Sprawozdanie z działalności. Miejsko - Gminnego Ośrodka Pomocy. Społecznej w Krzyżu Wlkp. za rok 2013

Podobne dokumenty
SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI GMINNEGO OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W RUDCE ZA 2013 ROK

Sprawozdanie z działalności Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Krotoszynie za okres od r. do r.

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W GOLCZEWIE

85195 Pozostała działalność plan wynosi 300,00 zł. Jest to zadanie zlecone 4010, 4110, 4120, 4210, 4300 wydatków nie poniesiono.

SPRAWOZDANIE z wykonania planu finansowego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sernikach za 2012 rok.

Sprawozdanie z działalności Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Kaźmierzu za rok 2016 oraz wykaz potrzeb w zakresie pomocy społecznej

S p r a w o z d a n i e

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W GOLCZEWIE W 2011 r.

Sprawozdanie z działalności Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rypinie za 2011 rok

S p r a w o z d a n i e

INFORMACJA O DZIAŁALNOŚCI GMINNEGO OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W RZGOWIE ZA ROK 2013.

UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ W LEWINIE BRZESKIM z dnia r.

Finansowanie wydatków ze środków własnych:

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI GMINNEGO OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W JASTRZĘBI ZA 2013 ROK

S p r a w o z d a n i e

S p r a w o z d a n i e

Sprawozdanie z działalności GOPS w Zakliczynie za rok Sierpień 2013 r.

UCHWAŁA NR XIV/87/2016 RADY GMINY KOBIELE WIELKIE. z dnia 30 marca 2016 r.

Sprawozdanie z działalności Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Kaletach za 2018 r. ========================================

Uchwała Nr XXXV/268/06 Rady Gminy Miłoradz z dnia 30 sierpnia 2006 roku

Sprawozdanie z działalności Miejskiego Ośrodka. Pomocy Społecznej w Kaletach za 2017 r.

U C H W A Ł A Nr VI/32/07 Rada Gminy w Bogorii z dnia 02 marca 2007 roku

UCHWAŁA NR XLV/312/17 RADY GMINY ŻURAWICA. z dnia 28 grudnia 2017 r.

SPRWOZDANIE Z PROGRAMU WSPIERANIA RODZINY W GMINIE JANOWIEC WIELKOPOLSKI ZA 2013 ROK

Sprawozdanie z działalności Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rypinie za 2014 rok

U C H W A Ł A Nr XLI/283/10 Rady Gminy w Bogorii z dnia 25 lutego 2010 roku

Sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny w Gminie Kozienice w 2014 roku i przedstawienie potrzeb związanych z realizacją zadania.

U C H W A Ł A Nr XXIV/143/08 Rady Gminy w Bogorii z dnia 16 października 2008 roku

UCHWAŁA NR XVI/153/16 RADY GMINY GNOJNIK. z dnia 3 czerwca 2016 r. w sprawie uchwalenia Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Gnojniku

Sprawozdanie z wykonania planu finansowego wydatków Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Krotoszynie za 2009 rok

UCHWAŁA NR XXXVIII/254/2013 RADY GMINY OPATOWIEC. z dnia 30 grudnia 2013 r. w sprawie: Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Opatowcu

UCHWAŁA NR XI/64/2015 RADY GMINY CISEK. z dnia 23 listopada 2015 r.

Kraków, dnia 4 marca 2016 r. Poz UCHWAŁA NR XVI/197/2016 RADY MIEJSKIEJ W BIECZU. z dnia 29 lutego 2016 roku

Sprawozdanie z realizacji zadań Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Żurawicy w 2014 rok.

Sprawozdanie z realizacji zadań Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Żurawicy w 2013 rok.

UCHWAŁA NR XXIII/154/17 RADY GMINY RYPIN. z dnia 26 kwietnia 2017 r.

S P R A W O Z D A N I E

ANALIZA DZIAŁALNOŚCI. Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Warce. Za 2006 rok

STATUT MIEJSKIEGO OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W DĘBICY

Działalność Ośrodka Integracji i Pomocy Społecznej w Ozimku

UCHWAŁA NR XXIV/211/2012 RADY MIEJSKIEJ W SWARZĘDZU. z dnia 27 marca 2012 r. r. w sprawie nadania statutu Ośrodkowi Pomocy Społecznej.

Zadania Ośrodka Pomocy Społecznej w Radzyminie

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W PYSZNICY ZA ROK 2008

Dział Pomocy Środowiskowej realizuje zadania zlecone i własne oraz programy rządowe na podstawie niżej wymienionych aktów prawnych:

PROGRAMU WSPIERANIA RODZINY W GMINIE JANOWIEC WIELKOPOLSKI

UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ W LEWINIE BRZESKIM z dnia r.

Kraków, dnia 4 kwietnia 2016 r. Poz UCHWAŁA NR XXIII/142/2016 RADY MIEJSKIEJ W TUCHOWIE. z dnia 23 marca 2016 roku

UCHWAŁA Nr XL/297/2009 RADY MIASTA ZĄBKI z dnia 28 maja 2009 r.

S T A T U T M I E J S K O - G M I N N E G O O Ś R O D K A P O M O C Y S P O Ł E C Z N E J W T O L K M I C KU

UCHWAŁA NR XXXVIII/ 318 /2017 Rady Gminy Kobylnica z dnia 16 marca 2017 roku

U C H W A Ł A Nr. Rady Gminy Sieradz z dnia...

Uchwała Nr XII/54/2007 Rady Miejskiej w Swarzędzu z dnia 28 sierpnia 2007 roku.

Pomocy społecznej na zasadach określonych w ustawie o pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom, w szczególności z powodu:

Gdańsk, dnia 23 czerwca 2015 r. Poz UCHWAŁA NR VIII/65/2015 RADY MIEJSKIEJ RUMI. z dnia 30 kwietnia 2015 r.

UCHWAŁA NR VIII/47/2015 RADY MIEJSKIEJ W LIPNIE z dnia 10 czerwca 2015 roku

UCHWAŁA NR X/56/2015 Rady Gminy Kobylnica z dnia 19 marca 2015 roku

S T A T U T GMINNEGO OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W MIŁORADZU

Załącznik do Uchwały Nr XXVI/203/09 Rady Gminy w Laszkach z dnia 29 czerwca 2009r. I. POSTANOWIENIA OGÓLNE

UCHWAŁA NR XXVI/193/2016 RADY MIEJSKIEJ W OŻAROWIE. z dnia 30 listopada 2016 r. w sprawie nadania Statutu Ośrodkowi Pomocy Społecznej w Ożarowie

Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej. - pieniężnych, w naturze i usługach. za I VI 2006 rok.

Załącznik do uchwały Nr XIII/87/16 Rady Gminy Poświętne z dnia 29 kwietnia 2016r. GMINNY PROGRAM WSPIERANIA RODZINY NA LATA

UCHWAŁA NR LIII/439/2018 Rady Gminy Kobylnica z dnia 29 marca 2018 roku

Realizacja wydatków przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Zbuczynie za 2011 r.

PROCENT WYKONANIA około 96 %

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

Załącznik do uchwały Nr XXII/137/2013 Rady Gminy Żyrzyn z dnia 21 sierpnia 2013r. GMINNY PROGRAM WSPIERANIA RODZINY W GMINIE ŻYRZYN NA LATA

Uchwała Nr XXVI/162/04 Rady Miejskiej w Skawinie z dnia 22 września 2004 r.

STATUT MIEJSKIEGO OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W MŁAWIE

UCHWAŁA NR XXV/182/12 RADY MIASTA KOŚCIERZYNA. z dnia 29 lutego 2012 r. w Kościerzynie

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI GMINNEGO OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W TRZEBIECHOWIE ZA ROK 2015

GMINNY OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ W OLEŚNICY SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI ZA 2015 ROK

UCHWAŁA NR III/19/2018 RADY GMINY ŁONIÓW. z dnia 28 grudnia 2018 r. w sprawie uchwalenia statutu Ośrodka Pomocy Społecznej w Łoniowie

Kraków, dnia 2 sierpnia 2017 r. Poz UCHWAŁA NR XXXV/263/2017 RADY GMINY JABŁONKA. z dnia 1 sierpnia 2017 roku

Gminny Program Wspierania Rodziny w Gminie Pszczyna na lata

UCHWAŁA Nr 139/XXIX/09 RADY GMINY ROŚCISZEWO. z dnia 3 sierpnia 2009r. w sprawie przyjęcia Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rościszewie.

UCHWAŁA NR... RADY GMINY BOGORIA. z dnia 16 czerwca 2015 r. w sprawie przyjęcia sprawozdania z działalności Ośrodka Pomocy Społecznej w Bogorii

GMINNEGO OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ

Sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny za rok 2017 oraz potrzeby związane z realizacja zadań na rok 2018

Zakres działania: Główne cele pomocy społecznej:

Przewodnicząca Rady Ewa Urbańska

UCHWAŁA NR LXIII/.../18 RADY MIASTA KOŚCIERZYNA. z dnia 20 czerwca 2018 r.

Kielce, dnia 8 września 2016 r. Poz UCHWAŁA NR XIX/153/2016 RADY GMINY WIŚLICA. z dnia 31 sierpnia 2016 r.

UCHWAŁA NR XVI/107/2016 RADY GMINY STANISŁAWÓW. z dnia 14 kwietnia 2016 r.

STATUT GMINNEGO OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W OSTASZEWIE

STATUT GMINNEGO OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W TRZEBOWNISKU. Rozdział I POSTANOWIENIA OGÓLNE

UCHWAŁA NR XXVII/117/2017 RADY GMINY W SOBIENIACH-JEZIORACH. z dnia 29 listopada 2017 r.

Sprawozdanie opisowe z merytorycznej działalności Ośrodka Pomocy Społecznej w Zbąszynku w 2012 roku

S P R A W O Z D A N I E. z działalności Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Mońkach za 2011 rok

Gdańsk, dnia 24 kwietnia 2015 r. Poz UCHWAŁA NR VII RADY GMINY MIŁORADZ. z dnia 30 marca 2015 r.

Terytorialny zasięg działania Ośrodka: Miasto Milanówek

PROGRAM POMOCY SPOŁECZNEJ NA 2013 R.

PLAN FINANSOWY NA 2015 ROK (zatwierdzony uchwałą Nr IV/1/15 Rady Miejskiej Grudziądza z dnia 28 stycznia 2015 r.)

Kielce, dnia 14 lutego 2013 r. Poz. 899 UCHWAŁA NR XXIV/268/2012 RADY MIASTA SANDOMIERZA. z dnia 19 grudnia 2012 r.

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W BOLESZKOWICACH ZA ROK 2014

Program Pomocy Społecznej na rok 2014

Rady Gminy Uchanie z dnia 29 czerwca 2007 roku. w sprawie przyjęcia sprawozdania z działalności Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Uchaniach

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03

OBWIESZCZENIE NR 1/2017 RADY GMINY BOJSZOWY. z dnia 6 lutego 2017 r.

2. Dane o sytuacji demograficznej i społecznej DANE O SYTUACJI DEMOGRAFICZNEJ i SPOŁECZNEJ (stan na 31.XII) Lata poprzednie

Uchwała nr 381/ XVI /2011 Rady Miejskiej w Piasecznie z dnia r.

Transkrypt:

Sprawozdanie z działalności Miejsko - Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Krzyżu Wlkp. za rok 2013 Marzec 2014 rok 1

Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Krzyżu Wlkp. został powołany z dniem 1 maja 1990 r. na podstawie Uchwały Nr XII/64/90 Rady Narodowej Miasta i Gminy Krzyż z dnia 27 kwietnia 1990 r. I. ZADANIA OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W KRZYŻU WLKP. Zadania Ośrodka Pomocy Społecznej w Krzyżu Wlkp. określa statut Ośrodka, ustawy oraz akty wykonawcze ustaw. Ośrodek Pomocy Społecznej w 2013 roku realizował zadania wynikające w szczególności z: ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej ( t. j. Dz. U. z 2013r, poz. 182 z późn. zm.), ustawy z dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992, z późń. zm.), ustawy z dnia 7 września 2007 roku o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 r. Nr 1 poz. 7 z późn. zm.) ustawy z dnia 29.07.2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z dnia 20 września 2005 r. nr 180 poz. 1493 ) ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 149, poz. 887). Ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ( Dz. U. z 2004 r., Nr 256, poz. 2572 z póź. zam.) Do zadań Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Krzyżu Wlkp. realizującego politykę społeczną gminy w szczególności należy: wspieranie osób i rodzin w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwienie im życia w warunkach odpowiadających godności człowieka, poprzez realizację świadczeń pomocy społecznej, podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integrację ze środowiskiem poprzez realizację pracy socjalnej i poradnictwa, udzielanie pomocy w formie świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego, prowadzenie postępowań wobec dłużników alimentacyjnych. 2

II. BUDŻET OŚRODKA Wzorem lat ubiegłych wydatki Ośrodka w roku 2013 finansowane były z różnych źródeł: ze środków samorządowych 1 177 885,84 zł, z dotacji na zadania własne 555 411,38 zł, z dotacji na zadania z zakresu administracji rządowej 2 795 303,63 zł, z Unii Europejskiej (POKL) 114 187,45 zł. Udział procentowy źródeł finansowania wydatków MGOPS w roku 2013 wykazuje na dominującą rolę środków pochodzących z dotacji na zadania z zakresu administracji rządowej (tj. świadczenia rodzinne, fundusz alimentacyjny), co ilustruje wykres poniżej. Wykres nr 1. Źródła finansowania wydatków MGOPS w roku 2013. Źródła finansowania wydatków 2,46% 25,37% środki samorządowe 60,21% 11,96% dotacja na zadania własne dotacja na zadania z administracji rządowej Unia Europejska Źródło: Opracowanie własne Łączna kwota wydatków w roku 2013 wyniosła 4 642 788,30 zł Szczegółową strukturę wydatków uwzględniającą rodzaje realizowanych zadań przedstawia poniższa tabela. 3

Tabela nr 1. Struktura wydatków MGOPS w 2013 w podziale na zadania Rozdział zgodnie z klasyfikacją budżetową Wydatki pokryte ze środków gminy Wydatki pokryte z dotacji zewnętrznych 85202 328 870,44 0,00 Domy pomocy społecznej 85212 Świadczenia rodzinne, świadczenia z funduszu alimentacyjnego 3 809,00 2 723 151,69 oraz składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego 85213 Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby 8 200,00 28 184,89 pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej (33), niektóre świadczenia rodzinne (20) oraz osoby uczestniczące w zajęciach Centrum Integracji Społecznej(19) 85214 Zasiłki i pomoc w naturze(293) oraz składki na ubezpieczenie 124 022,44 146 985,15 społ. 85216 Zasiłki stałe (43) 0,00 176 169,70 85204 Rodziny zastępcze 7 467,66 0,00 85205 Zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie 770,00 0,00 85206 Wspieranie rodziny 11 700,78 20 231,84 85219 Ośrodki Pomocy Społecznej 612 219,13 38 983,00 85295 Pozostała działalność (dożywianie, realizacja programu 64 827,59 153 028,74 wspierania osób pobierających świadczenia pielęgnacyjne) 85415 15 998,80 63 980,00 Pomoc materialna dla uczniów RAZEM 1 177 885,84 3 350 715,00 4

III. Zatrudnienie W Miejsko - Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Krzyżu Wlkp. w roku sprawozdawczym zatrudnionych było ogółem 15 osób. Poniższa tabela przedstawia stan zatrudnienia na 31 grudnia 2013 r. Tabela 2. Stan zatrudnienia pracowników Ośrodka. l.p. Wyszczególnienie stanowisk Liczba zatrudnionych Liczba osób w przeliczeniu na etaty 1. Kierownik 1 1 2. Główny księgowy 1 1 3. Pracownicy socjalni 5 (w tym 1 osoba ze środków EFS do 5 31.12.2013) 4. Referent ds. księgowości 1 1 5. Administratorzy 3 3 6. Asystent rodziny 1 1 7. Opiekunki środowiskowe 3 3 IV. POMOC SPOŁECZNA Pomoc społeczna ma na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są w stanie pokonać wykorzystując własne środki, możliwości i uprawnienia. Podstawowymi przesłankami do uzyskania przez osoby i rodziny wsparcia w ramach pomocy społecznej jest trudna sytuacja życiowa i dochód rodzinny. Kryterium dochodowe to dochód na osobę w rodzinie wynoszący 456 zł, w przypadku osoby samotnie gospodarującej 542zł. Powody przyznania pomocy przedstawia poniższy wykres. 5

Wykres nr 2. Liczba rodzin korzystających z pomocy społecznej w roku 2013 z podziałem na przyczyny udzielania wsparcia 250 200 150 215 189 100 81 76 85 50 0 26 liczba rodzin korzystających z pomocy społecznej w roku 2013 z podziałem na przyczyny udzielonego wsparcia Źródło: sprawozdanie MPIPS Liczba mieszkańców Gminy Krzyż Wlkp. w dniu 31.12.2012 r. wynosiła 8 929 osób. Ze wszystkich form pomocy świadczonych przez OPS wynikających z ustawy o pomocy społecznej łącznie skorzystało 1 483 mieszkańców w 542 rodzinach. Oznacza to, że 16,61 % osób gminy Krzyż Wlkp. jest objętych pomocą społeczną, co obrazuje wykres nr 3. 6

Wykres nr 3. Procentowy udział osób w rodzinach korzystających z pomocy społecznej w stosunku do ogółu mieszkańców gminy Krzyż Wlkp. Procentowy udział osób w rodzinach korzystających z pomocy społecznej w stosunku do ogółu populacji ludności gminy Krzyż Wlkp. wg danych na dzień 31.12.2013 r. 16,61% liczba ludności w gminie - 8 929 83,39% liczba osób w rodzinach, które korzystają ze świadczeń pomocy społecznej - 1 483 Źródło: opracowania własne Szczegółową strukturą wydatków z zakresu pomocy społecznej uwzględniająca rodzaje realizowanych zadań przedstawia tabela nr 3. Tabela nr 3. Struktura wydatków na pomoc społeczną w roku 2013. l.p. Świadczenie Liczba osób Kwota wypłaconych świadczeń w złotych Zadania własne 1. Zasiłki stałe (dotacja) 43 176 170 2. Zasiłki okresowe 97 146 985- dotacja 1 113- własne 3. Dożywianie ogółem dotacja środki własne zasiłki celowe na dożywianie świadczenia rzeczowe gorący posiłek 493 361 14 118 159 778 94 950 64 828 65 760 11 040 82 978 4. Zasiłki celowe i specjalne celowe (środki własne), zakup odzieży, obuwia, żywności, 260 115 605 7

leków, art. Szkolnych, itp. 5. Pomoc w formie usług opiekuńczych 21 115 315 6. Zdarzenie losowe (własne) 1 3 000 7. Sprawienie pogrzebu - - Zadania zlecone 8. Wynagrodzenie dla opiekuna z tytułu sprawowania opieki przyznane przez sąd 1 656 Jak wynika z powyższej tabeli największą część wydatków stanowią zasiłki stałe, a w dalszej kolejności dożywianie i zasiłki celowe. Największą grupę świadczeniobiorców w odniesieniu do ogólnej liczby wyżej wymienionych w świadczeń obejmują osoby, które otrzymują pomoc w formie dożywiania oraz zasiłków celowych. Poza pomocą finansową i rzeczową Ośrodek prowadzi pracę socjalną, która jest świadczona na rzecz osób i rodzin w ich środowisku społecznym. Ma to na celu rozwinięcie lub wzmocnienie aktywności i samodzielności życiowej podopiecznych. V. ŚWIADCZENIA RODZINNE System świadczeń rodzinnych skierowany jest do rodzin, które nie są w stanie zabezpieczyć potrzeb związanych z ponoszeniem wydatków na utrzymanie dzieci. W 2013 roku w gminie Krzyż Wlkp. ze świadczeń rodzinnych skorzystało 560 rodzin (6,3 % z ogółu osób zamieszkujących gminę Krzyż Wlkp.). Świadczenia te zgodnie z ustawą z dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych, obejmują: 1. Zasiłki rodzinne oraz dodatki do zasiłków rodzinnych z tytułu: a) urodzenia dziecka, b) opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, c) samotnego wychowywania dziecka, d) rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, e) samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania, f) rozpoczęcia roku szkolnego, g) podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania. 2. Świadczenia opiekuńcze tj. zasiłek pielęgnacyjny i świadczenie pielęgnacyjne. Zasiłek rodzinny przysługuje osobom, których dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza od listopada kwoty 539zł. W przypadku, gdy 8

członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 623zł. Szczegółowe wydatki poniesione przez Ośrodek w zakresie świadczeń rodzinnych przedstawia poniższa tabela. Tabela nr 4. Struktura wydatków na świadczenia rodzinne w roku 2013. L.p. Świadczenie Liczba świadczeń Kwota wypłaconych świadczeń w zł Zasiłek rodzinny wraz z dodatkami do zasiłku rodzinnego 1. Zasiłek rodzinny 8 429 824 206 2. Dodatek z tytułu urodzenia dziecka 36 36 000 3. Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego 4. Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka 5. Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego 6. Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego 7. Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej 220 86 040 339 72 710 563 42 520 486 48 600 1 201 96 080 Dodatek z tytułu podjęcia nauki w szkole poza miejscem zamieszkania 8. Na pokrycie wydatków związanych z zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły 9. Na pokrycie wydatków związanych z dojazdem do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły 112 10 080 471 23 550 Świadczenia opiekuńcze 10. Zasiłek pielęgnacyjny 2 701 413 253 11. Świadczenie pielęgnacyjne 616 336 676 12. Specjalny zasiłek opiekuńczy 4 2 080 13. Dodatek do świadczenia pielęgnacyjnego 193 19 300 14. Program Pomoc finansowa dla osób 281 56 200 9

pobierających świadczenia pielęgnacyjne Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka 15. Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka 16. Składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe opłacane za osoby pobierające świadczenia pielęgnacyjne 17. Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby pobierające świadczenia pielęgnacyjne 18. Składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe opłacane za osoby pobierające specjalny zasiłek opiekuńczy Składki na ubezpieczenie Źródło : sprawozdanie z wykonywania zadań z zakresu świadczeń rodzinnych za rok 2013 56 56 000 712 105 342 269 13 417 1 110 VI. FUNDUSZ ALIMENTACYJNY Świadczenia z funduszu alimentacyjnego to rodzaj finansowego wsparcia, kierowany do rodzin, w których pomimo zasądzonych od rodzica wyrokiem sądu alimentów, są ich pozbawione z powodu bezskuteczności egzekucji sądowej. W takich okolicznościach państwo zastępczo wypłaca osobom uprawionym świadczenia pieniężne w wysokości zgodnej z wyrokiem sądowym, nie więcej jednak niż 500zł na dziecko. Przyznanie prawa do świadczeń z funduszu uzależnione jest od spełnienia kryterium dochodowego. Świadczenia te przysługują, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 725 zł. W gminie Krzyż Wlkp. 76 rodzin ( 101 osób) pobiera świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Liczba dłużników alimentacyjnych w gminie -39. Tabela nr 5. Struktura wydatków na fundusz alimentacyjny w roku 2013. L.p. Świadczenie Liczba świadczeń Kwota wypłaconych świadczeń w zł Fundusz alimentacyjny 1. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego 1 306 471 539 Źródło: sprawozdanie z realizacji zadania za rok 2013 10

Dłużnicy alimentacyjni Dłużnik alimentacyjny jest zobowiązany do zwrotu organowi właściwemu wierzyciela należności w wysokości świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego osobie uprawnionej łącznie z ustawowymi odsetkami. Kwoty zwrócone przez dłużników alimentacyjnych wynosiły: 47 867,26 zł z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego ( z tego: przekazane do budżetu państwa 28 720,18 zł ; przekazane na dochody własne gminy wierzyciela 9 573,54 zł oraz na dochody własne gminy dłużnika 9 573,54 zł) 21 273,00 zł dochody własne gminy z tytułu świadczeń z funduszu alimentacyjnego zwrócone przez dłużników alimentacyjnych oraz przekazane przez inne gminy, 3 391,38 zł kwoty zwrócone przez dłużników alimentacyjnych z tytułu wypłaconych zaliczek alimentacyjnych. VII. STYPENDIA SZKOLNE na podstawie ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. 2004, Nr 256 poz. 2572 ze zmianami). Stypendium szkolne może otrzymać uczeń znajdujący się w trudnej sytuacji materialnej, wynikającej z dochodów ustalonych na zasadach określonych w ustawie o pomocy społecznej. Z tej formy pomocy w 2013 roku skorzystało 139 uczniów (2012/82uczniów) na łączną kwotę 79 978,80 zł (dotacja od Wojewody 63 980,00 zł, środki Gminy 15 998,80 zł). Poniższy wykres przedstawia porównanie roku 2012 do 2103- wydatkowania środków finansowych z przeznaczeniem na stypendia. 11

Wykres nr 4 Wydatkowanie środków finansowych za stypendia szkolne 90000 80000 70000 60000 50000 40000 79978,8 wydatkowane środki finansowe na stypendia 30000 64229,27 20000 10000 0 rok 2012 rok 2013 Wykres nr 5 liczba uczniów objętych pomocą w formie stypendium szkolnego 160 140 120 100 80 60 139 liczba uczniów otrzymujących stypendium szkolne 40 82 20 0 rok 2012 rok 2013 12

VIII. DODATKI MIESZKANIOWE W ramach zawartego w dniu 04.02.2011 r. porozumienia między Burmistrzem Krzyża Wlkp. a kierownikiem MGOPS prowadzono zadania z zakresu dodatków mieszkaniowych dla mieszkańców miasta i gminy Krzyż Wlkp. Liczba wypłaconych w 2013 roku dodatków mieszkaniowych na wsi - 86, na kwotę 19 150,00 zł, liczba wypłaconych dodatków mieszkaniowych dla osób mieszkających w mieście- 985, na kwotę 175 985,00 zł. Wykres nr 6. Liczba osób pobierających dodatki mieszkaniowe. miasto rok 2013 86 985 wieś rok 2012 108 1130 0 200 400 600 800 1000 1200 Wykres nr 7. Kwota wypłaconych dodatków mieszkaniowych. 240000 230000 220000 210000 200000 231524 kwota wydatkowanych środków finansowych 190000 180000 195135 170000 rok 2012 rok 2013 13

IX. REALIZACJA PROJEKTU Pomocna dłoń Miejsko - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej od stycznia 2009 roku realizuje projekt systemowy Pomocna dłoń współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (Priorytet VII Promocja Integracji Społecznej, Działanie 7.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji, Podziałanie 7.1.1 - Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy społecznej). Ramowa umowa została zawarta na okres od 01.01.2009r. do 31.12.2013r. Przez ten okres środki finansowe przyznawane były na podstawie zatwierdzonego wniosku o dofinansowanie realizacji projektu. Budżet Projektu w 2013r. przedstawia poniższa tabela. Tabela nr 6. Struktura wydatków projektu w roku 2012. Budżet projektu Pomocna dłoń w roku 2013 Otrzymana dotacja z EFS Wykonanie Wkład własny 142 539,76 zł 114 187,45 zł 16 722,54 zł Projekt skierowany był do 11 kobiet ( w tym 2 niepełnosprawne) i 6 mężczyzn bezrobotnych, nieaktywnych zawodowo i korzystających z pomocy społecznej. W ramach realizacji projektu zorganizowano warsztaty z psychologiem, zajęcia z doradcą zawodowym oraz szkolenie zawodowe Obsługa komputera poziom podstawowy oraz Obsługa suwnic i żurawi ; 5 osób uczestniczyło w warsztatach Centrum Integracji Społecznej, realizując Indywidualny Program Zatrudnienia Socjalnego. W ramach projektu realizowano instrumenty aktywnej integracji, co przedstawia poniższy schemat. 14

Rys. 1 Formy aktywizacji realizowane w roku 2013 Aktywizacja edukacyjna kurs komputerowy, kurs obsługi suwnic i żurawi Aktywizacja społeczna i zawodowa warsztaty psychologiczne warsztaty z doradcą zawod. Aktywizacja zdrowotna badania z medycyny pracy, objęcie ubezpieczeniem NW uczestników projektu Każdy z uczestników zwiększył szanse znalezienia pracy poprzez podniesienie kwalifikacji zawodowych. Uczestnicy zwiększyli umiejętności aktywnego poszukiwania pracy (nauczyli się sporządzać dokumenty aplikacyjne, zasad prowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej) poprzez uczestnictwo w warsztatach doradztwa zawodowego. Dzięki uczestnictwu w warsztatach psychologicznych wzrosła motywacja do poszukiwania pracy, poczucie własnej wartości, a także inne umiejętności tj. radzenia sobie z problemami, konfliktami i stresem. X. POZOSTAŁE ZADANIA RELIZOWANE PRZEZ MGOPS Zrealizowano Resortowy Program Wspierania Rodziny i Systemu Pieczy Zastępczej na rok 2013, Utworzenie i wspieranie Klubu Rodzica przy współpracy z Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną w Krzyżu Wlkp., Zorganizowano spotkanie opłatkowe dla osób chorych, samotnych, niepełnosprawnych, Współpracowano z organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami z zakresu pomocy rodzinie Zorganizowano wspólnie z krzyskimi parafiami akcję Aniołek 2013. Obdarowano prezentami 100 dzieci z rodzin najuboższych Zapewniono gorący posiłek dla dzieci uczestniczących w półkoloniach profilaktycznych organizowanych przez TPD działające przy Szkole Podstawowej w Krzyżu Wlkp. 15

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI ZADAŃ Z ZAKRESU WSPIERANIA RODZINY ZA 2013 ROK Realizując zadania określone w ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej od 1 października 2012 roku w Ośrodku Pomocy Społecznej został zatrudniony asystent rodziny. Praca asystenta koncentrowała się przede wszystkim na poszukiwaniu rozwiązań trudnej sytuacji życiowej rodzin, w których wychowują się dzieci. Głównym celem asystentury było podniesienie umiejętności opiekuńczo wychowawczych rodziny, umiejętności prowadzenia gospodarstwa domowego, radzenia sobie z problemami dnia codziennego. W roku 2013 asystent pracował z 15 rodzinami, w których było 61 osób, w tym 28 dorosłych i 33 dzieci. We wszystkich rodzinach występowały problemy opiekuńczo wychowawcze, w szczególności : nieumiejętność panowania nad emocjami, brak wyuczonych pozytywnych wzorców wychowawczych, duży dystans uczuciowy w stosunku do dzieci, bezrobocie, skłonność do picia alkoholu, konflikty pomiędzy małżonkami, przemoc w rodzinie, niepełnosprawność, rodziny niepełne. Charakterystykę rodzin objętych wsparciem asystenta rodziny przedstawia tabela nr 7. Tabela nr 7. Rodziny objęte wsparciem asystenta rodziny. Rodziny objęte wsparciem asystenta rodziny rodzina Liczba Liczba dzieci Liczba Liczba Dominujące problemy pełna niepełna dzieci w rodzinie w wieku przedszkolnym dzieci w szkole dzieci w gimnazju podstawowej m X 4 2 Bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego, wielodzietność X 4 2 1 Bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego, alkoholizm, bezrobocie, wielodzietność X 3 1 Bezradność w sprawach opiekuńczo 16

wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego, brak chęci do podjęcia zatrudnienia X 1 1 Bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego, ubóstwo, bezrobocie X 3 1 2 Bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych, nagła śmierć jednego z rodziców, niepełnosprawność X 2 1 1 Niepełnosprawność, alkoholizm, konflikty między małżonkami, przemoc X 3 Alkoholizm rodziców, bezrobocie, niepełnosprawność w rodzinie X 3 1 1 Bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego/brak wyuczonych pozytywnych wzorców wychowawczych, bezrobocie X 2 Bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego/brak wyuczonych pozytywnych wzorców wychowawczych, bezrobocie, niepełnosprawność X 1 Bezradność w sprawach opiekuńczo wychowaw. i prowadzeniu gospodarstwa domowego 17

X 1 Bezradność w sprawach opiekuńczo wychowaw. i prowadzeniu gospodarstwa domowego X 1 Bezradność w sprawach opiekuńczo wychowaw. i prowadzeniu gospodarstwa domowego X 3 2 1 Bezradność w sprawach opiekuńczo wychowaw. i prowadzeniu gospodarstwa domowego, ubóstwo, alkoholizm, bezrobocie X 1 1 Bezradność w sprawach opiekuńczo wychowaw. X 1 1 Długotrwała i ciężka choroba, niepełnosprawność, skłonności do picia alkoholu 13 2 33 8 9 2 RAZEM W okresie styczeń 2013 grudzień 2013 asystent złożył 453 wizyty w środowiskach wymagających wsparcia. Ponadto: Opracował z każdą rodziną plany pracy przy aktywnym udziale członków rodziny i współpracy z pracownikiem socjalnym. Głównym ich założeniem było podniesienie poziomu umiejętności opiekuńczo wychowawczych i prowadzeniu gospodarstwa domowego, poprawa sytuacji materialnej i mieszkaniowej oraz polepszenie wyników szkolnych dzieci, Udzielał pomocy w zakresie poprawy sytuacji bytowej, a w szczególności w zdobyciu umiejętności prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego. Informował jak działają urzędy, wyjaśnił jak należy wypełniać dokumenty, oraz załatwić sprawy urzędowe, Pomagał w rozwiązywaniu problemów wychowawczych, Współpracował ze szkołą w zakresie rozwiązywania problemów wychowawczych, Pomagał przy odrabianiu lekcji, wyrównywaniu zaległości w nauce, 18

Współpracował z pedagogiem szkolnym, wychowawcami klas, pracownikami socjalnymi, służbą zdrowia, kuratorami zawodowymi i społecznymi, dzielnicowymi Komisariatu Policji, Powiatowym Urzędem Pracy, Zakładem Usług Komunalnych, Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną, Udzielał pomocy w poszukiwaniu zatrudnienia, Podejmował działania interwencyjne i zaradcze w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dzieci. Informował pracowników socjalnych oraz kuratorów o zaistniałej sytuacji w rodzinie. Sporządzał na wniosek sądu opinię o rodzinie, Prowadzi spotkania w Klubie Rodzica przy współpracy z PPP w Krzyżu Wlkp., Prowadzi dokumentację : Kartę informacji o rodzinie, Sprawozdanie z wizyty w rodzinie, Plan pracy z rodziną, Miesięczna karta pracy asystenta rodziny, Dokument zawierający wyrażenie zgody na ob. jęcie rodziny wsparciem przez asystenta rodziny, Półroczne sprawozdanie z pracy z rodziną. Asystent rodziny w roku 2013 uczestniczył w następujących szkoleniach: Szkolenie Asystenta Rodziny trwające 6 miesięcy organizowane przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Poznaniu, Rozmowa ze sprawcą i ofiarą przemocy domowej, Kurs samoobrony, Rodzina wspierająca W celu wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo wychowawczych rodzina może zostać objęta pomocą rodziny wspierającej. Rodzina wspierająca, przy współpracy asystenta rodziny, pomaga rodzinie przeżywającej trudności w : 1. Opiece i wychowaniu dziecka, 2. Prowadzeniu gospodarstwa domowego, 3. Kształtowaniu i wypełnianiu podstawowych ról społecznych. Pełnienie funkcji rodziny wspierającej może być powierzone osobom z bezpośredniego otoczenia dziecka. Rodzinę wspierającą ustanawia burmistrz po uzyskaniu pozytywnej opinii kierownika ośrodka pomocy społecznej wydanej na podstawie przeprowadzonego rodzinnego wywiadu środowiskowego. W 2013 roku nie ustanowiono rodziny 19

wspierającej, ponieważ w otoczeniu rodzin objętych wsparciem asystenta rodziny nie było osób, które właściwie wywiązywałyby się z powierzonych obowiązków. Finansowanie pobytu dziecka w pieczy zastępczej. Zgodnie z ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, za dziecko umieszczone w rodzinie zastępczej albo rodzinnym domu dziecka, gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej, ponosi wydatki. W pierwszym roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej gmina ponosi 10% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka, w drugim roku 30% a w trzecim i następnych latach 50%. W 2013 r. zostało umieszczonych 7 dzieci w pieczy zastępczej, stanowionej przez 4 rodziny. Gmina poniosła koszt w wysokości 7 467,66 zł. Potrzeby związane z realizacją zadań : 1. Zabezpieczenie środków finansowych na pokrycie wydatków związanych z opieką i wychowaniem dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo wychowawczej, 2. Pozyskiwanie osób do pełnienia funkcji rodziny wspierającej, 3. Zabezpieczenie środków finansowych na realizację umów zawartych z rodzinami wspierającymi, które udzielają wsparcia rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo wychowawczych, 4. Podnoszenie kwalifikacji przez asystenta rodziny wspierającego rodziny przeżywające trudności w opiece i wychowaniu dziecka. SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI ZESPOŁU INTRDYSCYPLINARNEGO DS. PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE Sprawozdanie z działalności Zespołu Interdyscyplinarnego ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie przedstawiam na podstawie 5 Uchwały nr XLII/402/2010 Rady Miejskiej w Krzyżu Wlkp. z dnia 09.11.2010 r. w sprawie trybu i sposobu powoływania i odwoływania członków Zespołu Interdyscyplinarnego w Krzyżu Wlkp. oraz szczegółowych warunków jego funkcjonowania: Zespół Interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie funkcjonuje przy Miejsko Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Krzyżu Wlkp. Zespół został powołany Zarządzeniem Nr 483/2010 Burmistrza Krzyża Wlkp. z dnia 18.11.2010 r. W skład zespołu wchodzą przedstawiciele : Miejsko Gminnego ośrodka Pomocy Społecznej, Gminnej komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Komisariatu Policji, Szkoły Podstawowej, Gimnazjum, służby zdrowia, organizacji pozarządowych. 20

Do zadań zespołu należy : realizacja zadań określonych w Miejsko Gminnym Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2010 2013 (przyjęty Uchwałą Nr XLI/388/201 Rady Miejskiej w Krzyżu Wlkp. z dnia 21.10.2010 r.), zintegrowanie i koordynowanie działań środowiskowych w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie, opracowanie strategii postępowania w przypadku rozpoznania i zgłoszenia przemocy domowej. W 2013 r. został opracowany przez członków Zespołu Interdyscyplinarnego Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Gminie Krzyż Wlkp. na lata 2014 2018, który został przyjęty Uchwałą Nr XXV/296/2013 Rady Miejskiej w Krzyżu Wlkp. z dnia 30.12.2013 r. Wszczęcie procedury związanej z przemocą następuje poprzez wypełnienie formularza Niebieska Karta cz. A przez przedstawiciela jednego z podmiotów wchodzących w skład Zespołu Interdyscyplinarnego. Wypełniony formularz przekazywany jest Przewodniczącemu Zespołu Interdyscyplinarnego, niezwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni od daty wszczęcia procedury. Przewodniczący niezwłocznie, nie później niż w ciągu 3 dni od daty otrzymania, przekazuje go członkom grupy roboczej. Grupy robocze w 2013 r. powoływane były przez Przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego w różnych składach, w zależności od sytuacji w rodzinie. Formularz Niebieska Karta A (podejrzenie stosowania przemocy w rodzinie) został założony przez : Policję w 12 przypadkach, MGOPS w 1 przypadku. Łącznie w 2013 roku wpłynęło do Zespołu Interdyscyplinarnego 13 Niebieskich Kart. We wszystkich przypadkach powołane zostały grupy robocze. Grupy robocze pracowały z 24 rodzinami, gdzie Niebieskie Karty założone były w 2011, 2012 i 2013 r. Spośród prowadzonych przez Zespół Interdyscyplinarny spraw w 2013 r. zakończono 11 Niebieskich Kart. Sprawy zakończone przez Zespół Interdyscyplinarny z powodu: 1. zmiany miejsca zamieszkania sprawcy przemocy, 2. zmiany miejsca zamieszkania ofiary przemocy oraz rozwód małżonków, 21

3. braku współpracy z Zespołem Interdyscyplinarnym ze strony ofiary przemocy domowej, 4. zapadnięcia wyroku skazującego w zawieszeniu dla sprawcy przemocy domowej, 5. zrealizowania indywidualnego planu pomocy rodzinie, pozytywną opinią ze strony Szkoły i brak interwencji Policji, 6. braku zasadności podejmowania dalszych działań ze strony Zespołu Interdyscyplinarnego. Grupy robocze spotykały się w 2013 r. w siedzibie Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Krzyżu Wlkp. 19 razy. W rodzinach, z którymi pracowali członkowie grup roboczych były dzieci 11 rodzin. W przypadku, gdy były to dzieci w wieku szkolnym w pracach grupy roboczej udział brali nauczyciele, wychowawcy klas i pedagodzy szkolni. W 2013 r. z ramienia Zespołu Interdyscyplinarnego zostało skierowanych do psychologa i terapeuty 18 osób, z czego 11 osób skorzystało z tej formy pomocy. W spotkaniach grup roboczych uczestniczyli : 1. pracownicy socjalni, 2. asystent rodziny, 3. przewodniczący Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, 4. dzielnicowi, 5. nauczyciele gimnazjum 2, 6. nauczyciele Szkoły Podstawowej 3, 7. kuratorzy 2, 8. protokolant. W roku 2013 z powodu występowania przemocy nie odebrano dzieci z rodziny. Członkowie ZI oraz grup roboczych uczestniczyli w szkoleniu pt. Praktyczne aspekty funkcjonowania zespołów interdyscyplinarnych. Opracowała Iwona Klusaczek 22