., BBI ZENERIS NFI S.A., Black Lion NFI S.A., akcjonariuszy tych spółek oraz pośrednio spółek, których akcjonariuszami są Narodowe Fundusze Inwestycyjne. 2. Wyniki przeprowadzonych konsultacji społecznych. W celu spełnienia wymogu przeprowadzenia konsultacji społecznych tekst projektu zostanie skierowany do następujących podmiotów: Rubicon Partners NFI S.A., NFI KREZUS S.A., BBI Capital NFI S.A., BBI Development NFI S.A., NFI Empik Media & Fashion S.A., Jupiter NFI S.A., NFI Magna Polonia S.A., NFI Midas S.A., NFI Octava S.A., BBI ZENERIS NFI S.A., Black Lion NFI S.A., Stowarzyszenie Narodowych Funduszy Inwestycyjnych, Izba Zarządzających Funduszami i Aktywami, Kancelaria Leśnodorski, Ślusarek i wspólnicy sp. k., Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan, Konfederacja Pracodawców Polskich, Krajowa Izba Gospodarcza,. Business Centre Club, Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych,. Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Solidarność ; Forum Związków Zawodowych oraz zostanie opublikowany na stronie internetowej Ministerstwa Skarbu Państwa, w Biuletynie Informacji Publicznej. 3. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety jednostek samorządu terytorialnego. Projektowana ustawa spowoduje zwiększenie wpływów budżetowych poprzez zwiększenie wartości środków uzyskanych z tytułu podatku z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, jak również z tytułu sprzedaży akcji. Jak wynika z szacunków dokonanych przez Ministerstwo Finansów, w wyniku uchylenia pkt. 20 w art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, przy analogicznych, jak w 2008 r. uwarunkowaniach, szacowany wzrost dochodów sektora finansów publicznych wyniósłby ok. 3,7 mln zł, w tym dochodów budżetu państwa 2,9 mln zł, a jednostek samorządu terytorialnego 0,8 mln. Nie jest możliwy do oszacowania wzrost dochodów sektora finansów publicznych w związku z uchyleniem pkt. 42 w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ewentualnych innych kosztów i korzyści mogących wystąpić w następstwie uchylenia ustawy 8
o narodowych funduszach inwestycyjnych. W przypadku podatku dochodowego od osób fizycznych brak jest informacji o wysokości dochodów będących przedmiotem regulacji, gdyż dochody zwolnione, o których mowa w art. 21 ust. 1 tej ustawy nie są wykazywane w zeznaniach podatkowych. Projektowana regulacja nie będzie miała wpływu na budżety jednostek samorządu terytorialnego. 4. Wpływ regulacji na rynek pracy. Wejście w życie ustawy nie będzie miało wpływu na rynek pracy. 5. Wpływ regulacji na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw. Wejście w życie ustawy i jej realizacja spowodują wzrost konkurencyjności gospodarki oraz będą miały pozytywny wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorstw, w związku ze zniesieniem uprzywilejowania podatkowego grupy przedsiębiorców. 6. Wpływ na sytuację i rozwój regionalny. Ustawa nie będzie miała wpływu na sytuację w regionach i rozwój regionalny. 7. Zgodność regulacji z prawem Unii Europejskiej. Projekt ustawy nie jest sprzeczny z przepisami Unii Europejskiej. 9