Projekt z dnia 5 maja 2008r. Ustawa z dnia... 2008 r. o zmianie ustawy o przekształceniu własnościowym przedsiębiorstwa państwowego Polskie Linie Lotnicze LOT Art. 1. W ustawie z dnia 14 czerwca 1991 r. o przekształceniu własnościowym przedsiębiorstwa państwowego Polskie Linie Lotnicze LOT (Dz. U. Nr 61, poz. 260 oraz z 1996 r. Nr 106, poz. 496) uchyla się art. 2. Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. UZASADNIENIE Celem wprowadzenia zmian do ustawy z dnia 14 czerwca 1991r. o przekształceniu własnościowym przedsiębiorstwa państwowego Polskie Linie Lotnicze LOT (Dz. U. z 1991r. Nr 61, poz. 260 oraz z 1996r. Nr 106, poz. 496) jest umożliwienie Ministrowi Skarbu Państwa podjęcia działań, dotyczących zbycia akcji Skarbu w zakresie szerszym niż przewiduje to ww. ustawa. Polskie Linie Lotnicze LOT S.A. działają na podstawie ustawy z dnia 14 czerwca 1991r. o przekształceniu własnościowym przedsiębiorstwa państwowego Polskie Linie Lotnicze LOT, ustawy z dnia 30 sierpnia 1996r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U. z 2002r, Nr 171, poz. 1397, z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 15 września 2000r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r., Nr 94, poz.1037, z późn. zm.). Skarb Państwa posiada w kapitale zakładowym PLL LOT S.A. 67,97%, Syndyk masy upadłościowej SAriLines Europe B.V. posiada 25,1%, natomiast pracownicy - posiadają 6,93%. Proponowana zmiana dotyczy art. 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1991 r. o przekształceniu własnościowym przedsiębiorstwa państwowego Polskie Linie Lotnicze LOT, przewidującego, iż w spółce o której mowa w art. 1 (Polskie Linie Lotnicze LOT S.A.) Skarb Państwa zachowuje co najmniej 51% sumy głosów służących całemu kapitałowi. Zaproponowana zmiana polega na uchyleniu ww. art. 2. Od kilku lat PLL LOT S.A. przechodzi proces restrukturyzacji mający na celu unowocześnienie przedsiębiorstwa. W maju 2005 r. PLL LOT S.A. został postawiony przed nową rzeczywistością, którą stało się niebo otwarte dla konkurencji. Od tego czasu zaczął się dynamiczny wzrost rynku lotniczego w Polsce.
2 Głównym zadaniem postawionym przed strategią LOT było zaprojektowanie dla firmy modelu biznesowego pozwalającego na wzmocnienie pozycji na rynku przewozów lotniczych oraz przede wszystkim osiągnięcie trwałej rentowności i ustabilizowanie udziału w całym polskim rynku przewozowym na poziomie około 26%. Rok 2007 i obecny są okresami, w czasie których zaistniały istotne zdarzenia dotyczące przyszłości PLL LOT S.A. Dnia 4 października 2007 roku Rada Nadzorcza PLL LOT SA zatwierdziła strategię rozwoju Grupy LOT do roku 2012, mającą na celu uzyskanie efektywnego modelu biznesowego dla Grupy LOT. PLL LOT S.A. dobrała strategię działania do wymogów rynku, tak aby w ciągu kilku lat sprostać wymogom konkurencji, zamiast jedynie reagować na ekspansywne działania innych przewoźników. W dniu 20 grudnia 2007r. odbyło się Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie PLL LOT S.A., które m.in. podjęło uchwałę w sprawie wyrażenia zgody na uruchomienie przez Zarząd PLL LOT S.A. procesu przygotowującego wprowadzenie akcji PLL LOT S.A. do obrotu na giełdzie papierów wartościowych. Wśród zakładanych celów Pierwszej Oferty Publicznej, przewiduje się m.in. pozyskanie środków do realizacji nowej strategii PLL LOT, a w tym środków na kolejne raty za nowe samoloty oraz na zmianę struktury finansowania PLL LOT. W dniu 15 lutego 2008r. w wyniku przeprowadzonych negocjacji została podpisana Umowa o współpracy w związku z pierwszą ofertą publiczną, której stronami są Skarb Państwa Rzeczypospolitej Polskiej reprezentowany przez Ministra Skarbu Państwa, Polskie Linie Lotnicze LOT S.A. oraz SAirlines Europe B.V. Celem ww. Umowy jest przeprowadzenie pierwszej publicznej emisji akcji PLL LOT S.A. Rosnący rynek polskich przewozów lotniczych otworzył szansę rozwoju przed podmiotami prowadzącymi działalność w zakresie przewozów lotniczych. Polska jako istotny kraj w środkowo-wschodniej części Europy, położony na szlaku tranzytowym, ma szansę stać się bramą dla przewozów lotniczych pomiędzy Azją i Europą Zachodnią oraz Ameryką i Europą Wschodnią. Polski rynek podróży lotniczych ewoluuje wraz ze zmieniającymi się oczekiwaniami klientów. Przewoźnicy niskokosztowi są niewątpliwie główną siłą napędową rozwoju polskiego rynku przewozów lotniczych. Na przestrzeni kilku lat na polskim rynku rozpoczęło działalność siedmiu przewoźników (German Wings, Wizzair, SkyEurope, EasyJet, Ryanair, Centralwings i Norwiegian). W ostatnich latach, PLL LOT S.A. odnotował spadek udziału w polskim rynku przewozów o ok. 1/3. Mając na uwadze prognozy rozwoju rynku lotniczego w kraju zawarte w Strategii rozwoju Grupy LOT do roku 2012, osiągniecie przez PLL LOT S.A. trwałej rentowności i ustabilizowanie udziału w całym polskim rynku przewozowym na poziomie około 26% jest wymagającym wyzwaniem. Rynek przewozów naszej części świata jest rynkiem wysoce konkurencyjnym znajdującym się ciągle w fazie inwestycji. Prowadzenie statycznej, konserwatywnej polityki na takim rynku może prowadzić do utraty pozycji przez PLL LOT S.A. Struktura kapitału jest jednym z elementów strategicznych, potrzebnym do efektywnej realizacji planu restrukturyzacji i
3 rozwoju. Aktualna struktura akcjonariatu PLL LOT S.A. nie sprzyja dynamicznemu rozwojowi firmy, gdyż żaden z akcjonariuszy nie ma możliwości dokapitalizowania w celu sfinansowania planów restrukturyzacyjnych, lub też poprowadzenia wspólnej inwestycji w przejęcie konkurencji lub wejście kapitałowe na sąsiedni rynek lotniczy. Skarb Państwa będąc głównym akcjonariuszem PLL LOT S.A., nie posiada takich możliwości inwestycyjnych jak np. inwestorzy finansowi czy też branżowi. Kapitał np. funduszy inwestycyjnych, których celem jest pomnożenie wartości firmy poprzez dokapitalizowanie może posłużyć takim celom jak restrukturyzacja firmy i ekspansja na terenie rozwijającego się rynku Centralnej i Wschodniej Europy. Natomiast kapitał branżowy może być przydatny w fazie konsolidacji, gdy tak jak KLM i Airfrance tworzy się dużą linię lotniczą wzmacniającą wzajemnie pozycję dwóch partnerów na rynku światowym. Analizując strukturę własnościową wiodących europejskich narodowych przewoźników lotniczych należy wskazać na fakt, iż w przedstawionych poniżej podmiotach odnotowano większościowy udział kapitału prywatnego. Do tej grupy należą np. Austrian Airlines (60,2%), Bulgaria Air (99,9%), Aer Lingus (74,6%), Deutshe Lufthansa (88,52%), Swiss International Air Lines (100%), Air France KLM (prywatni udziałowcy stanowią 81,4%, z czego 37% znajduje się w rękach poprzednich udziałowców Air France i 21% jest własnością byłych udziałowców KLM. Francuski rząd jest posiadaczem 18,6% udziałów.) Mając na uwadze powyższe, a w szczególności fakt, iż Skarb Państwa nie posiada takich możliwości inwestycyjnych, które mogą w przyszłości decydować o dobrym pozycjonowaniu Spółki PLL LOT S.A. na rynku przewozów lotniczych, już teraz niezbędne jest uchylenie art. 2 przedmiotowej Ustawy, który stanowi istotne ograniczenie dla Ministra Skarbu Państwa w zakresie możliwości reagowania na tendencje rynkowe dla zabezpieczenia rozwoju Spółki i rentowności prowadzonej działalności. Uchylenie artykułu 2 nie przesądza o zbyciu przez Skarb Państwa wszystkich posiadanych akcji w PLL LOT S.A., daje natomiast możliwość zbycia akcji Skarbu Państwa po podwyższeniu kapitału zakładowego PLL LOT S.A. w drodze publicznej emisji nowych akcji. Obszar własności oraz kontroli przewoźnika lotniczego regulowany jest przez prawo Wspólnoty Europejskiej (Rozporządzenie Rady (EWG) 2407/92 z dnia 23 lipca 1992 r. w sprawie przyznawania licencji przewoźnikom lotniczym), prawo krajowe (Ustawa z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze) oraz praktykę międzynarodową państw (Załączniki do Konwencji Chicagowskiej Układy o dwóch i pięciu wolnościach, wzorcowe standardowe klauzule bilateralne i dwustronne umowy o transporcie lotniczym). Regulacje prawne określające warunki uzyskania lub utrzymania koncesji/licencji, zgodnie z Rozporządzeniem Rady (EWG) 2407/92 oraz możliwości prowadzenia działalności w sektorze lotniczym nie są jednorodne i nie mają jednakowej rangi. Istnienie regulacji na trzech poziomach, tzn. w prawie krajowym, międzynarodowym oraz umowach dwustronnych, silnie determinuje zagadnienia związane z własnością i kontrolą. Zmiana struktury
4 własnościowej lub kontroli nie zawsze musi pociągać za sobą takie same skutki prawne w poszczególnych krajach. Z tego też względu kwestia docelowej i przejściowej struktury kapitałowej PLL LOT S.A. w kontekście obowiązujących przepisów krajowych, prawa Wspólnoty Europejskiej i dwustronnych umów o transporcie lotniczym będzie przedmiotem analiz wyłonionego doradcy do przeprowadzenia pierwszej publicznej emisji akcji PLL LOT S.A. na Giełdzie Papierów Wartościowych. Z tego też względu może zaistnieć konieczność dokonania dalszych zmian w ustawie o przekształceniu własnościowym przedsiębiorstwa państwowego Polskie Linie Lotnicze LOT. Ponadto, zasadność zbycia posiadanych przez Skarb Państwa akcji PLL LOT S.A. w drugim etapie, tj. po przeprowadzeniu wspomnianego podwyższenia kapitału zakładowego PLL LOT S.A., wielkości pakietu i termin ewentualnego zbycia akcji, będą elementem prac analitycznych (z wykorzystaniem analiz sporządzonych w pierwszym etapie) prowadzonych przez Ministerstwo Skarbu Państwa we współpracy z wybranym doradcą do prywatyzacji. Pośredni, opiniujący udział w tym procesie powinien wziąć także Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego, który zgodnie z ustawą z dnia 3 lipca 2002r. Prawo lotnicze, wykonuje określone funkcje organu administracji lotniczej i nadzoru lotniczego oraz funkcje władzy lotniczej w rozumieniu umów i przepisów międzynarodowych, związanych z regulacją rynku usług lotniczych. Należy także zwrócić uwagę, iż obecny przepis art. 2 ustawy o przekształceniu własnościowym przedsiębiorstwa państwowego Polskie Linie Lotnicze LOT, budzi zastrzeżenia odnośnie zgodności z prawem UE. Dotychczasowe brzmienie może rodzić obawy potencjalnych inwestorów, że Skarb Państwa byłby uprzywilejowany w stosunku do innych akcjonariuszy w zakresie proporcji między liczbą posiadanych akcji i liczbą głosów przysługujących na walnym zgromadzeniu. Ocena skutków regulacji (OSR) 1. Podmioty, na które oddziaływuje projekt aktu normatywnego - proponowana ustawa oddziaływuje na Spółkę Polskie Linie Lotnicze LOT S.A. 2. Wpływ na sektor finansów publicznych, w tym budżet Państwa i budżety jednostek samorządu terytorialnego - znowelizowana ustawa umożliwi w przyszłości zbycie przez Skarb Państwa znacznie większego pakietu w stosunku do aktualnych możliwości, co spowoduje zwiększenie wpływów do budżetu państwa z tytułu prywatyzacji. 3. Wpływ na rynek pracy - przepisy proponowanej ustawy nie wpłyną na rynek pracy. 4. Wpływ na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw Spółka PLL LOT S.A. stanie się bardziej konkurencyjna, co wpłynie na rozwój przedsiębiorczości i na konkurencyjność całej gospodarki. 5. Wpływ na sytuację i rozwój regionalny rozwój i podniesienie konkurencyjności PLL LOT S.A. wpłynie pozytywnie na rozwój regionów.
5 6. Zgodność regulacji z prawem Unii Europejskiej projekt nie podlega notyfikacji oraz nie wymaga przedstawienia właściwym instytucjom i organom Unii Europejskiej. 7. Konsultacje społeczne w ramach konsultacji społecznych przewiduje się skierowanie projektu do Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego i Naczelnego Dyrektora Przedsiębiorstwa Państwowego Porty Lotnicze, ponadto projekt zostanie zamieszczony na stronach internetowych Ministerstwa Skarbu Państwa i w Biuletynie Informacji Publicznej.