Rok akademicki 2011/2012 Grupa BD1 LP3 Środa 10.15-13.00 Katedra Geodezji im. Kaspra WEIGLA ĆWICZENIE nr 2 Temat: Geodezyjne pomiary sytuacyjne w budownictwie inwentaryzacja powykonawcza fragmentów obiektów budowlanych Str. 1.Sprawozdanie techniczne 2-3 2.Rodzaje pomiarowych osnów sytuacyjnych (POS) 2.1 Sieci kątowo liniowe 4 2.2 Ciągi poligonowe 5 2.3 Ciągi wiszące ciągi jednostronnie nawiązane 6 2.4 Sieci wyznaczane techniką GNSS 7 3.Opis topograficzne punktów POS 8 4.Szkic z pomiaru biegunowego 9 5. Dziennik z pomiaru biegunowego z obliczeniem współrzędnych 10 6. Obliczenie pomiaru biegunowego w systemie C-GEO 11 7. Fragment mapy numerycznej z wykonanego pomiaru 12 8. Mapa z pomiaru na tle mapy numerycznej Rzeszowa 13 Opracował zespół w składzie : 1. Sebastian Buszek 2.Tomasz Cioch 3. Grzegorz Chruszcz 4. Jacek Chuchnowski 5. Justyna Czekaj Data oddania ćwiczenia: 23.05.2012 r.
1. Sprawozdanie techniczne Geodezyjne pomiary sytuacyjne (GPS) i geodezyjne pomiary wysokościowe (GPW) w budownictwie reguluje ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych oraz opracowywania i przekazywania wyników tych pomiarów do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego (pzgik) DzU Nr 263/2011 poz. 1572. Ustawa Prawo budowlane (Pb) wraz przepisami wykonawczymi (Rozporządzeniami) pozwalają wyodrębnić 6 faz mających związek z geodezją i kartografią : A - projektowanie w zakresie sytuowania obiektów budowlanych na mapach do celów projektowych (MDCP) B - wytyczanie obiektów budowlanych z wpisami do dzienników budowy C - inwentaryzacje powykonawcze obiektów budowlanych i inwentaryzacje urbanistyczno - architektoniczne D czynności geodezyjne w toku budowy E czynności geodezyjne po zakończeniu budowy F System Informacji Terenowe (SIT) i System Informacji Geograficznej ( w użyciu skrót z angielskiego GIS) w planowaniu przestrzennym GPS w budownictwie wykonuje się na potrzeby : Sporządzania map do celów projektowych (MDCP) od podstaw z rozróżnieniem trzech grup ( I, II, III) szczegółów terenowych. Uzupełniania istniejących map o brakujące szczegóły sytuacyjne w celu sporządzenia kompletnych MDCP. Wznowienia lub wyznaczenia punktów granicznych Inwentaryzacji powykonawczych zrealizowanych obiektów budowlanych w celu uzyskania pozwoleń na użytkowanie obiektów budowlanych. Sporządzania szczegółowych inwentaryzacji powykonawczych obiektów budowlanych planowanych do remontu Sporządzania elewacji budynków Wytyczania obiektów budowlanych w terenie Realizacji innych zadań zlecanych przez różne podmioty gospodarcze i osoby fizyczne GPS dla budownictwa wykonuje się metodami ( 32): Biegunową Precyzyjnego pozycjonowania przy pomocy GNSS Pozostałe metody wymienione w 22 ( ortogonalna i wcięć ) zostały zakwestionowane przez Jerzego Gajdka (art. Standardy na start GEODETA 1/2012) z uwagi na to, że oparte są tylko na 2-ch punktach geodezyjnych co oznacza ciężką merytorycznie wadę. Pomiarów fotogrametrycznych ( 43.2) Skaningu laserowego ( 43.2) 2
GPS wykonuje się z : Pomiarowej osnowy sytuacyjnej (POS) o wyznaczonych współrzędnych x i y w postaci : - sieci kątowo- liniowych - ciągów poligonowych - sieci punktów wyznaczonych metodą precyzyjnego pozycjonowania przy pomocy GNSS - ciągów wiszących (ciągów jednostronnie nawiązanych CJN) Pomiarowej osnowy sytuacyjno wysokościowej (POS-W) tzw. osnowy dwufunkcyjnej o wyznaczonych współrzędnych x, y i wysokości H wyrównywanych metodą najmniejszych kwadratów (MNK- 18) o średnim błędzie 0,10 m, przy czym w przypadku POS-W poszczególne sieci (pozioma i wysokościowa) powinny być wyrównywane osobno. GPS należy obliczyć metodą najmniejszych kwadratów (MNK) Istota metody najmniejszych kwadratów: istota MNK jest następująca: przypuśćmy, że do wyznaczenia wielkości niewiadomej x wykonano n pomiarów w (w identycznych warunkach) w wyniku których otrzymano n wartości x 1,x 2,...x n ; jako przybliżenie wielkości niewiadomej x bierzemy taką wartość x ( średnią arytmetyczną ), dla której suma kwadratów S ( x ) = (x 1 - x ) 2 + (x 2 - x ) 2 +...+ (x n - x ) 2 jest najmniejsza. Można wykazać, że x jest średnią arytmetyczną liczb x 1,x 2,...,x n ; x = ( x 1 + x 2 +...+ x n ) / n 3
2. Rodzaje pomiarowych osnów sytuacyjnych 2.1 Sieci kątowo liniowe Sieć kątowo-liniową zakłada się jako konstrukcję geometryczną, w której położenie wyznaczanych punktów osnowy określa się na podstawie obserwacji kątowych i liniowych, w szczególności w postaci ciągów poligonowych lub zbioru punktów wyznaczonych metodami wcięć: kątowych, liniowych, kątowo-liniowych. Sieć kątowoliniową nawiązuje się do poziomej osnowy geodezyjnej w sposób zapewniający orientację przestrzenną sieci z co najmniej dwóch niezależnych kierunków określonych przez niezależne pary punktów nawiązania. Ciąg poligonowy stanowi szczególny rodzaj sieci kątowo-liniowej. Jest to zbiór punktów pomiarowej osnowy sytuacyjnej połączonych odcinkami, w którym mierzone są wszystkie długości boków oraz kąty wierzchołków. Dla wyrównania sieci liniowo-kątowej potrzebne są elementy wyjściowe: -Współrzędne jednego punktu - umiejscowienie sieci -Azymut jednego boku - orientacja sieci -Długość jednego boku - skala sieci Brak tych elementów jest charakterystyczny dla sieci swobodnych. Przykłady: 4
2.2 Ciągi poligonowe Ciąg poligonowy w geodezji, zbiór punktów osnowy geodezyjnej połączonych odcinkami, w którym pomierzone zostały wszystkie długości boków oraz kąty wierzchołkowe i który stanowi szczególny rodzaj sieci kątowo-liniowej. Inaczej wielobok otwarty lub zamknięty, w którym zostały pomierzone kąty wierzchołkowe i długości boków. Mogą one występować pojedynczo lub tworzyć sieci poligonowe. Pomiar kątów oraz długości pozwala na obliczenie współrzędnych prostokątnych punktów załamania ciągu. Długość ciągu poligonowego osnowy pomiarowej nie powinna przekraczać 3000 metrów. Ciągi poligonowe ze względu na sposób nawiązania dzieli się na: dwustronnie nawiązany jednostronnie nawiązany Ciągi poligonowe ze względu na kształt wieloboku dzieli się na: zamknięte otwarte 5
2.3 Ciągi wiszące ciągi jednostronnie nawiązane Ciąg poligonowy jednostronnie nawiązany (ciąg wiszący, bagnet) rodzaj ciągu poligonowego. Konstrukcja geometryczna, wykorzystywana do określania współrzędnych geodezyjnychpunktów ciągu. Nawiązaniem ciągu są dwa punkty osnowy geodezyjnej wyższego rzędu o znanych współrzędnych. Kolejne punkty ciągu wyznaczamy metodą biegunową. Ilość boków tego ciągu nie może być większa od dwóch. Dopuszcza się stosowanie ciągu jednostronnie nawiązanego w trudnych warunkach terenowych, ale tylko dla osnowy pomiarowej. W takim wypadku pomiar ciągu podlega weryfikacji poprzez wykonanie z ostatniego punktu tego ciągu pomiaru kontrolnego na co najmniej jeden szczegół terenowy I grupy dokładnościowej o znanych współrzędnych. Ciąg poligonowy jednostronnie nawiązany otwarty: 1. Punkt znany 2. Punkt wyznaczany 3. Mierzony kąt lewy 4. Mierzona długość 6
2.4 Sieci wyznaczane techniką GNSS GNSS ( Global Navigation Satellite System) jest to ogólnoświatowy cywilny system nawigacji satelitarnej. Koncepcja systemu zakłada eliminację typowych niedomagań GPS poprzez zwielokrotnienie źródeł informacji pozycyjnej, zapewnienie nieprzerwanego dopływu danych korekcyjnych oraz możliwość stałego monitoringu jakości danych pozycyjnych. Pierwszy etap tworzenia wspólnego systemu jest określany jako GNSS-1.GNSS-1 bazuje na istniejących segmentach orbitalnych GPS Navstar i rosyjskiego systemu GLONASS. Rozwinięciem GNSS-1 ma być GNSS-2. Konstelacja satelitów nawigacyjnych będzie obejmować satelity GPS Navstar typu II F, GLONASS M i nowe satelity europejskie o roboczej nazwie Galileo. Punkty osnowy pomiarowej wyznaczane metodą precyzyjnego pozycjonowania w oparciu o GNSS sytuuje się w sposób zapewniający: 1) dostęp do minimalnej ilości obserwowanych satelitów; 2) ominięcie przeszkód terenowych typu: budynki, drzewa, krzewy itp., powyżej 10 o nad horyzontem, 3) ominięcie przeszkód terenowych mogących powodować odbicia sygnałów satelitarnych (budowle, ściany budynków, dachy, skały, zbiorniki wodne, samochody). 4) uniknięcie występowania w bezpośrednim sąsiedztwie wyznaczanych punktów osnowy pomiarowej aktywnych elementów infrastruktury technicznej emitujących fale elektromagnetyczne (nadajniki radiowe, linie energetyczne, kolejowe, tramwajowe) wpływu fal elektromagnetycznych. 7
8
9
10