Marcin Hyła www.miastadlarowerow.pl Wrocław, 25.03.2010
Polska w rowerowym kontekście UE: Polska: 15,8 zabitych rowerzystów na 1 mln mieszkańców (średnia UE: 4 zabitych) Udział ruchu rowerowego w Polsce niższy niż w większości krajów UE Większość krajów UE ma polityki rowerowe na poziomie krajowym Polityka Transportowa Polski wspiera rozwój ruchu rowerowego ale bez żadnych instrumentów (czyli na papierze )
ROWEROWA Rowerowe zmiany PoRD POLSKA 2008 Oddolne inicjatywy rowerowe Gdańsk
Oddolny ruch: Miasta dla Rowerów (1995) Gdański Rowerowy Projekt InwestycyjnoPromocyjny (2002-2006, ok. 3 mln USD) Standardy Techniczne dla infrastruktury rowerowej (Gdańsk 1999, Kraków 2004, in.) Audyt rowerowy (Kraków - 2001, nieformalnie: Gdańsk, Wrocław, Warszawa, inne) Oficer Rowerowy (Warszawa - 2005, Wrocław - 2007, Gdańsk - 2009, inne miasta) Współpraca i konflikty konkretne projekty
ROWEROWA Rowerowe zmiany PoRD POLSKA 2008 Konkretne rezultaty: Gdańsk
Współpraca = identyfikacja problemów Przepisy ustawy Prawo o Ruchu Drogowym Rozporządzenia wykonawcze do PoRD i ustawy Prawo Budowlane Bardzo niska wiedza projektantów, inżynierów ruchu, urzędników itp. Pozostałe problemy są wtórne wobec powyższych lub wynikają z lokalnego kontekstu
ROWEROWA Rowerowe zmiany PoRD POLSKA 2008 Kto ma tu pierwszeństwo?
Zmiana przepisów to nie panaceum! Zmiana przepisów jest warunkiem koniecznym, lecz niewystarczającym Nie można projektować dobrej infrastruktury zgodnie z obecnymi przepisami Nie można promować niektórych bezpiecznych zachowań niezgodnych (!) z obowiązującymi przepisami Przepisy dyskryminują rowerzystów i demoralizują kierowców samochodów
Przykładowe dylematy: Drogi rowerowe utrudniają poruszanie się rowerem i pogarszają bezpieczeństwo (ustępowanie pierwszeństwa art. 27) Wyznaczenie pasa rowerowego tylko pod warunkiem eliminacji zatrzymywania się czyli... zakazu ruchu pojazdów (!) Pasy rowerowe tylko przy remontowanych drogach, nowo budowanych nie (!)
Przykładowe dylematy ciąg dalszy: Po co budować drogi rowerowe, skoro w świetle przepisów ustawy PoRD utrudniają one poruszanie się na rowerze? Rowerzysta na każdym skrzyżowaniu musi się zatrzymywać i ustępować pierwszeństwa, nawet jeśli droga wzdłuż której jedzie po drodze rowerowej ma pierwszeństwo?
Opinia Biura Analiz Sejmowych z 2008 roku: Prawo o Ruchu Drogowym jest sprzeczne z Konwencją Wiedeńską o Ruchu Drogowym (art. 27 ustawy i art. 16 ust. 2 Konwencji) Konwencja ma silne umocowanie konstytucyjne: stosuje się bezpośrednio i jeśli przepis ustawy jest sprzeczny - ważniejsza jest Konwencja Konwencja nie dopuszcza odmiennych uregulowań krajowych Nowelizacja ustawy PoRD z 2001 roku w zakresie art. 27 ust. 2 jest bezskuteczna
Współpraca MDR z MI Od 2008 roku trwają robocze konsultacje sieci Miasta dla Rowerów z Ministerstwem Infrastruktury w sprawie zmian PoRD i rozporządzeń Od czerwca 2009 działa zespół ds. ścieżek rowerowych w GDDKiA Część rozporządzeń jest gotowa do zmian Projekt zmiany ustawy PoRD jest uzgodniony z MI i KRBRD
Zmiany ustawy: porządkowe Zgodność ustawy PoRD z Konwencją Wiedeńską o Ruchu Drogowym Nowa definicja roweru (napęd elektryczny o mocy do 0,25 KW) Nowa definicja drogi rowerowej Nowość: definicja pasa rowerowego Nowość: śluza rowerowa
Zmiany ustawy: Konwencja Wiedeńska Przywrócony zostaje art. 27 ust. 2: rowerzysta jadący na wprost (jezdnią, pasem rowerowym, drogą rowerową) ma pierwszeństwo przed pojazdem zmieniającym kierunek Wykreśla się przepis zabraniający wjazdu na przejazd rowerowy pod nadjeżdżąjący pojazd bo w połowie przypadków jest sprzeczny z KW a w pozostałych pierwszeństwo jest regulowane innymi przepisami (np. zasada prawej ręki) lub znakami i sygnałami drogowymi
ROWEROWA Rowerowe zmiany PoRD POLSKA 2008 Konwencja Wiedeńska vs. PoRD
Konwencja Wiedeńska daje rowerzyście jadącemu na wprost pierwszeństwo przed pojazdami zmieniającymi kierunek ruchu. Art. 16 ust. 2: Podczas wykonywania manewru zmiany kierunku ruchu kierujący [...] jest obowiązany przepuścić pojazdy jadące z przeciwnego kierunku na jezdni, którą zamierza opuścić, oraz rowery i motorowery jadące po drogach dla rowerów, przecinających jezdnię, na którą zamierza wjechać.
Konwencja Wiedeńska w 2006 roku została zmieniona. Polska nie zgłosiła sprzeciwu, ale nie ogłosiła nowego tekstu w Dzienniku Ustaw. Art. 16 ust. 2 został rozszerzony: Art. 16 ust. 2: Podczas wykonywania manewru zmiany kierunku ruchu kierujący - nie naruszając postanowień artykułu 21 niniejszej Konwencji dotyczących pieszych jest obowiązany przepuścić pojazdy poruszające się po jezdni lub innych częściach drogi którą zamierza opuścić.
Memorandum wyjaśniające do Konwencji Wiedeńskiej (2006): Zaproponowana poprawka wymaga od kierujących, aby przygotowując się do zmiany kierunku jazdy, niezależnie czy zamierzają przekroczyć inną jezdnię czy nie, ustępowali pierwszeństwa innym uczestnikom ruchu. Przez innych uczestników ruchu należy rozumieć nie tylko uczestników znajdujących się na jezdni (na przykład rowerzystów używających pasów rowerowych) ale także użytkowników na drodze rowerowej poza jezdnią.
Śluza rowerowa (Dublin)
Śluza rowerowa do lewoskrętu
Zmiany ustawy: ułatwienia dla rowerzystów Dopuszczona możliwość wyprzedzania przez rowerzystów z prawej strony (jazda w mieście, w korku) Dopuszczona jazda obok siebie (np. trening jazdy w peletonie) pod warunkiem, że nie utrudnia to poruszania się innym uczestnikom ruchu (por. dopuszczone do ruchu pojazdy wolnobieżne, zaprzęgowe czy wózki rowerowe!)
Zmiany ustawy: poprawa bezpieczeństwa Dopuszczenie jazdy środkiem pasa ruchu na skrzyżowaniu (uniemożliwia zajeżdżanie drogi) Wykreślenie przepisu o obowiązku zatrzymania się w celu umożliwienia wyprzedzania Dopuszczenie jazdy chodnikiem w ekstremalnych warunkach pogodowych Dopuszczenie opon zimowych z kolcami Dopuszczenie przewozu dzieci w przyczepkach
ROWEROWA Rowerowe zmiany PoRD POLSKA 2008 Przyczepka do przewozu dzieci
ROWEROWA Rowerowe zmiany PoRD POLSKA 2008
Podsumowanie Zmiany przepisów porządkują obecny bałagan Dostosowują przepisy do rozwoju rynku i technologii Dają rowerzyście ochronę prawną Wspierają nie tylko bezpieczeństwo, ale i promocję ruchu rowerowego (Polityka Transportowa Państwa)
Udział społeczny Problemy przepisów ustawy Prawo o Ruchu Drogowym zostały zidentyfikowane przez użytkowników, a nie ciała powołane do ochrony słabszych uczestników ruchu! Proponowane rozwiązania powstały w wyniku debaty i konsultacji (internet, spotkania itp.) Proponowane rozwiązania idą pod prąd obecnego myślenia o BRD w Polsce, bo stanowią kopię (tłumaczenie) sprawdzonych przepisów innych krajów (!)
www.miastadlarowerow.pl